Παναγιώτης
Ήφαιστος
Καθηγητής,
Διεθνείς Σχέσεις-Στρατηγικές
Σπουδές
Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών
www.ifestos.edu.gr --
www.ifestosedu.gr --
info@ifestosedu.gr --
info@ifestos.edu.gr
Η ΕΕ Η ΟΝΕ ΚΑΙ Η ΠΡΟΑΝΑΓΓΕΛΘΕΙΣΑ ΚΡΙΣΗ
Η συζήτηση στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη για
την πολιτική και οικονομική ενοποίηση έχει περάσει πολλές περιπέτειες. Ο
υποφαινόμενος ανήκει σε εκείνους που υποστηρίζουν ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν
μπορεί να βάζει την άμαξα μπροστά από το άλογο ή να τρέχει πολύ πέραν των
δυνατοτήτων της. Στην τελευταία μου δημοσίευση, την Κοσμοθεωρία των Εθνών που αν
δεν κάνω λάθος γράφτηκε μετά από δέκα περίπου μονογραφίες μου γύρω από το ζήτημα
της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, υποστήριξα μια αποκρυσταλλωμένη θέση. Ότι η ΕΕ
αποτελεί ένα πρότυπο μετά-νεοτερικό εγχείρημα που απαιτείται να διαφυλαχθεί.
Κυρίως να προστατευτεί από τους διεθνισμούς και τους κοσμοπολίτικους
παραλογισμούς που καθιστούν το εγχείρημα ανορθολογικό. Κοντολογίς, η υπερεθνική
ανθρωπολογία είναι μηδενική. Κατά συνέπεια απαιτείται οι υπερεθνικοί
θεσμοί να είναι αυστηρά εντολοδόχοι των διακυβερνητικών οργάνων και τα τελευταία
να εξορθολογιστούν πολιτικά. Τουτέστιν, περισσότερη δημοκρατία σε εθνικό
επίπεδο, πιο εξεζητημένους διακυβερνητικούς θεσμούς και κατάργηση του
παραλογισμού που λέγεται Ευρωκοινοβούλιο για να περάσει ο δημοκρατικός έλεγχος
στα μέλη των εθνών των κρατών-μελών. Ας μην επεκταθώ περισσότερο όμως. Εδώ θα
παραθέτω αναλύσεις και σχόλια για την κρίση της ΟΝΕ καθότι παρουσιάζει απέραντο
επιστημονικό ενδιαφέρει. Βασικά, κανείς μας δεν δικαιούται πλέον να λέει ότι του
κατέβει στο κεφάλι. Δοκιμάστηκαν όλες οι θεωρίες και μόνο αξιόπιστες θεωρίες,
πλέον, θα πρέπει να μας απασχολήσουν. Τώρα, πιο κάτω, σε πρώτη φάση θα
αναρτώνται, κυρίως, πληροφορίες από τον τύπο και από αξιόπιστες πηγές. Για ένα
μια πιο ακαδημαϊκή ανάλυση βλ. την παραπλήσια σελίδα
ΟΝΕ-
Πολιτικοστρατηγικές παράμετροι. Τα κείμενα αναρτώνται
εδώ για εκπαιδευτικούς λόγους και παρατίθενται πλήρης παραπομπές στην πηγή,
συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού σύνδεσμου. Οι καταχωρήσεις στην παρούσα
σελίδα αποκλειστικό σκοπό έχουν να παράσχουν εκλεκτικά επιλεγμένες πληροφορίες
και αξιόπιστες εκτιμήσεις συναφείς με την συντρέχουσα κρίση της ΟΝΕ και της ΕΕ.
Οι πληροφορίες μαζί με μερικές άλλες που ενδεχομένως θα εντοπίσουμε θα
παραμείνουν να είναι αναρτημένες για λόγους έρευνας. H παράθεση των
κειμένων που ακολουθούν γίνεται γιατί περιέχουν χρήσιμες πληροφορίες και
ενδιαφέρουσες αναλύσεις και εκτιμήσεις. Είναι αυτονόητο ότι δεν σημαίνει, κατ'
ανάγκη, ότι υιοθετώ μερικές ή όλες τις θέσεις που ενδεχομένως εκφράζονται.
Τέλος, διευκρινίζω ότι τα στοιχεία που παραθέτω εδώ δεν είναι για να
αρχειοθετήσουν μια συστηματική έρευνα ή να προσφέρουν μια αμιγώς επιστημονική
εκτίμηση των πραγμάτων. Περισσότερο απεικονίζει κάποιες κύριες πτυχές της
συντρέχουσας κρίσης και θα μπορούσε να αποτελέσει ενδεικτικό πληροφοριακό και
ημερολογιακό μπούσουλα για πιο σοβαρή έρευνα και μελέτη. Όσον αφορά τα δικά μου
σημειώματα που συχνά προτάσσω είναι εν θερμώ σύνδεση των ζητημάτων όπως
αναφύονται με προγενέστερες δικές μου μελέτες και πορίσματα.
Περιεχόμενα
17.8.2011 I. Ramonet: Να
αλλάξουμε το σύστημα της Ε.Ε.
11.4.2011. Ο άνθρωπος και η ΟΝΕ
29.12.2010 N. Κοτζιάς, Η απώλεια του δικαιώματος αυτοκτονίας
16.10.2010. B. Βιλιάρδος. «Πάρτι της διαφθοράς»,
τα οποία οργάνωναν μεθοδικά οι πολυεθνικοί-διαφθορείς
4.12.2010.
Το μνημόνιο της Ελλάδας και ο Μίκης Θεοδωράκης.
33.12.2010.
Κίνδυνος διάλυσης της ΕΕ και εθνικισμοί.12.2010. Κίνδυνος διάλυσης της ΕΕ
και εθνικισμοί
1.11.210 Νέες
προτάσεις περί διχοτόμησης της Ευρωζώνης,
29.11.2010. P.
Krugman, φάτε παιδιά αντί αλληλεγγύης
14.11.2010. B.
Βιλιάρδος,
Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ: Η απειλή κατάρρευσης του δολαρίου
Βασίλης Βιλιάρδος, 07. Νοεμβρίου 2010
,
στην δίνη του χρέους
9.11.2010. Ευρωπαϊκά ομόλογα με… ρήτρα
χρεοκοπίας! (ή κατά Π. Ήφ. Ρήτρα χρεωκοπίας αντί ρήτρας αλληλεγγύης)
Σεπτ. 2010. Χ. Χριστοδούλου,
Η πρόκληση της επιβίωσης του Ευρώ,
ΕΥΡΩΚΕΡΔΟΣ
2.7.2010. Β.
Βιλιάρδος, Ασύμμετρη Παγκοσμιοποίηση
Χριστόδουλου Χριστοδούλου*, Η επίθεση κατά του ευρώ και
της Ευρωζώνης
30.5.2010.
Etienne
Balibar*/ The Guardian,
Η Ευρώπη είναι νεκρή
15.5.2010. Δ.
Κωνσταντακόπουλου, το μεγάλο παιχνίδι
11/05/2010. Βεργόπουλος,
καλά τα μέτρα αλλά.
10.5.2010. Σκάνδαλο
JP Morgan
πίσω από τη διεθνή θύελλα;
8.5.2010. Η απόφαση των αρχηγών κρατών για την προάσπιση της Ευρωζώνης και ο
εθνοκρατοκεντρικός χαρακτήρας της ΕΕ.
4.5.2010.
A bail-out for Greece is just the
beginning
Χριστόδουλου Χριστοδούλου, ΣΗΜΕΡΙΝΗ, 1 MAIOY, 2010, Εξακολουθεί να
αντιφάσκει ο Άλαν Γκρήνσπαν
April
30, 2010, The Euro Trap, By PAUL KRUGMAN
30.4.2010.
As Greek Drama Plays
Out, Where Is Europe?
30.4.2010. διαπλοκές και εγκλήματα στον αχανή διεθνικό χώρο και η ελληνική κρίση
April 29 2010,
Philip Stephens, Europe
unravels in a tangle of national interests
28,4,2010. Π. Παναγιώτου, Μπορεί η κρίση να οδηγήσει στις 'Ηνωμένες Πολιτείες
της Ευρώπης';
27.4.2010.
Best Hope for
Greece: Minimize the Losses
17.4.2010. Ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα και ποιος θα λογοδοτήσει
16.4.2010. «Το ΔΝΤ είναι ήδη εδώ», ο κόσμος χάνεται και η Ευρώπη …
συνεδριάζει
7.4.2010. Ένα άρθρο από τα παλιά
...
31.3.2010. Βασίλης Βιλιάρδο: Δύναμη και Δίκαιο
26.3.2010.
ενδιαφέρουσα έκθεση
25.3.2010. δίκτυ σωτηρίας έσχατης ανάγκης και θριαμβολογίες
24.3.2010.
Γιάννης Καψής προς Focus, επιστολή
και επισημάνσεις μας
23.3.2010. Υψώνουν «τείχος» στη Μέρκελ
Νίκος Καλογερόπουλος, "ο συρφετός των 27" στις 25 Μαρτίου και
... οι κινέζοι
Paul Kedrosky ·
Monday, February 15, 2010
21.3.2010. Μια ενδιαφέρουσα γνώμη
20.3.2010.
The Baseline Scenario
Metternich
With A Blackberry
9.3.2010. Germany's
eurozone crisis nightmare
17.32010
Στο τραπέζι κρατά ο πρωθυπουργός το «χαρτί» του ΔΝΤ
14.3.΄2010.
Βασίλης Βιλιάρδος: "Το συνδικάτο του διαβόλου"
13.3.2020. Έλεγχος κερδοσκόπων
12.3.2010 Greece debt:
EU agrees bailout deal
9.3.2010. Εθνοκρατοκεντρικοί
θεσμοί
8.3.2010.
Βασίλης Βιλιάρδος,
Ο
γερμανός ασθενής
5.3.2010. "εσωκλείουμε το γραμματόσημο" κύριε Παπανδρέουν αν δεν έχετε λεφτά να
μας απαντήσετε.
March 3, 2010 Traders Seek Out the Next Greece in an Ailing Europe
3.3.2010.
Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο;
2.3.2010. Why did the banks go after
the poor Greeks, Daddy? Good question ...
1.3.2010. Γιώργος Δελαστίκ,
Κινδυνεύουμε στα εθνικά θέματα;
1.3.2010. Επιστολή στους συναδέλφους της Εταιρείας Διεθνών Σχέσεων και Διεθνούς
Δικαίου
27.2.2010.
Δ. Κωνσταντακόπουλος: Το μεγάλο παιχνίδι για τον έλεγχο
της Ευρώπης
27.2.2010. Το σήριαλ με άξονα την Ελλάδα που μάλλον τον ρόλο του κομπάρσου
έπαιξε.
25.2.2010. Έκρηξη
Πάγκαλου κατά Γερμανών Μέσω BBC
25.2.2010.
Banks Bet Greece Defaults on Debt They
Helped Hide
23.2.2010. Η Αφροδίτη
της Μήλου εκτροχιασμένη …
19.2.2010.
Η ΕΥΠ στο κυνήγι των ξένων κερδοσκόπων
16.2.2010. Δελαστίκ, πως μας πούλησαν και μας αγόρασαν
02/17/2010
America' s Greek tragedy
February 15, 2010,
AUL KRUGMAN,
The
Making of a Euromess
February 14, 2010
- Wall Street Helped to
Mask Debts Shaking Europe
11.2.10.
Γιώργος Δελαστίκ, χρεοκοπεί η Ελλάδα η η ... ΕΕ;
February 10 2010 20:15 A Greek
crisis coming to America
==============================================
17.8.2011. Να αλλάξουμε το σύστημα της Ε.Ε.
http://www.enet.gr/?i=arthra-sthles.el.home&id=301604
Του IGNACIO RAMONET
Ακόμη και οι πλέον μακάριοι
ευρωπαϊστές το επαναλαμβάνουν κατά βούληση: αν δεν τακτοποιήσουμε το ευρώ, λένε,
οι συνέπειες της κρίσης θα είναι πολύ χειρότερες.
Θεοποιούν ένα ευρώ «δυνατό
και προστατευτικό». Είναι το δόγμα τους και το υπερασπίζονται φανατικά. Πρέπει
όμως να εξηγήσουν στους Ελληνες (και στους Ιρλανδούς, τους Πορτογάλους, τους
Ισπανούς, τους Ιταλούς και τους τόσους άλλους ευρωπαίους πολίτες που πλήττονται
από τις πολιτικές λιτότητας) ποιες θα είναι αυτές οι «πολύ χειρότερες συνέπειες»...
Κοινωνικά, η κατάσταση δεν είναι ήδη ανυπόφορη; Δεν νιώθουμε να διογκώνεται,
στους κόλπους της ευρωζώνης, μια όλο και πιο ριζοσπαστική εχθρότητα απέναντι στο
ενιαίο νόμισμα, αλλά και στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση;
Οι αγανακτισμένοι πολίτες
δεν στερούνται επιχειρημάτων. Διότι το ευρώ, νόμισμα 17 κρατών και των 330
εκατομμυρίων κατοίκων τους, αποτελεί πράγματι εργαλείο στην υπηρεσία ενός πολύ
συγκεκριμένου στόχου: την εδραίωση των τριών δογμάτων πάνω στα οποία είναι
θεμελιωμένη η Ε.Ε.: σταθερότητα τιμών, ισοσκελισμός προϋπολογισμών και ενίσχυση
του ανταγωνισμού. Καμία κοινωνική μέριμνα, καμία δέσμευση για μείωση της
ανεργίας, μηδενική βούληση για εγγύηση της ανάπτυξης και, φυσικά, ούτε καν η
ελάχιστη διάθεση υπεράσπισης του κράτους πρόνοιας, το αντίθετο.
Με αφετηρία την τρέχουσα
κρίση, οι άνθρωποι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι οι κανόνες της Ε.Ε., όπως και
εκείνοι του ευρώ, υπήρξαν τα δύο δολώματα που τους έκαναν να πέσουν σε μια
νεοφιλελεύθερη παγίδα. Βρίσκονται πλέον αιχμάλωτοι των αγορών, όπως ξεκάθαρα το
θέλησαν οι πολιτικοί ηγέτες (τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς) που, εδώ και
τρεις δεκαετίες, οικοδομούν την Ε.Ε.
Η έλλειψη ισχύος των
πολιτικών ηγετών και η ανεξαρτησία της ΕΚΤ από τα κράτη-μέλη είναι εν μέρει
υπεύθυνα για την αδυναμία εκ μέρους της Ευρώπης να επιλύσει το δράμα του
ελληνικού χρέους. Ο άλλος λόγος είναι ότι, παρά τη φαινομενική ενότητά της, η
Ε.Ε. (και συγκεκριμένα η ευρωζώνη) είναι βαθιά διχασμένη, σε δύο σχεδόν
ασυμβίβαστα στρατόπεδα. Από τη μία, η Γερμανία και η ζώνη επιρροής της (Ολλανδία,
Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Αυστρία και Φιλανδία), από την άλλη, η Γαλλία, η Ιταλία, η
Ισπανία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα.
Η προέλευση του ελληνικού
χρέους (όπως και του χρέους των υπόλοιπων «περιφερειακών» χωρών) είναι πια
γνωστή. Οταν η Ελλάδα έγινε δεκτή στους κόλπους της ευρωζώνης, τα
χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι διεθνείς επενδυτές θεώρησαν αμέσως ότι η χώρα
παρουσίαζε, παρά την προφανώς εύθραυστη κατάστασή της και τους περιορισμένους
πόρους της, όλα τα εχέγγυα ώστε να λάβει μαζικές και φθηνές πιστώσεις(1). Στην
Αθήνα έπεφταν βροχή προτάσεις χρηματοδότησης με αστεία επιτόκια. Προερχόμενες
ιδίως από γερμανικές και γαλλικές τράπεζες, που πίεζαν τις ελληνικές κυβερνήσεις
να χρεωθούν, με μικρό κόστος και σε βάθος χρόνου, κυρίως προκειμένου να
αγοράσουν γερμανικό και γαλλικό πολεμικό υλικό(2)...
Οταν ξέσπασε η
χρηματοπιστωτική κρίση των «τοξικών ομολόγων» του 2008, τα χρηματοπιστωτικά
ιδρύματα έχασαν πολύ σύντομα τη ρευστότητά τους και μείωσαν δραστικά τις
πιστώσεις, κάτι που απειλούσε να προκαλέσει ασφυξία στο σύνολο της οικονομίας.
Προκειμένου να αποφύγουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τα κράτη αποφάσισαν να βοηθήσουν
μαζικά τις τράπεζες δανειζόμενα από τις διεθνείς αγορές (εφόσον η ΕΚΤ τούς
αρνείται). Οι οίκοι αξιολόγησης τιμωρούν την υπερχρέωση, ενώ ταυτόχρονα
εκρήγνηνται τα επιτόκια δανεισμού των πιο χρεωμένων κρατών...
Το ελληνικό χρέος είναι
καθεαυτό ασήμαντο, αν θυμηθούμε ότι το ΑΕΠ της Ελλάδας αντιπροσωπεύει λιγότερο
του 3% του συνολικού ΑΕΠ της ευρωζώνης. Από τεχνική άποψη, το πρόβλημα θα
μπορούσε να έχει διευθετηθεί εδώ και έναν χρόνο χωρίς δυσκολία. Ομως η γερμανική
συντηρητική κυβέρνηση, που τότε βρισκόταν αντιμέτωπη με δύσκολες τοπικές εκλογές
(τις οποίες τελικά έχασε), εκτίμησε ότι δεν θα ήταν «ηθικά» σωστό οι Ελληνες,
κατηγορούμενοι για «διαφθορά» και «τεμπελιά», να ξεμπερδέψουν τόσο εύκολα.
Επρεπε λοιπόν να τιμωρηθούν, ώστε να μην βρει μιμητές το κακό παράδειγμά τους.
Μια πολύ γοργή προσφορά
βοήθειας στην Αθήνα, διακήρυσσε η Αγκελα Μέρκελ, «θα προκαλούσε αρνητικές
συνέπειες, καθώς και άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες θα έπαυαν να
κάνουν προσπάθειες»(3). Μια καθυστέρηση από την οποία επωφελήθηκαν οι αγορές,
προσελκυσμένες από την ευρωπαϊκή διχογνωμία, προκειμένου να επιτεθούν στην
Ελλάδα. Τελικά, το Βερολίνο κατέληξε στην αποδοχή ενός πρώτου (και ατελούς)
σχεδίου βοήθειας, υπό μία προϋπόθεση: να συνεργαστεί σε αυτό και το Διεθνές
Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Γιατί; Κατ' αρχάς, επειδή οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν
διαθέτουν στο οπλοστάσιό τους έναν αρκετά αυστηρό «εκτελεστή» που να εκφοβίζει
τα κράτη. Και στη συνέχεια επειδή, εδώ και σαράντα χρόνια, ειδίκευση του ΔΝΤ
είναι η απαίτηση εφαρμογής αντικοινωνικών πολιτικών μέτρων εκ μέρους των
χρεωμένων κρατών. Οι συνταγές του (που εφαρμόστηκαν χωρίς έλεος στη Λατινική
Αμερική κατά τις δεκαετίες του 1970 και του 1980) είναι πάντοτε οι ίδιες: αύξηση
των φόρων κατανάλωσης, βάναυσες μειώσεις των δημόσιων δαπανών, άκαμπτος έλεγχος
των μισθών, μαζικές ιδιωτικοποιήσεις(4)...
Η κυβέρνηση Παπανδρέου
εξαναγκάστηκε λοιπόν να δεχθεί ένα βάναυσο σχέδιο προσαρμογής, το οποίο
αρνήθηκαν οι εξεγερμένοι πολίτες. Ομως στα μάτια των αγορών το κακό είχε γίνει.
Διότι η υπόθεση αυτή αποδείκνυε, μία ακόμη φορά, το προφανές: ότι τα ανακλαστικά
της ευρωπαϊκής πολιτικής είναι υπερβολικά αργά, ενώ εκείνα των αγορών είναι
άμεσα. Οι κερδοσκόποι αντιλήφθηκαν πως η Ευρωπαϊκή Ενωση παρέμενε ένας γίγαντας
χωρίς πολιτικό εγκέφαλο και πως το ευρώ δεν ήταν παρά ένα «ισχυρό νόμισμα» με
ασθενή δόμηση (δεν υπάρχει άλλο παράδειγμα στην ιστορία ενός νομίσματος που δεν
πλαισιωνόταν από μια πολιτική αρχή). Οι αγορές κατόπιν επιτέθηκαν στην Ιρλανδία,
στην Πορτογαλία, στην Ισπανία, στην Ιταλία, οι κυβερνήσεις των οποίων έσπευσαν
να επιβάλουν στο εσωτερικό τους τις αντιδημοφιλείς συνταγές του ΔΝΤ...
Ετσι, σε ολόκληρη την Ευρώπη
εξαπλώνεται το «δόγμα της εκτεταμένης λιτότητας», το οποίο οι προπαγανδιστές του
παρουσιάζουν ως ένα είδος οικονομικού ελιξιρίου διά πάσα νόσο, ενώ παντού
προκαλεί τρομερές κοινωνικές συμφορές. Ακόμη χειρότερα, οι πολιτικές
δημοσιονομικής αυστηρότητας επιτείνουν την κρίση, στραγγαλίζουν τις επιχειρήσεις
κάθε μεγέθους αυξάνοντας το κόστος δανεισμού και ενταφιάζουν κάθε προοπτική
γρήγορης ανάκαμψης της οικονομίας. Παρασύρουν τα κράτη σε μια καθοδική πορεία
αυτοκαταστροφής, τα έσοδά τους μειώνονται, η ανάπτυξη βαλτώνει, η ανεργία
αυξάνεται, οι επιζήμιοι οίκοι αξιολόγησης κατεβάζουν τις βαθμολογήσεις τους, τα
επιτόκια του δημοσιονομικού χρέους αυξάνονται, η γενική κατάσταση επιδεινώνεται
και οι χώρες ζητούν επιπλέον βοήθεια(5)... Τόσο η Ελλάδα όσο και η Ιρλανδία και
η Πορτογαλία -οι τρεις μόνες χώρες που δέχονται βοήθεια από την Ε.Ε. και από το
ΔΝΤ- ωθήθηκαν σε αυτή την τρομερή κατηφόρα.
Το Σύμφωνο του Ευρώ, που
προτάθηκε τον Μάιο, επιδεινώνει τα πράγματα. Διότι στην πραγματικότητα αποτελεί
ένα επιπλέον στρίψιμο της βίδας με σκοπό την ενίσχυση της λιτότητας. Προβλέπει
περισσότερη «ανταγωνιστικότητα», ακόμη περισσότερες μειώσεις των δημόσιων
δαπανών, νέα μέτρα «δημοσιονομικής πειθαρχίας» και τιμωρεί κυρίως -ακόμη μία
φορά- τους μισθωτούς. Απειλεί επίσης να επιβάλει κυρώσεις στα κράτη που δεν θα
σεβαστούν το Σύμφωνο Σταθερότητας(6). Και προτείνει έως και να θέσει υπό
κηδεμονία το δημόσιο χρέος, να περιορίσει δηλαδή την εθνική κυριαρχία. «Οι χώρες
της Ευρώπης πρέπει να αφήνονται λιγότερο ελεύθερες να δημιουργούν χρέος» δήλωσε
λόγου χάρη ο Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι, μέλος του διευθυντηρίου της ΕΚΤ. Μερικοί
ευρωκράτες πάνε πιο μακριά: προτείνουν την ανάκληση της ευθύνης της διαχείρισης
των ίδιων των δημόσιων οικονομικών της από κάθε κυβέρνηση που δεν σέβεται το
Σύμφωνο Σταθερότητας...
Ολα αυτά είναι παράλογα και
δυσοίωνα. Εχουν ως κατάληξη μια εκπτωχευμένη ευρωπαϊκή κοινωνία προς όφελος των
τραπεζών, των μεγάλων επιχειρήσεων και της διεθνούς κερδοσκοπίας. Προς το παρόν,
οι δικαιολογημένες διαμαρτυρίες των ευρωπαίων πολιτών έχουν ως στόχο τους ίδιους
τους κυβερνήτες τους, τα πειθήνια ανδρείκελα των αγορών. Πότε θα αποφασίσουν να
εστιάσουν την οργή τους εναντίον του πραγματικού υπευθύνου, δηλαδή του
συστήματος, που δεν είναι άλλο από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση;
1. Χάρη σε μια απατηλή
αποτίμηση της οικονομικής κατάστασής της με την τεχνική βοήθεια της αμερικανικής
τράπεζας Γκόλντμαν Σακς.
2. Η Ελλάδα είναι ο
μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων στην Ε.Ε. Το ελληνικό κράτος αφιερώνει στον τομέα
της άμυνας (εξαιτίας της αντιπαλότητας με την Τουρκία) το μεγαλύτερο ποσοστό του
ΑΕΠ εντός Ε.Ε.
3. «El Pais»,
Μαδρίτη,
18 Ιουλίου
2011.
4.
Διαβάστε:
Philippe Askenazy, «L'austerite imposee a la Grece, de Charybde en Scylla», «Le
Monde», Παρίσι,
19 Ιουλίου
2011.
5. Ανακοινωμένο στις 21
Ιουλίου, το νέο σχέδιο βοήθειας στην Ελλάδα έγινε αποδεκτό με ανακούφιση από τα
φιλελεύθερα ΜΜΕ. Είναι λοιπόν καταδικασμένο να αποτύχει. Οι αγορές και τα
κερδοσκοπικά και τοκογλυφικά κεφάλαια μύρισαν αίμα και δεν θα σταματήσουν
σύντομα τις επιθέσεις τους.
6. Θέτει όριο 3% του ΑΕΠ για
τα ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμού και 60% του ΑΕΠ για το δημόσιο χρέος.
---------------------------------
Will
Greece Let EU Central Bankers Run Riot Over Sovereignty?
When Greece
exchanged its drachma for the euro in 2000, most voters were all for joining
the Eurozone. Their hope was that it would ensure stability, and that this
would promote rising wages and living standards. Few saw that the stumbling
point was tax policy. Greece was excluded from the eurozone the previous year
as a result of failing to meet the 1992 Maastricht criteria for EU membership,
limiting budget deficits to 3 percent of GDP, and government debt to 60
percent.
The euro also
had other serious fiscal and monetary problems at the outset. There is little
thought of wealthier EU economies helping bring less productive ones up to
par, e.g. as the United States does with its depressed areas (as in the rescue
of the auto industry in 2010) or when the federal government does declares a
state of emergency for floods, tornados or other disruptions.
As with the
United States and indeed nearly all countries, EU “aid” is largely
self-serving – a combination of export promotion and bailouts for debtor
economies to pay banks in Europe’s main creditor nations: Germany, France and
the Netherlands. The EU charter banned the European Central Bank (ECB) from
financing government deficits, and prevents (indeed, “saves”) members from
having to pay for the “fiscal irresponsibility” of countries running budget
deficits. This “hard” tax policy was the price that lower-income countries had
to sign onto when they joined the European Union.
Also unlike the
United States (or almost any nation), Europe’s parliament was merely
ceremonial. It had no power to set and administer EU-wide taxes. Politically,
the continent remains a loose federation. Every member is expected to pay its
own way. The central bank does not monetize deficits, and there is minimal
federal sharing with member states. Public spending deficits – even for
capital investment in infrastructure – must be financed by running into debt,
at rising interest rates as countries running deficits become more risky.
This means that
spending on transportation, power and other basic infrastructure that was
publicly financed in North America and the leading European economies must be
privatized. Prices for these services must be set high enough to cover
interest and other financing charges, high salaries and bonuses, and be run
for profit – indeed, for rent extraction as public regulatory authority is
disabled.
This makes
countries going this route less competitive. It also means they will run into
debt to Germany, France and the Netherlands, causing the financial strains
that now are leading to showdowns with democratically elected governments. At
issue is whether Europe should succumb to centralized planning – on the right
wing of the political spectrum, under the banner of “free markets” defined as
economies free from public price regulation and oversight, free from consumer
protection, and free from taxes on the rich.
The crisis for
Greece – as for Iceland, Ireland and debt-plagued economies capped by the
United States – is occurring as bank lobbyists demand that “taxpayers” pay for
the bailouts of bad speculations and government debts stemming largely from
tax cuts for the rich and for real estate, shifting the fiscal burden as well
as the debt burden onto labor and industry. The financial sector’s growing
power to achieve this tax favoritism is crippling economies, driving them
further into reliance on yet more debt financing to remain solvent. Aid is
conditional upon recipient countries reducing their wage levels (“internal
devaluation”) and selling off public enterprises.
The tunnel
vision that guides these policies is self-reinforcing. Europe, America and
Japan draw their economic managers from the ranks of professionals sliding
back and forth between the banks and finance ministries – what the Japanese
call “descent from heaven” to the private sector where worldly rewards are
greatest. It is not merely delayed payment for past service. Their government
experience and contacts helps them influence the remaining public bureaucracy
and lobby their equally opportunistic replacements to promote pro-financial
fiscal and monetary policies – that is, to handcuff government and deter
regulation and taxation of the financial sector and its real estate and
monopoly clients, and to use the government’s taxing and money-creating power
to provide bailouts when the inevitable financial collapse occurs as the
economy shrinks below break-even levels into negative equity territory.
Regressive tax
policies – shifting taxes off the rich and off property onto labor – cause
budget deficits financed by public debt. When bondholders pull the plug, the
resulting debt pressure forces governments to pay off debts by selling land
and other public assets to private buyers (unless governments repudiate the
debt or recover by restoring progressive taxation). Most such sales are done
on credit. This benefits the banks by creating a loan market for the buyouts.
Meanwhile, interest absorbs the earnings, depriving the government of tax
revenue it formerly could have received as user fees.
The tax gift to
financiers is based on the bad policy of treating debt financing as a
necessary cost of doing business, not as a policy choice – one that indeed is
induced by the tax distortion of making interest payments tax-deductible.
Buyers borrow
credit to appropriate “the commons” in the same way they bid for commercial
real estate. The winner is whoever raises the largest buyout loan – by
pledging the most revenue to pay the bank as interest. So the financial sector
ends up with the revenue hitherto paid to governments as taxes or user fees.
This is euphemized as a free market.
Promoting the financial sector at the economy’s expense
The resulting debt leveraging is not a solvable problem. It is a quandary from
which economies can escape only by focusing on production and consumption
rather than merely subsidizing the financial system to enable players to make
money from money by inflating asset prices on free electronic keyboard credit.
Austerity causes unemployment, which lowers wages and prevents labor from
sharing in the surplus. It enables companies to force their employees to work
overtime and harder in order to get or keep a job, but does not really raise
productivity and living standards in the way envisioned a century ago.
Increasing housing prices on credit – requiring larger debts for access to
home ownership – is not real prosperity.
To contrast the
“real” economy from the financial sector requires distinctions to be drawn
between productive and unproductive credit and investment. One needs the
concept of economic rent as an institutional and political return to privilege
without a corresponding cost of production. Classical political economy was
all about distinguishing earned from unearned income, cost-value from market
price. But pro-financial lobbyists deny that any income or rentier wealth is
unearned or parasitic. The national income and product accounts (NIPA) do not
draw any such distinction. This blind spot is not accidental. It is the
essence of post-classical economics. And it explains why Europe is so
crippled.
The way in which
the euro was created in 1999 reflects this shallow vision. The Maastricht
fiscal and financial rules maximize the commercial loan market by preventing
central banks from supplying governments (and hence, the economy) with credit
to grow. Commercial banks are to be the sole source of financing budget
deficits – defined to include infrastructure investment in transportation,
communication, power and water. Privatization of these basic services blocks
governments from supplying them at subsidized rates or freely. So roads are
turned into toll roads, charging access fees that are readily monopolized.
Economies are turned into sets of tollbooths, paying out their access charges
as interest to creditors. These extractive rents make privatized economies
high-cost. But to the financial sector that is “wealth creation.” It is
enhanced by untaxing interest payments to banks and bondholders – aggravating
fiscal deficits in the process.
The
Greek budget crisis in perspective
A fiscal legacy of the colonels’ 1967-74 junta was tax evasion by the well to
do. The “business-friendly” parties that followed were reluctant to tax the
wealthy. A 2010 report stated that nearly a third of Greek income was
undeclared, with “fewer than 15,000 Greeks declar[ing] incomes of over
€100,000, despite tens of thousands living in opulent wealth on the outskirts
of the capital. A new drive by the Socialists to track down swimming pool
owners by deploying Google Earth was met with a virulent response as Greeks
invested in fake grass, camouflage and asphalt to hide the tax liabilities
from the spies in space.” (Helena
Smith, “The Greek spirit of resistance turns its guns on the IMF,” The
Observer)
As a result of
the military dictatorship depressing public spending below the European norm,
infrastructure needed to be rebuilt – and this required budget deficits. The
only way to avoid running them would have been to make the rich pay the taxes
they were supposed to. But squeezing public spending to the level that wealthy
Greeks were willing to pay in taxes did not seem politically feasible. (Since
the 1980s almost no country has enacted Progressive Era tax policies.) The 3
per cent Maastricht limit on budget deficits refused to count capital spending
by government as capital formation, on the ideological assumption that all
government spending is deadweight waste and only private investment is
productive.
The path of
least resistance was to engage in fiscal deception. Wall Street bankers helped
the “conservative” (that is, fiscally regressive and financially profligate)
parties conceal the extent of the public debt with the kind of junk accounting
that financial engineers had pioneered for Enron. And as usual when financial
deception in search of fees and profits is concerned, Goldman Sachs was in the
middle. In February 2010, the German magazine Der Spiegel exposed how the firm
had helped Greece conceal the rise in public debt, by mortgaging assets in a
convoluted derivatives deal – legal but with the covert intent of
circumventing the Maastricht limitation on deficits. “Eurostat’s reporting
rules don’t comprehensively record transactions involving financial
derivatives,” so Greece’s obligation appeared as a cross-currency swap rather
than as a debt. The government used off-balance-sheet entities and derivatives
similar to what Icelandic and Irish banks later would use to indulge in
fictitious debt disappearance and an illusion of financial solvency.
The reality, of
course, was a virtual debt. The government was obligated to pay Wall Street
billions of euros out of future airport landing fees and the national lottery
as “the so-called cross currency swaps … mature, and swell the country’s
already bloated deficit.”
(Beat Balzli, “How Goldman Sachs Helped Greece to Mask its True Debt,” Der
Spiegel). The report adds: “One time, gigantic military expenditures were
left out, and another time billions in hospital debt.”
Translated into
straightforward terms, the deal left Greece’s public-sector budget deficit at
12 percent of GDP, four times the Maastricht limit.
Using
derivatives to engineer Enron-style accounting enabled Greece to mask a debt
as a market swap based on foreign currency options, to be unwound over ten to
fifteen years. Goldman was paid some $300 million in fees and commissions for
its aid orchestrating the 2001 scheme. “A similar deal in 2000 called Ariadne
devoured the revenue that the government collected from its national lottery.
Greece, however, classified those transactions as sales, not loans.”[1]
JP Morgan Chase and other banks helped orchestrate similar deals across
Europe, providing “cash upfront in return for government payments in the
future, with those liabilities then left off the books.”
The financial
sector has an interest in understating the debt burden – first, by using “mark
to model” junk accounting, and second, by pretending that the debt burden can
be paid without disrupting economic life. Financial spokesmen from Tim
Geithner in the United States to Dominique Strauss-Kahn at the IMF claimed
that the post-2008 debt crisis is merely a short-term “liquidity problem”
(lack of “confidence”), not insolvency reflecting an underlying inability to
pay. Banks promise that everything will be all right when the economy “returns
to normal” – if only the government will buy their junk mortgages and bad
loans (“sound long-term investments”) for ready cash.
The
intellectual deception at work
Financial lobbyists seek to distract voters and policy makers from realizing
that “normalcy” cannot be restored without wiping out the debts that have made
the economy abnormal. The larger the debt burden grows, the more economy-wide
austerity is required to pay debts to banks and bondholders instead of
investing in capital formation and real growth.
Austerity makes
the problem worse, by intensifying debt deflation. To pretend that austerity
helps economies rather than destroys them, bank lobbyists claim that shrinking
markets will lower wage rates and “make the economy more competitive” by
“squeezing out the fat.” But the actual “fat” is the debt overhead – the
interest, amortization, financial fees and penalties built into the cost of
doing business, the cost of living and the cost of government.
When difficulty
arises in paying debts, the path of least resistance is to provide more credit
– to enable debtors to pay. This keeps the system solvent by increasing the
debt overhead – seemingly an oxymoron. As financial institutions see the point
approaching where debts cannot be paid, they try to get “senior creditors” –
the ECB and IMF – to lend governments enough money to pay, and ideally to
shift risky debts onto the government (“taxpayers”). This gets them off the
books of banks and other large financial institutions that otherwise would
have to take losses on Greek government bonds, Irish bank obligations bonds,
etc., just as these institutions lost on their holdings of junk mortgages. The
banks use the resulting breathing room to try and dump their bond holdings and
bad bets on the proverbial “greater fool.”
In the end the
debts cannot be paid. For the economy’s high-financial managers the problem is
how to postpone defaults for as long as possible – and then to bail out,
leaving governments (“taxpayers”) holding the bag, taking over the obligations
of insolvent debtors (such as A.I.G. in the United States). But to do this in
the face of popular opposition, it is necessary to override democratic
politics. So the divestment by erstwhile financial losers requires that
economic policy be taken out of the hands of elected government bodies and
transferred to those of financial planners. This is how financial oligarchy
replaces democracy.
Paying
higher interest for higher risk, while protecting banks from losses
The role of the ECB, IMF and other financial oversight agencies has been to
make sure that bankers got paid. As the past decade of fiscal laxity and
deceptive accounting came to light, bankers and speculators made fortunes
jacking up the interest rate that Greece had to pay for its increasing risk of
default. To make sure they did not lose, bankers shifted the risk onto the
European “troika” empowered to demand payment from Greek taxpayers.
Banks that lent
to the public sector (at above-market interest rates reflecting the risk),
were to be bailed out at public expense.[2]
Demanding that Greece not impose a “haircut” on creditors, the ECB and related
EU bureaucracy demanded a better deal for European bondholders than creditors
received from the Brady bonds that resolved Latin American and Third World
debts in the 1980s. In an interview with the Financial Times, ECB executive
board member Lorenzo Bini Smaghi insisted that:
First, the
Brady bonds solution was a solution for American banks, which were basically
allowed not to ‘mark to market’ the restructured bonds. There was regulatory
forbearance, which was possible in the 1980 but would not be possible today.
Second, the
Latin American crisis was a foreign debt crisis. The main problem in the
Greek crisis is Greece, its banks and its own financial system. Latin
America had borrowed in dollars and the lines of credit were mainly with
foreigners. Here, a large part of the debt is with Greeks. If Greece
defaulted, the Greek banking system would collapse. It would then need a
huge recapitalization – but where would the money come from?
Third, after
default the Latin American countries still had central banks that could
print money to pay for civil servants’ wages, pensions. They did this and
created inflation. So they got out [of the crisis] through inflation,
depreciation and so forth. In Greece you would not have a central bank that
could finance the government, and it would have to partly shut down some of
its operations, like the health system.
Bini Smaghi
threatened that Europe would destroy the Greek economy if the latter tried to
scale back its debts or even stretch out maturities to reflect the ability to
pay. Greece’s choice was between submission or anarchy. Restructuring would
not benefit “the Greek people. It would entail a major economic, social and
even humanitarian disaster, within Europe. Orderly implies things go smoothly,
but if you wipe out the banking system, how can it be smooth?” The ECB’s
“position [is] based on principle … In the euro area debts have to be repaid
and countries have to be solvent. That has to be the principle of a
market-based economy.” (Ralph
Atkins, “Transcript: Lorenzo Bini Smaghi,” Financial Times, May 27)
A
creditor-oriented economy is not really a market-based, of course. The banks
destroyed the market by their own central financial planning — using debt
leverage to leave Greece with a bare choice: Either it would permit EU
officials to come in and carve up its economy, selling its major tourist sites
and monopolistic rent-extracting opportunities to foreign creditors in a
gigantic national foreclosure movement, or it could bite the bullet and
withdraw from the Eurozone. That was the deal Bini Smaghi offered: “if there
are sufficient privatizations, and so forth – then the IMF can disburse and
the Europeans will do their share. But the key lies in Athens, not elsewhere.
The key element for the return of Greece to the market is to stop discussions
about restructuring.”
One way or
another, Greece would lose, he explained: “default or restructuring would not
help solve the problems of the Greek economy, problems that can be solved only
by adopting the kind of structural reforms and fiscal adjustment measures
included in the program. On the contrary it would push Greece into a major
economic and social depression.” This leverage demanding to be paid or
destroying the economy’s savings and monetary system is what central bankers
call a “rescue,” or “restoring market forces.” Bankers claim that austerity
will revive growth. But to accept austerity as a realistic democratic
alternative would be self-immolation.
Unless Greece
signed onto this nonsense, neither the ECB nor the IMF would extend loans to
save its banking system from insolvency. On May 31, 2011, Europe agreed to
provide $86 billion in euros if Greece “puts off for the time being a
restructuring, hard or soft, of Greece’s huge debt burden.”[3]
The pretense was a “hope that in another two years Greece will be in a better
position to repay its debts in full.” Anticipation of the faux rescue led the
euro to rebound against foreign currencies, and European stocks to jump by 2
per cent. Yields on Greek 10-year bonds fell to “only” a 15.7 percent distress
level, down one percentage point from the previous week’s high of 16.8 percent
when a Greek official made the threatening announcement that “Restructuring is
off the table. For now it is all about growth, growth, growth.”
How can
austerity be about growth? This idea never has worked, but the pretense was
on. The EU would provide enough money for the Greek government to save
bondholders from having to suffer losses. The financial sector supports heavy
taxpayer expense as long as the burden does not fall on itself or its main
customers in the real estate sector or the infrastructure monopolies being
privatized.
The
loan-for-privatization tradeoff was called “aiding Greece” rather than bailing
out German, French and other bondholders. But financial investors knew better.
“Since the crisis began, 60 billion euros in deposits have been withdrawn from
Greek banks, about a quarter of the country’s output.”[4]
(Atkins, FT.) These withdrawals, which were gaining momentum, were the precise
size of the loan being offered!
Meanwhile, the
shift of 60 billion euros off the balance sheets of banks onto the private
sector threatened to raise the ratio of public debt to GDP over 150 per cent.
There was talk that another 100 billion euros would be needed to “socialize
the losses” that otherwise would be suffered by German, French and other
European bankers who had their eyes set on a windfall if heavily discounted
Greek bonds were made risk-free by carving up Greece in much the same way that
the Versailles Treaty did to Germany after World War I.
The Greek
population certainly saw that the world was at financial war. Increasingly
large crowds gathered each day to protest in Syntagma Square in front of the
Parliament, much as Icelandic crowds had done earlier under similar threats by
their Social Democrats to sell out the nation to European creditors. And just
as Iceland’s Prime Minister Sigurdardottir held on arrogantly against public
opinion, so did Greek Socialist Prime Minister George Papandreou. This
prompted EU Fisheries Commissioner Maria Damanaki “to ‘speak openly’ about the
dilemma facing her country,” warning: “The scenario of Greece’s exit from the
euro is now on the table, as are ways to do this. Either we agree with our
creditors on a program of tough sacrifices and results … or we return to the
drachma. Everything else is of secondary importance.”[5]
And former Dutch Finance Minister Willem Vermeend wrote in De Telegraaf
that ‘Greece should leave the euro,’ given that it will never be able to pay
back its debt.”[6]
As in Iceland,
the Greek austerity measures are to be put to a national referendum – with
polls reporting that some 85 percent of Greeks reject the
bank-bailout-cum-austerity plan. Its government is paying twice as much for
credit as the Germans, despite seemingly having no foreign-exchange risk
(using the euro). The upshot may be to help drive Greece out of the eurozone,
not only by forcing default (the revenue is not there to pay) but by Newton’s
Third Law of Political Motion: Every action creates an equal and opposite
reaction. The ECB’s attempt to make Greek labor (“taxpayers”) pay foreign
bondholders is leading to pressure for outright repudiation and the domestic
“I won’t pay” movement. Greece’s labor movement always has been strong, and
the debt crisis is further radicalizing it.
The
Power of Money Creation
The aim of commercial banks is to replace governments in creating money,
making the economy entirely dependent on them, with public borrowing creating
an enormous risk-free “market” for interest-bearing loans. It was to overcome
this situation that the Bank of England was created in 1694 – to free the
country from reliance on Italian and Dutch credit. Likewise the U.S. Federal
Reserve, for all its limitations, was founded to enable the government to
create its own money. But European banks have hog-tied their governments,
replacing Parliamentary democracy with dictatorship by the ECB, which is
blocked constitutionally from creating credit for governments – until German
and French banks found it in their own interest for it to do so. As University
of Missouri-Kansas City Professor Bill Black summarizes the situation:
“A nation that
gives up its sovereign currency by joining the euro gives up the three most
effective means of responding to a recession. It cannot devalue its currency
to make its exports more competitive. It cannot undertake an expansive
monetary policy. It does not have any monetary policy and the EU periphery
nations have no meaningful influence on the ECB’s monetary policies. It
cannot mount an appropriately expansive fiscal policy because of the
restrictions of the EU’s growth and stability pact. The pact is a double
oxymoron – preventing effective counter-cyclical fiscal policies harms
growth and stability throughout the Eurozone.”
Financial
politics are now dominated by the drive to replace debt defaults by running a
fiscal surplus to pay bankers and bondholders. The financial system wants to
be paid. But mathematically this is impossible, because the “magic of compound
interest” outruns the economy’s ability to pay – unless central banks flood
asset markets with new bubble credit, as U.S. policy has done since 2008. When
debtors cannot pay, and when the banks in turn cannot pay their depositors and
other counterparties, the financial system turns to the government to extract
the revenue from “taxpayers” (not the financial sector itself). The policy
bails out insolvent banks by plunging domestic economies into debt deflation,
making taxpayers bear the cost of banks gone bad.
These financial
claims are virtually a demand for tribute. And since 2010 they have been
applied to the PIIGS countries. The problem is that revenue used to pay
creditors is not available for spending within the economy. So investment and
employment shrink, and defaults spread. Something must give, politically as
well as economically as society is brought back to the “Copernican problem”:
Will the “real” economy of production and consumption revolve around finance,
or will financial demands for interest devour the economic surplus and begin
to eat into the economy?
Technological
determinists believe that technology drives. If this were so, rising
productivity would have made everybody in Europe and the United States wealthy
by now, rich enough to be out of debt. But there is a Chicago School
inquisition insisting that today’s needless suffering is perfectly natural and
even necessary to rescue economies by saving their banks and debt overhead –
as if all this is the economic core, not wrapped around the core.
Meanwhile,
economies are falling deeper into debt, despite rising productivity measures.
The seeming riddle has been explained many times, but is so counter-intuitive
that it elicits a wall of cognitive dissonance. The natural view is to think
that the world shouldn’t be this way, letting credit creation load down
economies with debt without financing the means to pay it off. But this
imbalance is the key dynamic defining whether economies will grow or shrink.
John Kenneth
Galbraith explained that banking and credit creation is so simple a principle
that the mind rejects it – because it is something for nothing, the proverbial
free lunch stemming from the principle of banks creating deposits by making
loans. Just as nature abhors a vacuum, so most people abhor the idea that
there is such a thing as a free lunch. But the financial free lunchers have
taken over the political system.
They can hold
onto their privilege and avert a debt write-down only as long as they can
prevent widespread moral objection to the idea that the economy is all about
saving creditor claims from being scaled back to the economy’s ability to pay
– by claiming that the financial brake is actually the key to growth, not a
free transfer payment.
The upcoming
Greek referendum poses this question just as did Iceland’s earlier this
spring. As Yves Smith recently commented regarding the ECB’s game of chicken
as to whether Greece’s government would accept or reject its hard terms:
This is what
debt slavery looks like on a national level. … Greece looks to be on its way
to be under the boot of bankers just as formerly free small Southern farmers
were turned into “debtcroppers” after the US Civil War. Deflationary
policies had left many with mortgage payments that were increasingly
difficult to service. Many fell into ‘crop lien’ peonage. Farmers were cash
starved and pledged their crops to merchants who then acted in an abusive
parental role, being given lists of goods needed to operate the farm and
maintain the farmer’s family and doling out as they saw fit. The merchants
not only applied interest to the loans, but further sold the goods to
farmers at 30 per cent or higher markups over cash prices. The system was
operated, by design, so that the farmer’s crop would never pay him out of
his debts (the merchant as the contracted buyer could pay whatever he felt
like for the crop; the farmer could not market it to third parties). This
debt servitude eventually led to rebellion in the form of the populist
movement. (Yves
Smith, “Will Greeks Defy Rape and Pillage By Barbarians Bankers? An E-Mail
from Athens,” Naked Capitalism, May 30, 2011.)
One would expect
a similar political movement today. And as in the late 19th century, academic
economics will be mobilized to reject it. Subsidized by the financial sector,
today’s economic orthodoxy finds it natural to channel productivity gains to
the finance, insurance and real estate (FIRE) sector and monopolies rather
than to raise wages and living standards. Neoliberal lobbyists and their
academic mascots dismiss sharing productivity gains with labor as being
unproductive and not conducive to “wealth creation” financial style.
Making
governments pay creditors when banks run aground
At issue is not only whether bank debts should be paid by taking them onto the
public balance sheet at taxpayer expense, but whether they can reasonably be
paid. If they cannot be, then trying to pay them will shrink economies
further, making them even less viable. Many countries already have passed this
financial limit. What is now in question is a political step – whether there
is a limit to how much further creditor interests can push national
populations into debt-dependency. Future generations may look back on our
epoch as a great Social Experiment on how far the point may be deferred at
which government – or parliaments – will draw a line against taking on public
liability for debts beyond any reasonable capacity to pay without drastically
slashing public spending on education, health care and other basic services?
Is a government
– or economy – be said to be solvent as long as it has enough land and
buildings, roads, railroads, phone systems and other infrastructure to sell
off to pay interest on debts mounting exponentially? Or should we think of
solvency as existing under existing proportions in our mixed public/private
economies? If populations can be convinced of the latter definition – as those
of the former Soviet Union were, and as the ECB, EU and IMF are now demanding
– then the financial sector will proceed with buyouts and foreclosures until
it possesses all the assets in the world, all the hitherto public assets,
corporate assets and those of individuals and partnerships.
This is what
today’s financial War is about. And it is what the Greeks gathering in
Syntagma Square are demonstrating about. At issue is the relationship between
the financial sector and the “real” economy. From the perspective of the
“real” economy, the proper role of credit – that is, debt – is to fund
productive capital investment and economic growth. After all, it is out of the
economic surplus that interest is to be paid.
This requires a
tax system and financial regulatory system to maximize the growth. But that is
precisely the fiscal policy that today’s financial sector is fighting against.
It demands tax-deductibility for interest, encouraging debt financing rather
than equity. It has disabled truth-in-lending laws and regulation keeping
prices (the interest rate and fees) in line with costs of production. And it
blocks governments from having central banks to freely finance their own
operations and provide economies with money.
Banks and their
financial lobbyists have not shown much interest in economy-wide wellbeing. It
is easier and quicker to make money by being extractive and predatory.
Fraud and crime
pay, if you can disable the police and regulatory agencies. So that has become
the financial agenda, eagerly endorsed by academic spokesmen and media
ideologues who applaud bank managers and subprime mortgage brokers, corporate
raiders and their bondholders, and the new breed of privatizers, using the
one-dimensional measure of how much revenue can be squeezed out and
capitalized into debt service. From this neoliberal perspective, an economy’s
wealth is measured by the magnitude of debt obligations – mortgages, bonds and
packaged bank loans – that capitalize income and even hoped- for capital gains
at the going rate of interest.
Iceland
belatedly decided that it was wrong to turn over its banking to a few domestic
oligarchs without any real oversight or regulation over their self-dealing.
From the vantage point of economic theory, was it not madness to imagine that
Adam Smith’s quip about not relying on the benevolence of the butcher, brewer
or baker for their products, but on their self-interest is applicable to
bankers? Their “product” is not a tangible consumption good, but
interest-bearing debt. These debts are a claim on output, revenue and wealth;
they do not constitute real wealth.
This is what
pro-financial neoliberals fail to understand. For them, debt creation is
“wealth creation” (Alan Greenspan’s favorite euphemism) when credit – that is,
debt – bids up prices for property, stocks and bonds and thus enhances
financial balance sheets. The “equilibrium theory” that underlies academic
orthodoxy treats asset prices (financialized wealth) as reflecting a
capitalization of expected income. But in today’s Bubble Economy, asset prices
reflect whatever bankers will lend. Rather than being based on rational
calculation, their loans are based on what investment bankers are able to
package and sell to frequently gullible financial institutions. This logic
leads to attempts to pay pensions out of a “wealth creating” process that runs
economies into debt.
It is not hard
to statistically illustrate this. The amount of debt that an economy can pay
is limited by the size of its surplus, defined as corporate profits and
personal income for the private sector, and net fiscal revenue paid to the
public sector. But neither today’s financial theory nor global practice
recognize a capacity-to-pay constraint. So debt service has been permitted to
eat into capital formation and reduce living standards – and now, to demand
privatization sell-offs.
The
Icelandic Alternative
As an alternative is to such financial demands, Iceland has provided a model
for what Greece may do. Responding to British and Dutch demands that its
government guarantee payment of the Icesave bailout, the Althing recently
asserted the principle of sovereign debt:
“The
preconditions for the extension of government guarantee according to this Act
are:
1. That …
account shall be taken of the difficult and unprecedented circumstances with
which Iceland is faced with and the necessity of deciding on measures which
enable it to reconstruct its financial and economic system.
This implies
among other things that the contracting parties will agree to a reasoned and
objective request by Iceland for a review of the agreements in accordance with
their provisions.
2. That
Iceland’s position as a sovereign state precludes legal process against its
assets which are necessary for it to discharge in an acceptable manner its
functions as a sovereign state.”
Instead of
imposing the kind of austerity programs that devastated Third World countries
from the 1970s to the 1990s and led them to avoid the IMF like a plague, the
Althing is changing the rules of the financial system. It is subordinating
Iceland’s reimbursement of Britain and Holland to the ability of Iceland’s
economy to pay:
“In evaluating
the preconditions for a review of the agreements, account shall also be
taken to the position of the national economy and government finances at any
given time and the prospects in this respect, with special attention being
given to foreign exchange issues, exchange rate developments and the balance
on current account, economic growth and changes in gross domestic product as
well as developments with respect to the size of the population and job
market participation.”
This is the
Althing proposal to settle its Icesave bank claims that Britain and the
Netherlands rejected so passionately as “unthinkable.” So Iceland said, “No,
take us to court.” And that is where matters stand right now.
Greece is not in
court. But there is talk of a “higher law,” much as was discussed in the
United States before the Civil War regarding slavery. At issue today is the
financial analogue, debt peonage.
Will it be
enough to change the world’s financial environment? For the first time since
the 1920s (as far as I know), Iceland made the capacity-to-pay principle the
explicit legal basis for international debt service. The amount to be paid is
to be limited to a specific proportion of the growth in its GDP (on the
admittedly tenuous assumption that this can indeed be converted into export
earnings).
After Iceland
recovers, the Treasury offered to guarantee payment for Britain for the period
2017-2023 up to 4 per cent of the growth of GDP after 2008, plus another 2 per
cent for the Dutch. If there is no growth in GDP, there will be no debt
service. This meant that if creditors took punitive actions whose effect is to
strangle Iceland’s economy, they wouldn’t get paid.
No wonder the EU
bureaucracy reacted with such anger. It was a would-be slave rebellion.
Returning to the application of Newton’s Third Law of motion to politics and
economics, it was natural enough for Iceland, as the most thoroughly
neoliberalized disaster area, to be the first economy to push back.
The past two
years have seen its status plunge from having the West’s highest living
standards (debt-financed, as matters turn out) to the most deeply
debt-leveraged. In such circumstances it is natural for a population and its
elected officials to experience a culture shock – in this case, an awareness
of the destructive ideology of neoliberal “free market” euphemisms that led to
privatization of the nation’s banks and the ensuing debt binge.
The Greeks
gathering in Syntagma Square seem to need no culture shock to reject their
Socialist government’s cave-in to European bankers. It looks like they may
follow Iceland in leading the ideological pendulum back toward a classical
awareness that in practice, this rhetoric turns out to be a junk economics
favorable to banks and global creditors. Interest-bearing debt is the
“product” that banks sell, after all. What seemed at first blush to be “wealth
creation” was more accurately debt-creation, in which banks took no
responsibility for the ability to pay. The resulting crash led the financial
sector to suddenly believe that it did love centralized government control
after all – to the extent of demanding public-sector bailouts that would
reduce indebted economies to a generation of fiscal debt peonage and the
resulting economic shrinkage.
As far as I am
aware, this agreement is the first since the Young Plan for Germany’s
reparations debt to subordinate international debt obligations to the
capacity-to-pay principle. The Althing’s proposal spells this out in clear
terms as an alternative to the neoliberal idea that economies must pay
willy-nilly (as Keynes would say), sacrificing their future and driving their
population to emigrate in a vain attempt to pay debts that, in the end, can’t
be paid but merely leave debtor economies hopelessly dependent on their
creditors.
In the end,
democratic nations are not willing to relinquish their political planning
authority to an emerging financial oligarchy.
No doubt the
post-Soviet countries are watching, along with Latin American, African and
other sovereign debtors whose growth has been stunted by predatory austerity
programs imposed by IMF, World Bank and EU neoliberals in recent decades. We
should all hope that the post-Bretton Woods era is over. But it won’t be until
the Greek population follows that of Iceland in saying no – and Ireland
finally wakes up.
Financial Times
columnist Martin Wolf writes that the eurozone “has only two options: to go
forwards towards a closer union or backwards towards at least partial
dissolution. … either default and partial dissolution or open-ended official
support.”[8] But ECB intransigence leaves little
alternative to breakup. Europe’s payments-surplus nations are waging financial
war against the deficit countries. Without a common union based on mutual
support within a mixed economy – one capable of checking financial aggression
– the European Central Bank replaced the military high command. Its bold
gamble is whether the Greeks will be as stupid as the Irish, not as smart as
the Icelanders.
As published
in Counterpunch
Footnotes
--------------------------------------
11.4.2011. Ο
άνθρωπος και η ΟΝΕ
Σημ. Π. Ήφ. Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό ρεπορτάζ
για τον δημόσιο χώρο της ΟΝΕ. Απλά ο άνθρωπος χάνει κάθε δυνατότητα δημοκρατικού
ελέγχου και εξορθολογισμού των αποφάσεων, ο ορθολογισμός χάνεται μέσα στον
λαβύρινθο των γραφειοκρατών και των παντελώς κοινωνικά ανεξέλεγκτων διεθνικών
δρώντων, οι πολιτικοί καταντούν κάτι χειρότερο από κακούς γραφειοκράτες με κύρια
αποστολή να αναγγέλλουν τα κακά μαντάτα στους άμοιρους πολίτες και οι
μελλοντολόγοι του ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου κρύβονται αντί να ζητήσουν συγνώμη.
Από το 1992 μέχρι το 2002 πάντως όταν ο υποφαινόμενος σε άρθρα και βιβλία έγραφε
ότι η ΟΝΕ αποτελούσε αν αχρείαστο και επικίνδυνο άλμα στο κενό που έθετε σε
κίνδυνο τα κεκτημένα της ευρωπαϊκής συνεργασίας οι ευρωδίαιτοι και
κρατικοδίαιτοι με εξύβριζαν ως … αντιευρωπαίο. Πολύ χειρότερους χαρακτηρισμούς
άκουσα, βέβαια, όταν έγραψα ότι εάν η Ελλάδα χωρίς να είναι οικονομικά, θεσμικά
και κοινωνικά ανταγωνιστική εισέλθει στην ΟΝΕ είναι σαν να εισέρχεται στον λάκκο
των λεόντων.
Άξιος ο μισθός τους. Μια μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ ανθρωπολογίας και εθνικών /
υπερεθνικών θεσμών πλανάται πάνω από την Ευρώπη ακυρώνοντας κάθε αξίωση
δημοκρατίας και θρέφοντας ένα εκρηκτικό και κοινωνικό και πολιτικό μίγμα. Οι
μελλοντολόγοι επιστημονικά μεταμφιεσμένοι ιδεολογικοπολιτικοί εκλογικευτές, οι
γραφειοκράτες και οι διεθνικές διαστροφές φαίνεται να έχουν το πάνω χέρι. Όπως
περίπου σε δεσποτικές και δικτατορικές εποχές.
Τσακώνονται για την
Ελλάδα στην Ευρώπη
07:27 - Δευ 11/04/2011,
tvxsteam
http://www.tvxs.gr/news/%CE%AD%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%88%CE%B1%CE%BD-%CE%B5%CE%AF%CF%80%CE%B1%CE%BD/%CF%84%CF%83%CE%B1%CE%BA%CF%8E%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E%CF%80%CE%B7-0
Διαμάχη μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της
Ευρωζώνης και του προέδρου της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ έχει ξεσπάσει γύρω από την
αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας, σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό Spiegel.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τις ΟΙκονομικές υποθέσεις Ολι Ρεν από την πλευρά του
αποκλείει την αναδιάρθρωση ενώ ο επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ
απευθύνει αυστηρή προειδοποίηση στην Ελλάδα για τον έλεγχο των δαπανών της. Την
ίδια ώρα, ο Observer προβλέπει δραματική επιδείνωση στην κατάσταση των
υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης από την αύξηση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής
Κεντρικής Τράπεζας. Αύριο επισκέπτεται την Ελλάδα ο Πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν
Ρομπέι, ενώ μέσα στην εβδομάδα αναμένεται στην Αθήνα και ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ.
Οι σκέψεις για μια αναδιάρθρωση του χρέους της
Ελλάδας μεγαλώνουν όλο και περισσότερο,
όπως παραδέχονται επισήμως μέχρι τώρα οι υπεύθυνοι για την Ευρωζώνη. Το θέμα
έπαιξε σημαντικό ρόλο στα πλαίσια τηλεδιάσκεψης το προηγούμενο Σάββατο.
Συμμετείχαν οι υπουργοί Οικονομικών των σημαντικότερων χωρών της Ευρωζώνης,
μεταξύ των οποίων ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και η
Γαλλίδα ομόλογός του Κριστίν Λαγκάρντ, ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τα
δημοσιονομικά Όλι Ρεν, καθώς και ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής
Κεντρικής Τράπεζας.
Στις συνομιλίες
ορισμένοι υπουργοί Οικονομικών εξέφρασαν αμφιβολίες
για το εαν η Ελλάδα, παρά τα αυστηρά προγράμματα εξυγίανσης, μελλοντικά θα
μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της και να προμηθευτεί ξανά χρήματα την άνοιξη
του επόμενου χρόνου από τις χρηματαγορές.
Ορισμένοι υπουργοί Οικονομικών έθεσαν το ερώτημα,
αν λαμβανομένης υπόψη της κατάστασης θα ήταν σκόπιμο να προβεί σε αναδιάρθρωση
του χρέους της χώρας. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλοντ
Τρισέ «μπλοκάρισε» κατηγορηματικά την προσπάθεια με την παρατήρηση ότι δεν είναι
προετοιμασμένος να το συζητήσει.
Ο κ.Τρισέ φοβάται ότι το γεγονός θα πλήξει την εμπιστοσύνη σε ολόκληρη την
Ευρωζώνη και ότι οι τράπεζες που έχουν στην κατοχή τους ελληνικά κρατικά ομόλογα
θα μπορούσαν να καταλήξουν σε ανισορροπίες. Ο Υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας
Σόιμπλε θεωρεί την υπερβολική και ελάχιστα πιστευτή την διακριτικότητα των
κεντρικών τραπεζιτών έναντι των αγορών κεφαλαίων.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τα δημοσιονομικά Όλι Ρεν ανακοίνωσε την
προηγούμενη βδομάδα στην συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι για το
ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους της Ελλάδας δεν θα επιτρεπόταν να μιλά
κανείς δημοσίως και ότι θα έπρεπε κανείς κάποτε να την διευκολύνει.
Γερμανία: Πρώην υπουργός Οικονομικών υπολογίζει
σε αναδιάρθρωση
Με το ζήτημα της ελληνικής αναδιάρθρωσης ασχολείται
και η γερμανική εφημερίδα Die Welt, η οποία δημοσιεύει άρθρο με τίτλο «Ο (πρώην
υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας) Steinbrück υπολογίζει σε αναδιάρθρωση».
Κατά την άποψη του πρώην Υπουργού Οικονομικών
της Γερμανίας, Peter Steinbrück -γράφει η Welt- η Ελλάδα και οι πιστωτές της
κινδυνεύουν με αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Λόγω των αυξημένων χρεών της,
η χώρα δε θα είναι σε θέση να χρηματοδοτεί πλέον τα επιτόκιά της, όπως εκτίμησε
ο Γερμανός πολιτικός του SPD στο Γερμανοϊσπανικό Forum του Βερολίνου. «Δεν
υπάρχει δρόμος ώστε να παρακαμφθεί η αναδιάρθρωση» σημείωσε ο κ. Steinbrück.
Η καγκελάριος Μέρκελ υπόσχεται εδώ και μήνες ότι οι ιδιώτες επενδυτές θα
κληθούν να πληρώσουν -όμως, το νωρίτερο, μετά τα μέσα του 2013. Εντός της
κιτρινόμαυρης ομοσπονδιακής κυβέρνησης, ωστόσο, διευρύνεται η εκτίμηση ότι η
Ελλάδα δε θα καταφέρει να αντέξει μέχρι τότε. Τα τωρινά σχέδια προβλέπουν ότι η
χώρα θα μπορέσει να τοποθετήσει και πάλι ομόλογά της στην κεφαλαιαγορά.
«Κάτι τέτοιο είναι αδύνατο», ακούγεται παρά ταύτα εδώ και κάποιες μέρες και
από κύκλους του γερμανκού κυβερνητικού συνασπισμού. «Η Ελλάδα δε θα μπορέσει σε
καμία περίπτωση να αντέξει έως το 2013, όταν θα τεθεί σε λειτουργία ο διαρκής
μηχανισμός ΕΤΧΣ».
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Έλληνα οικονομικού
συμβούλου της κυβέρνησης, Λουκά
Παπαδήμου, το ελληνικό έλλειμμα για το 2010 ίσως είναι μεγαλύτερο απ’ ότι
υπολογιζόταν και θα μπορούσε να ξεπεράσει το ποσοστό του 10%... Ο κ. Παπαδήμος
θεωρεί ότι, λόγω της μεγάλης τρύπας στον προϋπολογισμό, «θα είναι απαραίτητα και
επιπλέον μέτρα λιτότητας γι’ αυτή τη χρονιά».
Ο κ. Steinbrück θεωρεί ότι το πρόβλημα δεν είναι
το ευρώ, αλλά η έλλειψη σε δομές
αποφάσεων. Κι από τη Γερμανία λείπει το πολιτικό θάρρος να βλέπει κανείς τα
γεγονότα κατά πρόσωπο, δηλώνει ο ολοένα και δημοφιλέστερος Γερμανός πολιτικός, ο
οποίος θεωρείται από κάποιους στο SPD ως μελλοντικός υποψήφιος για το χρίσμα του
Γερμανού Καγκελαρίου.
Αποκλείει αναδιάρθρωση χρέους ο Oλι Ρεν
H Eλλάδα θα επιλύσει το πρόβλημα χρέους χωρίς
αναδιάρθρωση εκτιμά ο ευρωπαίος Επίτροπος Ολι Ρεν. «Συνεχίζουμε να
αποκλείουμε το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Υπάρχει ένα
πειστικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της ελληνικής κυβέρνησης το οποίο και
υλοποιείται», δήλωσε ο κ. Ρεν.
«Για την Ελλάδα λέω ότι υπάρχει ένα σχέδιο το
οποίο έχει εγκριθεί από τη διεθνή κοινότητα και τα όργανα της ΕΕ. Αυτό το σχέδιο
υλοποιούμε τώρα», δήλωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής
Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ, απαντώντας σε ερωτήσεις για τα σενάρια
αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.
Αυστηρή προειδοποίηση Γιούνκερ προς Ελλάδα
Την ίδια ώρα, αυστηρή προειδοποίηση προς την Ελλάδα
να ελέγξει τις δαπάνες της απηύθυνε ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
«Υπενθυμίσαμε στις ελληνικές αρχές ότι είναι σημαντικό να εμμείνουν στους
στόχους για το δημοσιονομικό έλλειμμα τα επόμενα χρόνια», δήλωσε ο κ.
Γιούνκερ μετά την άτυπη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ στην πόλη
Godollo της Ουγγαρίας.
Εν τω μεταξύ, αξιωματούχος που πρόσκειται στην
τρόικα δήλωσε την Πέμπτη στο Reuters ότι τo δημοσιονομικό έλλειμμα της
Ελλάδας για το 2010 θα αναθεωρηθεί πάνω από το 10% του ΑΕΠ, αναγκάζοντας την
κυβέρνηση να λάβει επιπλέον διορθωτικά μέτρα. Ο στόχος της κυβέρνησης ήταν για
έλλειμμα 9,4% του ΑΕΠ, ενώ η τρόικα το εκτιμούσε στο 9,6%.
«Το έλλειμμα δεν θα είναι πολύ υψηλότερο του
αναμενόμενου», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ, προσθέτοντας ότι κάποιες χώρες
της Ένωσης ανησυχούν για την ικανότητα της κυβέρνησης να ενισχύσει τα φορολογικά
έσοδα και να εξυγιάνει τα δημοσιονομικά της. «Αλλά θα δείξει ότι η Ελλάδα δεν
έχει περιθώριο για λάθη», πρόσθεσε.
Στουρνάρας: κλειδί οι μεταρρυθμίσεις και όχι η
αναδιάρθρωση
Η δημόσια συζήτηση έχει εκτραπεί, περιστρεφόμενη
στο θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους,
ενώ θα έπρεπε να επικεντρώνεται στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις του δημόσιου
τομέα, ο οποίος με τη διογκωμένη και στρεβλή λειτουργία του αποτελεί τη
γενεσιουργό αιτία της «βαριάς ασθένειας» του χρέους, δηλώνει ο καθηγητής
Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ Γιάννης
Στουρνάρας, σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο.
«Έχουμε περιπέσει», τονίζει, «σε μια
ακατάσχετη κινδυνολογία περί αναδιάρθρωσης-κουρέματος,
το ποσοστό του οποίου «ορίζουν», κάθε φορά ανάλογα με τους υπολογισμούς τους, οι
κάτοχοι CDS και οι «σορτάκηδες», ενώ μια τέτοια εξέλιξη και ασύμφορη είναι,
δεδομένου ότι θα αφαίμαζε τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία και μονομερώς δεν
μπορούμε να την υιοθετήσουμε, καθότι αποφασίζει συνολικά η ευρωζώνη και οι
αποφάσεις που έχουν ληφθεί ως τώρα είναι γνωστές». «Το γεγονός μάλιστα ότι το
ελληνικό χρέος έγινε υπόθεση της ευρωζώνης αποτελεί ισχυρό διαπραγματευτικό
χαρτί της Ελλάδας και εδραιώθηκε μετά την προσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό
Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας».
Ως μόνη πιθανή μορφή «βελούδινης» αναδιάρθρωσης,
θεωρεί ο ΓΔ του ΙΟΒΕ, μια προσυνεννοημένη επιμήκυνση του χρόνου εξόφλησης του
χρέους, όπως αυτή που αποφασίστηκε στις 11 Μαρτίου για το ελληνικό δάνειο των
110 δις ευρώ, που η αποπληρωμή του μετατέθηκε στα δέκα χρόνια αντί των πέντε και
το επιτόκιο δανεισμού μειώθηκε από το 5% στο 4%.
Αντί όμως, υπογραμμίζει, να εστιάσουμε τη
συζήτησή μας στην άρση των εμποδίων που
καθιστούν τον δημόσιο τομέα τροχοπέδη της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας,
αναλωνόμαστε στα περί αναδιάρθρωσης, υιοθετώντας το «μότο», που κατ'εξοχήν
ανήκει στις αγορές, ότι «οι αριθμοί δεν βγαίνουν».
Observer: Δραματική η αύξηση επιτοκίων της ΕΚΤ
για τις υπερχρεωμένες χώρες
Δραματικές συνέπειες για την Ιρλανδία, την Ελλάδα
και την Πορτογαλία μπορεί να έχει απόφαση της ΕΚΤ για αύξηση των επιτοκίων
επισημαίνει σήμερα ο Observer που επικαλείται αποκλειστικά ανάλυση της εταιρείας
Fathom.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην εν λόγω μελέτη η
αύξηση των επιτοκίων σε συνδυασμό με την αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα μπορούσε να ωθήσει τις χώρες αυτές σε χρεοκοπία:
Εάν η ΕΚΤ εξακολουθήσει να σφίγγει την πολιτική της, το αποτέλεσμα είναι
ξεκάθαρο. Η χρεοκοπία είναι λίγο πολύ αναπόφευκτη δηλώνει ο επικεφαλής της
Fathom, Danny Gabay, προσθέτοντας – ειδικότερα όσον αφορά τη χώρα μας- ότι η
Ελλάδα είναι σαφέστατα σε ένα μη βιώσιμο μονοπάτι.
Αγωγή κατά της γερμανικής βοήθειας στην
Πορτογαλία
Εν τω μέταξύ, όπως αναφέρει το γερμανικό περιοδικό
Spiegel, η δανειακή βοήθεια προς την πληττόμενη Πορτογαλία εξελίσσεται σε
υπόθεση για το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο.
Με το μέσο της προσωρινής διαταγής ο οικονομολόγος
από το Βερολίνο Markus Kerber θα επιδιώξει την απαγόρευση από τους
συνταγματικούς δικαστές προς την κυβέρνηση στο να συμφωνήσει η τελευταία εντός
της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βοήθεια προς την Πορτογαλία.
Σε περίπτωση που το δικαστήριο δεν καταλήξει σε
απόφαση, τότε υφίσταται κίνδυνος «ότι μετά τη χρήση του ‘μηχανισμού
σταθεροποίησης του ευρώ’ από την Δημοκρατία της Ιρλανδίας και το αίτημα της
Πορτογαλικής Δημοκρατίας μετά από λίγο θα πρέπει να υπολογίζει κανείς σε ανάλογα
αιτήματα από την πλευρά της ισπανικής, της βελγικής ή ακόμη και την ιταλικής
κυβέρνησης», αναφέρεται στο δικόγραφο των 37 σελίδων του Kerber.
Ο Kerber πέρσι μαζί με περίπου 50 υποστηρικτές
υπέβαλε συνταγματική αγωγή κατά της ασπίδας διάσωσης του ευρώ. Φοβάται ότι η
δίκη στην Καρλσρούη θα γίνει περιττή, αν η μία χώρα μετά την άλλη προσφεύγουν
κάτω από την ασπίδα διάσωσης. «Για ποιο λόγο να αποφασίσει το Ομοσπονδιακό
Συνταγματικό Δικαστήριο, εφόσον ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων θα έχει ήδη
ξοδευτεί;», πρόσθεσε ο Kerber.
----------------------------
29.12.2010 N. Κοτζιάς, Η απώλεια του δικαιώματος αυτοκτονίας
Του Νίκου Κοτζιά
http://epirusgate.blogspot.com:80/2010/12/blog-post_536.html
Ο χρόνος που κυλά
είναι χρόνος προς όφελος των δανειστών της χώρας.
Αντίθετα Ελλάδα βυθίζεται σε
μια όλο και πιο βαθιά ύφεση και το εξωτερικό της
χρέος αυξάνει. Στους μήνες που πέρασαν μετά την
υπογραφή του δεύτερου μνημονίου, η Γερμανία και οι γερμανικές τράπεζες
απαλλάχτηκαν από το 15% των ομολόγων και άλλων επενδύσεων χαρτοφυλακίου που
είχαν από κράτη του Ευρωπαϊκού Νότου και της Ιρλανδίας Από αυτή τη σκοπιά,
μπορεί κανείς να αναμένει ότι μέχρι το καλοκαίρι του 2011, ένα χρόνο μετά την
συμφωνία του φετινού Αυγούστου, η Γερμανία και οι γερμανικές τράπεζες θα έχουν
τακτοποιήσει τα του οίκου τους και θα έχουν απαλλαγεί από τοξικά του νότου. Ενώ,
λοιπόν οι κίνδυνοι, οι εξαρτήσεις και τα αρνητικά μεγέθη της ελληνικής
οικονομίας της Ελλάδας θα αυξάνουν, στο ίδιο διάστημα Γάλλοι και Γερμανοί θα
αυξάνουν τα τοκογλυφικά τους κέρδη από την Ελλάδα. Ταυτόχρονα θα τακτοποιούν και
άλλο τα του οίκου τους ώστε να μειώσουν τις όποιες επισφάλειες και κινδύνους για
τις ίδιες.Με αυτή την τακτοποίηση, διαμορφώνονται όροι ώστε η Γερμανία και οι
σύμμαχές της δυνάμεις να αυξάνουν την «ικανότητά τους» να πιέσουν την Ελλάδα
όποτε εκείνες το θελήσουν. Να αποσπούν όλο και μεγαλύτερα ανταλλάγματα, και αν
θεωρήσουν ότι συμβαδίζει με τα στενά τους συμφέροντα να οδηγήσουν την Ελλάδα σε
χρεοκοπία. Το κόστος δανεισμού της χώρας, από πολιτικής και κοινωνικής σκοπιάς,
θα αυξάνει. Αντίθετα η διαπραγματευτική της θέση θα αδυνατίζει. Μάλιστα, με τη
σημερινή νοοτροπία των επιτελείων της κυβέρνησης θα τείνει στην
εξαφάνιση.Προκειμένου οι ισχυροί της Ευρώπης να διασφαλίσουν τα δικαιώματα και
τα κέρδη τους, καθώς και την υλοποίηση των εναλλακτικών πολιτικών που διαθέτουν,
επιθυμούν να περιορίσουν και άλλο τα περιθώρια διαπραγμάτευσης της Ελλάδας.
Ακόμα περισσότερο επιθυμούν να αποκτήσουν το δικαίωμα ζωής και θανάτου επί χωρών
όπως είναι η Ελλάδα. Προς το σκοπό αυτό προωθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση την
εισαγωγή της λεγόμενης «ελεγχόμενης χρεοκοπίας».Η Ελλάδα διέθετε στη διάρκεια
των αρχικών διαπραγματεύσεων για το χρέος της, άνοιξη του 2010, το εργαλείο της
«εκβιαστικής χρεοκοπίας». Εργαλείο με το οποίο θα μπορούσε να συμπαρασύρει στην
κρίση τους ισχυρούς της ΕΕ. Εργαλείο που αποτελούσε εν δυνάμει μοχλό
διαπραγμάτευσης. Τυχόν ελληνική χρεοκοπία θα είχε μεγάλο κόστος και για τους
δανειστές. Τώρα, δόθηκε ο χρόνος στους τελευταίους να τακτοποιήσουν τα του οίκου
τους. Ουσιαστικά, με τη σύμφωνη ψήφο της Ελλάδας μεταφέρεται το δικαίωμα της
χρεοκοπίας από τα χέρια της Ελλάδας στα χέρια μερίδας των δανειστών
της.Ουσιαστικά, με τις δύο αλλαγές που συνέβησαν, η Ελλάδα δεν θα δικαιούται σε
λίγο ούτε να αυτοκτονήσει. Ένα δικαίωμα που στη φύση το έχουν όλα τα ζώα. Ακόμα
και οι ελέφαντες πάνε και επιλέγουν τον τόπο που θέλουν να τελειώσουν το βίο
τους. Στη δε ιστορία της ανθρωπότητας αυτό το
δικαίωμα το είχαν ακόμα και οι σκλάβοι, ως «ομιλούντες μηχανές». Η Ελλάδα
βαθμιαία παραιτείται στο πεδίο της οικονομίας από αυτό το δικαίωμα. Το παραδίδει
σε τρίτους. Αυτό σημαίνει ότι θα απολέσει και τα τελευταία δυνατά
διαπραγματευτικά της χαρτιά και θα οδεύσει σε πλήρη διαπραγματευτική απαξίωσή.
--------------------------------------------------------------
16.10.2010. B. Βιλιάρδος. «Πάρτι της διαφθοράς»,
τα οποία οργάνωναν μεθοδικά οι πολυεθνικοί-διαφθορείς
H ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/h-----2010121931658/
Το χαμηλό συνολικό χρέος της Ελλάδας, η διαχείριση του, η
δύσκολη θέση της Γερμανίας, η Ελληνική πραγματικότητα και ο θεμιτός περιορισμός
των οφειλών μας
Μία από τις σημαντικότερες πρόσφατες ειδήσεις ήταν αναμφίβολα
η «δήλωση» της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS)
σχετικά με το ότι, η Ελλάδα έχει ένα από τα μικρότερα συνολικά χρέη (δημόσιο
και ιδιωτικό), συγκριτικά με την πλειοψηφία των «δυτικών» χωρών – κάτι
που έχουμε αναφέρει πολλές φορές στο παρελθόν (άρθρα μας:
Ο τυφλός γίγαντας,
Οι μνηστήρες της Ευρώπης κλπ). Εκτός
αυτού η ίδια τράπεζα συμπλήρωσε ότι,
η κρίση δανεισμού της Ελλάδας, είναι
απόλυτα «διαχειρίσιμη» - ακριβώς λόγω των χαμηλών συνολικών χρεών της (Πίνακας
Ι).
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Συνολικό χρέος 2008 επιλεγμένων
κρατών, σε σχέση (%) με το ΑΕΠ
Χώρα |
Συν.Χρέος |
Τράπεζες |
Επιχειρήσεις |
Νοικοκυριά |
Δημόσιο |
|
|
|
|
|
|
Βρετανία |
469 |
202 |
114 |
101 |
52 |
Ιαπωνία |
459 |
108 |
96 |
67 |
188 |
Ισπανία |
342 |
75 |
136 |
85 |
47 |
Ν. Κορέα |
331 |
108 |
115 |
80 |
37 |
Ελβετία |
313 |
84 |
75 |
118 |
37 |
Γαλλία |
308 |
81 |
110 |
44 |
73 |
Ιταλία |
298 |
77 |
81 |
40 |
101 |
Η.Π.Α. |
290 |
56 |
78 |
96 |
60 |
Γερμανία |
274 |
76 |
66 |
62 |
69 |
Καναδάς |
245 |
47 |
54 |
84 |
60 |
Ελλάδα* |
230 |
|
|
|
108 |
* 2007
Πηγή:
McKinsey Global Institute
Πίνακας: Β.
Βιλιάρδος
Σημείωση 1: Τα μεγέθη έχουν διαφοροποιηθεί το 2009,
όπως έχουμε αναφέρει σε πίνακες προηγουμένων άρθρων μας
Σημείωση 2: Το ιδιωτικό χρέος είναι το σύνολο του
χρέους των τραπεζών, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, εκτός του δημοσίου.
Εν τούτοις, η συγκεκριμένη είδηση δεν προβλήθηκε – παρά την
τεράστια σημασία της, με βάση την οποία εντελώς αδικαιολόγητα οδηγηθήκαμε στην «κατοχή»
του ΔΝΤ. Αντίθετα, τα ΜΜΕ εστίασαν την προσοχή τους σε μία άλλη τοποθέτηση της
κεντρικής τράπεζας των κεντρικών τραπεζών,
η οποία ισχυρίσθηκε ότι, για την άνοδο των επιτοκίων (spreads)
των δημοσίων ομολόγων των χωρών της ΕΕ, ευθύνονται από κοινού η Γερμανία και η
Γαλλία – επειδή προκλήθηκε από την «επιμονή» τους να συμμετέχουν οι «αγορές»,
σε ενδεχόμενη «μερική» διαγραφή απαιτήσεων (haircut)
από κάποιες υπερχρεωμένες χώρες (κατά την άποψη μας μία εντελώς άδικη
κατηγορία, αφού τα επιτόκια έχουν ακολουθήσει από πολύ καιρό πριν ανοδική πορεία).
Φυσικά, από την πλευρά της BIS,
είναι εύλογη η «ενοχοποίηση» κάποιων κρατών, για την αύξηση των επιτοκίων των
κρατικών ομολόγων (σε επίπεδα που ξεπερνούν εγκληματικά το ρυθμό ανάπτυξης).
Όμως, γιατί αλήθεια «συστοιχίζονται» τα ΜΜΕ με τη θέση της,
παρά την εύλογη «απαίτηση» των Γερμανών και των Γάλλων, να συμμετέχουν οι
δανειστές σε μία ενδεχόμενη διαγραφή χρεών;
Τόσο οι Γάλλοι, όσο και (ιδιαίτερα) οι Γερμανοί,
λειτουργούν με
υπερβολική ιδιοτέλεια,
αναπτυσσόμενοι εις βάρος των Ευρωπαίων-εταίρων τους. Εν τούτοις όμως, δεν είναι
λογικό να «καταδικάζονται» εκ των προτέρων όλες οι ενέργειες τους, χωρίς
προηγουμένως να αναλύονται διεξοδικά. Σε μία τέτοια περίπτωση, όταν δηλαδή δεν
κρίνονται αντικειμενικά, αλλά με προκατάληψη, απλά ενισχύεται ο
εμφύλιο πόλεμος, στον οποίο
αναμφίβολα στοχεύουν οι εχθροί
της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης.
Εκτός αυτού, γιατί αλήθεια «υποβαθμίζονται» τα πλεονεκτήματα
της χώρας μας, σε σχέση με τους λοιπούς «εταίρους» της, οι οποίοι
είναι πολύ περισσότερο χρεωμένοι; Μήπως επειδή εξυπηρετούνται κάποιοι άλλοι
σκοποί, οι οποίοι ταιριάζουν, ταυτίζονται καλύτερα, με τους αντίστοιχους των
επιδόξων
κατακτητών της, όπως αυτοί
εκπροσωπούνται από τους
συνδίκους του διαβόλου; Ή μήπως απλά
προγραμματίζεται
η έξοδος της από την Ευρωζώνη η οποία,
συνοδευόμενη με μία μεγάλη υποτίμηση του νέου νομίσματος της (30-50%), θα
εκτίνασσε σε δυσθεώρητα επίπεδα τόσο το δημόσιο, όσο και το ιδιωτικό χρέος της;
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η
σκιώδης διακυβέρνηση μας προφανώς
γνωρίζει την «καθαρή θέση» της χώρας μας, όπως εύκολα συμπεραίνεται από τη
βιασύνη της να «εκκαθαρίσει» τις ΔΕΚΟ από οφειλές και δαπάνες (ύψος
αμοιβών και αριθμός των εργαζομένων, διαγραφή των χρεών τους προς το Ελληνικό
Δημόσιο κλπ) - πριν ακόμη «δρομολογήσει» τη
λεηλασία τους, δια μέσου της εξαγοράς
τους από τις πολυεθνικές-εντολοδόχους της (κατ’ ευφημισμό, ονομάζονται «αποκρατικοποιήσεις»).
Μήπως λοιπόν για τον ίδιο αυτό λόγο αυξάνει παραδόξως και τις
τιμές πώλησης των κοινωφελών, κερδοφόρων εταιρειών του δημοσίου, οι οποίες
λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, ενώ είναι εισηγμένες στο
χρηματιστήριο; (όπως για παράδειγμα της
ΔΕΗ;). Όλοι φυσικά συμφωνούμε με
τον περιορισμό της σπατάλης στις ΔΕΚΟ, ακόμη και με την αύξηση της κερδοφορίας
τους - αρκεί όμως τα «έσοδα» τους να μην καταλήξουν στα ταμεία των
πολυεθνικών, των τοκογλύφων και των συνδίκων τους.
Συνεχίζοντας, η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες «δυτικές»
χώρες, οι οποίες διαθέτουν ακόμη μεγάλη δημόσια περιουσία (περί τα 300 δις €),
ανεκμετάλλευτο, ενδεχομένως πλούσιο υπέδαφος, ελάχιστο συνολικό χρέος (252% του
ΑΕΠ, όταν στη Μ. Βρετανία ξεπερνάει σήμερα το 500%), καθώς επίσης πολύ
κερδοφόρες κοινωφελείς εταιρείες, στην ιδιοκτησία του κράτους (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΔΕΗ
κλπ). Επίσης, σημαντικούς τομείς στην Οικονομία της (τουρισμός, ναυτιλία,
ποιοτικά γεωργικά προϊόντα), οι οποίοι δεν έχουν ουσιαστικά το φόβο του
μισθολογικού ανταγωνισμού, εκ μέρους των αναπτυσσομένων χωρών (Κίνα, Ινδία,
Ρωσία κλπ) – όπως συμβαίνει με τις γερμανικές και άλλες βιομηχανίες.
Επομένως είναι σε θέση, όπως πολύ σωστά αναφέρει η
BIS στην τριμηνιαία της έκθεση (13.12.10), να
διαχειρισθεί το δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα του προϋπολογισμού της -
αρκεί βέβαια να στηριχθεί στην ανάπτυξη, η οποία αποτελεί το μοναδικό
δρόμο μείωσης των δημοσίων χρεών, με την ταυτόχρονη αύξηση των ιδιωτικών (το
κράτος έχει μεγαλύτερα φορολογικά έσοδα, λόγω αύξησης του ΑΕΠ, ενώ οι
επιχειρήσεις επενδύουν δανειζόμενες, λόγω των ευοίωνων προοπτικών κερδοφορίας
τους). Γιατί λοιπόν επιλέγεται από την
κυβέρνηση μας ο εντελώς αντίθετος
δρόμος - ο οποίος οδηγεί, μέσα από μία ύφεση άνευ προηγουμένου, στην
ολοκληρωτική καταστροφή της χώρας μας;
Περαιτέρω, τι εμποδίζει αλήθεια την Ελλάδα να αγωνισθεί για
τη
διαγραφή μέρους των χρεών της
(30-40%) όταν, αφενός μεν οι νέοι κάτοχοι των ομολόγων της τα έχουν αποκτήσει
ήδη με έκπτωση (discount), ύψους έως και 30%, αφετέρου
δε προέρχονται από τα τοκογλυφικά επιτόκια των προστατευομένων της
BIS - καθώς επίσης από την
εκτεταμένη διαφθορά, η οποία «συμβαδίζει»
με την υπερβολική κερδοφορία (κερδοσκοπία) των πολυεθνικών θηρίων (Siemens
κλπ); Πόσο μάλλον αφού «συνηγορούν», υπέρ της συμμετοχής
των δανειστών σε ενδεχόμενες διαγραφές χρεών, οι ηγετικές δυνάμεις της ΕΕ, η
Γερμανία και η Γαλλία, ενώ τυχόν χρεοκοπία της χώρας μας θα «πυροδοτούσε» μία
ασφαλιστική βόμβα μεγατόνων;
Τέλος, ο Πίνακας ΙΙ καταγράφει τις απαιτήσεις των γερμανικών
τραπεζών οι οποίες, υποστηριζόμενες από το «Βατικανό του Κεφαλαίου», όπως
αποκαλείται συχνά η BIS, προσπαθούν να αποφύγουν τη
συμμετοχή τους στα ρίσκα που οι ίδιες ανέλαβαν, έναντι υψηλών (τοκογλυφικών)
προοπτικών κερδοφορίας.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Εξωτερικές απαιτήσεις (δάνεια) των
γερμανικών τραπεζών σε δις €, με ημερομηνία καταγραφής τέλη Αυγούστου 2010
Χώρες |
Συνολικά |
Τράπεζες |
Επιχειρήσεις |
Δημόσιο |
|
|
|
|
|
Μ. Βρετανία |
379.579 |
145.194 |
228.513 |
5.872 |
Γαλλία |
167.092 |
92.403 |
61.209 |
13.480 |
Ισπανία |
146.755 |
62.963 |
63.439 |
20.353 |
Ιταλία |
133.296 |
48.138 |
45.664 |
39.494 |
Λουξεμβούργο |
124.503 |
38.035 |
84.143 |
2.325 |
Ολλανδία |
123.527 |
38.147 |
79.918 |
5.462 |
Ιρλανδία |
114.707 |
43.025 |
69.318 |
2.364 |
Αυστρία |
69.098 |
46.738 |
9.271 |
13.089 |
Πολωνία |
44.094 |
7.512 |
24.688 |
11.894 |
Πορτογαλία |
28.685 |
13.130 |
9.862 |
5.693 |
Ελλάδα |
27.990 |
2.451 |
7.614 |
17.925 |
|
|
|
|
|
Ευρώπη |
1.524.366 |
|
|
|
Λοιπός κόσμος |
928.625 |
|
|
|
Γενικό σύνολο |
2.452.991 |
|
|
|
Πηγή: Bundesbank
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Όπως διαπιστώνουμε από τον Πίνακα ΙΙ, τα συνολικά δάνεια
των γερμανικών τραπεζών είναι σχεδόν ανάλογα με το ΑΕΠ της χώρας τους
(2.491,40 δις € το 2008) - γεγονός που τεκμηριώνει την «επικινδυνότητα» της
Γερμανίας, τη δύσκολη θέση δηλαδή που θα βρεθεί (αύξηση των επιτοκίων δανεισμού
της κλπ), εάν τυχόν υπάρξουν σοβαρές «συστημικές
αναταράξεις». Ίσως λοιπόν για το λόγο αυτό η Γερμανία
συνηγορεί υπέρ της «ελεγχόμενης» διαγραφής μέρους των απαιτήσεων των τραπεζών
της, απέναντι σε κάποιες υπερχρεωμένες χώρες. Γιατί λοιπόν εμείς να μην
στηρίξουμε την προσπάθεια της;
Κλείνοντας, αυτή θα είναι η βασική αιτία (εκτός από τις
μεγάλες ενδοευρωπαϊκές εξαγωγές), για την οποία πιθανότατα η γερμανική
κυβέρνηση θα υποστηρίξει τελικά το Ευρώ - παρά την αντίθεση μεγάλου μέρους
των Πολιτών της (47%), οι οποίοι θα προτιμούσαν (από άγνοια βέβαια των
οικονομικών συνθηκών της χώρας τους, αλλά και των διεθνών συσχετισμών) την
επιστροφή στο Μάρκο.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ολοκληρώνοντας, με τη διαφθορά να κυμαίνεται «στατιστικά» στα
επίπεδα του 8% του ΑΕΠ (άρθρο
μας), τα τελευταία δέκα χρόνια «σπαταλήθηκαν» από τις Ελληνικές
κυβερνήσεις περί τα 160 δις € (το 50% του σημερινού δημοσίου χρέους μας),
προς όφελος τοκογλύφων και πολυεθνικών, για τη «σπατάλη» των οποίων προφανώς δεν
είναι υπεύθυνοι οι
Έλληνες Πολίτες – όπως δεν είναι
επίσης υπεύθυνοι οι Ιρλανδοί, οι Ισπανοί, οι Αμερικανοί και οι Γερμανοί Πολίτες,
για τις κερδοσκοπικές ζημίες των τραπεζών τους, τις οποίες όμως τελικά κλήθηκαν
οι ίδιοι να πληρώσουν.
Μία ενδεχόμενη λοιπόν διαγραφή δημοσίων χρεών της τάξης του
30-40% δεν είναι μόνο απαραίτητη, αλλά και απολύτως «θεμιτή» – τουλάχιστον όσον
αφορά το σύνολο των Ελλήνων Πολιτών, οι οποίοι δεν συμμετείχαν καθόλου στα «πάρτι
της διαφθοράς», τα οποία οργάνωναν μεθοδικά οι πολυεθνικοί-διαφθορείς, με «καλεσμένους»
τις κυβερνήσεις, τις τελευταίες δεκαετίες (ας μην προσθέσουμε τα πολεμικά χρέη
της Γερμανίας απέναντι μας, όπως επίσης το κόστος του εξοπλισμού και της
λαθρομετανάστευσης, στα οποία δεν συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως όφειλε).
Διαφορετικά η χώρα μας κινδυνεύει, είτε από την «καταναγκαστική»
μεταφορά πόρων, από τον ιδιωτικό στο
δημόσιο τομέα (δια μέσου της υπερβολικής φορολόγησης-λεηλασίας, σύμφωνα με τη
μέθοδο του
ΔΝΤ), είτε από την ελεγχόμενη
χρεοκοπία - αφού δεν είναι νομοθετικά
κατοχυρωμένη, εξ όσων τουλάχιστον γνωρίζουμε, η απαγόρευση πτώχευσης του
δημοσίου.
Αντίθετα, σύμφωνα με τη γερμανική νομοθεσία (παράγραφος 12
του πτωχευτικού Δικαίου), τα περιουσιακά στοιχεία ενός κράτους δεν μπορούν να
ρευστοποιηθούν ή να χρησιμοποιηθούν σαν εγγύηση απέναντι στους διεθνείς
δανειστές, όπως συμβαίνει με τα μηχανήματα ή με τα ακίνητα μίας ιδιωτικής
επιχείρησης. Το ανώτατο νομοθετικό όργανο δε της Γερμανίας (Bundesverfassungsgericht)
έχει αποφανθεί, με αμετάκλητη απόφαση του από το 1962 ότι, «Μία χώρα δεν
επιτρέπεται να χρεοκοπήσει».
Επομένως, δεν είναι δυνατόν να ζητάει η ίδια η Γερμανία
την καθιέρωση της ελεγχόμενης χρεοκοπίας για κάποια κράτη-μέλη της Ευρωζώνης.
Πόσο μάλλον όταν κάτι τέτοιο δεν έγινε ούτε από το «Κλαμπ του Παρισιού» (υπεύθυνο
για τον διακανονισμό των κρατικών χρεών – με 419 «αναδιαρθρώσεις» 88 χωρών στο «ενεργητικό»
του), ούτε από το «Κλαμπ του Λονδίνου» (υπεύθυνο για τη χρεοκοπία/διακανονισμό
των χρεών ιδιωτικών τραπεζών απέναντι σε κράτη), στο οποίο (Λονδίνο),
όλως παραδόξως, «υπήχθη» το, μάλλον εγκληματικό και ανεύθυνα υπογεγραμμένο,
Ελληνικό μνημόνιο.
Βασίλης Βιλιάρδος (copyright)
Αθήνα, 16. Δεκεμβρίου 2010
------------------------------
4.12.2010. Το μνημόνιο της Ελλάδας και ο Μίκης Θεοδωράκης.
Π.Ήφ. Θεωρώ, υπό τις περιστάσεις, πολύ
σημαντική την παρέμβαση του Μίκη Θεοδωράκη και την παραθέτω αυτούσια από την
"Ελευθεροτυπία" όπου δημοσιεύτηκε σήμερα.
Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΜΙΚΗ
ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ - Η σπίθα των πολιτών
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=04/12/2010&id=230108
Η «Ε» δίνει σήμερα στους
αναγνώστες την ιδρυτική διακήρυξη του Μίκη Θεοδωράκη για την Κίνηση Ανεξάρτητων
Πολιτών. Ενα κίνημα, όπως λέει ο μουσικοσυνθέτης, αντίστασης και ανυπακοής στην
επιβολή ξενόφερτων λύσεων, ηθών και μέτρων, που αλώνουν την κυριαρχία της χώρας,
την ανεξαρτησία της και «την ψυχή του λαού της».
Μπορεί
να συμφωνεί ή να διαφωνεί κανείς με τις πολιτικές και κοινωνικές απόψεις του Μ.
Θεοδωράκη, όπως τις εκφράζει κατά καιρούς. Θεωρούμε, όμως, ότι κανείς δεν
αμφισβητεί πως ο ίδιος έχει ως μοναδικό γνώμονα την απαίτηση να στέκεται κανείς
όρθιος απέναντι σε κάθε τι που προσπαθεί να τον γονατίσει. Να στέκεται κανείς
αξιοπρεπής και να υπερασπίζεται ό,τι νομίζει πως είναι οι αξίες του. Να
υπερασπίζεται τα αρχέγονα δικαιώματά του και τα δικαιώματα των συνανθρώπων του
και του τόπου του.
Μ' αυτή την οπτική γωνία,
αυτή η διακήρυξη του Μίκη Θεοδωράκη ξεπερνάει τα όρια μιας Κίνησης Πολιτών.
Είναι μια υποθήκη για κάθε Ελληνα, αλλά και για κάθε άνθρωπο όπου γης. Υποθήκη
για μια πατρίδα ενός πανανθρώπινου ήθους.
«Ε»
Αγαπητοί φίλοι,
Με την εξαγγελία για τη
δημιουργία ενός Κινήματος Ανεξάρτητων Πολιτών δεν αποσκοπώ στον σχηματισμό ενός
κόμματος ούτε ενός οργανωμένου λαϊκού κινήματος με οργανώσεις, μέλη και ηγεσία.
Το μοναδικό μου κίνητρο είναι να βοηθήσω να δημιουργηθεί ένα κίνημα και μια
ζύμωση ιδεών, ανεξάρτητα και μακριά από το υπάρχον πολιτικό-κομματικό
κατεστημένο, με επίκεντρο τον ανεξάρτητο πολίτη, που αισθάνεται την ανάγκη να
αντιδράσει στο σημερινό αδιέξοδο και να συμβάλει με τις όποιες δυνάμεις του στην
έξοδο της πατρίδας μας από τη βαθειά κρίση στην οποία μάς οδήγησε η διεθνής
κρίση του καπιταλισμού και οι εξαρτημένοι από διεθνή κέντρα εξέχοντες πολιτικοί
και οικονομικοί κύκλοι μαζί με το σύνολο του πολιτικού κόσμου, που συμμετείχε
ενεργητικά ή παθητικά στον κατήφορο της δημόσιας ζωής από το 1974 έως σήμερα.
Τα προβλήματα που γεννήθηκαν
μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης και των συμμάχων της και τη μονοπώληση της
δύναμης σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο από τις ΗΠΑ, που η τεράστια ισχύς
τους τις έχει μεταβάλει σε ένα σύγχρονο ιμπεριαλιστικό κράτος, το γεγονός αυτό
οδηγεί την ανθρωπότητα σε αναγκαστικές εξελίξεις -είτε με τον πόλεμο είτε με το
φόβο του πολέμου είτε με τον οικονομικό εκβιασμό είτε με την οικονομική εξάρτηση-
και παραμορφώνει τις κοινωνικές εξελίξεις στον διεθνή χώρο, που επηρεάζουν και
οδηγούν τους λαούς είτε σε ολοκληρωτικές καταστροφές είτε σε γενικευμένη κρίση
και εθνικά αδιέξοδα.
Η χώρα μας από την εποχή του
Εμφυλίου πολέμου βρίσκεται κάτω από συνεχή έλεγχο και εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Η μορφή της ουσιαστικής
εξάρτησης που μας έχει επιβληθεί προσδίδει στον χαρακτήρα της πάλης, που
καλείται να επωμισθεί ο ανεξάρτητος πολίτης, τα χαρακτηριστικά ενός
απελευθερωτικού αγώνα μέσα στις καινούριες συνθήκες της παγκοσμιοποίησης, που
πολλές φορές κάνει τον εχθρό αόρατο.
Και γι' αυτόν τον λόγο
ακριβώς, η πολυπλοκότητα των προβλημάτων και κυρίως οι μεταμφιέσεις των
εξουσιαστών κάνουν δύσκολο έως αδύνατο να αντιμετωπισθεί έτσι απλά, όπως άλλοτε,
με ένα δόγμα και λίγα συνθήματα.
Γι' αυτό θα πρέπει ο κάθε
ανεξάρτητος πολίτης να προβληματιστεί σοβαρά και υπεύθυνα έως ότου ανακαλύψει τι
ακριβώς μας συμβαίνει, πού βρισκόμαστε και γιατί βρισκόμαστε εδώ που βρισκόμαστε,
καθώς και σε ποιες δυνάμεις και με ποιους τρόπους θα πρέπει να στηριχτούμε. Κι
ακόμα, πώς εμείς μόνοι μας, ο ένας με τον άλλο, θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε
τη δύναμη που θα μας σώσει. Φτάνει να δούμε ποιοι είναι σήμερα οι εχθροί μας. Οι
εχθροί του Λαού και της πατρίδας μας.
Με λίγα λόγια, πιστεύω ότι
βρισκόμαστε στην περίοδο που θα πρέπει όλοι μαζί να σκεφτούμε. Να μελετήσουμε,
να πληροφορηθούμε, να ψάξουμε και να αποφασίσουμε.
Και γι' αυτό ακριβώς ονομάζω
το βιβλίο αυτό «Σπίθα». Μια μικρή σπίθα που ελπίζω να αντέξει στον άνεμο των
εχθρών μας, αποζητώντας μιαν άλλη και μιαν άλλη και ακόμα μιαν άλλη σπίθα, έως
ότου φουντώσει η καθαρτήρια φωτιά που θα μας σώσει.
Η σημερινή κυβέρνηση
εκλέχτηκε τον Οκτώβριο του 2009, μόνο και μόνο γιατί μας διαβεβαίωσε ότι
αντίθετα από την κυβέρνηση Καραμανλή που προέβλεπε σκληρές μέρες, πίστευε ότι
δεν υπάρχει έλλειψη χρημάτων, θα έπρεπε μόνο να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα
ανάπτυξης που θα βγάλει αμέσως τη χώρα από την κρίση.
Στη Διεθνή Εκθεση
Θεσσαλονίκης ο νυν πρωθυπουργός είχε μάλιστα την ευκαιρία να περιγράψει
λεπτομερώς πώς θα επιτευχθεί η αύξηση των μισθών, η ελάττωση της φορολογίας και
πώς, με την εφαρμογή ενός λεπτομερούς σχεδίου οικονομικής ανάπτυξης, που είναι
έτοιμο, η χώρα θα βαδίσει προς την ευημερία.
Ομως σύντομα αποδείχθηκε, ότι
όχι μόνο δεν υπήρχε τέτοιο πρόγραμμα αλλά ούτε σχέδιο διακυβέρνησης, με πλήθος
νέων άπειρων υπουργών που αυτοσχεδίαζαν, ενώ οι περισσότεροι δεν ήξεραν τι να
κάνουν, αφού τους έλειπε ο συντονισμός. Ενώ γύρω μας φούντωνε απειλητικά η
γενική κρίση, που έκανε αναγκαία τη λήψη άμεσων μέτρων, για να μη φτάσουμε στην
απόλυτη χρεωκοπία.
Αυτή ήταν κατά την άποψή μου
η πιο δραματική και ατυχής στιγμή για τη χώρα μας (δηλαδή οι πρώτοι μήνες της
νέας διακυβέρνησης), γιατί χάθηκε πολύτιμος χρόνος, τόσο πολύτιμος, που ήταν πια
αδύνατο να επανορθωθεί το κακό.
Αντίθετα η κρίση βάθαινε με
ταχείς ρυθμούς κάθε μέρα και πιο πολύ, ώστε να φτάσουμε κάποτε στο κατώφλι της
πτώχευσης, χωρίς να υπάρξει η παραμικρή αντίδραση από την κυβέρνηση!
Η αύξηση των spreads
Αραγε, τι θα έπρεπε να κάνει;
Κατ' αρχήν να αποκτήσει επαφή με τη σκληρή πραγματικότητα και να σπεύσει να
δανειστεί, όπως έκαναν όλες οι κυβερνήσεις από το 1974, με τα συνήθη επιτόκια,
ώστε να εξασφαλίσει τουλάχιστον τους μισθούς των υπαλλήλων.
Αντ' αυτού, η κυβέρνηση
αγνόησε επιδεικτικά τις ζοφερές εξελίξεις προσπαθώντας μόνο να ρίξει τα βάρη στη
Ν.Δ. από κομματική και μόνο εμπάθεια, διχάζοντας έτσι πιο βαθειά τον λαό, ενώ
την ίδια στιγμή στην Πορτογαλία, τα δυο μεγάλα κόμματα ένωναν τις δυνάμεις τους,
προκειμένου να αντιμετωπίσουν μια κρίση που αφορούσε όλο τον λαό.
Και ενώ από κοινού οι κύριοι
Παπανδρέου, Παπακωνσταντίνου και Προβόπουλος δήλωναν δεξιά και αριστερά, σε
Ευρώπη, Αμερική και Ασία, πόσο φτωχοί είμαστε και πόσο περισσότερο φτωχοί
γινόμαστε κάθε μέρα εξ αιτίας του διπλασιασμού του δημόσιου χρέους από τον
Καραμανλή, με αποκλειστικό σκοπό να πλουτίσει ο ίδιος και οι συνεργάτες του, τα
περίφημα spreads ανέβαιναν καθημερινά πέντε-πέντε τα σκαλοπάτια, για να
καταγράψουν παγκόσμιο ρεκόρ, φτάνοντας στις 1.000 μονάδες!
Ετσι πέρασαν, όπως είπα και
πριν, πολύτιμοι μήνες, κατά τους οποίους όχι μόνο δεν κάναμε τίποτα, αλλά
βοηθούσαμε με όλες μας τις δυνάμεις ώστε, στο τέλος, οι Τράπεζες να πάψουν να
μας δανείζουν κι έτσι να οδηγηθούμε στο δίλημμα «Πτώχευση ή ΔΝΤ».
ΔΝΤ ή Πτώχευση
Ετσι βρέθηκε το ωραίο
πρόσχημα για να εξαπατηθεί, μετά το «υπάρχουν χρήματα», για άλλη μια φορά ο λαός,
και για να πουν μερικοί: «Τι να κάνει ο Γιώργος; Αφού έπρεπε να απαντήσει σ'
αυτό το δίλημμα. Αφού από τη μια μεριά είχε τη σωτηρία της Ελλάδας με το ΔΝΤ,
ενώ από την άλλη είχε να κάνει με το Χάος». Αλλωστε, ουσιαστικά το επανέλαβε και
ο ίδιος πιο καθαρά, όταν μας απείλησε με εκλογές: «Ή εγώ ή το Χάος»!
Ωραίο πρόσχημα λοιπόν, με τη
διαφορά ότι τον Οκτώβριο του 2009, όταν το ΠΑΣΟΚ έγινε κυβέρνηση, δεν είχε
μπροστά του τέτοιο δίλημμα, γιατί τότε υπήρχε η λύση με τον δανεισμό, όπως
γινόταν πάντοτε από όλες τις κυβερνήσεις και όπως το έκαναν και εξακολουθούν να
το κάνουν οι κυβερνήσεις της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας και άλλες,
που βρέθηκαν μπροστά σε παρόμοια με εμάς προβλήματα. Επομένως, το δίλημμα το
προκαλέσαμε εμείς οι ίδιοι. Ακούσια ή εκούσια; Αυτό δεν μπορούμε να το ξέρουμε.
Ομως μας φτάνει το ότι με πρόσχημα αυτό το δίλημμα, η χώρα έχει τεθεί πια κάτω
από την υψηλή επιτήρηση-κηδεμονία και ουσιαστική διακυβέρνηση του ΔΝΤ και της
Ευρώπης των Τραπεζών, δηλαδή της πιο προωθημένης μορφής της επιθετικής
αμερικανικής πολιτικής αφ' ενός και των πιο αντιδραστικών και αιμοβόρων κύκλων
της Ευρώπης αφ' ετέρου. Κι αυτό σε μια στιγμή που ο οικονομικός ιμπεριαλισμός
του Βερολίνου γίνεται όλο και πιο αδίστακτος και απειλεί άμεσα με εξόντωση όχι
μόνο την ελληνική αλλά και άλλες οικονομίες της ευρωζώνης που, μάλιστα, σε αυτές
δεν υπάρχει καν το άλλοθι των ελληνικών εσωτερικών παθογενειών. Η Γερμανία μπήκε
σ' έναν πολύ επικίνδυνο δρόμο για όλους μας και για τον ίδιο τον εαυτό της, γι'
αυτό και βλέπετε την αντίδραση να φουντώνει και στην ίδια αυτή τη χώρα, αλλά
δυστυχώς, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δεν φαίνεται να φέρνει κανένα αποτέλεσμα.
Οπως η Γερμανία και η Γαλλία,
οι οποίες μαζί με τις ΗΠΑ έχουν το μονοπώλιο της πώλησης όπλων στην Ελλάδα εδώ
και δεκαετίες και σε απολύτως τακτά διαστήματα. Πού θα βρίσκανε άλλωστε πελάτες
τόσο μπουνταλάδες, όπως εμείς με τους Τούρκους, που ο καθένας από τον φόβο του
άλλου, κόβουμε κάθε χρόνο δισεκατομμύρια από το υστέρημά μας και φτωχαίνουμε,
για να κάνουμε πιο πλούσιους τους πλούσιους λαούς! Οι οποίοι, αντί για ευχαριστώ,
μας κουνάνε το χέρι και μας λένε «Είστε ανίκανοι, διεφθαρμένοι, μας δίνετε
ψεύτικα στοιχεία και γι' αυτό είστε ανάξιοι να βρίσκεστε πλάι μας στην Ευρώπη.
Εν πάση περιπτώσει για τελευταία φορά σας στέλνουμε δύο Τράπεζες, για να
σταθείτε στα πόδια σας, μέχρι να σας διώξουμε από την Ευρώπη». Αυτό μας είπε
φωναχτά και κατάμουτρα η Μέρκελ και μεις ουσιαστικά συμφωνήσαμε μαζί της! Και
ήρθαν λοιπόν οι Τράπεζες για να μας σώσουν, ενώ στην πραγματικότητα τα χρήματα
που μας δίνουν, θα πάνε τελικά στη Γερμανία και τη Γαλλία, γιατί τους χρωστάμε
ακόμα για τα όπλα που αγοράσαμε και γιατί ακόμα και τώρα, στο μέσον αυτής της
μεγάλης κρίσης, αγοράζουμε υποβρύχια από τη Γερμανία της Μέρκελ!
Το Μνημόνιο
Και φτάνουμε στο Μνημόνιο,
δηλαδή στους όρους με τους οποίους δέχθηκαν να μας «βοηθήσουν».
Σχετικά με το θέμα αυτό, ας
μου επιτραπεί να δώσω τον λόγο στον καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου κ.
Γεώργιο Κασιμάτη, που είχε την καλωσύνη να γράψει τα ακόλουθα, ειδικά για το
παρόν κείμενο:
«Ολος ο κόσμος», γράφει ο
καθηγητής, «μιλάει καθημερινά για το "Μνημόνιο", με το οποίο παραβιάζονται τα
συνταγματικά δικαιώματα των εργαζομένων. Μαζί με το "Μνημόνιο" και βάση του
Μνημονίου είναι η Σύμβαση Δανείου που υπέγραψε η Ελληνική Κυβέρνηση με τα 15
κράτη-μέλη της Ευρωζώνης. Οι όροι αυτής της σύμβασης δένουν χειροπόδαρα την
Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος. Προσβάλλουν και τον ελληνικό λαό και τον ευρωπαϊκό
πολιτισμό.
Θα αναφερθώ μόνο σε έναν όρο,
από τους πολλούς που εξευτελίζουν την Ελλάδα: τον όρο παραίτησης από την εθνική
κυριαρχία. Ναι, όπως το ακούσατε: Παραίτηση από την εθνική κυριαρχία υπέρ των
δανειστών της Ελλάδας σε περίπτωση που δεν θα μπορέσει να πληρώσει το χρέος της.
Το σχετικό κείμενο της
σύμβασης, υπάρχει σε δύο διατυπώσεις: Αναφέρω την πιο απλή: "Ούτε ο Δανειολήπτης
(δηλαδή η Ελλάδα) ούτε τα περιουσιακά του στοιχεία έχουν ασυλία λόγω εθνικής
κυριαρχίας ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο σε περίπτωση: δίκης, κατάσχεσης (συντηρητικής
ή αναγκαστικής) είτε αναγκαστικής εκτέλεσης και σε οποιαδήποτε περίπτωση άλλης
ενέργειας ή διαδικασίας σχετικά με τη Σύμβαση".
Σε άλλη θέση της Σύμβασης
ορίζεται ότι η Ελλάδα παραιτείται από τα δικαιώματα εθνικής κυριαρχίας "αμετάκλητα
και άνευ όρων".
Ενας τέτοιος όρος δεν
υπογράφεται ούτε με το πιστόλι στον κρόταφο. Εναν τέτοιον όρο μόνο ένας Shylock
μπορούσε να τον σκεφθεί. Τέτοιος όρος μπαίνει για πρώτη φορά σε σύμβαση δανείου
στην ιστορία της ανθρωπότητας».
Η Ευρώπη των Τραπεζών
Αλλωστε ο ίδιος ο Ευρωπαίος
αξιωματούχος κ. Γιούνγκερ δήλωσε ότι εγνώριζε από πολύ καιρό την οικονομική
κατρακύλα της Ελλάδας με τα συνεχή και υπέρογκα δάνεια που συνήπτε με κάποιες
ευρωπαϊκές χώρες, όμως δεν μιλούσε, γιατί αυτό θα ήταν σε βάρος των συμφερόντων
αυτών των χωρών. Αναφέρεται φυσικά στη δεκαετία του '80, τότε που το δημόσιο
χρέος εκτινάχθηκε από το 32% στο 112% του ΑΕΠ. (Υπενθυμίζω εδώ, ότι από το 112%
του 1990 έως το 2009 το χρέος αυξήθηκε μόνο κατά 20% του ΑΕΠ και όσα λέγονται
περί διπλασιασμού και τριπλασιασμού αποτελούν κακοήθη προπαγάνδα. Σήμερα (2010)
το χρέος βρίσκεται στο 132-135% του ΑΕΠ και για το 2011 προβλέπεται άνοδος κατά
10 μονάδες).
Με άλλα λόγια, οι κυβερνήσεις
Μητσοτάκη, Σημίτη και Κ. Καραμανλή ευθύνονται για το 20% ενώ οι κυβερνήσεις του
Ανδρέα και του Γιώργου για το 70% της ανόδου ο πρώτος και για 10% ο δεύτερος
μέσα σε ένα χρόνο, αποδεικνύοντας έτσι ότι αυτοί ήταν και είναι και σήμερα οι
κυρίως υπεύθυνοι για την ουσιαστική πτώχευση της χώρας. Εάν στα δάνεια αυτά
προστεθούν τα υπόλοιπα 110 δισ. που υποσχέθηκαν οι δανειστές μας για το 2011,
τότε το χρέος θα εκτιναχθεί σε ύψη που θα δέσουν τη χώρα μας χειροπόδαρα και θα
την οδηγήσουν σε μόνιμη υπανάπτυξη και ακόμα πιο στυγνή οικονομική εξάρτηση.
Η αναφορά του Γιούνγκερ σε
ευρωπαϊκές χώρες σηματοδοτεί κυρίως τη Γερμανία και τη Γαλλία, ένα μεγάλο μέρος
των δανείων των οποίων προς τη χώρα μας αφορούσε την προμήθεια πολεμικού υλικού.
Και είναι αν μη τι άλλο υποκριτικό και απαράδεκτο να μας κατηγορούν για διαφθορά
και κακοδιαχείριση όταν γνώριζαν ότι μας οδηγούσαν στην πτώχευση συστηματικά για
να πλουτίζουν. Και αυτή ήταν η αλήθεια που εγνώριζε ο Γιούνγκερ, ο οποίος όμως
από αλληλεγγύη προς τους θύτες δεν έκανε τίποτα για να προφυλάξει το θύμα.
Αυτή είναι η αληθινή εικόνα
της Ευρώπης, που μας την έκρυβαν έως τώρα. Δηλαδή μια μικρή ομάδα πλουσίων, που
χάρη στις πολεμικές τους βιομηχανίες -δηλαδή την εξαγωγή του μαύρου θανάτου-
έχουν κυρίαρχη οικονομική θέση που βλέπει αφ' υψηλού τους υπόλοιπους μικρούς και
ασήμαντους λαούς, για να φτάσουμε στην πρόσφατη αποκάλυψη του πραγματικού τους -καθαρά
δικτατορικού χαρακτήρα- προσώπου, του ντουέτου Μέρκελ-Σαρκοζί, που ζήτησαν και
επέβαλαν τιμωρίες για όλους εμάς που είμαστε καλοί μόνο αν μπορούν να κερδίζουν
από το υστέρημά μας, όπως το έκαναν συστηματικά έως τώρα.
Αφού αυτή είναι η
πραγματικότητα της Ευρώπης, που τόσο κυνικά την περιέγραψε ο κ. Γιούνγκερ, πώς
είναι δυνατόν να παραδίδουμε τη διαχείριση της εθνικής μας οικονομίας στους
τραπεζικούς της εκπροσώπους; Πώς ξαφνικά χάθηκε η εθνική μας υπερηφάνεια, η τιμή
μας, η αξιοπρέπειά μας; Πώς λησμονήθηκαν οι αγώνες μας, που στο σύνολό τους
έγιναν για την υπεράσπιση της αξιοπρέπειας και της τιμής αυτής της μικρής αλλά
τόσο υπερήφανης χώρας;
Οσον αφορά τη δικαιολογία ότι
χάρη στην Τρόικα η κυβέρνηση τολμά να κάνει αυτές τις σωτήριες τομές στο Δημόσιο
και στην κοινωνία, πρέπει να μας κάνει όλους να ντρεπόμαστε, αν δεχθούμε ότι θα
έπρεπε να έρθουν ως επιτηρητές μερικοί ξένοι υπάλληλοι, για να αντικαταστήσουν
τους εκλεγμένους εκπροσώπους ενός λαού και μάλιστα την ίδια την κυβέρνηση, λες
και εμείς είμαστε ανίκανοι, υπανάπτυκτοι, άτολμοι και δειλοί για να κάνουμε τις
αναγκαίες αλλαγές. Ομως θα δούμε παρακάτω πότε και από ποιους όφειλαν να γίνουν
αυτές οι απαραίτητες αλλαγές, που επί τόσες δεκαετίες αποτελούσαν τροχοπέδη για
την εθνική μας ανάπτυξη.
Σ' αυτή την κακοήθη προσβολή
που μας γίνεται, η απάντηση ενός υπερήφανου λαού οφείλει να είναι μία και μόνη:
Σταματάμε να αγοράζουμε πολεμικά όπλα απ' αυτές τις δύο χώρες, τη Γερμανία και
τη Γαλλία.
Και τι θα γίνει με την άμυνά
μας;
Το πρώτο που θα πρέπει να
κάνουμε άμεσα, είναι να προτείνουμε στους Τούρκους μια ειδική συνάντηση με θέμα
την αμοιβαία ελάττωση των εξοπλισμών.
Το δεύτερο, να απευθυνθούμε
στη Ρωσία και την Κίνα, οι οποίες είναι πολύ πιθανό όχι μόνο να μας χρεώσουν
φθηνότερα αλλά και να είναι διατεθειμένες να πληρωθούν είτε σε είδος είτε με τη
δημιουργία κοινοπραξιών, όπως έγινε με την Cosco, σε μια σειρά έργα που θα
συμβάλουν στην ανάπτυξη της χώρας.
Αντί να πουλάμε λοιπόν στους
Αραβες μεγιστάνες με επαχθείς και ουσιαστικά αντιαναπτυξιακούς όρους τους
Αστακούς, τα ναυπηγεία και ευαίσθητες περιοχές όπως το Ελληνικό, αξίζει ο κόπος
να διερευνήσουμε εάν η Ρωσία και η Κίνα είναι διατεθειμένες να δημιουργήσουν
μαζί μας, με τη μορφή κοινοπραξιών, μονάδες που να αξιοποιούν το φυσικό μας
πλούτο χωρίς να θίγονται τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Πληροφορίες που έχουν
δημοσιευθεί και κυκλοφορούν στο διαδίκτυο αναφέρουν ότι η Ελλάδα ευρισκόμενη σε
κακή οικονομική κατάσταση και στα πρόθυρα πτωχεύσεως, δέχθηκε προ καιρού
προτάσεις:
1. Από την Κίνα, η οποία
λέγοντας ότι θέλει να βοηθήσει την Ελλάδα, μας προτείνει:
α. Να μας ξεπληρώσει όλο το
δημόσιο χρέος, χωρίς αντάλλαγμα (τι είναι το χρέος της Ελλάδας για τις
οικονομικές δυνατότητες της Κίνας;)
β. Να μας δανείσει όποιο ποσό
είναι αναγκαίο για τη λειτουργία της χώρας, με 1% (έναντι 6,7% των Γερμανών)
γ. Να μας στείλει όσους
τουρίστες θέλουμε ή έστω όσους έχουμε την υποδομή να φιλοξενήσουμε.
Η απάντηση της κυβέρνησης: Ο
Χ Ι, δεν χρειαζόμαστε βοήθεια!
2. Από τη Ρωσία για οιαδήποτε
βοήθεια, οικονομική και μη, με προϋπόθεση να ενεργοποιηθεί η συμφωνία του
περίφημου αγωγού και να της δοθεί η δυνατότητα επισκευής πολεμικών πλοίων της
στη Σύρο (όπως γινόταν και παλαιότερα με τα «εμπορικά» της πλοία).
Η απάντηση της κυβέρνησης: Ο
Χ Ι, δεν συμφωνούμε!
Και σαν επίλογος όλων αυτών,
προφανώς συνεχίζει να υφίσταται το γνωστό προ δεκαετιών θέμα του τεράστιου
ορυκτού πλούτου της χώρας μας, για τον οποίο όποιος τολμούσε να μιλήσει
χαρακτηριζόταν από γραφικός έως ψυχοπαθής (τώρα τελευταία άρχισαν επιτέλους τα
ΜΜΕ να ασχολούνται με το θέμα). Η Ελλάδα λένε, όχι μόνο είναι πνιγμένη στο
πετρέλαιο, αλλά διαθέτει και χρυσό, ουράνιο, όσμιο, βωξίτη.
Απάντηση της κυβέρνησης: Σε
όλα ΟΧΙ !
Θα έλεγα ακόμα ότι αν
αληθεύει ότι έγιναν αυτές οι προτάσεις, τότε είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουμε
την εξόφληση του δημόσιου χρέους των 350 περίπου δισ. ευρώ προτείνοντας στους
Ρώσους και στους Κινέζους άλλους τρόπους αποπληρωμής, όπως είναι λ.χ. οι
κοινοπραξίες που προανέφερα ή ακόμα και η πληρωμή ενός μέρους σε είδος, κυρίως
από την αγροτική μας παραγωγή, που μ' αυτό τον τρόπο θα αναζωογονηθεί.
Το δημόσιο χρέος
Ας περάσω τώρα στο θέμα των
ευθυνών για την τρομακτική πράγματι διόγκωση του χρέους που μας οδήγησε στη
σημερινή κρίση. Ολα τα στοιχεία μάς δείχνουν ότι ο βασικός υπεύθυνος για την
ιλιγγιώδη άνοδο του Δημόσιου Χρέους, που από το 32% του ΑΕΠ στα 1981 εκτοξεύθηκε
μέσα σε μια δεκαετία στο 112% καθιστώντας έκτοτε τη χώρα μας δέσμια των
υπέρογκων τόκων που μας οδήγησαν στη σημερινή κρίση, ήταν οι κυβερνήσεις του
ΠΑΣΟΚ το διάστημα μεταξύ 1981 και 1989.
Είναι δε ενδεικτικό το ότι,
όπως σημειώνουν πολλοί έγκριτοι οικονομολόγοι, από το 1990 έως το 2009 οι τρεις
κυβερνήσεις Μητσοτάκη, Σημίτη και Κ. Καραμανλή αύξησαν το χρέος μόνο κατά 20
μονάδες, δηλαδή το παρέδωσαν στην κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου στο 132% του ΑΕΠ.
Και ακόμα, ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτών των 20 μονάδων πήγε στην εξόφληση των
τόκων. Ενδεικτικά σημειώνουμε -για να καταλάβει κανείς το μέγεθος των τόκων- ότι
το 2011 θα πληρώσουμε για τόκους και χρεολύσια 45 δισ. Θα πρέπει επίσης να πούμε
ότι και σήμερα με την Τρόικα ακολουθούμε τον ίδιο εσφαλμένο δρόμο της διόγκωσης
των τόκων.
Ηδη το 2011 το δημόσιο χρέος
θα φτάσει στο 145% του ΑΕΠ, δηλαδή μόνο σε ένα χρόνο η σημερινή κυβέρνηση αύξησε
το χρέος κατά 12 μονάδες ενώ, όπως είδαμε, οι τρεις κυβερνήσεις μέσα σε 19
χρόνια το αύξησαν μόνο κατά 20 μονάδες. Οταν μάλιστα προστεθεί το ευρωπαϊκό
δάνειο των 110 δισ., για τα οποία επαίρεται η κυβέρνηση, τότε το Δημόσιο Χρέος
θα εκτιναχθεί σε τέτοια ύψη ώστε δεν θα φτάνουν πια τα ετήσια συνολικά μας έσοδα
για να καλύψουμε τους κολοσσιαίους τόκους. Δηλαδή θα φθάσουμε στο σημείο, ο
ετήσιος μόχθος του λαού μας όχι μόνο να μη φτάνει για να ζήσουμε αλλά να πρέπει
να επαιτούμε από τρίτους, προκειμένου να σταθούμε στα πόδια μας. Η θέση μας τότε
θα είναι όπως ενός ζητιάνου που απλώνει το χέρι του για ένα κομμάτι ξερό ψωμί.
Από την άλλη πλευρά, για την
επιτακτική ανάγκη να ακολουθηθεί μια αναπτυξιακή πολιτική, όχι μόνο δεν γίνεται
τίποτα αλλά αντιθέτως το σύνολο των μέτρων που παίρνει η κυβέρνηση οδηγεί σε όλο
και πιο βαθειά ύφεση.
Διερωτάται κανείς τι ακριβώς
μπορεί να συμβαίνει, και στους 12 μήνες που κυβερνά αυτή η κυβέρνηση δεν έχει
πάρει ούτε ένα αξιόλογο αναπτυξιακό μέτρο. Οσο για τις ξένες επενδύσεις, ο κ.
πρωθυπουργός δεν είχε να αναφέρει παρά μόνο την κινέζικη Cosco, της οποίας η
παρουσία, όπως είναι γνωστό, πολεμήθηκε με φανατισμό από το ΠΑΣΟΚ και επέζησε
μόνο και μόνο γιατί οι Κινέζοι φρόντισαν να θέσουν σκληρούς οικονομικούς όρους
σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν θα τηρούσε τους όρους του συμβολαίου. Για τον λόγο
αυτό, ως φαίνεται, δεν επέμειναν οι Αμερικανοί να ματαιωθεί -όπως έκαναν με τον
αγωγό του Μπουργκάς, που ουσιαστικά εγκαταλείφθηκε- γιατί δεν ήταν διατεθειμένοι
προφανώς να αναλάβουν οι ίδιοι το βάρος των αποζημιώσεων λόγω της ακυρώσεως του
συμβολαίου με την Cosco.
Και μιας και αναφερθήκαμε
στον αγωγό, άραγε πιστεύει κανείς ότι οι Βούλγαροι ανακάλυψαν ξαφνικά ότι
μολύνει το περιβάλλον; Και θα ήταν ποτέ δυνατόν μια οποιαδήποτε κυβέρνηση -και
μάλιστα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, όπως τώρα- να πετάει στον κάλαθο των
αχρήστων μια τόσο σημαντική συμφωνία, εάν δεν υπήρχαν άλλοι λόγοι να το κάνει;
Οπως όμως φαίνεται, τα συμφέροντα και η πολιτική των ΗΠΑ είναι για τη σημερινή
κυβέρνηση πολύ ανώτερα από τα συμφέροντα του ελληνικού λαού. Αυτή είναι η γυμνή
αλήθεια, που δείχνει ακόμα και στους πιο δύσπιστους τον βαθμό της εξάρτησης της
χώρας μας, όπως επίσης αποκαλύπτει και τον ρόλο του ΔΝΤ για μια βαθύτερη
διείσδυση της ξένης εξάρτησης, ώστε η Ελλάδα να μεταβληθεί όπως το Κόσοβο, η
Αλβανία και τα Σκόπια σε ένα απλό προτεκτοράτο των ΗΠΑ.
Πώς όμως σκέφθηκε η κυβέρνηση
να μας βγάλει από την κρίση, όταν από τη μια πλευρά τα οικονομικά και κοινωνικά
της μέτρα μας βυθίζουν στην οικονομική ύφεση, στον πληθωρισμό, στην ανεργία και
στη σταδιακή οικονομική εξαθλίωση του λαού, ξεκινώντας από τα ασθενέστερα
στρώματα, ενώ από την άλλη δεν δημιουργεί το παραμικρό αντίβαρο με την προώθηση
της ανάπτυξης, της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων και με μεγάλα δημόσια έργα, που
θα μπορέσουν κάποτε να εξισορροπήσουν τις σημερινές απώλειες, ώστε να φτάσουμε
σε σημείο να μην έχουμε ανάγκη να δανειζόμαστε τόσο μεγάλα ποσά, για να
επιβιώσουμε.
Αντίθετα, αυτή η ψαλίδα
ανάμεσα στην αρνητική και τη θετική πορεία της χώρας αντί να αρχίσει να κλείνει,
γίνεται συνεχώς μεγαλύτερη, σε βαθμό που να σκέφτεται κανείς σοβαρά σε ποιο
επίπεδο μη αναστρέψιμης υπανάπτυξης οδηγείται η χώρα και για ποιο λόγο.
Οπως, για ποιο λόγο ο Γιώργος
Παπανδρέου αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο εκλογών, αφού είναι πασίγνωστο ότι οι
διαβόητοι δανειστές μας αναμένουν το παραμικρό αρνητικό σημάδι για μια
ενδεχόμενη κοινωνική αναταραχή, για να ξεκινήσουν να ξανανεβάζουν τα spread σε
δυσθεώρητα ύψη. Δηλαδή εκεί που είχε αρχίσει μια αργή αλλά σταθερή πτώση τους,
που μας άφηνε μια μικρή έστω ελπίδα ότι κάποια μέρα θα μπορούσαμε να δανειστούμε
με κάποιο λογικό επιτόκιο, όπως πριν, έρχεται ο ίδιος ο πρωθυπουργός που
αναποδογυρίζει την καρδάρα, για να φτάσουμε και πάλι στο σημείο μηδέν. Δηλαδή
μπροστά στον εφιάλτη της πτώχευσης, οπότε δεν έχουμε άλλη επιλογή από τη
συνέχιση επ' αόριστον του ΔΝΤ, της Τρόικας και του Μνημονίου. Είναι τάχα τυχαίο;
Δεν νομίζω...
Ουγγαρία
Υπάρχει τάχα κι άλλος δρόμος
για να απαλλαγούμε από την κηδεμονία του ΔΝΤ και την Τράπεζα της Ευρώπης; Ο
έγκριτος δημοσιογράφος Γιώργος Δελαστίκ μάς βοήθησε να τον ανακαλύψουμε. Είναι
ένας δρόμος μέσα από το ίδιο το σύστημα, μιας και προέρχεται από την κυβερνητική
αλλαγή που έγινε πριν μερικούς μήνες στην Ουγγαρία. Η οποία, όπως είναι γνωστό,
είναι κι αυτή μέλος της Ευρώπης των 27 και είχε και κείνη την ατυχία να γνωρίσει
όπως κι εμείς τα ευεργετικά αποτελέσματα της παρουσίας της γνωστής Τρόικας. Που
την είχαν καλέσει κι εκεί οι Ούγγροι σοσιαλιστές για να τους σώσει.
Ηρθε λοιπόν η επάρατη δεξιά,
η οποία χωρίς χρονοτριβή μπήκε στο έργο της λύτρωσης της χώρας από τα δεσμά του
ΔΝΤ κ.λπ. Το γεγονός αυτό έθιξε τη γαλλική εφημερίδα «Μοντ», γιατί όπως γράφει,
η κυβέρνηση της Ουγγαρίας «δεν σκοτίζεται καθόλου για τις απαιτήσεις της Ε.Ε.
και των διεθνών οργανισμών». Ετσι όμως, όπως γράφει η γαλλική εφημερίδα, η νέα
κυβέρνηση «κέρδισε το διεθνή θαυμασμό για την τόλμη της ηγεσίας της με την
άρνηση της δεξιάς ουγγρικής κυβέρνησης να συνεχίσει την πολιτική της εθνικής
υποτέλειας των σοσιαλιστών προκατόχων της».
Και συνεχίζουν -αυτή τη φορά
οι «Times» της Νέας Υόρκης: «Προκαλώντας τους πιστωτές της, η Ουγγαρία αρνείται
περαιτέρω σφίξιμο του ζωναριού». Και υπογραμμίζουν: «Αυτή η προκλητική στάση
αποτυπώνει την κόπωση και την αντίσταση που απειλεί να προκαλέσει σε όλη την
Ευρώπη η συνεχιζόμενη πίεση για δημοσιονομική ορθότητα». Στο μεταξύ, ο Ούγγρος
υπουργός Οικονομικών είπε σχετικά με το «Μνημόνιο»: «Δηλώσαμε στους εταίρους μας
ότι δεν εξετάζουμε σε καμιά περίπτωση λήψη πρόσθετων μέτρων λιτότητας».
Η δε γερμανική εφημερίδα
«Frankfurter Allgemeine» γράφει:
«Σπανίως μια ουγγρική
κυβέρνηση ρίχτηκε στη δουλειά με τόση ορμή. Αυτό ήταν επειγόντως αναγκαίο γιατί
έχει καθορίσει ως σκοπό της την υπέρβαση της απελπισίας και της έλλειψης
αυτοπεποίθησης που άφησαν στον ουγγρικό πληθυσμό οκτώ χρόνια σοσιαλιστικής
κυριαρχίας. Η ομάδα του Ορμπεν θέλει εξαιτίας αυτού του λόγου να προωθήσει την "εθνική
συνοχή". ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΛΙΤΟΤΗΤΑ, ΦΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ! Παρ' όλα αυτά, οι δυνάστες της
Ε.Ε. και του ΔΝΤ απαιτούν από την ουγγρική κυβέρνηση να περικόψει τις ήδη
γλίσχρες συντάξεις, να μεταρρυθμίσει επί τα χείρω το εθνικό σύστημα υγείας
περικόπτοντας μισθούς και θέσεις γιατρών και νοσοκόμων και μειώνοντας τα κρατικά
κονδύλια για την υγεία, να κλείσει τεράστιες ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις
απολύοντας εκατοντάδες χιλιάδες Ούγγρων. Απαιτούνται περικοπές τουλάχιστον ενός
δισ. ευρώ για να μπορέσετε να μειώσετε το έλλειμμα φέτος σε 3,8% και του χρόνου
σε 3% είπαν οι εμπειρογνώμονες της Ε.Ε. και του ΔΝΤ στους Ούγγρους. Αρα,
απαιτούνται πρόσθετα μέτρα λιτότητας, διαπίστωσαν εμβριθώς. Εκεί τους έκανε
ρελάνς και τους τρέλανε η ουγγρική κυβέρνηση! "Ενα δισ. πρόσθετα έσοδα σε δύο
χρόνια θέλατε;" τους απάντησαν. "Εμείς θα μαζέψουμε περισσότερα. Όχι όμως με νέα
λιτότητα για τον κοσμάκη. Απλούστατα, θα φορολογήσουμε τις τράπεζες!"ΤΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ
ΘΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ.
Κόντεψαν να πάνε από
εγκεφαλικό όλοι μαζί -η Ε.Ε., το ΔΝΤ, οι τραπεζίτες και όλα τα παράσιτα και τα "λαμόγια"
του χρηματοπιστωτικού συστήματος! Μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου πρέπει να πληρώσουν
την πρώτη δόση, μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου τη δεύτερη -με βάση τα έσοδα του 2009,
τα οποία έχουν ήδη δηλώσει. Περιχαρής ο υπουργός Οικονομικών της Ουγγαρίας έκανε
δημοσίως τους λογαριασμούς του: οι τράπεζες θα «σκάσουν» 450 εκατομμύρια, οι
ασφάλειες άλλα 135 και οι υπόλοιπες χρηματοπιστωτικές εταιρίες ακόμη 110
εκατομμύρια -να 'τα τα 700 εκατομμύρια ευρώ αμέσως - αμέσως μόνο για φέτος! "Γνωρίζουμε
ότι αυτή είναι μια σημαντική έκτακτη επιβάρυνση, αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι με
αυτό τον τρόπο μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο του ελλείμματος στο 3,8%" δήλωσε
σαρκαστικά στην τηλεόραση ο Γκιέργκι Μάτολσι, ο Ούγγρος υπουργός Οικονομικών.
Με τα χρήματα αυτά όχι μόνο
θα μειώσουμε το έλλειμμα στο 3,8% αλλά και θα δώσουμε κίνητρα για ανάπτυξη της
οικονομίας, πρόσθεσε. Θα μειώσουμε στο μισό -δηλαδή στο 10%- τον συντελεστή
φορολόγησης όλων των επιχειρήσεων που έχουν μικτά κέρδη μέχρι 1,8 εκατομμύρια
ευρώ, ένα μέτρο που αφορά 250.000 επιχειρήσεις μικρές και μεσαίες, οι οποίες
αποτελούν τα τρία τέταρτα του συνόλου των ουγγρικών επιχειρήσεων. Επίσης, με τα
λεφτά που θα πάρει η ουγγρική κυβέρνηση από τις τράπεζες, θα μπορέσει να μειώσει
τον συντελεστή φορολογικού εισοδήματος φυσικών προσώπων στο ενιαίο ύψος του 16%,
καλύπτοντας τις απώλειες φορολογικών εσόδων με ένα τμήμα των χρημάτων των
τραπεζών! ΑΡΚΕΤΑ ΜΑΣ "ΓΔΑΡΑΤΕ" ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ, ΤΩΡΑ ΠΛΗΡΩΣΤΕ!
Πανικός επικράτησε στους
κύκλους της Ε.Ε. Η Κομισιόν έσπευσε να προσάψει στην ουγγρική κυβέρνηση ότι...
δεν εκτίμησε σωστά τις επιπτώσεις αυτής της έκτακτης φορολογίας στις τράπεζες, η
οποία "ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες στην οικονομική ανάπτυξη» και να «αποθαρρύνει
τους ξένους επενδυτές". Ανοησίες και προσχήματα. Ο πραγματικός λόγος που
πανικόβαλε την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. ήταν μήπως αυτή η εθνικά επωφελής ουγγρική
στάση βρει μιμητές και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και δημιουργήσει "σχολή"
παρακινώντας και άλλες κυβερνήσεις κρατών-μελών των "27" να φορολογούν τις
τράπεζες αντί να υποβάλλουν τους λαούς τους σε εξοντωτικά μέτρα λιτότητας.
"Η Ουγγαρία θα γίνει η πρώτη
χώρα στην Ευρώπη με μια αντίστοιχη απόφαση τέτοιων διαστάσεων" είναι το
συμπέρασμα της γερμανικής «Frankfurter Allgemeine» την παραμονή της ψήφισης του
νόμου για την έκτακτη φορολόγηση των τραπεζών από το ουγγρικό κοινοβούλιο.
Τι είναι και τι θέλει το ΔΝΤ
Ο δημοσιογράφος Φώτης
Παπούλιας στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» της 31ης Οκτωβρίου 2010 αναφέρεται
στο ερώτημα: «Τι μπορεί να συνδέει τη CIA και τις ανακριτικές τεχνικές που
χρησιμοποιεί, με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα;» και συνεχίζει αναφερόμενος
σε ανατριχιαστικές κυριολεκτικά λεπτομέρειες. Οπως λ.χ. την αποκάλυψη της
Καναδής δημοσιογράφου και καθηγήτριας Πανεπιστημίου Ναόμι Κλάιν ότι η «θεραπεία
του σοκ» που η CIA εφαρμόζει από τις αρχές της δεκαετίας του '50, βρίσκει άμεση
εφαρμογή στις μεθόδους που προτείνει το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα για να
φέρουν στον ίσιο δρόμο παραστρατημένες οικονομίες!
«Σύμφωνα με μελέτες που είχαν
δημοσιευθεί τις δεκαετίες του '60 και του '70, ο επικεφαλής των πειραμάτων της
CIA τη δεκαετία του '50, δόκτωρ Γιούεν Κάμερον, πίστευε ότι ο μοναδικός τρόπος
για να διδάξει στους "ασθενείς" του νέους, υγιείς, τρόπους συμπεριφοράς ήταν να
διεισδύσει στο μυαλό τους και να σπάσει τα παλιά παθολογικά νοητικά σχήματα.
Αυτή η μαζική απώλεια όλων των αναμνήσεων ήταν η ουσία της θεραπείας για να
ωθηθεί ο ασθενής σε νέο στάδιο ανάπτυξης. Οταν με μια σειρά αλλεπάλληλων
ηλεκτροσόκ είχε επιτευχθεί η "πλήρης αποδόμηση" της προσωπικότητας του ασθενούς,
μπορούσε πλέον να αρχίσει η ψυχική καθοδήγηση».
Το έργο του Κάμερον ζήλεψε ο
οικονομολόγος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, ο «πολύς» και μακαρίτης
πλέον Μίλτον Φρίντμαν:
«Αντί για τα ηλεκτροσόκ
συνιστούσε πως, όταν η οικονομία υπόκειται σε στρεβλώσεις, μόνο η πρόκληση
οδυνηρών σοκ, το "πικρό φάρμακο" όπως το ονόμαζε, μπορούσε να την επαναφέρει
στην υγιή κατάσταση. Εγραφε το 1982: "Οταν ξεσπάει μια κρίση, πρέπει να
αναπτύσσουμε πολιτικές έως ότου το πολιτικά αδύνατο καταστεί πολιτικά
αναπόφευκτο". Δηλαδή "οι ηγέτες είναι ελεύθεροι να κάνουν ό,τι είναι ή
ισχυρίζονται ότι είναι αναγκαίο για την αντιμετώπιση της κρίσης· οι περίοδοι
κρίσης είναι περίοδοι αναστολής της δημοκρατίας". Αν αυτό σας θυμίζει Ελλάδα και
τις διαδικασίες υπερψήφισης του μνημονίου ή της βίαιης ανατροπής των εργασιακών
και ασφαλιστικών σχέσεων, μείωσης μισθών και συντάξεων, τότε μάλλον σκέφτεστε
ανατρεπτικά...», σχολιάζει ο Ελληνας συντάκτης και συνεχίζει:
«Οι ιθύνοντες του ΔΝΤ
υιοθέτησαν τη θεωρία του σοκ επισημαίνοντας, το 1996: "Οι άνθρωποι μπορεί να
προβάλλουν αντίσταση σε τμηματικές αλλαγές (π.χ. περικοπή προγραμμάτων υγείας)
αλλά, αν συμβούν ταυτόχρονα δεκάδες αλλαγές προς κάθε κατεύθυνση, τότε
εδραιώνεται ένα αίσθημα ματαιότητας και ο πληθυσμός περιέρχεται σε κατάσταση
αδράνειας". Οπως ακριβώς στα πειράματα του Κάμερον, που οι "ασθενείς" μετά το
ηλεκτροσόκ ήταν "χαμένοι". Και, όπως σημείωναν το 2002 τραπεζίτες της Παγκόσμιας
Τράπεζας, "μπορεί το σοκ να εξυμνείται ως δημοκρατική διαδικασία, αφού έχουν
προηγηθεί εκλογές, ασχέτως αν αγνοείται ύστερα η βούληση του λαού". Όχι, τότε
ακόμα δεν είχαν προκύψει "καλλικράτεια διλήμματα" και συνυπολογισμοί ψήφου κατά
Γ. Α. Παπανδρέου...
Και αν στα πειράματά του ο
Κάμερον χρησιμοποιούσε και ψυχοτρόπα φάρμακα, το οικονομικό σοκ βρήκε άξιο
συμπαραστάτη του τη διαφθορά. "Η διαφθορά των πάντων, είτε υπάρχει είτε
εφευρίσκεται, ευθύνεται για την όποια αποτυχία" υποστηρίζουν στελέχη του ΔΝΤ,
μόνο που ξεχνούν ότι χάρη στη "διαφθορά" και τον "εξαιρετικά διογκωμένο και
ανίκανο δημόσιο τομέα" άνοιγαν οι αγορές για τα σχέδια του ΔΝΤ και της
Παγκόσμιας Τράπεζας. Στα ανακριτικά εγχειρίδια της CIA επισημαίνεται πως οι
κρατούμενοι πρέπει να απομονώνονται αμέσως και τονίζεται: "Πρέπει συνεχώς να
βρίσκονται υπό καθεστώς σύγχυσης, αποπροσανατολισμού και έκπληξης. Χωρίς αυτά τα
στοιχεία δεν υπάρχει σοκ". Το ίδιο ισχύει και για τις κοινωνίες, όταν όμως ο
μηχανισμός του δόγματος του σοκ γίνει συλλογικά κατανοητός, είναι δυσκολότερο να
αιφνιδιαστούν ολόκληρες κοινότητες, είναι δυσκολότερο να βρεθούν σε μια
κατάσταση σύγχυσης, καθώς γίνονται πιο ανθεκτικές στο σοκ. "Η μνήμη, τόσο η
ατομική όσο και η συλλογική, είναι ο μεγαλύτερος αποσοβητής των σοκ" υποστηρίζει
η Ναόμι Κλάιν και υπενθυμίζει πως όταν ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα έχασαν τις "χώρες-πελάτες"
της Λατινικής Αμερικής, τότε στράφηκαν στην Ευρώπη, για να αναζητήσουν χώρες- "λευκές-σελίδες",
ώστε να οικοδομηθούν τα κράτη-πρότυπα...»
Ψάχνοντας στο Ιντερνετ για το
ΔΝΤ, ανακάλυψα ένα κεφάλαιο με τον τίτλο «Ενίσχυση στις στρατιωτικές δικτατορίες»
τις φιλικές προς τα αμερικανικά και τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Επισημαίνεται εκεί
η γενικώτερη απάθεια και εχθρικότητα που έχουν προς τα ανθρώπινα και εργασιακά
δικαιώματα... Στα 1960 το ΔΝΤ υποστήριξε στη Βραζιλία το δικτατορικό καθεστώς
του Castello Branco με δεκάδες δισ. δολάρια, που είχε αρνηθεί στο προηγούμενο
εκλεγμένο δημοκρατικό καθεστώς. Τέλος, χώρες με δικτατορικό καθεστώς γίνονταν
μέλη του ΔΝΤ. Οπως οι Αργεντινή, Βολιβία, Βραζιλία, Χιλή του Πινοσέτ, Ελ
Σαλβαντόρ, Αιθιοπία, Αϊτή, Ινδονησία, Κένυα, Λιβερία, Μαλάουι, Νιγηρία, Πακιστάν
(σε δύο δικτατορίες από το 1977 μέχρι το 2008), Παραγουάη, Φιλιππίνες, Σομαλία,
Σουδάν, Ταϋλάνδη, Ζαΐρ (Κονγκό). Οσο για την Ελλάδα, αρκέστηκαν στα πειράματα
της CIA με ηλεκτρόδια που εφαρμόσανε για πρώτη φορά στα 1967 στη Γενική Ασφάλεια
(Μπουμπουλίνας) την εποχή της Χούντας πάνω στους αγωνιστές του Πατριωτικού
Μετώπου (ΠΑΜ).
Το ΔΝΤ παντού εφάρμοζε «προγράμματα
λιτότητας», αύξηση φορολογίας κ.λπ., που απηχούσαν την ιδεολογία και τα
συμφέροντα της δυτικής τραπεζιτικής κοινότητας. Στην Αργεντινή η τακτική αυτή
οδήγησε το 2001 σε καταστροφική οικονομική κρίση θίγοντας ιδιαίτερα τους τομείς
της υγείας, της παιδείας και της ασφάλειας.
Στην Κένυα το πρόγραμμα
δομικών αλλαγών χειροτέρεψε την κατάσταση της χώρας. Από την πλευρά του ο πρώην
πρωθυπουργός της Ρουμανίας, Ταρισεάνου, ισχυρίστηκε ότι από το 2005 το ΔΝΤ κάνει
συνεχώς λάθη στις εκτιμήσεις του για την οικονομία της χώρας.
«Η υπογραφή της συμφωνίας
Ινδονησίας-ΔΝΤ έγινε τον Ιανουάριο του 1998. Ο "άτυχος πρόεδρος" ήταν ο
στρατηγός Σουχάρτο, ο οποίος τον Μάιο του ίδιου χρόνου εξαναγκάστηκε σε
παραίτηση, ύστερα από ένα μήνα μαζικών διαδηλώσεων. Το πρόγραμμα που επέβαλε το
ΔΝΤ στην Ινδονησία οδήγησε σε διάλυση της οικονομίας, στην ελεύθερη πτώση της
ρουπίας, την έκρηξη της ανεργίας και των τιμών. Το 40% του πληθυσμού βρέθηκε
κάτω από τα όρια της φτώχειας και οι ταραχές που ξέσπασαν οδήγησαν τον Σουχάρτο
σε παραίτηση, έπειτα από 32 χρόνια αυταρχικής διακυβέρνησης. Πρόεδρος ανέλαβε ο
μέχρι τότε αντιπρόεδρος Γ. Χαμπίμπι, η κατάσταση όμως στη χώρα παρέμενε έκρυθμη.
Τον επόμενο χρόνο πρόεδρος εξελέγη ύστερα από εκλογές ο Α. Ουαχίντ, για να
καθαιρεθεί δύο χρόνια αργότερα από το κοινοβούλιο, για διαφθορά και ανικανότητα.
Η Ινδονησία και οι υπόλοιπες
"ασιατικές τίγρεις" που αντιμετώπισαν το φάσμα της χρεοκοπίας το 1997-1998,
βρίσκονται πολύ μακριά από την Ελλάδα. Το ίδιο η Αργεντινή και οι άλλες
λατινομερικανικές χώρες που βρέθηκαν σε δεινή οικονομική θέση λίγα χρόνια
αργότερα. Πλην όμως, το χαρακτηριστικό της πολιτικής αστάθειας που συνοδεύει τα
προγράμματα σταθερότητας του ΔΝΤ, δεν απαντάται μόνον στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Και στην Ευρώπη, οι θεραπείες-σοκ είχαν τα ίδια πάνω κάτω αποτελέσματα: ύφεση,
κοινωνική ένταση και πολιτικές ανακατατάξεις.
Στην Ουγγαρία η συμφωνία με
το ΔΝΤ, στο τέλος του 2008, για την παροχή δανείου 25 δισ. δολαρίων, οδήγησε
στην υποτίμηση του νομίσματος κατά 20% σε πρώτη φάση, πάγωμα των μισθών,
κατάργηση του δώρου και μείωση όλων των κοινωνικών δαπανών. Η σοσιαλιστική
κυβέρνηση του Γ. Μπαϊνάι απέτυχε να περάσει το δημοψήφισμα για τις αλλαγές που
προωθούσε στους τομείς της υγείας και της παιδείας τη χρονιά του μνημονίου.
Συνάντησε αντιστάσεις, κατά περιόδους, όχι πάντως καθολική κοινωνική αντίδραση.
Στις εκλογές του Απριλίου 2010 συγκέντρωσε ποσοστό 19,3%. Ο δεξιός συνασπισμός (Fidesz)
του Β. Ορμπαν, που είχε εναντιωθεί στην συμφωνία με το ΔΝΤ, πήρε τις εκλογές με
52,7%».
Τέλος, στο λιμάνι της
Κωνστάντζας (Ρουμανία) η Ε.Ε. άρχισε να διανέμει συσσίτιο στους 73.000 άπορους
που εφοδιάστηκαν με κουπόνια. Ετσι στήνονται καθημερινά χιλιάδες άνθρωποι στην
ουρά για ένα πιάτο φαγητό.
Το συσσίτιο με την υπογραφή
της ΕΟΚ περιλαμβάνει μεταξύ άλλων αλεύρι, ζυμαρικά και ζάχαρη. Λέτε κι εμείς να
υποχρεωθούμε κάποτε να γυρίσουμε το ρολόι της Ιστορίας στο 1942, στη γερμανική
Κατοχή, τότε που άρχισαν να λειτουργούν τα δημόσια συσσίτια χάρη στα οποία
επέζησαν τελικά οι Αθηναίοι... Λες και κάποιο χέρι έχει αποφασίσει να σβήσει την
ιστορία 70 χρόνων αυτής της χώρας, που για να φτάσει εδώ που έφτασε χρειάστηκε
να θυσιαστούν γενιές πατριωτών και να ποτιστεί το ελληνικό χώμα με ποταμούς
δακρύων και αίματος.
Ας μου επιτραπεί να αφιερώσω
το κεφάλαιο αυτό στην πρόσφατη δήλωση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Τζωρτζ Μπους: «Εγώ
αποφάσισα και διέταξα να γίνονται βασανιστήρια». Δήλωση που σπιλώνει για πάντα
τη μεγάλη αυτή χώρα με το στίγμα της ανάδειξης των βασανισμών εναντίον
αιχμαλώτων ως επίσημη κρατική πρακτική. Με άλλα λόγια, η ανθρώπινη κτηνωδία σε
όλο της το μεγαλείο !
Γιατί πράξεις κτηνώδεις όπως
οι βασανισμοί, όταν λέγονται χωρίς να γίνονται αποτελούν ηλιθιότητα
όταν γίνονται χωρίς να
λέγονται, βαρβαρότητα· και όταν γίνονται και λέγονται, κτηνωδία.
Τι έχουν να πουν άραγε επ'
αυτού οι Αμερικανοί και οι φίλοι και συνεργάτες τους για την ομολογία ενός
προέδρου της χώρας τους;
Το ΔΝΤ λοιπόν δεν είναι μια
συνηθισμένη Τράπεζα που δέχθηκε να μας δανείσει από καλωσύνη και συμπόνια αλλά
προ παντός ένας πολιτικός οργανισμός στην υπηρεσία των συμφερόντων των ΗΠΑ. Εάν
η αμερικανική πολεμική μηχανή έχει αποστολή της να υπηρετεί με βίαια μέσα την
ιμπεριαλιστική της πολιτική, το ΔΝΤ είναι ο άλλος σιδηρούς της βραχίων, που με
διαφορετικούς τρόπους, δηλαδή τον έλεγχο της οικονομίας, διεισδύει στο εσωτερικό
μιας χώρας, προκειμένου να την οδηγήσει στο σημείο εκείνο οικονομικής και
κοινωνικής αποσύνθεσης που θα τη μεταβάλει σε ένα πειθήνιο πιόνι πάνω στη
σκακιέρα της πλανητικής της στρατηγικής.
Η επιχείρηση υποβάθμισης
Αλλωστε, η έλευση του ΔΝΤ στη
χώρα μας είναι το κερασάκι επάνω στην τούρτα μιας σειράς επεμβάσεων, που
ξεκίνησαν από το 1974 και που άλλαζαν συστηματικά τον κοινωνικό, πολιτικό,
μορφωτικό, ηθικό και πολιτιστικό χάρτη της χώρας. Τα φαινόμενα εξάπλωσης της
υποκουλτούρας, της διαφθοράς και της πτώσης του ήθους και του μορφωτικού μας
επιπέδου δεν προέκυψαν εξ ουρανού αιφνιδιαστικά αλλά δημιουργήθηκαν συστηματικά
και επίμονα χάρη σε συγκεκριμένες πολιτικές και ενέργειες σε όλους τους χώρους
του εθνικού μας γίγνεσθαι, ώστε φτάνοντας κάποτε στο τελευταίο στάδιο, με την
απειλή της πτώχευσης, να είναι ο λαός από κάθε άποψη αφοπλισμένος και να
καταστεί εύκολη λεία στα σατανικά σχέδια που έφτασαν στο σημείο να μας κάνουν να
ξεχάσουμε ακόμα και το ότι είμαστε Ελληνες!
Οι υπεύθυνοι της συστηματικής
προσπάθειας για την κατεδάφιση της Ελληνικότητας, του Εθνους, της Ιστορίας μας
και του Πολιτισμού μας, που ο καθένας γνωρίζει ποιοι είναι και ποιοι τους
στηρίζουν, αποτελούν ένα κρίκο στην αλυσίδα των αρνητικών ενεργειών που
προανέφερα, των οποίων οι επιπτώσεις φαίνονται σήμερα καθαρά από τις αντιδράσεις
και τη στάση του λαού μας μπροστά στη λαίλαπα των αντιλαϊκών μέτρων:
Λαός ζαλισμένος, αμήχανος,
φοβισμένος, αποπροσανατολισμένος αλλά και θυμωμένος, που δεν έχει καταλάβει
ακόμα τι του συμβαίνει και γι' αυτό πιάνεται από τα μαλλιά του για να μην πνιγεί.
Μάλιστα, αυτοί οι κύκλοι που
ανέλαβαν την αποδόμηση του εθνικού, ιστορικού και παραδοσιακού μας χαρακτήρα,
αγκαλιάστηκαν από την παρούσα κυβέρνηση τοποθετούμενοι σε υψηλές θέσεις στον πιο
ευαίσθητο τομέα της διάπλασης της σκέψης, της συνείδησης και του χαρακτήρα των
νέων Ελληνίδων και Ελλήνων, στο υπουργείο Παιδείας. Είναι δε χαρακτηριστικό το
ότι δόθηκαν νέα ονόματα στα υπουργεία, μόνο και μόνο για να εξαλειφθεί η λέξη «Εθνικό,
Εθνικός». Οπως και η Μακεδονία και το Αιγαίο (άραγε ποιους ενοχλούν;). Σκεφτείτε
επί τέλους, αγαπητοί συμπατριώτες, δίχως τον φανατισμό των κομματικών παρωπίδων.
Κατά τη γνώμη σας, τι σηματοδοτεί αυτή η απέχθεια προς τη λέξη «Εθνος»; Ποιος
έχει συμφέρον να εξαλείψει τη λέξη και την έννοια «Έθνος», που αποτελεί την
κύρια συγκολλητική δύναμη που μας ενώνει όλους, Δεξιούς, Κεντρώους, Αριστερούς,
πλούσιους, φτωχούς, μορφωμένους, αμόρφωτους, όλους ανεξαιρέτως τους Ελληνες, που
αν τύχει να ενωθούν όλοι μαζί και σχηματίσουν μια γροθιά, όπως έγινε στις 28
Οκτωβρίου του 1940, αποτελούν δύναμη που μπορεί όχι μόνο να αντισταθεί αλλά και
να νικήσει;
Τέχνη για όλο τον Λαό
Σκεφτείτε ακόμα, ποιο
συμφέρον μπορεί να έχει ένας άνθρωπος όπως εγώ, στην ηλικία που βρίσκομαι και
που μπορώ να πω ότι τα έχω όλα, επιτυχία, φήμη, δόξα και προ παντός την αγάπη
όλων των Ελλήνων χωρίς διακρίσεις; Κι εγώ σας αγαπώ όλους αδιακρίτως και μου
προξενεί πόνο όταν είμαι αναγκασμένος να αποκαλύπτω και να καταγγέλλω
συμπατριώτες μου για πράξεις για τις οποίες είμαι βέβαιος ότι βλάπτουν τη χώρα
και τον λαό μας.
Γι' αυτό, σας παρακαλώ, μην
προτρέξετε να με καταδικάσετε και να με τοποθετήσετε εδώ ή εκεί χωρίς να
ακούσετε, έστω για τελευταία φορά, αυτά που σας λέω, γιατί ειλικρινά δεν ανήκω
πουθενά αλλά μόνο στην Ελλάδα και η μόνη μου έγνοια είναι το συμφέρον όλου του
λαού μας χωρίς διακρίσεις.
Το ίδιο και ως καλλιτέχνης,
θεωρώ τον εαυτό μου από τους λίγους που αποφάσισαν να γράψουν έργα για όλο τον
λαό και όχι για μια μειοψηφία μορφωμένων, που δήθεν μόνο αυτοί καταλαβαίνουν
έργα δύσκολα όπως είναι οι Συμφωνίες, τα Ορατόρια και οι Οπερες. Πρέπει να
ξέρετε ότι το ρίσκο στην προσπάθεια να γίνω κατανοητός από όλους τους Ελληνες
ήταν πολύ μεγάλο, γιατί κινδύνευε η τέχνη μου να διαλυθεί μέσα στο πλήθος. Να
γίνω αντί για λαϊκός, λαϊκιστής. Εύκολος, φτηνός. Εγώ όμως το διακινδύνευσα και
είναι σαν να ήθελα να βάψω με το χρώμα της μουσικής μου όχι την πρόσοψη ενός
σπιτιού ούτε μια γούρνα νερό αλλά όλο το Αιγαίο, δηλαδή να μπορέσει η μουσική
μου, όχι μόνο το τραγούδι αλλά και το Ορατόριο, όπως είναι το «Αξιον Εστί», να
φτάσει σε όλο τον λαό μας και να αγγίξει όλες τις καρδιές χωρίς διάκριση.
Το Πολιτιστικό μας Κίνημα
Και είναι ευτύχημα ότι η
προσπάθειά μου αυτή βρήκε στη δεκαετία του '60 γόνιμο χώμα για να φυτευτεί και
να καρπίσει: ένα Λαό και προ παντός μια νεολαία που διψούσαν για ελληνική τέχνη,
για ελληνικό πολιτισμό, και μια πλειάδα συνθετών και ποιητών με ταλέντο,
προσωπικότητα, έμπνευση και θέληση να αφιερώσουν το έργο τους στην Ελλάδα και
στον Ελληνικό Λαό.
Και έτσι έγινε ένα κίνημα
πρωτοφανές στα χρονικά όλων των λαών και όλων των εποχών, εκτός από την εποχή
της αρχαίας Αθήνας, τότε που διανοητές, καλλιτέχνες και λαός, όλοι μαζί,
δημιουργούσαν ένα πνευματικό θαύμα αξεπέραστο σε τόλμη και ποιότητα, ακόμα και
ώς σήμερα.
Και πόσο περήφανοι, αλήθεια,
θα έπρεπε να είμαστε εμείς οι νεοέλληνες, γιατί μιλάμε με κείνους την ίδια
γλώσσα και ακούμε την ίδια μουσική όπως έφτασε στις μέρες μας, με ενδιάμεσο το
Βυζάντιο και τους εκκλησιαστικούς του ύμνους, το δημοτικό τραγούδι και στη
συνέχεια το ρεμπέτικο και τη λαϊκή μας μουσική... Και πόσο πολύ θα έπρεπε η
δημόσια Παιδεία μας να επικεντρώσει την αγωγή των παιδιών μας πάνω στον πλούτο
αυτής της μοναδικής στον κόσμο πνευματικής συνέχειας, ώστε να μεγαλώνουν δυνατά
και περήφανα για την πατρίδα τους...
Αντί γι' αυτό, κάποιοι
βάλθηκαν να κόψουν τον κορμό αυτού του μοναδικού δέντρου και τώρα τελευταία
έφτασαν στο σημείο να προσπαθούν να το ξεριζώσουν.
Αυτό όμως όχι! Δεν θα το
επιτρέψουμε και ας μας κατηγορήσουν για εθνικιστές και άλλες αηδίες. Εάν το να
πιστεύεις και να αγαπάς τις ρίζες σου ονομάζεται απ' αυτούς «εθνικισμός», τότε
είμαι ο πρώτος που θα πω ότι ό,τι καλύτερο, υψηλότερο και ωραιότερο γνώρισα στη
ζωή μου, είναι αυτή η μικρή πατρίδα μου, η τωρινή, η χθεσινή, η αιώνια...
Κι αυτό το πρωτοφανές κίνημα
που δημιουργήθηκε στη χώρα μας, ενέπνευσε τον λαό μας σε σημείο που να τον κάνει
ωραιότερο, καλύτερο, ωριμότερο, πιο υπεύθυνο και τελικά πιο δυνατό και γι' αυτό
πιο επικίνδυνο για τους εχθρούς μας.
Η εντολή Κίσινγκερ - Κύπρος
Και ο υπουργός Εξωτερικών των
ΗΠΑ κ. Κίσινγκερ ήταν ένας απ' αυτούς. Και μάλιστα ο πιο δυνατός και ο πιο
επικίνδυνος, γιατί είχε πίσω του την τεράστια δύναμη της Αμερικής. Αλήθεια,
μήπως καταλάβατε εσείς γιατί μας μισούν τόσο πολύ οι Αμερικανοί; Τι τους κάναμε;
Μήπως όλοι οι κυβερνήτες μας από τον Εμφύλιο έως σήμερα δεν ήταν και δεν είναι
πειθήνια όργανά τους; Μήπως η ελληνική ολιγαρχία δεν τους έστρωνε και δεν τους
στρώνει δουλικά βελούδινο χαλί για να περάσουν;
Θα αναφερθώ εδώ σε δύο «σενάρια
συνωμοσίας» μεταξύ των άλλων, που αρέσκομαι να κάνω γενικά και πιο ειδικά στο
κείμενο αυτό, περιγράφοντας διάφορες ανεξήγητες αρνητικές παρεμβάσεις και
αποτελέσματα, για τις οποίες εάν αποκλεισθεί ο ξένος παράγοντας, θα πρέπει να
δεχθούμε ότι είμαστε λαός αυτοκτονικός.
Γιατί λοιπόν μας καταδίκασαν
στο σκοτάδι μιας επτάχρονης στρατιωτικής τυραννίας, της οποίας κρατούσαν τα
νήματα; Γιατί με τις μηχανορραφίες του κ. Κίσινγκερ, προσωπικά, δημιουργήθηκαν
στην Κύπρο οι προϋποθέσεις για την εισβολή του τουρκικού στρατού (για τον οποίο
δεν έκρυβε την συμπάθειά του), για να χάσει ο ελληνισμός το 40% του νησιού; Μια
ξένη κατοχή που παρατείνεται ώς σήμερα χάρη στην ανοχή των Αμερικανών, που δεν
τους φτάνει ως φαίνεται η μισή Κύπρος αλλά θέλουν να την πάρουν ολόκληρη με το
σχέδιο Ανάν, που αν και το απέρριψε το 70% των Ελληνοκυπρίων, δεν το έχουν ακόμα
εγκαταλείψει. Και πώς να το εγκαταλείψουν, αφού σήμερα στην Ελλάδα κυβερνούν
αυτοί που όχι μόνο ήταν ένθερμοι οπαδοί του σχεδίου Ανάν αλλά ακόμα και
συμμέτοχοι στη σύνταξη του σχεδίου; Και ειλικρινά υποφέρω όταν βλέπω τον πρόεδρο
Χριστόφια να προσπαθεί να πείσει τους Τουρκοκύπριους να βρουν από κοινού κάποια
δίκαιη και βιώσιμη λύση, όταν από τη μια πλευρά πίσω από τις συζητήσεις
βρίσκεται η Άγκυρα, ενώ από την άλλη, στην Αθήνα, κυβερνούν αυτοί που ενάντια
στη θέληση του 70% των Ελληνοκυπρίων παραμένουν στην ουσία οπαδοί μιας λύσης του
τύπου, «σχέδιο Ανάν», ακριβώς όπως και οι Αγγλοαμερικανοί, οι οποίοι δεν έχουν
εγκαταλείψει την προσπάθειά τους.
Η εντολή Κίσινγκερ και ο
Πολιτισμός
Μετά την επιβολή της Χούντας
και την τουρκική στρατιωτική κατοχή στην Κύπρο, ο κ. Κίσινγκερ έστρεψε τα βέλη
του το 1974, λίγο καιρό πριν από την πτώση της δικτατορίας, στον πιο ευαίσθητο
τομέα του ελληνικού λαού, όπως αποκάλεσε τον Πολιτισμό του. Και τι εννοούσε
άραγε με την λέξη «Πολιτισμό»; Τον αρχαίο ελληνικό; Οχι, βέβαια. Σαν
αποδεδειγμένα έξυπνος και έμπειρος κυνηγός κεφαλών, με την ουσιαστική
οδηγία-διαταγή του αυτή έδειχνε καθαρά ότι ο επόμενος στόχος, ώστε να υποταχθεί
αυτός ο ανυπότακτος όπως μας χαρακτήρισε, λαός, είναι αυτό το μεγάλο, το
μοναδικό και το πανίσχυρο πολιτιστικό κίνημα της δεκαετίας του '60, που κράτησε
όρθια την ψυχή των Ελλήνων στα μαύρα χρόνια της Χούντας και που μετά την πτώση
της είχε μεταβάλει τη χώρα μας σε ένα απέραντο στάδιο με εκατοντάδες χιλιάδες
κυρίως αγόρια και κορίτσια, που τα ξεσήκωναν τα τραγούδια των συνθετών και των
ποιητών, που με τα έργα τους εκφράσανε την ψυχή της Ελλάδας, που τη
χαρακτηρίζουν στις δύσκολες στιγμές τρεις λέξεις: Ελευθερία, Ανεξαρτησία,
Δημοκρατία.
Ομως παράλληλα, η μπόρα πήρε
όλα τα έργα όλων των δημιουργών. Πήρε σύσσωμο το μεγάλο κίνημα και τελικά το
εξαφάνισε! Και στη θέση του επέβαλε την υποκουλτούρα, που τόσο πολύ ταιριάζει
στην αμορφωσιά, την ανευθυνότητα, τον ωχαδερφισμό, τη χυδαιότητα και τελικά στη
διαφθορά, δηλαδή όλα τα απαραίτητα στάδια για να σαπίσει ένας λαός και έτσι να
γίνει ευάλωτος και αδύναμος να αντιδράσει στο τελευταίο στάδιο που σχεδιάστηκε
να μας πάνε, στην περιθωριοποίηση, στην υποταγή, στον ραγιαδισμό και τελικά στο
«σφάξε με Αγά μου ν' αγιάσω».
Κοντά στο κατάντημα αυτό
βρισκόμαστε σήμερα. Σε σημείο να μην αντιδρούμε πια όταν συμβαίνουν γύρω μας
σημεία και τέρατα, που έχουν να κάνουν με την ίδια την ακεραιότητα της χώρας μας.
Ανατολικό Αιγαίο
Ακούστε, λοιπόν, τι
καταγγέλλει η γνωστή και αξιόλογη δημοσιογράφος Κύρα Αδάμ:
«Οι κ. Παπανδρέου και
Ερντογάν ήταν σκοπίμως φειδωλοί στις δηλώσεις τους μετά τη μακρά συνάντησή τους
στη Βουλιαγμένη, την περασμένη Παρασκευή, αν και έκαναν ό,τι μπορούσαν για να
δημιουργηθεί η εντύπωση ότι οι διερευνητικές επαφές προχωρούν και ότι σύντομα θα
έχουν καλά αποτελέσματα. Ο κ. Ερντογάν προφανώς δεν είχε πολλά να προσθέσει,
αφού τα σημαντικά τα είχε πει λίγο πριν έρθει στην Ελλάδα υπό μορφήν
διαμαρτυρίας προς την Αθήνα:
Διαμαρτυρήθηκε γιατί;
Γιατί
* Τα ελληνικά μαχητικά πετάνε
πάνω από την τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Και γιατί
* Τα ελληνικά μαχητικά
παραβίασαν την τουρκική κυριαρχία (!) 2 ν.μ. (ναυτικά μίλια) από το Αγαθονήσι.
Οσο απίθανο κι αν ακούγεται
κάτι τέτοιο, η Αγκυρα έχει κάθε λόγο να υψώνει τους τόνους "των διαμαρτυριών"
της απέναντι στην Αθήνα, όσο αυτή δεν αντιδρά όταν και εκεί που πρέπει:
Μιας και στις 14 Οκτωβρίου,
οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμύνης Ελλάδας και Τουρκίας συμφώνησαν κατ' αρχήν σε
όλα στο νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, αν και η Συμμαχία από τον Αύγουστο του 2006 θεωρεί
σε επίσημα έγγραφά της ότι η Ελλάδα δεν έχει κατ' ουσίαν κυριαρχικά δικαιώματα
στα νησιά ανατολικά από τη μέση του Αιγαίου.
Υπενθυμίζεται ότι το ΝΑΤΟ
στις 26 Αυγούστου 2006 εξέδωσε δύο βασικές διαταγές, με τις οποίες απαγορεύει
στα ελληνικά μαχητικά του υποστρατηγείου της Λάρισας να προσεγγίζουν εγγύτερα
των 6 ν.μ. από τις ακτές των νήσων του Αν. Αιγαίου, να πετάνε πάνω από αυτά και
να προσγειώνονται σ' αυτά.
Το θέμα μπορεί να θεωρείται
απίστευτο, αλλά αποτελεί τραγική πραγματικότητα για τη χώρα και είναι
καταστροφικό για τα κυριαρχικά αλλά και τα οικονομικά δικαιώματά της.
Με τις διαταγές του αυτές, το
ΝΑΤΟ δεν θεωρεί μόνον αποστρατιωτικοποιημένα τα 21 νησιά, αλλά αμφισβητεί ακόμα
και ότι τα νησιά αυτά είναι ελληνικά. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με την ισχύουσα
διεθνή νομοθεσία της Σύμβασης του Σικάγου, απαγορεύεται στα στρατιωτικά
αεροσκάφη μιας χώρας να πετούν στον εναέριο χώρο άλλης χώρας, διότι αυτός ο
χώρος αποτελεί κυριαρχία. Ετσι το ΝΑΤΟ με τις διαταγές του δείχνει και καθορίζει
ότι τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου δεν αποτελούν ελληνική κυριαρχία, αλλά "ξένο
κράτος", αφού απαγορεύει στα ελληνικά μαχητικά να πετάνε πάνω από αυτά.
Και όμως, από το 2006 μέχρι
και σήμερα καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει αντιδράσει και δεν έχει θέσει ως
απαράβατο όρο την άμεση ανάκληση των διαταγών του ΝΑΤΟ. Αλλά ούτε και τώρα, κατά
τις διαβουλεύσεις εν όψει της Συνόδου Κορυφής της Λισαβόνας τον Νοέμβριο, έχει
τεθεί θέμα βέτο στο νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, το οποίο με τις αποφάσεις του φάσκει και
αντιφάσκει, παραγνωρίζει διεθνείς συνθήκες και δείχνει να εξυπηρετεί ιδιοτελή
συμφέροντα.
Και όμως, η Συνθήκη της
Λωζάννης το 1923, η Συνθήκη του Μοντρέ το 1931, η Συνθήκη των Παρισίων το 1947,
που πραγματεύονται τα νησιά του Αν. Αιγαίου, σε κανένα σημείο τους δεν θέτουν
περιορισμό πτήσεων των ελληνικών αεροσκαφών πάνω από τα νησιά αυτά. Ετσι οι
παρούσες διαταγές του ΝΑΤΟ παραβιάζουν τις Συνθήκες, αλλά και προηγούμενες
διαταγές της ίδιας της Συμμαχίας, μέχρι το 2001, όταν καθόριζε ότι βάσει των
υφιστάμενων Συνθηκών τα νησιά Λήμνος, Λέσβος, Χίος και Ικαρία δεν τελούν υπό
καθεστώς αποστρατιωτικοποιήσεως.
Οσο η λύση του προβλήματος
μετατίθεται "για αργότερα" ελλοχεύει ο κίνδυνος το θέμα της απαγόρευσης των
πτήσεων να εξελιχθεί σε πρακτική νομιμοποίησης της παρανομίας -συντεχνίας ΝΑΤΟ
και Αγκυρας- σε βάρος της ελληνικής κυριαρχίας και το Αν. Αιγαίο να αποτελεί
γκρίζα ζώνη, χωρίς κυριαρχία στην περιοχή.
Αυτό όμως επηρεάζει άμεσα την
υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) του Αιγαίου (με κίνδυνο
να ψάχνουμε να τη βρούμε... στη λίμνη Βιστονίδα), ενώ τα συμφέροντα της Ελλάδας
στο Αιγαίο τίθενται εν αμφιβόλω».
Να μου επιτρέψετε να
απευθυνθώ, έστω καθυστερημένα, στην κ. Αδάμ, για να της πω:
«Αγαπητή κυρία Αδάμ, οι
αποκαλύψεις σας σχετικά με τη συνωμοσία της συντεχνίας (όπως την αποκαλείτε)
ΝΑΤΟ και Αγκυρας εις βάρος της ελληνικής κυριαρχίας στο Ανατολικό Αιγαίο, θα
πρέπει να προβληματίζουν και να κινητοποιούν κάθε Έλληνα πατριώτη. Αυτά που
συμβαίνουν είναι πράγματι πρωτοφανή και διερωτώμαι πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν
Ελληνες πολιτικοί (Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) που να τολμούν να προβαίνουν σε πράξεις μιας
καθαρά εθνικής μειοδοσίας.
Διαβάζω ότι οι βασικές
διαταγές του ΝΑΤΟ δόθηκαν στις 26 Αυγούστου του 2006 (Ν.Δ.) και ότι στις 14
Οκτωβρίου του 2010 (ΠΑΣΟΚ) οι υπουργοί Αμύνης και Εξωτερικών συμφώνησαν σε όλα
στο νέο δόγμα του ΝΑΤΟ κατά το οποίο η Ελλάδα δεν έχει κατ' ουσία κυριαρχικά
δικαιώματα στα νησιά ανατολικά του Αιγαίου.
Ομολογώ ότι μου είναι δύσκολο
να πιστέψω ότι κάποιοι Ελληνες πολιτικοί, στρατιωτικοί και ανώτατοι υπάλληλοι
προχώρησαν σε μια πράξη που προσωπικά επιτρέψτε μου να την θεωρώ καθαρά
προδοτική και να πιστεύω ότι αποτελεί ντροπή για όλους εμάς, τη συντριπτική
πλειονότητα του λαού μας που είμαστε διατεθειμένοι να θυσιαστούμε για ένα
τετραγωνικό μέτρο εθνικής κυριαρχίας, να την αντιμετωπίζουμε παθητικά, λες και
είμαστε ραγιάδες.
Οχι! Δεν είμαστε ραγιάδες,
αγαπητή κυρία Αδάμ κι αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για "να πάρουμε τα βουνά",
μιας και όπως φαίνεται, είμαστε πανταχόθεν προδομένοι.
Πρέπει να μάθει όλος ο Λαός
τα όσα απίστευτα αποκαλύπτετε, για να ξυπνήσει επί τέλους από τον λήθαργο στον
οποίο τον έχουν ρίξει, γιατί διαφορετικά κινδυνεύει να βρεθεί κάποια μέρα
δεμένος χειροπόδαρα πάνω σε μια πατρίδα κουτσουρεμένη, λεηλατημένη και αγνώριστη.
Με φιλικούς χαιρετισμούς,
Μίκης Θεδωράκης».
Βαλκάνια-σαλαμοποίηση
Εκείνο που με ανησυχεί με
τους Αμερικανούς είναι το ότι αφού ισοπεδώσανε με τις βόμβες το Βελιγράδι,
γκρεμίσανε σχολεία, νοσοκομεία, γέφυρες, σκοτώσανε χιλιάδες άνδρες, γυναίκες,
γέρους, παιδιά και τελικά τη διαλύσανε και αφού βυθίσανε τον λαό στην απόλυτη
φτώχεια, μετά αποφάσισαν να διαμελίσουν ακόμα και την εναπομείνασα Σερβία (μετά
την ανεξαρτητοποίηση Κροατίας, Σλοβενίας και Βοσνίας).
Πήραν λοιπόν μια επαρχία της,
το Κόσοβο, και με το πρόσχημα ότι εκεί υπήρχε πλειοψηφία των Αλβανών, την
κατέστησαν τελικά με την σύμπραξη του ΟΗΕ κυρίαρχη χώρα και στη συνέχεια τη
μετέτρεψαν σε μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές τους βάσεις στον κόσμο. Και
σκέπτομαι τώρα έντρομος: εάν αποφασίσουν να γεμίσουν ένα νομό της Ελλάδας, λ.χ.
τη Λακωνία, ή ένα νησί όπως η Κρήτη, με ξένους δικής τους επιλογής και με τις
γνωστές μηχανορραφίες προκαλέσουν όπως στο Κόσοβο, τοπικές εκλογές, όπου η
πλειοψηφία δεν θα είναι Ελληνες, τότε τι θα γίνει με αυτόν το νομό και με αυτό
το νησί; Θα αναγνωριστούν από τη διεθνή κοινότητα -όπως έγινε με το Κόσοβο ως
λ.χ. αλβανική, σκοπιανή, τουρκική ή όποια άλλη εθνικότητα- ως ανεξάρτητο έθνος
έξω και ενάντια στην Ελλάδα;
Και μήπως δεν υπάρχουν αυτή
τη στιγμή επικρεμάμενοι κίνδυνοι σε βάρος της χώρας μας, πίσω από τους οποίους
βρίσκεται η αμέριστη συμμετοχή και βοήθεια των Αμερικανών, όπως η Αλβανία, τα
Σκόπια ή και αυτή η Τουρκία; Ας πάψουμε λοιπόν να κοιμόμαστε και ας αποφασίσουμε
επί τέλους να δούμε κατάματα την πραγματικότητα.
Αλβανία-Σκόπια
Ας ξεκινήσουμε από την
Αλβανία, που είναι και το χαϊδεμένο παιδί των Αμερικανών στα Βαλκάνια. Μετά
έρχονται το Σκόπια.
Στη χώρα μας ζουν και
εργάζονται εκατοντάδες χιλιάδες Αλβανοί, που με τα χρήματά τους αναγεννήθηκε η
πατρίδα τους. Εκ των πραγμάτων λοιπόν υπάρχουν φιλικές σχέσεις, που δείχνουν ότι
τουλάχιστον από τη δική μας πλευρά στην πράξη θεωρούμε την Αλβανία ως φιλική
χώρα.
Πώς συνδυάζονται όμως όλα
αυτά με την εθνική τους προπαγάνδα, που με βάση τη δημουργία της Μεγάλης
Αλβανίας κυκλοφορούν χάρτες που περιλαμβάνουν το Κόσοβο, τα μισά Σκόπια, ένα
τμήμα της Σερβίας και ολόκληρη τη δική μας Ηπειρο, από τα σύνορα ώς την Πρέβεζα;
Αν μάλιστα είναι αλήθεια ότι
οι χάρτες αυτοί προέρχονται από την Αλβανική Ακαδημία και ότι διδάσκονται στα
σχολεία τους, τότε η υπόθεση αυτή είναι πολύ σοβαρή για μας, πρώτον για λόγους
τυπικούς, γιατί τι είδους φιλική χώρα είναι, όταν τυπώνει και κυκλοφορεί χάρτες
στους οποίους συμπεριλαμβάνονται ως περιοχές της Αλβανίας ελληνικά εδάφη και
δεύτερον γιατί δεν μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι όταν γνωρίζουμε ότι πίσω από
τους Αλβανούς και τους Κοσοβάρους υπάρχουν και μηχανορραφούν οι αμερικανικές
υπηρεσίες που έχουν στόχο τους τη σαλαμοποίηση των Βαλκανίων, την οποία έχουν
ήδη ξεκινήσει με τη διάλυση της Γιουγκοσλαυίας, τη δημιουργία του Κόσοβου, την
αμέριστη βοήθειά τους στους οπαδούς της Μεγάλης Αλβανίας και της Μεγάλης
Μακεδονίας. Για να μην αναφερθούμε στις ανησυχίες που διατυπώνουν κάθε λίγο και
λιγάκι για την «τουρκική μειονότητα», όπως αποκαλούν τους Μουσουλμάνους της
Θράκης.
Γιατί το ίδιο ακριβώς
συμβαίνει και με τα Σκόπια, με τα οποία εμείς διατηρούμε οικονομικές σχέσεις, σε
βαθμό που να είμαστε σχεδόν ο υπ' αριθμόν ένα παράγοντας της οικονομικής τους
ύπαρξης. Και εκεί παραβλέποντας τον ουσιαστικά φιλικό ρόλο που παίζει η χώρα μας,
με το πρόσχημα ενός ονόματος που τους έδωσε ξαφνικά ο σύντροφος Τίτο, που αν και
κομμουνιστής ονειρευόταν, ως φαίνεται, τη «Μακεδονία του Αιγαίου», όπως την
αποκαλούν και την ορέγονται.
Με τον Τίτο
Για την Ιστορία, θα ήθελα να
αναφέρω για πρώτη φορά ότι οι εγκάρδιες σχέσεις μου με τον Τίτο κόπηκαν με το
μαχαίρι, με αφορμή τη μουσική για ένα φιλμ των Σκοπίων, στο οποίο ο ίδιος μου
ζήτησε να γράψω τη μουσική και βεβαίως αρνήθηκα να το κάνω, όταν ανακάλυψα την
αλήθεια που κρυβόταν πίσω από το όνομα «Μακεδονία» που χρησιμοποιούσαν στο φιλμ.
Οπως ήταν φυσικό, όχι μόνο αρνήθηκα να συνεργαστώ αλλά και του μίλησα έξω από τα
δόντια, λέγοντάς του καθαρά ότι αυτές οι απόψεις δεν πρέπει να υποστηρίζονται
από έναν κομμουνιστή όπως αυτός, που από αγάπη για την ανεξαρτησία της πατρίδας
του τα έβαλε με έναν Στάλιν. «Εχω κι εγώ», του είπα, «την ίδια αγάπη για την
πατρίδα μου και θα πολεμήσω με όλες μου τις δυνάμεις ενάντια σε μια τέτοια
απειλή». Αυτά τού τα είπα ένα βράδυ του 1972, γύρω από τη φωτιά στο κυνηγετικό
του περίπτερο πάνω από τον ποταμό Σιουτκέσκα, στα 4.000 μέτρα, μετά την προβολή
του ομώνυμου φιλμ, στο οποίο είχα γράψει τη μουσική. Και από τότε έφυγα και δεν
τον ξανασυνάντησα ποτέ.
Δεν ξέχασα όμως την υπόσχεση
που έδωσα στον Τίτο, και όταν στα 1991 ή 1992 έφερε ο Μητσοτάκης το θέμα «Σκόπια»
στο υπουργικό συμβούλιο, πέτυχα να υπάρξει κυβερνητική απόφαση για να απορριφθεί
μια για πάντα από εμάς το όνομα «Μακεδονία» ως όνομα του κράτους των Σκοπίων.
Δεδομένου ότι όπως εξήγησα τότε, με το όχημα του ονόματος, βυσσοδομούν ενάντια
στην ακεραιότητα της χώρας μας.
Τυπώνουν κι αυτοί χάρτες της
«Μεγάλης Μακεδονίας» που φτάνουν ώς τον Ολυμπο και θεωρούν τη Θεσσαλονίκη
μελλοντική τους πρωτεύουσα, που σήμερα είναι «πόλη Μακεδονική που τελεί υπό
ελληνική κατοχή»!!!
Σ' αυτές λοιπόν τις δύο χώρες
πρέπει να πούμε, καθαρά και ξάστερα, ότι δεν ταιριάζουν οι φιλικές και
οικονομικές σχέσεις με την ιδεολογία που καλλιεργούν στη χώρα τους αρχίζοντας
από τα σχολικά θρανία και που έχει στόχο της την εδαφική μας ακεραιότητα.
Δεν πρέπει να παίζουμε με τις
καταστάσεις αυτές, και για λόγους εθνικής αξιοπρέπειας θα πρέπει να τους πούμε
ότι θεωρούμε αυτή την προπαγάνδα ως πράξη εχθρική και γι' αυτό είμαστε
υποχρεωμένοι να αλλάξουμε τη στάση μας απέναντί τους.
Δεν θα πω εδώ τι θα πρέπει να
πράξει μια κυβέρνηση εφ' όσον καταλήξει στις ίδιες διαπιστώσεις με αυτές που
προανέφερα.
Μειονότητα και Τουρκία
Οσον αφορά την Τουρκία σε
σχέση με τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, θεωρώ ότι κι εδώ θα πρέπει να
κοπεί με το μαχαίρι η νόθα κατάσταση που επικρατεί. Εμείς έχουμε στην Πόλη το
Πατριαρχείο της Ορθοδοξίας και βλέπουμε με πόση τυπικότητα συμπεριφέρεται ο
Πατριάρχης ο ίδιος, ο οποίος έχει την Τουρκική υπηκοότητα, και πως παρ' όλα αυτά
οι Τούρκοι υπεύθυνοι αντιμετωπίζουν θέματα -αυτονόητα όπως είναι η λειτουργία
της Σχολής της Χάλκης- με τρόπο κάθε άλλο παρά φιλικό. Από την άλλη πλευρά, το
Τουρκικό Προξενείο βρίσκεται στην Κομοτηνή παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν εκεί
Τούρκοι υπήκοοι για να εξυπηρετηθούν αλλά Ελληνες μουσουλμάνοι. Πρόκειται για
μια ενέργεια κατάφωρα εχθρική, δεδομένου ότι οι ίδιοι οι κυβερνήτες της Τουρκίας
καλλιεργούν και συντηρούν έναν απαράδεκτο τουρκικό εθνικισμό, που περιλαμβάνει
ακόμα και τους Πομάκους, εμποδίζοντας τους μουσουλμάνους να ενταχθούν στον κορμό
της κοινής μας πατρίδας, δηλαδή της Ελλάδας.
Πρέπει λοιπόν να τους πούμε
καθαρά, ότι όλη αυτή η προσπάθεια είναι ένα αγκάθι που εμποδίζει το δρόμο προς
τη φιλία των δύο λαών. Και θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουμε σοβαρά το θέμα
της άνευ λόγου παρουσίας σ' αυτή την τόσο ευαίσθητη περιοχή και του ρόλου του
Τουρκικού Προξενείου, που θεωρείται κέντρο της τουρκικής εθνικιστικής
προπαγάνδας. Αυτό το μέγα πρόβλημα όμως, παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις από τη
στιγμή που οι άσπονδοι φίλοι μας, οι Αμερικανοί, προβάλλουν όλο και πιο συχνά,
όπως είδαμε, τη δήθεν καταπίεση των μειονοτήτων από τους Ελληνες, μεταξύ των
οποίων μειονοτήτων η μουσουλμανική έχει πάντοτε την πρώτη θέση. Και πώς να μη με
τυραννά το προηγούμενο του Κοσόβου;
Εθνικοί κίνδυνοι
Παράλληλα με όλα αυτά -σύμφωνα
με δημοσίευμα της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ»- κάποια ομάδα μελετητών, που εδρεύει στο
Στάτφορ των ΗΠΑ, προβλέπει ότι σύντομα η Ελλάδα θα χάσει το Αιγαίο, οπότε θα
σβήσει ως χώρα (εκτός -προσθέτουν οι σοφοί Αμερικανοί- και αν ο ελληνικός λαός
αποφασίσει να διαλέξει ένα ή και περισσότερα αφεντικά που θα την προστατεύσουν).
Αυτά δεν είναι δικά μου λόγια, τα διάβασα στα ΝΕΑ το περασμένο καλοκαίρι.
Ετσι, οι μεν μας λένε ότι θα
χαθεί το Αιγαίο, οι άλλοι διεκδικούν την Ηπειρο και τη Μακεδονία, ενώ κάποιοι
τρίτοι (Τούρκοι και Αμερικανοί) φαίνεται πως κάτι σκαρώνουν στην Ανατολική
Μακεδονία και στη Θράκη.
Είναι αλήθεια υπερβολικό να
διερωτάται κανείς αν υπάρχουν και αν υπήρξαν ουσιαστικά πατριωτικές κυβερνήσεις
σ' αυτή τη χώρα, και τι έχουν κάνει όλα αυτά τα χρόνια απέναντι στις ανοιχτές
πληγές που μας περιβάλλουν;
Και να γιατί αναφέρομαι στα
θέματα αυτά τα καθαρά εθνικά: γιατί μόνο ένας ανεξάρτητος και υπεύθυνος λαός
μπορεί να τα αντιμετωπίσει.
Παράλληλα θα πρέπει να
επανεξεταστούν όλα τα εκκρεμή ζητήματα που αφορούν τη μουσουλμανική μειονότητα
με γνώμονα το ότι οι όποιες ιδιαιτερότητες και ανάγκες τους θα πρέπει να γίνουν
στην πράξη απολύτως σεβαστές και τα δικαιώματά τους θα πρέπει να είναι απολύτως
ίσα με αυτά των υπολοίπων Ελλήνων και να διαφυλαχθούν ως κόρη οφθαλμού. Θα
πρότεινα ακόμα, σαν πράξη καλής θέλησης, για τους μουσουλμάνους τελειόφοιτους
λυκείου να εξασφαλισθεί δωρεάν παιδεία σε όλα τα ανώτατα δημόσια εκπαιδευτικά
ιδρύματα.
Εθνική Αμυνα
Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου
να ασχοληθώ διεξοδικά με το μείζον θέμα της Εθνικής Αμυνας:
1) Εκπόνηση νέου εθνικού
αμυντικού δόγματος εκτός των σχεδίων του ΝΑΤΟ, με τη δυνατότητα πραγματοποίησης
συντριπτικών αμυντικών χτυπημάτων σε περίπτωση εχθρικής ενέργειας που να θέτει
σε κίνδυνο την ακεραιότητα της χώρας.
2) Επανεξέταση των σχέσεών
μας με το ΝΑΤΟ:
α) Ποια είναι τα κράτη και οι
λαοί εναντίον των οποίων στρέφεται η στρατηγική του ΝΑΤΟ και εάν και γιατί είναι
και δικοί μας εχθροί.
β) Ενα μεγάλο μέρος της
οικονομικής μας αιμορραγίας οφείλεται στο γεγονός ότι επί δεκαετίες είμαστε
υποχρεωμένοι να συμβάλλουμε στην οικονομική ευημερία χωρών όπως οι ΗΠΑ, Αγγλία,
Γαλλία και Γερμανία με την αγορά πολεμικών όπλων που εξυπηρετούν βασικά τους
στόχους του ΝΑΤΟ.
γ) Οι χώρες που μας απειλούν
σήμερα διεκδικώντας ελληνικά εδάφη είτε αμφισβητώντας κυριαρχικά μας δικαιώματα,
τυχαίνει να έχουν την αμέριστη συμπαράσταση και βοήθεια διπλωματική, οικονομική
και στρατιωτική εκ μέρους των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Πώς είναι δυνατόν, λοιπόν, να
εμπιστευόμαστε την άμυνα της χώρας σε κείνους που προτιμούν τα συμφέροντα των
αντιπάλων μας από τα δικά μας; Δεν είναι σαν να βάζουμε τον λύκο να φυλάει τα
πρόβατα; Και δεν είναι τραγελαφικό να συμμετέχουμε κι εμείς οι ίδιοι, ως μέλη
του ΝΑΤΟ, στα σχέδια για την καταστροφή μας;
Είδαμε πιο πριν ότι το ΝΑΤΟ
μάς ανάγκασε να μοιραστούμε το Αιγαίο με την Τουρκία 50% - 50%, μισό-μισό,
Ανατολικό και Δυτικό, σε σημείο που ο Ερντογάν να διαμαρτύρεται στον Παπανδρέου,
γιατί πετώντας πάνω από τη Χίο παραβιάζουμε τα δικαιώματα της Τουρκίας!
Σ' αυτό το έσχατο σημείο
εθνικού εξευτελισμού μας έχει οδηγήσει δυστυχώς η καθαρά ραγιάδικη στάση μας,
λόγω της ξένης εξάρτησης, που μας έχει μεταβάλει σε δευτερεύοντες δορυφόρους,
πιο χαμηλά κι από τα Σκόπια και την Αλβανία.
δ) Ολες οι ελληνικές
κυβερνήσεις έως σήμερα άσκησαν φιλοαραβική πολιτική. Ενώ παράλληλα με το Ισραήλ
επιδίωξαν σχέσεις φιλίας. Η ελληνική θέση για τη λύση του προβλήματος που
απασχολεί τους δύο λαούς ήταν ότι θα πρέπει να βρεθεί δίκαιη λύση, που να
ικανοποιεί τις δύο πλευρές. Επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου, υπήρξε κάποια
διαφοροποίηση με τη σύναψη στενών και εγκάρδιων σχέσεων με τους Παλαιστίνιους,
δεδομένου ότι ήταν και εξακολουθούν να είναι τα μεγάλα θύματα αυτής της φοβερής
τραγωδίας, γεγονός που υποστηρίχτηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού μας.
Και ενώ μέσα στο ίδιο το
Ισραήλ υπήρχε μια σχετική ισορροπία ανάμεσα στους ακραίους εθνικιστές και τους
φιλειρηνιστές, με τον πόλεμο στο Ιράκ -κατά τον οποίο το Ισραήλ ανέλαβε ενεργό
ρόλο- υπερίσχυσαν οι πρώτοι, οι οποίοι το μετέβαλαν σε ουσιαστικό χωροφύλακα των
στρατηγικών επιδιώξεων των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και το οδήγησαν σε βάρβαρες
επιθετικές ενέργειες εναντίον του Λιβάνου και της Γάζας, την οποία έκτοτε
απομόνωσαν, καταδικάζοντας εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους σε υποσιτισμό και
εξαθλίωση. Και όπως είδαμε, η πολεμική μηχανή του Ισραήλ, που κατά πάσα
πιθανότητα διαθέτει και πυρηνικά όπλα, ετοιμάζεται να επιφέρει το πρώτο χτύπημα
στον σχεδιαζόμενο πόλεμο κατά του Ιράν.
Υστερα από όλα αυτά, πώς
δικαιολογείται το γεγονός ότι η χώρα μας αποφάσισε να προχωρήσει στη σύναψη
στενών σχέσεων, και μάλιστα σε επίπεδο στρατιωτικής συνεργασίας, με την
παραχώρηση του εθνικού μας εναέριου χώρου σε μια πολεμική δύναμη της οποίας οι
στόχοι είναι οι Παλαιστίνιοι, ο Αραβικός κόσμος και το Ιράν; Από πότε έγιναν
εχθροί μας οι λαοί αυτοί; Και ποια είναι τα εθνικά συμφέροντα που μας οδηγούν
σήμερα στο πλευρό του επιθετικού Ισραήλ;
Και λέω «επιθετικού», για να
το διαχωρίσω από τον Λαό του Ισραήλ, με τον οποίο δεν μας χωρίζει τίποτα εκτός
της προσήλωσης του ελληνικού λαού στον σεβασμό των δικαιωμάτων όλων των λαών και
της υπεράσπισης της Ειρήνης.
Ισραήλ
Και μιας και αναφέρθηκα στο
Ισραήλ, υπενθυμίζω το ρόλο του μέσα στην επιθετική πολιτική των ΗΠΑ στην περιοχή
μας και την ευθύνη του για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, που διέπραξε εις
βάρος του Λιβάνου και του λαού της Παλαιστίνης, με αποκορύφωμα τη σφαγή των
αθώων της Γάζας και τον παρατεινόμενο από τότε απάνθρωπο αποκλεισμό στην ίδια
περιοχή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, οι οποίοι στη συντριπτική τους
πλειονότητα είναι γυναίκες, γέροι και παιδιά. Πρόκειται για ένα έγκλημα
διαρκείας, που ντροπιάζει την ανθρωπότητα και που παραμένει αμετάβλητο παρά τις
διεθνείς αντιδράσεις, χάρη στη στήριξη του Ισραήλ από τους Αμερικάνους.
Πολλοί λαοί, μεταξύ των
οποίων και Ελληνες, επιχείρησαν ως σήμερα να σπάσουν τον αποκλεισμό μεταφέροντας
κυρίως φάρμακα, όμως εμποδίστηκαν βίαια από το στόλο του Ισραήλ, ο οποίος δεν
δίστασε να δολοφονήσει εν ψυχρώ, και μάλιστα σε διεθνή ύδατα, 8 Τούρκους
ειρηνιστές ξεσηκώνοντας μια γενική κατακραυγή κατά του Ισραήλ και προσωπικά του
Νετανιάχου.
Υστερα από αυτό το αιματηρό
επεισόδιο ο Νετανιάχου, ο νυν πρωθυπουργός, θεωρείται διεθνώς ως persona non
grata, δηλαδή πρόσωπο ανεπιθύμητο από όλους τους λαούς, εκτός από τις ΗΠΑ και
μια χούφτα υποταγμένους στα συμφέροντά της.
Και έλαχε στην Ελλάδα, μια
χώρα και έναν λαό που βρέθηκαν πάντοτε στην πρωτοπορία για την υπεράσπιση του
μάρτυρα λαού της Παλαιστίνης, να κόψει πρώτη το νήμα της διεθνούς απομόνωσης και
μάλιστα με προκλητικά εγκάρδιο τρόπο, γεγονός που γέμισε με ντροπή ιδιαίτερα
όσους εξακολουθούν να πιστεύουν στις ηθικές αξίες και να καταδικάζουν πράξεις
βάρβαρες όπως αυτές των Ισραηλινών, που προσβάλλουν τη συνείδηση κάθε ελεύθερου
πολίτη, κάθε ελεύθερου λαού.
Εκτός όμως απ' το θέμα των
ηθικών ευθυνών που επωμίστηκε ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του, υπάρχουν ακόμα
δύο σοβαρά προβλήματα: Με ποιο δικαίωμα δόθηκε η άδεια στην ισραηλινή πολεμική
αεροπορία να εκτελεί γυμνάσια στον εθνικό μας εναέριο χώρο; Και με ποια λογική
εμπλέκουν τη χώρα μας στα επιθετικά σχέδια του Ισραήλ; Είναι πασίγνωστο ότι σε
μια ενδεχόμενη επιθετική ενέργεια των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν, ο ρόλος της
ισραηλινής αεροπορίας ειδικά, θα είναι καθοριστικός και όλα δείχνουν ότι έχει
επωμιστεί το βάρος του πρώτου χτυπήματος κατά της Τεχεράνης. Γι' αυτό ακριβώς
χρειάζονται έναν «ανάλογο» εναέριο χώρο, προκειμένου να εκπαιδεύσουν τα
πληρώματά τους, και αυτόν ακριβώς το χώρο τούς παραχώρησε σήμερα ο πρωθυπουργός
και η ελληνική κυβέρνηση. Πιστεύει όμως κανείς ότι δεν το γνωρίζει αυτό η
κυβέρνηση του Ιράν; Ή μήπως πιστεύει κανείς ότι θα το αντιμετωπίσει με δεμένα τα
χέρια; Και ποιος αγνοεί πόσο μακριά και πόσο επικίνδυνα είναι τα χέρια αυτού του
κράτους, που όσο θα νιώθει να αυξάνει η απειλή για την ίδια την ύπαρξή του, τόσο
θα γίνεται περισσότερο εκδικητικό και επικίνδυνο;
Μόλις πρόσφατα το Συμβούλιο
Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας δήλωσε ότι η αστάθεια της περιοχής προέρχεται από
τις ενέργειες του Ισραήλ και την πολιτική του, που μπορεί να οδηγήσουν στην
κούρσα των εξοπλισμών στη Μέση Ανατολή.
Και το ερώτημα που τίθεται
είναι: «Είχαμε εμείς κανένα λόγο να εμπλακούμε στην καυτή ζώνη των αντιθέσεων,
των αμοιβαίων απειλών και των κινδύνων, που έχουν μεταβάλει την περιοχή μας σε
μια μπαρουταποθήκη; Δεν μας φτάνουν τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που
αντιμετωπίζουμε; Και με ποιο δικαίωμα η όποια κυβέρνηση τολμά να μας εκτροχιάζει
από την πάγια πολιτική ειρήνης που θα πρέπει ευλαβικά να τηρούμε, τόσο για
λόγους Αρχής όσο και για λόγους Εθνικής Ασφάλειας;
Εποχή παρακμής
Σήμερα οι Ελληνες βιώνουμε
μια πρωτόγνωρη μορφή παρακμής, που μας οδηγεί σταθερά σε ολική εθνική καταστροφή.
Τα αίτια που την προκάλεσαν, όπως είδαμε, ξεκινούν πριν από δεκαετίες. Με τη
διαφορά ότι σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν με πρωτοφανή ευρηματικότητα,
εφευρετικότητα και ταχυδακτυλουργική ακρίβεια, ώστε ο κατά τα άλλα έμπειρος και
καχύποπτος ελληνικός λαός όχι μόνο να μην μπορέσει να αντιληφθεί τίποτα αλλά,
αντιθέτως, ο μισός πληθυσμός να γίνει συμμέτοχος με ενθουσιασμό στην
αυτοκαταστροφή του και ο άλλος μισός να παρακολουθεί ανυποψίαστος και αμήχανος,
εντελώς τυφλωμένος από την εκτυφλωτική λάμψη της πρωτοφανούς απάτης.
Ετσι κάποιοι μας έβαλαν μέσα
σε ένα γλιστερό κατήφορο, γλοιώδη από περιττώματα μεταλλαγμένα σε μαρμελάδα και
όλοι μαζί, συνωμότες, συμμετέχοντες και παρακολουθούντες, ξεκινήσαμε το ταξίδι
χαζοχαρούμενοι προς την άβυσσο της εθνικής μας καταστροφής.
**
Η σημερινή πρωτόγνωρη μορφή
ολικής καταστροφής απαιτεί αναλύσεις, απόψεις, ιδέες και οραματισμούς που να
ξεφεύγουν από ό,τι έχουμε συνηθίσει έως σήμερα. Ζούμε μια νέα διεθνή και
εσωτερική κατάσταση που θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με νέες λύσεις. Γι' αυτό οι
όποιες δημόσιες παρεμβάσεις μας θα έχουν μοναδικό στόχο να μη σβήσει εντελώς η
ελπίδα από τον ελληνικό λαό. Εάν θέλουμε πραγματικά να βοηθήσουμε το λαό μας να
βγει από την κρίση και να προχωρήσει στον δρόμο της εθνικής ανεξαρτησίας και της
προόδου, τότε θα πρέπει να του προσφέρουμε το νέο ιδεολογικό πλαίσιο, μέσα από
το οποίο θα προκύψει η πορεία και θα σχεδιαστούν οι λύσεις που θα τον βοηθήσουν
να απαλλαγεί από τους εχθρούς του και να προχωρήσει μπροστά.
Η μεγάλη δυσκολία για το
εγχείρημα αυτό έγκειται στο γεγονός ότι το πολιτικό μας σύστημα στο σύνολό του
έχει σαπίσει και, το κυριότερο, είναι εξαρτημένο. Ακόμα το ότι έχει εγκλωβίσει
μεγάλες λαϊκές δυνάμεις και διαθέτει τεράστια οικονομικοτεχνικά μέσα. Κυριαρχεί
στα ΜΜΕ, στα συνδικάτα, στον κρατικό μηχανισμό, επομένως έχει μεγάλη δύναμη
επηρεασμού με εξαγορές. Και τέλος έχει την αμέριστη βοήθεια πανίσχυρων διεθνών
κέντρων εξουσίας.
Ακόμα δυσκολότερη είναι η
καταλυτική επίδραση, που έχει ξεκινήσει να γίνεται δέσμευση, από τις επιθετικές
διεθνείς δυνάμεις (ΔΝΤ, Τρόικα) που όπως αποδεικνύει η κατάσταση στη χώρα μας,
αλλά και σε Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισλανδία κ.λπ., έχουν
εντείνει τις προσπάθειές τους για την κατάλυση του κοινωνικού ιστού της κάθε
χώρας με τη συστηματική προσπάθεια εξαθλίωσης των εργαζομένων μαζών.
Δεν γνωρίζω τι γίνεται αλλού,
όμως εδώ έχουν προηγηθεί, όπως είπα, οι επιθέσεις -με τη συνεργασία δυστυχώς
συμπατριωτών μας- ενάντια στον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό (από το 1974 και
πρόσφατα) με στόχο την εθνική μας ιδιοσυστασία σε όλες της τις εκφάνσεις:
Ιστορία, πολιτισμός, ιδέες, ήθη και έθιμα... Δηλαδή έχουμε ταυτόχρονα χτυπήματα
τόσο στον κοινωνικό μας ιστό όσο και στον ιστορικό και στον πολιτισμικό.
Για ποιο λόγο γίνονται όλα
αυτά; Είναι ένα βασικό ερώτημα που χρειάζεται μια σαφή και τεκμηριωμένη απάντηση,
από την οποία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό το πλαίσιο της δικής μας προσπάθειας.
Οι βαθειές τομές
Και επειδή θέλω να τελειώνω
μια και καλή με ένα ακόμα «επιχείρημα» της κυβερνητικής προπαγάνδας, που
δυστυχώς έχει επηρεάσει μεγάλα τμήματα του λαού μας, αποδεικνύοντας πως για
ακόμα μια φορά κρύβουν την πραγματικότητα ή μάλλον την αναστρέφουν, απαντώ σ'
αυτό που κατά κόρον υποστηρίζουν, ότι αυτοί πρώτοι τολμούν να κάνουν τις βαθειές
τομές που χρειάζεται ο τόπος, χωρίς να υπολογίζουν το πολιτικό κόστος.
Αποσιωπούν φυσικά το ότι τις
αλλαγές αυτές τις αποφασίζει και τις επιβάλλει η Τρόικα προς μέγιστο εξευτελισμό
της εθνικής μας αξιοπρέπειας, λες και μέσα στα δέκα εκατομμύρια των Ελλήνων δεν
θα μπορούσαν να υπάρξουν δέκα μυαλά ισάξια με κείνα των ξένων υπαλλήλων για να
πραγματοποιήσουν σήμερα, όπως και χτες, τα αυτονόητα.
Ας μου επιτραπεί να εξαντλήσω
το θέμα αυτό με δύο απαντήσεις, αφού πρώτα προσθέσω ότι αυτές οι βαθειές τομές
σε καρκινώματα που μας καταδικάζουν σε υπανάπτυξη και υπάρχουν εδώ και δεκαετίες,
έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και πολύ καιρό.
Απάντηση 1: Δεν μπορούσαν να
γίνουν από τις κυβερνήσεις της Δεξιάς, γιατί δεν θα το επέτρεπε ο συσχετισμός
δυνάμεων. Δεδομένου ότι κάθε αλλαγή πονά τον α ή τον β κλάδο που θα αντιδράσει
με όλες του τις δυνάμεις. Οπότε στην περίπτωση της Ν.Δ. θα είχε απέναντί της
συνενωμένες εξαιρετικά υπέρτερες δυνάμεις όπως το ΠΑΣΟΚ, την Αριστερά, τα
συνδικάτα, τις ΔΕΚΟ, τον Τύπο και τις τηλεοράσεις. Που είχαν και έχουν τη δύναμη
να σταματήσουν τη ζωή. Φανταστείτε μόνο, αυτά που κάνει σήμερα το ΠΑΣΟΚ να τα
έκανε η Ν.Δ. Οι διαδηλώσεις θα νέκρωναν καθημερινά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Η ΔΕΗ θα κατέβαζε τους διακόπτες. Οι υπάλληλοι θα παρέλυαν τις ΔΕΚΟ και το
κράτος. Οι αγρότες θα έκλειναν τους δρόμους κ.λπ. κ.λπ. Τα ζήσαμε άλλωστε αυτά
κατά την εποχή πρόσφατων κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας. Απάντηση 2: Αυτές οι
απαραίτητες βαθειές αλλαγές-τομές, ώστε να εκσυγχρονιστεί η χώρα μας, μπορούσαν
και όφειλαν να γίνουν μόνο στα 1981, την εποχή της νίκης του ΠΑΣΟΚ που, εκτός
των άλλων, σαν σοσιαλιστικό κόμμα που ήθελε να δείχνει και να είναι, είχε
ιστορικό χρέος να ξεριζώσει όλα τα καρκινώματα μιας αντιδραστικής εξουσίας, που
ουσιαστικά ξεκινούν από τον Μεταξά και συνεχίζουν να υπάρχουν έως σήμερα! Γιατί
τότε υπήρξε ο ευνοϊκότερος συσχετισμός δυνάμεων από ποτέ άλλοτε με ένα
παντοδύναμο ΠΑΣΟΚ, με μια φιλική Αριστερά και με ελεγχόμενα όλα τα υπόλοιπα
φρούρια της Εξουσίας -συνδικάτα, Ενώσεις, Κράτος, ΔΕΚΟ, Τύπος κ.λπ.- και έχοντας
απέναντί τους μια ηττημένη, μουδιασμένη και ανήμπορη Ν.Δ.
Επομένως εάν θα πρέπει να
κατηγορεί η σημερινή κυβέρνηση κάποιον γιατί δεν τόλμησε να κάνει αυτές τις
δομικές αλλαγές, αυτός είναι κυρίως ο ίδιος ο εαυτός της. Χωρίς βέβαια αυτό να
απαλλάσσει σε καμία περίπτωση τη Ν.Δ. από τις δικές της ευθύνες, που είναι
πολλές και σοβαρές...
Εξάλλου, η στιγμή που
γίνονται και ο τρόπος που γίνονται είναι απολύτως λάθος από πολλές απόψεις, έτσι
που να μοιάζουν με εγχείρηση χωρίς αναισθητικό...
Επειδή λοιπόν οι αλλαγές
αυτές δεν γίνονται με τον λαό αλλά ουσιαστικά είναι εις βάρος του, μιας και όλες
οι επιβαρύνσεις πέφτουν πάνω στις δικές του πλάτες, τα πρώτα αποτελέσματα ύστερα
από ενός χρόνου πειραματισμούς είναι απολύτως αρνητικά και απορώ από πού αντλεί
ο κ. Παπανδρέου την αισιοδοξία του, όταν οι αριθμοί είναι αδυσώπητοι, δείχνοντας
ότι η χώρα βυθίζεται κάθε μέρα και περισσότερο μέσα στην οικονομική και στη
γενικότερη κρίση.
Το μαγγανοπήγαδο και 5
ερωτήματα
Πριν προχωρήσουμε στις θέσεις
του Κινήματός μας για την έξοδο από την κρίση, ας μου επιτραπεί να θέσω κάποια
θέματα υπό μορφήν ερωτημάτων, που θα μας βοηθήσουν να δούμε πού βρισκόμαστε
σήμερα, πώς και γιατί έχουμε φτάσει εδώ που βρισκόμαστε και στη συνέχεια με ποιο
τρόπο θα βγούμε από το αδιέξοδο και, το κυριότερο, πού θα πάμε ή, καλύτερα, όχι
μόνο πού αλλά και πώς θα μπορέσουμε να πάμε εκεί που πρέπει να πάμε.
Ερώτημα πρώτο: Εχουμε μήπως
συνειδητοποιήσει ότι η σημερινή κρίση αφορά εξίσου όλους ανεξαιρέτως τους
κατοίκους αυτής της χώρας στον ίδιο βαθμό, αδιάφορο αν ο ένας θίγεται σήμερα
περισσότερο από τον άλλο; Δεδομένου ότι αν αυτή η χώρα βουλιάξει, τότε θα
πνιγούμε όλοι μαζί. Πλούσιοι και φτωχοί, Αριστεροί και Δεξιοί, Κεντρώοι,
αναρχικοί. Με άλλα λόγια, έχουμε συνειδητοποιήσει ότι είμαστε ένας λαός στον
ίδιο χώρο, στην ίδια πατρίδα; Και συνεπώς ότι αν σωθούμε, θα σωθούμε ή όλοι μαζί
ή κανένας;
Ερώτημα δεύτερο: Εχουμε μήπως
συνειδητοποιήσει ότι στην ασφυκτική αυτή μοναξιά μας, που την επιτείνει το
γεγονός ότι στην ίδια κατάσταση με μας βρίσκονται όλοι οι λαοί του κόσμου και
ειδικά της Ευρώπης, ο καθένας προσπαθεί με όλα τα μέσα να σωθεί χωρίς να
περιμένει βοήθεια από πουθενά; Και όχι μόνο αυτό αλλά ακόμα και οι πιο δυνατοί
λαοί εκμεταλλεύονται τους αδύνατους χωρίς οίκτο, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα
δικά τους αποκλειστικά συμφέροντα. Με άλλα λόγια, ο κόσμος μέσα στον οποίο ζούμε
μοιάζει με ζούγκλα, που γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη για τους αδύνατους όσο
μεγαλώνει η διεθνής κρίση.
Ερώτημα τρίτο: Εχουμε μήπως
συνειδητοποιήσει ότι δεν υπάρχει σήμερα ούτε ίχνος διεθνούς αλληλεγγύης,
επομένως κι εμείς ως ένα ξεχωριστό εθνικό σύνολο δεν έχουμε φίλους, δεδομένου,
όπως είπαμε, ότι ο καθένας κοιτάζει τον εαυτό του και το μόνο που μπορεί να
φέρει τον ένα λαό κοντά στον άλλο είναι αποκλειστικά το αμοιβαίο συμφέρον. Κι
αυτό σημαίνει ότι αν τελικά σωθούμε, τότε θα σωθούμε όλοι μαζί ή κανένας.
Χρειάζεται όμως γι' αυτό να αντιτάξουμε τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες δυνάμεις
που διαθέτουμε ως ένας ενιαίος λαός απέναντι στους άλλους, που φροντίζουν να
συσπειρωθούν ο καθένας γύρω από τον εαυτό του, προκειμένου να αντέξει στη μεγάλη
δοκιμασία, στην οποία μας έχει υποβάλει όλους ανεξαιρέτως η διεθνής κρίση. Με
άλλα λόγια για να αντέξουμε, πρέπει να γίνουμε όλοι μαζί ισχυροί σαν μια γροθιά.
Ερώτημα τέταρτο: Εμείς θα
πρέπει να πούμε ότι αυτή, η σημερινή κατάσταση, μας αφορά εξίσου όλους. Και από
κει και πέρα να την αναλύσουμε, ώστε να είμαστε σε θέση να την αντιμετωπίσουμε
κατά μέτωπο και να την αλλάξουμε. Η εικόνα που έχω, και που νομίζω ότι μας βοηθά
να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει, είναι η εικόνα του μαγγανοπήγαδου, όπου συνήθως
ένα μουλάρι με παρωπίδες κάνει γύρω-γύρω αμέτρητους κύκλους, προκειμένου να βγει
το νερό απ' το πηγάδι.
Εδώ και πάρα πολλά χρόνια,
από την εποχή που οι κυβερνήσεις, αντί να εξασφαλίσουν στον λαό μας να ζει χάρη
σε ένα σύστημα ανάπτυξης στηριγμένο στις δικές του παραγωγικές δυνάμεις,
καταφύγανε στην εύκολη λύση των δανείων από ξένες δυνάμεις.
Η βασική αιτία γι' αυτό δεν
ήταν μόνο η ανικανότητα αλλά και το σύστημα των πελατειακών σχέσεων που μετέβαλε
τον Κρατικό Μηχανισμό σε έναν αληθινό Μινώταυρο, που ζούσε με το αίμα του λαού.
Ετσι μπήκαμε στο εθνικό μαγγανοπήγαδο, δεδομένου ότι τα δάνεια έφεραν τους
τόκους και οι τόκοι φόρους που δεν έφταναν να ικανοποιήσουν το Δημόσιο που
κατέφευγε σε νέα μεγαλύτερα δάνεια, που μεγάλωναν τους τόκους και αυτοί τους
φόρους και αυτοί τα νέα δάνεια και ούτω καθ' εξής. Η πραγματική εικόνα λοιπόν
είναι αυτή: στη μέση το αδηφάγο Δημόσιο και γύρω-γύρω όλος ο ελληνικός λαός να
κάνει χωρίς τέλος φαύλους κύκλους· που, όμως, όσο αύξαιναν οι τόκοι, έπρεπε να
βαδίζουν όλο και πιο γρήγορα και στο τέλος να τρέχουν, να λαχανιάζουν και να
σωριάζονται από την εξάντληση, όπως ακριβώς συμβαίνει τώρα.
Η δική μου απάντηση στο
μαγγανοπήγαδο είναι μία και απλή: Πρέπει να απαλλαγούμε απ' αυτό. Δηλαδή θα
πρέπει να βρούμε τρόπους να απαλλαγούμε από το δημόσιο χρέος και από κει και
πέρα να εξετάσουμε αν γίνεται να ζούμε χωρίς δάνεια, στηριγμένοι αποκλειστικά
στις δικές μας δυνάμεις.
Ερώτημα πέμπτο: Είμαστε
διατεθειμένοι να πραγματοποιήσουμε όλοι μαζί αυτό το άλμα που θα μας βγάλει από
την καταναλωτική υστερία που κυριάρχησε στη ζωή μας; Διότι αυτή μας βουλιάζει
καθημερινά σε όλο και πιο βαθειά εξάρτηση από τους δανειστές μας, τις ξένες
τράπεζες, οι οποίες όταν διαπίστωσαν ότι αυτή η κούρσα του καταναλωτισμού μάς
κατέστησε αφερέγγυους, δεδομένου ότι παραμελήσαμε την ανάπτυξη της χώρας, δηλαδή
τη φτωχύναμε, όπως τελικά φτωχύναμε τους εαυτούς μας σε σημείο που να
καταντήσουμε περίγελως στα μάτια όλου του κόσμου, τότε και γι' αυτόν το λόγο
έκλεισαν τη στρόφιγγα των δανείων, με αποτέλεσμα να καταφύγουμε στην Τρόικα και
στο Μνημόνιο, που μας βάζει και πάλι στο μαγγανοπήγαδο
Τρόικα-Δάνεια-Φόροι-Δάνεια-Τόκοι-Φόροι, ενώ συγχρόνως για να μας κάνει να
τρέχουμε γύρω-γύρω πιο γρήγορα, χρησιμοποιεί μαστίγιο. Φτάσαμε δηλαδή στην
απόλυτη εθνική ντροπή.
Πρέπει λοιπόν να αλλάξει σε
εθνικό επίπεδο η νοοτροπία μας. Το να ζούμε πάνω απ' τις δυνάμεις μας, να
καταναλώνουμε περισσότερο από όσα παράγουμε, αυτή η τακτική δεν πάει άλλο. Δεν
οδηγεί πουθενά. Ή, μάλλον, μας οδηγεί σταθερά σε μεγαλύτερη εθνική και επομένως
ατομική εξάρτηση και τελικά γενικευμένη πτώχευση, παρακμή, δυστυχία, ντροπή.
Κι εδώ στο σημείο αυτό νομίζω
ότι ο λαός μας περιμένει να ακούσει μια υπεύθυνη και απολύτως τεκμηριωμένη
πρόταση για το τι μπορεί και πρέπει να γίνει, ώστε να μεταβληθούμε σε λαό
αυτάρκη, αυτοδύναμο, ανεξάρτητο, που να στηρίζεται στις δικές του αποκλειστικά
ικανότητες και δυνάμεις, που θα τον βοηθήσουν να αντλεί τον πλούτο που
χρειάζεται για να ζήσει από τη δική του χώρα, τα εδάφη, τις θάλασσες, την
ικανότητα και την εργατικότητά του.
Μας φτάνουν όλα αυτά για να
ζήσουμε; Εχουμε τις υποκειμενικές δυνατότητες, ώστε να στηριχτούμε στις δικές
μας δυνάμεις χωρίς δάνεια και δίχως να απλώνουμε το χέρι ζητώντας ελεημοσύνη από
τους άλλους; Είμαστε σε θέση να γίνουμε ουσιαστικά ανεξάρτητοι; Και το κυριότερο:
Μπορούμε να αποφασίσουμε να ζούμε διαφορετικά απ' ό,τι συμβαίνει τις τελευταίες
δεκαετίες, από τότε που ενέσκηψε το πάθος του καταναλωτισμού;
Στο σημείο αυτό ο λαός μας,
για να πεισθεί, περιμένει τεκμηριωμένες όπως είπα και πριν απαντήσεις, που όλες
μαζί θα αποτελέσουν ένα νέο Όραμα για το μέλλον, μια νέα γενικευμένη πατριωτική
ιδεολογία, που να στηρίζεται τόσο στις υλικοτεχνικές δυνατότητες που διαθέτει η
χώρα μας όσο και στην ιστορική μας παράδοση, δηλαδή στις ηθικές και πολιτιστικές
αξίες που θα πρέπει να αντιτάξουμε στο κυρίαρχο πνεύμα του ευδαιμονισμού, που
στηρίζεται σε έναν τρόπο ζωής ξένο προς τον ελληνικό χαρακτήρα και που
εξυπηρετεί τα μεγάλα οικονομικά μονοπώλια στην προσπάθειά τους να τοποθετήσουν
την ολοένα αυξανόμενη παραγωγή καταναλωτικών αγαθών, αποκλειστικά υλικών που,
όπως τα παραισθησιογόνα, δημιουργούν μια προσωρινή ψευδαίσθηση ευτυχίας, που
τώρα ξέρουμε καλά πού μας οδηγεί.
Το κύριο ζητούμενο δηλαδή, η
ευτυχία του λαού, η πραγματική ευτυχία και όχι η πλασματική και εφήμερη,
στηρίζεται στα αισθήματα που γεννά μέσα στον καθένα μας η συνειδητοποίηση ότι
αγαπάμε έμπρακτα τη χώρα όπου μας έλαχε να ζούμε, τη μοναδική πατρίδα, που
σημαίνει ότι ζούμε και προκόβουμε στηριγμένοι στις ίδιες μας τις δυνάμεις και
τις προσπάθειες και, μαζί με όσους ζουν κάτω από τον ίδιο ουρανό, χτίζουμε
καθημερινά τη δική μας ζωή, που είναι σύμφωνη με το χαρακτήρα μας, τις συνήθειές
μας και τις πατροπαράδοτες παραδόσεις μας.
Ετσι κατ' εικόνα και ομοίωση
του λαού μας πρέπει να επιλεγούν εξαρχής οι νέοι θεσμοί, που θα βοηθήσουν την
κοινωνία να πηγαίνει μπροστά στηριγμένη στο δίκαιο, την αλληλεγγύη και την
αληθινή αγάπη στην πατρίδα και τον λαό.
Εφτά θέσεις για την έξοδο από
την κρίση
Πριν προχωρήσω στις τελικές
θέσεις του Κινήματος, θα ήθελα για καθαρά ιστορικούς λόγους να παραθέσω τις
προτάσεις μου σχετικά με την έξοδο από την κρίση, που τις δημοσιοποίησα το
καλοκαίρι του 2010.
Από τότε, όπως θα δείτε,
υπάρχουν ορισμένες βασικές διαφοροποιήσεις, που έγιναν έπειτα από ώριμη σκέψη
και που αφορούν κυρίως την απόφαση για άμεση έξοδο από το ΝΑΤΟ και την πρόταση
που συμπεριλαμβάνει τη συμμετοχή των κομμάτων για την έξοδο από την κρίση.
Σήμερα βλέπω ότι η
πρωτοβουλία για τη δημιουργία αυτής της Κίνησης Ανεξάρτητων Πολιτών δεν θα
πρέπει να πάρει τη μορφή κόμματος ούτε καν ενός κινήματος με οργανωτική μορφή.
Από την άλλη πλευρά, η αίσθηση ότι όσα προτείνουμε σήμερα θα πρέπει να είναι όχι
μόνο καίρια αλλά και ρεαλιστικά και που, προ παντός, δεν θα πρέπει να
προκαλέσουν επικίνδυνους κραδασμούς σε μια εποχή εξαιρετικά λεπτή ως προς τους
χειρισμούς και ευαίσθητη ως προς την ετοιμότητα τόσο του λαού όσο και της χώρας
μας να δεχθεί μεταβολές πάνω από το όριο των δυνατοτήτων της, μας υποχρεώνει να
είμαστε προσεκτικοί και όσα προτείνουμε να είναι μέσα στα όρια του δυνατού·
Λαμβάνοντας φυσικά υπ' όψιν τις διεθνείς ισορροπίες δυνάμεων, τις εθνικές
δεσμεύσεις και την εξαιρετικά δύσκολη θέση της χώρας μας.
Και περνώ στις προτάσεις μου
του περασμένου καλοκαιριού:
Πρώτον: Πρέπει να απαλλαγούμε
οριστικά και τελειωτικά από το Δημόσιο Χρέος. Διαφορετικά θα είμαστε
αναγκασμένοι να δανειζόμαστε εσαεί για να πληρώνουμε τους τόκους και έτσι
ανάμεσα στα δάνεια και στους τόκους ο Λαός μας θα περνά μια ζωή σερνάμενος σαν
ερπετό μάλλον, παρά σαν άνθρωπος.
Δεύτερον: Για να εξοφλήσουμε
το Δημόσιο Χρέος και για να εξασφαλίσουμε τα κεφάλαια για την αναγέννηση του
Λαού και της χώρας, θα πρέπει:
α) Να αξιοποιηθεί μέρος της
Κρατικής Περιουσίας με εξαίρεση τις στρατηγικής σημασίας ΔΕΚΟ, της ενέργειας και
των τηλεπικοινωνιών.
β) Να αξιοποιηθεί μέρος της
εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας
γ) Να υποχρεωθούν οι έχοντες
και κατέχοντες να συνεισφέρουν στην κοινή εθνική προσπάθεια με εδικούς φόρους
και τρόπους, ανάλογα με την οικονομική τους επιφάνεια.
δ) Να δημιουργηθεί δημόσιος
εθνικός τραπεζικός πυλώνας, που θα σπάσει το τραπεζικό καρτέλ προς όφελος του
λαού συμβάλλοντας στην εξόφληση του χρέους.
ε) Να διεκδικήσουμε διαγραφή
μέρους του χρέους σε συνεργασία με τις ελλειμματικές χώρες του ευρωπαϊκού νότου.
στ) Να διεκδικήσουμε με κάθε
δυνατό τρόπο τις λεγόμενες «πολεμικές αποζημιώσεις» από τη Γερμανία, που οφείλει
στην Ελλάδα για τις χιλιάδες δολοφονίες αθώων θυμάτων, τις ανυπολόγιστες
καταστροφές και την κλοπή του πλούτου της χώρας.
Τρίτον: Σύμφωνα με
αξιόπιστους υπολογισμούς, με τους τρόπους αυτούς στο Δημόσιο Ταμείο θα μπουν
πάνω από ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Από τα οποία, αφού αφαιρεθεί το Δημόσιο Χρέος,
θα υπάρξουν αρκετά χρήματα, ικανά να στηρίξουν την αναγεννητική προσπάθεια της
χώρας και τα οποία θα διατεθούν ανάλογα με τις ανάγκες στην άμυνα, στην ανάπτυξη,
στην υγεία, στην παιδεία και στην εξάλειψη της φτώχειας.
Τέταρτον: Για λόγους εθνικής
αξιοπρέπειας θα πρέπει η χώρα μας να αποχωρήσει από τον μηχανισμό στήριξης Ε.Ε.
- ΔΝΤ και από το ΝΑΤΟ και να στραφεί για στήριξη προς άλλες φίλιες χώρες όπως η
Ρωσία, η Κίνα και οι αραβικές χώρες, με τις οποίες οι εμπορικές και άλλες
σχέσεις θα πρέπει να αναπτυχθούν περισσότερο.
Πέμπτον: Η Εθνική Αμυνα θα
πρέπει να ενισχυθεί σοβαρά με την προμήθεια υπερσύγχρονου στρατιωτικού αμυντικού
υλικού από τη Ρωσία και την Κίνα. Γιατί πιστεύω ότι είναι ανόητο και επικίνδυνο
να είμαστε μέλη του ΝΑΤΟ που βυσσοδομεί φανερά και επιδεικτικά εναντίον μας
καλλιεργώντας συστηματικά γειτονικούς εθνικισμούς με στόχο ακόμα και την εδαφική
μας ακεραιότητα.
Εκτον: Με κεντρικό σύνθημα «Για
τη σωτηρία της Πατρίδας» όλοι οι πνευματικοί άνθρωποι θα πρέπει να μπουν επί
κεφαλής σ' αυτή την αναγεννητική και σωτήρια κινητοποίηση, αφήνοντας τη στάση
της αδράνειας και της σιωπής.
Εβδομον: Είναι ολοφάνερο ότι
η φύση και κυρίως η σπουδαιότητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα
μας είναι τέτοιες που δεν είναι δυνατόν να επωμισθεί την ευθύνη της επίλυσής
τους ένα μόνο κόμμα. Γι' αυτό πιστεύω ότι θα έπρεπε να συμφωνήσουν όλα τα
κόμματα σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, η οποία να κυβερνούσε έχοντας την
ευρύτατη συναίνεση του εκλογικού σώματος και παράλληλα να αξιοποιούσε όλο το
ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει ο Ελληνισμός, εντός και εκτός Ελλάδος, όλους
τους ειδήμονες, ακέραιους και ικανούς, που θα μπορούσαν να προσφέρουν σωτήριες
υπηρεσίες στις κρίσιμες αυτές ώρες και που στη συντριπτική τους πλειονότητα
παραμένουν παροπλισμένοι και αναξιοποίητοι.
Οι τελικές θέσεις
1. Αμεση εξόφληση του
δημόσιου χρέους:
α) Προσπάθεια για την
ελάττωσή του.
β) Εκμετάλλευση κρατικής,
εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας.
γ) Νομικά κατοχυρωμένη
υποχρεωτική οικονομική εισφορά σε επιχειρήσεις, τράπεζες και πλούσιους ιδιώτες.
δ) Προσπάθεια για μείωση των
δαπανών για εξοπλισμούς, εφ' όσον βέβαια διασφαλίζεται η ασφάλειά μας.
ε) Δίκαιο φορολογικό σύστημα,
πάταξη της φοροδιαφυγής.
στ) Συμψηφισμός του χρέους
προς Γερμανία με τις γερμανικές αποζημιώσεις με νέες διαπραγματεύσεις, υπό την
αιγίδα διεθνούς επιτροπής από κράτη-θύματα πολέμου (ΗΠΑ, Αγγλία, Ρωσία, Κίνα,
Σερβία).
2. Δημόσιο Δάνειο:
α) Αναζήτηση άλλων πηγών με
μικρό επιτόκιο και μακρόχρονη εξόφληση.
β) Προσπάθεια για συμψηφισμό
χρεών με τη δημιουργία κοινοπραξιών.
3. Αμυντικές δαπάνες:
α) Αμέση διαπραγμάτευση με
Τουρκία για αμοιβαία μείωση των εξοπλισμών.
β) Παύση πολεμικών προμηθειών
από Γερμανία-Γαλλία
γ) Σύναψη νέων συμφωνιών με
Ρωσία και Κίνα με όρους, πρώτον, τη μακρόχρονη εξόφληση του χρέους, δεύτερον,
εξόφληση σε είδος και, τρίτον, συμψηφισμό χρεών με την ίδρυση κοινοπραξιών γύρω
από εγχώριες πλουτοπαραγωγικές πηγές με απόλυτη διασφάλιση των εθνικών μας
συμφερόντων.
4. Εθνική Αμυνα (αναφέρθηκα
πιο πριν).
5. Εξοδος από ΔΝΤ, Τρόικα
κ.λπ.
6. Ανάπτυξη:
Εκπόνηση εκσυγχρονιστικού
σχεδίου Ανάπτυξης για άμεση εφαρμογή.
Επεξεργασία ενός σύγχρονου
αναπτυξιακού προγράμματος προσαρμοσμένου στις παραγωγικές μας πηγές και
δυνάμεις, με στόχο να καταστήσει τον λαό αυτάρκη. Στο πλαίσιο του προγράμματος
αυτού θα πρέπει να επιδιωχθεί η απορρόφηση και προσαρμογή του επί πλέον των
πραγματικών μας αναγκών προσωπικού του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ, ώστε να απαλλαγεί
ο κρατικός Προϋπολογισμός από το ασήκωτο βάρος ενός τερατώδους παρασιτικού
μηχανισμού, που απορροφά το μεγαλύτερο μερίδιο του Προϋπολογισμού και καθηλώνει
τη χώρα στην υπανάπτυξη.
7. «Πράσινη» ανάπτυξη της
χώρας: Εκμετάλλευση των «φυσικών» πηγών ενέργειας, ανάπτυξη του Τουρισμού.
8. Εξωτερικές σχέσεις:
α) Επανεξέταση των συμφωνιών
μεταξύ Ελλάδας και ΝΑΤΟ και απαλοιφή όσων θίγουν τα εθνικά μας συμφέροντα.
β) Εναρξη διμερών
διαπραγματεύσεων με Τουρκία, Σκόπια, Αλβανία για τη λύση όλων των εκκρεμοτήτων
και με στόχο τη σφυρηλάτηση φιλικών σχέσεων.
9. Διεθνείς οικονομικές
σχέσεις:
Στροφή από τη μονομερή
εξάρτηση από ΗΠΑ και Ευρώπη και αναζήτηση νέων οικονομικών σχέσεων προς κάθε
κατεύθυνση που θα μας επιτρέψει να πετύχουμε ευνοϊκότερους όρους.
10. Ετήσιος κρατικός
προϋπολογισμός:
Η εικόνα των αριθμών που
συνοδεύουν τις δημόσιες δαπάνες αντικατοπτρίζει την πεμπτουσία μιας κοινωνικής
πολιτικής. Εως σήμερα όλες οι κυβερνήσεις τοποθετούσαν στην πρώτη θέση τις
δαπάνες για το Δημόσιο (εκτός από την Αμυνα) και θεωρούσαν ως τελευταίες τις
δαπάνες για την Παιδεία, την Υγεία, τον Αθλητισμό και τον Πολιτισμό. Αυτή η
πολιτική, ανεξάρτητα από την κομματική ετικέτα της κυβέρνησης που την εφαρμόζει,
είναι καθαρά αντιδραστική-αντιλαϊκή και στην ουσία αντιαναπτυξιακή.
Εάν θέλουμε μια κοινωνία
φιλολαϊκή και προοδευτική αλλά και παραγωγική, τότε οφείλουμε να αντιστρέψουμε
τις επιλογές που γίνονται έως σήμερα. Ετσι θα πρέπει να τοποθετήσουμε στις
πρώτες θέσεις την Υγεία, την Παιδεία, τον Αθλητισμό, τον Πολιτισμό και μετά το
Δημόσιο. Να ανασκευάσουμε ριζικά τις προτεραιότητες των ετήσιων δαπανών για κάθε
κλάδο, με στόχους:
Πρώτον, την Αμυνα της χώρας
λόγω του εχθρικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε.
Δεύτερον, την παραγωγική
ανάπτυξη της χώρας, με στόχο την αυτοτέλεια και το μεθοδικό κλείσιμο της ψαλίδας
ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, με γνώμονα την αρχή της κοινωνικής δικαιοσύνης
και με βάση το δόγμα της «δίκαιης ανισότητας» που αφ' ενός ενισχύει την ευγενή
άμιλλα και αφ' ετέρου εξασφαλίζει στον πιο αδύναμο τα δικαιώματα που πρέπει να
έχει ο κάθε ελεύθερος πολίτης μέσα σε μια ελεύθερη κοινωνία.
Τρίτον,
- Την Υγεία σε ισότιμη βάση
όλων ανεξαιρέτως των πολιτών.
- Την ολόπλευρη φροντίδα για
το σημαντικό θέμα της «αγωγής» των νέων.
Τέταρτον, το Δημόσιο
(κρατικός μηχανισμός, Δημόσιοι Οργανισμοί κ.λπ.).
Ο Προϋπολογισμός επομένως θα
έπρεπε κατά σειρά προτεραιότητας να αφορά την Εθνική Αμυνα, τα Δημόσια Εργα, την
Κοινωνική Αλληλεγγύη, τη Γεωργία, τη Βιοτεχνία και Βιομηχανία, την Υγεία, την
Παιδεία, τον Πολιτισμό και το Δημόσιο.
11. Οι τρεις κοινωνικοί
πυλώνες που επάνω τους πρέπει να στηρίζεται ένα σύγχρονο κράτος σε μια εποχή που
χαρακτηρίζεται από μεγάλη ανταγωνιστικότητα, κυριαρχία των αγορών και εθνικούς
κινδύνους, όπως στην περίπτωσή μας, θα πρέπει να είναι η Εθνική Αμυνα, η Δημόσια
Υγεία και η γενικευμένη και συγχρόνως υψηλού επιπέδου Παιδεία.
Γι' αυτόν το λόγο θα πρέπει
να είναι αναλόγως υψηλά τα ετήσια κονδύλια από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, οι δε
αμοιβές όσων υπηρετούν σ' αυτούς τους κρίσιμους κλάδους να είναι εμφανώς
ανώτερες από τις αμοιβές όλων των μισθωτών, δεδομένου ότι από την ποιότητα των
αποδόσεών τους εξαρτώνται τόσο η ασφάλεια και η υγεία των πολιτών όσο και η
δημιουργία ενός υψηλού βαθμού επιστημονικού προσωπικού, που θα συμβάλει
αποφασιστικά στην ανάπτυξη και την πρόοδο της χώρας.
12. Ορθολογιστική
αναδιάρθρωση του υπαλληλικού δυναμικού στον Κρατικό Μηχανισμό και τις ΔΕΚΟ.
Σχέδιο για την οριστική μετατροπή τους σε οργανισμούς δημιουργίας θετικού έργου.
13. ΠΑΙΔΕΙΑ ελληνοκεντρική,
ανθρωπιστική, απολύτως εκσυγχρονισμένη.
και ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ.
Στόχοι:
Η ανάδειξη τελειοφοίτων με
υψηλό βαθμό πνευματικής, επιστημονικής και ηθικής συγκρότησης.
Η δημιουργία υπεύθυνων
πολιτών και ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων εμφορουμένων από τα υψηλότερα ανθρώπινα
ιδανικά.
Αντί μονομερούς τεχνοκρατικής
κατευθύνσεως, αναζήτηση προγράμματος σφαιρικής παιδείας από την αρχή της
φοίτησης έως το τέλος, που να περιλαμβάνει όλα τα πνευματικά και καλλιτεχνικά
επιτεύγματα και ιδέες της ανθρωπότητας.
Ειδικό πρόγραμμα μύησης στην
Ελληνική Παιδεία που να περιλαμβάνει την Ιστορία, τη Φιλοσοφία, την Τέχνη και
τις Ιδέες από προκλασική εποχή, αρχαιότητα, ελληνιστικούς χρόνους, Βυζάντιο, τον
ελληνισμό κατά την Οθωμανική κατοχή και τους νεότερους χρόνους, από το 1821 έως
σήμερα.
Εχει σημασία η αντιπαράθεση
της διαχρονικής ελληνικής παράδοσης, ιστορικής και πνευματικής, με τα ανάλογα
ρεύματα της κάθε εποχής.
Απαραίτητη είναι η μέριμνα
του Δημοσίου για τη δημιουργία των συνθηκών μέσα στις οποίες θα μπορέσει να
αναπτυχθεί η Πολιτιστική Εθνική Αναγέννηση με τη δυνατότητα συμμετοχής του Λαού
στην οικοδόμηση ενός καθαρά νεοελληνικού πολιτισμού στηριγμένου επάνω στις
ιστορικές, πνευματικές και πολιτιστικές της παραδόσεις.
Στόχος: Οι νεότεροι Ελληνες
να είναι περήφανοι για την καταγωγή τους και σίγουροι για τον εαυτό τους,
ιδιαίτερα μέσα στη σημερινή διεθνή σκηνή, που κυριαρχείται από εθνικιστικές
τάσεις.
Αμεσες ενέργειες
Επειδή ο χρόνος τρέχει και η
Ελλάδα βυθίζεται όλο και πιο πολύ, για να ολοκληρωθεί το Σχέδιο Σωτηρίας πρέπει
το συντομότερο να υπάρξει μια ολιγομελής εθνική αντιπροσωπεία με το αναγκαίο
εθνικό κύρος, που θα πρέπει να επισκεφθεί άμεσα τις παρακάτω πρωτεύουσες για να
συζητήσει με τις αντίστοιχες κυβερνήσεις επιδιώκοντας λύσεις προς το συμφέρον
της χώρας μας:
Πρώτον, τη Μόσχα και το
Πεκίνο, για να διαπραγματευθούν
α) τη σύναψη δανείου με το
χαμηλότερο δυνατό επιτόκιο και με εξόφληση ύστερα από 20 τουλάχιστον έτη,
β) την αποπληρωμή σε είδος
και με τη δημιουργία κοινοπραξιών που να συμβάλουν στην εκμετάλλευση του εθνικού
μας πλούτου, στην προώθηση της οικονομικής μας ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων
θέσεων εργασίας.
γ) Ειδικά από τη Μόσχα θα
πρέπει να ζητηθεί η επαναδραστηριοποίηση της συμφωνίας μας για τον αγωγό
πετρελαίου, ώστε να υλοποιηθεί κάποτε το έργο αυτό.
Δεύτερον, την Αγκυρα για να
συζητήσουν:
α) Την άμεση διαμόρφωση της
υφαλοκρηπίδας και τη χάραξη των δικαιωμάτων της κάθε χώρας.
β) Την εξέταση μεμονωμένων
είτε κοινών προσπαθειών για την εκμετάλλευση πιθανών κοιτασμάτων.
γ) Τη διαμόρφωση των όρων που
αφορούν τις δύο μειονότητες στη Θράκη και στην Πόλη, στο πλαίσιο των διεθνών
συμφωνιών που έχουν προσυπογράψει οι δύο χώρες.
δ) Την απόφαση της Ελλάδας να
καταγγείλει όλες τις συμφωνίες που έγιναν στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και που αφορούν
το Αιγαίο. Για το θέμα αυτό θα πρέπει να σεβαστούμε τα δικαιώματα που απορρέουν
από τις διεθνείς συνθήκες για το δικαίωμα της κάθε χώρας να θεωρεί εθνικό της
χώρο τα 12 μίλια θαλάσσιου, εναέριου και υποθαλάσσιου χώρου γύρω από τα εδάφη
της και κατ' εξαίρεση και για λόγους διευκόλυνσης της ελεύθερης ναυσιπλοΐας την
προσωρινή υποχώρηση εκ μέρους της Ελλάδας με την αποδοχή των 6 μιλίων, όμως
μονάχα σε ορισμένα νησιά του Αιγαίου.
Τρίτον, το Βερολίνο, για να
ανακοινώσουν:
α) Τη διακοπή της προμήθειας
στρατιωτικού υλικού από τη Γερμανία,
β) Την πρόθεσή μας να
συνδυάσουμε την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους μας με την καταβολή από μέρους
τους των οφειλομένων σε μας πολεμικών αποζημιώσεων.
Τέταρτον, τα Τίρανα και τα
Σκόπια, προκειμένου να δηλώσουν ότι:
α) Η Ελλάδα θεωρεί ως εχθρική
πράξη κάθε μορφή διεκδίκησης εδαφών της.
β) Θεωρεί επίσης ότι το όνομα
«Μακεδονία» είναι ο Δούρειος Ιππος για τη διατήρηση και πιθανώς μελλοντική
εφαρμογή του Δόγματος της «Μακεδονίας του Αιγαίου», που για μας είναι casus
belli.
γ) Θέλουμε την ανάπτυξη ακόμα
πιο στενών φιλικών σχέσεων
δ) Εάν επιμείνουν, είμεθα
διατεθειμένοι να φτάσουμε στο σημείο της διακοπής ακόμα και των διπλωματικών μας
σχέσεων.
Προσπάθησα με τρόπο όσο
μπορούσα πιο συνοπτικό να αναλύσω, να καταγγείλω και να προτείνω.
Και θέλω να πιστεύω ότι το
κείμενο αυτό μπορεί να θεωρηθεί από τον κάθε ανεξάρτητο πολίτη ως βάση για να
πληροφορηθεί, να προβληματιστεί και να προσπαθήσει να επεκτείνει και να
εμβαθύνει περισσότερο με τη σκέψη του στα θέματα που θίγονται και να κρίνει με
δημιουργικό και ελεύθερο πνεύμα τις λύσεις που προτείνονται. Κι ακόμα να
προσθέσει δικές του λύσεις, που να βοηθούν πιο αποτελεσματικά όχι μόνο την έξοδό
μας από την κρίση αλλά και την αναζήτηση για το ποια κοινωνία και ποια Ελλάδα
ονειρευόμαστε να κτίσουμε.
Το πιο ενδεδειγμένο, για τις
στιγμές που ζούμε και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες είμαστε υποχρεωμένοι να
παλεύουμε, είναι να επιδιωχθεί η ευρύτερη ανταλλαγή απόψεων μέσα στο περιβάλλον
που ζούμε και εργαζόμαστε. Ο πιο καλός και πιο γόνιμος προβληματισμός είναι ο
συλλογικός. Εάν κατορθωθεί τελικά, όλες αυτές οι χιλιάδες ατομικές και
συλλογικές προσπάθειες να συναντηθούν αντικειμενικά και υποκειμενικά στην ίδια
κατεύθυνση, τότε αυτή η περίοδος της ιδεολογικής ζύμωσης, με επίκεντρο τους
ανεξάρτητους πολίτες, μπορεί να καταλήξει σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες,
ενέργειες, παρεμβάσεις με ομαδικό, ακόμα και δυναμικό χαρακτήρα, όλο και πιο
συγκεκριμένης και ολοκληρωμένης μορφής, ώστε η θέληση του ανεξάρτητου πολίτη να
καταστεί στοιχείο αλλαγής στην πορεία της χώρας, με ευεργετικό χαρακτήρα για τον
Λαό και το Εθνος.
Εχοντας συσσωρεύσει μια πείρα
εβδομήντα ετών με τη συνεχή μου παρουσία στο επίκεντρο της εθνικής και πολιτικής
ζωής, με οργανώσεις, κόμματα, κινήματα, επαναστάσεις, δικτατορίες, αντιστάσεις
κάθε είδους και κάθε μορφής, ακολουθώντας τους ασταμάτητους και συχνά θυελλώδεις
κυματισμούς μιας ιστορικής διαδρομής από το 1940 έως σήμερα, που τη
χαρακτηρίζουν πρωτοφανείς αλλαγές, σας βεβαιώ ότι όσο κι αν έψαξα, δεν μπόρεσα
να βρω άλλη μέθοδο για να ξεφύγει ο σημερινός ανεξάρτητος Ελληνας πολίτης από
τον ασφυκτικό έλεγχο του ολιγαρχικού-κομματικού-κρατικού κατεστημένου από τη
μέθοδο που εγκαινιάζω σήμερα και σας προτείνω.
Οι συνθήκες εξάρτησης της
χώρας μας και οι μέθοδοι εξάρτησης ενός μεγάλου μέρους του λαού μας έχουν
παγιώσει μια κατάσταση αληθινών φρουρίων, που για να εξοντωθούν δεν υπάρχουν
παρά τρεις μέθοδοι:
Πρώτον, εάν θελήσουμε να τα
εκπορθήσουμε από τα μέσα, τότε είναι βέβαιο ότι θα αφομοιωθούμε.
Δεύτερον, εάν τα χτυπήσουμε
μετωπικά, θα εξοντωθούμε.
Τρίτον, μένει η τρίτη λύση,
να οχυρωθούμε στους εαυτούς μας, με την προϋπόθεση φυσικά ότι ο ίδιος ο λαός θα
δημιουργήσει την αναγκαία δύναμη για να τα σαρώσει. Εχοντας φυσικά αναδείξει
μέσα από τα σπλάχνα του τις ηγετικές δυνάμεις που θα τον οδηγήσουν στη νίκη.
Ανυπακοή
Τα αποτελέσματα από τις
τελευταίες εκλογές θέτουν σοβαρά προβλήματα σε σχέση με κείνο το ποσοστό των
ψηφοφόρων που νομιμοποιεί μια κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα να ισχυρίζονται
ότι διαθέτουν την πλειοψηφία ενός λαού και επομένως ότι δικαιούνται να ασκούν
την εξουσία.
Ηδη το γεγονός ότι οι
ποικίλες αλχημείες -απαραίτητες για να λειτουργήσει δήθεν το σύστημα- επιτρέπουν
να αναδειχθούν κυβερνήσεις ουσιαστικής μειοψηφίας κάτω του 50% και να λαμβάνουν
αποφάσεις και μέτρα που είναι δυνατόν ακόμα και να αντίκεινται στα συμφέροντα
της πραγματικής πλειοψηφίας, έχει ως αποτέλεσμα να υποσκάπτεται η ενότητα του
λαού, που μονάχα μια ουσιαστική πλειοψηφία μπορεί να την εξασφαλίσει, και
επομένως η εθνική σύμπνοια που θα πρέπει να αποτελεί το ΑΛΦΑ και το ΩΜΕΓΑ τόσο
για την ομαλότητα όσο και για την πρόοδο του συνόλου μιας κοινωνίας.
Τι γίνεται, όμως, όταν η
μεγάλη αποχή και η ύπαρξη πολλών κομμάτων κατεβάζει τον πήχυ της κυβερνητικής
πλειοψηφίας στο ένα τρίτο του συνόλου των ψηφοφόρων; Δεν πρόκειται πλέον για ένα
ποσοστό περιορισμένης μειοψηφίας, όπως πριν, αλλά για ένα αποτέλεσμα μιας
ελάχιστης μειοψηφίας, που επομένως είναι απαράδεκο να μπορεί να εκπροσωπήσει το
σύνολο του λαού και μάλιστα σε μια περίοδο εθνικής κρίσεως.
Από τις αλχημείες των
συνταγματολόγων του ισχύοντος κοινοβουλευτικού μας συστήματος εκπέσαμε στην
καρικατούρα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, που επιτρέπει σε μια ασήμαντη για
κοινοβουλευτικά σταθμά μειοψηφία να ασκεί την εξουσία εν ονόματι αλλά, εάν το
επιθυμεί, και εις βάρος της πραγματικής πλειοψηφίας του λαού.
Η δημοκρατική αρχή δεν
εξαντλεί το νόημά της στην τυπική νομιμοποίηση της εξουσίας, στην τήρηση δηλαδή
των συνταγματικών διαδικασιών. Κανείς δεν αμφισβητεί τη νομιμότητα των δύο
εκλογικών γύρων ή των εκλογικών αποτελεσμάτων. Εκείνο που αμφισβητείται είναι
αν, με ένα τόσο μεγάλο ποσοστό αποχής, που αγγίζει το ήμισυ και περισσότερο του
εκλογικού σώματος, υπάρχει ουσιαστική νομιμοποίηση της εξουσίας. Η δημοκρατική
αρχή αξιώνει, για να τηρείται η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, πέρα από την τυπική
νομιμοποίηση της εξουσίας και την ουσιαστική νομιμοποίησή της. Αξιώνει δηλαδή το
εκλογικό αποτέλεσμα να δηλώνει ή έστω να αντανακλά και τη συναίνεση, την αποδοχή
της πλειοψηφίας. Εδώ όμως είχαμε ευρύτατη αποχή. Και μιλάμε για αποχή, όχι για
λευκά, γιατί, σε αντίθεση με την αποχή, τα λευκά εκφράζουν τη συναίνεση
τουλάχιστον ως προς την εκλογική διαδικασία.
Το γεγονός αυτό, κατά τη
γνώμη ενός απλού πολίτη όπως εγώ, αποτελεί εκτροπή από τη δημοκρατική
νομιμότητα, κατά την οποία η πλειοψηφία κυβερνά και η μειοψηφία ελέγχει. Γιατί,
σήμερα, η μεν μειοψηφία κυβερνά, η δε πλειοψηφία είναι καταδικασμένη να
υφίσταται παθητικά τις αποφάσεις της.
Γεγονός που κατά τη γνώμη μου
νομιμοποιεί την ανυπακοή και την καθιστά όργανο άμυνας των πολλών απέναντι σε
μια έωλη και ουσιαστικά αντιδημοκρατική νομιμοποίηση των ολίγων.
Στον πρώτο γύρο των εκλογών
για τον Καλλικράτη το ΠΑΣΟΚ απώλεσε ένα εκατομμύριο από τους ψηφοφόρους του.
Αυτό σημαίνει ότι με τον α ή τον β τρόπο οι οπαδοί του κυβερνώντος κόμματος
διαφώνησαν με την πολιτική του. Πώς καταγράφεται λοιπόν αυτή η αποδοκιμασία του
κυβερνητικού προγράμματος από τους ίδιους τους οπαδούς του, σε συνταγματικό
επίπεδο ουσίας και όχι τύπων; Και κυρίως, ποιες είναι στο επίπεδο πραγματικής
δημοκρατικής λειτουργίας του πολιτεύματος; Και με ποιες επιπτώσεις στην πορεία
της χώρας; Και με ποιο ουσιαστικό, και όχι τυπικό και διάτρητο κύρος όπως τώρα
θα εξακολουθεί να έχει το μονοπώλιο των αποφάσεων στη Βουλή για την ψήφιση νόμων
και μέτρων χάρη στην κυβερνητική πλειοψηφία;
Πρόκειται για ένα
συνταγματικό αδιέξοδο, που βαρύνει, αλλοιώνει και βλάπτει τη χρηστή διακυβέρνηση
της χώρας, οδηγώντας σε μια ουσιαστική κατάχρηση εξουσίας και μετατρέπει τη
Βουλή σε ένα άλλοθι για μια κατ' ουσίαν δικτατορική επιβολή μιας μειοψηφίας επί
της πλειοψηφίας. Με άλλα λόγια, οδηγεί στην καταπάτηση της Δημοκρατίας ως
συστήματος που διασφαλίζει ίσα δικαιώματα σε όλους τους πολίτες.
Υποθέτω ότι μετά τη μετατροπή
του Πολιτεύματος από Προεδρικό σε Πρωθυπουργοκεντρικό, ο ρόλος του Προέδρου της
Δημοκρατίας -που είναι κατά το Σύνταγμα «ρυθμιστής του Πολιτεύματος»- παραμένει
παθητικός.
Τι δέον γενέσθαι; Το ιδεώδες
θα ήταν, η ίδια η κυβέρνηση να αποκτούσε συναίσθηση της θέσης της και να
αναζητούσε μέσα κι έξω από τη Βουλή την ευρύτερη δυνατή συναίνεση επιδιώκοντας
οι όποιες αποφάσεις να έχουν την έγκριση της ουσιαστικής πλειοψηφίας του λαού,
παύοντας να οχυρώνεται αλαζονικά σε μια συνταγματική νομιμότητα που μοιάζει με
το «άδειο πουκάμισο» του Γιώργου Σεφέρη.
Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι
ο Βασιλιάς είναι γυμνός, δηλαδή ιστορικά και εθνικά ακατάλληλος να υποστηρίξει
τα δικαιώματα του λαού του.
Στο μεταξύ, και έως ότου η
πολιτική εξουσία επιλύσει τα προβλήματά της εμείς, η συντριπτική πλειονότητα των
ανεξάρτητων πολιτών, έχουμε ηθικό, εθνικό και δημοκρατικό χρέος να θεωρούμε τις
αποφάσεις αυτής της ουσιαστικής μειοψηφίας -σε μια εποχή μάλιστα που έχει
παραδώσει τις τύχες της χώρας μας στους ξένους- ως ηθικά, εθνικά και δημοκρατικά
παράνομες, αντιτάσσοντας το όπλο της ΑΝΥΠΑΚΟΗΣ στις ηθικά, εθνικά, δημοκρατικά
και ιστορικά παράνομες αποφάσεις της.
Ανυπακοή ατομική και
συλλογική σε όλα τα αντιλαϊκά μέτρα, που παίρνονται μάλιστα κατ' επιταγήν των
ξένων επιτηρητών μας και που θίγουν, εκτός από τα συμφέροντα του Λαού και της
χώρας, την προσωπική, λαϊκή και εθνική μας αξιοπρέπεια.
Στην ιστορία των δημοκρατιών,
η πολιτική ανυπακοή υπήρξε το μέσο μη βίαιης και διαφανούς αντίστασης του
συνειδητού πολίτη απέναντι στις αποφάσεις μιας κυβέρνησης που παραβιάζει τους
θεμελιώδεις κανόνες της κοινωνικής συμβίωσης. Η πολιτική ανυπακοή δεν είναι μια
αυθαίρετη έννοια. Είναι μια ολόκληρη θεωρία της πολιτικής επιστήμης και του
συνταγματικού δικαίου και κεκτημένο του πολιτικού και συνταγματικού μας
πολιτισμού. Οι ρίζες της ανάγονται στις απαρχές του συνταγματισμού, στη Μάγκνα
Κάρτα και στο περίφημο δικαίωμα αντίστασης. Δηλώνει το δικαίωμα του πολίτη να
μην τηρεί τις υποχρεώσεις του απέναντι στην εξουσία, όταν εκείνη πρώτα δεν τηρεί
τους όρους του «κοινωνικού συμβολαίου». Ας μην ξεχνάμε την ακροτελεύτια διάταξη
του Συντάγματός μας: «Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των
Ελλήνων».
Σας εξέθεσα όσο γίνεται πιο
σύντομα τις απόψεις μου. Που θα τις βρείτε ολοκληρωμένες στο βιβλίο που
κυκλοφορεί, με τίτλο «Η Σπίθα».
Αυτούς που συμφωνούν μαζί
μου, τους καλώ να σχηματίσουν ανεξάρτητες Επιτροπές Πρωτοβουλίας στους χώρους
που ζουν, εργάζονται και σπουδάζουν, με σκοπό την ενημέρωση, τον προβληματισμό
αλλά και τη δραστηριοποίηση και την πραγματοποίηση παρεμβάσεων με όποια και όσα
μέσα διαθέτουν.
Σε ένα μελλοντικό στάδιο,
αυτές οι διάσπαρτες Επιτροπές θα πρέπει να προσπαθήσουν να έχουν επαφή η μία με
την άλλη, ώστε να συντονιστούν οι δράσεις τους, για να φτάσουμε στο επίπεδο
δημιουργίας Επιτροπών Πρωτοβουλίας που να καλύπτουν ένα τομέα εργασίας, μια
σχολή, μια συνοικία, μια πόλη, ακόμα και μια περιοχή.
Εγώ προσωπικά έχω ήδη
σχηματίσει γύρω μου μια δεκαμελή Επιτροπή Πρωτοβουλίας αποτελούμενη από φίλους
και συνεργάτες, και είμαστε διατεθειμένοι να συμβάλουμε στον συντονισμό σε
ευρύτερη κλίμακα.
Πριν σας αφήσω, θα ήθελα να
συνοψίσω τους βασικούς μας στόχους και την άμεση δραστηριότητα που θα πρέπει να
αναπτύξουμε:
Δεν διστάζω να σας πω ότι τα
κατάφεραν πάλι να με κάνουν να νοιώθω ξένος στη χώρα μου. Ο Μεγάλος Αδελφός, το
μάτι της Εξουσίας, έχει μπει πια για καλά στα σπίτια μας, μας παρακολουθεί και
προσπαθεί με το ψέμα, τη διαστρέβλωση και την ανηλεή προπαγάνδα να γίνουμε
κάποιοι άλλοι. Οπως αυτοί, που έμαθαν να ζουν μόνο με αφεντικά και να εφαρμόζουν
πειθαρχικά τις επιθυμίες και τις εντολές τους. Μόνο που σήμερα πίσω από τα
ελληνικά τους ονόματα και την ελληνική γλώσσα κρύβονται κάποιοι ξένοι που με
χίλια δυο μέσα, αλλά δυστυχώς και με χιλιάδες συμπατριώτες μας συνεργάτες,
κατάφεραν και πάλι να μας διαιρέσουν, να μας αποπροσανατολίσουν, να μας
ζαλίσουν, να μας οδηγήσουν στην άκρη του γκρεμού και να μας φοβίσουν τόσο πολύ
για την ίδια μας την προσωπική υπόσταση, ώστε να μην μπορούμε να δούμε γύρω μας
τους μεγάλους Εθνικούς κινδύνους που μας περικυκλώνουν απειλητικά.
Και αυτό είναι το πρώτο που
θα ήθελα να σας τονίσω. Ο Μεγάλος Κίνδυνος σήμερα δεν είναι τόσο η οικονομική
μας κατάντια αλλά η ίδια η ακεραιότητα της Πατρίδας. Και δεν αποκλείεται καθόλου
αυτά τα δύο να συνδέονται μεταξύ τους, δηλαδή να μας ζαλίζουν καθημερινά με νέα
μέτρα, για να φύγει η σκέψη μας από τα Μέγιστα, όπως είναι η Εθνική μας
οντότητα. Ετσι όταν ξαφνικά προκύψουν οι εχθρικές ενέργειες, δεν θα υπάρχουν πια
αληθινοί Ελληνες να τους εμποδίσουν.
Κάτω απ' αυτές τις συνθήκες,
δεν μας μένει τίποτε άλλο παρά να αναδιπλωθούμε στον εαυτό μας, για να
αναζητήσουμε δύναμη από τις παραδόσεις που ο καθένας κλείνει μέσα του και στη
συνέχεια να συναντήσουμε τους αληθινούς πατριώτες που νοιώθουν και σκέφτονται
όπως εμείς, αντλώντας δύναμη ο ένας από τον άλλο, έως ότου γίνουμε χιλιάδες.
Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να εξοντώσουμε το τέρας της ξένης εξάρτησης, που
αφού δεν μπόρεσε ώς τώρα να μας αντιμετωπίσει μετωπικά, μεταμφιέστηκε σε Δούρειο
Ιππο, που έφτασε στο σημείο να νομοθετεί στη Βουλή των Ελλήνων κρυμμένος πίσω
από μια ισχνή κοινοβουλευτική μειοψηφία, που στην πραγματικότητα την ακολουθεί
μόνο ένα 20% «Μνημονιακών» οπαδών κι οι περισσότεροι απ' αυτούς ακολουθούν
πιθανότατα γιατί δεν βλέπουν ακόμα τη «μεγάλη εικόνα» των πραγμάτων. Και είναι
πραγματικά απορίας άξιο, πώς δέχονται οι υπόλοιποι βουλευτές, ο πρόεδρος της
Βουλής κι ακόμα-ακόμα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μεταβάλλεται ο Ναός της
Ελληνικής Δημοκρατίας, σε μια μηχανή νομιμοποίησης μιας ουσιαστικά
αντιδημοκρατικής και αντιλαϊκής πολιτικής. Γιατί τάχα δεν γίνεται ένα
Δημοψήφισμα, για να δούμε πόσοι Ελληνες είναι υπέρ ή κατά του Μνημονίου, της
Τρόικας και ειδικά του ΔΝΤ ;
Αγαπητοί φίλοι -
συμπατριώτες,
Για να προχωρήσουμε παραπέρα
έως ότου διώξουμε από την Πατρίδα μας την ξένη ακρίδα, θα πρέπει να
ξαναβαφτίσουμε τις λέξεις «Ελευθερία», «Ανεξαρτησία», «Δημοκρατία», «Ισότητα»,
«Δικαιοσύνη». Τις λέξεις «Έθνος», «Ελλάδα», «Ελληνικότητα». Να ξαναβρούμε το
νόημα της Ελληνικής Παιδείας, του Ελληνικού Πολιτισμού και του Ελληνικού Ήθους.
Των λέξεων «Εθνική Υπερηφάνεια» και «Πατρίδα». Οι ξένοι και τα όργανά τους μας
έχουν μολύνει τις έννοιες «Αλήθεια», «Ειλικρίνεια», «Τιμιότητα», «Ευγένεια»,
«Σεβασμός», «Αλληλεγγύη», «Φιλοξενία».
Είμαστε πανταχόθεν
περικυκλωμένοι από έναν Κύκλωπα που τον λένε Ψέμα και που περιμένει τον Οδυσσέα
να του βγάλει το κτηνώδες του Μάτι. Και ο Οδυσσέας δεν είναι άλλος παρά όλοι
εσείς. Εμείς όλοι, οι Ανεξάρτητοι, οι ανένταχτοι και αντίθετοι σ' αυτόν το σάπιο
κόσμο που μας πνίγει.
Συνοψίζω:
Πρώτον: Η επίθεση που
δεχόμαστε σήμερα έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαετίες και αφορά όλους τους τομείς
της εθνικής μας ζωής: την Ιστορία μας, τον Πολιτισμό μας, το Ηθος μας, την
Παιδεία, την Οικονομία και τέλος την Κοινωνική Συνοχή και την Εθνική μας
Ακεραιότητα.
Δεύτερον: Με τον Εμφύλιο
Πόλεμο οι Αμερικανοί ήρθαν στην Ελλάδα για να μείνουν. Και έμειναν. Εως σήμερα.
Παράλληλα, με το ΝΑΤΟ και με την Ευρώπη μάς αποκόψανε από τον υπόλοιπο κόσμο.
Και αφού πρώτα μας γλύκαναν με τα Σχέδια Μάρσαλ, Ντελόρ κ.λπ. έφτασε η ώρα της
πληρωμής. Τώρα τη σκυτάλη την πήραν οι παλιοί μας γνώριμοι, οι Γερμανοί.
Σήμερα μας θεωρούν χώρα
τρίτης κατηγορίας. Μας ανεβοκατεβάζουν διεφθαρμένους, ανίκανους, απατεώνες και
απειλούν να μας διώξουν από τον Παράδεισο του 4ου οικονομικού Ράιχ που χτίζουν
στις πλάτες ολόκληρης της Ευρώπης, η οποία, θα το δείτε, σύντομα θα δείξει
σημάδια εντονότατης αντίδρασης. Εκτός κι αν σφίξουμε το ζωνάρι μας έως ασφυξίας
και κλείσουμε τα μάτια μπροστά στα εθνοκτόνα σχέδιά τους. Ετσι το γνωστό
«Ανήκομεν εις την Δύσιν» έχει καταντήσει βραχνάς για τη χώρα και τον λαό μας.
Τρίτον: Επειδή η Δύση δεν
είναι πια επιλογή αλλά καταναγκασμός, δεν έχουμε παρά δύο δρόμους μπροστά μας.
Αφού φυσικά πρώτα μπορέσουμε να βρούμε τρόπους να σταθούμε στα πόδια μας:
α) έχοντας πίσω μας το κύρος
της συντριπτικής πλειονότητας του λαού μας να επαναδιαπραγματευτούμε ως ίσος
προς ίσον όλο το πλέγμα των σχέσεών μας, με μόνο κριτήριο την ανεξαρτησία της
χώρας και τα συμφέροντα του λαού μας
ή
β) να ενώσουμε τις δυνάμεις
μας, ώστε να πετύχουμε την αναγκαία ριζική στροφή στους εθνικούς μας
προσανατολισμούς, που θα μας εξασφαλίσουν με ισότιμους όρους την Εθνική μας
Ανεξαρτησία και Ασφάλεια, καθώς και την οικονομική μας επιβίωση, ανάπτυξη,
αυτοτέλεια.
Τέταρτον: Η σημερινή
Κυβέρνηση και η Αξιωματική Αντιπολίτευση έγιναν κόμματα εξουσίας χάρη στην
εμπιστοσύνη και την εύνοια των δυνάμεων της ξένης εξάρτησης. Επομένως σήμερα,
ό,τι κι αν λένε σε μας τους ιθαγενείς, είναι πιστά όργανα της αντιλαϊκής
πολιτικής, όπως αυτή εκπορεύεται από τα δύο Κέντρα της Διεθνούς Εξουσίας με την
οποία και τα δύο κόμματα είναι στενά συνδεδεμένα: τις ΗΠΑ και την Ευρώπη των
Τραπεζών.
Πέμπτον: Πέραν αυτών των δύο
κομμάτων Εξουσίας, ολόκληρο το πολιτικό μας σύστημα συνέτεινε παθητικά είτε
ενεργητικά στον ιδεολογικό, πολιτικό και ηθικό αφοπλισμό του Ελληνικού Λαού σε
όλη την περίοδο του δικομματισμού από το 1974 έως σήμερα, όπου οι αντιδράσεις
των αριστερών κομμάτων δεν είναι ανάλογες με την πρωτοφανή επίθεση που δέχεται ο
ελληνικός λαός, καθώς και με τα νατοϊκά σχέδια που απειλούν την ίδια την
αυτοτέλεια της χώρας.
Και
Εκτον: Αναφέρθηκα ήδη στην
ελληνική Βουλή και επαναλαμβάνω ότι ο τραγικός ρόλος τής Βουλής σήμερα
συνίσταται στο να καλύπτει με το κύρος της μια ουσιαστικά, ηθικά και ιστορικά
παράνομη διαδικασία, με καταστροφικές συνέπειες για το μέλλον της χώρας. Τελικά
αυτή η διαδικασία μάς οδηγεί στον τέλειο εθνικό εξευτελισμό και συγχρόνως στη
διακωμώδηση του Κοινοβουλευτικού μας Πολιτεύματος. Επομένως η Ανυπακοή, που θα
πρέπει να είναι το κεντρικό μας σύνθημα γι' αυτή την περίοδο και η αφετηρία των
ενεργειών μας, ώστε να ακυρώνονται στην πράξη όλες οι παράνομες,
αντιδημοκρατικές και αντιλαϊκές αποφάσεις, αποτελεί δικαίωμα και υποχρέωση του
κάθε ανεξάρτητου, του κάθε ελεύθερου Ελληνα!
Θα τελειώσω με ένα σύνθημα
που πιστεύω ότι εκφράζει την πεμπτουσία του Κινήματος, που απ' αυτή τη στιγμή θα
αρχίσει να δημιουργείται και να εξαπλώνεται στη χώρα μας:
Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
--------------------------
3.12.2010. Κίνδυνος διάλυσης της ΕΕ και εθνικισμοί
Π.Ήφ. Μια μόνο λέξη: Μα που είναι όλοι αυτοί
οι θεσμοδίαιτη επιστημονικά μεταμφιεσμένοι και φλύαροι ευρωλάγνοι που εξέπεμπαν
ιδεολογικές σαπουνόφουσκες! Τι έχουν να πουν τώρα την στιγμή που τα κεκτημένα
καταρρέουν; Ένα συγνώμη δεν θα ακούσουμε;; Λίγη επιστημονική
εντιμότητα θέλουμε, να κάνουν δηλαδή μια παραδοχή και να ζητήσουν συγνώμη από
όσους έβριζαν όπως για παράδειγμα τον υποφαινόμενο.
http://tvxs.gr/news/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82/ft-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%BD%CE%AD%CE%B1-%CE%BC%CE%BF%CF%81%CF%86%CE%AE-%CE%B5%CE%B8%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CF%8E%CF%86%CE%BB%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CE%B5
Για νέο κύμα εθνικισμού στην
Ευρώπη εξαιτίας της κρίσης του ευρώ, κάνει λόγο ο Philip
Stephens σε άρθρο του στην Financial Times, ενώ στην ίδια
εφημερίδα, ο Γερμανός καθηγητής της στρατιωτικής Ακαδημίας
Αμβούργου και διευθυντής του «Κέντρου Στρατηγικής και
Ανώτερης Ηγεσίας» Klaus Schweinsberg, επισημαίνει τον
αυξανόμενο κίνδυνο διάλυσης της Ε.Ε. από την επικράτηση
εθνικιστικών ιδεολογιών και κομμάτων, επιβεβαιώνοντας το
ρητό που θέλει την ιστορία να επαναλαμβάνεται.
Ο Philip Stephens υποστηρίζει ότι υπό τις παρούσες
συνθήκες δεν είναι πλέον απίθανο να φανταστεί κάποιος ακόμα
και τη διάσπαση αυτής της υπερεθνικής διακυβέρνησης που
ονομάζεται Ε.Ε., με αφορμή ένα ακόμα οικονομικό σοκ. Ωστόσο,
σε αυτή την περίπτωση, η υποβόσκουσα αιτία είναι κυρίως
πολιτικής φύσης. Η νέα αυτή μορφή εθνικισμού, βρίσκει έδαφος
τόσο στις αδύναμες όσο και στις δυνατές χώρες της Ε.Ε. Στην
Ιρλανδία, για παράδειγμα, το τελευταίο, ως τώρα, θύμα της
κρίσης στην ευρωζώνη, οι ψηφοφόροι φοβούνται ότι η
ανεξαρτησία που κέρδισε από την Βρετανία πριν από έναν αιώνα,
χάνεται εξαιτίας του ΔΝΤ και της Ε.Ε. Οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί
που εξασφάλισαν την καθιέρωση της δημοκρατίας σε χώρες όπως
η Ισπανία, Πορτογαλία και η Ελλάδα, κατέληξαν να εμποδίζουν
την ευημερία τους.
Η άλλη πλευρά του νομίσματος, η Γερμανία, παραπονιέται
ότι επωμίζεται το βάρος της διάσωσης των άσωτων γειτόνων της.
«Αυτό που έχει χαθεί είναι το αίσθημα του κοινού συμφέροντος
με βάση το οποίο οικοδομήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση», σημειώνει
ο Stephens, ο οποίος δηλώνει σύμφωνος με την άποψη της
Γερμανίας η οποία συνοψίζεται στο ότι η Ε.Ε. και η ευρωζώνη
συνδέονται απόλυτα μεταξύ τους. Το ανησυχητικό, όμως, στην
παρούσα φάση είναι πως η Γερμανία δεν φαίνεται να διαθέτει
την πολιτική βούληση να διασώσει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα,
παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο. «Οι αγορές δεν είναι
τυφλές. Μπόρεσαν να αντιληφθούν την διστακτικότητα του
Βερολίνου για το ελληνικό και το ιρλανδικό bailout αλλά και
για τη μελλοντική χρήση του μηχανισμού διάσωσης», εξηγεί ο
συντάκτης. Η κρίση στη ευρωζώνη, λοιπόν, αν και έχει τις
ρίζες της σε οικονομικά ζητήματα, αποδεικνύεται ακόμα πιο
καταστροφική καθώς οι κυβερνήσεις αποτυγχάνουν να θέσουν υπό
έλεγχο τις εξελίξεις. Ενδεικτικό είναι ότι η Γερμανία έχει
διαχωρίσει ήδη τα εθνικά συμφέροντά της από αυτά της Ε.Ε. Ο
Stephens καταδικάζοντας τη στάση της γερμανικής πολιτικής,
υποστηρίζει ότι τα παράπονα της Γερμανίας, η οποία
διατυμπανίζει ότι επιθυμεί απλά να είναι μία «κανονική»
χώρα-μέλος της Ε.Ε., δεν έχουν βάση.
Η χώρα αυτή είναι πολύ μεγάλη, πολύ δυνατή και στρατηγικά
σημαντική για να είναι απλώς «κανονική», γράφει ο συντάκτης
καταλήγοντας στο ότι η ευρωζώνη μπορεί τελικά να διασωθεί με
τον έναν ή τον άλλον τρόπο, εφόσον υπάρξει πολιτική βούληση,
η οποία δεν θα πρέπει να επιτρέψει την επαναδημιουργία της
Ευρώπης σύμφωνα με το γερμανικό μοντέλο και να καταδικάσει
τις περιφερειακές οικονομίες σε ημι-μόνιμες αποπληθωριστικές
πιέσεις.
«Σε ένα κλίμα ζήλιας και δυσαρέσκειας ενισχύονται οι
εθνικιστικές ιδέες και τα ακροδεξιά κόμματα. Στο τέλος,
υπάρχει κίνδυνος να ξεσπάσουν ακόμα και ένοπλες συγκρούσεις»,
τονίζει στο δημοσίευμά του ο καθηγητής Klaus Schweinsberg
και αναλύει: Ξέρουμε πλέον ότι η εκρηκτική εμφάνιση του
Γάλλου προέδρου Ν. Σαρκοζί στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, το
Σεπτέμβριο, κατά την οποία υποστήριξε τη συστηματική απέλαση
των «Ρομά», ήταν απλώς ο υποτονικός προάγγελος όσων
επαπειλούνται στην Ευρώπη κατά τη δεκαετία που μόλις
ξεκίνησε. Στην ΕΕ της ειρήνης υπεισέρχεται η μη ειρήνη.
Πρώτα η λεκτική φιλονικία για τους «Ρομά», μετά το ρήγμα για
τον κοινοτικό προϋπολογισμό, στη συνέχεια η δυσαρέσκεια για
το πείσμα της Ιρλανδίας και τώρα, οι υβριστικές κορώνες για
τη Γερμανίδα καγκελάριο.
Ο σπόρος της «μη ειρήνης» βρίσκεται ήδη στο χώμα. Η
εσωτερική ενότητα και συνοχή των 27 κρατών-μελών απειλούνται.
Οι φυγόκεντρες δυνάμεις στην ΕΕ θα αυξηθούν, επειδή είναι
αναμενόμενο ότι σχεδόν παντού η ανάγκη για μείωση των
ελλειμμάτων θα φέρει υποχώρηση της ανάπτυξης και το τίμημα
για τις δημοσιονομικές υπερβολές θα πρέπει να το πληρώσουν
τα μεσαία στρώματα και οι απλοί πολίτες.
Δεδομένου ότι γίνεται αντιληπτή η αποτυχία της
ενσωμάτωσης των μεταναστών στα περισσότερα κράτη, ότι μέρα
με τη μέρα εξαφανίζεται η ανεκτικότητα έναντι των
μειονοτήτων, των αλλοδαπών και των πολιτικά ετερόδοξων και
ότι υπάρχει φόβος ότι οι τρομοκρατικές δράσεις θα φέρουν στα
όρια της αποτελεσματικότητάς τους τα δημοκρατικά συστήματα
λήψης αποφάσεων, οι εκκλήσεις, που ακούγονται ήδη σε
χαμηλούς τόνους, για έναν ισχυρό εθνικό ηγέτη θα διογκωθούν.
Το 2010 οι ακροδεξιοί ήταν σχεδόν σε όλες τις εκλογικές
μάχες οι μεγάλοι νικητές. Στη Γαλλία, στην Ουγγαρία, στο
Βέλγιο, στην Ολλανδία, στην Αυστρία και στη Σουηδία πέτυχαν
κατά το πλείστον να συγκεντρώσουν διψήφια ποσοστά. Μέχρι
πριν από λίγα χρόνια φαινόταν αδιανόητο στη γενιά μας ότι θα
μπορούσαν να σημειωθεί στην ΕΕ για άλλη μια φορά η βία και
οι ένοπλες συγκρούσεις. Η ιδέα της αιώνιας ειρήνης
αποδεικνύεται ψευδαίσθηση. Και μάλιστα, όχι μόνο λόγω της
φανερής πλέον τρομοκρατικής απειλής, αλλά και λόγω των
εστιών, που σιγοκαίνε εντός και μεταξύ των κρατών της ΕΕ.
Για πρώτη φορά μετά την ιδρυτική πράξη του 1957, ορισμένα
κράτη στην ΕΕ αμφισβητούν ανοιχτά και πάλι εδαφικά σύνορα (βλ.
π.χ. Ουγγαρία, Σλοβενία, Κροατία).
Λόγω της αυξανόμενης αντιευρωπαϊκής διάθεσης σε πολλές
χώρες, η ακινησία στην ΕΕ θα είναι για τα επόμενα χρόνια η
καλύτερη δυνατή προοπτική. Γιατί η ενίσχυση των ακροδεξιών
θα παράσχει στις φυγόκεντρες δυνάμεις της Ευρώπης μεγαλύτερη
δυναμική. Και υπάρχουν φωνές, που φοβούνται ακόμα και τη
διάλυση της ΕΕ και πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Σε όλη
την Ευρώπη υπάρχουν λόγοι να ανησυχούμε: σε περιοχές με
μεγάλο ποσοστό μεταναστών – όπως στη νότια Γαλλία – υπάρχει
κίνδυνος να ξεσπάσουν τα επόμενα χρόνια ταραχές, που θα τις
ακολουθήσουν ένοπλες συγκρούσεις. Κι αυτό ισχύει ιδιαίτερα
σε περίπτωση που η κυβέρνηση ενός οικονομικά αδύναμου
κράτους θελήσει να προβεί σε επίδειξη ισχύος στο λαό.
-----------------------------
1.11.210 Νέες προτάσεις περί διχοτόμησης της Ευρωζώνης,
http://www.tvxs.gr/news/%CE%AD%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%88%CE%B1%CE%BD-%CE%B5%CE%AF%CF%80%CE%B1%CE%BD/%CE%BD%CE%AD%CE%B5%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%84%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF-%CE%B4%CE%B9%CF%87%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%B7%CF%83%CE%B7%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%89%CE%B6%CF%8E%CE%BD%CE%B7%CF%82
Συνεχίζεται η συζήτηση για πιθανή διχοτόμηση της Ευρωζώνης,
αυτή τη φορά με αρθρο του πρώην Προέδρου του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων,
Hans – Olaf Henkel, το οποίο δημοσιεύεται στο εβδομαδιαίο περιοδικό FOCUS με
τον τίτλο «Η Ευρώπη χρειάζεται δύο νομίσματα» και τον υπέρτιτλο «Ο χρόνος του
Ευρώ έληξε. Η Ευρωζώνη πρέπει να διχοτομηθεί σε δύο διαφορετικές οικονομικές
ζώνες».
Με αφορμή την έκδοση του νέου του βιβλίου με τίτλο «Σώστε
τα χρήματά μας» ο πρώην Πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων, Hans –
Olaf Henkel, τάσσεται υπέρ μίας διχοτόμησης της Ευρωζώνης προκειμένου να
διασωθεί η Ε.Ε. Στο πλαίσιο αυτό θα υπάρχουν δύο διαφορετικά νομίσματα. Ο
Henkel δηλώνει εισαγωγικά ότι είναι ένοχος, δεδομένου ότι και ο ίδιος υπήρξε
κάποτε ένθερμος υποστηρικτής του Ευρώ, όταν οι περισσότεροι Γερμανοί ήταν
εναντίον.
Τα μειονεκτήματα εγκατάλειψης του σκληρού γερμανικού Μάρκου
δεν βάρυναν στη σκέψη του Henkel τόσο όσο τα πλεονεκτήματα ενός κοινού
νομίσματος, κυρίως δε η σταθερότητα που αυτό υπόσχονταν. Η εκτίμηση αυτή
αποδείχθηκε μέγα λάθος με το κοινό νόμισμα να έχει υποθηκεύσει σήμερα όχι μόνο
το μέλλον της Ε.Ε., αλλά και της ίδιας της Γερμανίας. Η χαριστική βολή στο
Ευρώ ήταν η δημιουργία μηχανισμού στήριξης των δημοσιονομικά ασθενέστερων
χωρών.
Η συμμετοχή των Γερμανών πολιτικών στην εξέλιξη αυτή
χαρακτηρίζεται από τον Henkel ως εξαπάτηση των πολιτών της χώρας. Η Ευρώπη ως
ήπειρος καταδικάζεται με τέτοιες μεθοδεύσεις να ακολουθεί άλλες περιφέρειες
όσον αφορά θέματα παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας.
Για τους παραπάνω λόγους ο Henkel προτείνει τη διάλυση της
Ευρωζώνης, όπως την γνωρίζουμε, και τη σύσταση δύο Ζωνών του Ευρώ με δύο
διαφορετικά νομίσματα. Υπό την ηγεσία της Γερμανίας προτείνεται να διαμορφωθεί
η Ευρωζώνη του Βορρά, στην οποία θα ανήκουν η Ολλανδία, το Βέλγιο, το
Λουξεμβούργο, η Αυστρία και η Φιλανδία (αργότερα ίσως και η Σουηδία, η Δανία
και η Τσεχία). Η Ζώνη του Βορρά θα αντιπροσωπεύει τη χρηματοοικονομική
σταθερότητα και τη δημοσιονομική πειθαρχία.
Η Ευρωζώνη του Νότου με τη Γαλλία επικεφαλής θα απαρτίζεται
από τα «κράτη της ελιάς», την Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την
Πορτογαλία. Το γνωστό και σήμερα ως Club Med θα αποτελεί την μαλακή έκδοση του
Ευρώ και θα αντιπροσωπεύει μία φιλική προς τις δαπάνες στάση και το ταλέντο
αυτοσχεδιασμού σε νομισματικό-τεχνικό επίπεδο.
Η διχοτόμηση της Ευρωζώνης συνοδεύεται από πλεονεκτήματα
για όλες τις πλευρές, εκτιμά ο Henkel. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν Ελλάδα
και Πορτογαλία να ξεπεράσουν τη δημοσιονομική τους κρίση. Ειδικά η Ελλάδα, και
στο σημείο αυτό συμφωνεί με τον Πρόεδρο της Deutsche Bank, Josef Ackermann,
δεν θα είναι σε θέση να αποπληρώσει το δάνειο των 110 δισ. Ευρώ, το οποίο
αποδεικνύεται τελικά ως βαρύ πλήγμα για την ελληνική οικονομία.
Οι περιορισμοί, που ο μηχανισμός στήριξης της χώρας θέτει,
πνίγουν την εγχώρια οικονομία. Μία προσωρινή ύφεση θα γινόταν αποδεκτή, εάν
ήταν βέβαιο ότι μετά από ένα ή δύο χρόνια θα υπήρχε εκ νέου ανάπτυξη. Αντ΄
αυτού η Ελλάδα και άλλα κράτη της Ευρωζώνης θα βιώσουν μία μακροχρόνια ύφεση.
Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα θα επεκταθεί και σε
άλλες χώρες: Αύξηση των λουκέτων σε επιχειρήσεις, αύξηση της ανεργίας, φυγή
των πλουσίων σε άλλες χώρες και οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι. Η πρόγνωση για
Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία είναι η ίδια: Πορεία καθοδική. Πιστεύει κανείς στα
σοβαρά, διερωτάται ο Henkel, ότι οι χώρες αυτές είναι σε θέση εν μία νυκτί να
εφαρμόσουν δημοσιονομική διαχείριση, όπως οι Γερμανοί και οι Αυστριακοί;
Η κατάσταση στη Ζώνη του Νότου σαφώς δεν θα είναι τόσο καλή
όσο σε αυτήν του Βορρά, αλλά τουλάχιστον οι χώρες που θα την απαρτίζουν θα
μπορούν και πάλι να εξάγουν προϊόντα σε ανταγωνιστικές τιμές. Τα δύο νομίσματα
θα έχουν ασφαλώς διαφορετικές ισοτιμίες, κάτι που είναι άλλωστε και επιθυμητό.
Η Ελλάδα υφίσταται σήμερα μία σκληρή πολιτική λιτότητας,
που στραγγαλίζει την οικονομία της. Πώς θα μπορέσει το κράτος αυτό (με μία
τέτοια πολιτική ανάπτυξης) να αποπληρώνει τα αυξανόμενα χρέη του;
Μία χρεοκοπία συνοδευόμενη από αναδιάρθρωση του χρέους
είναι μία μη αποτρέψιμη προοπτική. Η εισαγωγή μαλακού νομίσματος στα κράτη του
Νότου θα τους δώσει τη δυνατότητα για εφαρμογή διαφορετικού οικονομικού
μοντέλου, το οποίο θα οδηγήσει σε ανάπτυξη, αύξηση εξαγωγών και νέες θέσεις
εργασίας. Η Γερμανία και συγκεκριμένα η Γερμανίδα Καγκελάριος θα πρέπει να
τολμήσουν να προτείνουν τη λύση μιας διαιρεμένης Ευρωζώνης. Τα δύο νέα κοινά
νομίσματα θα μπορούν να σταθούν με καλύτερες πιθανότητες στη διεθνή αγορά. Η
πορεία θα είναι ξεχωριστή, αλλά εξίσου επιτυχημένη και για τις δύο Ζώνες του
Ευρώ.
Για το ίδιο θέμα δημοσιεύεται ανταπόκριση του Karl-Heinz
Büschemann από το Βερολίνο στις Οικονομικές Σελίδες της Süddeutsche Zeitung με
τον τίτλο «Ο Hans – Olaf Henkel τάσσεται υπέρ της διχοτόμησης της Ευρωζώνης».
Ο Henkel αναγνωρίζει ως μεγάλο λάθος την υιοθέτηση του
κοινού νομίσματος κατά κύριο λόγο επειδή πολλά κράτη δεν πληρούσαν τις
προϋποθέσεις για ένταξη στην Ευρωζώνη. «Είχα τις πρώτες αμφιβολίες τον Μάϊο
του 2000, όταν η Ελλάδα εντάχθηκε στην ΟΝΕ», καταθέτει ο Henkel.
Το δεύτερο πλήγμα για το Ευρώ ήταν η υπέρβαση των ορίων του
ελλείμματος από Γερμανία και Γαλλία. Η χαριστική βολή για την Ευρωζώνη ήταν η
απόφαση οικονομικής στήριξης της Ελλάδας. «Το Ευρώ δεν είναι σταθερό νόμισμα»,
συμπεραίνει ο Henkel.
Ο Henkel δεν καταφέρνει, ωστόσο, να απαντήσει πειστικά σε
ορισμένα σημαντικά ερωτήματα. Για ποιό λόγο, επί παραδείγματι, είχε ταχθεί
υπέρ της εισαγωγής του κοινού νομίσματος αφού είχε προηγουμένως επισκεφθεί τις
χώρες του Νότου προκειμένου να ενημερωθεί για θέματα δημοσιονομικής πειθαρχίας;
Ούτε μπορεί να δώσει απάντηση στο ερώτημα ποιός θα
αποφασίσει για το ποιά κράτη θα ενταχθούν στη μία ή στην άλλη Ζώνη. Ούτε και
στο ερώτημα τι θα γίνει με το παλιό Ευρώ. «Αυτό δεν το έχω σκεφθεί ακόμη»,
παραδέχεται.
Διαβάστε σχετικά:
---------------
29.11.2010. P. Krugman, φάτε παιδιά αντί αλληλεγγύης
Σημ. Π. Ήφ. Γλαφυρός ο Κρουγκμαν. Η ανάλυσή του εν τούτοις, αληθινή ως προς την
ουσία, δείχνει τις συνέπειες της ανεξέλεγκτης διεθνικής δράσης, του ελλείμματος
διεθνούς πολιτικής οργάνωσης λόγω ροκανίσματός της από ηγεμονισμούς και
διεθνιστικά δόγματα και την ανύπαρκτη ευρωπαϊκή ανθρωπολογία.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4606560&ml=1
[ ΓΝΩΜΗ ] Τρώγοντας τους Ιρλανδούς
THE NEW YORK TIMES , Του Paul Krugman
Αυτό που χρειαζόµαστε τώρα είναι άλλος ένας Τζόναθαν Σουίφτ.Οι περισσότεροι τον
γνωρίζουν ως τον συγγραφέα του βιβλίου «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ». Οµως,τα
πρόσφαταγεγονότα µού θύµισαν το δοκίµιο που έγραψε το1729, µετίτλο µια«Μια σεµνή
πρόταση», στην οποία περιέγραφε τη µεγάλη φτώχεια των Ιρλανδών καιπροσέφερε µιαλύση:
«Πουλήστε ταπαιδιά ωςτρόφιµα. Κατανοώ ότι αυτή η τροφήθα είναι κάπωςαγαπητή»,
παραδέχεται,αυτό όµως θα την κάνει «κατάλληλη γιατουςµεγαλοτσιφλικάδες που,
καθώς έχουνήδη καταβροχθίσειτο µεγαλύτερο κοµµάτιτων γονέων, δείχνουν έτοιµοι
για τα παιδιά». Εντάξει, σήµεραδεν είναιοι γαιοκτήµονες, αλλά οι τραπεζίτες –
και αυτό που κάνουν είναι να εξαθλιώνουν τον λαό, όχι να τον τρώνε. Μόνο όµως
ένας σατιρικός συγγραφέας – και µάλισταιδιαίτερα καυστικός – θαµπορούσε να
περιγράψει µε ακρίβεια τοτι συµβαίνει αυτήν τη στιγµήστην Ιρλανδία,η οποία
ξεκίνησε ως οικονοµικό θαύµα, αλλά κατέληξε σεµια φρενίτιδα των κερδοσκόπων που
δηµιουργήθηκε από διαλυµένες τράπεζες και την αγορά ακινήτων που βρίσκονταν σε
αγαστή συνεργασία µε τους πολιτικούς. Ηφρενίτιδα αυτήχρηµατοδοτήθηκε από
τεράστια δάνεια που έπαιρνανοιιρλανδικέςτράπεζες κυρίως από τράπεζες άλλων
ευρωπαϊκών κρατών.
Μετά η φούσκαέσπασε και οι τράπεζες αυτές παρουσίασαν τεράστιες ζηµιές. Θα
περίµενε κάποιος οι δανειστές να είχαν το µερίδιό τους στις απώλειες – ήταν
συναινούντες ενήλικοι που θα έπρεπε να κατανοούν το ρίσκο που έπαιρναν. Οµως όχι,
η ιρλανδική κυβέρνησηπαρενέβη για να εγγυηθείτα χρέη των τραπεζών, µετατρέποντας
τις ιδιωτικές ζηµιές σε δηµόσιες υποχρεώσεις. Σκεφτείτε το καλά, για µια χώρα µάλιστα
που είχε πριν µικρό δηµόσιο χρέος. Αυτά τα νέα χρέη δεν δηµιουργήθηκαν για
δηµόσια προγράµµατα ή επενδύσεις, αλλάαπό ντίλερ που αναζητούσαν κέρδος. Κι όµως
τώρα καλούνται να τα πληρώσουν οι ιρλανδοί πολίτες.
Στις αρχές του 2009 κυκλοφορούσε ένα ανέκδοτο: Ποια είναι η διαφορά µεταξύ
Ισλανδίας και Ιρλανδίας; Απάντηση: Ενα γράµµα και περίπου έξι µήνες. Σήµερα η
Ισλανδίαφαίνεται να τα πηγαίνει καλύτερα, διότι άφησε τους ξένους δανειστές των
τραπεζών της να πληρώσουν το τίµηµα της λάθος επιλογής τους, αντί να βάλουν τους
φορολογούµενους να πληρώσουν.
---------------------------------
14.11.2010. B.
Βιλιάρδος,
Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ: Η απειλή κατάρρευσης του δολαρίου
http://www.x-hellenica.gr/PressCenter/Articles/2226.aspx
Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ: Η απειλή κατάρρευσης του δολαρίου, τα προβληματικά
οικονομικά μεγέθη των Η.Π.Α., η δεύτερη ποσοτική διευκόλυνση, ο κίνδυνος
διάλυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πιθανότητες χρεοκοπίας της Ελλάδας και οι
απαντήσεις για την κρίση
“Το μεγαλύτερο ίσως ερώτημα σήμερα, το οποίο
απασχολεί τους Έλληνες Πολίτες, είναι τετραπλό: (α) Μπορούσε να γίνει
κάτι από την αρχή του έτους (2009) μέχρι τον Οκτώβριο, για να μην βρεθούμε σε
τόσο δύσκολη θέση; (β) Η προσέγγιση της ΕΕ, του ΔΝΤ και άλλων οργανισμών,
ως περίπου «επαίτες», δεν ήταν αφενός μεν αναξιοπρεπής, αφετέρου δε «αντιπαραγωγική»,
δημιουργώντας μία κατάσταση χωρίς διέξοδο; (γ) Αφού φαίνεται ότι πήραμε
τον κατήφορο, χωρίς επιστροφή, ποιες θα είναι οι εξωτερικές συνέπειες της
αδυναμίας μας (πνευματικής, ηθικής, πολιτικής, οικονομικής), οι οποίες ακόμη
διαγράφονται σχετικά ασαφείς στον ορίζοντα, αλλά σύντομα θα εμφανισθούν, ψυχρές
και ανελέητες, ενώπιον μας; (δ) Υπάρχει διέξοδος τώρα, όταν ο κόσμος
είναι τρομοκρατημένος - εδικά μετά τον απίστευτο προεκλογικό εκβιασμό, όπου
σχεδόν όλοι οι Έλληνες αισθάνθηκαν βαθιά ντροπή, σε συνδυασμό με έναν γεμάτο
θυμό φόβο;”
Επιλέγοντας συνειδητά να ξεκινήσουμε από το
τελευταίο μέρος του τετραπλού ερωτήματος, θεωρούμε ότι κατ’ αρχήν, η όποια
διέξοδος από το σημερινό στάδιο της κρίσης, δεν αφορά πλέον μόνο την Ελλάδα –
ενώ φυσικά προϋποθέτει αισιοδοξία, θάρρος, τόλμη, «επάρκεια» και κανενός
είδους «πολιτικούς» εκβιασμούς εκ μέρους τόσο της Πολιτείας, όσο και των Πολιτών
της. Ειδικότερα, έχουμε την άποψη ότι είμαστε αντιμέτωποι με τις εξής τρεις,
εξαιρετικά επικίνδυνες «συστημικές» απειλές:
(α) Με την απειλή μίας ανεξέλεγκτης
κατάρρευσης του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, του δολαρίου δηλαδή, αφενός
μεν σαν αποτέλεσμα της τεράστιας κρίσης που βιώνουν σήμερα οι Η.Π.Α., αφετέρου
λόγω της ισχυροποίησης των «νομισματικών» ανταγωνιστών τους (Κίνα, Γερμανία).
Είναι αυτονόητο βέβαια το ότι, τυχόν κατάρρευση του δολαρίου θα συμπαρασύρει
τόσο τις Η.Π.Α., όσο και όλο τον υπόλοιπο κόσμο σε μία τρομακτική, σε μία
πρωτόγνωρα καταστροφική «περιπέτεια», ανυπολόγιστων διαστάσεων (άρθρο
μας).
Δυστυχώς, οι δύο λύσεις που προτάθηκαν από τις
Η.Π.Α. στην τελευταία σύνοδο κορυφής των
G20
(τοποθέτηση ορίων στα πλεονάσματα των εξωτερικών ισοζυγίων, σύνδεση των
νομισμάτων με τα θεμελιώδη μεγέθη των οικονομιών τους), ουσιαστικά δεν
υιοθετήθηκαν - επειδή τόσο η Γερμανία, όσο και η Κίνα αντέδρασαν,
εκμεταλλευόμενοι την αδυναμία της υπερδύναμης και προασπίζοντας «εγωκεντρικά» τα
δικά τους συμφέροντα.
Ο έλεγχος δε των κινήσεων των κεφαλαίων, ο
οποίος έγινε αποδεκτός στη Σεούλ, ελάχιστα θα συνδράμει στην αντιμετώπιση της
μητέρας των κρίσεων – ενώ έχει προβλεφθεί ήδη από τη
Βραζιλία, η οποία
θα επιβάλλει νέους φόρους (15% φόρο εισοδήματος επί τον κρατικών ομολόγων, τα
οποία αγοράζονται από ξένους επενδυτές), με στόχο να σταματήσει την καταστροφική
για τις εξαγωγές της κερδοσκοπική ανατίμηση του νομίσματος της (7% από τον
Ιούνιο του 2010), παρά τον υψηλό πληθωρισμό.
(β) Με την απειλή
διάλυσης της
Ευρωζώνης (κατ’ επέκταση της ΕΕ), εάν δεν ακολουθήσει έγκαιρα η
δημοσιονομική ενοποίηση
της – πριν ακόμη δηλαδή προσβληθεί από τον κινεζικό ιό της αποβιομηχανοποίησης,
πριν επιβληθεί το ΔΝΤ στις αδύναμες οικονομίες του Νότου (συμπεριλαμβανομένης
της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Ιρλανδίας), πριν χρεοκοπήσει ανεξέλεγκτα
κάποια χώρα-μέλος της Ευρωζώνης, καθώς επίσης πριν «πυρποληθεί» ολοσχερώς η
οικονομική βιωσιμότητα της πλειοψηφίας των κρατών της ΕΕ, από την ηγεμονική
Γερμανία (στην οποία η αύξηση της παραγωγικότητας γίνεται εις βάρος των
εργαζομένων της, αφού οι αμοιβές τους είναι κατά πολύ κατώτερες της απόδοσης
τους – γεγονός που επιταχύνει την αποβιομηχανοποίηση των υπολοίπων «εταίρων» της
Γερμανίας, όπως θα αναλύσουμε παρακάτω).
(γ) Με την απειλή χρεοκοπίας (στάσης πληρωμών)
της Ελλάδας, σαν αποτέλεσμα της ελλειμματικής, ερασιτεχνικής διαχείρισης των
οικονομικών της, εκ μέρους τόσο της
σκιώδους, όσο και
των επίσημων κυβερνήσεων της. Μία ενδεχόμενη βέβαια ανεξέλεγκτη χρεοκοπία της
Ελλάδας (της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας κλπ), θα προκαλούσε μία
επικίνδυνη «αλυσιδωτή αντίδραση» εντός και εκτός της Ευρωζώνης, με αποτελέσματα
που είναι αδύνατον να προδιαγραφούν. Πόσο μάλλον όταν το «πείραμα» της
αποκρατικοποίησης της
εξουσίας, κατά το αμερικανικό «πρότυπο», επιχειρείται για πρώτη φορά
από το ΔΝΤ σε μία χώρα της Ευρωζώνης.
Οι παραπάνω απειλές, κατά σειρά επικινδυνότητας,
αναδεικνύουν το μέγεθος των αλληλένδετων προβλημάτων, με τα οποία είναι
αντιμέτωπη όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά ολόκληρος ο πλανήτης – στα πλαίσια της
ασύμμετρης παγκοσμιοποίησης,
στην οποία έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν. Ειδικά όσον αφορά τη χώρα μας,
θεωρούμε ότι τα σημερινά αδιέξοδα οφείλονται περισσότερο στα τελευταία
τριάντα χαμένα χρόνια και πολύ λιγότερο στην παγκόσμια συγκυρία – η οποία
παραδόξως θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά, στην επίλυση των χρόνιων αδυναμιών
της Ελλάδας.
Κλείνοντας την εισαγωγή μας, οφείλουμε να
τονίσουμε ότι, δεν πρέπει κανείς να συγχέει τους Αμερικανούς Πολίτες με το
Καρτέλ της Wall Street
και των τραπεζών (το οποίο ουσιαστικά
κυβερνάει την υπερδύναμη), ούτε τους Γερμανούς Πολίτες με τη
σκιώδη κυβέρνηση
των βιομηχάνων της χώρας, οι οποίοι εκφράζονται μέσω του εκάστοτε καγκελαρίου.
Επίσης όχι τους Κινέζους Πολίτες με την απολυταρχική διακυβέρνηση τους – πόσο
μάλλον τους Έλληνες, με τους όποιους διεφθαρμένους πολιτικούς των τελευταίων 30
ετών.
Η ΑΠΕΙΛΗ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΔΟΛΑΡΙΟΥ
Ένα νόμισμα είναι τόσο ισχυρό, όσο και η
Οικονομία που «εκπροσωπεί» - ενώ επηρεάζεται πολύ λιγότερο από τις όποιες
εξωτερικές συνθήκες, από όσο συνήθως πιστεύεται. Έτσι λοιπόν, η «προειδοποίηση»
(warning)
της κινεζικής εταιρείας αξιολόγησης
Dagong Global Credit Rating,
σε σχέση με το δολάριο, θα είχε πολύ μικρή σημασία, εάν η Οικονομία των Η.Π.Α.
ήταν υγιής (ίσως οφείλουμε να εκφράσουμε εδώ την απορία μας, διαπιστώνοντας ότι
ακόμη και η Κίνα διαθέτει πλέον δικές της εταιρείες αξιολόγησης, σε αντίθεση με
την ΕΕ, η οποία «άγεται και φέρεται» από τις «τρείς
αδελφές»).
Επειδή όμως δυστυχώς δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο,
αφού το
Καρτέλ έχει σχεδόν
απομυζήσει το άλλοτε «καπιταλιστικό σφρίγος» της υπερδύναμης, μετατρέποντας το
αμερικανικό όνειρο σε σκοτεινό εφιάλτη, η κινεζική αναφορά «ήχησε» μάλλον σαν
την τελευταία προειδοποίηση ενός τρομακτικού σεναρίου, το οποίο θα έπρεπε πάση
θυσία να αποφευχθεί – αν και ολόκληρος ο κόσμος πρέπει ήδη να πάρει τα μέτρα του,
για εκείνη την περίπτωση που δεν θα «ξεπεραστεί» τελικά το μοιραίο.
«Το δολάριο κρέμεται από μία λεπτή κλωστή»,
αναφέρει η δεκασέλιδη έκθεση της κινεζικής εταιρείας, συνεχίζοντας: «Η
εξαιρετικά επεκτατική πολιτική της
Fed
απειλεί να μειώσει την ελκυστικότητα των επενδυτικών προϊόντων σε δολάρια, για
όλους τους ξένους επενδυτές…….Σε τελική ανάλυση, η υποτίμηση του δολαρίου
υποδηλώνει ότι, η ικανότητα αποπληρωμής των υποχρεώσεων των Η.Π.Α. ευρίσκεται
λίγο πριν από την κατάρρευση της….Το αποτέλεσμα ενός τέτοιου ενδεχομένου θα
ήταν ένα αθεράπευτο χάος στο διεθνές νομισματικό σύστημα..».
Προφανώς, όταν μία τέτοια έκθεση προέρχεται από
τον μεγαλύτερο δανειστή των Η.Π.Α. (τα τελευταία χρόνια, ο μεγαλύτερος αγοραστής
των αμερικανικών ομολόγων δημοσίου ήταν η
People’s
Bank of China), όχι μόνο δεν
συμβάλλει στην επίλυση του προβλήματος αλλά, αντίθετα, το επιδεινώνει τα μέγιστα.
Εκτός αυτού, η πιστοληπτική ικανότητα των Η.Π.Α. εξαρτάται σχεδόν εξ
ολοκλήρου από την Κίνα – ειδικότερα, από τη διάθεση/θέληση/κίνητρα της να
συνεχίσει να χρηματοδοτεί περαιτέρω τα τεράστια αμερικανικά ελλείμματα.
Ας μην ξεχνάμε ότι, ακόμη και οι «αγγλοσαξονικές»
εταιρείες αξιολόγησης
στο παρελθόν, όπως η
Standard &
Poor’s,
έδωσαν την κορυφαία αξιολόγηση στις Η.Π.Α. (ΑΑΑ) μόνο υπό την προϋπόθεση της
διατήρησης του δολαρίου σαν παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Εάν το δολάριο
έχανε αυτή τη θέση, εάν δηλαδή οι Η.Π.Α. δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν στο
δικό τους νόμισμα, με τα σημερινά, εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, τότε η
πιστοληπτική τους αξιολόγηση θα βρισκόταν σε άμεσο κίνδυνο.
Στην περίπτωση όμως που η Κίνα δεν θα ήταν
πρόθυμη να συνεχίσει να αγοράζει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου, το
δολάριο θα έχανε τη θέση του σαν παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και οι Η.Π.Α. θα
έχαναν την κορυφαία αξιολόγηση της πιστοληπτικής τους ικανότητας – με
αποτέλεσμα να αυξηθούν άμεσα τα επιτόκια του δημοσίου (και ιδιωτικού) χρέους της.
Η Fed
θα αναγκαζόταν τότε να επέμβει για πολλοστή
φορά με «πληθωριστικά δολάρια», οπότε θα ακολουθούσαν περαιτέρω «απομειώσεις»
των στοιχείων ενεργητικού των αμερικανικών τραπεζών, θα έπρεπε να διασωθούν
ακόμη περισσότερες τράπεζες από το κράτος (φορολογουμένους), επίσης ασφαλιστικές
εταιρείες κοκ.
Επί πλέον, πολλές κεντρικές τράπεζες στις
αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες διατηρούν υψηλά αποθέματα σε δολάρια, θα
έπρεπε να αυξήσουν τα κεφάλαια τους, για να αντισταθμίσουν την πτώση (υποτίμηση)
του δολαρίου - οπότε θα επακολουθούσε μία τεράστια χρηματοπιστωτική κρίση η
οποία, σε συνδυασμό με ένα απίστευτο συναλλαγματικό χάος, θα οδηγούσε στην πλήρη
αποσταθεροποίηση ολόκληρο τον πλανήτη.
ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
Αν και το παραπάνω σενάριο είναι τρομακτικό,
δεν μπορεί παρά να επικρατήσει αργά ή γρήγορα, εάν η αμερικανική οικονομία δεν
κατορθώσει να θεραπεύσει σύντομα τα τεράστια προβλήματα της. Η πρόσφατη δε
απόφαση της Fed
να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη ρευστότητα,
με 600 δις $ καθαρά (Quantitative
Easing 2), αφενός μεν απλά
καθυστερεί το μοιραίο, αφετέρου τοποθετεί εναντίον των Η.Π.Α. ολόκληρο τον
υπόλοιπο κόσμο. Είναι όμως σε θέση να λύσει ειρηνικά τα προβλήματα της η
υπερδύναμη και πόσον καιρό έχει αλήθεια στη διάθεση της; Τα μεγέθη που
ακολουθούν είναι αποκαλυπτικά:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι:
Βασικά μεγέθη της αμερικανικής οικονομίας
Μεγέθη |
Εξέλιξη |
|
|
Δημόσιο χρέος |
Μέση αύξηση 3,2 δις $ ανά
ημέρα, από το 2006 |
Άνεργοι |
Αύξηση κατά 7.300 ημερησίως,
από το 2008 |
Βιομηχανία |
Απώλεια 1.400 βιομηχανικών
θέσεων εργασίας ημερήσια (2006) |
Πηγή:
Spiegel
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Όπως φαίνεται καθαρά από τον Πίνακα Ι, η
αρνητική εξέλιξη των μεγεθών της αμερικανικής οικονομίας είναι τρομακτική – μία
κατάσταση που μάλλον θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο, όταν το δημόσιο χρέος σε
σχέση με το ΑΕΠ, ξεπεράσει το κρίσιμο σημείο, το οποίο για τη συγκεκριμένη χώρα
(διαφέρει από κράτος σε κράτος) είναι το 90%. Στην περίπτωση που συμβεί κάτι
τέτοιο, έχουμε την άποψη ότι, αφενός μεν το Κεφάλαιο (πολυεθνικές κλπ) θα
εγκαταλείψει μαζικά τη χώρα, «μεταναστεύοντας» στην Ασία, αφετέρου δε θα
ακολουθήσουν τεράστιες αναταραχές και εξεγέρσεις, εντός της πολυπολιτισμικά «ευαίσθητης»
αμερικανικής κοινωνίας – πιθανότατα όταν η ανεργία ξεπεράσει το «όριο ανοχής»
της, το οποίο τοποθετείται στο 12% (επίσημος δείκτης).
Περαιτέρω, παρά το ότι η ανεργία τώρα
υπολογίζεται επίσημα στο 10%, εάν συμπεριλάβει κανείς αυτούς που έχουν
σταματήσει να αναζητούν εργασία και δεν δηλώνονται πουθενά, φαίνεται να
πλησιάζει το 20%. Μόνο το Σεπτέμβριο χάθηκαν 100.000 θέσεις εργασίας, με
αποτέλεσμα να κατηγορείται ο αμερικανός πρόεδρος με τα παρακάτω προσβλητικά
λόγια: «Η Αμερική κυβερνάται από ένα φάντασμα. Η ισχυρότερη χώρα του
κόσμου καθοδηγείται από τα όνειρα ενός ιθαγενή της φυλής των
Luo,
από τη δεκαετία του ’50» (D’
Souzas).
Ο επόμενος Πίνακας είναι επίσης χαρακτηριστικός:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ:
Εξέλιξη δημοσίου χρέους σε τρις $, Δημόσιο χρέος σε ποσοστά του ΑΕΠ, έλλειμμα (πλεόνασμα)
σε τρις $
Έτος |
Δημόσιο Χρέος |
Δημόσιο Χρέος/ΑΕΠ |
Έλλειμμα |
|
|
|
|
1981 |
1,0 |
32,5% |
-0,08 |
1985 |
1,8 |
43,8% |
-0,21 |
1990 |
3,2 |
55,9% |
-0,22 |
1995 |
4,9 |
67,0% |
-0,16 |
2000 |
5,6 |
57,3% |
+0,24 |
2005 |
7,9 |
63,5% |
-0,32 |
2009 |
11,9 |
83,4% |
-1,41 |
2010* |
13,8 |
94,0% |
-1,42 |
2011* |
15,1 |
100,0% |
-1,27 |
* Πρόβλεψη της αμερικανικής κυβέρνησης
Πηγή:
Spiegel
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Σημείωση:
Το χρέος των νοικοκυριών στη χώρα πλησιάζει τα 14 τρις $ (100% του ΑΕΠ),
ενώ έχει 20πλασιασθεί, σε σχέση με τη δεκαετία του ’70.
Από τον Πίνακα ΙΙ τεκμηριώνονται, μεταξύ άλλων,
τα καταστροφικά αποτελέσματα της εφαρμογής του νεοφιλελευθερισμού, του
κυρίαρχου δόγματος
καλύτερα του μονοπωλιακού καπιταλισμού, στις Η.Π.Α. - από τον τότε πρόεδρο
Ronald Reagan,
για τον οποίο το κράτος δεν αποτελούσε τη λύση για τα προβλήματα, αλλά ήταν
το ίδιο πρόβλημα (ως γνωστόν, «απελευθέρωσε» τις αγορές, άνοιξε τα κλειστά
επαγγέλματα, αποκρατικοποίησε ακόμη και τις κοινωφελείς επιχειρήσεις, ενίσχυσε
τα μέγιστα το
Κεφάλαιο, το οποίο
σήμερα προσπαθεί να διαφύγει στην Ασία από την «έξοδο κινδύνου», μείωσε τους
ανώτατους φορολογικούς συντελεστές από το 70% στο 28% κλπ). Στην εποχή του
δόθηκε τεράστια σημασία στον τραπεζικό κλάδο, ο οποίος διπλασίασε έκτοτε την
κερδοφορία του – ενώ πριν τη χρηματοπιστωτική κρίση, το 40% των κερδών όλων
των αμερικανικών επιχειρήσεων προερχόταν από τον τραπεζικό τομέα.
Η μοναδική θετική περίοδος (πλεόνασμα) ήταν επί
της δεύτερης προεδρίας του
Bill Clinton – η χειρότερη επί
B Obama.
Εδώ οφείλουμε να επισημάνουμε την επίδραση των επιτοκίων στο δανεισμό, αφού το
βασικό επιτόκιο της Fed
μειώθηκε από περίπου 18% τη δεκαετία του
’80, στο 0% - 0,25% σήμερα («επιτρέποντας» ουσιαστικά, αν όχι εσκεμμένα από το
κτήνος, μία
αντίστοιχη με την Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες, υπερχρέωση της υπερδύναμης).
Λόγω του ότι δε ο χειρισμός της οικονομίας μέσω των βασικών επιτοκίων έχει
εξουδετερωθεί (το επιτόκιο θα έπρεπε να είναι αρνητικό, στο -6% ίσως,
κάτι που όμως δεν είναι εφικτό), η
Fed
αναγκάσθηκε να χρησιμοποιήσει το «εργαλείο» της
πιστωτικής επέκτασης, επεμβαίνοντας ενεργά (αντισυμβατικά) στη λειτουργία της
αγοράς. Έτσι, από το 2008 αυξήθηκε το ενεργητικό της κατά 1,4 τρις $,
υπερδιπλασιαζόμενο (είναι ίσως σήμερα η πιο επικίνδυνη τράπεζα στον κόσμο).
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ:
Απασχολούμενοι εργάτες στη μεταποίηση (Βιομηχανία) σε εκ., ποσοστό ανεργίας σε
μεσοσταθμικά ποσοστά πενταετίας.
Έτος |
Απασχολούμενοι στη
Βιομηχανία |
Ποσοστό ανεργίας |
|
|
|
1980* |
18,7 |
7,7% |
1985 |
17,8 |
10,7% |
1990 |
17,7 |
6,5% |
1995 |
17,2 |
7,5% |
2000 |
17,3 |
5,7% |
2005 |
14,2 |
7,0% |
2010** |
11,8 |
***15,1% |
* Το 20,7% των συνολικά εργαζομένων
** Το 9% των συνολικά εργαζομένων (πρόβλεψη)
*** Πρόβλεψη ΟΟΣΑ
Πηγή:
ΟΟΣΑ
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Από τον Πίνακα ΙΙΙ φαίνεται η τεράστια
αποβιομηχανοποίηση των Η.Π.Α., ειδικά μετά το 2000 (φούσκα του διαδικτύου),
γεγονός που σημαίνει ότι ακόμη και αν υποτιμηθεί το δολάριο, πολύ δύσκολα θα
αυξηθούν οι αμερικανικές εξαγωγές, «ελλείψει» εξαγώγιμων προϊόντων. Εάν στα
προβλήματα αυτά προσθέσουμε και μία νέα κρίση στην αγορά ακινήτων, με τις
περαιτέρω προβλεπόμενες μειώσεις της αξίας τους, της τάξης του 15% (άρθρο
μας), καθώς επίσης την απειλή των «διαδικτυακών
καζίνο», οι ωρολογιακές βόμβες στα θεμέλια της υπερδύναμης είναι
τουλάχιστον τρομακτικές.
ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΝΟΥΜΕΡΟ 2 (QUANTITATIVE
EASING II)
Συνεχίζοντας, οι Η.Π.Α., στις οποίες ζουν 45 εκ.
άνθρωποι πλέον κάτω από το κατώτατο όριο της φτώχειας, ενώ το 25% των παιδιών
τρέφονται με κρατικά κουπόνια για δωρεάν φαγητό, δεν φαίνεται δυστυχώς να
είναι σε θέση να καταπολεμήσουν ορθολογικά τα προβλήματα τους. Ακριβώς για το
λόγο αυτό, παρά τις αντιδράσεις των υπολοίπων δυνάμεων του πλανήτη, η
Fed
αποφάσισε να ενισχύσει τη ρευστότητα ακόμη μία
φορά, με την «ποσοτική διευκόλυνση νούμερο 2» (QE
2). Με βάση το συγκεκριμένο πρόγραμμα λοιπόν, θα αγοράζει, μέχρι τα μέσα του
2011, επί πλέον ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου, λήξεως από 2 έως 10 έτη,
αξίας 75 δις $ μηνιαία (συνολικά 600 δις $ καθαρά ή 800 δις $ μικτά).
Το νέο πρόγραμμα της
Fed
θεωρείται «εχθρικό» από όλες τις υπόλοιπες
χώρες. Ο λόγος είναι το ότι, στην ήδη υπάρχουσα «καθαρή προσφορά»
δολαρίων, ανάλογου ύψους με τα ετήσια ελλείμματα του ισοζυγίου εξωτερικών
συναλλαγών (-430 δις $ σήμερα), θα προστεθεί πιθανότατα μία νέα «εξαγωγή
κεφαλαίων». Η «εξαγωγή» αυτή, η εκροή καλύτερα, θα είναι πιθανότατα αντίστοιχου
ύψους με τα ελλείμματα (περί τα 500 δις $), επειδή η επί πλέον ρευστότητα που
προσθέτει η Fed
στο «κυκλοφοριακό σύστημα» δεν φαίνεται
να απορροφάται από τους αμερικανούς καταναλωτές ή τις παραγωγικές επιχειρήσεις –
οπότε θα κατευθυνθεί (επενδυθεί) στο εξωτερικό, πολλαπλασιάζοντας τα
πληθωριστικά δολάρια.
Ουσιαστικά δηλαδή, για παράδειγμα καλύτερα, οι
αμερικανικές επιχειρήσεις (θα) αγοράζουν με φρεσκοεκτυπωμένα δολάρια, με χαρτιά
αμφιβόλου ποιότητας, υγιείς εταιρείες στο εξωτερικό, δανειζόμενες με 1% επιτόκιο
και ανταλλάσσοντας τα επικίνδυνα δολάρια με άλλα νομίσματα – εξάγοντας έτσι
τον πληθωρισμό σε ολόκληρο τον πλανήτη, όπως τρία χρόνια πριν εξήγαγαν τη
χρηματοπιστωτική κρίση. Τα δάνεια τους δε αυτά, όταν θα πρέπει κάποτε να
επιστραφούν, θα είναι ουσιαστικά πολύ λιγότερα - αφού θα έχει προηγηθεί μία
μεγάλη υποτίμηση του δολαρίου (βλέπε επενδύσεις των αμερικανών «γκουρού» σε
Γερμανία, Ελβετία, Κίνα κλπ). Φυσικά οι τοποθετήσεις σε επιλεγμένες μετοχές
αμερικανικών εταιρειών, οι οποίες επεκτείνονται στις αναπτυσσόμενες οικονομίες,
είναι αρκετά συμφέρουσες, για τον ίδιο λόγο – υπό την προϋπόθεση της αποφυγής
της μητέρας των κρίσεων, η οποία θα καταβαράθρωνε τα χρηματιστήρια όλου του
κόσμου.
Οι χώρες τώρα που θα κατευθυνθούν τα νέα
δολάρια, είναι κυρίως εκείνες, με τις οποίες το εμπορικό ισοζύγιο των Η.Π.Α.
είναι ελλειμματικό (Κίνα κλπ), αφού αυτές αναπτύσσονται με υψηλούς ρυθμούς. Οι
κεντρικές τράπεζες τώρα των κρατών αυτών, για να εμποδίσουν μία ισχυρή ανατίμηση
των νομισμάτων τους, η οποία θα μείωνε τη διεθνή ανταγωνιστικότητα τους, θα
υποχρεωθούν να αγοράσουν τις τεράστιες ποσότητες των (πετρο) δολαρίων,
αυξάνοντας τα συναλλαγματικά τους αποθέματα.
Μοναδική ίσως εξαίρεση αποτελεί η Ευρωζώνη, η
οποία διατηρεί την ισοτιμία του Ευρώ χαμηλά, χωρίς να υποχρεώνεται να αγοράζει
δολάρια – με τη βοήθεια των κρίσεων χρέους των ελλειμματικών κρατών της (Ιρλανδία,
Ελλάδα, Πορτογαλία κλπ). Χάρη στην Ελλάδα λοιπόν αποφεύγει μέχρι σήμερα τον
κίνδυνο, ενώ, σε περίπτωση ανάγκης, θα προστεθούν και κάποιες άλλες χώρες του
Νότου.
Για παράδειγμα, αντί να αγοράσει η ΕΚΤ δολάρια,
για να διατηρήσει χαμηλή την ισοτιμία του Ευρώ, όπως κάνουν οι αναπτυσσόμενες
χώρες, «προβάλλει» με έντεχνες ανακοινώσεις τις κρίσεις των ελλειμματικών χωρών
της Ευρωζώνης - οπότε οι επενδυτές δεν τοποθετούνται μαζικά στο κοινό νόμισμα,
με αποτέλεσμα να διατηρείται σταθερή η ισοτιμία του, χωρίς το κόστος αγοράς
δολαρίων (προς όφελος κυρίως της Γερμανίας).
Ουσιαστικά, ο στόχος είναι μία ισοτιμία ευρώ/δολαρίου
μεταξύ 1,25 και 1,45 έτσι ώστε, αφενός μεν να μην προβληματίζονται οι Γερμανοί
εξαγωγείς, αφετέρου να μην ακριβαίνουν δυσανάλογα οι πρώτες ύλες, οι οποίες
είναι απαραίτητες για τη βιομηχανία – πετρέλαιο, μέταλλα κλπ. Η ανακοίνωση
λοιπόν του υψηλοτέρου ελλείμματος της Ελλάδας για το 2009, τα «σκληρά μέτρα» που
ανακοινώνονται από τον κ.Junger,
όπως και τα πρόσφατα, αυξημένα προβλήματα της Ιρλανδίας, εξυπηρετούν τα
μέγιστα τις εκτός ΕΕ εξαγωγές της Γερμανίας. Προφανώς δε, είναι προτιμότερο
να εξάγει κανείς σε χώρες, το νόμισμα των οποίων είναι υποτιμημένο (Κίνα), παρά
σε χώρες με υπερτιμημένο και επομένως επικίνδυνο νόμισμα (Η.Π.Α.).
Η ΑΠΕΙΛΗ ΔΙΑΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΕ
Η οικονομική «ευρωστία» των ευρωπαϊκών κρατών
διαφοροποιείται μεταξύ τους, όσο ποτέ άλλοτε μέχρι σήμερα – γεγονός που
διαφαίνεται επίσης από την εξέλιξη των χρηματιστηριακών δεικτών τους. Για
παράδειγμα, η Σουηδία εμφανίζει ανάπτυξη της τάξης του 4,4% για το 2010, με το
χρηματιστήριο της να είναι 27% υψηλότερα από την αρχή του έτους - ενώ στην
Ελλάδα «μαίνεται» η ύφεση, ύψους περί το 4%, με το χρηματιστήριο της εντελώς
απαξιωμένο (μειωμένο περί το 30% από την αρχή του 2010). Όσον αφορά δε την
Ευρωζώνη, μόνο η Γερμανία και η Αυστρία παρουσιάζουν ανάπτυξη το 2010 (τα
χρηματιστήρια τους επίσης), ενώ ακόμη και η έντονα εξαγωγική Ολλανδία φαίνεται
να παραμένει σε ύφεση.
Η μη ισορροπημένη εξέλιξη των οικονομιών της
Ευρώπης έγινε φανερή με το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης – χωρίς αυτό να
σημαίνει ότι προκλήθηκε από αυτήν. Η πραγματική αιτία της «ανισορροπίας», μεταξύ
των ισχυρών και αδύναμων χωρών της ΕΕ, είναι κυρίως η διαφοροποιημένη
ανταγωνιστικότητα τους. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, από το ξεκίνημα της Ευρωζώνης μέχρι
πρόσφατα (1999 – 2008), το κόστος εργασίας ανά μονάδα, το κόστος παραγωγής
καλύτερα ενός συγκεκριμένου προϊόντος, μειώθηκε στη Γερμανία κατά 5%,
επειδή οι μισθολογικές αυξήσεις των γερμανών εργαζομένων «συγκρατήθηκαν» ανάλογα
(κάτι που εφαρμοζόταν στις Η.Π.Α. από το 1978, αφού ο πραγματικός ετήσιος μισθός
ήταν τότε 45.879 $, έναντι 45.123 $ το 2007 – με αποτέλεσμα η υπερβάλλουσα
κατανάλωση των αμερικανών πολιτών να χρηματοδοτείται από τα ενυπόθηκα δάνεια, τα
οποία στηρίζονταν στις εγγυήσεις της γνωστής φούσκας των ακινήτων).
Αντίθετα, στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου,
το κόστος εργασίας αυξήθηκε μεταξύ 25% και 30% - γεγονός που επιβάρυνε
ανάλογα τα προϊόντα τους. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο λοιπόν, τα γερμανικά προϊόντα
έγιναν πολύ πιο ελκυστικά για τους καταναλωτές, ενώ οι χώρες της Νότιας Ευρώπης
έγιναν μη ανταγωνιστικές. Το γεγονός αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τη σταδιακή
αποβιομηχανοποίηση τους, η οποία επιδεινώθηκε από την
κινεζική επιδημία.
Παρά το ότι λοιπόν συνηθίζουμε να κατηγορούμε τη χώρα μας, «θυματοποιούμενοι» ως
συνήθως, η «διάρρηξη» του παραγωγικού ιστού της δεν οφείλεται μόνο στην «πολιτική
διαφθορά» ή, έστω, στην «αναλγησία/οκνηρία» των Ελλήνων αλλά, κυρίως, στις
παραπάνω εξωτερικές συνθήκες – ενώ δεν είναι δικό μας αποκλειστικά «προνόμιο»,
αφού συνέβη στην πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ (επίσης στις Η.Π.Α., με «δράστες»
την Ιαπωνία στην αρχή και την Κίνα αργότερα).
Τα υπόλοιπα σοβαρά προβλήματα τώρα, με τα οποία
ευρίσκονται αντιμέτωπες όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες (ελλείμματα, δημόσιο
χρέος κλπ) είναι εν μέρει τα αποτελέσματα της απώλειας της ανταγωνιστικότητας
τους. Ειδικά οι ελλειμματικές χώρες της Ευρωζώνης, μη έχοντας
(α) συναλλαγματικές δυνατότητες (υποτίμηση του
νομίσματος τους για να μειώνουν πληθωριστικά το χρέος τους, για να ενισχύουν τις
εξαγωγές και τον τουρισμό, μειώνοντας ταυτόχρονα τις εισαγωγές κλπ),
(β) νομισματικές δυνατότητες (αυτόνομη κεντρική
τράπεζα για τη διαχείριση των επιτοκίων κ.ά.), καθώς επίσης
(γ) δημοσιονομικές δυνατότητες (η Ε.Ε. ζητούσε επίμονα την άμεση τήρηση του
Συμφώνου Σταθερότητας και τη μείωση των ελλειμμάτων, με όλα όσα όλα αυτά
συνεπάγονται – περιορισμό των μισθών, λιτότητα, μειωμένη ζήτηση με το φόβο του
αποπληθωρισμού κ.ά.),
είναι αδύνατον να εξέλθουν αυτόνομα από τα προβλήματα των οικονομιών τους (άρθρο
μας). Μοναδική τους δυνατότητα είναι η μείωση των μισθών και/ή η
απόλυση των εργαζομένων τους - κάτι που όμως εκβάλλει σε μία επικίνδυνη ύφεση,
αν όχι σε
στασιμοπληθωρισμό,
σε συνδυασμό με έντονες κοινωνικές αναταραχές. Η ευθύνη της μεταπολεμικής
Γερμανίας εν προκειμένω είναι ολοφάνερη (άρθρο
μας), αφού μία νομισματική ένωση είναι αδύνατον να λειτουργήσει
σωστά, εάν οι χώρες που τη συναποτελούν ενεργούν εγωιστικά, με στόχο το δικό
τους αποκλειστικά συμφέρον.
Συνεχίζοντας, εκτός από το ότι η Ευρωζώνη είναι
αδύνατον να παραμείνει ενωμένη, εάν δεν επιλυθούν τα προβλήματα της διαφορετικής
ανταγωνιστικότητας των κρατών-μελών της, είναι επίσης αδύνατον να
λειτουργήσει σωστά η ΕΚΤ. Κάποια στιγμή οφείλει να αποφασίσει σε ποιες
ακριβώς χώρες θα προσαρμόσει, θα κατευθύνει καλύτερα την πολιτική της. Οι
ισχυρές οικονομίες έχουν άμεση ανάγκη από υψηλότερα επιτόκια, έτσι ώστε να
περιορίζονται οι πληθωριστικές πιέσεις από την ανάπτυξη τους. Αντίθετα, για τις
αδύναμες οικονομίες, πόσο μάλλον για τις ελλειμματικές, απαιτούνται χαμηλά
επιτόκια, έτσι ώστε να ενισχύονται τόσο οι καταναλωτές, όσο και οι επιχειρήσεις
τους.
Εάν λοιπόν συνεχίσει να αναπτύσσεται η Ευρώπη
με διαφορετική δυναμική, η ΕΚΤ θα έλθει αντιμέτωπη με το παραπάνω δίλημμα – όπου
πιθανότατα, εάν δεν έχει εκλεγεί μέχρι τότε Γερμανός στην προεδρία της, θα
προσαρμόσει την πολιτική της στην πλειοψηφία των αδύναμων οικονομιών (εάν τυχόν
βέβαια εκλεγεί Γερμανός το 2011, η ΕΚΤ θα αυξήσει άμεσα τα επιτόκια της,
προσαρμόζοντας τα στις ισχυρές οικονομίες, οπότε ο Ευρωπαϊκός Νότος θα
καταστραφεί/υποδουλωθεί εντελώς).
Εν τούτοις, δεν υπάρχει ακόμη ανάγκη αύξησης
των βασικών επιτοκίων, επειδή στις χώρες που αναπτύσσονται με ισχυρούς ρυθμούς,
ο πληθωρισμός παραμένει χαμηλός. Παραδόξως δε, οι ασθενείς χώρες της Ευρώπης
ενισχύουν έμμεσα την ανάπτυξη των ισχυρών – αφού τα χαμηλά επιτόκια της ΕΚΤ,
τα οποία είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ελλειμματικών οικονομιών της ΕΕ,
ωθούν ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη των πλεονασματικών. Οι χώρες αυτές (κυρίως
η Γερμανία), επειδή εξασφαλίζουν πολύ εύκολα χαμηλότοκα δανειακά κεφάλαια, (τόσο
ο δημόσιος, όσο και ο ιδιωτικός τομέας τους) συνεχίζουν να επενδύουν -
μειώνοντας ακόμη περισσότερο το κόστος παραγωγής και αυξάνοντας την
ανταγωνιστικότητα τους.
Περαιτέρω, τόσο οι Σκανδιναβικές χώρες, όσο και
η Γερμανία, στήριξαν την ανάπτυξη τους σε μεγάλο βαθμό (περί το 35%), εξάγοντας
στις αναπτυσσόμενες οικονομίες του πλανήτη – κατευθύνοντας έντεχνα τη
χρηματοδότηση από τις τράπεζες στις εξαγωγικές κυρίως επιχειρήσεις τους.
Αντίθετα, οι χώρες που δεν κατάφεραν να εξάγουν στις αναπτυσσόμενες οικονομίες,
περιοριζόμενες στις αγγλοσαξονικές, δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τη
χρηματοπιστωτική κρίση – συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, καθώς επίσης της Μ.
Βρετανίας η οποία όμως, έχοντας το δικό της νόμισμα, μπορεί να κάνει χρήση των
ίδιων «εργαλείων» με τις Η.Π.Α. (αύξηση της ρευστότητας, ποσοτικές διευκολύνσεις,
διολίσθηση του νομίσματος κλπ).
Οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, αυτές δηλαδή που δεν
είναι μέλη της Ευρωζώνης και ειδικά τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, έχουν
επίσης διαφορετικά επίπεδα εξέλιξης μεταξύ τους – γεγονός που «αντικατοπτρίζεται»
από τους δείκτες των χρηματιστηρίων τους. Το χρηματιστήριο της Εσθονίας αυξήθηκε
κατά 65%, της Βουλγαρίας μειώθηκε κατά -20%, ενώ η Πολωνία εμφάνισε τη
μεγαλύτερη πρόοδο από όλες τις άλλες. Η Ουκρανία, η Ρουμανία και η Ουγγαρία
ξέφυγαν (;) από τη χρεοκοπία με τη «βοήθεια» του ΔΝΤ, το οποίο όμως τις οδήγησε
σε μία τεράστια ύφεση. Αντίθετα, τόσο η Πολωνία, όσο και οι χώρες της Βαλτικής,
παρουσίασαν μία ισχυρότατη ανάπτυξη.
Ολοκληρώνοντας, ειδικά όσον αφορά την Ευρωζώνη,
όπου η Γερμανία λειτουργεί δυστυχώς επεκτατικά, ενώ καμία χώρα-μέλος δεν έχει τη
δυνατότητα να τυπώσει χρήματα, είναι απαραίτητη, είτε (α)
η δημοσιονομική της ένωση,
είτε (β)
η «εκδίωξη» της Γερμανίας.
Διαφορετικά θα διαλυθεί τόσο η Ευρωζώνη, όσο και ολόκληρη η Ενωμένη Ευρώπη
- πολύ πιο σύντομα, από ότι φανταζόμαστε, ενδεχομένως εντός των επομένων δύο
ετών (εάν βέβαια δεν «επιλέξει» την υποδούλωση της από τη Γερμανία, με
διακοσμητικό «συνεργάτη» της τη Γαλλία).
Η ΑΠΕΙΛΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Σύμφωνα με τον Πίνακα ΙV
που ακολουθεί, η Ελλάδα δεν πρόκειται να
αποφύγει τη χρεοκοπία, εάν δεν μεσολαβήσει μία σημαντική διαγραφή δημοσίων χρεών,
σε συνδυασμό με την αναδιάρθρωση των υπολοίπων (επιμήκυνση του χρόνου
αποπληρωμής, με χαμηλά επιτόκια).
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙV:
ΑΕΠ, ύφεση, έλλειμμα και δημόσιο χρέος σε εκ. €
Μεγέθη/έτη |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
|
|
|
|
|
|
|
ΑΕΠ** |
237.494 |
227.994 |
222.066 |
224.508 |
229.223 |
234.037 |
Ύφεση %* |
|
-4,0% |
-2,6% |
1,1% |
2,1% |
2,1% |
‘Έλλειμμα %** |
-13,6% |
-8,1% |
-7,6% |
-6,5% |
-4,9% |
-2,6% |
‘Έλλειμμα |
32.299 |
18.467 |
16.877 |
14.593 |
11.231 |
6.084 |
Δημ. Χρέος*** |
298.524 |
340.680 |
360.080 |
374.593 |
385.824 |
391.908 |
Δημ. Χρέος/ΑΕΠ |
125% |
149% |
162% |
167% |
168% |
167% |
Πηγή:
Υπουργείο Οικονομικών – Προσχέδιο προϋπολογισμού 2011
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
* Πρόβλεψη υπουργείου οικονομικών (η πρόβλεψη
για το έλλειμμα 2009-2010 αναθεωρήθηκε ήδη προς το χειρότερο).
** Έλλειμμα με την εφαρμογή του προγράμματος,
σύμφωνα με το υπουργείο – ΑΕΠ όχι από τους πίνακες, αλλά από την αφαίρεση της
προβλεπόμενης από το υπουργείο ύφεσης, χωρίς την τεχνητή αύξηση του ΑΕΠ λόγω
πληθωρισμού ή της ενδεχόμενης αναθεώρησης του, όπως συνέβη το 2006 (μαύρη
οικονομία)
*** 2009, 2010 και 2011 σύμφωνα με το υπουργείο
– 2012, 2013 και 2014 με πρόσθεση ελλειμμάτων
Σημείωση:
Δεν υπολογίζουμε την επί πλέον επιδείνωση του ελλείμματος από τα δημόσια
ιδρύματα, όπως ανακοινώθηκε.
Τα συνολικά ελλείμματα της Ελλάδας για την
περίοδο 2010-2014 (Πίνακας ΙV),
θα διαμορφωθούν (αισιόδοξα) στα 67,252 δις € (μάλλον θα ξεπεράσουν τα 80
δις €) τα οποία πρέπει επίσης να χρηματοδοτηθούν. Όμως, ακόμη και αν δεχθούμε
ότι θα βρεθούν πρόθυμοι δανειστές, κάτι για το οποίο αμφιβάλλουμε, η εξόφληση
των 110 δις € το 2014 ή, έστω, αργότερα, είναι εκτός κάθε πραγματικότητας.
Ταυτόχρονα, με δημόσιο χρέος στο 167% του ΑΕΠ (στην
καλύτερη περίπτωση), είναι αδύνατον να δανεισθεί ποτέ η χώρα μας από τις αγορές
– πόσο μάλλον με φυσιολογικά επιτόκια. Επομένως, εάν δεν ενεργήσει αμέσως, πολύ
δύσκολα θα αποφύγει τη χρεοκοπία – σε καμία περίπτωση την ελεγχόμενη,
καταλήγοντας προτεκτοράτο είτε της Γερμανίας (το πιθανότερο), είτε των Η.Π.Α.
Κάτι τέτοιο θα οφειλόταν βέβαια αποκλειστικά
και μόνο στις μέχρι σήμερα κυβερνήσεις μας,
αφού το μοναδικό μας πρόβλημα είναι το δημόσιο χρέος, σε συνδυασμό με τα
ελλείμματα του προϋπολογισμού μας, οφειλόμενα κυρίως στη σπατάλη του κρατικού
μηχανισμού – όταν οι περισσότερες άλλες χώρες της ΕΕ έχουν ταυτόχρονα προβλήματα
τραπεζών (ιδίως η Γερμανία, στις τράπεζες της οποίας η Ιρλανδία χρωστάει άνω των
150 δις €), μεγάλες αναταράξεις στις αγορές ακινήτων (ιδίως η Ισπανία και η
Ιρλανδία), ανεργία (Ισπανία), υψηλό συνολικό χρέος (Ιρλανδία, περί το 1.300%
του ΑΕΠ), ελάχιστα περιουσιακά στοιχεία στην ιδιοκτησία του κράτους (Μ.
Βρετανία), ανελαστικές δημόσιες δαπάνες (Πορτογαλία), αδυναμία
ανάπτυξης (Ιταλία) κλπ.
ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΡΧΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
(α) Απαντώντας τώρα στο πρώτοι ερώτημα που
θέσαμε στην αρχή του κειμένου μας, στο εάν θα μπορούσε δηλαδή να γίνει
κάτι από την αρχή του έτους (2009) μέχρι τον Οκτώβριο, για να μην βρεθούμε σε
τόσο δύσκολη θέση, έχουμε την άποψη ότι, εάν συγκρατούσαμε τους μισθούς
και μειώναμε άμεσα τις δαπάνες του δημοσίου, εισάγοντας κάποιες ΔΕΚΟ στο
χρηματιστήριο και εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα το δανεισμό μας για το επόμενο έτος,
αφού γνωρίζαμε τι θα συνέβαινε διεθνώς (άρθρο
μας), θα είχαμε αποφύγει τον κίνδυνο της χρεοκοπίας – παραμένοντας
βέβαια σε «επικίνδυνα νερά», όπως και οι υπόλοιπες χώρες του Νότου, λόγω της
αδύναμης ανταγωνιστικότητας μας. Φυσικά δεν έπρεπε σε καμία περίπτωση να
προκηρύξουμε τις εκλογές του 2009, οι οποίες έδωσαν την προτελευταία βολή στην
οικονομία μας (η χαριστική βολή δόθηκε τον
Απρίλιο του 2010).
Ο Πίνακας V
που ακολουθεί τεκμηριώνει τη θέση μας, όσον
αφορά την έκρηξη των δαπανών του δημοσίου και τις τεράστιες ευθύνες της
Πολιτικής:
ΠΙΝΑΚΑΣ
V:
Διαφορά δαπανών μεταξύ 2006 και 2009
ΕΤΟΣ |
ΑΕΠ |
ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΔΑΠΑΝΕΣ* |
ΠΟΣΟΣΤΟ/ΑΕΠ |
|
|
|
|
2006 |
213.085 |
40.883 |
19,18% |
2009 |
240.150 |
59.098 |
24,60% |
|
|
|
|
|
|
Αύξηση: 18.215 |
|
Πηγή:
Υπουργείο Οικονομικών
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
* Χωρίς τόκους και χρεολύσια
Από τον Πίνακα
V,
διαπιστώνεται η «έκρηξη» των πρωτογενών δαπανών του δημοσίου μέσα σε τρία μόλις
έτη – τόσο σε απόλυτα μεγέθη, όσο και σε ποσοστιαία επί του εκάστοτε ΑΕΠ. Εάν
δεν είχαν αυξηθεί οι δαπάνες κατά το τεράστιο ποσόν των 18 δις € τότε, με
έσοδα 50 δις € και με τόκους 12 δις €, μηδενίζοντας τις δημόσιες επενδύσεις (έλλειμμα
δημοσίων επενδύσεων 2009 ύψους 7,19 δις € !), θα είχαμε έλλειμμα κάτω από το
3% επί του ΑΕΠ μας! Προφανώς λοιπόν το πρόβλημα ευρίσκεται στις
δαπάνες και όχι στην «ελλιπή φορολογική συνείδηση», ή όπου αλλού θα ήθελε να το
«μεταθέσει» η πολιτική μας ηγεσία (κυρίως στην Πολιτεία επομένως και πολύ
λιγότερο στους Πολίτες).
(β) Όσον αφορά τώρα το δεύτερο ερώτημα, το
εάν δηλαδή η προσέγγιση της ΕΕ, του ΔΝΤ και άλλων οργανισμών, ως περίπου
επαίτες, ήταν αφενός μεν αναξιοπρεπής, αφετέρου δε «αντιπαραγωγική»,
δημιουργώντας μία κατάσταση χωρίς διέξοδο, θεωρούμε ότι ισχύει απόλυτα -
αφού ακόμη και τότε (τέλη του 2009) είχαμε αρκετές λύσεις στη διάθεση μας (εθνικά
ομόλογα, περιορισμός των μισθών, μείωση των δημοσίων δαπανών,
εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας κλπ -
άρθρο μας), ενώ
εμείς ουσιαστικά «συμπεριλάβαμε» το ΔΝΤ στη «διάσωση» της Οικονομίας μας (άρθρο
μας:
Το χρονικό της αποτυχίας),
κάτι που ίσως αποφύγει η Ιρλανδία.
(γ) Στο τρίτο ερώτημα, σύμφωνα με το οποίο
θεωρείται ότι πήραμε τον κατήφορο, χωρίς επιστροφή, είναι πολύ
δύσκολο να απαντήσουμε σε σχέση με το ποιες θα είναι ο εξωτερικές
συνέπειες της αδυναμίας μας (πνευματικής, ηθικής, πολιτικής, οικονομικής), οι
οποίες ακόμη διαγράφονται σχετικά ασαφείς στον ορίζοντα, αλλά σύντομα θα
εμφανισθούν, ψυχρές και ανελέητες, ενώπιον μας. Αν και μπορούμε να
υποθέσουμε κάποιες, αναλύοντας τις κινήσεις των γειτονικών χωρών και τις δικές
μας (μη) «αντιδράσεις», περιοριζόμαστε στο ότι δεν πρόκειται να αποφύγουμε τις
συνέπειες, εάν δεν λύσουμε άμεσα και ριζικά τα οικονομικά μας προβλήματα (διαγραφή
μέρους των χρεών, 30-50%, και αναδιάρθρωση των υπολοίπων).
(δ) Προφανώς λοιπόν υπάρχει ακόμη διέξοδος για
την Ελλάδα, κάτι που απαντάει στο τελευταίο ερώτημα μας - εάν αποφασίσουμε να
κινηθούμε προς τη σωστή κατεύθυνση, εγκαταλείποντας την παθητικότητα, τη μιζέρια,
την ηττοπάθεια, τη δουλοπρέπεια και την υποταγή στο
Καρτέλ, πριν ακόμη
οδηγηθούμε στην απόλυτη καταστροφή. Ο Πίνακας
VI
που ακολουθεί τεκμηριώνει το ότι, με μία μικρή
αύξηση της παραγωγικότητας μας, σε συνδυασμό με μία ελάχιστη καλυτέρευση των
εξαγωγών μας (τουρισμού, ναυτιλίας), ταυτόχρονα με τη μείωση των περιττών
εισαγωγών, θα μπορούσε να επιλύσει εύκολα και γρήγορα το μεγαλύτερο μέρος των
οικονομικών προβλημάτων μας:
ΠΙΝΑΚΑΣ
VI:
Εργαζόμενοι, ΑΕΠ σε δις $, εξαγωγές και εργαζόμενοι ανά εξαγωγές (παραγωγικότητα)
Χώρες |
Εργαζόμενοι |
ΑΕΠ* |
Εξαγωγές * |
Εξαγωγ/Εργ. |
|
|
|
|
|
Ολλανδία |
7,50 εκ. |
644,6 δις |
465,30 δις |
62.040 |
Ελλάδα |
4,94 εκ. |
237,9 δις |
25,76 δις |
5.215 |
Σουηδία |
4,66 εκ. |
394,5 δις |
176,5 δις |
37.876 |
Αυστρία |
3,56 εκ. |
328,4 δις |
158,30 δις |
44.466 |
Δανία |
2,90 εκ. |
268,8 δις |
102,10 δις |
35.207 |
Φιλανδία |
2,68 εκ. |
210,5 δις |
92,62 δις |
34.560 |
Νορβηγία |
2,50 εκ. |
284,0 δις |
136,10 δις |
54.440 |
* 2007 σε δις $ , f.o.b.
Πηγή:
ip
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Σε σχέση με όλες τις άλλες χώρες που
αναφέρονται στον Πίνακα VI,
υστερούμε εντελώς αδικαιολόγητα τόσο στις εξαγωγές, όσο και στην
παραγωγικότητα των εργαζομένων μας. Ακόμη και η Πορτογαλία, με τα ελάχιστα
σχετικά μέσα που διαθέτει, πόσο μάλλον με τη θέση που βρίσκεται, έχει διπλάσιες
εξαγωγές από εμάς (περί τα 50 δις $). Επομένως, υπάρχει εύκολη διέξοδος για την
Ελλάδα, αρκεί να ανοίξει νέες αγορές (Κίνα, Αραβία, Ρωσία κλπ), αυξάνοντας
ταυτόχρονα την παραγωγικότητα των εργαζομένων της.
Εάν όμως υπάρχει διέξοδος και για τον πλανήτη,
εάν δηλαδή θα αποφευχθεί η μητέρα των κρίσεων, χωρίς να καταλήξει στον
τρίτο παγκόσμιο πόλεμο
(για τον οποίο θα είναι ουσιαστικά υπεύθυνες τόσο η Γερμανία, όσο και η Κίνα),
είναι ένα ερώτημα που αδυνατούμε να απαντήσουμε.
Βασίλης Βιλιάρδος
(copyright)
Αθήνα, 14. Νοεμβρίου 2010
----------------------------
«Ούτε και μια αναδιάρθρωση, με μείωση
της τιμής των ελληνικών ομολόγων κατά 50%, δεν θα αντιμετώπιζε την κρίση
χρέους της Ελλάδας», υποστηρίζει στην πρόσφατη έκθεσή του για τις
στρατηγικές δημοσιονομικής εξυγίανσης το
Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Είναι όμως
έτσι τα πράγματα, δικαιολογείται δηλαδή ο ισχυρισμός αυτός του ΔΝΤ, ή μήπως
έχει κάποια άλλη πρόθεση, στα πλαίσια των δικών του επιδιώξεων; Κίνητρο του
είναι αλήθεια το καλό της χώρας μας, ή μήπως η προστασία των δανειστών της,
μέσω της μετατροπής των μη εγγυημένων δημοσίων χρεών σε ενυπόθηκα; (τα οποία
προφανώς θα εξοφληθούν αργότερα, είτε με την εκχώρηση κρατικών «παγίων»
περιουσιακών στοιχείων, είτε με τη μεταφορά πόρων από τον ιδιωτικό τομέα στο
δημόσιο, δια μέσου των υπερβολικών φόρων;).
Περαιτέρω, στην ίδια έκθεση του με τον τίτλο
«
Fiscal
Exit:
From Strategy to Implementation»,
ο «διεθνής» οργανισμός, ο οποίος εκτός των άλλων είναι και ένας βασικός
πιστωτής της Ελλάδας, με βάση τη σύμβαση οικονομικής «στήριξης» του περασμένου
Μαΐου, δεν θεωρεί λύση την «ελεγχόμενη» πτώχευση – σε πλήρη αντίθεση με
τη Γερμανία, η οποία επέμενε στην υιοθέτηση μίας τέτοιας διαδικασίας, στα
πλαίσια της πρόσφατης συνόδου κορυφής της ΕΕ (αφού έκανε το τεράστιο για την
ίδια λάθος, να ανοίξει τις «πύλες» της Ευρωζώνης στο ΔΝΤ).
Όπως τονίζεται δε «έντεχνα» για την περίπτωση
της Ελλάδας, «Ακόμη και μια ιστορικά υψηλή μείωση της τιμής των ομολόγων
κατά 50%, δεν θα περιόριζε το Ελληνικό πρόβλημα (ελλείμματα κεντρικής
κυβέρνησης), παρά μόνο κατά 2,7% - ενώ σε άλλες χώρες, με μικρότερο
χρέος, μόνο κατά 0,5%. Αυτό οφείλεται στο ότι, το βασικό πρόβλημα για την
αποκλιμάκωση του χρέους δεν είναι οι τόκοι των δανείων (επομένως όχι τα
επιτόκια), ειδικά στις ανεπτυγμένες οικονομίες, αλλά η επίτευξη πρωτογενών
πλεονασμάτων, η οποία θα επέτρεπε μια πιο ορθολογική μείωση του χρέους».
Φαίνεται λοιπόν πως το ΔΝΤ έχει την άποψη ότι,
η διαγραφή των οφειλών του δημοσίου κατά 50% (haircut),
δεν θα προσέφερε πολλά στη χώρα μας, αφού θα εξοικονομούνταν ετήσιοι τόκοι
μόνο περί τα 7 δις € - οπότε θα μειωνόταν μόνο αντίστοιχα το
έλλειμμα (2,7%). Εάν όμως συμπεριλάβει κανείς στη σκέψη του πως με δημόσιο
χρέος ίσο με το 70% του ΑΕΠ (η διαγραφή του 50% των οφειλών μας θα ήταν
περίπου 160 δις €, οπότε τα υπόλοιπα θα ισούταν με το 70% ΑΕΠ ύψους 230 δις
€), δεν θα επιβαρυνόταν η χώρα μας με τοκογλυφικά επιτόκια και δεν θα έπαιρνε
τα καταστροφικά ΔΝΤ-μέτρα, τα οποία
(α) αφενός μεν μας έχουν οδηγήσει σε έναν
επικίνδυνο
στασιμοπληθωρισμό (ύφεση -4%, με φορολογικό
πληθωρισμό 6% και ανεργία που θα φτάσει γρήγορα στο 20%),
(β) αφετέρου δε έχουν «βυθίσει» τους Έλληνες
στην απαισιοδοξία, σημαντικότερο «συστατικό» της οποίας είναι η επιδείνωση της
ύφεσης («άρνηση» επενδύσεων, μειωμένη παραγωγικότητα των εργαζομένων, μειωμένα
φορολογικά έσοδα, παρά την αύξηση των συντελεστών, κοινωνικές αναταραχές κλπ),
τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως θέλει να
τα παρουσιάζει το Ταμείο, υπερασπιζόμενο προφανώς τους πιστωτές μας, καθώς
επίσης τους εργοδότες του (Καρτέλ).
Βέβαια, το ΔΝΤ θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι,
τα μέτρα ελήφθησαν με στόχο την καταπολέμηση των ελλειμμάτων και όχι τη μείωση
του δημοσίου χρέους, η οποία σχεδιάζεται να προέλθει από την πώληση (λεηλασία)
των κρατικών επιχειρήσεων. Στην περίπτωση αυτή θα απαντούσαμε ότι ευτυχώς στην
Ελλάδα, σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες, ένα μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων
του δημοσίου τομέα (πάγια περιουσιακά στοιχεία αξίας περί τα 300 δις € επίσης)
δεν έχουν αποκρατικοποιηθεί (ή πωληθεί, όσον αφορά τα πάγια), με αποτέλεσμα οι
ζημίες τους να επιβαρύνουν το κράτος – αν και πολλές από αυτές έχουν ζημίες (για
παράδειγμα οι δημόσιες συγκοινωνίες, οι οποίες έχουν πολύ χαμηλές τιμές
εισιτηρίων, σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη), επειδή εξυπηρετούν κοινωνικούς
σκοπούς.
Εάν τώρα αποκρατικοποιούνταν μόνο οι
κερδοφόρες επιχειρήσεις του δημοσίου (όπως στο παράδειγμα του ΟΤΕ), τότε το
μεν χρέος θα μειωνόταν κατά το ποσόν της πώλησης, το δε έλλειμμα θα
αυξανόταν κατά το ποσόν των (μη) εισπραττομένων ετησίων μερισμάτων.
Αντίθετα, εάν αποκρατικοποιούνταν οι ζημιογόνες επιχειρήσεις, αφενός μεν θα
μειωνόταν αυτόματα το έλλειμμα (λόγω της μεταφοράς των ζημιών τους στον
ιδιωτικό τομέα, όπως συνέβη με την Ολυμπιακή), αφετέρου τα έσοδα θα περιόριζαν
το δημόσιο χρέος.
Και στις δύο περιπτώσεις όμως θα αυξανόταν το
ιδιωτικό χρέος, όπως συμβαίνει σε όλες σχεδόν τις δυτικές οικονομίες (Πίνακας
Ι).
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι:
Συνολικό χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό – Προβλέψεις 2010
Χώρα |
Συνολικό
Χρέος* |
Δημόσιο
Χρέος** |
Ιδιωτικό
Χρέος |
|
|
|
|
Ελλάδα |
252% |
128,90 |
123,1% |
Γερμανία |
285% |
76,70 |
208,3% |
Ιταλία |
315% |
116,70 |
198,3% |
Γαλλία |
323% |
82,50 |
240,5% |
Πορτογαλία |
323% |
84,60 |
238,4% |
Μ. Βρετανία |
466% |
80,00 |
386,0% |
Πηγή:
Συνδυασμός στοιχείων από
Κομισιόν,
McKinsey Global
Institute και μελέτη της
Deutsche Bank,
σύμφωνα με την οποία το ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας είναι 123% του ΑΕΠ, ενώ της
Πορτογαλίας 239%
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
* Δημόσιο και ιδιωτικό,
εσωτερικό και εξωτερικό
** Πρόβλεψη 2010
Περαιτέρω, στον ιδιωτικό τομέα, σε αντίθεση
με το δημόσιο, η αξία των παγίων περιουσιακών στοιχείων προσμετρείται στο
ενεργητικό, «μειώνοντας» το παθητικό – οπότε το συγκριτικό με την Ελλάδα
συνολικό χρέος άλλων κρατών είναι πρακτικά μεγαλύτερο, από αυτό που φαίνεται
στον Πίνακα Ι.
Σε κάθε περίπτωση, ο σωστός δείκτης «οικονομικής
ευρωστίας» δεν είναι το δημόσιο χρέος προς τα ΑΕΠ, αλλά το συνολικό χρέος προς
το ΑΕΠ – ενώ στο καθορισμό του οφείλουν να λαμβάνονται υπ’ όψιν και τα
περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου (απαιτούνται διεθνώς κρατικοί
Ισολογισμοί, αντίστοιχοι με αυτούς των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα).
Ανεξάρτητα από αυτά, ίσως οφείλουμε να προσθέσουμε εδώ ότι, η μη
αποκρατικοποίηση των κοινωφελών επιχειρήσεων θεωρείται πλέον εύλογη, αφού
στη Γερμανία εθνικοποιούνται ήδη ξανά πολλές επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας,
οι οποίες στο παρελθόν είχαν πουληθεί σε ιδιώτες.
Συνεχίζοντας, επειδή φυσικά δεν είμαστε μόνοι
μας στον πλανήτη, ενώ γνωρίζουμε τις τρομακτικές συνέπειες της διαγραφής
χρέους από μία χώρα για το παγκόσμιο σύστημα (όπως, για παράδειγμα, την έκρηξη
μίας
ασφαλιστικής βόμβας μεγατόνων), κυρίως επειδή
θα υιοθετούταν από πάρα πολλές άλλες χώρες, θα θεωρούσαμε ίσως λογικότερη την
αναδιάρθρωση (επιμήκυνση) του χρέους, με χαμηλά επιτόκια (1%), με σταθερές,
μακροπρόθεσμες δόσεις (άνω των 30 ετών), σε συνδυασμό με σοβαρά μέτρα
ανάπτυξης (αύξηση της ανταγωνιστικότητας, άνοιγμα νέων αγορών κλπ). Βέβαια,
έχουμε αναφέρει πολλές άλλες λύσεις στο παρελθόν, με ανάλογα κείμενα μας (Η
έξοδος από την κρίση,
Ο μηδενισμός του χρέους κλπ), έτσι ώστε να
τεκμηριώσουμε πως η λύση του «επάρατου μνημονίου» όχι μόνο δεν είναι
μονόδρομος, αλλά η χειρότερη όλων.
Ειδικά όμως όσον αφορά την Ευρωζώνη, όπου η
Γερμανία λειτουργεί δυστυχώς επεκτατικά, ενώ καμία χώρα-μέλος δεν έχει τη
δυνατότητα να τυπώσει χρήματα, όπως για παράδειγμα οι Η.Π.Α., είναι επί
πλέον απαραίτητη, στην ενδεχόμενη αναδιάρθρωση (επιμήκυνση με χαμηλά
επιτόκια) των χρεών κάποιων χωρών-μελών είτε (α)
η δημοσιονομική της ένωση, είτε (β)
η «εκδίωξη» της Γερμανίας.
Διαφορετικά, είναι πολύ πιθανόν όλες οι
υπερχρεωμένες/μη ανταγωνιστικές χώρες της ζώνης του ευρώ να προβούν σε μία
μεγάλη διαγραφή χρεών (αν όχι να τα αρνηθούν εντελώς), ταυτόχρονα με την
αναδιάρθρωση των υπολοίπων - σε συνδυασμό με τη μαζική έξοδο τους από την
Ευρωζώνη, καθώς επίσης με την αυτόματη μετατροπή των οφειλών τόσο του δημοσίου
(υπολοίπων), όσο και του ιδιωτικού τομέα τους, στο νέο νόμισμα. Στην περίπτωση
αυτή, το πλήγμα για το «χρηματοπιστωτικό κτήνος» θα ήταν «ακαριαίο» - η
μοναδική ίσως λύση των «χρεωστικών» προβλημάτων παγκοσμίως.
Ολοκληρώνοντας την εισαγωγή μας, η Ελλάδα
είναι μία πολύ πλούσια χώρα, αφού διαθέτει κατά πολύ περισσότερα δημόσια
περιουσιακά στοιχεία από όλα τα άλλα δυτικά κράτη, τα οποία δεν
προσμετρούνται στο «ενεργητικό» της, αφενός μεν επειδή δεν έχει
αποκρατικοποιήσει τις δημόσιες επιχειρήσεις της, αφετέρου επειδή δεν έχει
πουλήσει τα πάγια της (η Βρετανία εκποιεί πλέον ακόμη και τα δάση της).
Όταν και εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε το
δημόσιο χρέος της θα μειωθεί εντυπωσιακά, ενώ το ιδιωτικό χρέος θα αυξηθεί σε
μικρότερο βαθμό - αφού τα πάγια θα προσμετρηθούν στην αξία (ισολογισμό) των
ιδιωτικοποιημένων πλέον δημοσίων επιχειρήσεων. Η πώληση όμως των κερδοφόρων
δημοσίων επιχειρήσεων θα αυξήσει τα ελλείμματα της χώρας μας, ενώ η πώληση των
ζημιογόνων θα τα μειώσει – παράλληλα, θα εκμηδενισθεί ο κοινωνικός ρόλος τους
(για παράδειγμα, οι ιδιώτες θα αυξήσουν τα εισιτήρια των συγκοινωνιών, θα
ακριβύνουν το ηλεκτρικό ρεύμα, το νερό κλπ), όπως συμβαίνει σε όλα τα άλλα
κράτη.
Η ΥΠΕΡΧΡΕΩΣΗ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ
Σε σχέση τώρα με το τεράστιο πρόβλημα της
υπερχρέωσης, το οποίο αντιμετωπίζει ολόκληρη η «δύση» και όχι μόνο η Ελλάδα,
οι παρακάτω δύο Πίνακες (ΙΙ, ΙΙΙ) από την πρόσφατη έκθεση του Ταμείου είναι
χαρακτηριστικοί:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ:
ΑΕΠ 2007 σε δις δολάρια, Ώριμο (ληξιπρόθεσμο) χρέος προς ΑΕΠ 2010, ‘Έλλειμμα
προς ΑΕΠ 2010 και συνολικά απαιτούμενη χρηματοδότηση (Ώριμο χρέος + Έλλειμμα)
προς ΑΕΠ 2010
Χώρα |
ΑΕΠ 2007 |
Ώριμο χρέος* |
Έλλειμμα** |
Συν. χρηματοδότησης |
|
|
|
|
|
Ιαπωνία |
5.103,0 |
43,4% |
9,6% |
53,0% |
Ιρλανδία*** |
219,7 |
6,5% |
31,9% |
38,4% |
Η.Π.Α. |
13.750,0 |
15,4% |
11,1% |
26,5% |
Ιταλία |
1.862,0 |
20,3% |
5,1% |
25,4% |
Βέλγιο |
388,4 |
17,8% |
4,8% |
22,6% |
Γαλλία |
2.244,0 |
14,3% |
8,0% |
22,3% |
Ισπανία |
1.153,0 |
10,8% |
9,3% |
20,1% |
Πορτογαλία |
184,2 |
11,6% |
7,3% |
18,9% |
Ελλάδα |
237,9 |
10,3% |
7,9% |
18,2% |
Καναδάς |
1.144,0 |
13,1% |
4,9% |
18,0% |
Μ. Βρετανία |
2.472,0 |
5,3% |
10,2% |
15,5% |
Γερμανία |
3.024,0 |
8,5% |
4,5% |
13,0% |
Φιλανδία**** |
210,5 |
9,1% |
3,4% |
12,5% |
Σουηδία |
394,5 |
4,1% |
2,2% |
6,3% |
Αυστραλία |
687,9 |
1,5% |
4,6% |
6,1% |
|
|
|
|
|
Μεσοστ. Όρος |
|
17,0% |
9,1% |
26,1% |
Πηγή:
IMF - ΑΕΠ
2007 IQ
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
* Προβλέψεις
Bloomberg
από τον Ιανουάριο του 2010
** Προβλέψεις (WEO)
από τον Οκτώβριο του 2010
*** Το έλλειμμα του προϋπολογισμού της
Ιρλανδίας είναι αυξημένο, σύμφωνα με τις δηλώσεις της χώρας για διάσωση των
τραπεζών της (bank
recapitalization), την οποία η
κυβέρνηση τοποθέτησε στα 30 δις € ή στο 20% του ΑΕΠ της.
**** Μείωση του ΑΕΠ κατά 8% το 2009,
ενδεχομένως ξανά ύφεση το 2010 (πηγή:MM)
Σύμφωνα με τον Πίνακα ΙΙ, η Ιαπωνία θα
χρειασθεί για ολόκληρο το 2010 συνολική χρηματοδότηση (ληξιπρόθεσμα χρέη συν
ελλείμματα προϋπολογισμού) ίση με το 53% του ΑΕΠ της – ένα πραγματικά
τεράστιο ποσόν (κυριολεκτικά και ποσοστιαία), αφού είναι σχεδόν τριπλάσιο (ποσοστιαία)
από το αντίστοιχο της Ελλάδας. Επομένως, η χώρα θα αντιμετωπίσει σύντομα
μεγάλα προβλήματα, παρά το ότι έχει θετικό ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών.
Ακολουθεί η Ιρλανδία, μετά την (ατυχή κατ’
εμάς για τους δύστυχους Πολίτες της) διάσωση των τραπεζών της, με 38,4% του
ΑΕΠ. Κατά την άποψη μας δε, η διάσωση των τραπεζών της θα κοστίσει τελικά
πολύ περισσότερα, από τα 30 δις € που ανακοίνωσε η κυβέρνηση της, εκτός εάν
απαιτήσει διαγραφή μεγάλου μέρους των χρεών τους – ενώ η προσφυγή της στο
μηχανισμό στήριξης (ΔΝΤ) φαίνεται μάλλον αναπόφευκτη. Στη συνέχεια έρχονται οι
Η.Π.Α. με 26,5% του ΑΕΠ - ένα μάλλον «αστρονομικό» ποσόν, κρίνοντας από
το ύψος του ΑΕΠ της υπερδύναμης. Η Ιταλία είναι η αμέσως επόμενη στον Πίνακα,
με το Βέλγιο, την Γαλλία, την Ισπανία (ο οικονομολόγος κ.Rogoff
θεωρεί ότι θα χρεοκοπήσει, με
πιθανότητα 95%) και την Πορτογαλία να ακολουθούν «κατά πόδας».
Τουλάχιστον από εδώ βλέπουμε τις τεράστιες
αδυναμίες της Γαλλίας, σε σχέση με τη Γερμανία, γεγονός που επεξηγεί τους
ουσιαστικά συνεχείς συμβιβασμούς της στα ευρωπαϊκά θέματα. Απορούμε όμως με
την αλαζονεία της, όταν γνωρίζει πολύ περισσότερο από κάθε άλλον (άρθρο
μας) ότι, δυστυχώς, δεν έχει καμία απολύτως δυνατότητα να
ανταγωνισθεί τη Γερμανία. Όπως βλέπουμε, η Ελλάδα είναι κάπου στο μέσον,
ενώ ο Πίνακας ΙΙΙ που ακολουθεί απεικονίζει τα ίδια μεγέθη για το 2011:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι
IΙ:
ΑΕΠ 2007 σε δις δολάρια, Ώριμο (ληξιπρόθεσμο) χρέος προς ΑΕΠ 2011, ‘Έλλειμμα
προς ΑΕΠ 2011 και συνολικά απαιτούμενη χρηματοδότηση (Ώριμο χρέος + Έλλειμμα)
προς ΑΕΠ 2011
Χώρα |
ΑΕΠ 2007 |
Ώριμο χρέος* |
Έλλειμμα** |
Συν. χρηματοδότησης |
|
|
|
|
|
Ιαπωνία |
5.103,0 |
48,9% |
8,9% |
57,8% |
Ιρλανδία |
219,7 |
6,1% |
11,8% |
17,9% |
Η.Π.Α. |
13.750,0 |
18,1% |
9,7% |
27,8% |
Ιταλία |
1.862,0 |
18,2% |
4,3% |
22,5% |
Βέλγιο |
388,4 |
18,4% |
5,1% |
23,4% |
Γαλλία |
2.244,0 |
16,0% |
6,0% |
22,0% |
Ισπανία |
1.153,0 |
11,0% |
6,9% |
17,9% |
Πορτογαλία |
184,2 |
15,5% |
5,2% |
20,7% |
Ελλάδα |
237,9 |
16,5% |
7,3% |
23,8% |
Καναδάς |
1.144,0 |
13,3% |
2,9% |
16,2% |
Μ. Βρετανία |
2.472,0 |
7,5% |
8,1% |
15,6% |
Γερμανία |
3.024,0 |
9,1% |
3,7% |
12,8% |
Φιλανδία |
210,5 |
9,3% |
1,8% |
11,1% |
Σουηδία |
394,5 |
4,5% |
1,4% |
5,9% |
Αυστραλία |
687,9 |
2,0% |
2,5% |
4,5% |
|
|
|
|
|
Μεσοστ. Όρος |
|
|
|
|
Πηγή:
IMF - ΑΕΠ
2007 IG
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
* Προβλέψεις
Bloomberg
από τον Ιανουάριο του 2010
** Προβλέψεις (WEO)
από τον Οκτώβριο του 2010
Από τον Πίνακα ΙΙΙ είναι σαφές ότι, τόσο η
ανάγκες χρηματοδότησης της Ιαπωνίας, όσο και αυτές των Η.Π.Α. παραμένουν σε
τρομακτικά επίπεδα, για τα μεγέθη των οικονομιών τους, όπως επίσης αυτές των
υπολοίπων χωρών. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι, το 2011 θα είναι ένα
εξαιρετικά δύσκολο έτος για πάρα πολλά κράτη, με την πιθανότητα μίας νέας
παγκόσμιας ύφεσης σημαντικά αυξημένη. Ενδεχομένως δε να οδηγήσει στο
δεύτερο, πολύ πιο καταστροφικό στάδιο, τον πρώτο παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο
(άρθρο
μας).
Κάτι τέτοιο θα είχε φυσικά αντίκτυπο τόσο στα
χρηματιστήρια, όσο και σε πολλές άλλες χώρες - ειδικότερα στη Γερμανία, η
οποία φαίνεται να ανησυχεί, παρά την ανάπτυξη στο περίπου 3% που υπολογίζεται
για την οικονομία της το 2010. Έχει άλλωστε ήδη καταγράψει τα πρώτα
ανησυχητικά δείγματα, αφού υποχωρούν οι παραγγελίες στη βιομηχανία της από την
ΕΕ (λόγω των μέτρων λιτότητας που έχουν υιοθετήσει οι περισσότερες ευρωπαϊκές
χώρες), όπου η Γερμανία πραγματοποιεί το 70% των εξαγωγών της. Με την Κίνα δε
στις παρυφές της ΕΕ (άρθρο
μας), όπου η Ελλάδα διαδραματίζει έναν σημαντικότατο ρόλο, καθώς
επίσης μετά την
απόβαση του ΔΝΤ, όπου ξανά η Ελλάδα
πρωταγωνιστεί, τα πράγματα δεν φαίνονται τόσο αισιόδοξα για την ηγέτιδα δύναμη
της Ευρωζώνης.
Φυσικά, για τις υπερχρεωμένες χώρες του
ευρωπαϊκού νότου οι οποίες, μαζί με τα μεγάλα ελλείμματα των προϋπολογισμών
τους, την ανεργία, την κρίση σημαντικών τομέων των οικονομιών τους (τράπεζες,
ακίνητα κλπ), αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα τεράστια προβλήματα στα εμπορικά τους
ισοζύγια, κυρίως λόγω της χαμηλής ανταγωνιστικότητας τους (άρθρο
μας), η κατάσταση θα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη - ενώ η
χρηματοδότηση των ληξιπρόθεσμων ομολόγων τους αρκετά επίπονη, γεγονός που
φαίνεται από τον Πίνακα ΙV
που ακολουθεί:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙV:
Λήξη Ομολόγων, με ημερομηνία καταγραφής 29.04.2010*, σε δις €
Έτος |
Ελλάδα |
Ιταλία |
Ισπανία |
Πορτογαλία |
Ιρλανδία |
|
|
|
|
|
|
2010* |
15,80 |
251,50 |
76,50 |
17,90 |
8,60 |
2011 |
31,30 |
192,20 |
84,00 |
15,90 |
4,60 |
2012 |
31,70 |
168,20 |
61,20 |
8,60 |
6,00 |
2013 |
24,90 |
100,40 |
51,50 |
8,20 |
6,00 |
2014 |
31,60 |
89,10 |
46,80 |
13,60 |
10,00 |
2015 |
21,10 |
85,40 |
24,70 |
9,90 |
0,20 |
2016 |
15,10 |
51,10 |
16,10 |
5,60 |
8,60 |
2017 |
22,10 |
64,40 |
29,80 |
6,20 |
0,00 |
2018 |
9,80 |
46,20 |
16,50 |
6,50 |
8,20 |
2019 |
24,70 |
86,50 |
28,70 |
7,90 |
14,50 |
2020 |
5,30 |
52,70 |
8,30 |
5,00 |
16,70 |
|
|
|
|
|
|
Σύνολο |
233,40 |
1.187,70 |
444,10 |
105,30 |
83,40 |
Πηγή:
Bloomberg
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Όπως φαίνεται από τον Πίνακα ΙV,
τα ληξιπρόθεσμα ομόλογα όλων των χωρών του νότου και ειδικά της Ιταλίας, δεν
είναι αμελητέα – πολύ περισσότερο εάν δεχθούμε ότι οι «αγορές», κατανοώντας
πλήρως τόσο το πρόβλημα, όσο και την ισχύ τους, θα αυξήσουν δραματικά τα
επιτόκια δανεισμού (Spreads,
CDS
κλπ). Φυσικά η φυγή των κεφαλαίων προς τις
αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες υπόσχονται αυξημένη κερδοφορία, είναι ήδη
δεδομένη - οπότε η τοκογλυφική «αφαίμαξη» της δύσης (συνεχώς αυξανόμενα
επιτόκια δανεισμού) φαίνεται σαν την πλέον κερδοφόρα χρηματοπιστωτική
στρατηγική του «κτήνους».
Το πρόβλημα αυτό (φυγή κεφαλαίων) φαίνεται
ιδιαίτερα στις Η.Π.Α. όπου, παρά το ότι η
Fed
τυπώνει αδιάκοπα χρήματα, δεν κατευθύνονται
στην πραγματική οικονομία από τις επιχειρήσεις που τα λαμβάνουν, αλλά «προωθούνται»
είτε στις εξαγορές μικρότερων εταιρειών, είτε επενδύονται στις αναπτυσσόμενες
οικονομίες. Ο Πίνακας V
που ακολουθεί είναι χαρακτηριστικός:
ΠΙΝΑΚΑΣ
V:
Δάνεια επιχειρήσεων στις Η.Π.Α., με μηδαμινά επιτόκια.
Εταιρεία |
Δάνειο |
Επιτόκιο |
Χρήση |
|
|
|
|
Wal-Mart |
5,00 δις $ |
0,75% |
Εξαγορά της
Massmart
στη Ν. Αφρική |
Microsoft |
4,75 δις $ |
0,87% |
Εξαγορά εταιρειών εκτός Η.Π.Α. |
Pepsi |
2,25 δις $ |
|
Εξαγορά εταιρειών εκτός Η.Π.Α. |
E-Bay |
|
1,00% |
Εξαγορά εταιρειών εκτός Η.Π.Α. |
Πηγή:
Reuters
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
* Σύμφωνα με την
Moody’s,
οι υπόλοιπες εταιρείες στις Η.Π.Α. εκτός του χρηματοπιστωτικού κλάδου,
διατηρούν χρηματικά αποθέματα (ταμείο) ύψους 1 τρις $, για εξαγορές
ανταγωνιστών τους – κυρίως εκτός Αμερικής.
Την ίδια στιγμή βέβαια διαφαίνεται μία νέα
τάση στις Η.Π.Α., όπου τα νοικοκυριά μειώνουν δραστικά τις τοποθετήσεις τους
στη
Wall Street,
ενδεχομένως σαν αποτέλεσμα της τελευταίας κρίσης και των τεράστιων απωλειών
που υπέστησαν – αλλά και της μειωμένης πλέον εμπιστοσύνης τους στις
χρηματαγορές.
Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Είναι σίγουρα αρκετές εκείνες οι χώρες, οι
οποίες βλέπουν την απόφαση της
Fed
για περαιτέρω «μονεταριστικά» μέτρα ενίσχυσης
της αμερικανικής οικονομίας (θα ξεπεράσουν ενδεχομένως το 1 τρις $), σαν
έντονα εχθρική πράξη, εναντίον των υπολοίπων κρατών – κυρίως της Ευρωζώνης και
της Κίνας. Εν τούτοις, οι Η.Π.Α. δεν έχουν δυστυχώς καμία άλλη διέξοδο από
την κρίση, παρά την απειλή του υπερπληθωρισμού και των υπερβολών (φούσκες)
που προκαλεί η πιστωτική επέκταση - εάν δεν συμφωνήσουν όλες οι χώρες της
G20
με την πρόταση που διατύπωσε, κατά την πρόσφατη σύνοδο, ο υπουργός οικονομικών
κ.
T.Geithner.
Ο υπουργός πρότεινε να θεσπισθούν ανώτατα,
καθώς επίσης κατώτατα όρια στα ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών όλων των χωρών,
καθώς επίσης αντίστοιχα όρια στα ελλείμματα/πλεονάσματα – προφανώς με την
υιοθέτηση μίας Πολιτικής, η οποία θα εξασφάλιζε την επίτευξη αυτών των στόχων.
Η συγκεκριμένη πρόταση, προερχόμενη από τις Η.Π.Α., είναι το λιγότερο
εντυπωσιακή – αφού αναγνωρίζει για πρώτη φορά μετά την «κατάργηση» του
Bretton-Woods
(1971) ότι, το αόρατο χέρι της «αγοράς» δεν εξασφαλίζει την ισορροπία των
εξωτερικών ισοζυγίων – οπότε η Πολιτεία οφείλει να αναλάβει τη συγκεκριμένη
λειτουργία. Φυσικά η Γερμανία προσπάθησε να στρέψει την προσοχή του κόσμου
αλλού, επειδή ανήκει στις πλεονασματικές χώρες και δεν τη συμφέρουν οι
προτάσεις των Η.Π.Α. - με τη βοήθεια της κριτικής που άσκησε στη νομισματική
πολιτική της Fed,
με τις δήθεν προτάσεις για μηχανισμούς αντιμετώπισης κρίσεων κλπ.
Όπως φαίνεται, η εντυπωσιακή αυτή «μεταστροφή»
των Η.Π.Α., με βάση την οποία αμφισβητείται πλέον επίσημα η ικανότητα (efficiency)
ισορροπίας της ελεύθερης αγοράς, προήλθε από την τοποθέτηση του υπουργού
οικονομικών της Βραζιλίας, ο οποίος αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε έναν
παγκόσμιο νομισματικό πόλεμο. Ο υπουργός κατηγόρησε τις διεθνείς αγορές, σε
σχέση με το ότι πλημμύρισαν τη χώρα του με απίστευτα πολλά κερδοσκοπικά
κεφάλαια - απέναντι στα οποία είναι πρακτικά αδύνατον να αμυνθεί η Βραζιλία.
Αναφέρθηκε λοιπόν στην αποτυχία «αυτορύθμισης»
των χρηματοπιστωτικών αγορών, όπως επίσης στα καταστροφικά τους αποτελέσματα
για την πραγματική οικονομία. Ίσως εδώ οφείλουμε να προσθέσουμε την άποψη του
οικονομολόγου κ.
Rogoff (πηγή:
Spiegel),
σύμφωνα με την οποία «Η χρηματοπιστωτική αγορά, με όλα όσα προϊόντα
διαθέτει, υπολογίζεται, έναντι παγκοσμίου ΑΕΠ 60 τρις $, στα 200 τρις $ - εκ
των οποίων τα 120 τρις $ δημιουργούνται από το εμπόριο των χρεών».
Περαιτέρω στη Βραζιλία, δεν εισρέουν τα
χρήματα επειδή η οικονομία της είναι σε τόσο καλή κατάσταση ή επειδή προσφέρει
μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες, αλλά λόγω του ότι ο πληθωρισμός είναι σχετικά
υψηλός – οπότε η κεντρική τράπεζα της χώρας είναι υποχρεωμένη να διατηρεί
συγκριτικά υψηλά τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια. Αυτό προσελκύει πολλούς διεθνείς
κερδοσκόπους, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τη διαφορά επιτοκίων μεταξύ της
Βραζιλίας και των χωρών που προσφέρουν μηδενικά επιτόκια, όπως για παράδειγμα
η Ιαπωνία.
Οι κερδοσκόποι αυτοί (
carry
traders)
δανείζονται χρήματα με μηδενικό επιτόκιο και τα τοποθετούν στη Βραζιλία – η
οποία προσφέρει σημαντικά υψηλότερο επιτόκιο. Επειδή τώρα στις
χρηματοπιστωτικές αγορές τα κέρδη είναι αυξημένα, όσο περισσότεροι
τοποθετούνται στο ίδιο προϊόν, το αποτέλεσμα είναι να εισρέουν συνεχώς
περισσότερα κεφάλαια στη Βραζιλία – προκαλώντας την παραδοξότητα να ανατιμάται
ένα νόμισμα σε μία πληθωριστική αγορά. Έτσι οι κερδοσκόποι κερδίζουν αφενός
μεν από τη διαφορά των επιτοκίων, αφετέρου από την «στρεβλή» (αλλά πραγματική)
ανατίμηση του νομίσματος.
Από την πλευρά όμως της πραγματικής
οικονομίας, τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας είναι καταστροφικά. Επειδή
ανατιμάται το νόμισμα, σαν αποτέλεσμα των αυξημένων εισροών κεφαλαίων, παρά το
ότι θα έπρεπε να υποτιμάται λόγω του πληθωρισμού, η ανταγωνιστικότητα της
χώρας διεθνώς μειώνεται - αφού τα εμπορεύματα της γίνονται διαρκώς
ακριβότερα στις εξαγωγικές αγορές. Αργά ή γρήγορα λοιπόν οδηγείται σε
ελλειμματικό εμπορικό κλπ ισοζύγιο, οπότε ακολουθεί «υποχρεωτικά» μία
συναλλαγματική κρίση – καταστρέφοντας εντελώς την πραγματική οικονομία της
χώρας, την οποία πλέον εγκαταλείπουν μαζικά (συνήθως πριν ξεσπάσει η κρίση –
συχνά με τη βοήθεια του ΔΝΤ) τα ξένα κεφάλαια.
Προφανώς, η μοναδική χώρα που έχει καταφέρει
να αποφύγει αυτό το πρόβλημα είναι η Γερμανία. Ακριβώς για το λόγο αυτό έχει
απόλυτη ανάγκη την Ευρωζώνη (άρθρο
μας), χωρίς την οποία θα ήταν αδύνατον να επιβιώσει. Πόσο
μάλλον όταν έχει μία μοναδική δυνατότητα να ελέγχει/ρυθμίζει τη νομισματική
ισοτιμία (Ευρώ), δια μέσου της επίκλησης κρίσεων κάποιων χωρών-μελών (όπως
πρόσφατα της Ελλάδας), οι οποίες μειώνουν την ισοτιμία του ευρώ αυτόματα -
όπως και της «επίλυσης» των κρίσεων τους (υποχρέωση σε λιτότητα, μηχανισμός
στήριξης κλπ), η οποία αυξάνει την ισοτιμία του ευρώ. Ο ρόλος της
χώρας μας εδώ, η οποία λειτουργεί «εξαερωτικά» (
ventilator)
στην ισοτιμία του ευρώ, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.
Ολοκληρώνοντας, η λύση του προβλήματος των
συναλλαγματικών ισοτιμιών παγκοσμίως είναι ουσιαστικά απλή, αφού αρκεί να
προσαρμόζονται στα θεμελιώδη οικονομικά χαρακτηριστικά των κρατών – να
συμβαδίζουν δηλαδή με τον εκάστοτε πληθωρισμό, με την παραγωγικότητα των
εργαζομένων, με τις μισθολογικές διαφορές ανά μονάδα παραγομένου προϊόντος (ανταγωνιστικότητα)
κλπ.
Εντός της Ευρωζώνης όμως, για τις χώρες-μέλη
της, η λύση αυτή δεν είναι εφικτή, αφού το κοινό νόμισμα δεν το επιτρέπει.
Οπότε, είτε κάποια στιγμή θα διαλυθεί η ζώνη του ευρώ (με τεράστιες
απώλειες και για τη Γερμανία), είτε θα ενωθεί δημοσιονομικά,
επιτρέποντας την ομαλή εξισορρόπηση των ελλειμμάτων-πλεονασμάτων (άρθρο
μας). Τρίτος δρόμος ουσιαστικά δεν υπάρχει, εάν δεν συναινέσουμε
βέβαια σε μία
Pax Germanica.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όπως γνωρίζουμε, ολόκληρα έθνη ή ολόκληρες
κοινωνικές ομάδες μέσα σε αυτά τα έθνη είναι δυνατόν να υποταγούν και να
γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης για μεγάλο χρονικό διάστημα (
E.Fromm).
Εν τούτοις όμως, κάποια στιγμή αντιδρούν, επειδή οι φόβοι, οι καχυποψίες, η
μοναξιά, η ένδεια και η εξαθλίωση, φτάνουν στα όρια τους – στο «οριακό» εκείνο
σημείο δηλαδή, στη «στροφή
του διαβόλου» καλύτερα όπου, μη έχοντας κανείς τίποτα να χάσει, «εξεγείρεται»,
χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες. Σε γενικές γραμμές τώρα οι άνθρωποι, είτε
(α) αντιδρούν με απάθεια, με τέτοια
εξασθένηση της πνευματικότητας, της πρωτοβουλίας και της επιδεξιότητας τους
δηλαδή, ώστε βαθμιαία δεν είναι σε θέση να εκτελούν τα καθήκοντα που τους
ανέθεσαν οι «ηγεμόνες» τους,
(β) αντιδρούν με τη συσσώρευση τόσου μίσους
και καταστροφικότητας, ώστε να επιφέρουν το τέλος των ίδιων των εαυτών τους,
των ηγεμόνων τους και του συστήματος τους,
(γ) η αντίδραση τους δημιουργεί μία τέτοια
ανεξαρτησία και επιθυμία για ελευθερία, ώστε με τις δημιουργικές παρορμήσεις
τους να οικοδομηθεί μία καλύτερη κοινωνία (ένωση κρατών κλπ).
Το είδος της αντίδρασης που θα εκδηλωθεί,
εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: από οικονομικούς, από πολιτικούς, καθώς
επίσης από τον παράγοντα του πνευματικού κλίματος, στο οποίο ζουν οι Πολίτες.
Όποιες όμως και αν είναι οι αντιδράσεις, η διαπίστωση ότι ο άνθρωπος μπορεί να
ζει κάτω από οποιαδήποτε σχεδόν συνθήκη, είναι η μισή αλήθεια. Πρέπει να
συμπληρωθεί με τη διαπίστωση ότι, αν ο άνθρωπος ζει κάτω από συνθήκες
αντίθετες προς τη φύση και τις βασικές απαιτήσεις της ανθρώπινης ανάπτυξης και
υγείας, δεν μπορεί παρά να αντιδράσει. Είναι υποχρεωμένος λοιπόν είτε να
χειροτερέψει τη θέση του και να χαθεί, είτε να δημιουργήσει εκείνες τις
συνθήκες, οι οποίες ευρίσκονται περισσότερο σε αρμονία με τις ανάγκες του.
Στόχος μας οφείλει να είναι η τρίτη «λύση»,
η δημιουργία δηλαδή εκείνων των συνθηκών, οι οποίες θα οδηγήσουν τους
παγκόσμιους Πολίτες σε μία τέτοια ανεξαρτησία και επιθυμία για ελευθερία,
ώστε με τις δημιουργικές παρορμήσεις τους να οικοδομηθεί μία καλύτερη
κοινωνία. Για να το πετύχουμε δεν χρειαζόμαστε καλύτερους πολιτικούς, αν
και θα ήταν ευχής έργο, αλλά περισσότερη Δημοκρατία.
Επίσης, συναίνεση μεταξύ των λαών,
έτσι ώστε να εμποδίζονται εκείνες οι χώρες, οι οποίες «επιβουλεύονται» την
παγκόσμια ειρήνη (σήμερα κυρίως η Γερμανία και η Κίνα), λειτουργώντας
επεκτατικά και εγωιστικά, εις βάρος τόσο των υπολοίπων κρατών, όσο και των
δικών τους Πολιτών (πρόσφατα κατηγορήθηκαν κάποιες γερμανικές επιχειρήσεις, οι
οποίες προσφέρουν μισθούς ανά ώρα μεταξύ 1,70 και 2,30 €).
Βασίλης Βιλιάρδος
(copyright)
Αθήνα, 07. Νοεμβρίου 2010
--------------------------------------------
9.11.2010. Ευρωπαϊκά ομόλογα με… ρήτρα
χρεοκοπίας! (ή κατά Π. Ήφ. Ρήτρα χρεωκοπίας αντί ρήτρας αλληλεγγύης)
http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/2010-11-09-00-44-52-2010110930064
Σημείωση Π. Ήφ. Εδώ και
δύο δεκαετίες ο υποφαινόμενος ανέλυε το φαινόμενο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σε
10 περίπου μονογραφίες και δεκάδες άρθρα ή δοκίμια. Ασφαλώς, πειθαρχημένα και
στην βάση παγίων κωδίκων ακαδημαϊκής ελευθερίας που πειθαναγκάζουν ένα
ευσεινήδητο ακαδημαϊκό σε περιγραφή και ερμηνεία. Τα παπαγαλάκια των κονδυλίων
και των διεθνικών κοινωνικοπολιτικών συνεδρίων όπου αναπτύσσονται ποικίλες
σχέσεις με δεξιώσεις όπου ρέει άφθονο κρασάκι πληρωμένο με σπάνιους κοινωνικούς
πόρους, ενοχλείτο γιατί η ακριβής περιγραφή θίγει συμφέροντα. Αντί ρήτρας
αλληλεγγύης έχουμε λοιπόν πλέον ρήτρα χρεωκοπίας. Και αυτό ονομάζεται ευρωπαϊκή
«ολοκλήρωση». Εγώ θεωρώ αυτά θεσμικές ανωμαλίες. Γι’ αυτό μετά από μια μακρά
διαδρομή στο κεφάλαιο 6 του Κοσμοθεωρία των Εθνών αποκρυστάλλωσα τις οντολογικές
προϋποθέσεις που οι ίδιες οι ευρωπαϊκές κοινωνίες συγκρότησαν και πάνω στις
οποίες εδράζεται το «μετά-νεοτερικό» (σε αντί-διαστολή με το μετά-μοντέρνο),
όπως εξήγησα, φαινόμενο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ο καθείς λοιπόν καταγράφει
την ανάλυσή του και τα πορίσματά του και ο καθείς κρίνεται από τα ίδια τα
γεγονότα, και μάλιστα καθημερινά, πλέον. Η εποχή των παχιών αγελάδων που έθρεφαν
θεσμοδίαιτους, έχει παρέλθει. Όλα αυτά βέβαια είναι και ζήτημα
σοβαρότητας, "επαγγελματισμού", επιστημονικής εντιμότητας, εύκολων και
αναρριχητικών στάσεων για να διευκολύνεται ο παρασιτισμός και τα λοιπά.
Ανθρώπινα κατανοητά όλα αυτά στον ανθρώπινα ατελή κόσμο μας ....
Εφιαλτικές συνθήκες για τη χρηματοδότηση των
περιφερειακών χωρών της Ευρωζώνης, με πρώτη βεβαίως την Ελλάδα, δημιουργεί η
επίσημη πλέον πρόταση της Γερμανίας, να ενσωματωθεί σε όλα τα ομόλογα που θα
εκδίδονται από τις χώρες της Ευρωζώνης μια… ρήτρα χρεοκοπίας.
Ο νέος «πυροβολισμός» στις περιφερειακές οικονομίες,
αυτή την φορά από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλ, εκτιμάται
ότι είναι ένας από τους παράγοντες που βρίσκονται πίσω από τις ισχυρές πιέσεις
που δέχθηκαν και χθες τα ιρλανδικά και πορτογαλικά ομόλογα, αλλά και η ισοτιμία
του ευρώ με το δολάριο. Το spread των ελληνικών δεκαετών ομολόγων μειώθηκε μεν
κάτω από τις 900 μονάδες βάσης, λόγω της εξάλειψης του κινδύνου πρόωρων εκλογών,
αλλά στις συνθήκες που διαμορφώνονται φαίνεται πολύ μακρινή η επάνοδος κάτω από
τις 700 μονάδες, όπου είχε υποχωρήσει πρόσκαιρα τον περασμένο μήνα.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών περιέγραψε, σε
συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στο χθεσινό “Spiegel”, με αρκετή ακρίβεια πώς
ακριβώς οραματίζεται το Βερολίνο τη δημιουργία μιας αγοράς ομολόγων δύο
ταχυτήτων μέσα στην Ευρωζώνη. Μετά την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης τον
Μάρτιο, όπως τόνισε, περιμένει ότι όλες οι νέες εκδόσεις ομολόγων από χώρες της
Ευρωζώνης μετά το 2013 θα περιλαμβάνουν στους όρους τους και το «κούρεμα» των
πιστωτών, σε περίπτωση που η εκδότρια χώρα βρεθεί κοντά στη χρεοκοπία και
ζητήσει στήριξη από το μόνιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό που θα δημιουργηθεί.
«Είμαστε στη διαδικασία», τόνισε ο Σόιμπλ, «επεξεργασία
των λεπτομερειών (σ.σ.: του νέου μηχανισμού στήριξης) σε επίπεδο γερμανικής
κυβέρνησης, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι ήδη σαφές, ότι ο νέος
μηχανισμός δεν θα έχει εφαρμογή σε παλαιό χρέος, αλλά μόνο στα νέα δάνεια (σ.σ.:
προφανώς αυτά που θα εκδίδονται μετά το 2013). Φαντάζομαι, ότι όλα τα ομόλογα
που θα εκδίδονται από χώρες της Ευρωζώνης θα περιλαμβάνουν ρήτρες στο μέλλον, οι
οποίες θα καθορίζουν ακριβώς τι θα συμβαίνει με τις απαιτήσεις των πιστωτών σε
περίπτωση μιας κρίσης».
Ο δημοσιογράφος του “Spiegel” ζητά ακολούθως
διευκρίνιση, αν αυτό σημαίνει ότι οι πιστωτές θα παίρνουν μόνο ένα μέρος των
χρημάτων τους πίσω. Και ο Σόιμπλ απαντά, ότι σε περίπτωση κρίσης αυτό ακριβώς θα
συμβαίνει. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δημιουργήθηκε για να δημιουργεί πλούτο στους
επενδυτές των αγορών», προσθέτει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.
«Φαντάζομαι μια διαδικασία σε δύο στάδια. Αν μια
χώρα έχει οικονομικές δυσκολίες, η Ε.Ε. θα θέτει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα
λιτότητας και αναδιάρθρωσης της οικονομίας, όπως έγινε με την Ελλάδα», τονίζει.
«Σε ένα πρώτο βήμα, οι διάρκειες των τίτλων που θα λήγουν μέσα στην κρίσιμη
περίοδο (σ.σ.: εφαρμογής του προγράμματος λιτότητας) θα μπορούσαν να
επιμηκύνονται. Αν αυτό δεν βοηθά, σε μια δεύτερη φάση οι ιδιώτες επενδυτές θα
πρέπει να αποδέχονται μια μείωση της αξίας των απαιτήσεών τους και σε αντάλλαγμα
θα λαμβάνουν εγγυήσεις αποπληρωμής των υπολοίπων». Η όλη διαδικασία, σύμφωνα με
τον Γερμανό υπουργό θα πρέπει να εποπτεύεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο,
που έχει την κατάλληλη τεχνογνωσία.
Οι προτάσεις της Γερμανίας, που οδηγούν σε μια
αγορά ομολόγων δύο ταχυτήτων στην Ευρωζώνη, με τις χώρες της περιφέρειας να
πληρώνουν ήδη από σήμερα ακόμη υψηλότερα κόστη δανεισμού από την Γερμανία,
προκαλούν ήδη θύελλα αντιδράσεων στην Ευρώπη, παρότι ο διάλογος για ένα τόσο
λεπτό θέμα κρατιέται σε επίπεδα κοσμιότητας και λεπτών δημόσιων διατυπώσεων.
Μετά τον Ζαν Κλωντ Τρισέ, χθες και ο Ζαν Κλωντ
Γιούνκερ, μόνιμος προεδρεύων του Eurogroup, εξέφρασε τις αντιρρήσεις του για την
καθιέρωση μόνιμου μηχανισμού ελεγχόμενων χρεοκοπιών, ο οποίος θα εφαρμόζεται σε
όλες τις περιπτώσεις. «Προτείνω μία συνετή επιλογή για το θέμα και, πάντως, δεν
επιθυμώ να διώχνουμε τους επενδυτές από την ευρωζώνη», τόνισε ο κ. Γιούνκερ.
«Δεν πρέπει σε όλες τις περιπτώσεις κατ' ανάγκη να
εμπλέκεται ο ιδιωτικός τομέα. Βρίσκω αυτήν την ιδέα υπερβολική», επισήμανε,
τονίζοντας τον κίνδυνο να βρεθούμε στο μέλλον μπροστά σε απροθυμία των τραπεζών
και των επενδυτών να δανείσουν αδύναμα κράτη στην ευρωζώνη, αλλά και να δούμε
αυξημένα επιτόκια από τον φόβο ακριβώς των επενδυτών, μήπως δεν πάρουν πίσω τα
χρήματά τους. Ο Γιούνκερ θύμισε επίσης, απηχώντας αντίστοιχη δήλωση του Τρισέ
την περασμένη εβδομάδα, ότι μόνο σε ποσοστό 20% των περιπτώσεων, όπου το ΔΝΤ
καλείται να βοηθήσει, εμπλέκει και τους ιδιώτες επενδυτές στο πρόγραμμα διάσωσης
μιας οικονομίας.
Σε αυτό το κλίμα, η Morgan Stanley εκτίμησε σε
χθεσινή της έκθεση, ότι η Ελλάδα θα παραμείνει αποκλεισμένη από τις αγορές
περισσότερο από όσο προβλέπει το μνημόνιο (σημειώνεται, ότι σύμφωνα με τους
όρους του μνημονίου η χώρα θα πρέπει να διαθέσει ομόλογα στην αγορά το αργότερο
το 2012) και προέβλεψε ότι θα χρειασθεί να παραμείνει σε διεθνές πρόγραμμα
στήριξης, υπό την εποπτεία του ΔΝΤ, αρκετά χρόνια μετά το 2013.
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες που έχει
μεταδώσει το ”S”, αναμένεται να επιδιώξει μια συμφωνία επιμήκυνσης της διάρκειας
του διεθνούς δανείου μέσα στον Ιανουάριο, πριν δηλαδή ληφθούν οι τελικές
αποφάσεις για την καθιέρωση μόνιμου μηχανισμού ελεγχόμενων χρεοκοπιών. Σε κάθε
περίπτωση, όμως, είναι απορίας άξιον πώς και με ποιους όρους θα μπορέσει κάποτε
η χώρα να επιστρέψει στις αγορές για να δανεισθεί με ανεκτό κόστος, αν τα
ομόλογα που θα εκδίδονται θα ενσωματώνουν στους όρους τους τον κίνδυνο «κουρέματος»
των πιστωτών, όπως προτείνει η κυβέρνηση του Βερολίνου…
--------------------------------
Του δρα Χριστόδουλου
Χριστοδούλου*,
Η πρόκληση της επιβίωσης του
Ευρώ,
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΩΚΕΡΔΟΣ,
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ, 2010
Πρέπει νάμαστε πολύ προσεκτικοί όταν αποτιμούμε
τις εκτιμήσεις επώνυμων οικονομολόγων διεθνούς εκτοπίσματος ή και καθιερωμένων
αξιολογικών οίκων για τα εθνικά και παγκόσμια χρηματοοικονομικά. Γιατί,
ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή του σκληρού ανταγωνισμού και του αδίστακτου πολέμου
μεταξύ των οργανωμένων συμφερόντων, οι σκοπιμότητες, οι προκαταλήψεις και οι
κατευθυνόμενες εκτιμήσεις, αξιολογήσεις και προβλέψεις δεν είναι ούτε ασυνήθιστο
ούτε εξαιρετικό φαινόμενο. Αποτελούν, πλέον, όλα αυτά τον κανόνα που επηρεάζει ή
και διαμορφώνει καθοριστικά τη συμπεριφορά των δήθεν «ανεξάρτητων» φωστήρων και
«ανεπηρέαστων μεγαλοειδημόνων».
Με βάση αυτή τη λογική και κάτω απ’ αυτή τη
θεώρηση θα πρέπει να αντικρίζονται πια τα δεδομένα που μας διοχετεύονται σχετικά
με τις μελλοντικές εξελίξεις των εθνικών και παγκόσμιων χρηματοοικονομικών
πραγμάτων. Είναι, οπωσδήποτε, απογοητευτική η διαπίστωση αυτή. Δεν είναι, όμως,
ούτε αυθαίρετη ούτε εξωπραγματική.
Δεν είναι τυχαίες ούτε αδικαιολόγητες οι
πρόσφατες εκρήξεις του συνήθως συντηρητικού Τρισέ, Προέδρου της Ευρωπαϊκής
Κεντρικής Τράπεζας, του συντηρητικότερου Μπαρόζο, Προέδρου της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, και των άκρως συγκρατημένων Γιούνκερ, Προέδρου της Ευρωζώνης και του
Ρομπέϊ, Προέδρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι οποίοι κατηγόρησαν τους διεθνείς
αξιολογικούς οίκους, εμμέσως πλην σαφώς, για τις αξιολογήσεις τους σχετικά με το
ευρώ και τις οικονομίες χωρών της Ευρωζώνης και τις χαρακτήρισαν είτε
εσφαλμένες είτε υπερβολικά δυσμενείς είτε «ανεξήγητα» προκατειλημμένες.
Ας είμαστε, όμως, ρεαλιστές. Στο χώρο της
οικονομίας, εθνικής και παγκόσμιας, η παρείσφρηση του ανεξήγητου και η εμφάνιση
του απροσδόκητου δεν αποτελούν ασυνήθιστα φαινόμενα. Τα οικονομικά φαινόμενα δεν
ανήκουν στο χώρο των θετικών επιστημών. Και δεν υπόκεινται αναπόδραστα, καθόσον
αφορά τη διαμόρφωση και την εξέλιξή τους, σε νόμους και κανόνες απαράβατους και
προκαθορισμένων αποτελεσμάτων. Δεν είναι η οικονομική επιστήμη σε όλη της την
έκταση και με όλα τα πολυάριθμα παρακλάδια της, ούτε μαθηματικά, ούτε χημεία,
ούτε φυσική. Είναι μια επιστήμη ενταγμένη στον ευρύ χώρο των κοινωνικών
επιστημών που υπόκειται στη σχετικότητα των εκτιμήσεων και των προβλέψεων λόγω
και των μεταπτώσεων που δημιουργούν οι σκοπιμότητες, οι στοχεύσεις και η
ψυχολογία των ανθρώπων.
Η πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση έδωσε,
καθώς ήταν αναμενόμενο, την αφορμή και αποτέλεσε την αιτία να μπει στο στόχαστρο
των εκτιμήσεων και των προβλέψεων το παρόν και, κυρίως, το μέλλον του ευρώ και
της Ευρωζώνης. Πολλοί είναι εκείνοι, οι οποίοι, είτε γιατί το πιστεύουν, είτε
γιατί το στοχεύουν, είτε γιατί το επιθυμούν, προέβησαν και προβαίνουν ακόμη σε
απαισιόδοξες προβλέψεις σχετικά με το μέλλον του ευρώ και τις προοπτικές
επιβίωσης της Ευρωζώνης.
Κύριο επιχείρημά τους η σχετικά πρόσφατη
υποχώρηση της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου και τα σοβαρά προβλήματα
που αντιμετωπίζουν οικονομίες χωρών ενταγμένων στην ευρωζώνη, όπως εκείνες της
Ελλάδας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας. Και το μεν πρώτο
επιχείρημα αποδεικνύεται ήδη αβάσιμο, αφού ήδη το ευρώ ανακτά το χαμένο έδαφος
έναντι του δολαρίου, αν και, κατά τους αντικειμενικούς παρατηρητές, παραμένει
υπερτιμημένο, ενώ το δεύτερο επιχείρημα δεν στερείται αυθαιρεσίας, αφού
παρόμοιου μεγέθους και υφής προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλες χώρες εκτός της
ζώνης του ευρώ, όπως η Ουγγαρία ή και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η
Ισλανδία η οποία έχει χρεοκοπήσει.
Σοβαρά προβλήματα αντιμετώπισαν, άλλωστε, και
εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν, και οικονομίες μεγαθήρια όπως εκείνες των
Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και της
Ιταλίας. Με ελλείμματα και χρέος και ανεργία ίσου ή παραπλήσιου μεγέθους με
εκείνα των προαναφερθεισών τεσσάρων χωρών της Ευρωζώνης. Με τη σημαντική διαφορά
ότι αυτές οι μεγαλοοικονομίες δεν έγιναν στόχος της αδίστακτης πολεμικής και της
εκμετάλλευσης των μεγαλοσπεκουλαδόρων που καθεδρεύουν κυρίως στις ΗΠΑ και τη
Μεγάλη Βρετανία.
Οπωσδήποτε η ζώνη του ευρώ βρίσκεται, κατά
φυσικό λόγο, κατέναντι ιδιαζόντων σοβαρών προβλημάτων, και λόγω της σχετικά
πρόσφατης συγκρότησής της (ένδεκα μόλις χρόνια έχουν περάσει από την καθιέρωση
του ευρώ) και της ανομοιογένειας των βασικών συνθετικών παραγόντων των επιμέρους
οικονομιών που είναι ενταγμένες σ’ αυτή. Και, ακόμη, γιατί η καθιέρωση του
κοινού νομίσματος δεν συνοδεύεται και από κοινή νομισματική και δημοσιονομική
πολιτική, η οποία να επικυριαρχεί και να επιβάλλεται αναγκαστικά στις
οικονομικές πολιτικές των εθνικών κρατών που μετέχουν στη ζώνη του ευρώ.
Πρέπει να θέσουμε με ειλικρίνεια τον δάκτυλον
επί τον τύπον των ήλων. Και να ομολογήσουμε ότι το ευρώ δεν έχει μέχρι τώρα,
παρά τα πλήγματα, τα οποία έχει δεχθεί από την κρίση που ξεπήγασε από την
πανίσχυρη χώρα του δολαρίου, υποστεί φθορά ή υποχώρηση μεγαλύτερη από εκείνες
άλλων νομισμάτων όπως του δολαρίου και του γεν. Αντίθετα, μια περαιτέρω
υποχώρησή του μέχρι και 10% θα διευκόλυνε αφάνταστα τις εθνικές οικονομίες των
χωρών μελών της ευρωζώνης σε καίριους τομείς, όπως οι εξαγωγές αγαθών και
υπηρεσιών, στους οποίους βασίζουν την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Είναι, όμως, και το σοβαρό και μη αμελητέο
πρόβλημα της ανομοιομορφίας του επιπέδου και των προβλημάτων των οικονομιών των
χωρών μελών της ευρωζώνης και της απουσίας ή σημαντικής έλλειψης ενός κεντρικού
οργάνου, το οποίο να ασκεί αναγκαστικό συντονιστικό ρόλο σε καίριους τομείς όπως
η δημοσιονομική πολιτική των χωρών αυτών. Μια έλλειψη ή ένα σημαντικό κενό που
μόνο με την ύπαρξη μιας αντίστοιχης πολιτικής ένωσης των χωρών μελών της ζώνης
του ευρώ θα μπορούσε να αναπληρωθεί.
Χαρακτηριστικές είναι οι σχετικές δηλώσεις όπως
εκείνη του βρετανού Υπουργού των Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν ότι «οι χώρες της
Νότιας Ευρώπης πρέπει να μειώσουν τα ελλείμματα των προϋπολογισμών τους και να
δείξουν ότι μπορούν ζουν στα πλαίσια των πραγματικών δυνατοτήτων τους» και
εκείνη του Προέδρου των χωρών της ευρωζώνης κ. Γιούνκερ με αφορμή τη μερική
εξασθένιση κατά 7% του ευρώ έναντι του δολαρίου προ δύο μηνών ότι «Οι ευρωπαϊκές
νομισματικές αρχές παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στο θέμα της ισοτιμίας του
ευρώ και γνωρίζουν καλύτερα τι πρέπει να κάνουν».
Έκτοτε οι ευρωπαϊκές αρχές, στα πλαίσια του
Συμβουλίου Υπουργών (Ecofin),
με πρωτοστάτες τους Γερμανούς αλλά και άλλες χώρες ισχυρών οικονομιών της
ευρωζώνης, προέβησαν στη λήψη ή την εξαγγελία μιας σειράς μέτρων, τα οποία
στοχεύουν ακριβώς να θέσουν σε εφαρμογή ένα σύστημα κεντρικού ελέγχου σε
βασικούς τομείς των οικονομιών των εθνικών κρατών μελών, σε συνδυασμό με
αυστηρές κυρώσεις σε βάρος εκείνων που δεν θα επιδεικνύουν την αναγκαία ή
επιβαλλόμενη συμμόρφωση.
Μεταξύ άλλων έχει γίνει αποδεκτή η εισήγηση /
απαίτηση για την εκ των προτέρων εξέταση των βασικών προνοιών των εθνικών
προϋπολογισμών από μέρους των αρμόδιων ευρωπαϊκών οργάνων και κυρίως της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ώστε να συνάδουν
προς τις αρχές και τις κατευθυντήριες γραμμές της Ε.Ε., αλλά και προς τις
ανάγκες και τις υποχρεώσεις της κάθε χώρας.
Μελετάται, επίσης, πρόταση της Γερμανίας για
πιο αυστηρές κυρώσεις εναντίον χωρών που υπερβαίνουν τα ελάχιστα επιτρεπόμενα
όρια του δημόσιου χρέους και των ελλειμμάτων, όπως η αναστολή καταβολής
επιδοτήσεων προς υπότροπες χώρες, η αναστολή του δικαιώματος ψήφου τους και η
επιβολή σοβαρών οικονομικών κυρώσεων.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσον τα
εν λόγω πρόσθετα μέτρα και οι αυστηρότερες κυρώσεις θα ενεργήσουν ως
υποκατάστατο του κεντρικού συντονισμού που εξασφαλίζει η πολιτική ενοποίηση, η
οποία, στο προσεχές τουλάχιστον μέλλον, κρίνεται αντικειμενικά ανέφικτη.
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, στα οικονομικά δρώμενα
η απόλυτη, ή με βεβαιότητα, πρόβλεψη σχετικά με τις μελλοντικές εξελίξεις και
συμπεριφορές είναι εκ των πραγμάτων και της κτηθείσας πείρας παρακινδυνευμένη αν
όχι σχεδόν αδύνατη. Όμως η πρόκληση για την επιβίωση του ευρώ είναι τόσο μεγάλη
που δεν μπορεί να μην ήταν γνωστή εξ υπαρχής στους μεγάλους εμπνευστές της
δημιουργίας της ευρωπαϊκής νομισματικής ενοποίησης. Και, συνεπώς, ούτε και οι
κίνδυνοι και τα προβλήματα από την έλλειψη της πολιτικής ενοποίησης. Κάτω απ’
αυτή τη θεώρηση οι προοπτικές για το μέλλον του ευρώ δεν μπορεί να συνηγορούν
υπέρ της εξουδετέρωσης ή της εξαφάνισής του. Η ενωμένη Ευρώπη αναμένεται να
κάνει και άλλα βήματα προς τα εμπρός και όχι προς τα οπίσω. Το αντίθετο θα ήταν
όχι μόνο ανεπιθύμητο αλλά και τραγικό.
Πρώην Υπουργός Οικονομικών και Εσωτερικών και
τέως Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου
-----------------------
Σε
παλαιότερο άρθρο με τίτλο το ‘κρυφό διαπραγματευτικό χαρτί της Ελλάδας’
είχα παραθέσει στοιχεία από τις εκθέσεις δύο μεγάλων πανεπιστημίων και
μίας δικηγορικής εταιρίας των ΗΠΑ τις οποίες επιμελήθηκαν καθηγητές
του Harvard, που έδειχναν πως η Ελλάδα έχει ένα μοναδικό νομικό
πλεονέκτημα που μπορεί να τη βοηθήσει να δώσει
ένα ικανοποιητικό τέλος στην κρίση σε μικρό χρονικό διάστημα αρκεί να
πάρει την απόφαση να το χρησιμοποιήσει, κάτι που είναι απορίας άξιο
γιατί δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής.
Δυνατότητα για γρήγορη λύση της
ελληνικής κρίσης δια της νομικής οδού
Σύμφωνα με τις συγκεκριμένες εκθέσεις το δίκαιο το οποίο διέπει τις
δανειακές συμβάσεις ενός κράτους είναι εξαιρετικά σημαντικό και είναι
πάντα προς συμφέρον του δανειζόμενου κράτους να πετύχει οι δανειακές
συμβάσεις του να διέπονται από το τοπικό του δίκαιο και όχι, για
παράδειγμα, από το αγγλικό, το οποίο προστατεύει ιδιαίτερα το
δανειοδότη και όχι το δανειζόμενο κράτος. Αυτό γιατί σε περίπτωση
οποιουδήποτε κωλύματος στην αποπληρωμή χρέους που διέπεται από το
τοπικό δίκαιο, το κράτος μπορεί να επηρεάσει την έκβαση των
διαπραγματεύσεων για το νέο τρόπο καταβολής των δόσεων, τροποποιώντας
τον κρατικό νόμο που διέπει τις δανειακές συμβάσεις, κάτι που έχει
συμβεί τόσο από την Ισλανδία όσο και από τη Ρωσία όταν αντιμετώπισαν
κρίσεις χρέους.
Στην περίπτωση της Ελλάδας το πλεονέκτημα είναι μοναδικό και
μεγαλύτερο από αυτό άλλων κρατών, καθώς το 90% των δανειακών συμβάσεων
(δηλαδή το 90% του ελληνικού χρέους) διέπονται από το ελληνικό δίκαιο
και σύμφωνα με τις συγκεκριμένες εκθέσεις ‘σε καμία άλλη περίπτωση στη
μοντέρνα οικονομική ιστορία δεν υπήρξε χώρα που να μπορούσε να
επηρεάσει αποφασιστικά μία ενδεχόμενη αναδιάρθρωση του χρέους της με
το να τροποποιήσει μερικά νομικά χαρακτηριστικά που διέπουν τη
συντριπτική πλειοψηφία των εργαλείων με τα οποία αυτό έχει εκδοθεί.’
Με απλά λόγια, η Ελλάδα θα μπορούσε τόσο πριν από το ξέσπασμα της
‘ελληνικής κρίσης’ όσο και οποιαδήποτε στιγμή στην πορεία της, να
προχωρήσει σε αλλαγή του νόμου που διέπει τις προβληματικές δανειακές
συμβάσεις της και να πετύχει μία de facto αναδιάρθρωση του χρέους της,
η οποία θα έβαζε τέλος στην κρίση και θα της επέτρεπε να βάλει, με
ηρεμία, τάξη στα δημοσιονομικά της, χωρίς να απειλήσει την ανάπτυξη
και τελικά να προκαλέσει τη βλάβη που προκαλείται τώρα στον οικονομικό
και κοινωνικό ιστό της χώρας. Εναλλακτικά, η Ελλάδα θα μπορούσε να
χρησιμοποιήσει αυτήν της τη δυνατότητα, για αλλαγή του δικαίου των
δανειακών συμβάσεων, ως διαπραγματευτικό χαρτί για να πείσει τους
δανειστές της να δεχτούν την ανταλλαγή παλιών ομολόγων με νέα,
βάζοντας και πάλι τέλος στην κρίση με τρόπο συμφέρον για την ίδια,
χωρίς να βλάψει ιδιαίτερα τα συμφέροντα των δανειστών της, οι οποίοι,
απλά, θα λάμβαναν τα χρήματα τους με κάποια καθυστέρηση.
Πρόσφατη χρήση της νομικής οδού στη
ρύθμιση χρεών ιδιωτών & επιχειρήσεων
Η προτεινόμενη αυτή προσέγγιση μίας ουσιαστικής και μόνιμης λύσης στην
ελληνική κρίση χρέους δια μέσου της νομικής οδού δεν είναι άγνωστη
στους οικονομικούς ιθύνοντες της Ελλάδας. Η ίδια, ακριβώς, λογική
χρησιμοποιήθηκε τόσο στο νομοσχέδιο με τις ρυθμίσεις για τα χρέη
επιχειρήσεων στις τράπεζες όσο και σε αυτό για τις ρυθμίσεις των
υπερχρεωμένων καταναλωτών. Και στις δύο περιπτώσεις η Ελλάδα
χρειάστηκε να τροποποιήσει παλιούς νόμους σχετικά με τις δανειακές
συμβάσεις τραπεζών και επιχειρήσεων - και τραπεζών και ιδιωτών - και
να κάνει προσθήκες καταρτίζοντας νέα νομοσχέδια τα οποία, τελικά,
έγιναν νέος νόμος του κράτους με ψηφοφορία στη Βουλή. Έτσι, ενώ πριν
από λίγους μήνες η Ελλάδα δεν είχε Πτωχευτικό Δίκαιο για ιδιώτες και η
ιδιωτική κρίση χρέους μπορούσε να λυθεί μόνο με τους παλιούς τρόπους
που εξυπηρετούσαν αποκλειστικά τα συμφέροντα των τραπεζών, σήμερα,
μετά την ψήφιση των νέων νόμων οι ιδιώτες καταναλωτές και οι
επιχειρήσεις βρίσκονται σε πολύ πιο πλεονεκτική θέση από πριν. Μάλιστα,
όλα αυτά έλαβαν χώρα παρά τις αντιρρήσεις των τραπεζών και της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
‘Περίεργη’ άρνηση της Ελλάδας να βάλει
τέλος στην κρίση δια της νομικής οδού
Ενώ η λογική της λύσης της κρίσης χρέους ιδιωτών και επιχειρήσεων δια
μέσου της αλλαγής των παλαιότερων νόμων και της ψήφισης νέων υπήρξε
ακόμη και προεκλογική υπόσχεση στις τελευταίες ελληνικές εκλογές και
ενώ η Βουλή προχώρησε γρήγορα στην ψήφιση των σχετικών νέων
νομοσχεδίων, η Ελλάδα, περιέργως, δεν ακολούθησε την ίδια λογική στην
προσέγγιση της λύσης της ελληνικής κρίσης.
Αυτό, παρά το γεγονός πως εκθέσεις μεγάλων πανεπιστημίων αλλά και
αναλύσεις οικονομολόγων με διεθνή φήμη υποστηρίζουν πως το γεγονός πως
οι ελληνικές δανειακές συμβάσεις διέπονται σε τόσο μεγάλο ποσοστό από
το ελληνικό δίκαιο είναι ένα μοναδικό πλεονέκτημα το οποίο πρέπει να
χρησιμοποιηθεί το συντομότερο δυνατό ώστε να λήξει η ελληνική κρίση με
το λιγότερο επώδυνο τρόπο.
Δεν έχει δοθεί ποτέ μία εξήγηση για τους λόγους που η Ελλάδα ακολουθεί
τη λογική της αλλαγής νομοθεσίας για τη ρύθμιση του χρέους
επιχειρήσεων και καταναλωτών που αφορά σε συγκεκριμένες κοινωνικές και
οικονομικές ομάδες αλλά δεν πράττει το ίδιο για το κρατικό χρέος, το
οποίο αφορά ολόκληρο τον ελληνικό λαό.
‘Περίεργη’ συμφωνία για αλλαγή του
δικαίου που διέπει το ελληνικό χρέος
Ακόμη πιο ‘περίεργη’ φαίνεται η απόφαση της Ελλάδας να προχωρήσει σε
συμφωνίες αλλαγής του δικαίου που διέπει το κρατικό χρέος από το
ελληνικό,που είναι άκρως συμφέρον για τη χώρα, στο αγγλικό, το οποίο
είναι το πιο ευνοϊκό για τους δανειοδότες και το λιγότερο συμφέρον για
την Ελλάδα. Τόσο στη ‘Σύμβαση δανειακής διευκόλυνσης με χώρες της ΕΕ’
(πακέτο στήριξης 80 δις ευρώ) όσο και στο ‘Διακανονισμό Χρηματοδότησης
Άμεσης Ετοιμότητας του Δ.Ν.Τ’ (δάνειο του ΔΝΤ) ορίζεται ρητά πως το
δίκαιο που τις διέπει είναι το αγγλικό. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα
χρηματοδοτεί την αποπληρωμή παλαιών και διεπόμενων από το ελληνικό
δίκαιο δανείων με νέα δάνεια τα οποία διέπονται από το αγγλικό δίκαιο.
‘Περίεργη’ επιβάρυνση του συνόλου του
ελληνικού χρέους με εμπράγματες ασφάλειες (ενέχυρα)
Οι ‘περίεργες’ αποφάσεις της Ελλάδας δεν τελειώνουν εδώ καθώς ενώ το
παλιό χρέος δεν είναι επιβαρυμένο με εμπράγματες ασφάλειες, το νέο
χρέος που προκύπτει από τις συμφωνίες με την ΕΕ και το ΔΝΤ είναι
επιβαρυμένο με εμπράγματες ασφάλειες επί της ελληνικής δημόσιας
περιουσίας. Επιπλέον, το χρέος που ‘περισσεύει’ και απομένει στα
χαρτοφυλάκια των τραπεζών, ανταλλάσσεται με ρευστό από την Ευρωπαϊκή
Κεντρική Τράπεζα η οποία θα έχει αυτή, στη συνέχεια, το δικαίωμα να
στραφεί εναντίον της Ελλάδας σε περίπτωση αδυναμίας έγκαιρης
αποπληρωμής του, ενώ προκειμένου να λειτουργήσει ο συγκεκριμένος
μηχανισμός στήριξης τα ομόλογα μετατρέπονται σε ‘καλυμμένα’, δηλαδή
επιβαρύνονται και πάλι με εμπράγματες ασφάλειες. Το αποτέλεσμα θα
είναι στα επόμενα 2 χρόνια το σύνολο, σχεδόν, του ελληνικού χρέους να
έχει επιβαρυνθεί με εμπράγματες ασφάλειες επί του ελληνικού δημοσίου,
ενώ μέχρι πρότινος ήταν απολύτως απαλλαγμένο από αυτές.
‘Σχέδιο διάσωσης των τραπεζών’ το
πακέτο στήριξης σύμφωνα με διεθνείς εκθέσεις
Με βάση διεθνή έκθεση από το Κέντρο Πολιτικών και Οικονομικών Ερευνών
της Ουάσιγκτον, την οποία παρουσίασα σε παλαιότερο άρθρο, η συμφωνία
για το πακέτο στήριξης έχει πραγματοποιηθεί για να οδηγήσει σε ‘αλλαγή
ιδιοκτησίας του ελληνικού χρέους’, μεταφέροντας το από τις τράπεζες
στα κράτη της ΕΕ και την ΕΚΤ. Έτσι, οι μεν τράπεζες απαλλάσσονται από
ένα δυσβάσταχτο ελληνικό χρέος το οποίο διέπονταν από το ελληνικό
δίκαιο και ήταν απαλλαγμένο από εμπράγματες ασφάλειες και η Ελλάδα
επιβαρύνεται με ένα νέο χρέος το οποίο, πλέον, θα το χρωστά απευθείας
σε κράτη και στην ΕΚΤ και που θα διέπεται από το αγγλικό δίκαιο και θα
καλύπτεται με εμπράγματες ασφάλειες. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση η
Ελλάδα με τον δρόμο που πήρε και θα βλάψει ανεπανόρθωτα την οικονομία
της για πολλά χρόνια αλλά και δε θα αποφύγει, τελικά, κάποιας μορφής
αναδιάρθρωση του χρέους της.
‘Η οικονομία δε θα βελτιωθεί ούτε
μέχρι το 2020’
Σύμφωνα με την έκθεση του Κέντρου Πολιτικών και Οικονομικών Ερευνών
της Ουάσιγκτον, αν η Ελλάδα συνεχίσει να βαδίζει στο δρόμο που επέλεξε
μέχρι στιγμής, τότε το 2020 η οικονομία της θα βρίσκεται σε πολύ
χειρότερη κατάσταση από αυτήν στην οποία βρισκόταν το 2008 ενώ σύμφωνα
με έκθεση της Βρετανικής Αμυντικής Ακαδημίας η τρέχουσα προσπάθεια θα
αποτύχει να σταθεροποιήσει την οικονομία. Επιπλέον, ακόμη και με βάση
τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, η ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να
βελτιωθεί πριν το 2015.
Γιατί οι τελευταίες πολιτικές
προβλέψεις να είναι σωστές όταν οι προηγούμενες ήταν λάθος;
Σύμφωνα με τις πολιτικές προβλέψεις το κόστος δανεισμού της Ελλάδας θα
μειώνονταν δραματικά επιτρέποντας στη χώρα να επιστρέψει στις αγορές
κεφαλαίων με την ανακοίνωση της συμφωνίας για το πακέτο στήριξης. Η
πρόβλεψη αυτή αποδείχτηκε λανθασμένη.
Σύμφωνα με επόμενες πολιτικές εκτιμήσεις το κόστος δανεισμού θα
μειώνονταν αμέσως μόλις υπογραφόταν το τελικό κείμενο της συμφωνίας,
το οποίο, υποτίθετο, ότι θα κατεύναζε τις αγορές. Η εκτίμηση αυτή
αποδείχτηκε, επίσης, λανθασμένη.
Σύμφωνα με νεότερες εκτιμήσεις το κόστος δανεισμού, επιτέλους, θα
μειώνονταν όταν η Ελλάδα θα λάμβανε τα πρώτα σκληρά μέτρα δείχνοντας
στις αγορές τη διάθεση της για ριζικές αλλαγές. Και αυτές οι
εκτιμήσεις αποδείχτηκαν λανθασμένες.
Σύμφωνα με ακόμη πιο πρόσφατες προβλέψεις το κόστος δανεισμού θα έπαυε
να είναι απαγορευτικό όταν η Ελλάδα θα λάμβανε την πρώτη δόση του
δανείου. Το ίδιο εκτιμήθηκε και για τη δεύτερη δόση αλλά και στις δύο
περιπτώσεις οι προβλέψεις διαψεύστηκαν.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις το κόστος δανεισμού θα μειωθεί
από το 2011. Ωστόσο, λίγους μήνες πριν το 2010 ολοκληρωθεί, τα
επιτόκια των ελληνικών ομολόγων έχουν απογειωθεί σε επίπεδα υψηλότερα
από αυτά του Απριλίου, με το κόστος δανεισμού της Ελλάδας να είναι το
δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο μεταξύ των πιο αναπτυγμένων χωρών, το
κόστος ασφάλισης ελληνικού χρέους από την περίπτωση πτώχευσης να είναι
το δεύτερο υψηλότερο μεταξύ όλων των κρατών του κόσμου και με το ρίσκο
πτώχευσης της Ελλάδας να υπολογίζεται στο 53%, πίσω μόνο από αυτό της
Βενεζουέλας.
Έλλειμμα και κρίση
Το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι δε μπορεί να
αναχρηματοδοτήσει το χρέος της γιατί η ελληνική κρίση έχει απογειώσει
τα επιτόκια κρατικού δανεισμού στα ύψη. Το πρόβλημα της χώρας δεν
είναι ότι δεν έχει χρήματα, όπως έχει ειπωθεί αλλά ότι δε μπορεί να
δανειστεί όπως δανείζονται όλα τα υπόλοιπα κράτη του κόσμου. Με το
έλλειμμα να βρίσκεται στο 13% η Ελλάδα υπολείπεται 13% επί των εσόδων
της για να καλύψει όλες τις ετήσιες ανάγκες της. Αν πετύχει ένα νέο
διακανονισμό με τους δανειστές της χρησιμοποιώντας τα νομικά της
πλεονεκτήματα, το έλλειμμα της, αυτόματα, θα μειωθεί κάτω από το 3%. Η
Ελλάδα δεν είναι μία χώρα χωρίς εθνικό προϊόν και χωρίς έσοδα αλλά μία
χώρα που αναγκάζεται να δανειστεί με υπέρογκα επιτόκια και πρέπει να
κάνει κάτι ώστε αυτά να μειωθούν άμεσα. Ο δρόμος που έχει πάρει όχι
μόνο δεν έχει οδηγήσει προς αυτήν την κατεύθυνση αλλά και έχει, ήδη,
αφαιρέσει τμήμα των νομικών της πλεονεκτημάτων ενώ έχει, ήδη,
προκαλέσει μεγάλη οικονομική και κοινωνική ζημία.
Φορολογία – διαφθορά & περικοπές
μισθών / συντάξεων
Σύμφωνα με αμερικανικές εκθέσεις το ‘φακελάκι’ και το ‘ρουσφέτι’
κοστίζουν στην Ελλάδα ετησίως 20 δις ευρώ. Αυτό σημαίνει πως η πρώτη
μέριμνα της χώρας θα έπρεπε να ήταν να εξαλείψει αυτά τα φαινόμενα και
έτσι να προστατεύσει απώλειες που αγγίζουν το 8-10% του ΑΕΠ. Αντί γι’
αυτό, η Ελλάδα περικόπτει συντάξεις και μειώνει μισθούς, αυξάνει τους
φόρους και τρομοκρατεί τους πολίτες δημιουργώντας ένα κράτος
καταρρακωμένων ψυχολογικά και εξαντλημένων οικονομικά Ελλήνων, οι
οποίοι έχουν κάθε λόγο να περιμένουν χειρότερες ημέρες αφού η
πιθανότητα αυτές να έρθουν, αν συνεχίσουμε στο δρόμο που βαδίζουμε
σήμερα, είναι ιδιαίτερα αυξημένες.
Εύλογα και αναπάντητα ερωτήματα για
τις ‘περίεργες’ ελληνικές αποφάσεις
Από όλα τα παραπάνω προκύπτουν μερικά εύλογα και βασανιστικά ερωτήματα
σχετικά με τις ‘περίεργες’ αποφάσεις της Ελλάδας όσον αφορά στον τρόπο
που χειρίζεται την υπόθεση ‘ελληνική κρίση’.
α) Γιατί δεν χρησιμοποιήθηκε και συνεχίζει να μην χρησιμοποιείται το
μοναδικό πλεονέκτημα της Ελλάδας όσον αφορά στο δίκαιο που διέπει τις
δανειακές της συμβάσεις, ώστε να δοθεί μία γρήγορη, δίκαιη, συμφέρουσα
και λογική λύση στην κρίση;
β) Γιατί επιλέχτηκε η νομοθετική λύση στην περίπτωση της ρύθμισης των
χρεών επιχειρήσεων και ιδιωτών προς τις τράπεζες και δε συμβαίνει το
ίδιο με το σημαντικότερο χρέος όλων, δηλαδή το κρατικό.
γ) Για ποιο λόγο η Ελλάδα συμφώνησε στην υπογραφή δανειακών συμβάσεων
που οδηγούν στην αλλαγή του δικαίου που διέπει το ελληνικό χρέος από
το ελληνικό στο Αγγλικό, το οποίο είναι το πιο ευνοϊκό για τους
δανειστές και το πιο ασύμφορο για τη χώρα.
δ) Με ποια λογική η Ελλάδα επιτρέπει τη μετατροπή του χρέους από
ελεύθερο από εμπράγματες ασφάλειες στη δημόσια περιουσία σε
επιβαρυμένο με εμπράγματες ασφάλειες. Στην πρώτη περίπτωση
προστατεύεται το συμφέρον της χώρας καθώς οι δανειστές δεν έχουν το
δικαίωμα να διεκδικήσουν ελληνική περιουσία σε περίπτωση αδυναμίας
αποπληρωμής τόκων των δανείων και στη δεύτερη περίπτωση προστατεύονται
οι δανειστές. Γιατί η Ελλάδα προστατεύει τα συμφέροντα των δανειστών
της και όχι τα δικά της ενώ μπορεί να κάνει το δεύτερο;
ε) Μέχρι πρόσφατα οι πολιτικοί διαβεβαίωναν πως η ελληνική οικονομία
δεν αντιμετώπιζε πρόβλημα και στην πορεία αποδείχτηκαν, συνολικά,
λάθος στις εκτιμήσεις τους. Τί θα συμβεί στην περίπτωση που και αυτήν
τη φορά οι εκτιμήσεις περί εξόδου από την κρίση και οικονομικής
ανάπτυξης μέσω του δρόμου που έχει επιλεγεί αποδειχθούν και πάλι
λανθασμένες; Στο μεσοδιάστημα η Ελλάδα θα έχει χάσει οριστικά τη
δυνατότητα να ‘παίξει’ το τελευταίο της διαπραγματευτικό χαρτί
προκειμένου να βγει, πράγματι, από την κρίση.
ζ) Δε θα ήταν σοφότερο η Ελλάδα να προστατεύσει το πλεονέκτημα της ότι
το χρέος της διέπεται από το ελληνικό δίκαιο και ότι είναι ελεύθερο
από εμπράγματες ασφάλειες για την περίπτωση που οι πολιτικές εκτιμήσει
σχετικά με την εξέλιξη της οικονομίας μέσω του δρόμου που έχει
επιλεγεί ως τώρα αποδειχθούν υπεραισιόδοξες ή και εντελώς λανθασμένες;
η) Εφόσον μέχρι σήμερα όλες οι πολιτικές εκτιμήσεις και προβλέψεις
περί μείωσης του κόστους δανεισμού της Ελλάδας αποδείχτηκαν
λανθασμένες, για ποιο λόγο να αποδειχτούν σωστές οι πιο πρόσφατες;
θ) Τί θα συμβεί στην περίπτωση που οι τελευταίες πολιτικές εκτιμήσεις
περί μείωσης του κόστους δανεισμού της Ελλάδας και επιστροφής στις
αγορές κεφαλαίων το 2011 αποδειχθούν λανθασμένες; Που θα βρει χρήματα
σε αυτήν την περίπτωση η χώρα και πώς θα αποφύγει την πτώχευση;
ι) Κάθε χώρα που επιλέγει ένα σχέδιο για τη διάσωση της οικονομίας της
πρέπει να έχει έτοιμο ένα εναλλακτικό σενάριο στην περίπτωση που τα
πράγματα δεν εξελιχθούν όπως ελπίζει. Ποιο είναι το εναλλακτικό
σενάριο στην περίπτωση της Ελλάδας;
κ) Γιατί η Ελλάδα προέβη σε περικοπή συντάξεων και μείωση μισθών αντί
να λάβει μέτρα για την πάταξη των φαινομένων διαφθοράς που κοστίζουν,
τουλάχιστον, 20 δις ευρώ ετησίως στη χώρα; Με ένα πρόγραμμα ουσιαστικό
πρόγραμμα καταπολέμησης της διαφθοράς μέσα σε 5 χρόνια η Ελλάδα θα
είχε εξοικονομήσει 100 δις ευρώ τα οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει
για την αποπληρωμή σημαντικού τμήματος του χρέους της.
λ) Γιατί η Ελλάδα αυξάνει τους φόρους φτάνοντας τους στο υψηλότερο
επίπεδο στην Ευρώπη και διεκδικώντας παγκόσμια πρωτιά, όταν το επίπεδο
δημόσιων υπηρεσιών είναι πολύ χαμηλότερο από το μέσο ευρωπαϊκό όρο;
μ) Πώς είναι δυνατόν η Ελλάδα να ελπίζει σε έξοδο από την κρίση και σε
οικονομική ανάκαμψη όταν όταν μέσα σε λίγους μήνες από τη λήψη των
μέτρων ‘εξυγίανσης’ οι αριθμοί δείχνουν πως η οικονομία της έχει μπει
στο αρνητικό τοπ 10 των χειρότερων οικονομιών μεταξύ των 50 πιο
αναπτυγμένων κρατών του κόσμου;
Συμπεράσματα
Κάθε χώρα πρέπει να κάνει οτιδήποτε μπορεί για να εξυπηρετήσει τα
συμφέροντα των πολιτών της και της ίδιας. Μέχρι στιγμής στην υπόθεση
‘ελληνική κρίση’ τα στοιχεία δείχνουν ‘περίεργες’ ελληνικές αποφάσεις
οι οποίες φαίνεται να εξυπηρετούν οποιονδήποτε άλλο πέραν από την
Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι διπλό καθώς όχι μόνο φαίνεται να έχουμε
πάρει έναν δρόμο που βλάπτει σοβαρά την ελληνική οικονομία αλλά και
μέσω αυτού αποποιούμαστε των μοναδικών πλεονεκτημάτων που μας είχαν
απομείνει σε σχέση με τη διαχείριση της κρίσης χρέους. Έτσι, σε λίγο
το μόνο που θα μένει θα είναι να προσευχηθούμε ότι όλα θα πάνε όπως
ελπίζουν οι πολιτικοί γιατί αν αυτό δεν ισχύσει, όπως γίνεται συνήθως,
τότε θα πρέπει να προετοιμαστούμε για πολλά χρόνια ταλαιπωρίας.
Εναλλακτικά, η Ελλάδα μπορεί να πάρει την απόφαση να ασκήσει το
δικαίωμα της για αλλαγή της νομοθεσίας που διέπει τις δανειακές της
συμβάσεις και να προχωρήσει σε de facto αναδιάρθρωση του χρέους της ή
να χρησιμοποιήσει αυτό της το δικαίωμα ως διαπραγματευτικό χαρτί ώστε
να πείσει τους δανειστές της να προχωρήσουν σε ανταλλαγή παλαιών
ομολόγων με νέα. Η επιλογή είναι στα χέρια της.
Read more:
http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/08/h_31.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed%3A+InfognomonPolitics+%28InfognomonPolitics%29#ixzz0yFsEyF1J
Πηγή:
Σοφοκλέους 10
--------------------------------------
2.7.2010. Β. Βιλιάρδος, ΑΣΥΜΜΕΤΡΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ
http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/2010-07-02-20-50-44-2010070225312/
Η μη ισορροπημένη κατανομή
ελλειμμάτων και πλεονασμάτων, οι πρώτες, αμυδρές γεωπολιτικές ανακατατάξεις, η
αδυναμία εξόδου από την εύκολη πολιτική χρήματος, η «πλαστογράφηση» των
νομισματικών ισοτιμιών, καθώς επίσης η υπερσυσσώρευση συναλλάγματος στις
αναπτυσσόμενες οικονομίες
Όπως έχουμε αναφέρει στο
παρελθόν, η σημαντικότερη μακροοικονομική αιτία της χρηματοπιστωτικής κρίσης (υπάρχουν
επίσης πολιτικές αιτίες, μικροοικονομικές και άλλες), ήταν (ενώ συνεχίζει να
είναι) τόσο η παγκόσμια, όσο και η ευρωπαϊκή «ανισορροπία» – ιδιαίτερα,
η «ασύμμετρη» κατανομή
ελλειμμάτων και πλεονασμάτων.
Εάν, για παράδειγμα, δεν
υπήρχαν τα τεράστια ελλείμματα (ζημίες) τόσο του προϋπολογισμού, όσο και του
εμπορικού ισοζυγίου των Η.Π.Α., καθώς επίσης εάν δεν είχαν χρηματοδοτηθεί από τα
κινεζικά, από τα ιαπωνικά ή από τα αραβικά πλεονάσματα, δεν θα είχε δημιουργηθεί
η αμερικανική «υπερβολή» (φούσκα),
η οποία «συνδέθηκε» με την υπερχρέωση ενός μεγάλου αριθμού αμερικανικών
νοικοκυρών. Οι Πίνακες Ι και ΙΙ είναι αρκετά αποκαλυπτικοί, σε σχέση με την μη
ισορροπημένη κατανομή ελλειμμάτων και πλεονασμάτων, σε ορισμένες «κρίσιμες»
χώρες του πλανήτη:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι:
Πλεονασματικές χώρες (2007), με κριτήριο τα εμπορικά ισοζύγια
Μεγέθη |
Κίνα |
Γερμανία |
Ρωσία |
Ιαπωνία |
Βραζιλία |
|
|
|
|
|
|
ΑΕΠ |
2,879 τρις |
3,030 τρις |
1,251 τρις |
5,103 τρις |
1,269 τρις |
Εργαζόμενοι |
803,30 εκ. |
43,63 εκ. |
75,10 εκ. |
66,07 εκ. |
99,47 εκ. |
Δημόσιο Χρέος |
18,9% ΑΕΠ |
65,3% |
7,0% ΑΕΠ |
182,4% |
43,9% ΑΕΠ |
Εξαγωγές |
1,221 τρις |
1,361 τρις |
365,0 δις |
665,7 δις |
159,2 δις |
Εισαγωγές |
917,4 δις |
1,121 τρις |
260,4 δις |
571,1 δις |
115,6 δις |
Εμπορ.
Ισοζύγιο |
303,6 δις |
240 δις |
104,6 δις |
94,6 δις |
43,6 δις |
Πηγή:
IQ
2007
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Γνωρίζοντας ότι η Ρωσία, η
Βραζιλία και η Κίνα είναι οι τρείς από τις χώρες της ομάδας των
BRIC
(η τέταρτη είναι η Ινδία), διαθέτοντας από τα μεγαλύτερα πλεονάσματα παγκοσμίως,
ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, στις 16 Ιουνίου του 2009, οι ηγέτες τους
συναντήθηκαν για πρώτη φορά μεταξύ τους - σε μία ρωσική μεγαλούπολη, χωρίς τη
συμμετοχή της δύσης. Η νέα αυτή ομάδα (G4),
η οποία περιγράφηκε σαν ένα είδος «αντι-G7»,
συζήτησε τα προβλήματα της παγκόσμιας Οικονομίας μόνη της –
μία μη αναμενόμενη «γεωπολιτική»
εξέλιξη για τη δύση.
Το σημαντικότερο θέμα της συζήτησης ήταν η «καθαίρεση» του δολαρίου, από το «βάθρο»
του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ:
Ελλειμματικές χώρες (2007), με κριτήριο το εμπορικό ισοζύγιο
Μεγέθη |
Η.Π.Α. |
Μ. Βρετανία |
Ισπανία |
Ινδία |
|
|
|
|
|
ΑΕΠ |
13,75 τρις |
2,47 τρις |
1,15 τρις |
894,1 δις |
Εργαζόμενοι |
153,1 εκ. |
30,71 εκ. |
22,01 εκ. |
516,4 εκ. |
Δημόσιο Χρέος |
36,8% |
43,3% |
35,7% |
58,8% ΑΕΠ |
Εξαγωγές |
1,140 τρις |
415,6 δις |
248,3 δις |
140,8 δις |
Εισαγωγές |
1,987 τρις |
595,6 δις |
359,1 δις |
224,1 δις |
Εμπορικό
Ισοζύγιο |
-847,0 δις |
-180,0 δις |
-110,8 δις |
-83,3 δις |
Πηγή:
IQ
2007
Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Σημείωση:
Το ΑΕΠ της «δύσης» βασίζεται κυρίως στην κατανάλωση (άνω του 75%), ενώ της Ασίας
στην παραγωγή, καθώς επίσης στις εξαγωγές (Ρωσία πρώτες ύλες κλπ).
Όπως εύκολα διαπιστώνουμε από
τη σύγκριση των δύο παραπάνω Πινάκων, τα εμπορικά πλεονάσματα της Κίνας, της
Γερμανίας, της Ρωσίας, της Ιαπωνίας και της Βραζιλίας δεν αρκούσαν, όλα μαζί,
για να καλύψουν το τεράστιο εμπορικό έλλειμμα των Η.Π.Α. το 2007 – το οποίο
αυξήθηκε ακόμη περισσότερο τα επόμενα έτη, με όλα όσα κάτι τέτοιο συνεπάγεται,
για την «αντικειμενική» αξία του δολαρίου.
Περαιτέρω, εάν δεν υπήρχαν τα
μεγάλα πλεονάσματα του εμπορικού ισοζυγίου της Γερμανίας, τα οποία ουσιαστικά
δημιουργήθηκαν εις βάρος αρκετών ευρωπαϊκών χωρών, ίσως δεν θα ακολουθούσε η
απειλή χρεοκοπίας της Ελλάδας, της Πορτογαλίας ή της Ισπανίας - η οποία μπορεί
να καταλήξει στην ολοκληρωτική «αποσύνθεση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πολύ περισσότερο, εάν είχαν
καταπολεμηθεί «συναινετικά» όλες οι ανισορροπίες, οι οποίες ουσιαστικά προήλθαν
από την «άμετρη» παγκοσμιοποίηση, δεν θα είχε «ξεσπάσει» ο πρώτος παγκόσμιος
οικονομικός πόλεμος, δεν θα υπονομευόταν το ευρωπαϊκό όνειρο από τη Γερμανία και
δεν θα είχε «προωθηθεί»
το ΔΝΤ στην Ευρώπη
– πρώτα στην ανατολική και στη
συνέχεια στην Ευρωζώνη, δια μέσου του ελληνικού «δούρειου ίππου».
Φυσικά, παρά το ότι η επίσημη «οικονομική»
εκδοχή του ΔΝΤ είναι η εξυγίανση, η δήθεν «διάσωση» δηλαδή κάποιων υπερχρεωμένων
χωρών της Ευρώπης, λόγω των μεγάλων ελλειμμάτων στους προϋπολογισμούς τους (Πίνακας
ΙΙΙ), η ουσιαστική
αιτία είναι η εξασφάλιση της «βιωσιμότητας» των Η.Π.Α.
- οι οποίες κινδυνεύουν τα μέγιστα, ειδικά εάν χάσουν τα τεράστια πλεονεκτήματα
του δολαρίου. Η θέση του δολαρίου σαν παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, είναι αυτή
που ουσιαστικά «επιτρέπει» στις Η.Π.Α. να δανείζονται τα τελευταία χρόνια περί
το ένα τρις $ ετήσια
από το εξωτερικό –
απορροφώντας περίπου το 65% της
παγκόσμιας προσφοράς δανειακών κεφαλαίων.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ:
Προβλέψεις των «μεγεθών» της
Ευρωζώνης, για το 2010
Χώρες |
ΑΕΠ δις € |
Μερίδιο ΑΕΠ* |
Έλλειμμα δις € |
Ποσοστό** |
|
|
|
|
|
Γερμανία |
2.443 |
27% |
121
|
5,0% |
Γαλλία |
1.962 |
22% |
156 |
8,0% |
Ιταλία |
1.553 |
17% |
81 |
5,2% |
Ισπανία |
1.050 |
12% |
103 |
9,8% |
Ολλανδία |
584 |
6% |
37 |
6,3% |
Βέλγιο |
348 |
4% |
18 |
5,0% |
Αυστρία |
282 |
3% |
13 |
4,7% |
Ελλάδα |
237 |
3% |
22 |
9,4% |
Φιλανδία |
176 |
2% |
7 |
4,0% |
Πορτογαλία |
167 |
2% |
14 |
8,5% |
Ιρλανδία |
159 |
2% |
19 |
11,7% |
Σλοβακία |
66 |
1% |
4 |
6,0% |
Σλοβενία |
35 |
0,4% |
2 |
6,1% |
Λουξεμβούργο |
40 |
0,4% |
1 |
3,5% |
Κύπρος |
17 |
0,2% |
1 |
7,1% |
Μάλτα*** |
|
|
|
|
Πηγή:
Κομισιόν, προβλέψεις Απριλίου 2010
* Μερίδιο ΑΕΠ της χώρας, σε
σχέση με το συνολικό της Ευρωζώνης
** Ποσοστό προβλεπόμενου
ελλείμματος σε σχέση με το ΑΕΠ
*** Δεν βρήκαμε τα μεγέθη
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Ίσως είναι σκόπιμο να αναφερθεί
εδώ ότι, το συνολικό ΑΕΠ της Ευρωζώνης, των Η.Π.Α. και της Ιαπωνίας, ύψους
περίπου 31 τρις $,
αποτελεί το 57% του
παγκόσμιου ΑΕΠ (54
τρις $) - παρά το ότι αφορά πληθυσμό που δεν υπερβαίνει το 12% των συνολικών
κατοίκων του πλανήτη. Πρόκειται επομένως για μία τεράστια ανισορροπία η οποία,
αργά αλλά σταθερά, θα τείνει να απαλειφθεί.
Συνεχίζοντας, η «ανισόρροπη»
κατανομή ελλειμμάτων και πλεονασμάτων, δεν είναι η μοναδική μακροοικονομική
αιτία της παγκόσμιας «κρίσης».
Η ελλιπής «ρύθμιση» του
χρηματοπιστωτικού τομέα
διεθνώς (στην οποία έχουμε ήδη αναφερθεί με το
άρθρο μας:
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ: Η υπερβολική απληστία, οι
τράπεζες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τα κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνων, η
σκόπιμη δημιουργία κρίσεων, η απορρύθμιση της οικονομίας, οι κίνδυνοι ύφεσης και
η αναγκαιότητα της πολιτικής ένωσης
20/5/2010),
είναι αναμφίβολα μία επίσης πολύ σοβαρή αιτία – πόσο μάλλον αφού δεν επιλύθηκε
διεθνώς, ως όφειλε, από την πρόσφατη συγκέντρωση των
G8
στον Καναδά (με 8η τη Ρωσία).
Επόμενες αιτίες είναι
η αδυναμία «εξόδου» από την πολιτική του εύκολου χρήματος
(υπερχρέωση κρατών, μέσω της διαρκούς πιστωτικής επέκτασης των τελευταίων 30
ετών), η οποία οδήγησε σε τεράστιες υπερβολές (φούσκες), καθώς επίσης
η συνεχής «πλαστογράφηση»
των συναλλαγματικών ισοτιμιών
(manipulation),
η οποία δημιούργησε «πολλαπλές» νομισματικές ανισορροπίες παγκοσμίως. Τέλος,
η εκτός κάθε
οικονομικής λογικής «συσσώρευση» συναλλαγματικών αποθεμάτων,
εκ μέρους κάποιων «αναπτυσσομένων» κρατών - Ρωσία, Βραζιλία, Κίνα, ευρύτερη Ασία.
Τα «σφάλματα» αυτά, στα οποία αναφερόμαστε λεπτομερώς παρακάτω, επιβάρυναν σε
μεγάλο βαθμό το παγκόσμιο σύστημα - χωρίς να υπάρχει έστω η προοπτική επίλυσης
τους.
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΥΚΟΛΟΥ
ΧΡΗΜΑΤΟΣ
Ενδεχομένως είναι σκόπιμο να
αναφερθούμε κατ’ αρχήν στον τρόπο, με τον οποίο δημιουργούνται τα χρήματα στο «μονεταριστικό»
μας σύστημα – έτσι ώστε να αναδείξουμε μία βασική «πτυχή» του προβλήματος, τόσο
της υπερχρέωσης, όσο και του πληθωρισμού. Ουσιαστικά λοιπόν, τα χρήματα
δημιουργούνται από τις τράπεζες, μέσω του δανεισμού των πελατών τους.
Για παράδειγμα, όταν εγκρίνεται
σε έναν πελάτη δάνειο ύψους 30.000 € για την αγορά αυτοκινήτου, δημιουργείται
μία νέα ποσότητα χρήματος, ύψους 30.000 €. Τα χρήματα τώρα αυτά δεν έχουν πλέον
αντίκρισμα σε χρυσό, όπως στο απώτερο παρελθόν, ούτε στηρίζονται στο σύστημα του
Bretton
Woods (αντίκρισμα σε
δολάρια και τα δολάρια σε χρυσό), το οποίο ουσιαστικά καταργήθηκε, μονομερώς από
τις Η.Π.Α., τη δεκαετία του 70.
Η δημιουργία χρημάτων είναι
επομένως ταυτόσημη με την παροχή πιστώσεων - ενώ η «κάλυψη» της νέας ποσότητας
χρημάτων κάθε φορά (η οποία ευρύτερα έχει αντίκρισμα το ΑΕΠ), επαφίεται στις
τράπεζες που δανειοδοτούν τους πελάτες τους. Στην ιδανική περίπτωση τώρα, σε
αυτήν δηλαδή που όφειλε να στηρίζεται η δημιουργία νέων ποσοτήτων χρημάτων, η
χορήγηση πιστώσεων αφορά τις επενδύσεις - έτσι ώστε το επιτόκιο δανεισμού να
εξοφλείται από τα έσοδα της επένδυσης. Όπως φαίνεται καθαρά εδώ, τα δάνεια με
σκοπό την κατανάλωση δημιουργούν χρήματα, τα οποία
διαστρεβλώνουν αισθητά την
ορθολογική λειτουργία του συστήματος μας.
Επίσης, από εδώ φαίνεται η
αιτία της χρηματοπιστωτικής κρίσης (subprimes),
αφού δόθηκαν δάνεια (δημιουργήθηκαν δηλαδή νέα χρήματα), για την αγορά
υπερτιμημένων κατοικιών - σε ανθρώπους που αδυνατούσαν να τα επιστρέψουν (πόσο
μάλλον να πληρώσουν τα επιτόκια). Στην περίπτωση αυτή, εξέλειπαν από τις
τράπεζες οι απαιτούμενες «καλύψεις», οι οποίες θα έδιναν αξία στις απαιτήσεις
τους - ενώ θα εξυπηρετούσαν τις δικές τους πιστωτικές ανάγκες (πληρωμή τόκων
και χρεολυσίων). Επίσης, τα νέα αυτά χρήματα είχαν σαν αντίκρισμα ένα «πλασματικό»
ΑΕΠ – ένα υπερτιμημένο δηλαδή ακαθάριστο εθνικό προϊόν.
Εάν λοιπόν οι τράπεζες
δεν στηρίζονταν από τα κράτη, θα ήταν υποχρεωμένες να «αποσβέσουν» τις
απαιτήσεις τους
- επομένως, να μειώσουν την ποσότητα χρημάτων, την οποία είχαν δημιουργήσει,
μέσω των «ακάλυπτων» δανείων προς τους αφερέγγυους πελάτες τους (με καταστροφικά
τότε αποτελέσματα για τους ισολογισμούς τους, όπως και για την δυνατότητα
αποπληρωμής των δικών τους δανείων – αδυναμία εξόφλησης, χρεοκοπία κλπ). Η «συρρίκνωση»
τώρα αυτή, θα προκαλούσε επί πλέον προβλήματα, αρκετά δύσκολα στην επίλυση τους
(άρθρο μας:
Ετεροβαρές ρίσκο: Τα τρία βασικά στάδια του
σπειροειδούς κύκλου των χρηματοπιστωτικών κρίσεων και η γενεσιουργός αιτία τους
- Έφτασε αλήθεια το τέλος της κρίσης;
26/4/2009).
Συνεχίζοντας,
οι κεντρικές τράπεζες διαδραματίζουν έναν βασικό ρόλο στη διαδικασία δημιουργίας
χρημάτων. Στο
παράδειγμα του δανείου των 30.000 € για την αγορά αυτοκινήτου, όταν κατατίθενται
στο λογαριασμό του πελάτη τα 30.000 €, τότε αυτός πληρώνει το αυτοκίνητο του. Η
εξόφληση αυτή μπορεί να γίνει είτε μετρητοίς, είτε μέσω εμβάσματος προς την
εταιρεία, από την οποία το αγόρασε.
Στην πρώτη περίπτωση, η πίστωση
αυξάνει την κυκλοφορία των μετρητών χρημάτων στην Οικονομία. Στη δεύτερη,
αυξάνεται το υπόλοιπο του λογαριασμού της εταιρείας αυτοκινήτων – γεγονός που
υποχρεώνει την τράπεζα, στην οποία διατηρείται ο λογαριασμός της εταιρείας, να
διατηρήσει υψηλότερες ελάχιστες ρεζέρβες στην κεντρική τράπεζα. Για όλες τις
βραχυπρόθεσμες καταθέσεις τους τώρα οι τράπεζες, οφείλουν να διατηρούν ρεζέρβες
ίσες με το 2% στις κεντρικές τράπεζες. Επομένως, η παροχή πίστωσης οδηγεί τις
τράπεζες, είτε να χρησιμοποιούν περισσότερα μετρητά χρήματα, είτε να διατηρούν
υψηλότερο υπόλοιπο στις κεντρικές.
Το σύνολο τώρα των μετρητών
χρημάτων, καθώς επίσης των καθαρών υπολοίπων των τραπεζών στις κεντρικές
τράπεζες, ονομάζεται «νομισματική
βάση» (monetary
base) - επειδή έχει
σχέση με τις βασικές αρχές της παροχής πιστώσεων (δημιουργίας χρημάτων) εκ
μέρους των τραπεζών.
Η κεντρική τράπεζα είναι ο
μοναδικός «πάροχος» νομισματικής βάσης
- οπότε εδώ ακριβώς ευρίσκεται
η δυνατότητα ελέγχου της συνολικής οικονομικής διαδικασίας εκ μέρους της.
Κατά κανόνα, η «νομισματική
βάση» δημιουργείται από την βραχυπρόθεσμη προσφορά πιστώσεων, για την
αναχρηματοδότηση των τραπεζών, εκ μέρους της κεντρικής τράπεζας. Η ζήτηση
δανείων εκ μέρους των εμπορικών τραπεζών, ρυθμίζεται μέσω των βασικών επιτοκίων
για τις συγκεκριμένες πιστώσεις. Έναντι αυτών των πιστώσεων, οι εμπορικές
τράπεζες οφείλουν να καταθέτουν αξιόγραφα (εγγυήσεις) στην κεντρική.
Η «νομισματική βάση» τώρα
μπορεί να «επεκτείνεται» επίσης, εάν μία κεντρική τράπεζα αγοράζει ομόλογα από
τις εμπορικές τράπεζες – κάτι που έγινε στο παρελθόν, σε μεγάλη έκταση, από τη
Fed.
Όταν η ΕΚΤ
όμως αγοράζει ομόλογα του
δημοσίου από τις τράπεζες, έχει τη δυνατότητα να περιορίσει τη «νομισματική βάση»
σε κάποιες άλλες «περιοχές» - για παράδειγμα, προσφέροντας λιγότερα δάνεια
αναχρηματοδότησης των πιστώσεων των τραπεζών, προς τους πελάτες τους.
Επομένως, όταν η κεντρική
τράπεζα (ΕΚΤ) αγοράζει ομόλογα δημοσίου, οφείλει ουσιαστικά να μειώνει τα δάνεια
προς τη πραγματική Οικονομία, εάν θέλει να διατηρεί την ίδια ποσότητα χρημάτων
στην αγορά. Κατά συνέπεια, η αγορά κρατικών ομολόγων είναι δυνατόν να μην
επηρεάσει τον ουσιώδη έλεγχο της διαδικασίας δημιουργίας πιστώσεων (χρημάτων).
Εν τούτοις, είναι
δυνατόν να προκαλέσει λειτουργικές ζημίες στην κεντρική τράπεζα, εάν τα ομόλογα
αυτά δεν εξοφληθούν από τα κράτη.
Ολοκληρώνοντας, με την έκφραση
«προσφορά χρήματος» (money
supply),
εννοούμε το συνολικό απόθεμα σε χρήματα, το οποίο έχει στη διάθεση της μία
Οικονομία. Το σύνολο των μετρητών χρημάτων, καθώς επίσης των καταθέσεων όψεως,
ονομάζεται πραγματική προσφορά (ποσότητα) χρήματος (Μ1). Η προσφορά χρήματος
μπορεί να αυξηθεί μέσω της δημιουργίας πιστώσεων, καθώς επίσης να μειωθεί, μέσω
της «καταστροφής» χρημάτων (απόσβεσης επισφαλών πιστώσεων).
Τέλος, ο ορισμός της προσφοράς
χρήματος δεν είναι ο ίδιος για όλες τις κεντρικές τράπεζες. Για παράδειγμα, η
ΕΚΤ διακρίνει τα παρακάτω:
(α)
Μ1
(συνολικά 4.242,7 δις € τον Ιούνιο του 2009): Καταθέσεις όψεως των μη τραπεζών (ιδιώτες,
επιχειρήσεις κλπ), καθώς επίσης μετρητά χρήματα, τα οποία ευρίσκονται στην
κυκλοφορία.
(β)
Μ2
(συνολικά 8.148,0 δις € τον Ιούνιο του 2009): Το Μ1, συν τις καταθέσεις με
συμφωνημένο χρόνο λήξης έως δύο έτη, καθώς επίσης καταθέσεις με νόμιμη προθεσμία
καταγγελίας έως τρείς μήνες.
(γ)
Μ3
(συνολικά 9.424,9 δις € τον Ιούνιο του 2009): Το Μ2, συν μερίδια σε
money market funds,
υποχρεώσεις σε
repos,
καθώς επίσης
money market
αξιόγραφα και ομόλογα τραπεζών, με χρόνο λήξης έως δύο χρόνια.
Το Μ1 θεωρείται
αντιπροσωπευτικός δείκτης για την ανάπτυξη, ενώ το Μ3 για τον πληθωρισμό.
Ουσιαστικά, το Μ3
τον Ιούνιο του 2009 ήταν ελαφρά υψηλότερο του ΑΕΠ της Ευρωζώνης.
Συνεχίζοντας στο θέμα μας,
διαπιστώνεται ότι η πολιτική του εύκολου χρήματος, της πιστωτικής επέκτασης
δηλαδή, συνεχίζεται (χαμηλά βασικά επιτόκια, «ενέσεις» ρευστότητας κλπ), με την
«αμέριστη» βοήθεια των κεντρικών τραπεζών της «δύσης».
Η προσφορά χρήματος (Μ3)
αυξάνεται για πάρα πολλά χρόνια τώρα με υπερδιπλάσιο ρυθμό, σε σχέση με την
οικονομική ανάπτυξη,
ενώ κατά τη διάρκεια της κρίσης, οι κεντρικές τράπεζες αύξησαν επικίνδυνα την «ποσότητα»
χρήματος. Στην αρχή, ο στόχος ήταν η διάσωση των τραπεζών, ενώ στη συνέχεια η
αποφυγή της χρεοκοπίας κρατών - τα οποία θα συμπαρέσυραν όχι μόνο τις τράπεζες,
αλλά και πολλούς άλλους «συμμετέχοντες» στην πραγματική οικονομία.
Οι κεντρικές τράπεζες, παρά το
ότι είχαν «υποσχεθεί», ήδη από το 2008, ότι θα απορροφήσουν την υπερβάλλουσα
προσφορά (ποσότητα) χρήματος από τις αγορές, επιστρέφοντας σε μία αυστηρή
αντιπληθωριστική πολιτική, συνεχίζουν να προσθέτουν ρευστότητα – τόσο η
Fed,
όσο και η ΕΚΤ
ή η BoE.
Κατ’ επακόλουθο, οι τιμές των ακινήτων, οι οποίες συνήθως χαρακτηρίζουν τις «υπερβολές»
(φούσκες), έχουν επανέλθει σχεδόν στα «υπερτιμημένα» επίπεδα του παρελθόντος (στο
75% των χωρών του ΟΟΣΑ οι τιμές της ακίνητης περιουσίας αυξάνονται), ενώ στην
Κίνα η αγορά έχει υπερθερμανθεί σε μεγάλο βαθμό - αναγκάζοντας το κράτος να
επέμβει με στόχο τη ρύθμιση της. Παράλληλα,
αυξάνουν μαζικά οι πιστώσεις
στην Κίνα – ένα κλασσικό «μίγμα» μίας επικίνδυνης υπερβολής (φούσκας).
Επί πλέον, η «παγκόσμια
πλεονασματική ρευστότητα»
- δηλαδή, το μέρος εκείνο των χρημάτων που ευρίσκεται στις αγορές, χωρίς να
χρειάζεται για τις συναλλαγές στην πραγματική οικονομία - έχει αυξηθεί σε πολύ
μεγάλο βαθμό. Η αιτία είναι φυσικά η ως άνω επεκτατική πολιτική παροχής χρημάτων
των κεντρικών τραπεζών, η οποία έχει διαρκέσει ένα υπερβολικά μεγάλο χρονικό
διάστημα, καθώς επίσης η αδυναμία ρύθμισης του χρηματοπιστωτικού συστήματος -
συμπεριλαμβανομένων τόσο των κανονικών, όσο και των «σκιωδών» τραπεζικών
ιδρυμάτων (hedge
funds κλπ).
Η απελευθέρωση του
χρηματοπιστωτικού συστήματος έχει οδηγήσει σε ευρηματικές μεθόδους «υπερπαραγωγής
πιστώσεων» (άρα χρημάτων), οι οποίες έχουν συμβάλλει ακόμη περισσότερο στην
ύπαρξη υπερβολικής ρευστότητας στις αγορές
– γεγονός που σχεδόν πάντοτε
προδιαγράφει το ξέσπασμα καταστροφικών κρίσεων, μετά από περιόδους συνεχούς
αστάθειας (volatility).
Η ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΙΣΟΤΙΜΙΩΝ
Στην πραγματικότητα, το
σημερινό διεθνές συναλλαγματικό σύστημα κατάφερε να επιβιώσει, επειδή η αστάθεια
της δύσης (η οποία έγινε σαφής μέσα από τη χρηματοπιστωτική κρίση, ενώ απειλεί
να εξελιχθεί σε μία σειρά πληθωριστικών κρίσεων, καθώς επίσης κρίσεων δημοσίων
χρεών), κατάφερε να εξαχθεί στον υπόλοιπο κόσμο (από τις Η.Π.Α. στην Ευρώπη κλπ).
Ειδικότερα, το αργότερο στις
αρχές του έτους 2006, ήταν φανερό ότι, οι τιμές καταναλωτή σε πολλές
αναπτυσσόμενες Οικονομίες αυξάνονταν μαζικά – πόσο μάλλον οι τιμές των ακινήτων,
καθώς επίσης των λοιπών αξιών (assets).
Εν τούτοις, οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών δεν ήταν πρόθυμες να «διορθώσουν» τις
ισοτιμίες των νομισμάτων τους, ακολουθώντας μία πιο αυστηρή νομισματική πολιτική.
Η δυνατότητα αυτή υπήρχε για τις περισσότερες κυβερνήσεις, χωρίς να χρειασθεί η
«αποσύνδεση» των νομισμάτων τους από το δολάριο - την οποία είχαν αποφασίσει,
επειδή δεν είχαν τη δυνατότητα αυτόνομης διαχείρισης των δικών τους νομισμάτων.
Απλούστατα, θα έπρεπε να καθορίσουν μία καινούργια «ισοτιμία ανταλλαγής» με το
δολάριο, ανάλογη με τις νέες συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί στις Οικονομίες
τους.
Αντίθετα όμως, οι χώρες αυτές
προτίμησαν να συνεχίσουν την «κερδοσκοπική» πολιτική τους, η οποία στηριζόταν
στην ανάπτυξη μέσω
των εξαγωγών -
παρά το ότι συνέβαλλε στην επικίνδυνη υπερθέρμανση της παγκόσμιας Οικονομίας (κάτι
ανάλογο συνέβη και στη
Γερμανία,
όπου η χρήση του
κοινού νομίσματος διατηρούσε ουσιαστικά «κερδοσκοπικά» υποτιμημένο το γερμανικό
ευρώ το οποίο,
στηριζόμενο επί πλέον στον συνεχή περιορισμό του εργατικού κόστους, διευκόλυνε
τα μέγιστα τις γερμανικές εξαγωγές στην Ευρώπη – εις βάρος φυσικά των ευρωπαίων
εταίρων της).
Περαιτέρω, το δολάριο είναι
πλέον ένα παγκόσμιο νόμισμα, το οποίο εξαρτάται απόλυτα από τις διαθέσεις της
Κίνας, της Ρωσίας και των Αραβικών χωρών. Τα δημόσια χρηματικά αποθέματα αυτών
των χωρών, αποτελούν τις σημαντικότερες πηγές χρηματοδότησης των αμερικανικών
ελλειμμάτων. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το 40% των κεφαλαιακών εισροών στις Η.Π.Α.
προέρχεται από τις παραπάνω χώρες – ένα «σήμα» για τους ιδιώτες επενδυτές να
επενδύουν επίσης στις Η.Π.Α. Η εξ αυτών διαπίστωση τώρα είναι απόλυτα σαφής:
σε μία αληθινά
παγκοσμιοποιημένη Οικονομία της ελεύθερης αγοράς, χωρίς «πλαστογραφημένες»
συναλλαγματικές ισοτιμίες, το δολάριο θα ήταν από αρκετά χρόνια πριν, πολύ πιο
αδύναμο.
Σήμερα, οι ειδικοί στην αγορά
συναλλάγματος, οι οποίοι καθορίζουν την πολιτική των αναπτυσσόμενων Οικονομιών,
είναι σε κάποιο βαθμό πανικοβλημένοι – με αποτέλεσμα να επιθυμούν την αποσύνδεση
των νομισμάτων τους από το δολάριο. Εν τούτοις, κάτι τέτοιο δεν είναι καθόλου
εύκολο, επειδή οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών δεν έχουν τη δυνατότητα (γνώσεις
κλπ) να αναλάβουν μόνες τους τη διαχείριση των νομισμάτων τους.
Εάν κάτι τέτοιο πράγματι
συνέβαινε, εάν δηλαδή αποσύνδεαν τα νομίσματα τους από το δολάριο και σταματούσε
η πλαστογράφηση των συναλλαγματικών ισοτιμιών, τότε θα επέστρεφε η ισορροπία στο
σύστημα. Για παράδειγμα, στις Οικονομίες με εμπορικά πλεονάσματα, θα αυξανόταν η
ζήτηση των νομισμάτων τους - γεγονός που θα τα οδηγούσε σε ανατίμηση. Η
ανατίμηση αυτή θα εμπόδιζε την υπερθέρμανση της εκάστοτε πλεονασματικής
Οικονομίας, επειδή οι εξαγωγές της θα ακρίβαιναν στις διεθνείς αγορές, με
αποτέλεσμα τη μείωση της ζήτησης των προϊόντων της. Από την άλλη πλευρά, οι
ελλειμματικές χώρες (Η.Π.Α., Βρετανία κλπ) θα υποτιμούσαν το νόμισμα τους -
οπότε η ανταγωνιστικότητα τους θα καλυτέρευε, οδηγώντας τες σε αυξημένες
εξαγωγές.
Σε τελική ανάλυση,
ο μηχανισμός της ελεύθερης
αγοράς δεν θα επέτρεπε την μη ισορροπημένη συνύπαρξη πλεονασματικών και
ελλειμματικών χωρών,
επειδή οι ελεύθερες συναλλαγματικές ισοτιμίες είναι ένα εξαιρετικά
αποτελεσματικό μέσον για την καταπολέμηση των παγκοσμίων ανισοτήτων. Επίσης,
προστατεύουν σε κάποιο βαθμό από τον εισαγόμενο πληθωρισμό, επειδή οι χώρες με
χαμηλότερους πληθωριστικούς δείκτες «ανατιμώνται», απέναντι σε αυτές με
υψηλότερους – οπότε εμποδίζονται οι εισαγόμενες πληθωριστικές πιέσεις. Για
παράδειγμα, η αύξηση της αγοραστικής αξίας του εγχώριου νομίσματος επιτρέπει την
αγορά ιδίων ποσοτήτων εισαγομένων προϊόντων, παρά την αύξηση της τιμής εξαγωγής
τους – οπότε «εμποδίζεται» ο πληθωρισμός.
Παρά τα πλεονεκτήματα όμως της
ελεύθερης διακύμανσης των συναλλαγματικών ισοτιμιών, ελάχιστες χώρες το
επιτρέπουν. Οι περισσότερες,
(α)
είτε επεμβαίνουν μέσω των
κεντρικών τραπεζών τους
(Ελβετία, Ιαπωνία κλπ),
(β)
είτε καθορίζουν «κεντρικά» τις
ισοτιμίες (Κίνα,
Αραβικές χώρες, Περσία και άλλες),
(γ)
είτε τις «επηρεάζουν» σε μεγάλο
βαθμό,
επεμβαίνοντας διαρκώς στον καθορισμό τους (Ινδία, Ρωσία κλπ).
Επομένως,
οι συναλλαγματικές ισοτιμίες
ουσιαστικά «πλαστογραφούνται» από την πλειοψηφία των κρατών
(άνω του 50% του διεθνούς εμπορίου), με καταστροφικά αποτελέσματα για την
παγκόσμια οικονομία («φούσκες», κρίσεις, πληθωρισμός σε χώρες όπως η Ινδία και η
Κίνα, μεγάλες αυξήσεις των πρώτων υλών κλπ).
Η ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ
Ποτέ μέχρι σήμερα δεν
συσσωρεύτηκαν στην παγκόσμια οικονομία τόσο μεγάλες ποσότητες συναλλαγματικών
αποθεμάτων. Στα πρώτα χρόνια της τρίτης χιλιετίας τοποθετούνται στα
5 τρις $
- όταν τη δεκαετία του 1990 δεν υπερέβαιναν το 1 τρις $. Δηλαδή, μέσα σε ένα
χρονικό διάστημα περίπου 15 ετών, τα αποθέματα των κρατών σε ξένο συνάλλαγμα
πενταπλασιάστηκαν – ενώ στην Κίνα συνέχισαν την ανοδική τους πορεία, ακόμη και
κατά τη διάρκεια της κρίσης, ξεπερνώντας πλέον τα 2 τρις $ (το 40% των
παγκόσμιων συνολικών αποθεμάτων). Το ίδιο συνέβη και στην υπόλοιπη Ασία, όπως
στο Χονγκ Κονγκ, στη Μαλαισία, στη Σιγκαπούρη και στις Φιλιππίνες.
Στο παρελθόν, θεωρούταν ότι
υφίστανται τρείς διαφορετικές αιτίες, με βάση τις οποίες όφειλε ένα κράτος να
διατηρεί αποθέματα (ρεζέρβες) σε ξένο νόμισμα:
(α) Για να έχει τη δυνατότητα
να πληρώνει τις εισαγωγές του, όπου ο «κανόνας» ήταν η διατήρηση τόσων
συναλλαγματικών αποθεμάτων, όσων για την εξόφληση του 25% - 50% των ετησίων
εισαγωγών του (έτσι ώστε να είναι ασφαλές, εφόσον ξαφνικά μειώνονταν οι εξαγωγές
του).
(β) Για να μπορεί να εξοφλεί
τα βραχυπρόθεσμα (έως ένα έτος) εξωτερικά χρέη του, όπου το «μέτρο» ήταν η 100%
αποπληρωμή τους (έτσι ώστε να μην επηρεάζεται από μία ενδεχόμενη φυγή κεφαλαίων
προς το εξωτερικό).
(γ) Για να διατηρεί την
συναλλαγματική ισοτιμία του νομίσματος του, στα πλαίσια ενός συστήματος σταθερών
ισοτιμιών, όπως αυτό του
Bretton Woods
ή το ενδο-ευρωπαϊκό. Το
συγκεκριμένο «μέτρο» αφορά μόνο τις ελλειμματικές χώρες, οι οποίες επιθυμούν την
προστασία των νομισμάτων τους από την υποτίμηση – οι πλεονασματικές αντίθετα,
αγοράζουν συνάλλαγμα διαρκώς, με στόχο την αποφυγή της ανατίμησης των νομισμάτων
τους.
Σήμερα όμως, πολλές χώρες έχουν
«υπερβεί» σε μεγάλο βαθμό τους παραπάνω κανόνες, συσσωρεύοντας πολύ μεγαλύτερα
αποθέματα συναλλάγματος. Για παράδειγμα, τα αποθέματα της Κίνας, ήδη στις αρχές
του 2009, ξεπερνούσαν το 45% του ΑΕΠ της - ενώ πλησίαζαν το 100% των ετησίων
εισαγωγών της (σύμφωνα με την τράπεζα διεθνών διακανονισμών). Δηλαδή, η Κίνα θα
μπορούσε να εισάγει προϊόντα από το εξωτερικό και να τα πληρώνει για ένα
ολόκληρο έτος, χωρίς να χρειασθεί να καταφύγει καθόλου στην αγορά ξένου
συναλλάγματος.
Στην ίδια χώρα, τα αποθέματα (σήμερα
άνω των 2,5 τρις $) φθάνουν για την εξόφληση του
1.873%
των βραχυπρόθεσμων εξωτερικών χρεών της, ενώ η διατήρηση της ισοτιμίας του
νομίσματος της απέναντι στο δολάριο (το γουάν θεωρείται τουλάχιστον κατά 40%
υποτιμημένο), απαιτεί όλο και μεγαλύτερες αγορές συναλλάγματος.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και
σε άλλες μικρότερες ασιατικές χώρες, όπως και σε αυτές που εξάγουν πετρέλαιο.
Για παράδειγμα η Ρωσία, η οποία διαθέτει συναλλαγματικά αποθέματα ύψους 368 δις
$, καλύπτει το 446%
των βραχυπρόθεσμων εξωτερικών χρεών της - καθώς επίσης τις εισαγωγές προϊόντων
για ενάμιση περίπου έτος (2009).
Φυσικά, όπως όλα τα πράγματα
στον κόσμο, υπάρχουν αιτίες, με βάση τις οποίες οι λιγότερο «ευκατάστατες» χώρες,
διατηρούν τόσο μεγάλα συναλλαγματικά αποθέματα – σε πλήρη αντίθεση με την
πλούσια «δύση». Η βασικότερη από όλες είναι οι οικονομικές κρίσεις (χρεοκοπίες)
που αναγκάσθηκαν να αντιμετωπίσουν, κατά τη διάρκεια κυρίως της δεκαετίας του
1990 - όπου, αφενός μεν διέφυγαν τεράστιες ποσότητες χρημάτων στο εξωτερικό,
αφετέρου
λεηλατήθηκαν στην κυριολεξία από το ΔΝΤ.
Είναι προφανές ότι δεν έχουν
πλέον καμία διάθεση να υποφέρουν ξανά, ενώ εκμεταλλεύθηκαν την (βασισμένη στα
χρέη) ανάπτυξη της δύσης που ακολούθησε, αυξάνοντας τις εξαγωγές τους - αντί της
μέχρι τότε επιδότησης των εισαγομένων επενδυτικών κεφαλαίων, μέσω των υψηλών
επιτοκίων και των σταθερών νομισμάτων. Οι μεγαλύτερες απαιτήσεις τους λοιπόν στο
εξωτερικό, είναι η καλύτερη προστασία τους απέναντι στις κρίσεις - καθώς επίσης,
απέναντι στις «σωτήριες»
επεμβάσεις του ΔΝΤ.
Η υπερβολική συσσώρευση
συναλλαγματικών αποθεμάτων, αν και απολύτως κατανοητή, όσον αφορά τις
αναπτυσσόμενες χώρες, εμπεριέχει δυστυχώς δύο σημαντικότατους κινδύνους για την
παγκόσμια Οικονομία:
(α)
Το ρίσκο του πληθωρισμού
στα προϊόντα και/η στις εμπράγματες αξίες (assets).
Η αυξημένη προσφορά χρήματος (Μ3) εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών, η οποία
ουσιαστικά ξεκίνησε μετά την κρίση του 2000 (dot.com
crash), έθεσε τις βάσεις
μίας «αρρωστημένης» ανάπτυξης. Οι συναλλαγματικές Υπηρεσίες των φτωχότερων
κρατών «ανέλαβαν» ουσιαστικά την ευθύνη της αμερικανικής αντι-αποπληθωριστικής
πολιτικής, «παράγοντας» ένα πληθωριστικό υπόβαθρο – ενώ συνεχίζουν να το κάνουν,
αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό την προοπτική μίας επόμενης, πολύ πιο ισχυρής κρίσης.
(β)
Το ρίσκο της απώλειας (απομείωσης)
δημόσιας περιουσίας.
Το μέγεθος των συναλλαγματικών αποθεμάτων, τα οποία σε πολλές ασιατικές χώρες
υπερβαίνουν το 50% του ΑΕΠ τους, είναι επικίνδυνο για τις Οικονομίες τους.
Σύμφωνα με τους Οικονομολόγους της ΕΚΤ (2001-2006), μία ανατίμηση ύψους 15% του
τοπικού νομίσματος (κάτι απόλυτα «αποδεκτό», σε σύγκριση με τα τεράστια εμπορικά
πλεονάσματα των ασιατικών χωρών), έχει σαν αποτέλεσμα μία σημαντική μείωση των
περιουσιακών τους στοιχείων - ύψους 10,5% του ΑΕΠ για το Χονγκ Κονγκ, 8,2% για
τη Μαλαισία, 6% για την Κίνα, 4,5% για τη Ρωσία, 4% για την Κορέα κλπ.
Ειδικά η συγκέντρωση των
επενδύσεων των πλεονασματικών αυτών Οικονομιών σε «δολαριακά ομόλογα» χαμηλού
επιτοκίου, είναι αναμφίβολα μία εξαιρετικά λανθασμένη επιλογή. Δηλαδή, τα μεγάλα
συναλλαγματικά αποθέματα, τα οποία δημιουργήθηκαν με πολύ κόπο, τοποθετούμενα
μονόπλευρα σε δολάρια, μειώνουν ουσιαστικά τη δημόσια περιουσία (αφού
το δολάριο είναι εξαιρετικά
υπερτιμημένο).
Με στόχο λοιπόν τον περιορισμό αυτού του ρίσκου, οι πλεονασματικές χώρες
ακολουθούν πλέον το παράδειγμα των πετρελαϊκών (Ρωσία, Αραβία, Νορβηγία),
ιδρύοντας κρατικά κεφάλαια (sovereign
wealth funds), τα οποία
τοποθετούνται πια σε εμπράγματες δυτικές αξίες – ενώ εξαγοράζουν ακόμη και
ολόκληρες επιχειρήσεις.
Φυσικά, το γεγονός αυτό είναι
εξαιρετικά ανησυχητικό για τη δύση, αφού
πρόκειται ουσιαστικά για μία
επανακρατικοποίηση των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, από ξένες όμως χώρες
– κάτι εντελώς ασύμβατο με την επικρατούσα φιλελεύθερη πολιτική. Για παράδειγμα,
η εξαγορά του λιμανιού του Πειραιά από την
Costco,
το έχει ουσιαστικά «κρατικοποιήσει» - ο ιδιοκτήτης όμως δεν είναι το Ελληνικό
Δημόσιο, αλλά το Κινεζικό. Επίσης, η αγορά ενός μεγάλου πακέτου μετοχών της
Mercedes
από το
Abu Dhabi,
σημαίνει την, σε μεγάλο βαθμό ,κρατικοποίηση της – με ιδιοκτήτη όμως το αραβικό
κράτος.
Επόμενη ανησυχία είναι το ότι,
οι περισσότερες από τις αναπτυσσόμενες χώρες κυβερνώνται από μη δημοκρατικά
καθεστώτα –
απειλώντας, μεταξύ άλλων, με την εξαγωγή των πολιτευμάτων τους στη δύση.
Ο κίνδυνος είναι κάτι
παραπάνω από πιθανός, κυρίως επειδή τα ολοκληρωτικά καθεστώτα έχουν πολύ
μεγαλύτερες δυνατότητες επίλυσης δύο κεντρικών σημερινών προβλημάτων της δύσης:
της ανεργίας,
καθώς επίσης της
αναδιανομής εισοδημάτων
(σχετικά άρθρα μας στο τέλος).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η Ευρώπη ευρίσκεται αντιμέτωπη,
αφενός μεν με τον μονοπωλιακό καπιταλισμό των Η.Π.Α., ο οποίος έχει στη διάθεση
του πανίσχυρα «επιθετικά» μέσα (ΔΝΤ, Εταιρείες αξιολόγησης, ΜΜΕ,
Wall Street
κλπ), ενώ
μάχεται για την επιβίωση του,
αφετέρου δε με τον απολυταρχικό καπιταλισμό, ο οποίος επικρατεί σε πολλές από
τις ισχυρές, «ασύμμετρα» αναπτυσσόμενες χώρες του πλανήτη, ενώ
επιθυμεί να αναδειχθεί
κυρίαρχος. «Ελλοχεύει»
δε ένας επί πλέον κίνδυνος στο εσωτερικό της, προερχόμενος από τις επεκτατικές
βλέψεις της Γερμανίας, η οποία κάποιες φορές συμπεριφέρεται απίστευτα «ολοκληρωτικά».
Το νεωτεριστικό ευρωπαϊκό
οικοδόμημα λοιπόν, αποτελούμενο από πλούσιες, δημοκρατικές (κοινωνικός
καπιταλισμός), πολιτισμένες και ανεξάρτητες μεταξύ τους χώρες, απειλείται από
πάρα πολλές πλευρές -
αποτελώντας μεταφορικά το «χρυσόμαλλο
δέρας». Εάν
λοιπόν δεν επικρατήσει η λογική εντός του, εάν δεν βαδίσει δηλαδή με γρήγορα
βήματα προς την κατεύθυνση της «αλληλέγγυας» ολοκλήρωσης του, χωρίς να επιτρέπει
τη συμμετοχή τρίτων στο εσωτερικό του (ΔΝΤ κλπ), είναι μάλλον απίθανο να
επιβιώσει στη σημερινή του μορφή.
Βασίλης Βιλιάρδος
(copyright)
Αθήνα, 02. Ιουλίου 2010
viliardos@kbanalysis.com
Ο κ. Β. Βιλιάρδος
είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο
Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.
-----------------------------------
Χριστόδουλου Χριστοδούλου*, Η επίθεση κατά του ευρώ και
της Ευρωζώνης
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΩΚΕΡΔΟΣ,
ΙΟΥΝΙΟΣ, 2010
Αναμφίβολα η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
και της Ζώνης του Ευρώ στη συνέχεια, δεν μπορεί να ενθουσίασε ούτε να προκάλεσε
ευχάριστα συναισθήματα στους στενούς συμμάχους και συνεταίρους της, τους
Αμερικανούς. Και αυτό ήταν φυσικό και αναμενόμενο.
Οι Αμερικανοί συνήθισαν για πολλές δεκαετίες να
επικυριαρχούν στην παγκόσμια οικονομική κονίστρα. Με τις τεράστιες και
πολυάριθμες πολυεθνικές τους σε όλους τους τομείς της οικονομίας και ιδιαίτερα
στον δευτερογενή και τριτογενή: Στο βιομηχανικό και τον χρηματοοικονομικό,
κυρίως, σε όλες σχεδόν τις χώρες της υφηλίου. Στις χώρες της Ευρώπης και τις
προηγμένες της Ασίας, όπως η Ιαπωνία, η Νότιος Κορέα, η Σιγκαπούρη, το Χονγκ
Κονγκ, η Μαλαισία, ενώ, τώρα, επεκτείνουν τη δράση και απλώνουν τα πλοκάμια τους
και στην Κίνα.
Πέραν τούτου, το εθνικό τους νόμισμα, το
δολάριο, έχει καθιερωθεί ως το παγκόσμιο αποθεματικό και το σημείο αναφοράς για
την ισοτιμία των άλλων εθνικών νομισμάτων, αλλά και της αξίας και της τιμής του
χρυσού και του πετρελαίου πάνω σε καθημερινή βάση.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, δεν ήταν δυνατόν οι
Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να παραμείνουν αδιάφορες μπροστά στον κίνδυνο να
απολέσουν αυτή την παντοδυναμία. Γιατί, από τη μια η ραγδαία αναδυόμενη κινεζική
υπερδύναμη αμφισβητεί πλέον ευθέως τη μοναδικότητα του δολαρίου ως του διεθνούς
νομίσματος αναφοράς, ενώ, από την άλλη, το ευρώ, μέχρι και πριν λίγες εβδομάδες,
επαπειλούσε, με τη μεγάλη αύξηση της ισχύος, της αξιοπιστίας και της υπεροχής
του σε σταθερή αξία και ισοτιμία, την παντοκρατορία του αμερικανικού νομίσματος.
Πολλοί θα διερωτηθούν αν δεν είναι φυσιολογικές
οι εξελίξεις που οδήγησαν τους τελευταίους μήνες στον απότομο κλονισμό της
ισχύος του ευρώ, με μείωση της ισοτιμίας του έναντι του δολαρίου και της
στερλίνας και, ακόμη, αν είναι αφύσικες οι εξελίξεις στο χώρο της Ευρωζώνης που
έθεσαν σε σκληρή δοκιμασία την οικονομική και νομισματική της σταθερότητα.
Ας είμαστε ρεαλιστές και ας μη μυωπάζουμε
ενώπιον των ξεκάθαρων δεδομένων. Οι Αμερικανοί, οι οποίοι ευθύνονται απόλυτα για
την πρωτοφανή οικονομική κρίση που δοκιμάζει ολόκληρη την ανθρωπότητα εδώ και
τρία περίπου χρόνια, επεδίωξαν και την οικονομική τους ανάκαμψη και τη διατήρηση
της παγκόσμιας οικονομικής επικυριαρχίας τους.
Και, κατά βάσιμη υπόθεση, αυτοί βρίσκονται πίσω
από την επιχειρηθείσα και επιχειρούμενη οικονομική αναταραχή και στο ευρώ και
στην ευρωζώνη. Με σύμμαχους και συναγωνιστές τους αιώνιους αντιευρωπαϊστές της
Γηραιάς Αλβιόνος. Αλλά και με πανίσχυρα υποσκαπτικά εργαλεία τις κολοσσιαίες
επενδυτικές και διεθνούς εκτοπίσματος εταιρείες και τους χρηματοοικονομικούς
Οίκους και Οργανισμούς, μη εξαιρουμένων και των φαρισαϊκών και αναξιόπιστων
Οίκων της χρηματοοικονομικής και πιστοληπτικής αξιολόγησης, οι οποίοι
καθεδρεύουν και εξορμούν από αμερικανικά κέντρα, όπως οι Fitch και οι
Moody΄s
και οι
Standard
&
Poor΄s.
Είναι αυτοί που έκλεισαν τα μάτια μπροστά στα
προϊόντα της απάτης των αμερικανικών χρηματοοικονομικών οργανισμών. Είναι αυτοί
που, περιέργως (;) δεν αντελήφθησαν, ενώ τους αξιολογούσαν ανελλιπώς, την
επερχόμενη χρεοκοπία από τις κραυγαλέες επισφάλειες, των μεγαθηρίων όπως η
Lehman Brothers, η AIG, η Fanny
Mac, η Freddy Mac
και εκατοντάδες άλλες τράπεζες και ασφαλιστικές και επενδυτικές εταιρείες.
Κι όμως, είναι αυτοί οι σοβαροφανείς και
εμφανώς αναξιόπιστοι αξιολογικοί οίκοι που όρμησαν ως σαρκοβόρα όρνεα για να
κατασπαράξουν την Ελλάδα. Για να κατασυντρίψουν την ελληνική οικονομία και να
δημιουργήσουν απότομο κλονισμό της εμπιστοσύνης στο ευρώ και αποσταθεροποίηση
της ευρωζωνικής οικονομίας. Με τις καθημερινές απανωτές υποβαθμίσεις της
ελληνικής οικονομίας. Και με τις αρξάμενες ή επαπειλούμενες υποβαθμίσεις της
ισπανικής, της πορτογαλικής και της ιρλανδικής οικονομίας. Για να δημιουργήσουν
ένα ντόμινο κατολισθήσεων και ένα ανεξέλεγκτο φαύλο κύκλο αρνητικών εξελίξεων, ο
οποίος θα παρέσυρε την ευρωζωνική οικονομία στο βάραθρο.
Αθλιότητες που συνεπικουρούνταν ακόμη και από
διάσημους οικονομολόγους όπως ο Νομπελίστας Στίγκλιτς, ο οποίος, στην πιο
κρίσιμη ώρα της ευρωπαϊκής οικονομικής δοκιμασίας, έσπευσε να προβλέψει ότι «το
τέλος του ευρώ είναι πιθανόν αν η Ευρώπη δεν καταφέρει να διευθετήσει τα
θεμελιώδη θεσμικά προβλήματά της».
Οπωσδήποτε, πέραν από την αρνητική ψυχολογία
που δημιούργησαν οι πιο πάνω δηλώσεις του διακεκριμένου αυτού οικονομολόγου, δεν
πρέπει να μας διαφεύγει και η θετική πλευρά της. Εκείνη που αφορά στη σύστασή
του όπως η Ευρώπη διευθετήσει τα θεμελιώδη προβλήματά της, να βάλει δηλαδή μια
τάξη στα του οίκου της.
Ως προς το τελευταίο, ο κ. Στίγκλιτς έχει
δίκαιο. Οι Ευρωπαίοι της Ευρωζώνης αποδείχθηκαν ανέτοιμοι, ανεπαρκείς και, ως
ένα βαθμό, ανίκανοι να αντιμετωπίσουν έγκαιρα την οργανωμένη επίθεση που
υπέστησαν μέσω της ελλαδικής κρίσης και δεν επέδειξαν συλλογικότητα και
αλληλεγγύη, όπως απαιτούσαν οι περιστάσεις. Ιδιαίτερα οι Γερμανοί της Μέρκελ, οι
οποίοι επέτειναν τη διάρκεια και την όξυνση της κρίσης με τις εμπάθειες και τις
ανευθυνότητές τους.
Όμως, οφείλουν να το συνειδητοποιήσουν οι
Ευρωπαίοι, ότι η περίπτωση της Ελλάδας δεν θα είναι ούτε η μόνη ούτε η τελευταία.
Και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις θα ακολουθήσουν, τεχνητές, ως επί το πλείστον,
αλλά οργανωμένες και πολύπλευρες. Τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα, που
επαπειλούνται από ένα αξιόπιστο ευρώ και τις μεγάλες δυνατότητες μιας ανθηρής
οικονομίας στο χώρο της Ευρωζώνης, θα επανέλθουν για να κτυπήσουν και πάλι. Αυτή
τη φορά ίσως ακόμη πιο ανελέητα και πιο αποτελεσματικά. Ας το έχουν υπόψη όλοι.
Κυρίως, όμως, οι Γερμανοί και οι Γάλλοι και οι
Ιταλοί και οι Ισπανοί. Και ας πάρουν τα μέτρα τους. Προτού να είναι αργά.
* Πρώην Υπουργός Οικονομικών και
Εσωτερικών και τέως Διοικητής της Κεντρικής
Τράπεζας Κύπρου
----------------------------------
From The Sunday Times
May 30, 2010
Robert Watts
·
RECOMMEND? (14)
THE Greek
government has been advised by British economists to leave the euro and default
on its €300 billion (£255 billion) debt to save its economy.
The Centre for Economics and Business Research (CEBR), a London-based
consultancy, has warned Greek ministers they will be unable to escape their debt
trap without devaluing their own currency to boost exports. The only way this
can happen is if Greece returns to its own currency.
Greek politicians have played down the prospect of abandoning the euro, which
could lead to the break-up of the single currency.
Speaking from Athens yesterday, Doug McWilliams, chief executive of the CEBR,
said: “Leaving the euro would mean the new currency will fall by a minimum of
15%. But as the national debt is valued in euros, this would raise the debt from
its current level of 120% of GDP to 140% overnight.
RELATED LINKS
·
Spain races to avert banking crisis
·
The Eurosceptic case for saving the euro
“So part of the package of leaving the euro must be to convert the debt into the
new domestic currency unilaterally.”
Greece’s departure from the euro would prove disastrous for German and French
banks, to which it owes billions of euros.
McWilliams called the move “virtually inevitable” and said other members may
follow.
“The only question is the timing,” he said. “The other issue is the extent of
contagion. Spain would probably be forced to follow suit, and probably Portugal
and Italy, though the Italian debt position is less serious.
“Could this be the last weekend of the single currency? Quite possibly, yes.”
http://business.timesonline.co.uk/tol/business/economics/article7140270.ece
--------------------------------------
30.5.2010.
Tου
Etienne Balibar*/ The Guardian,
Η Ευρώπη είναι νεκρή
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_30/05/2010_402803
Μέσα σε
διάστημα μόλις ενός μήνα, είδαμε τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Γιώργο Παπανδρέου
να προειδοποιεί εμμέσως ότι η χώρα του ενδεχομένως να χρεοκοπήσει, την Ευρώπη να
του προσφέρει οικονομική στήριξη με αντάλλαγμα δρακόντειες περικοπές δαπανών,
την Πορτογαλία και την Ισπανία να «υποβαθμίζονται» από τους οίκους αξιολόγησης,
την Ε. Ε. να ανακοινώνει ότι θα διαθέσει 750 δισ. ευρώ για να υποστηρίξει τα
αδύναμα κράτη-μέλη της, την ΕΚΤ να παραβιάζει τους δικούς της κανόνες
αγοράζοντας κρατικά ομόλογα και τα κράτη-μέλη της Ενωσης να ανακοινώνουν το ένα
μετά το άλλο μέτρα λιτότητας. Είναι ξεκάθαρο πλέον, ότι αυτό που βλέπουμε είναι
μόνο η αρχή της κρίσης. Ο αδύναμος κρίκος στην αλυσίδα είναι το κοινό νόμισμα,
αλλά και το ευρωπαϊκό πρόταγμα εν γένει. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι επίκεινται
καταστροφικές εξελίξεις.
Οι αντιδράσεις
των Ελλήνων πολιτών μέχρι τώρα είναι απολύτως δικαιολογημένες, πρώτα απ’ όλα
διότι είδαμε ορισμένους να καταδικάζουν συλλήβδην έναν ολόκληρο λαό. Δεύτερον, η
κυβέρνηση άλλα έλεγε προεκλογικά και άλλα έκανε τελικά, χωρίς να έχει προηγηθεί
δημοκρατικός διάλογος.
Τέλος, η
Ευρώπη δεν επέδειξε, ως όφειλε, αλληλεγγύη απέναντι σε ένα κράτος - μέλος της
που δοκιμαζόταν, αλλά επέβαλε τα μέτρα που υπαγόρευσε το ΔΝΤ, τα οποία δεν
εξυπηρετούν τους πολίτες, αλλά τις τράπεζες. Οι Ελληνες ήταν τα πρώτα, αλλά όχι
και τα τελευταία θύματα της πολιτικής «διάσωσης του ενιαίου νομίσματος» - με
μέτρα στα οποία όλοι οι πολίτες θα έπρεπε να έχουν λόγο, καθώς επηρεάζουν τις
ζωές τους.
Υπό την
παρούσα του μορφή, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα είχε σαν αποτέλεσμα τον εναρμονισμό
των θεσμών της ηπείρου μας και τη γενίκευση ορισμένων θεμελιωδών δικαιωμάτων. Οι
επιτυχίες αυτές δεν είναι μικρές. Ωστόσο, η Ε. Ε. απέτυχε στον βασικό της στόχο
που δεν ήταν άλλος από τη σύγκλιση μεταξύ των οικονομιών που την απαρτίζουν, σε
μια ζώνη ευμάρειας για όλους. Αντιθέτως, κάποιες χώρες είναι κυρίαρχες στην Ε. Ε
και άλλες είναι υποταγμένες. Αν και οι λαοί της Ευρώπης δεν έχουν ανταγωνιστικά
συμφέροντα, τα κράτη τους γίνονται όλο και πιο ανταγωνιστικά.
Το δεύτερο
σημείο που θα πρέπει να τονίσουμε είναι ότι οιαδήποτε «κεϋνσιανή» προσπάθεια
οικοδόμησης εμπιστοσύνης στο οικονομικό μας σύστημα θα πρέπει να βασίζεται σε
τρεις πυλώνες: ένα σταθερό νόμισμα, ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα, αλλά και μία
κοινωνική πολιτική με στόχο την πλήρη απασχόληση. Ο τρίτος πυλώνας αγνοείται
συστηματικά από τους σχολιαστές των μέσων ενημέρωσης.
Επιπλέον, όλη
αυτή η συζήτηση για το μέλλον του ευρώ και της Ε. Ε. είναι τελείως θεωρητική, αν
δεν συνοδεύεται και από μια παράλληλη συζήτηση για την πορεία της
παγκοσμιοποίησης, η οποία επιταχύνθηκε από την οικονομική κρίση. Παρατηρούμε
λοιπόν μια μετάβαση από έναν συγκεκριμένου τύπου ανταγωνισμό σε έναν άλλου τύπου
ανταγωνισμό:
αντί για
ανταγωνισμό μεταξύ παραγωγικών κεφαλαίων, βλέπουμε να αναπτύσσεται ανταγωνισμός
μεταξύ εθνικών περιοχών, οι οποίες χρησιμοποιούν φοροαπαλλαγές και τη συμπίεση
των μισθών των πολιτών τους, ώστε να προσελκύσουν «επιπλέοντα» κεφάλαια από τα
γειτονικά τους κράτη.
Επομένως, το
διακύβευμα για την Ευρώπη είναι αν θα αποτελέσει ένα σύστημα προστασίας των
μελών της απέναντι σε «συστημικούς κινδύνους» ή αν θα μετατραπεί σε ένα θεσμικό
πλαίσιο για τη ρύθμιση του ανταγωνισμού μεταξύ τους.
Η δεύτερη τάση
που παρατηρείται στην πορεία της παγκοσμιοποίησης αφορά τον καταμερισμό της
εργασίας. Στην καινοφανή αυτή δομή, Βορράς, Νότος, Ανατολή και Δύση, αλλάζουν
θέσεις μεταξύ τους.
Αυτή η αναδιάταξη θα έχει ως
συνέπεια μεγάλο μέρος της Ευρώπης, αν όχι ολόκληρη η ήπειρος, να περάσει σε μια
κατάσταση βάρβαρων ανισοτήτων:
η μεσαία τάξη θα καταρρεύσει,
οι δουλειές για ειδικευμένους εργάτες θα μειωθούν, οι ευαίσθητες βιομηχανίες της
θα αλλάξουν έδρα και τα κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα θα συρρικνωθούν,
όπως και οι παροχές του κράτους. Ετσι, θα επιστρέψουν στο προσκήνιο οι εθνοτικές
διαμάχες, τις οποίες η Ε. Ε. ήλπιζε ότι είχε αφήσει για πάντα πίσω της.
Κατόπιν τούτων, μπορούμε
πλέον να θέσουμε το θεμελιώδες ερώτημα:
μήπως η κατάσταση που
βιώνουμε είναι η αρχή του τέλους της Ευρώπης, δηλαδή του ουτοπικού προτάγματος
που ξεκίνησε πριν από 50 χρόνια, αλλά απέτυχε να υλοποιήσει τους στόχους του;
Η απάντηση, δυστυχώς, είναι
καταφατική. Αργά ή γρήγορα, η εξέλιξη αυτή θα αποδειχθεί αναπόφευκτη, όπως
αναπόφευκτες θα είναι και οι κοινωνικές αναταράξεις που θα δημιουργήσει. Αν
λοιπόν η Ευρώπη δεν κάνει ένα νέο, ριζοσπαστικό ξεκίνημα τότε η ενωσιακή
διαδικασία θα πρέπει να θεωρηθεί από τώρα νεκρή.
Η διάλυση της
Ευρώπης όμως θα σημαίνει ότι οι λαοί της θα μείνουν ακόμη πιο απροστάτευτοι
απέναντι στις δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης.
Επίσης, το νέο ξεκίνημα για
την Ευρώπη στο οποίο αναφέρθηκα δεν θα εγγυηθεί την επιτυχία της, απλώς θα της
δώσει έστω μια ευκαιρία να επιτύχει. Η ευκαιρία αυτή εξαρτάται από μια
προϋπόθεση:
ότι επιτέλους θα
αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπο και με θάρρος τις προκλήσεις που ενέχει η δημιουργία
μίας μετά-εθνικής ομοσπονδίας
Οι προκλήσεις αυτές
περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία μιας νέας δημόσιας εξουσίας που δεν
θα είναι ούτε κράτος, αλλά ούτε και μία απρόσωπη «επιτροπή» ειδικών και
πολιτικών.
Δεύτερον, χρειάζεται να
εξασφαλιστεί η πραγματική ισότητα των μελών της Ε. Ε., ώστε να μην δούμε την
αναβίωση αντιδραστικών εθνικισμών.
Τρίτον -και κυριότερον-
χρειάζεται αναβίωση και εμβάθυνση των δημοκρατικών διαδικασιών, οι οποίες
επλήγησαν από τον νεοφιλελευθερισμό.
*O καθηγητής
Φιλοσοφίας στο Παρίσι X, ‚tienne Balibar, είναι συγγραφέας, μεταξύ άλλων, των
βιβλίων «Ο Σπινόζα και η Πολιτική» (εκδ. Εστία) και «Για τη Δικτατορία του
Προλεταριάτου» (εκδ. Οδυσσέας).
--------------------------------------------
Παρά τις
τεράστιες προσπάθειες των Ευρωπαίων για την προάσπιση του ενιαίου
τους νομίσματος, οι φήμες περί επικείμενης κατάρρευσης της Ευρωζώνης
δεν κόπασαν. Αρκετοί προβλέπουν ότι ο εκνευρισμός που έχει
προκαλέσει η κρίση στη Γερμανία μπορεί ακόμα και να οδηγήσει το
Βερολίνο στην αποχώρηση από την Ευρωζώνη στο εγγύς μέλλον. Φήμες,
υπονοούμενα, απειλές και διαρροές από «έγκυρες πηγές», όλα
συνηγορούν ότι το «καυτό» ζήτημα στην Ευρώπη σήμερα δεν είναι άλλο
απ’ αυτό της αναδιάρθρωσης της Ευρωζώνης, είτε μέσω μιας γερμανικής
εξόδου είτε διά της αποβολής της Ελλάδας. Υπάρχουν, λοιπόν, σοβαρές
πιθανότητες για μια τέτοια εξέλιξη;
Το πρόβλημα του ευρώ είναι ότι επιχειρεί να επιβάλει μια νομισματική
δυναμική σε μια γεωγραφική περιοχή, η οποία δεν υπάγεται απαραιτήτως
σ’ έναν ενιαίο οικονομικό χώρο. Η Ευρωζώνη διαθέτει μία και μοναδική
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άρα έχει μία και μοναδική νομισματική
πολιτική, η οποία δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τις συνθήκες στη βόρεια και
στη νότια Ευρώπη. Σύμφωνα με νέα ανάλυση του Ιδρύματος
Γεωστρατηγικών Ερευνών του Στράτφορ, το πρόβλημα του ευρώ είναι
ακριβώς αυτό.
Η Ευρώπη είναι η δεύτερη μικρότερη σε μέγεθος ήπειρος του πλανήτη,
αλλά «φιλοξενεί» τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό κρατών. Οι πολλές
χερσόνησοι, οι μεγάλες οροσειρές και τα ουκ ολίγα νησιά που τη
χαρακτηρίζουν, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την επιβίωση ακόμα
και της πλέον αδύνατης πολιτικής οντότητας. Την ίδια στιγμή, όμως,
τα εξίσου μεγάλα φυσικά λιμάνια της Γηραιάς Ηπείρου και τα πλωτά της
ποτάμια, ευνοούν την εύκολη διακίνηση αγαθών και ιδεών σε κάθε γωνία
της. Οι συγκεκριμένες συνθήκες, λοιπόν, ευνόησαν τη συγκέντρωση
κεφαλαίων λόγω του χαμηλού κόστους μεταφοράς, καθώς και στην ταχεία
διάδοση της τεχνολογικής γνώσης. Το κεφάλαιο αυτό, ωστόσο,
συγκεντρώθηκε σε μικρά οικονομικά κέντρα και έτσι δημιουργήθηκε η
ισχυρή παράδοση βάσει της οποίας τα κράτη της Ευρώπης διαφυλάσσουν
με ζήλο τα τραπεζικά τους συστήματα. Ορισμένα κράτη, όμως, εξαιτίας
της γεωγραφικής τους θέσης δυσκολεύονται να προσεγγίσουν τα κέντρα
αυτά. Ειδικά εκείνα της Μεσογείου έχουν γεωγραφικό μειονέκτημα.
Οταν το 1971 οι ΗΠΑ εγκατάλειψαν τον κανόνα του χρυσού στην Ευρώπη
προκλήθηκε πανικός. Η νομισματική ρευστότητα αύξησε την πιθανότητα
επιστροφής ενός άκρατου ανταγωνισμού μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών,
όμοιου με εκείνου που προκάλεσε τη Μεγάλη Ύφεση. Έτσι ο περιορισμός
του ανταγωνισμού κατέστη αναγκαιότητα, με τις προσπάθειες
νομισματικού συντονισμού να επικεντρώνονται στο γερμανικό μάρκο. Η
προοπτική της γερμανικής επανένωσης ενίσχυσε την προοπτική της
οικονομικής ένωσης. Σε μεγάλο βαθμό, το ευρώ γεννήθηκε για να δοθούν
στο Βερολίνο τα κίνητρα προκειμένου να μην εγκαταλείψει το ευρωπαϊκό
σχέδιο. Για να συμβεί αυτό, ωστόσο, η Ευρωζώνη σχεδιάστηκε στα
πρότυπα της γερμανικής οικονομίας. Τα κράτη που έγιναν δεκτά στη νέα
αυτή λέσχη όφειλαν να συγχρονιστούν με τη γερμανική οικονομία.
Σήμερα είναι ξεκάθαρο, πλέον, ότι τα κριτήρια ένταξης δεν
υπερίσχυσαν της γεωγραφίας.
Βάσει Συνθηκών, η αποβολή μέλους από την Ευρωζώνη είναι νομικώς
αδύνατη. Θεωρητικά, τα ισχυρότερα κράτη θα μπορούσαν να
δημιουργήσουν μια νέα Ευρωπαϊκή Ενωση, στην οποία μια χώρα όπως η
Ελλάδα δεν θα συμμετείχε. Στη νέα αυτή κατάσταση, όμως, η κυριαρχία
της Γερμανίας θα ήταν αδιαμφισβήτητη, κάτι που προβληματίζει έντονα
τους Γάλλους και όχι μόνο. Επιπλέον, αργά ή γρήγορα, τα κράτη του
Νότου θα χρεοκοπούσαν και ζημιωμένοι θα ήταν οι δανειστές τους εντός
της νέας Ε.Ε.
Το πρώτο σενάριο, λοιπόν, θέλει τη Γερμανία να εγκαταλείπει το ευρώ.
Για να συμβεί αυτό, ωστόσο, η κατάσταση θα πρέπει να έχει
επιδεινωθεί σημαντικά. Εντούτοις, ακόμα και σ’ αυτή την περίπτωση,
το Βερολίνο είναι σε θέση να επαναφέρει σχετικά ομαλά το μάρκο. Οι
απώλειες από μια στάση πληρωμών από τα κράτη του Νότου θα είναι
σημαντικές, αλλά το κόστος συντήρησης της Ευρωζώνης μπορεί να
αποδειχθεί μεγαλύτερο.
Το δεύτερο σενάριο θέλει την Ελλάδα να επιστρέφει στη δραχμή με
στόχο τον έλεγχο της νομισματικής πολιτικής από την Αθήνα. Πρακτικά
όμως κανένας δεν θα θέλει ένα νόμισμα που επανήλθε μόνο για να
υποτιμηθεί. Το νόμισμα θα πρέπει να επιβληθεί στο λαό, ενώ μονομερής
έξοδος από την Ευρωζώνη πιθανότατα συνεπάγεται και αποχώρηση από την
Ε.Ε. Η ομαλή επιστροφή στη δραχμή μπορεί να συμβεί μόνο αν το ΔΝΤ
και η ΕΚΤ ενισχύσουν τη δραχμή για ένα μεγάλο διάστημα. Δεδομένων
των αντιδράσεων που προκάλεσε η παροχή βοήθειας ύψους 110 εκατ. ευρώ,
κάτι τέτοιο φαντάζει αδύνατο.
Η Ευρώπη καλείται να λύσει ένα γόρδιο δεσμό. Η έξοδος ενός κράτους
από την Ευρωζώνη μπορεί να πυροδοτήσει ακόμα μεγαλύτερη κρίση. Η
ανασύνταξη της Ευρωζώνης κάποια στιγμή στο μέλλον θα ήταν μια λογική
κίνηση. Οι οικονομικές, πολιτικές και νομικές σχέσεις καθιστούν,
όμως, κάτι τέτοιο αδύνατο. Το κόστος της εξόδου είναι απαγορευτικά
υψηλό, ασχέτως αν φαντάζει λογικό.
kathimerini.gr
Read more:
http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/05/blog-post_5581.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed%3A+InfognomonPolitics+%28InfognomonPolitics%29#ixzz0oSeVuCgq
----------------------
15.5.2010.
Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου,
Το μεγάλο παιχνίδι
Σημ. Π. Ήφρ.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο λόγος του Δημήτρη Κωνστακόπουλο έχει δημοσιογραφική
φυσιογνωμία. Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι είναι ένα από τους λίγους
δημοσιογράφους με χειραφετημένη άποψη, με σημαντικό ερευνητικό και συγγραφικό
βιογραφικό και με αναλύσεις που επηρεάζουν την διαμόρφωση «γνώμης». Για να είμαι
ειλικρινής, θεωρώ πιο επιστημονική την γραφή συγγραφέων όπως ο Δ.
Κωνσταντακόπουλος παρά τις αναρίθμητες επιστημονικά μεταμφιεσμένες γνώμες που
κινούνται μεταξύ ημιμάθειας και κεκαλυμμένων ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων ή
ύπουλων θέσεων που εξυπηρετούν κερδοσκόπους και υπηρεσίες ξένων κρατών (που
συχνά κρύβονται πίσω από τις χρηματοδοτήσεις των διεθνικών ΜΚΟ. Τώρα,
διαβάζοντας για τον ρόλο της Γκόλντμαν Ζακς και διάφορες απόψεις που υπάρχουν γι’
αυτή όπως τις παραθέτει ο ΔΚ, διερωτώμαι για τους λόγους που πριν μια δεκαετία η
ελληνική κυβέρνηση «συνεργάστηκε» μαζί της για να ξεγελάσουμε δήθεν τον κόσμο
και να μπούμε βεβιασμένα στον … σκληρό πυρήνα των ισχυρών κρατών της Ευρώπης.
Όμως, πως οι έλληνες πολιτικοί να μην επιδεικνύουν μια τέτοια συμπεριφορά όταν
το σύστημα των επιστημονικά μεταμφιεσμένων ειδικών της προπαγάνδας και των
ιδεολογικοπολιτικών εκλογικεύσεων έπεισε το ελληνικό πολιτικό σύστημα πως α)
στην εποχή της παγκοσμιοποίησης η κυριαρχία είναι περιττή, β) ήδη εισήλθαμε στην
μετά-εθνική εποχή όπου έννοιες όπως «έθνος» και «κράτος» είναι παρωχημένες και
άνευ περιεχομένου και γ) κοντεύουμε σε μια παγκόσμια κοινωνία πολιτών που
δημιουργούν ραγδαία οι διεθνικοί ΜΚΟ τους οποίους μάλιστα συχνά η ελληνική
κυβέρνηση χρηματοδοτεί με σπάνιους πόρους του έλληνα φορολογούμενου.
Τελειώνω λοιπόν λέγοντας ότι ο
καθείς παθαίνει ότι του αξίζει και ότι εμάς μας αξίζει να πληρώνουμε τα σπασμένα
της πολιτικοστοχαστικής παρακμής μας. Και πολλά έπονται.
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ:
ΠΩΣ Η GOLDMAN SACHS ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΤΗ ΧΡΕΩΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Ενδιαφέρον θα
ήταν να μάθουμε εάν η Γκόλντμαν Ζακς διατηρούσε ή και συνεχίζει να διατηρεί
κάποιον "τοποτηρητή" και στα καθ' ημάς και σε ποιο ακριβώς πόστο. Σε κυβερνητικό
ή μήπως σε κρατικό που πάντως επηρεάζει καθοριστικά κρίσιμες κυβερνητικές
αποφάσεις σχετικά με την οικονομία και τη διαχείριση των δημοσιονομικών μας
προβλημάτων.
Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Πως θα σας φαινόταν αν ο προπονητής του Ολυμπιακού έπαιζε 100 εκατομμύρια στο
Προ-Πο, ποντάροντας στην ήττα και τον υποβιβασμό της ομάδας του και συνιστώντας
στους φίλους του να κάνουν το ίδιο; Τι θα έκαναν οι οπαδοί των Ερυθρολεύκων σε
έναν τέτοιο προπονητή;
Αυτό ακριβώς φαίνεται ότι κάνει η τράπεζα Γκόλντμαν Ζακς, κύριος σύμβουλος επί
σειρά ετών των ελληνικών κυβερνήσεων σε θέματα χρέους και ιδιωτικοποιήσεων,
προνομιακός συνομιλητής των Πρωθυπουργών και από τους κύριους διαχειριστές του
δημόσιου χρέους μας. Με το ένα χέρι, η τράπεζα κερδίζει δισεκατομμύρια από τις "συμβουλές"
της και τη διαχείριση του χρέους. Με το άλλο, παίζει στην αγορά CDS ποντάροντας
στη χρεωκοπία της Ελλάδας, σε στενή συνεργασία με το κερδοσκοπικό χετζ φαντ
Πόλσον, που κέρδισε του κόσμου τα λεφτά στην κρίση του 2008. H Γκόλντμαν
φροντίζει ταυτόχρονα να υπονομεύει την ελληνική αξιοπιστία, τινάζοντας στον αέρα
τα ελληνικά επιτόκια και οδηγώντας τη χώρα στον γκρεμό! Αν δεν χρεωκοπήσει η
Ελλάδα κερδίζει από τα αυξημένα επιτόκια, αν χρεωκοπήσει κερδίζει από τη
χρεωκοπία. Κερδίζει στήνοντας τη φούσκα, κερδίζει και ξεφουσκώνοντας τη φούσκα,
πιστή στην αρχή "άρπαξε το τσεκ πριν σκάσει το καρπούζι". Στην πραγματικότητα
δεν υπάρχει κανένα καρπούζι. Η τράπεζα το παρουσιάζει ως υπαρκτό, κερδίζει από
την πώλησή του και το αφήνει να σκάσει πριν το πάρει στα χέρια του ο αγοραστής.
Δεν είναι πρώτη φορά που το κάνει, είναι η πάγια μέθοδός της, χάρη στην οποία
κυριάρχησε στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική αγορά, εξοντώνοντας τους ανταγωνιστές.
Η Γκόλντμαν γιγαντώνεται απομυζώντας τους πελάτες-θύματα, γι' αυτό την ονόμασε
βαμπίρ=βρυκόλακα η Λιμπερασιόν. Τα ίχνη της εντοπίζονται πίσω από όλες τις
φούσκες και οικονομικές καταστροφές (κερδοσκοπία πετρελαίου, μετοχών υψηλής
τεχνολογίας κ.ο.κ.).
Η τράπεζα πρωταγωνίστησε στα σάπια στεγαστικά δάνεια, οδηγώντας στην καταστροφή
του 2008. Τότε, οι τραπεζίτες ανάγκασαν τις κυβερνήσεις να ξοδέψουν 11.400
δισεκατομμύρια δολλάρια (αν έχετε τρόπο να φαντασθείτε ένα τέτοιο ποσό) για να
καλύψουν τις νομότυπες ή μη απάτες των τραπεζών. Αφού σώθηκαν από τη χρεωκοπία,
βγάζοντας μάλιστα και κάτι τις, οι τραπεζίτες επανήλθαν στα ίδια βάζοντας στο
στόχαστρο ευάλωτα κράτη. Και δοκιμάζοντας το ευρώ, προτού κατοχυρωθεί ως
παγκόσμιο αποθεματικό, υπονομεύοντας την αμερικανική κυριαρχία.
Η ΦΙΡΜΑ: ΜΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ-ΒΑΜΠΙΡ
Οι Αμερικανοί λατρεύουν τα παρατσούκλια. Τη CIA τη λένε «The Company» (H
Εταιρεία). Τη Μαφία «The Family» (Η Οικογένεια). Την Goldman Sachs «The Firm» (Η
Φίρμα). Γκόλντμαν και Σαξ ήταν δύο Γερμανοεβραίοι μετανάστες. 'Ιδρυσαν την
τράπεζα το 1869, αλλά δεν θα μπορούσαν ίσως να φανταστούν ότι θα γινόταν σήμερα
η μεγαλύτερη στον κόσμο, αλλά και μια πραγματική, αν και αφανής, όσο μπορεί,
υπερκυβέρνηση του κόσμου.
Η Γκόλντμαν δεν έχει απλώς καλές σχέσεις με την αμερικανική κυβέρνηση, είναι, σε
μεγάλο βαθμό, η κυβέρνηση. Το μυστικό της επιτυχίας της; 'Εσπαγε πρώτη όλες τις
κρατικές ρυθμίσεις και ηθικές δεοντολογίες, ποντάροντας και κερδίζοντας από την
χρεωκοπία των πελατών της! Μπορούσε να το κάνει, γιατί είχε ανθρώπους της στην
κυβέρνηση και την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, σε ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, σε
ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες και την ίδια την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Επηρεάζει καθοριστικά τις αποφάσεις που διαμορφώνουν την τραπεζική αγορά και τις
ρυθμίσεις της.
Η αχαλίνωτη κερδοσκοπία της συνέβαλε στο Κραχ του 1929. "In God we Trust" γράφει
κάθε δολλάριο, ΅In Goldman Sachs we Trust", παρέφρασε ο Τζων Κένεθ Γκαλμπρέιθ,
που της αφιέρωσε ένα κεφάλαιο του βιβλίου του για την κρίση. Στις δεκαετίες του
"κρατισμού" που ακολούθησαν, η Γκόλντμαν έγινε πιο προσεκτική, έφτιαξε το όνομά
της και είχε μάλιστα μότο την "μακροπρόθεσμη απληστία". Διεύρυνε προσεκτικά την
επιρροή της, διεισδύοντας σταδιακά και "φυτεύοντας" τους ανθρώπους της στα
βασικά κέντρα οικονομικής εξουσίας ΗΠΑ και Ευρώπης, στις κυβερνήσεις και τις
κεντρικές τράπεζες. 'Ωσπου, οι σταδιακές "απελευθερώσεις" της αγοράς χρήματος
πέρασαν το κρίσιμο σημείο, στα τελευταία χρόνια Κλίντον, με Υπουργό Οικονομικών
τον Ρούμπιν, επιτρέποντας στην τράπεζα να παίξει άγρια το "μεγάλο παιχνίδι" της,
την οικοδόμηση μιας παγκόσμιας "Αυτοκρατορίας του Χρήματος"
Η Γκόλντμαν εκμεταλλεύθηκε τις "απελευθερώσεις" και την κατάργηση των
περισσότερων φραγμών και ρυθμίσεων (που συχνά προκάλεσε η ίδια),
συμπρωταγωνιστώντας στο στήσιμο της μιας φούσκας μετά την άλλη. Μπόρεσε να το
κάνει, γιατί επηρέαζε με τους ανθρώπους της καθοριστικά την αμερικανική και
ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική.
Η μεγάλη ευκαιρία της ήταν η κρίση του 2008. Πρωταγωνίστησε στον μπουμ των
στεγαστικών δανείων προς αναξιόπιστους δανειολήπτες, μετά ανακάτεψε τα "τοξικά
δάνεια" με υγιέστερα προϊόντα και τα πούλησε ως υγιή. Μετά κερδοσκόπησε εις
βάρος των αγοραστών των προϊόντων της στην δευτερογενή αγορά CDS, των
ασφαλιστικών συμβολαίων έναντι αναξιόπιστων χρεών, επιταχύνοντας την κρίση. Από
τη μια κέρδισε μεταπουλώντας στεγαστικά δάνεια, από την άλλη ποντάροντας και
συμβάλλοντας στην καταστροφή των προϊόντων της. Κύριο εργαλείο της ήταν η αγορά
CDS (Credit Default Swaps), δευτερογενών χρηματοπιστωτικών προϊόντων,
ασφαλίστρων έναντι χρεωκοπίας, μια από τις πιο αδιαφανείς και πιο απορυθμισμένες.
Τρεις τράπεζες ελέγχουν το 75% της αγοράς, Γκόλντμαν, J.P. Morgan και Ντώυτσε
Μπανκ.
¨Όταν ξέσπασε η κρίση, η Γκόλντμαν χρησιμοποιίησε τον άνθρωπό της στην κυβέρνηση,
τον Υπουργό Οικονομιών Πόλσον για να αποτρέψει κάθε συνδρομή στις τράπεζες,
οδηγώντας στη χρεωκοπία τον κύριο ανταγωνιστή της, τη Λήμαν Μπράδερς. Όταν η
Λήμαν χρεωκόπησε, ο Πόλσον άλλαξε αμέσως ρότα και έσπευσε να διασώσει τις υπό
χρεωκοπία τράπεζες. Η Γκόλντμαν όχι μόνο απηλλάγη του κύριου ανταγωνιστή, αλλά
και κέρδισε 13 δις δολλάρια από το σχέδιο σωτηρίας. (Μια εκπληκτική έρευνα για
την Γκόλντμαν Ζακς δημοσιεύεται στο περιοδικό "Τετράδια", τεύχος 57-58, των
εκδόσεων "Στοχαστής"). Σε αυτή την "τράπεζα που τρομάζει", κατά την έκφραση της
Λιμπερασιόν, ανέθεσαν διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις, μετά το 1998, σημαντικό
μέρος της διαχείρισης του ελληνικού χρέους και της εμπιστεύτηκαν το μέλλον του
ελληνικού λαού.
"Η Γκόλντμαν Ζακς είναι παντού"
H φράση ανήκει στον Ματ Ταιμπι, ερευνητή δημοσιογράφο, που υπογράφει μια μεγάλη
έρευνα για την Γκόλντμαν στο περιοδικό Rolling Stone. H μέθοδος της Φίρμας είναι
ο . εισοδισμός, τόσο επιτυχής που η τράπεζα απέκτησε και δεύτερο παρατσούκλι,
αφού την ονομάζουν και "κυβέρνηση Ζακς". Επιλέγει στελέχη της, τα κάνει
εκατομμυριούχους και μετά τους . βρίσκει δουλειά στις κεντρικότερες θέσεις του
παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Ιδού μερικά από τα αστέρια του διεθνούς
δικτύου της:
Mario Draghi
Υπεύθυνος ιδιωτικοποιήσεων στην Ιταλία (1991-2001), αντιπρόεδρος Ευρώπης της
Goldman Sachs (2001-2006), Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας,
υποψήφιος για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Otmar Issing
Επικεφαλής οικονομολόγος και αρχιτέκτονας της νομισματικής στρατηγικής της
Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας (1998-06), διεθνής σύμβουλος της Goldman Sachs,
Πρόεδρος του Center for Financial Studies στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης. Με
πρόσφατο άρθρο του στους Financial Times συγχαίρει τους Ευρωπαίους ηγέτες για τη
σθεναρή αντίστασή τους στην καταστροφική, όπως την χαρακτηρίζει, ιδέα μιας
ευρωπαϊκής βοήθειας στην Ελλάδα. Η εφημερίδα αναφέρει όλες τις ιδιότητες του
αρθρογράφου, πλην αυτής του συμβούλου της Goldman Sachs.
Lloyd Blankfein
Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Goldman Sachs. Ο χειρότερος Πρόεδρος και
Γενικός Διευθυντής του 2009 κατά το Forbes, πρόσωπο της χρονιάς κατά τους
Financial Times. Ετήσια αμοιβή 53 εκατομμύρια δολλάρια.
Henry Paulson
Μετά από 30 χρόνια στη Φίρμα, έγινε Υπουργός Οικονομικών του Μπους.
Lawrence Summers
Σύμβουλος του Κλίντον, του Μπους και του Ομπάμα. Αρχιτέκτονας της
φιλελευθεροποίησης του χρηματοπιστωτικού τομέα. Προστατευόμενος του Ρούμπιν,
βετεράνου της Φίρμας
Dan Jester
Στην κυβέρνηση Ομπάμα. Αναμείχθηκε στη διάσωση της ΑΙG, όπου ένα μεγάλο μέρος
από το κεφάλαιο που δαπανήθηκε κατέληξε στην Goldman Sachs
Η επιχείρηση "Χρεωκοπία της Ελλάδας"
To 1998 η ελληνική κυβέρνηση έθεσε ως κύρια επιδίωξη την ένταξη στην ΟΝΕ. Τα
νούμερα δεν έβγαιναν. Η Αθήνα θα μπορούσε ίσως να περιορίσει τη φοροδιαφυγή των
μεσαίων-ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων που δεν συνηθίζουν να πληρώνουν φόρους,
αφήνοντας την στήριξη του κράτους στους μισθωτούς και συνταξιούχους (που
ταυτόχρονα κατηγορούν ως ανεπρόκοπους). Θα μπορούσε να περιορίσει την
παραοικονομία ή το κόστος της διαφθοράς. Θα μπορούσε να σκεφτεί άλλες
αναπτυξιακές στρατηγικές. Προτίμησε τον εύκολο, αν και πανάκριβο, δρόμο, το
μασκάρεμα του χρέους. Για να το κάνει απευθύνθηκε, σύμφωνα με τους New York
Times και τη Wall Street Journal, στη διαβόητη Goldman Sachs. Για τη συνεργασία
αυτή την εγκαλεί τώρα και ζητά να πληροφορηθεί τι έγινε η Κομισιόν. Γράφει σε
μια έρευνά του το γαλλικό Μαριάν:
"Για την πιο μεγάλη τράπεζα του κόσμου, η πατρίδα της δημοκρατίας μετετράπη σε
αγελάδα προς άρμεγμα.¨Όταν ο Γκάρυ Κον προσγειώνεται στο αεροδρόμιο Ελευθέριος
Βενιζέλος, το 2001, οι έλληνες αξιωματούχοι τον περιμένουν όπως τον Μεσσία.O
Κώστας Σημίτης αποφασίζει να βάλει τον λύκο μέσα στο μαντρί". H Γκόλντμαν Σαχς,
γράφει το περιοδικό, "διαφθείρει" την ελληνική κυβέρνηση "πείθοντάς" την
ότι μπορεί με τα προϊόντα της να χρηματοδοτεί τις δαπάνες της. Η Γκόλντμαν
βγάζει 300 εκατομμύρια δολλάρια, για να κρύψει η ελληνική κυβέρνηση, όλο κι όλο,
ένα δάνειο ενός δις. 30% εις βάρος του ελληνικού δημοσίου πάει το νταβατζηλίκι.
Ο οίκος αξιολόγησης Μούντις καλύπτει την επιχείρηση αξιολογώντας με άριστα την
Ελλάδα. Η ατιμωρησία οδηγεί σε μονιμοποίηση των πρακτικών. Το τελευταίο από αυτά
τα προϊόντα είναι ο "Titlospe", δάνειο 5,3 δις το 2009.
Με τη μέθοδο αυτή, η Αθήνα χρησιμοποίησε διάφορα δομημένα προϊόντα για να κρύψει
το πραγματικό ύψος του χρέους επιτρέποντας στην Ελλάδα να εκπληρώσει τεχνικά,
όχι όμως και ουσιαστικά, τα κριτήρια του Μάαστριχτ, πρακτική που άρχισε το 1998
και συνεχίστηκε μέχρι τις αρχές του 2009. Η Γκόλντμαν, η Εθνική Τράπεζα και η
ελληνική κυβέρνηση δημιούργησαν ένα "νεφέλωμα" διεθνών εταιρειών που
ειδικεύτηκαν στην αγοραπωλησία ελληνικών τίτλων μετασχηματισμένων σε ιδιόμορφα,
δομημένα προϊόντα.
¨Όλα ήταν νόμιμα, υποστηρίζεται σήμερα. Και τα δάνεια στους άστεγους που
ανατίναξαν το τραπεζικό σύστημα νόμιμα ήταν, δεν ήταν όμως προς το δημόσιο
συμφέρον. H φούσκα που δημιουργήθηκε είναι αυτή ακριβώς που σκάει σήμερα στα
μούτρα μας, έχοντας οδηγήσει το ελληνικό κράτος στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Η Κομισιόν πάντως δεν έχει πεισθεί για τη νομιμότητα ορισμένων από τις
διαδικασίες αυτές. ¨Ενα από τα συνηθέστερα κόλπα της Γκόλντμαν είναι η έκδοση
χρεωγράφων σε άλλο νόμισμα από μια χώρα και η εν συνεχεία χρήση swaps για κάλυψη
από αλλαγές ισοτιμιών. Το κόλπο, που υποπτεύεται η Κομισιόν ότι έγινε και
εξετάζει τη νομιμότητά του, αρχίζει από κει και πέρα, με την αυθαίρετη αλλαγή
από την κυβέρνηση και την κεντρική τράπεζα της ισοτιμίας, χωρίς να το
ανακοινώσει σε κανένα, σύμφωνα με το γαλλικό ρεπορτάζ. Με τον τρόπο αυτό,
βελτιώνει την αξία του χρέους. Η δεύτερη μέθοδος είναι η πρόβλεψη μελλοντικών
εξόδων. Σύμφωνα με τη Λιμπερασιόν, η Γκόλντμαν πρότεινε στην κυβέρνηση της ΝΔ να
προεξοφλήσει έσοδα των αεροδρομίων, "μειώνοντας" λογιστικά το χρέος κατά 0,5%
του ΑΕΠ. Για την ωραία αυτή συμβουλή, ένα ακόμα λογιστικό τρικ, το ελληνικό
κράτος πλήρωσε ένα ποσό 200-300 εκατομμυρίων ευρώ.
Τα ήξεραν
Το γεγονός ότι και άλλες ευρωπαϊκές χώρες προσέτρεξαν στη "δημιουργική λογιστική",
σε νομότυπες απάτες, δεν απαλλάσσει τους ¨Ελληνες ιθύνοντες των ευθυνών τους,
δείχνει όμως τον βαθμό διάβρωσης και εξάρτησης και άλλων Ευρωπαίων. Είναι πολύ
δύσκολο επίσης να πιστέψουμε ότι Βρυξέλλες, Παρίσι και Φρανκφούρτη δεν ήξεραν
και δεν άφησαν να γίνουν όλα αυτά, προφανώς αποβλέποντας σε μεγάλα
πολιτικά-οικονομικά οφέλη. Η Φρανκφούρτη παίρνει κάθε χρόνο λεπτομερείς εκθέσεις
της Τράπεζας της Ελλάδας. Γνωρίζει ακριβώς πόσο είναι το χρέος. Το ξέρανε και το
Νοέμβριο, όταν η κυβέρνηση τους ανακοίνωσε ότι είναι διπλάσιο, όπως το ήξεραν
και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης και οι τράπεζες, κάνανε όμως τους έκπληκτους.
Η ευθύνη είναι μοιρασμένη, αλλά οι ¨Ελληνες θα πληρώσουν τη νύφη.
Η υπόθεση δείχνει επίσης πόσο η Ευρώπη είναι υπονομευμένη εκ των έσω, αφού
αναθέτει σε αμερικανικές τράπεζες τη διαχείριση των πιο σημαντικών πτυχών και
ευάλωτων σημείων των οικονομικών της (όπως κάνει άλλωστε και στους τομείς
προσωπικών δεδομένων, περιλαμβανομένων των τραπεζικών λογαριασμών και κάθε άλλης
πληροφορίας που μεταφέρει στις αμερικανικές υπηρεσίες, δήθεν για την τρομοκρατία).
Πρόσφατα, ο ευρωβουλευτής Νίκος Χουντής αποκάλυψε με ερώτησή του την αναγνώριση,
σε κανονισμό της Κομισιόν, του ρόλου των τριων κυρίως αμερικανικών οίκων
αξιολόγησης, την ίδια στιγμή που το αμερικανικό Κονγκρέσο τους καλεί να δώσουν
εξηγήσεις!
Η Ελλάδα έκρυψε με τον τρόπο αυτό τα προβλήματα κάτω από το χαλί, ώσπου, στις
αρχές του 2009, άρχισαν να έρχονται οι πληροφορίες από τη Γερμανία για κίνδυνο
χρεωκοπίας της Ελλάδας (σχετικά δημοσιεύματα του Σπήγκελ και άρθρο του Κώστα
Σημίτη στην Ημερησία). Τον Σεπτέμβριο 2009, με πρωτοβουλία της Γκόλντμαν και
μεσολαβητή την εταιρεία Markit, συγκροτείται κονσόρτσιουμ 12 τραπεζών που
δημιουργεί ειδικό ίντεξ στην αγορά CDS για την κάλυψη αυξημένου ρίσκου του
χρέους Ελλάδας, Ισπανίας και Πορτογαλίας, εν αναμονή του κερδοσκοπικού
παιχνιδιού (iTraxxSovX Western Europe). Πρόκειται κατ¨ουσίαν για στοίχημα στη
χρεωκοπία των τριων κρατών, που στήνει ο σύμβουλός μας.
H Goldman γνωρίζει άριστα όλες τις πτυχές του ελληνικού χρέους. Γνωρίζει επίσης
τι πρόκειται να γίνει, αφού η ίδια το ετοιμάζει. Τι κάνει; Περιμένει να περάσει
ένας μήνας από τις εκλογές, να συνειδητοποιήσει η νέα κυβέρνηση το πρόβλημα που
αντιμετωπίζει και στέλνει, σύμφωνα με τη Λιμπερασιόν, αντιπροσωπεία τραπεζιτών
στην Αθήνα, υπό το Νο 2 της τράπεζας Γκάρι Κον. Γίνονται δύο συναντήσεις (έχουν
γίνει και αρκετές άλλες στο εξωτερικό). Mία στο Υπουργείο Οικονομικών και μία
στο ξενοδοχείο "Πεντελικόν" της Κηφισιάς. Προτείνουν ένα ακόμα χαριτωμένο προϊόν
τους, σχεδιασμένο να στείλει στο μέλλον το κόστος του ΕΣΥ. Λίγο πριν σπρώξουν
την Ελλάδα στην Καιάδα, ετοιμάζονται να της αρπάξουν κάτι ακόμα.
Η τελική επίθεση
Τον Δεκέμβριο, η επίθεση αρχίζει μέσω των οίκων αξιολόγησης που υποβαθμίζουν την
ελληνική πιστοληπτική ικανότητα, παρόλο που γνώριζαν μια χαρά εδώ και καιρό την
πραγματική κατάσταση. Η ελληνική αξιοπιστία πλήττεται από παντού. H Goldman
εξακολουθεί πάντως να βγάζει ένα "σκασμό λεφτά", όπως με την έκδοση του δανείου
της 25.1.2010. Ενώ συνεχίζει να κερδίζει από τη διαχείριση του χρέους, δεν
περιμένει ούτε μια μέρα από την πώληση του δανείου και ξαναχτυπάει την Ελλάδα
μέσω των Financial Times, προνομιακού εκφραστή και του Σίτι και της Κομισιόν (τέτοια
είναι τα ευρωπαϊκά χάλια). Παίζοντας έτσι διπλό παιχνίδι και εις βάρος της
Ελλάδας, και εις βάρος των άλλων πελατών της, αγοραστών του τελευταίου δανείου,
που βλέπουν τα ελληνικά επιτόκια και spread να εκτινάσσονται αμέσως μετά.
Η λονδρέζικη εφημερίδα γράφει ότι η Αθήνα θέλει να δανειστεί από την Κίνα μέσω
της Γκόλντμαν. Το δημοσίευμα προκαλεί αμέσως αύξηση του πρίμιουμ για το χρέος.
Κανείς δεν πιστεύει ότι η εφημερίδα μπορούσε να δημοσιεύσει τέτοια είδηση, χωρίς
να την επιβεβαιώσουν από την Γκόλντμαν. Κατ' άλλους την είδηση την έδωσε η ίδια
η Γκόλντμαν όταν πληροφορήθηκε (άραγε από ποιόν;) ότι ο Γ. Παπανδρέου σκέφτεται
να προχωρήσει σε διακρατική συμφωνία με την Κίνα προκειμένου οι Ασιάτες της
Cosco που έχουν πάρει το λιμάνι του Πειραιά να αναλάβουν ένα σημαντικό κομμάτι
του δανεισμού της χώρας. Η τράπεζα δεν περιορίζεται φυσικά στα κέρδη από το
ελληνικό χρέος. Κερδοσκοπεί αμέσως κατά του ευρώ, πιστή στην αρχή "αγοράζουμε
στη φήμη και πουλάμε στο γεγονός". Μεταξύ 26.1 και 2.2.2010 οι αμερικανικές
επενδυτικές τράπεζες και τα χετζ φαντ, μεταξύ των οποίων και η Γκόλντμαν,
ρευστοποιούν συμβόλαια αξίας 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, περισσότερα από τον
Σεπτέμβρη του 2008, στο απόγειο της οικονομικής κρίσης.
Από την αγορά CDS, παίζοντας δηλαδή τη χρεωκοπία της Ελλάδας, η Γκόλνtμαν
υπολογίζεται ότι κέρδισε ένα έως τρια δισεκατομμύρια δολλάρια. Οι χρηματιστές
της Γουώλ Στρητ σφυρίζουν αδιάφορα, δηλώνοντας στους δημοσιογράφους: "η δουλειά
μας είναι να βγάζουμε λεφτά, όχι να σκεφτόμαστε τι θα συμβεί στους ¨Ελληνες
πολίτες, δεν υπάρχει εξάλλου νόμος που να απαγορεύει να εκμεταλλευτείς τον
μαλάκα" (δήλωση του Αμίτ Σαρκάρ, επικεφαλής αμερικανικού επενδυτικού ταμείου,
Μαριαν, 20.2.2010)
Το διακύβευμα: υποδούλωση Ελλάδας, υποδούλωση Ευρώπης
Η Ελλάδα γίνεται προνομιακή δίοδος για τον έλεγχο της Ευρώπης και την εξασθένηση
του ευρώ, προτού το ευρωπαϊκό νόμισμα καταστεί κύριο αποθεματικό. Επιδιώκεται
επίσης να γίνει το νέο υπόδειγμα μιας Ευρώπης χωρίς κοινωνικό κράτος. Μέρκελ και
Σαρκοζί άρχισαν να καταλαβαίνουν μόλις αυτό τον μήνα τι συμβαίνει και τις
συνέπειες για την Ευρώπη και παραμένουν βασικά αμήχανοι, παρόλο που έχουν
εύκολες λύσεις, που περιγράφουν αρκετά έντυπα, όπως έκδοση ευρωομολόγων ή αγορά
από την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα του ελληνικού χρέους, που θα τσάκιζε τα πόδια
των κερδοσκόπων και θα τους ανάγκαζε να ξανασκεφτούν πολλές φορές πριν
ξαναεπιτεθούν.
Βερολίνο όμως και Παρίσι παραμενουν δέσμιοι της ιδεολογίας και της
αρχιτεκτονικής του ευρώ που τους εμποδίζει να αντιδράσουν με άλλο τρόπο, εκτός
από το να απαιτούν περίπου την αυτοκτονία της ελληνικής κοινωνίας. Η Ευρώπη
είναι εκ των ένδον υπονομευμένη, όπως αποδεικνύει η δραστηριότητα κατά της
Ελλάδας της Ντώυτσε Μπανκ, της PNB Paribas, της Σοσιετέ Ζενεράλ και των
ελβετικών τραπεζών στην αγορά CDS, αλλά και η στάση των αρμοδίων της Κομισιόν,
των "ευρωπαίων ηλιθίων", όπως τους αποκαλούν οι Γάλλοι. Η "παγκοσμιοποίηση"
είναι φτιαγμένη από και για τους Αγγλοσάξωνες. ¨Οσο για το ελληνικό ζήτημα
μοιάζει για ορισμένα τουλάχιστο γαλλικά έντυπα μια μάχη μεταξύ δημοκρατίας και
ολοκληρωτισμού, όπως υποδεικνύει η Λιμπερασιόν δημοσιεύοντας, δίπλα-δίπλα, τη
φωτογραφία της Βουλής των Ελλήνων και του ουρανοξύστη Goldman Sachs, της
μεγαλύτερης τράπεζας του κόσμου που χρησιμοποιεί όλη της τη δύναμη εναντίον μιας
μικρής ευρωπαϊκής χώρας
--------------------------------
11/05/2010. Βεργόπουλος, καλά τα μέτρα αλλά.
http://tvxs.gr/news -
Τρί 11/05/2010,
tvxsteam
Σημ. Π. Ήφ. Παραθέτω μικρή συνέντευξη του Κ
Βεργόπουλου που λέει κάποια αυτονόητα πράγματα (που εν τούτοις δεν ακούονται
συχνά). Εγώ απλά συμπληρώνω την θέση του ότι «δεν συνοδεύονται από αλλαγές στην
οικονομική πολιτική» με την δική μου πιο προχωρημένη θέση που συνδέει την
οικονομία και τους θεσμούς με το ανθρωπολογικό περιβάλλον. Αυτό σημαίνει πως
λογικά σκεπτόμενοι οι θεσμοί είναι εθνοκρατοκεντρικοί, οι υπερεθνικοί θεσμοί
εξαρτημένες μεταβλητές των διακυβερνητικών θεσμών (που αποφασίζουν ομόφωνα ή
συναινετικά) και ότι μέτρα διανεμητικού χαρακτήρα για να είναι ορθολογιστικά
απαιτείται να λαμβάνουν υπόψη πως η αγαθοεργία και ο αλτρουισμός δεν είναι για
επίγειους πολιτικούς κόσμους. Οι επίγειοι κόσμοι είναι πολιτισμένοι όταν υπάρχει
Πολιτική και Πολιτική υπάρχει όταν η φορά είναι προς δημοκρατία και όχι προς
δεσποτεία. Πολιτική εξάλλου σημαίνει συμβατότητα με την ανθρωπολογία της
κοινωνίας στην οποία ανήκει. Σε υπερεθνικό ευρωπαϊκό επίπεδο αυτό μεταφράζεται
με συνεκτίμηση του γεγονότος ότι η οντολογία παραπέμπει σε πολλές εθνοκρατικές
ανθρωπολογίες, σε πολλά εθνοκρατικά συστήματα διανεμητικής δικαιοσύνης και σε
διακυβερνητική διαπραγμάτευση που δεν παραβιάζει το εθνικό συμφέρον αλλά που
θέτει τα επί μέρους εθνικά συμφέροντα σε διαρκή «συναλλαγή» και τόπους
συγκλίσεων αυτών των συμφερόντων. Πόρρω απέχει μια τέτοια ρεαλιστική και
ορθολογιστική αντίληψη από την παιδική χαρά των ανεξέλεγκτων υπερεθνικών ελίτ
που σπέρνουν ανορθολογισμό που τώρα πληρώνουμε όλοι. Και πολλά έπονται,
ιδιαίτερα όσον αφορά την Ελλάδα που μπήκε πλέον σε μια μπερδεμένη τροχιά
ανορθολογισμού, εξωτερικής αδυναμίας και εσωτερικής διαίρεσης. Πολλά έπονται
στην Ευρώπη, επίσης, αν πέραν μέτρων όπως αυτά της περασμένης Κυριακής δεν
ακολουθήσει εξορθολογισμός σύμφωνα με την εθνοκρατοκεντρική της φύση.
Η συνέντευξη του Κ. Βεργόπουλου
Σημαντική εξέλιξη, νομισματικού τύπου,
χαρακτήρισε ο Kώστας Βεργόπουλος, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο
Πανεπιστήμιο Paris VIII, την απόφαση δημιουργίας μηχανισμού στήριξης
για τις χώρες μέλη της ευρωζώνης, ωστόσο όπως σημειώνει το πρόβλημα της Ευρώπης
είναι βαθύτερο. «Η πολιτική της λιτότητας είναι το πρόβλημα και αν δεν το
συνειδητοποιήσουμε θα βρεθούμε στον πάτο».
Μιλώντας στο tvxs.gr, o Κώστας Βεργόπουλος
σημείωσε ότι ο ευρωπαϊκός
μηχανισμός στήριξης είναι σημαντική εξέλιξη, καθώς αλλάζει η πορεία των
πραγμάτων. «Πρώτον είναι πολύ σημαντικό γιατί δημιουργείται ένα νομισματικό
ταμείο, που γίνεται αρωγός των κρατών μελών, τα οποία χρειάζονται βοήθεια.
Μάλιστα η απόφαση έρχεται σε αντίθεση με τη γραμμή της Γερμανίας. Το δεύτερο
είναι ότι η ΕΚΤ δέχτηκε να αγοράζει ομόλογα των κρατών μελών απευθείας», δήλωσε
στο tvxs.gr.
«Είναι μία στροφή αλλά δεν είναι αρκετή»,
τόνισε και αναγνώρισε ως «θλιβερό γεγονός» τη συμμετοχή του ΔΝΤ στον μηχανισμό,
σημειώνοντας ωστόσο, ότι σημασία έχει ποιος θα παίρνει τις τελικές αποφάσεις.
Αναφερόμενος στον χρηματοπιστωτικό τομέα,
σημειώνει ότι θα πρέπει να απαγορευτούν ορισμένες συναλλαγές, οι οποίες είναι
ακραία κερδοσκοπικές και «βάζουν φωτιά».
«Όταν το έκανε η Βραζιλία κατηγορήθηκε. Σήμερα η απόφαση της αναγνωρίζεται και
από το ΔΝΤ ως σωστή. Το πάνω χέρι αυτή τη στιγμή το έχουν οι τραπεζίτες και αυτό
πρέπει να τελειώσει», τονίζει.
Ο κ. Βεργόπουλος αναφέρει το παράδειγμα
της Γερμανίας, η οποία «έχει πέσει στα χέρια του χρηματοπιστωτικού
κεφαλαίου. «Κερδίζει τα πλεονάσματά της, μειώνοντας την παραγωγή της. Αυτό είναι
πρωτοφανές», τονίζει.
«Πρέπει να ενισχύσουμε την πραγματική οικονομία
ακόμη και με απαγορεύσεις επιζήμιων δραστηριοτήτων. Ας θέσουμε εκτός νόμου
δράσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα και να ξαναγυρίσουμε στο καθεστώς των
απαγορεύσεων και την πραγματική οικονομία», επισημαίνει.
Παρά τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, ο Κώστας
Βεργόπουλος, υποστηρίζει ότι η ευρωζώνη ακόμη κινδυνεύει με διάλυση.
«Η απόφαση για το μηχανισμό στήριξης και τα μέτρα που πάρθηκαν είναι
νομισματικού χαρακτήρα και δεν συνοδεύονται από αλλαγές στην οικονομική πολιτική»,
δηλώνει και προσθέτει ότι «η πολιτική λιτότητας που εφαρμόζει η Ευρώπη
εξωθεί τις οικονομίες σε ύφεση και όταν η οικονομία οδηγείται σε ύφεση δεν θα
πληρώσει ποτέ τα χρέη. Θα σκάσουν καμπάνες».
«Ο Ομπάμα, για παράδειγμα, χρηματοδοτεί
απευθείας την πραγματική οικονομία, τα εισοδήματα, κάτι που η Ευρώπη αρνείται να
κάνει και μάλιστα ακολουθεί διαφορετική πορεία. Για να ενισχύσει το ευρώ συνιστά
απολύσεις και αποπληθωρισμό. Είμαστε στους δύο αντίποδες», δηλώνει ο κ.
Βεργόπουλος.
Ο κ. Βεργόπουλος συνδέει το σήμερα με το 1914,
το τέλος της Belle Époque. «Το ίδιο είχε συμβεί και τότε. Έχουμε μπει σε
περίοδο παρασιτικής οικονομίας. Ο καπιταλισμός έχει γίνει παρασιτικός
όπως ήταν στις αρχές του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Εκείνη την περίοδο, τα
εργοστάσια έφευγαν από την Αγγλία και τη δύση. Η απελευθέρωση του εμπορίου
οδήγησε σε κατάρρευση του δυτικού κόσμου και τότε επανήλθαν οι έλεγχοι».
«Δεν μπορεί ο εργάτης της Ευρώπης, που έχει κερδίσει τα εργασιακά του δικαιώματα,
να συναγωνίζεται τον Κινέζο και τον Ινδό, οι οποίοι έχουν άλλο καθεστώς εργασίας»,
τονίζει.
«Είναι
άπελπις προσπάθεια να κάνεις μείωση μισθών για να γίνει η χώρα περισσότερο
ελκυστική, περισσότερο ανταγωνιστική
και μάλιστα στην Ελλάδα που έχει τους χαμηλότερους μισθούς. Η Ελλάδα, η Ισπανία
και η Πορτογαλία είχαν την υψηλότερη παραγωγικότητα στην Ευρώπη, 3% με 4%, όταν
η Γερμανία είχε κάτω από 2%. Δηλαδή η αιτία της ανόδου της παραγωγικότητας της
ευρωζώνης, μεταξύ άλλων, ήταν και η Ελλάδα. Παρήγαγαν αλλά έπαιρναν χαμηλό μισθό,
και αυτό σημαίνει ότι τα κέρδη πήγαιναν υπέρ του κεφαλαίου. Τα νέα μέτρα είναι
σε αυτή την κατεύθυνση (σ.σ. μειώσεις μισθών) και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό
τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την Ευρώπη», τονίζει, επισημαίνοντας ότι
«η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι αιχμάλωτη της πολιτικής του
αποπληθωρισμού. Η ηγεσία της συνιστά παντού ύφεση, για να γίνουν οι χώρες πιο
ανταγωνιστικές. Η φωτιά λοιπόν παραμένει... Με το μηχανισμό στήριξης
ελέγχθηκε μόνο η νομισματική πτυχή».
Καταλήγοντας ο κ. Βεργόπουλος τονίζει ότι το
πρόβλημα της Ευρώπης είναι βαθύτερο από την κερδοσκοπία. «Πρέπει η
ανοησία της λιτότητας να σταματήσει για να επιτευχθεί η βελτίωση της οικονομίας,
αλλιώς θα καταλήξουμε στον πάτο. Ακόμη και αν γλιτώσουμε από την κερδοσκοπία δεν
λύθηκε το πρόβλημα της Ευρώπης. Το πρόβλημα της Ευρώπης είναι η λιτότητα
και αυτό είναι το τραγικό. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αύξηση του
εισοδήματος».
---------------------------------------
10.5.2010. Σκάνδαλο
JP Morgan
πίσω από τη διεθνή θύελλα;
;
http://www.banksnews.gr/portal/home-page/124-top-story/728--jp-morgan-----
Σημ. Π. Ήφ.
Μόνο όποιος
πάσχει από επικίνδυνη παράνοια ή παράκρουση δεν μπορεί να δει πλέον ότι ήταν
ασυναρτησίες και ανοησίες όσα γράφονταν (και είναι πολλά!!!) περί παγκόσμιας
κοινωνίας που θα δημιουργήσουν τα ΜΚΟ και οι κερδοσκόποι και περί τέλους της
κυριαρχίας. Εδώ ενώ η δυστυχία εξαπλώνεται τα κράτη σπεύδουν να συμμαζέψουν
όλους αυτούς τους εξωπολιτικούς αλήτες και να ορίσουν μηχανισμούς διακρατικής
συνεργασίας. Αργά και λίγους μηχανισμούς, έστω όμως και αυτούς που ακούσαμε και
αποτελούν το ελάχιστο που επιβάλλουν στοιχειώδη κριτήρια αυτοσυντήρησης.
Παρακολουθούμε προσεκτικά και καταγράφουμε ότι είναι χρήσιμο για μελλοντική
επιστημονική αποτίμηση. Όπως σημείωσα και σε άλλη σελίδα, όμως, οίκοι τα
πράγματα είναι δυσοίωνα μιας και ανευθυνοϋπεύθυνοι αλληθωρίζουν μιλώντας για … «παγκόσμια
κυβέρνηση» ενώ άλλοι, μάλιστα, βλέπουν και επικείμενη … «πολιτική ένωση της ΕΕ».
Τέλος, να μην ξεχνούμε ότι μερικοί τα τσεπώνουν, επίσης, από
κακόφημους κερδοσκόπους. Προφανώς για αγαθοεργούς και ... επιστημονικούς λόγους,
όπως για παράδειγμα την υποστήριξη του φασιστικού σχεδίου Αναν.
Μια ποινική έρευνα που φέρεται
να έχει αρχίσει το υπουργείο Δικαιοσύνης στις ΗΠΑ, για ένα σκάνδαλο πολλών
μεγατόνων, που σχετίζεται με πιθανή χειραγώγηση της προθεσμιακής αγοράς
πολύτιμων μετάλλων από την
JP Morgan
ενδέχεται να συνδέεται με την τελευταία διεθνή θύελλα στις αγορές, σύμφωνα με
καλά πληροφορημένες τραπεζικές πηγές.
Οι είδηση που κυκλοφορούσε στα
τραπεζικά γραφεία και στο διαδίκτυο εδώ και αρκετές ημέρες έφθασε πλέον και στον
αμερικανικό Τύπο, καθώς η
New York Post
ανέφερε σε σχετικό
δημοσίευμα, ότι οι ομοσπονδιακές αρχές στις ΗΠΑ έχουν αρχίσει παράλληλες έρευνες
σε ποινικό και αστικό επίπεδο κατά της
JP Morgan Chase
για μεγάλη υπόθεση χειραγώγησης της τιμής του αργύρου στην προθεσμιακή αγορά
πολύτιμων μετάλλων.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι
αρχές του Χρηματιστηρίου Εμπορευμάτων διερευνούν την αστική πλευρά του σκανδάλου,
ενώ η αντιμονοπωλιακή υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης την ποινική έρευνα.
Τόσο οι εκπρόσωποι των αρμόδιων αρχών, όσο και της
JP Morgan,
αρνήθηκαν να σχολιάσουν στην εφημερίδα της πληροφορίες για την έναρξη έρευνας.
Οι έρευνες έχουν μεγάλη έκταση,
όπως αναφέρει η
New York Post,
και ελέγχονται εξονυχιστικά οι συναλλαγές της κορυφαίας αμερικανικής τράπεζας
στο χρηματιστήριο
London Bullion
Market Association (LBMA),
όπου γίνονται οι συναλλαγές επί πολύτιμων μετάλλων σε φυσική μορφή, αλλά και στο
χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης (New
York Mercantile Exchange
- Nymex),
όπου γίνεται η διαπραγμάτευση προθεσμιακών συμβολαίων.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία των
νομισματικών αρχών, η
JP Morgan
αύξησε τις θέσεις της στην
προθεσμιακή αγορά συμβολαίων αργύρου κατά 6,76 δις. δολ. (περίπου 220 εκατ.
ουγγιές) κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2009. Ορισμένες πληροφορίες αναφέρουν,
ότι η JP
Morgan, που είχε
απορροφήσει εν μέσω της κρίσης του 2008 την
Bear Sterns,
κληρονόμησε από την επενδυτική τράπεζα που είχε καταρρεύσει λίγους μήνες πριν τη
χρεοκοπία της
Lehman Brothers
μεγάλες ανοικτές θέσεις στα συμβόλαια αργύρου και έκτοτε χρηματοδοτούσε την
ανακύκλωση και επέκτασή τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει ένα μόνιμο «φόβητρο» στην
αγορά και να συμπιέζεται η τιμή του δεύτερου πιο πολύτιμου μετάλλου μετά το
χρυσό.
Προς το παρόν, όπως αναφέρει η
New York
Post, δεν έχουν
απαγγελθεί κατηγορίες εναντίον της
JP Morgan
για τις πρακτικές αυτές, αλλά είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, ότι πολλοί παρατηρητές
συνδέουν την έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη με τη μακρά συνάντηση που είχε ο
διευθύνων σύμβουλος της
JP Morgan,
Τζέιμι Ντίμον, με τον πρόεδρο Ομπάμα την περασμένη Δευτέρα.
Για τις πρακτικές της
JP Morgan
είχε καταθέσει στοιχεία πρώην στέλεχος της
Goldman Sachs,
ο οποίος είχε μιλήσει στις αρχές για τεράστιο σκάνδαλο χειραγώγησης της αγοράς.
Λίγες ημέρες μετά την κατάθεσή του και αφού είχε μιλήσει και δημόσια, ο μάρτυρας
και η σύζυγος του σκοτώθηκαν σε ένα περίεργο τροχαίο δυστύχημα, που ερευνάται
από τις αρχές στην Βρετανία.
Όμως, η εμπλοκή της
JP Morgan
σε αυτή τη σοβαρή έρευνα των
αρχών, που έγινε γνωστή την περασμένη Τετάρτη, με δηλώσεις ενός αναλυτή σε
τηλεοπτικό δίκτυο στις ΗΠΑ, συνδέεται από πολλούς και με τη συμπεριφορά της
τράπεζας στη συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης στην
Wall Street,
όπου οι μαζικές πωλήσεις είχαν προκαλέσει κάθετη πτώση του
Dow Jones
κατά 1.000 μονάδες μέσα σε λίγες ώρες. Η τράπεζα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία,
ήταν πρώτη σε εντολές πωλήσεων μετοχών στη συνεδρίαση αυτή.
Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις,
η υπόθεση της χειραγώγησης της τιμής του αργύρου είναι η κορυφή του παγόβουνου,
σε ό,τι αφορά τις πρακτικές των μεγάλων τραπεζών στις αγορές των πολύτιμων
μετάλλων: η χειραγώγηση, με στόχο τη συμπίεση της τιμής των πολύτιμων μετάλλων,
με συνέπεια την άνοδο της τιμής του δολαρίου και των χρεογράφων του αμερικανικού
Δημοσίου, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια και θα μπορούσε να
θεωρηθεί ότι είναι μέρος ευρύτερου, διεθνούς σχεδίου.
Όσο η πρακτική των περισσότερων
ανεπτυγμένων κρατών, να δημιουργούν υπερβολικά χρέη και να προχωρούν σε
ανεξέλεγκτη χαλάρωση της νομισματικής τους πολιτικής, κινδύνευε να προκαλέσει
μαζική φυγή επενδυτικών κεφαλαίων στην ασφάλεια των πολύτιμων μετάλλων,
αποσταθεροποιώντας το διεθνές σύστημα, φαίνεται ότι οι μεγάλες τράπεζες, με την
ανοχή, αν όχι την υποστήριξη ισχυρών κεντρικών τραπεζών, είχαν αναλάβει να
πιέζουν τεχνητά τις τιμές των πολύτιμων μετάλλων.
Μετά την αποκάλυψη της
χειραγώγησης της τιμής του αργύρου από την
JP Morgan
δεν είναι ίσως τυχαίο, ότι οι τιμές του χρυσού, του αργύρου και άλλων πολύτιμων
μετάλλων έκαναν εντυπωσιακές ανοδικές κινήσεις, ενώ αντίθετα οι επενδυτές
εγκατέλειπαν μαζικά τις μετοχές σε όλο τον κόσμο και τα ομόλογα των ασθενέστερων
χωρών της Ευρωζώνης.
Πολλοί εκτιμούν, ότι όσο
περισσότερα γίνονται γνωστά για τις πρακτικές των μεγάλων τραπεζών στις αγορές
πολύτιμων μετάλλων, τόσο δυσκολότερη θα γίνεται η προσπάθεια τεχνητής συμπίεσης
των τιμών τους και τόσο περισσότερο θα αποσταθεροποιείται το διεθνές σύστημα,
καθώς οι επενδυτές θα στρέφονται στα πολύτιμα μέταλλα, εγκαταλείποντας νομίσματα,
χρεόγραφα και μετοχές.
Πάντως, θα έχει πολύ ενδιαφέρον
η κατάληξη της έρευνας, καθώς πολλοί εκτιμούν ότι η αμερικανική κυβέρνηση δεν θα
έχει τη βούληση να αποκαλύψει όλες τις διαστάσεις του σκανδάλου και, ενδεχομένως,
να στείλει στη φυλακή ορισμένα ισχυρά στελέχη της
JP Morgan.
Πολύ περισσότερο, αν αποδειχθεί, ότι όσα έκανε η τράπεζα είχαν τη σύμφωνη γνώμη,
αν όχι την εντολή, της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης, όπως ψιθυρίζεται
όλο και περισσότερο στους διεθνείς τραπεζικούς κύκλους…
------------------------------------
8.5.2010. Η απόφαση των αρχηγών κρατών για την προάσπιση της Ευρωζώνης και ο
εθνοκρατοκεντρικός χαρακτήρας της ΕΕ.
Συντομογραφικά, η απόφαση των αρχηγών κρατών της ΕΕ στις 7.5.2010 βρίσκεται σε
αρμονία με οτιδήποτε λέμε και γράφουμε εδώ όσον αφορά τον πολιτικό ορθολογισμό
που απαιτείται να διέπει την ΕΕ και που πρέπει να είναι σύμφωνος με την
εθνοκρατοκεντρική της φύση:
α) Διακυβερνητικές αποφάσεις που συμψηφίζουν εθνικά
συμφέροντα,
β) αποφάσεις που αντλούν από ολοένα βαθύτερους πολιτικούς
ελέγχους στο εσωτερικό κάθε κράτους (κάθε κράτος διαθέτει, και δεν πρέπει να
ξεχνάμε για να μην διολισθαίνουμε σε διεθνιστικούς παραλογισμούς, διακριτές
ανθρωπολογικές δομές και διακριτά συστήματα διανεμητικής δικαιοσύνης),
γ) που θέτουν ασφυκτικό έλεγχο πάνω στα υπερεθνικά όργανα οι
αρμοδιότητες των οποίων οριοθετούνται από την συλλογική πολιτική βούληση των
εθνοκρατών. Και τα λοιπά που εξηγώ εξαντλητικά και αποκρυσταλλωμένα στο
τελευταίο μου έργο
Κοσμοθεωρία των Εθνών, συγκρότηση και συγκράτηση των κρατών, της Ευρώπης και του
κόσμου.
Τρία μόνο ερωτήματα:
Α) Γιατί αυτές τις αποφάσεις δεν τις πήραν το 1991-2
όταν αποφασίστηκε η ΟΝΕ.
Β) Γιατί περίμεναν να αρχίσει να βουλιάζει ο πύργος της Βαβέλ
των ιδεολόγων-κοσμοπλαστών πριν καταλάβουν ότι δεν υπάρχει υπερεθνική
ανθρωπολογία και πως μόνο να δανείσουν μπορούν και τίποτα άλλο.
Γ) Γιατί κάποιοι στην Ελλάδα νόμισαν ότι η ΟΝΕ ήταν σκληρός
πυρήνας μέσα στον οποίο η χώρα μας θα αντλούσε δύναμη και όχι αυτό που
πραγματικά είναι, δηλαδή ένας χώρος ανελέητου ανταγωνισμού. Ανταγωνιστικού χώρου
από τον οποίο απουσιάζει η αλληλεγγύη (εκτός και αν τα αργοπορημένα δάνεια
κάποιοι τα θεωρούν αλληλεγγύη, εκτός και αν η κυβέρνησης της Αθήνας δανείζει την
Πελοπόννησο και την Λαμία αν αντιμετωπίσουν οικονομική δυσπραγία και προβλήματα
άνισης ανάπτυξης).
Ανταγωνιστικού χώρου μέσα στον οποίο χωρίς αυταπάτες έπρεπε
να ενταχθούμε εγκαταλείποντας έτσι την κυριαρχία μας επί των δημοσιονομικών
αποφάσεων μόνο εφόσον θα είχαμε βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας
μας, την αποτελεσματικότητα των θεσμών μας και την πνευματική συνοχή της
ελληνικής κοινωνίας. Τα κάθετα αντίθετα κάναμε και ρίξαμε την χώρα μας στον
λάκκο των λεόντων. Τώρα κούρσα λοιπόν. Κουράγιο, μέχρι να ξοφλήσουμε αυτά που
δανειστήκαμε αμετροεπώς τις δεκαετίες του 1980 και 2000 και αυτά που σήμερα
υποσχέθηκαν να μας δανείσουν τα άλλα μέλη του εθνοκρατοκεντρικού συστήματος της
ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Κανονικά έπρεπε να ζητήσουμε τον λογαριασμό από τους
επιστημονικά μεταμφιεσμένους τσαρλατάνους που μας έριξαν στον λάκκο των λεόντων
παρασύροντας ευκολόπιστους ή φαντασιόπληκτους πολιτικούς πως άλλη είναι η ΕΕ από
αυτή που πραγματικά είναι. Τον μεγάλο λογαριασμό έπρεπε να πληρώσουν, βεβαίως,
εκείνα τα πολιτικά πρόσωπα που χρεοκόπησαν την χώρα επειδή φιλοσοφικά δεν
πίστευαν στην έννοια έθνος και εθνικό συμφέρον αλλά σε φαντασιόπληκτους
μετά-εθνικούς διεθνιστικούς-παγκοσμιοποιημένους τόπους όπου «η κυριαρχία δεν
ισχύει πλέον» και όπου η «ελληνική ιδιοτροπία να εμμένει στην παρωχημένη έννοια
εθνικό συμφέρον» θα φαντάζει αρχαία.
Μια τελευταία λέξη γιατί δεν
υπάρχει διέξοδος: Διέξοδος δεν υπάρχει καθότι οι πρώτοι συνεχίζουν να λένε τις
επιστημονικά μεταμφιεσμένες ασυναρτησίες που έλεγαν και πριν ζώντας παρασιτικό
βίο χωρίς κανείς να τους δώσει απολυτήριο για τα λάθη τους και οι δεύτεροι είναι
οι ίδιοι που θα πρέπει τώρα να αποφασίσουν «τις φταίει». Τραγικό πράγματι
αδιέξοδο που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις χειρότερες στιγμές των
μετά-Βυζαντινών ελλήνων.
--------------------------
A
bail-out for Greece is just the beginning
By Martin Wolf
Published: May 4 2010 20:13 | Last updated:
May 4 2010 20:13
http://www.ft.com/cms/s/0/de21becc-57af-11df-855b-00144feab49a.html
Desperate times; desperate measures. After
months of costly delay, the eurozone has come up with an enormous package of
support for
Greece. By bringing in the International Monetary Fund, at Germany’s behest,
it has obtained some additional resources and a better programme. But is it
going to work? Alas, I have huge doubts.
So what is the
programme? In outline, it is a package of €110bn ($143bn) (equivalent to
slightly more than a third of Greece’s outstanding debt), €30bn of which will
come from the IMF (far more than normally permitted) and the rest from the
eurozone. This would be enough to take Greece out of the market, if necessary,
for more than two years. In return, Greece has promised a fiscal consolidation
of 11 per cent of gross domestic product over three years, on top of the
measures taken earlier, with the aim of reaching a 3 per cent deficit by 2014,
down from 13.6 per cent in 2009. Government spending measures are to yield
savings of 5¼ per cent of GDP over three years: pensions and wages will be
reduced, and then frozen for three years, with payment of seasonal bonuses
abolished. Tax measures are to yield 4 per cent of GDP. Even so, public debt is
forecast to peak at 150 per cent of GDP.
In important respects, the programme is far
less unrealistic than its intra-European predecessor. Gone is the fantasy that
there would be a mild economic contraction this year, followed by a return to
steady growth. The new programme apparently envisages a cumulative decline in
GDP of about 8 per cent, though such forecasts are, of course, highly uncertain.
Similarly, the old plan was founded on the assumption that Greece could slash
its budget deficit to less than 3 per cent of GDP by the end of 2012. The new
plan sets 2014 as the target year.
Have your say on Martin Wolf’s column and
read contributions by leading economists
Two other features of what has been decided
are noteworthy: first, there is to be no debt restructuring; and, second, the
European Central Bank will
suspend the minimum credit rating required for the Greek government-backed
assets used in its liquidity operations, thereby offering a lifeline to
vulnerable Greek banks.
So does this programme look sensible, either
for Greece or the eurozone? Yes and no in both cases.
Let us start with Greece. It has now lost
access to the markets (see chart). Thus, the alternative to agreeing to this
package (whether or not it can be implemented) would be default. The country
would then no longer pay debt interest, but it would have to close its primary
fiscal deficit (the deficit before interest payments), of 9-10 per cent of GDP,
at once. This would be a far more brutal tightening than Greece has now agreed.
Moreover, with default, the banking system would collapse. Greece is right to
promise the moon, to gain the time to eliminate its primary deficit more
smoothly.
Yet it is hard to believe that Greece can
avoid debt restructuring. First, assume, for the moment, that all goes to plan.
Assume, too, that Greece’s average interest on long-term debt turns out to be as
low as 5 per cent. The country must then run a primary surplus of 4.5 per cent
of GDP, with revenue equal to 7.5 per cent of GDP devoted to interest payments.
Will the Greek public bear that burden year after weary year? Second, even the
IMF’s new forecasts look optimistic to me. Given the huge fiscal retrenchment
now planned and the absence of exchange rate or monetary policy offsets, Greece
is likely to find itself in a prolonged slump. Would structural reform do the
trick? Not unless it delivers a huge fall in nominal unit labour costs, since
Greece will need a prolonged surge in net exports to offset the fiscal
tightening. The alternative would be a huge expansion in the financial deficit
of the Greek private sector. That seems inconceivable. Moreover, if nominal
wages did fall, the debt burden would become worse than forecast.
Willem Buiter, now chief economist at
Citigroup, notes, in a fascinating new paper, that other high-income countries,
notably Canada (1994-98), Sweden (1993-98) and New Zealand (1990-94), have
succeeded with fiscal consolidation. But initial conditions were much more
favourable in these cases. Greece is being asked to do what Latin America did in
the 1980s. That led to a lost decade, the beneficiaries being foreign creditors.
Moreover, as creditors are now paid to escape, who will replace them? This
package will surely fail to return Greece to the market, on manageable terms, in
a few years. More money will be needed if debt restructuring is unwisely ruled
out.
For other eurozone members, the programme
prevents an immediate
shock to fragile financial systems: it is overtly a rescue of Greece, but
covertly a bail-out of banks. But it is far from clear that it will help other
members now in the firing line. Investors could well conclude that the scale of
the package required for tiny Greece and the overwhelming difficulty of agreeing
and ratifying it, particularly in Germany, suggest that further such packages
are going to be elusive. Other eurozone members might well end up on their own.
None is in as bad a condition as Greece and none has shown the same malfeasance.
But several have unsustainable fiscal deficits and rapidly rising debt ratios
(see chart). In this, their situation does not differ from that of the UK and
US. But they lack the same policy options.
This story, in short, is not over.
For the eurozone, two lessons are clear:
first, it has a choice – either it allows sovereign defaults, however messy, or
it creates a true fiscal union, with strong discipline and funds sufficient to
cushion adjustment in crushed economies – Mr Buiter recommends a European
Monetary Fund of €2,000bn; and, second, adjustment in the eurozone is not going
to work without offsetting adjustments in core countries. If the eurozone is
willing to live with close to stagnant overall demand, it will become an arena
for beggar-my-neighbour competitive disinflation, with growing reliance on world
markets as a vent for surplus. Few are going to like this outcome.
The crises now unfolding confirm the wisdom
of those who saw the euro as a highly risky venture. These shocks are not that
surprising. On the contrary, they could have been expected. The fear that yoking
together such diverse countries would increase tension, rather than reduce it,
also appears vindicated: look at the surge of anti-European sentiment inside
Germany. Yet, now that the eurozone has been created, it must work. The
attempted rescue of Greece is just the beginning of the story. Much more still
needs to be done, in responding to the immediate crisis and in reforming the
eurozone itself, in the not too distant future
------------------------
Χριστόδουλου Χριστοδούλου,
ΣΗΜΕΡΙΝΗ, 1
MAIOY,
2010,
Εξακολουθεί να αντιφάσκει ο Άλαν Γκρήνσπαν
Μας έχει απασχολήσει επανειλημμένα στο παρελθόν
ο Άλαν Γκρήνσπαν, τέως Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των Ηνωμένων
Πολιτειών της Αμερικής. Ο άνθρωπος που για δεκαεφτά χρόνια όριζε ή καθόριζε και
εν πάση περιπτώσει επηρέαζε καθοριστικά τα χρηματοοικονομικά πράγματα των
Ηνωμένων Πολιτειών. Και, κατ’ ανάκλαση και κατ’ ουσία, τις οικονομίες όλων
σχεδόν των χωρών του πλανήτη μας.
Γιατί ο κ. Άλαν Γκρήνσπαν είχε την αρμοδιότητα
να χειρίζεται τη συναλλαγματική αξία και ισοτιμία του ισχυρότερου διεθνούς
νομίσματος, δηλαδή του δολαρίου. Γιατί, ακόμη, το δολάριο ήταν το νόμισμα του
καθορισμού της τιμής του πετρελαίου και του χρυσού. Αλλά και το νόμισμα της
αναφοράς από πλευράς ισοτιμίας όλων σχεδόν των υπόλοιπων εθνικών νομισμάτων.
Πρέπει, για χάρη της ιστορικής πραγματικότητας,
να αποδεχθούμε, ακόμη, ότι στη διάρκεια της πολύ μακράς θητείας του, η οικονομία
των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής γνώρισε αξιόλογη πρόοδο και ανάπτυξη. Ίσως
για λόγους συγκυριακούς, ίσως ακόμη γιατί κάποιες από τις αποφάσεις του κ. Άλαν
Γκρήνσπαν συνέβαλαν σ’ αυτό.
Οπωσδήποτε θα πρέπει να υπενθυμίσουμε για μια
ακόμη φορά ότι σε όλη σχεδόν τη διάρκεια της θητείας του, η Αμερικανική
οικονομία αντιμετώπιζε το πασίγνωστο πρόβλημα του δίδυμου ελλείμματος. Δηλαδή
του μεγάλου ελλείμματος στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και του Δημοσιονομικού
ελλείμματος που κυμαίνονταν γύρω στο 6% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, το
οποίο ισοδυναμούσε με το διπλάσιο του κανονικού και επιτρεπτού ή αποδεκτού.
Εκείνο, που επενεργούσε ως σωστική σανίδα για
την οικονομία των ΗΠΑ και εξουδετέρωνε και εξακολουθεί και σήμερα να
εξουδετερώνει τις δυσμενείς συνέπειες των δύο αυτών ελλειμμάτων, ήταν και είναι
οι επενδύσεις των σε ξένο συνάλλαγμα πλεονασμάτων όλων σχεδόν των χωρών,
ιδιαίτερα των ισχυρών οικονομικά, όπως η Ιαπωνία, η Κορέα, η Κίνα, η Γερμανία,
ο Καναδάς, σε αμερικανικά αξιόγραφα.
Εν πάση περιπτώσει στον κ. Άλαν Γκρήνσπαν
χρεώνεται σε μεγάλο βαθμό, ίσως στο μεγαλύτερο δυνατό, η ευθύνη για την
παγκόσμια οικονομική κρίση, η οποία, ως πραγματική θεομηνία, έχει πλήξει τις
Ηνωμένες Πολιτείες πριν από τρία σχεδόν χρόνια και εξαπλωθεί ως πανδημία σε
ολόκληρο τον πλανήτη.
Γιατί ο κ. Άλαν Γκρήνσπαν υπήρξε αθεράπευτος
οπαδός της εντελώς ελεύθερης, απείθαρχης, αρρύθμιστης και ασύδοτης
χρηματοοικονομίας. Γιατί ο κ. Άλαν Γκρήνσπαν πίστευε και στην πραγματικότητα
εξακολουθεί να πιστεύει στον ουτοπικό θεσμό της αυτορρύθμισης της αρρύθμιστης
οικονομίας της ελεύθερης αγοράς.
Και είναι γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους που ο
κ. Γκρήνσπαν, ο αποκληθείς και θαυματοποιός ή περίπου ημίθεος, άφησε χωρίς
στοιχειώδη ρύθμιση και με ανύπαρκτη εποπτεία το χρηματοπιστωτικό σύστημα των
Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Με τα γνωστά ανεξασφάλιστα ή μη διασφαλισμένα
δάνεια για την αγορά ακινήτων. Με τα πολυυποσχόμενα ευφάνταστα προϊόντα της
απάτης και της καταδολίευσης των απανταχού επενδυτών. Με την ανοχή της κλοπής
και της καταλήστευσης των επενδύσεων και των καταθέσεων των επιχειρηματιών και
του κοινού από μέρους των λεγόμενων golden boys, τα οποία με αλχημείες και
ταχυδακτυλουργίες αύξαναν τους ηγεμονικούς τους μισθούς με τα επιδόματα των
δήθεν υπερκερδών των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων που διηύθυναν ή διοικούσαν.
Ο Άλαν Γκρήνσπαν όφειλε να κάμει την
αυτοκριτική του. Για το ασήκωτο βάρος της ευθύνης του σχετικά με την καταστροφή
της παγκόσμιας οικονομίας. Και την άνευ προηγουμένου κρίση που προκάλεσε μετά το
μεγάλο Κραχ του 1929. Αντί αυτού, ο κ. Γκρήνσπαν ενήργησε με απίστευτη θρασύτητα.
Και σαφώς και απεριφράστως προέβη, στη διάρκεια
του 2008, δύο φορές στο αδιανόητο: Διακήρυξε με αρθρογραφία και δηλώσεις του από
των στηλών των Financial Times ότι θλίβεται γιατί βάλλεται το σύστημα της πλήρως
ελεύθερης και άνευ περιορισμών, ελέγχων και ρυθμίσεων χρηματοοικονομίας. Και,
ακόμη, προσέθετε ο κ. Γκρήνσπαν «αν επρόκειτο και τώρα ακόμη να αποφασίσω μεταξύ
περιορισμών, ρυθμίσεων και ελέγχων του χρηματοοικονομικού συστήματος και των
αποτελεσμάτων του μη ελέγχου, που είναι η σημερινή κρίση, θα προτιμούσα τον μη
έλεγχο».
Όμως, ξαφνικά, πριν από λίγες εβδομάδες, στις
11.04.2010, ο ίδιος άνθρωπος, ο πολύς Άλαν Γκρήνσπαν, μιλώντας ενώπιον του
Καπιτωλίου, έκαμε στροφή 180 μοιρών. Ουσιαστικά η απολογία του συνιστούσε ένα
επισημότατο mea culpa για όσα απαράδεκτα ανέχθηκε ή διέπραξε ή παρέλειψε στη
διάρκεια της δεκαεπταετούς προεδρικής του θητείας ως κεντρικός τραπεζίτης της
χώρας με τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Ο κ. Γκρήνσπαν υιοθετεί τώρα μια στάση που
ισοδυναμεί περίπου με την ευαγγελική ρήση «απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο».
Παρουσιάζοντας εαυτόν ως προστάτη των αμερικανών καταναλωτών, ο κ. Γκρήνσπαν
είπε, εν ολίγοις, το πιλατικό αμίμητο ότι η χώρα του δεν οδηγήθηκε στην κρίση
επειδή η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, της οποίας ήταν Πρόεδρος, διευκόλυνε τους φτωχούς
αμερικανούς να εξασφαλίσουν φθηνά στεγαστικά δάνεια, αλλά επειδή οι
χρηματοοικονομικοί όμιλοι της Wall
Street
πακέταραν αυτά τα δάνεια σε ομιχλώδη χρεόγραφα.
Όσον αφορά επικριτικό σχόλιο που του έγινε πως
η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, της οποίας ηγείτο, «όφειλε και έπρεπε να
δραστηριοποιηθεί για να συγκρατήσει τον άκρατο δανεισμό», απάντησε επιθετικά
κατηγορώντας τα μέλη του Κογκρέσου ότι πάσχουν από αμνησία (!) όσον αφορά τη
στάση τους στο όλο θέμα.
Για την αποφυγή παρόμοιων ή ανάλογων
προβλημάτων στο μέλλον ο κ. Γκρήνσπαν πρότεινε ως καλύτερη δυνατή λύση τη λήψη
αποφάσεων για τον καθορισμό ενός κατώτατου ορίου κεφαλαιακής επάρκειας, που θα
πρέπει να έχουν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί. Τέλος ο κ. Γκρήνσπαν δεν
παρέλειψε να επιρρίψει ευθύνες και να επικρίνει τους οίκους πιστοληπτικής
αξιολόγησης, που βαθμολογούσαν τα επίμαχα χρεόγραφα με υψηλή αξιολόγηση,
συμβάλλοντας στην επιδείνωση του όλου προβλήματος.
Και πάλι αθώος, ως λευκή περιστερά, ο κ.
Γκρήνσπαν. Αλλά με στροφή 180 μοιρών αυτή τη φορά. Θεωρεί ως αναγκαίους και τους
ελέγχους και τις εποπτείες και τις αντικειμενικές αξιολογήσεις. Η πίστη του στην
ανεξέλεγκτη και άναρχη και ασύδοτη οικονομία της ελεύθερης αγοράς έχει
εγκαταλειφθεί. Τώρα, όμως, είναι αργά. Γιατί η ζημιά έχει γίνει. Και η
επανόρθωση είναι και δυσχερής και επώδυνη. Απλώς ο μύθος του θρυλικού και δήθεν
θαυματοποιού Άλαν Γκρήνσπαν έχει καταρρεύσει.
* Πρώην Υπουργός Οικονομικών και
Εσωτερικών και τέως Διοικητής της Κεντρικής
Τράπεζας Κύπρου
-----------------------------
PAUL KRUGMAN
April 30, 2010,
The Euro Trap
Not that long ago, European economists used to mock their
American counterparts for having questioned the wisdom of Europe’s march
to monetary union. “On the whole,” declared an article published just this
past January, “the euro has, thus far, gone much better than many U.S.
economists had predicted.”
Oops. The article summarized the euro-skeptics’ views as having
been: “It can’t happen, it’s a bad idea, it won’t last.” Well, it did
happen, but right now it does seem to have been a bad idea for exactly the
reasons the skeptics cited. And as for whether it will last — suddenly,
that’s looking like an open question.
To understand the euro-mess — and its lessons for the rest of us
— you need to see past the headlines. Right now everyone is focused on
public debt, which can make it seem as if this is a simple story of
governments that couldn’t control their spending. But that’s only part of
the story for Greece, much less for Portugal, and not at all the story for
Spain.
The fact is that three years ago none of the countries now in or
near crisis seemed to be in deep fiscal trouble. Even Greece’s 2007 budget
deficit was no higher, as a share of G.D.P., than the deficits the United
States ran in the mid-1980s (morning in America!), while Spain actually
ran a surplus. And all of the countries were attracting large inflows of
foreign capital, largely because markets believed that membership in the
euro zone made Greek, Portuguese and Spanish bonds safe investments.
Then came the global financial crisis. Those inflows of capital
dried up; revenues plunged and deficits soared; and membership in the
euro, which had encouraged markets to love the crisis countries not wisely
but too well, turned into a trap.
What’s the nature of the trap? During the years of easy money,
wages and prices in the crisis countries rose much faster than in the rest
of Europe. Now that the money is no longer rolling in, those countries
need to get costs back in line.
But that’s a much harder thing to do now than it was when each
European nation had its own currency. Back then, costs could be brought in
line by adjusting exchange rates — e.g., Greece could cut its wages
relative to German wages simply by reducing the value of the drachma in
terms of Deutsche marks. Now that Greece and Germany share the same
currency, however, the only way to reduce Greek relative costs is through
some combination of German inflation and Greek deflation. And since
Germany won’t accept inflation, deflation it is.
The problem is that deflation — falling wages and prices — is
always and everywhere a deeply painful process. It invariably involves a
prolonged slump with high unemployment. And it also aggravates debt
problems, both public and private, because incomes fall while the debt
burden doesn’t.
Hence the crisis. Greece’s fiscal woes would be serious but
probably manageable if the Greek economy’s prospects for the next few
years looked even moderately favorable. But they don’t. Earlier this week,
when it downgraded Greek debt, Standard & Poor’s suggested that the euro
value of Greek G.D.P. may not return to its 2008 level until 2017, meaning
that Greece has no hope of growing out of its troubles.
All this is exactly what the euro-skeptics feared. Giving up the
ability to adjust exchange rates, they warned, would invite future crises.
And it has.
So what will happen to the euro? Until recently, most analysts,
myself included, considered a euro breakup basically impossible, since any
government that even hinted that it was considering leaving the euro would
be inviting a catastrophic run on its banks. But if the crisis countries
are forced into default, they’ll probably face severe bank runs anyway,
forcing them into emergency measures like temporary restrictions on bank
withdrawals. This would open the door to euro exit.
So is the euro itself in danger? In a word, yes. If European
leaders don’t start acting much more forcefully, providing Greece with
enough help to avoid the worst, a chain reaction that starts with a Greek
default and ends up wreaking much wider havoc looks all too possible.
Meanwhile, what are the lessons for the rest of us?
The deficit hawks are already trying to appropriate the European
crisis, presenting it as an object lesson in the evils of government red
ink. What the crisis really demonstrates, however, is the dangers of
putting yourself in a policy straitjacket. When they joined the euro, the
governments of Greece, Portugal and Spain denied themselves the ability to
do some bad things, like printing too much money; but they also denied
themselves the ability to respond flexibly to events.
And when crisis strikes, governments need to be able to act.
That’s what the architects of the euro forgot — and the rest of us need to
remember. |
---------------------------
30.4.2010.
As Greek Drama
Plays Out, Where Is Europe?
News Analysis
http://www.nytimes.com/2010/04/30/world/europe/30europe.html?emc=eta1
By
STEVEN ERLANGER
Published:
April 29, 2010
WASHINGTON — With
new
European Union
leaders practically invisible and some national leaders acting largely for
domestic political reasons, the burden of shaping a rapid and credible
restructuring program for
Greece
has fallen primarily to the
International Monetary Fund
— exactly where proud European Union leaders had insisted it should not be.
Once again — as
during the 2008
financial crisis
and the more recent halt in European air traffic due to
volcanic ash
— European leaders have failed to surmount national interests and cobble
together a coherent policy quickly enough to address a problem. In the process,
they may have done permanent damage to the credibility of the European Union.
“There is no doubt
that the European project has suffered structural damage from this,” said Jacob
Kirkegaard, a research fellow in European affairs and structural reform at the
Peterson Institute for International Economics
here. “It’s clear that the I.M.F. is the last man standing and is structuring
the program.”
Criticism is rising
about the competence of European leaders, which has worsened the plight of all
the countries in the euro zone.
Senior United States
officials, while not wanting to interfere in a European problem, have
nonetheless expressed their anxiety to European counterparts and to the monetary
fund itself.
President Obama
called Chancellor
Angela Merkel
of Germany on Wednesday to lend his support and encouragement for her
willingness to take a bolder position to try to calm the markets.
Mrs. Merkel has been
the central figure in the debt crisis, as she has tried to respond to German
voters’ displeasure at having to bail out Greece, after years of bailing out
eastern Germany. She delayed action on the problem for months, hoping to put it
off until after critical regional elections on May 9.
Ultimately, that
proved impossible. But her foot-dragging, combined with her insistence that
Greece pay a severe long-term price for its profligacy and that the German
Parliament approve any bailout, gave the markets both reason and room to run up
the price of Greek debt to unsustainable levels. That forced the
International Monetary Fund and the Europeans on Wednesday
to practically quadruple the commitment to Greece, to try to calm the markets
and not turn their attention to Portugal, another weak reed.
“The fact that a
German regional election can play such a disproportionate role in messing up
efforts to contain what was a much smaller crisis several months ago is
astonishing,” Mr. Kirkegaard said. And the fact that there will be no
European Union summit meeting
until May 10, after the German elections, “is so blatantly political,” he said.
“This is no way for
an E.U. that has to contain an accelerating crisis and market panic to behave,”
Mr. Kirkegaard said.
The
European monetary union
was simply “not ready for bad weather,” said Janis A. Emmanouilidis, a senior
policy analyst at the
European Policy Center
in Brussels, saying it had no mechanisms in place to deal with issues of debt or
the potential default of a member state. “In the absence of such clear
mechanisms, you need political leadership,” he said. “But the past months have
seen a lack of leadership.”
The same problem was
raised earlier this month by the ban on European air travel because of the ash
spewed by an Icelandic volcano. With no European Union agreement governing
European airspace, national leaders struggled, with astounding delays, to
coordinate a policy while both airlines and passengers suffered.
But even worse, “the
current crisis has done enormous political damage,” Mr. Emmanouilidis said. “It
is decreasing the trust among member states,” he said, with Germany feeling
betrayed by the “Club Med” countries of southern Europe, while those nations
feel that Germany has procrastinated and shown an egregious lack of solidarity.
The outspoken Greek
deputy prime minister, Theodoros Pangalos, has said that European Union leaders
were “not up to the scale of the task” in dealing with the crisis.
“I believe if Delors
was in charge in Europe, Mitterrand in France and Kohl in Germany, things would
not be the same,” he told Greek television in February, referring to the former
president of the
European Commission,
Jacques Delors; the former French president,
François Mitterrand;
and the former German chancellor,
Helmut Kohl.
While there is blame
to go around on the national level, there is also finger-pointing at the new
European Union leadership.
Herman Van Rompuy,
president of the European Council, has been largely invisible in his efforts to
coordinate national leaders.
A French member of
the
European Parliament,
Philippe Juvin, vented to Agence France-Presse: “Where is the president of the
European Council? What is the president of the Commission doing? Is there a
European pilot in the Greek crisis? Or are they waiting for the collapse of the
euro?”
But the
Lisbon Treaty
that created Mr. Van Rompuy’s position, and which was intended to make the
enlarged European Union more agile and coherent, deliberately left out powers
for coordinating fiscal policies, which are the fiercely guarded prerogative of
the separate nations. Even so, countries like Germany can only blame themselves
for not insisting on realistic European oversight of Greek statistics, which
were widely believed to be false for two decades.
Some analysts argue
that this latest crisis will inevitably mean further European integration, with
more fiscal oversight and coordination. Constance Le Grip, a French member of
the European Parliament, said that “it is clear that the E.U.’s hesitations have
worsened the Greek situation.”
She added:
“Pragmatism and the E.U.’s adaptation skills are not sufficient anymore. We have
to create new institutional responsibilities, for a new European economic
government.”
But others are
doubtful, arguing that most Europeans are already fed up with “more Europe” and
that Germany, which might like to meddle in the budgets of others, would never
accept any meddling in its own. It is also very likely that the German
Constitutional Court,
which has put limits on the ceding of sovereignty, would throw out any such
oversight.
Some, like Mr.
Kirkegaard, fear that the German court will rule against the Greek bailout
funds, too, especially if they are spread out, as now envisaged, over a
three-year period.
Still, this
continuing crisis is leading to a more fundamental one, about European and
national capabilities. “Questions are asked to nations, not to the E.U. — but
nations cannot deal with this problem alone,” said Dominique Reynié, director of
the
Foundation for Political Innovation
and a political scientist at the
Institut d’Études Politiques de Paris.
“The silence of the E.U. and its institutions has become deafening. It is
incapable of demonstrating that an entity called Europe exists. This is a
situation that cannot go on.”
The European Union
“seems to be in a state of permanent self-promotion,” he said. “But it cannot
ask its voters to relinquish part of their nations’ sovereignty and then not
answer the call when there’s a problem.”
Maïa de la Baume
and Nadim Audi contributed reporting from Paris.
-------------------------------------------
Σημ. Π. Ήφ. Δεν
χρειάζονται πολλά σχόλια για την συνέντευξη που ακολουθεί με αφορμή την
κυκλοφορία βιβλίου. Αυτά που λέει είναι πασίγνωστα για όσους μελετούν την
διεθνική πολιτική και τον ρόλο των διεθνικών δρώντων ως άλλοτε εξαρτημένων και
άλλοτε ανεξάρτητων μεταβλητών. Πάντοτε καταστροφικοί και υπονομευτικοί της
διεθνούς διακυβέρνησης νοούμενης με όρους διεθνούς δικαίου.
Confessions
of an Economic
Hit Man: How the U.S. Uses Globalization to Cheat Poor Countries Out
of Trillions
We play an interview with, John
Perkins–author of “Confessions
of an Economic
Hit Man”–who says he says he helped the U.S. cheat poor countries around the
globe out of trillions of
dollars by lending them more money than they could possibly repay and then
taking over their economies. [includes rush transcript]
The kj protests this week in Bolivia come as Latin America
is seeing significant success among popular progressive movements. From Hugo
Chavez of Venezuela, Lula da Silva of
Brazil to the changes of government in Uruguay and now
Ecuador, there is a continent-wide trend that has Washington concerned. The US
has long exploited countries throughout Central and Latin America for the
natural resources, labor and land. Over the decades, this exploitation has been
backed up by force and through devastating policies dictated to puppet regimes.
Our next guest says he helped the U.S. cheat poor countries in Latin America and
around the globe out of trillions of
dollars by lending them more money than they could possibly repay and then
taking over their economies. From 1971 to 1981, John Perkins worked for the
international consulting firm of Chas T. Main. He
described himself as an “economic
hit man.” He"s written a memoir called Confessions
of an Economic
Hit Man. When he joined us in our fire house studio, we asked him to begin with
how he came to be recruited first by the National Security Agency–far larger
than the C.I.A.–and then this so-called international consulting firm
of Chas T. Main.
Our next guest says he helped the U.S. cheat poor countries
in Latin America and around the globe out of trillions
of dollars by lending them more money than they could
possibly repay and then taking over their economies. From 1971 to 1981 John
Perkins worked for the international consulting firm, Chas Main. He described
himself an “economic
hitman.” He has written a memoir called
Confessions of an
Economic Hitman. When he
joined us in our firehouse studio, I asked him to begin with how he came to be
recruited first by the National Security Agency, far larger than the C.I.A., and
then this so-called international consulting firm of
Chas T. Main.
JOHN PERKINS: It was in the
late 1960s, 1968. I was a student at business school and was recruited by the
National Security Agency. They ran me through a series of
tests–personality tests, lie detector tests—very sensitive barrage
of testing. And during that process, they discovered
that I would be a great candidate for an
economic hit man. I was in business school at the time.
And also they discovered a number of weaknesses in my
character. I think, I have weaknesses that are pretty typical
of our culture, the three big drugs of our
culture: money, power and sex. And they discovered these weaknesses in me.
There’s a lot in my book about my personal background that gets into that. Then
they encouraged me to go into the Peace Corps. I lived in Ecuador for three
years as a Peace Corps volunteer with indigenous people there, who today are at
war with the oil companies. We were starting that process then, so I got some
very good on-the-job training, so to speak. While I was still in Ecuador in the
Peace Corps, a vice president from this private consulting firm in Boston that
worked closely with the National Security Agency and the other intelligence
communities came to Ecuador and continued my recruitment. When I got out
of the Peace Corps, he recruited me. I went to work for
his company in Boston, Charles T. Main and went through an
extensive training program there with a remarkable woman, who is described in
detail in the book, Claudine was her name. And she was extremely intelligent,
extremely sharp, extremely seductive, and she hooked me. She knew exactly how to
hook me. She benefited from all the tests that I’d gone through, knew my
weaknesses. And she made it—she, first of all, hooked me
into becoming an economic hit
man and at the same time, warned me that this is a very dirty business and you
must be completely committed to it or you shouldn’t take your first assignment
in Indonesia.
AMY GOODMAN: Now, already
people are going to be wondering, What is he talking about,
economic hit man? Explain.
JOHN PERKINS: Well, really,
over the past 30 to 40 years, we economic hit men have
created the largest global empire in the history of the
world. And we do this, typically—well, there are many ways to do it, but a
typical one is that we identify a third-world country that has resources, which
we covet. And often these days that’s oil, or might be the canal in the case
of Panama. In any case, we go to that third-world
country and we arrange a huge loan from the international lending community;
usually the World Bank leads that process. So, let’s say we give this
third-world country a loan of $1 billion. One
of the conditions of that loan
is that the majority of it, roughly 90, comes back to
the United States to one of our big corporations, the
ones we’ve all heard of recently, the Bechtels, the
Halliburtons. And those corporations build in this third-world country large
power plants, highways, ports, or industrial parks—big infrastructure projects
that basically serve the very rich in those countries. The poor people in those
countries and the middle class suffer; they don’t benefit from these loans, they
don’t benefit from the projects. In fact, often their social services have to be
severely curtailed in the process of paying off the
debt. Now what also happens is that this third-world country then is saddled
with a huge debt that it can’t possibly repay. For example, today, Ecuador.
Ecuador’s foreign debt, as a result of the
economic hit man, is equal to roughly 50
of its national budget. It cannot possibly repay this
debt, as is the case with so many third-world countries. So, now we go back to
those countries and say, look, you borrowed all this money from us, and you owe
us this money, you can’t repay your debts, so give our oil companies your oil at
very cheap costs. And in the case of many
of these countries, Ecuador is a good example here, that
means destroying their rain forests and destroying their indigenous cultures.
That’s what we’re doing today around the world, and we’ve been doing it—it began
shortly after the end of World War II. It has been
building up over time until today where it’s really reached mammoth proportions
where we control most of the resources
of the world.
AMY GOODMAN: John Perkins, talk
about your experience in Panama. You had the opportunity to meet the Head
of Panama before he was killed, Omar Torrijos. How did
you end up there?
JOHN PERKINS: Well, Panama was
one of these pivotal countries at the time and Omar
Torrijos, who was the President of Panama. He followed a
long line of oligarchy dictators that basically were
puppets of the U.S. government that we had installed 50
years prior when we took over the country. Omar Torrijos was the first one to
break that cycle, and he was a very, very popular president. He was popular
throughout much of the world. Many people believed he
should have won the Nobel Peace Prize and might have had he not died or been
killed. He protected the downtrodden everywhere. And the United States was at
the time, President Carter was negotiating a new Canal treaty with Torrijos and
ultimately that Canal treaty went through. But it caused a tremendous amount
of turmoil in our own country. In fact, it was passed in
Congress by only one vote, that won the ratification of
the Canal. So, we economic hit men were really looking
beyond that process, or how we could win Panama over regardless
of what happened to the Canal Treaty. I was there before the treaty was
signed in 1972 and I was trying to bring Torrijos around. I was trying to catch
him. I was trying to get him. I was trying to hook him the way we hooked
everybody else. He arranged for me to meet with him in this private bungalow one
day, and this is described in detail, the conversation, in the book. But
basically what he said to me is, Look, I know the game you guys are playing. I
know what you’re trying to do here. You’re trying to saddle us with huge debts.
You’re trying to make us totally dependent upon you, and you’re trying to
corrupt me. I know what this game is and I’m not playing. I don’t need the
money. I’m not looking to get personally wealthy out of
this. I want to help my poor people. I want you to build the projects that
you’re supposed to build, that you build in other countries, but I want you to
build them for our poor people, not for our rich people. And he said, if you do
that, I’ll see to it that you and your company get a lot more work in this
country. Good work that will help our people. Well, I was really conflicted at
this because, as an economic hit
man, I was supposed to get him under our control. I was supposed to hook him.
But as a partner in this company and as the chief economist for this firm, I
also wanted to get the work for the firm, and in this case it was very obvious
that the economic hit men weren’t going to get through
to Torrijos, so I went along with him. But at the time, I was deeply concerned
because I knew that this system is built on the assumption that leaders like
Torrijos are corruptible and they are all over the world for the most part. When
one stands up to the system as Torrijos was doing, it’s not only a threat in his
country, like Panama, that we’re not going to get our way there, but it also may
be seen as setting a very bad example for the rest of
the world that once one leader stands up—and at that time there was another
leader standing up, too, who was the President of
Ecuador, Jaime Roldos. They were both standing up to the U.S. government. They
were both standing up to the oil companies and the economic
hit men, and it was a very big concern to me. I knew in my heart that if this
continued, something was going to give. Of course, it
did. Both of these men were assassinated by what we call
the jackals, C.I.A.-sanctioned assassins.
AMY GOODMAN: We’re talking to
John Perkins, author of Confessions
of an Economic
Hit Man. The conversation you had with Omar Torrijos as he goes through
history, your conversation in the early 1970s. But talking about what happened
in Guatemala, the overthrow of the democratically
elected leader Arbenz by United Fruit and the C.I.A-backed coup there in 1954,
and you reconstruct this conversation about George Bush’s company Zapata Oil
eventually taking over United Brands, which was United Fruit, and then he talks
about giving your company the business, Omar Torrijos, saying that he believed
the Japanese would finance the canal that would be built, though turning to your
company. And he says “They provide the money, they will do the construction.”
And you write, “It struck me, Bechtel will be out in the cold.” The biggest
construction job in recent history. Omar Torrijos paused. Bechtel’s President is
George Schultz, Nixon’s Secretary of the Treasury. You
can imagine the clout he’s got and the notorious temper. Bechtel is loaded with
Nixon, Ford, and Bush cronies. I’ve been told that the Bechtel family pulls the
strings of the Republican Party. You talk about the
corporatocracy, the bringing together of government and
corporate power.
JOHN PERKINS: Yes. Well, it got
worse, of course. At that time, George Schultz was
President of Bechtel. Casper Weinberger was their Chief
Counsel, a senior officer in the corporation. They were opposed to Torrijos, not
only on the U.S. turning the Canal over to Panama, but even more importantly
perhaps because Torrijos was actively negotiating with the Japanese to build a
new sea level canal. As you know, the current canal is based on locks and the
larger ships in the world can’t go through it. So, the idea was to build a sea
level canal where every ship could go through, and the Japanese were offering to
finance this. But if they financed it, it would be their construction companies,
their engineering companies that would build it. Bechtel was incensed over this.
They absolutely could not tolerate the idea of this
happening. We knew this very strongly, we had to win Torrijos over. Now, then—
AMY GOODMAN: And then, as you
said, Schultz becomes Secretary of State under Reagan,
Casper Weinberger becomes Secretary of Defense under
Reagan. They’re the, you know, the heads of Bechtel
Corporation.
JOHN PERKINS: Yeah. Yes. Carter
negotiated the treaty and then lost the election, partly because
of this treaty, partly because of
what happened in Iran, which is another story that I was involved in. And then
when Reagan became President, Schultz went from President of
Bechtel to Secretary of State and Weinberger went from
Chief Counsel of Bechtel to Secretary
of Defense. They went back to Panama and said, Okay, Omar, now let’s
talk. We want the canal back, we want the military bases back in the canal zone
and more than anything, we want you to stop talking to the Japanese. And
Torrijos said, No, I’m a sovereign country. I am not opposing the United States.
I’m not a socialist, I’m not a communist, I’m not siding with Cuba or Russia or
China, I’m simply standing up for the rights of my
people. We have the right to negotiate with whoever can build us the best canal.
I have the right to negotiate with the Japanese. He took a very strong stand and
within a few months, his plane crashed into a mountain, blew up and crashed into
a mountain, and it was very strong evidence that it had been blown up by a tape
recorder which was handed to him at the end that was full of
explosives. There is no question in my mind and in the mind of
much of the world that this was the jackals, the C.I.A.-sanctioned
assassins. I’ve seen them work in many places. Just a couple of
months before that, they had done the same thing to Jaime Roldos, President
of Ecuador, the first democratically elected president
of Ecuador in decades, had replaced a military junta,
democratically elected, and he stood up to the U.S. oil companies. We
economic hit men couldn’t get through to him and his
helicopter blew up then and there.
AMY GOODMAN: Why was he
standing up to U.S. oil companies?
JOHN PERKINS: Because once
again, he ran in the first democratic elections in Ecuador in many decades. He
ran on a platform of sovereignty for his country. And if
there is oil in Ecuador then, he said, the Ecuadorans should benefit from it.
And once he became president, he began to introduce this. He set up a
Hydrocarbons Act, he called it, which was basically a petroleum act that would
ensure that if oil came out of Ecuador, the majority
of the funds from that oil would go to his people. The
oil companies would get a reasonable payment. But the majority would go to his
people. He was setting a precedent that the oil companies couldn’t stand,
because throughout the world, they were exploiting all these countries, as they
still are. And Roldos said, I’m not going to let that happen to my country. The
oil companies couldn’t bear to see that, not just because of
Ecuador but, again, because of the precedent this would
establish. And Roldos and Torrijos were really partners in a way. At the same
time, they were supporting each other, and they both had to go. And they both
went.
AMY GOODMAN: And what were your
thoughts at the time? I mean, you continued doing this work.
JOHN PERKINS: It was a very
pivotal point for me that—throughout my work, as I describe in the book, my
conscience was torn. And to me this is one of most
interesting parts of my own personal story. I think
of myself as a pretty good person. I grew up 300 years a
yankee Calvinist in Vermont and New Hampshire. I come from a very patriotic
background. I grew up in a very strictly Republican family, very conservative. I
have very strong values. I’m very loyal to my country. And—
AMY GOODMAN: Descendant
of Tom Paine and Ethan Allen?
JOHN PERKINS: That’s right.
They’re distant relatives. And my parents steeped me in American history and in
the values of our founding fathers of
our country. Life, liberty, and the pursuit of happiness
for all people, all over the world. I believed very strongly in this. And yet at
the same time, I was very seduceable to money, power, sex. All these things came
my way, and I was doing things that I was patted on the back for by the
president of the World Bank, Robert MacNamara. And I was
Chief Economist of a big consulting firm in Boston. I
had 50 people working for me, PhDs, MBAs. I was doing work that macroeconomics
in college had taught me was good work to do. It’s all a scam.
AMY GOODMAN: Why have very few
people heard of this company, Main?
JOHN PERKINS: We were a very
quiet company. We had about 2,000 professional employees, which is not small. We
were a closely held company, that means we were owned like a partnership, about
5% of us owned the company so we didn’t have to disclose
our books to the S.E.C. or anybody. We were a very private, very quiet company
and we were serving the interests of empire. The company
no longer exists. In the early 1980s, the partners sold out to a larger
engineering construction firm, and so the company essentially went out
of existence at that point. I think it was getting a
little too hot for us at this point. But it was intentional. We were very
strictly forbidden from talking to the press. I broke that rule at one point. I
wrote an op-ed piece on the Panama Canal for the
Boston Globe and was severely chastised within the company. So, it was
intentional that we were very quiet.
AMY GOODMAN: John Perkins,
author of Confessions
of an Economic
Hitman.
------------------------------------------
April 29 2010,
Philip Stephens,
Europe unravels in a tangle of national interests
The Financial Times
Watching the slow-motion train crash that is
the
Greek debt crisis invites the question as
to whatever happened to European solidarity. Listening to politicians in Berlin
explain that parsimonious German voters will
not stomach a bail-out of their spendthrift
continental cousins offers only half an answer.
There is more to the story than an angry
collision between Greek profligacy and German moral superiority. Behind the
proximate threat lies a more unsettling truth. The crisis is symptom as well as
cause. For all its upheavals, there used to be something reassuringly
ineluctable about the European Union. Now the enterprise is beginning to
unravel.
Greece’s predicament, and the response of its
eurozone partners, holds dangers on many levels: a sovereign default within the
single currency; contagion as markets test the resilience of Portugal, Spain and
Ireland; and a breakdown of the political trust and mutual support mechanisms on
which the monetary union depends.
As my FT colleague
Alan Beattie observed in a searing commentary
earlier this week, recent events have underlined also the sheer incompetence of
those charged with stewardship of the eurozone.
Given
Angela Merkel’s central role, perhaps we
should not have been surprised at the vacillation. Berlin’s stumbling response
to the collapse of Lehman Brothers provided a template for the ineptitude that
has again left the authorities playing catch-up with unforgiving markets.
Lest I am accused by my German friends of
taking the side of the sinner against the sinned against, Ms Merkel has right on
her side in saying that Athens must not be rewarded for disdaining its solemn
obligations to its partners. It is no use writing cheques unless Greece has a
credible fiscal plan.
As Berlin should have learnt, however, there
comes a point when finger-wagging becomes self-defeating. The price of
righteousness turns out to be chaos; and chaos does not discriminate – as the
German banks holding billions of euros of Greek sovereign debt well understand.
We sometimes have to live with moral hazard.
More worrying is what all this tells us about
the fundamental cohesion of the Union. Until quite recently if someone
asked what the EU would look like, say, 20 years hence my reply was that its
essential contours would be pretty much unchanged. Sure, my argument would have
run, the guiding purpose had changed with the end of the cold war, the
reunification of Germany and enlargement to central and eastern Europe. But a
collection of middle-ranking powers with common borders, values and interests
had sensibly concluded that they were better together than apart.
The rise of new powers – China, India, Brazil
and the rest – presaged a much diminished role for Europe on the global stage.
Proud nations such as France, Germany, Britain or Spain would not surrender
their identities; but they would pursue their interests collectively. Maddening
as it could often be, “Europe” would always be around.
That is what I used to think. Even now, I
still believe the logic is compelling. Look at any problem touching the peoples
of Europe – from crises in the international financial system to global warming,
from terrorism and uncontrolled migration to a newly assertive Russia – and they
tell the same story. Europeans must act together if they want to exert
influence.
For all that, Europe no longer carries the
stamp of inevitability. Quite suddenly, it has become almost as easy to foresee
a future in which the Union fractures. The risk is not so much of a great
rupture – though if Greece defaults the immediate shocks will be profound – but
of the atrophy that flows from the absence of political
leadership.
European governments still pay lip service to
the logic of co-operation; they are no longer willing or able – sometimes both –
to admit its implications. They know where their national, and the continent’s,
strategic interests lie, but they lack the purpose to marry them.
Germany relishes instead the chance to become
a “normal” country, separating what it sees as its national from the European
interest. Helmut Kohl’s historical insights are forgotten in the insistence that
German taxpayers should not be asked to remain the continent’s paymaster. So too
are Berlin’s long-term interests in European-wide political stability and in
open markets for its exports.
France struggles with the dynamics of a Union
in which more Europe no longer necessarily means more France. Nicolas Sarkozy’s
admirable energy is unconnected to strategic purpose. Britain, as ever, stands
half on the sidelines. Italy, led by Silvio Berlusconi, has removed itself from
influence.
There have been moments of stasis before. But
the rules have changed. The fall of the Berlin Wall and the collapse of
communism have turned an enterprise of necessity into one of choice. If the
Union falls into disrepair everyone will still be the loser; but the threat no
longer seems an existential one.
The EU has become a victim of one of the
awkward paradoxes of globalisation. Even as it robs
nation states of power, global interdependence increases the domestic pressure
on national politicians to shelter voters from the insecurities of a borderless
world.
The response of Europe’s politicians has been
to sacrifice the strategic to the tactical. They boast that they can “reclaim”
power from the EU – and promise they will not be pushed around by Brussels. This
explains Ms Merkel’s Germany-first approach to the single currency; and the
reluctance of other leaders to match pieties about Europe’s role in the world
with anything resembling common policies.
There is nothing
strange or wrong about politicians pursuing national interests. That is what
they are paid for. The problem for the EU is that governments now see this as a
zero-sum game.
----------------------------------
28,4,2010. Π. Παναγιώτου, Μπορεί η κρίση να οδηγήσει στις 'Ηνωμένες Πολιτείες
της Ευρώπης';
http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/2010-04-27-23-25-48-2010042722568/
Πάνος Παναγιώτου - διευθυντής
ΕΚΤΑ
Σημ. Π. Ήφ. Από την ενδιαφέρουσα επισκόπηση της μεταπολεμικής διαδρομής των
νομισματικών υποθέσεων και της ευρωπαϊκής περίπτωσης από τον κ Παναγιώτου
σημειώνω τα εξής: «…ενεργοποίηση του πρώτου πανευρωπαϊκού μηχανισμού οικονομικής
στήριξης χώρας μέλους, … το πιθανότερο είναι πως όσο η τρέχουσα χρηματοπιστωτική
επίθεση εξελίσσεται η Ευρώπη να οδηγείται στο δίλλημα της απόφασης ανάμεσα σε
μία νέα, πιο ευέλικτη αλλά και πιο ενιαία ευρωπαϊκή πραγματικότητα ή στην
ενδεχόμενη διάλυση της. Και επειδή η ιστορία, καμία φορά, επαναλαμβάνεται με
τρόπο ανησυχητικά ίδιο με αυτόν του παρελθόντος, πίσω από την τρέχουσα
χρηματοπιστωτική επίθεση στην Ευρώπη πρωτοστατεί, σύμφωνα με εισαγγελική έρευνα
που ξεκίνησε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, ο Τζορτζ Σόρος, ο άνθρωπος
που πρωταγωνίστησε στη νομισματική κρίση των αρχών της δεκαετίας του ‘90
κερδίζοντας ένα δις δολάρια σε μία ημέρα ,,,». Για τους ενδιαφερόμενους φοιτητές
ή άλλους αναγνώστες αναφέρω ότι λεπτομερής ανάλυση της διαδρομής αυτής υπό το
πρίσμα της «διεθνούς πολιτικής οικονομίας» μπορεί να ανατρέξει στο κλασικό
κείμενο του Robert Gilpin
Παγκόσµια πολιτική οικονοµία. H διεθνής
οικονοµική τάξη
(Εκδόσεις Ποιότητα) που αποτελεί και
βασικό κείμενο πολλών πανεπιστημιακών τμημάτων στο εξωτερικό και στην Ελλάδα.
Δικά μου κείμενα που αναλύουν τις στρατηγικές και πολιτικές δομές της ΟΝΕ είναι
μεταξύ άλλων αυτά που αναφέρονται στην διεύθυνση
http://www.ifestosedu.gr/104ONEpolitikostratigika.htm.
Τώρα, για το επίμαχο κείμενο του
κ Παναγιώτου που αναρτώ πιο κάτω, θα συμφωνούσα μαζί του ότι ο κίνδυνος διάλυσης
της ΕΕ όπως την γνωρίσαμε μέχρι τώρα δεν είναι εκτός εικόνας. Για τις
πολιτικοστοχαστικές ευθύνες του πασίδηλου ημέτερου ανορθολογισμού που
συνεχίζεται βλ. τα σημειώματά μου στις 16 και 17 Απριλίου πιο κάτω. Τέλος δεν
ξέρω αν ο τίτλος του άρθρου του κ Παναγιώτου επιλέχθηκε από τον ίδιο αλλά βρίσκω
ότι ο υπαινικτικός χαρακτήρας του βρίσκεται σε κάποιου είδους αναντιστοιχία με
τον περιγραφικό χαρακτήρα της ανάλυσης. Δράττομαι όμως της ευκαιρίας ότι τέτοια
ζητήματα μπορούν να τίθενται αντιδιαστέλλοντας δύο αντιθετικές εκδοχές.
Από την μια πλευρά την «ηγεμονική
σταθερότητα» σε ευρωπαϊκό επίπεδο (που δεν μπορεί να αποσυνδεθεί με την «διεθνή
ηγεμονική σταθερότητα» της εκάστοτε δεσπόζουσας οικονομικής και στρατηγικής
δύναμης), η οποία ως πολιτικό σχήμα βρίσκεται σε θεμελιακή αντίθεση με την
εθνοκρατοκεντρική οντολογική ιδιοσυστασία της ΕΕ.
Από την άλλη πλευρά, η
εθνοκρατοκεντρική, ακριβώς, θεσμική και πολιτική οργάνωση της ΕΕ και ο
εξορθολογισμός της για να λειτουργεί ορθολογιστικά και αποτελεσματικά σύμφωνα με
την φύση της. Για το ζήτημα αυτό εκτιμώ ότι αποκρυστάλλωσα μια σαφή τοποθέτηση
απολύτως επίκαιρη στην τελευταία μου δημοσίευση
Κοσμοθεωρία των Εθνών, συγκράτηση και συγκρότηση των κρατών, της Ευρώπης και του
Κόσμου, ιδ. στο κεφάλαιο 6 (http://www.ifestosedu.gr/104ΕθνικήΚοσμοθεωρία.htm).
Εκεί, ακριβώς, νομίζω ότι εξαντλώ το
ζήτημα της διαλεκτικής σχέσης μεταξύ υποκείμενης ανθρωπολογίας / συστημάτων
διανεμητικής δικαιοσύνης και διακυβερνητικών / υπερεθνικών θεσμών. Αν αυτή η
σχέση είχε τύχει προσοχής τις τελευταίες δεκαετίες δεν σωρεύονται γιγαντιαία
βουνά ασυναρτησιών για «δημόσιες ευρωπαϊκές σφαίρες», «υπερεθνικές ιδεολογίες»,
«κοσμοπλαστικούς θεσμούς» και τα λοιπά. Κοντολογίς, όπως εξηγώ, υπάρχει άβυσσος
διαφοράς μεταξύ ενός ορθολογικού μετά-νεοτερικού εθνοκρατοκεντρικού συστήματος
και ενός διεθνιστικού συστήματος ή ενός οποιουδήποτε γνωστού ομοσπονδιακού
συστήματος. Ποτέ δεν επιβιώνουν επί μακρόν θεσμοί που βρίσκονται σε
αναντιστοιχία με την ανθρωπολογική δομή στην οποία αναφέρονται. Και ενώ οι
ανορθολογισμός στην υπόλοιπη Ευρώπη ενδέχεται να οδηγήσει σε αλλαγή στρατηγικών
σχέσεων ή ριζικό μετασχηματισμό της ΕΕ προς την κατεύθυνση μιας ζώνης ελευθέρου
εμπορίου (για όσους γνωρίζουν στοιχειωδώς ευρωπαϊκή ιστορία όλα τα εναλλακτικά
είναι ευπαθή και εύθραυστα), η συνέχιση ανορθολογικών εκτιμήσεων στην Ελλάδα για
το διεθνές σύστημα και την ΕΕ ενδέχεται να οδηγήσει στην εν μέρει ή εν όλω
διάλυση του νεοελληνικού κράτους. Ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι πριν μερικούς
μήνες θα απέφευγαν ένα τέτοιο υπαινιγμό αλλά ότι φανερώνει η κρίση των
τελευταίων μηνών καταμαρτυρεί ότι η πνευματική σήψη που αποτελεί το κύριο αίτιο
είναι πολύ μεγαλύτερης έκτασης.
Το κείμενο του κ Παναγιώτου:
Η πετρελαϊκή κρίση στις αρχές
της δεκαετίας του 70’ οδήγησε τις ΗΠΑ στην αδυναμία/άρνηση αποπληρωμής του
χρέους τους σε χρυσό και στην αναζήτηση ενός εναλλακτικού νομισματικού
συστήματος το οποίο θα μπορούσε να τις βγάλει από τη μεγαλύτερη κρίση χρέους στη
μοντέρνα ιστορία τους. Με πρωτεργάτη των Paul Volcker, υφυπουργό οικονομικών
(1969 –1974) και υπεύθυνου διεθνών νομισματικών σχέσεων, οι ΗΠΑ κατήργησαν, εν
μία νυκτί, το μέχρι εκείνη τη στιγμή διεθνές νομισματικό σύστημα, το οποίο είχε
στην καρδιά του τη σύνδεση των νομισμάτων με το χρυσό και το αντικατέστησαν με
το σύστημα ‘ελεύθερης’ διακύμανσης των νομισματικών ισοτιμιών, όπου η τιμή των
νομισμάτων καθορίζεται με βάση τους ‘κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης’.
Προκειμένου να κατευνάσουν την
αντίδραση των εξοργισμένων πιστωτών τους (Βρετανίας, Γαλλίας, Ολλανδίας κλπ)
και να τους πείσουν να δεχτούν την αποπληρωμή του χρέους σε δολάρια,
αποφεύγοντας έτσι την πτώχευση, οι ΗΠΑ πέτυχαν, με την απειλή πολέμου (σύμφωνα
με αποχαρακτηρισμένα, πρώην, απόρρητα βρετανικά έγγραφα), να ‘πείσουν’ τους
Άραβες σε συμφωνία για τη διεξαγωγή του εμπορίου πετρελαίου αποκλειστικά και
μόνο σε δολάριο, συνδέοντας το, έτσι, με το πιο σημαντικό εμπόρευμα του κόσμου
και μετατρέποντας το σε παγκόσμιο νόμισμα, το οποίο όλες οι χώρες θα χρειάζονταν
στο εξής, όσο θα είχαν ανάγκη από πετρέλαιο.
Τα κράτη βρέθηκαν αντιμέτωπα με
ένα νέο σύστημα διακύμανσης των νομισμάτων τους, χωρίς να κατανοούν καλά τους
κανόνες και τη λειτουργία του, ενώ οι ΗΠΑ, που το είχαν δημιουργήσει, το
εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο, απογειώνοντας την τιμή του δολαρίου έναντι των
υπόλοιπων νομισμάτων στα ύψη, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να αντιμετωπίσουν τις
αφόρητες πληθωριστικές πιέσεις από την άνοδο της τιμής του πετρελαίου,
μεταφέροντας τες, έτσι, στα υπόλοιπα κράτη και κυρίως στην Ευρώπη, η οποία
κατρακύλησε σε μία πολυετή περίοδο οικονομικής ύφεσης, που την οδήγησε το 1979
στην ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος (ΕΝΣ), με την υιοθέτηση της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Μονάδας (ΕΚΜ), ενός άτυπου νομίσματος, προθάλαμου του ευρώ,
πάνω στο οποίο συνδέθηκαν τα νομίσματα πολλών κρατών, με τη δυνατότητα απόκλισης
μεταξύ τους μέχρι 2,5%.
Με τα ευρωπαϊκά νομίσματα να
συνδέονται μεταξύ τους προκειμένου να γίνουν ισχυρότερα αλλά με το δολάριο να
έχει συνδεθεί με το πετρέλαιο του οποίου η τιμή αυξήθηκε κατά 900% σε μερικά
χρόνια, το αμερικανικό νόμισμα έγινε πανίσχυρο ενώ οι χώρες που εξήγαν πετρέλαιο
βρέθηκαν με τεράστιο εμπορικό πλεόνασμα το οποίο ήταν, εξ ολοκλήρου, σε δολάρια.
Το πλεόνασμα αυτό κατευθύνθηκε προς ευρωπαϊκές και αμερικανικές τράπεζες, οι
οποίες άρχισαν να αναζητούν υποψήφιους δανειζόμενους προκειμένου να το
εκμεταλλευτούν. Καθώς η διεθνής αλλά και οι περισσότερες εγχώριες οικονομίες ανά
τον κόσμο ήταν πολύ ταλαιπωρημένες από την πετρελαϊκή κρίση, οι ανάγκες
δανεισμού, μεταξύ άλλων και για την αγορά πετρελαίου, ήταν ιδιαίτερα αυξημένες
και έτσι ο παγκόσμιος δανεισμός εκτινάχθηκε, τόσο στα αναπτυγμένα όσο και στα
Λιγότερο Αναπτυγμένα Κράτη (ΛΑΚ), στα οποία συμπεριλαμβάνονταν και η Ελλάδα.
Με το πετροδολάρια να ρέουν
άφθονα και με τη δίψα γι’ αυτά να είναι μεγάλη, κανείς δεν μπήκε στον κόπο να
ερευνήσει κατά πόσο τα κράτη που δανείζονταν είχαν την υποδομή να διαχειριστούν
σωστά τα δανεικά κεφάλαια ώστε να μην βρεθούν σε δύσκολη θέση στο μέλλον. Το
αποτέλεσμα ήταν να ξεσπάσουν μία σειρά από κρίσεις χρέους, με ποιο γνωστή αυτήν
του Μεξικό, το οποίο προκειμένου να την ξεπεράσει εξασφαλίζοντας οικονομική
‘στήριξη’ από τις ΗΠΑ, αναγκάστηκε να παραχωρήσει σε αυτές, με διμερείς
συμφωνίες, την εκμετάλλευση του μεγαλύτερου τμήματος των πετρελαιοπηγών του.
Άλλες χώρες που προέβησαν σε βαρύ δανεισμό, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η
Ιρλανδία και η Ιταλία, απέφυγαν τη μοίρα του Μεξικό αλλά κατά τη διάρκεια του
‘80 είδαν το χρέος τους ως ποσοστό του ΑΕΠ να απογειώνεται, το δημόσιο έλλειμμα
τους να εκτινάσσεται και τον υψηλό πληθωρισμό να επιμένει (σύμφωνα με στοιχεία
από έκθεση του ΔΝΤ, 1997), ενώ υποχρεώθηκαν να δανείζονται με επιτόκια κοντά η
και παραπάνω από το 20% στα επόμενα χρόνια, προκειμένου να συνεχίσουν να
καλύπτουν τις δανειακές τους ανάγκες αλλά και να αναχρηματοδοτούν το χρέος τους.
Η νέα διεθνής ύφεση στις αρχές
της δεκαετίας του ‘90, μεγέθυνε και ανέδειξε τις αποκλίσεις μεταξύ των
ευρωπαϊκών οικονομιών, αποκαλύπτοντας ότι ήταν άστοχη η επιλογή του 2,5% ως η
μέγιστη για την απόσταση των νομισμάτων μεταξύ τους και υπό το βάρος μίας
σφοδρής νομισματικής επίθεσης σε πληθώρα ευρωπαϊκών κρατών (Ιρλανδία, Δανία,
Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Βρετανία κλπ) η οποία πέταξε εκτός του συστήματος τη
βρετανική στερλίνα και οδήγησε σε δριμεία υποτίμηση πολλά ευρωπαϊκά νομίσματα
ωθώντας στα ύψη το δημόσιο χρέους και τα επιτόκια δανεισμού των αντίστοιχων
κρατών τους, η Ευρώπη αναγκάστηκε να προβεί στην αναθεώρηση των κανόνων
λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος και στην υιοθέτηση νέων και
πιο ευέλικτων, οι οποίοι και κατέληξαν, αργότερα, στη συμφωνία για τη δημιουργία
του ευρώ.
Μία νέα κρίση, αυτή τη φορά στην
Ασία, προκάλεσε την αλλαγή του ασιατικού νομισματικού συστήματος, κάτω και πάλι
από την πίεση κερδοσκοπικών επιθέσεων σε σειρά ασιατικών κρατικών νομισμάτων,
διαμορφώνοντας το σκηνικό που ισχύει στην Ασία μέχρι και σήμερα. Το ασταθές
νομισματικό περιβάλλον επηρέασε και τη δραχμή, η οποία, σύμφωνα με έκθεση της
Τράπεζας της Ελλάδος του 1998, μετά την οικονομική κρίση στην Ασία θεωρήθηκε
υπερτιμημένη και δέχτηκε κερδοσκοπικές πιέσεις μέχρις ότου εντάχθηκε στον
Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, δύο χρόνια πριν από την
προγραμματισμένη υιοθέτηση του ευρώ από την Ελλάδα. Αποτέλεσμα της επίθεσης
εναντίον της δραχμής ήταν η αύξηση του κρατικού κόστους δανεισμού (ενδεικτικά
από το 8,4% στο 12,8% για τα ομόλογα τριμήνου) και η υποτίμηση της κατά 12,3%
έναντι της ΕΚΜ, με βασικό στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας ενώ
η κυβέρνηση εξήγγειλε μία δέσμη δημοσιονομικών και διαρθρωτικών αλλαγών.
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση της
Τράπεζας της Ελλάδος, η υιοθέτηση του ευρώ από τα κράτη της ευρωζώνης ‘σήμαινε
την παραίτηση από τη δυνατότητα να προσαρμόζουν τη συναλλαγματική τους ισοτιμία
και να ασκούν ανεξάρτητη νομισματική πολιτική’ με την προσδοκία ότι ‘η ενιαία
νομισματική πολιτική και η εξάλειψη του συναλλαγματικού κινδύνου σε συνδυασμό με
την ενοποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών’ θα συνεπάγονταν ότι ‘τα
βραχυπρόθεσμα επιτόκια (θα) πρέπει να βρίσκονται περίπου στο ίδιο επίπεδο σε
όλες τις χώρες.’ Αν μέσα σε ένα τέτοιο σύστημα, ωστόσο, δεν αμβλυνθούν οι
οικονομικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών που συμμετέχουν σε αυτό, τότε, σύμφωνα
με την έκθεση, ελλοχεύει ο κίνδυνος ‘ασύμμετρων διαταραχών’ σε περιόδους
μακροοικονομικών κρίσεων, ιδιαίτερα σε χώρες ‘με υψηλό δημόσιο χρέος όπως η
Ελλάδα και η Ιταλία’ που ‘πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειας δημοσιονομικής
εξυγίανσης, προκειμένου να μειώσουν το ύψος του συνολικού χρέους.’.
Ωστόσο, το χρέος δε μειώθηκε
στις χώρες αυτές και η οικονομική σύγκλιση δεν επήλθε ποτέ, ενώ, για παράδειγμα
στην Ελλάδα, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ διατηρήθηκε πάνω από το 100% από το
1999 και μετά. Φτάνουμε, έτσι, στην τρέχουσα διεθνή κρίση, που ως η μεγαλύτερη
των τελευταίων 80 ετών μεγέθυνε και ανέδειξε τις αποκλίσεις μεταξύ των
ευρωπαϊκών οικονομιών πολύ περισσότερο απ’ ότι εκείνη στις αρχές του ‘90,
αποκαλύπτοντας τις αδυναμίες και τα τρωτά σημεία της ευρωζώνης. Και ενώ το ‘90 η
νομισματική επίθεση ξεκίνησε από τη Βρετανία, τώρα ξεκίνησε από την Ελλάδα, η
οποία είδε τα επιτόκια δανεισμού της να αυξάνονται εκθετικά, παθαίνοντας
έμφραγμα από το χρηματοπιστωτικό σοκ.
Και αν και τα ΜΜΕ επιμένουν να
κάνουν λόγο για ‘ελληνική κρίση’, στην πραγματικότητα αυτή ήταν εξ αρχής
ευρωπαϊκή κάτι που θα φαίνεται όλο και περισσότερο όσο ο χρόνος θα κυλά, όπως
ακριβώς συνέβη και το 1990, όταν όλοι εστίαζαν στην κατάρρευση της στερλίνας για
να δουν, τελικά, να λυγίζει, να τραυματίζεται και να αλλάζει ολόκληρη η Ευρώπη (με
εξαίρεση, ίσως, τη Γερμανία).
Μάλιστα σήμερα, τα νέα
‘χρηματοπιστωτικά όπλα μαζικής καταστροφής’, όπως εύστοχα έχει ονομάσει μία
κατηγορία χρηματιστηριακών παραγώγων προϊόντων ο Γουόρεν Μπάφετ (ο οποίος,
πάντως έχει επενδύσει δεκάδες δισεκατομμύρια σε αυτά), κάνουν ακόμη πιο οδυνηρές
και εύκολες τις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές επιθέσεις αλλά και επιτρέπουν
την αναμετάδοση του χρηματοπιστωτικού πολέμου σε ζωντανό χρόνο, με έναν τρόπο
παρόμοιο με αυτόν που ζήσαμε στον πρόσφατο πόλεμο στο Ιράκ, τον οποίο
παρακολούθησαν ζωντανά δισεκατομμύρια τηλεθεατές σε όλον τον κόσμο.
Έτσι, δισεκατομμύρια άνθρωποι
παρακολούθησαν τους τελευταίους μήνες την Ελλάδα να αναρριχάται στη λίστα των
πιθανότερων προς πτώχευση χωρών, μέσω του νέου σχετικού συστήματος υπολογισμού
με τη χρήση των CDS (ασφάλιστρα κρατικού χρέους), περνώντας από τη 10η στην 5η
και τελικά στην 1η θέση, με την πιθανότητα της για πτώχευση να υπολογίζεται,
πλέον, στο 46,7% πάνω αυτήν χωρών όπως η Βενεζουέλα, η Αργεντινή, το Πακιστάν
και το Ιράκ. Και ενώ όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Ελλάδα, μέσα σε λίγες
ημέρες η Πορτογαλία έχει βρεθεί στην 6η θέση της σχετικής λίστας, με τις
πιθανότητες της για πτώχευση να πολλαπλασιάζονται φτάνοντας στο 26,11% και το
επιτόκιο του 10ετούς της ομολόγου να εκτινάζεται στο 5,53%, πάνω από αυτό της
συμφωνίας στήριξης της Ελλάδας με την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Από τις 12 μέχρι τις 27 Απριλίου,
οι τιμές των CDS μερικών εκ των μεγαλύτερων τραπεζών και εταιριών της
Πορτογαλίας έχουν τριπλασιαστεί, με το μέσο όρο των CDS του τραπεζικού της
κλάδου να έχει αυξηθεί από τις 60 στις 325 μονάδες βάσης από την αρχή του έτους.
Μα το έργο δεν τελειώνει εδώ καθώς η επίθεση έχει αρχίσει να γίνεται αισθητή και
στην Ισπανία, με τις τιμές των CDS για τον τραπεζικό της κλάδο να έχουν αυξηθεί
από τις 100 στις 250 μονάδες από την αρχή της χρονιάς, καταγράφοντας άνοδο της
τάξης του 70% τον τελευταίο μήνα και με την τιμή του CDS της Ιρλανδίας να έχει
αυξηθεί από τις 145 στις 200 μονάδες την τελευταία εβδομάδα.
Και την ώρα που το ειδικό τμήμα
του αμερικανικού υπουργείου οικονομικών κάνει το καθιερωμένο γκάλοπ του μεταξύ
των εταιριών που εμπορεύονται κρατικά ομόλογα, προκειμένου να πάρει τη γνώμη
τους για το πώς θα πρέπει να κινηθεί ώστε να πετύχει μείωση των επιτοκίων τους,
στην Ελλάδα οι ιθύνοντες δηλώνουν πως η τρέχουσα κρίση δεν έδωσε πρόωρα σημάδια
και έτσι ήταν αδύνατον να προβλεφθεί και αρκούνται στο να ρίχνουν την ευθύνη ο
ένας στον άλλον, αδυνατώντας, έστω και σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή, να
συνεργαστούν για το καλό της χώρας, το οποίο πλέον αφήνεται να ‘οριστεί’ και να
επιτευχθεί μέσω των μέτρων του ΔΝΤ, το οποίο δεν παύει να αποτελεί έναν
βραχυπρόθεσμο δανειστή μας που υποχρεούται να λάβει υπόψη του, όσο χαράζει την
οικονομική πολιτική της Ελλάδας, τόσο το συμφέρον και άλλων κρατών όσο και το
δικό του.
Και όμως η κρίση ήταν δυνατόν να
προβλεφθεί και αυτό συνέβη, έμμεσα, σε δεκάδες εκθέσεις του ΔΝΤ, της Τράπεζας
της Ελλάδας και της ΕΕ, οι οποίες προειδοποίησαν από το 1997 πως χωρίς την
ουσιαστική οικονομική σύγκλιση των κρατών της ευρωζώνης, η νομισματική ενοποίηση
θα μπορούσε να προκαλέσει ‘ασύμμετρες διαταραχές και επιπλοκές’ σε περίπτωση
μακροοικονομικών κρίσεων, όπως η τρέχουσα. Αλλά η κρίση μπορούσε, τουλάχιστον,
να προβλεφθεί από το 2006, αφού έδωσε όλα τα σημάδια σε διεθνή κλίμακα, τα οποία
αποτυπώθηκαν άψογα στις τάσεις των επιτοκίων των μακροπρόθεσμων ομολόγων των
ευρωπαϊκών κρατών, τα οποία από τον Ιανουάριο του 2006 και μετά πήραν την
ανιούσα, με αυτά της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της
Ιρλανδίας να παραμένουν σε έντονα ανοδική τάση στο μεγαλύτερο διάστημα των
τελευταίων τεσσάρων ετών, προειδοποιώντας για αυτό που ερχόταν όλο και πιο κοντά
μας.
Αλλά με την Ελλάδα, σε αντίθεση
με τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Αγγλία, την Ιαπωνία, την
Κίνα, τη Σιγκαπούρη κλπ να συμμετέχει στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα αλλά
να μην έχει ούτε καν ένα μικρό τμήμα στο υπουργείο οικονομικών για την
παρακολούθηση και τη μελέτη του και να αρκείται σε γενικές έρευνες της ΚΤΕ,
χωρίς καμία οργάνωση και προετοιμασία για την επιβίωση στη σύγχρονη
χρηματιστηριακή οικονομία, κανείς δε φάνηκε να είδε το οφθαλμοφανές και όλοι
βρέθηκαν να πιάνονται εξ απήνης.
Και τώρα μοιάζει να συμβαίνει
ακόμη ένα ακόμη λάθος, που πηγάζει από το συμπέρασμα ότι η τρέχουσα κρίση είναι,
αμιγώς, ελληνική και την ελπίδα εύρεσης του φάρμακου μέσα από μέτρα τα οποία
αποφασίζονται στην πιο ακατάλληλη χρονική στιγμή και με τον πλέον πρόχειρο,
άτσαλο και βεβιασμένο τρόπο, υπό την πίεση της εξασφάλισης νέων δανεικών
κεφαλαίων και χωρίς καμία πρόβλεψη για το τί θα συμβεί στην περίπτωση που δεν
αποδώσουν όσο ελπίζουμε, κάτι που, συνήθως, αποτελεί τον κανόνα και όχι την
εξαίρεση.
Μέσα σε αυτόν τον δημοσιονομικό
‘παροξυσμό’, δε βλέπουμε πως η Ευρώπη, έχει, ήδη, αναγνωρίσει πως το πρόβλημα
είναι, κυρίως, δικό της, με την ενεργοποίηση του πρώτου πανευρωπαϊκού μηχανισμού
οικονομικής στήριξης χώρας μέλους, ο οποίος θυμίζει της κρατικές μεταβιβάσεις
κεφαλαίων σε προβληματικές πολιτείες από έναν κεντρικό προϋπολογισμό, που
συναντάμε στο ομοσπονδιακό σύστημα των ΗΠΑ, δημιουργώντας, έτσι, ένα
‘δεδικασμένο’ για ένα μηχανισμό που θα είναι πολύ δύσκολο να μην ενεργοποιηθεί
ξανά στην περίπτωση που αυτό ζητηθεί και από άλλες χώρες της ευρωζώνης, κάτι το
οποίο δεν πρέπει να αποκλείουμε.
Το κυριότερο, όμως, είναι πως η
κρίση ανέδειξε την εγγενή αδυναμία όλων των κρατών της Ευρώπης, ακόμη και της
Γερμανίας, να ικανοποιήσουν τα κριτήρια που τα ίδια έθεσαν πριν από 10, περίπου,
χρόνια και με τις προβλέψεις για την αύξηση του μέσου όρου του χρέους ως ποσοστό
του ΑΕΠ στο 115% για τα αναπτυγμένα κράτη, μέχρι το 2014 και την παράλληλη
εκτίναξη των ελλειμμάτων τους πολύ πάνω από το 3%, το πιθανότερο είναι πως όσο η
τρέχουσα χρηματοπιστωτική επίθεση εξελίσσεται η Ευρώπη να οδηγείται στο δίλλημα
της απόφασης ανάμεσα σε μία νέα, πιο ευέλικτη αλλά και πιο ενιαία ευρωπαϊκή
πραγματικότητα ή στην ενδεχόμενη διάλυση της.
Στο μεταξύ, το δολάριο συνεχίζει
να απολαμβάνει και να επιβεβαιώνει την απόλυτη κυριαρχία του ως το μόνο
παγκόσμιο νόμισμα, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να επωμίζονται τα οφέλη που απορρέουν από
αυτήν την κατάσταση, ενώ ακόμη και ο Paul Volcker, ο άνθρωπος που δημιούργησε το
διεθνές νομισματικό σύστημα που έφερε την Αμερική σε τόσο πλεονεκτική θέση
έναντι των υπόλοιπων χωρών, παραμένει στο τιμόνι της νομισματικής πολιτικής των
ΗΠΑ ως ο βασικός οικονομικός σύμβουλος του Προέδρου Ομπάμα. Και επειδή η ιστορία,
καμία φορά, επαναλαμβάνεται με τρόπο ανησυχητικά ίδιο με αυτόν του παρελθόντος,
πίσω από την τρέχουσα χρηματοπιστωτική επίθεση στην Ευρώπη πρωτοστατεί, σύμφωνα
με εισαγγελική έρευνα που ξεκίνησε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, ο
Τζορτζ Σόρος, ο άνθρωπος που πρωταγωνίστησε στη νομισματική κρίση των αρχών της
δεκαετίας του ‘90 κερδίζοντας ένα δις δολάρια σε μία ημέρα κερδοσκοπώντας στη
στερλίνα και οδηγώντας, τελικά, στη δημιουργία του ευρώ και που πρωταγωνίστησε
στην ασιατική νομισματική κρίση το 1997, οδηγώντας στη δημιουργία του τρέχοντος
ασιατικού νομισματικού συστήματος. Ίσως, τελικά, τίποτα να μην είναι τυχαίο.
Πάνος Παναγιώτου - διευθυντής
ΕΚΤΑ,
info@ekta1.gr
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript
για να τη δείτε.
-----------------------------------------
27.4.2010.
Best Hope for
Greece: Minimize the Losses
By
JACK EWING
http://www.nytimes.com/2010/04/26/business/global/26drachma.html?pagewanted=1
Published: April 25,
2010
Only a few weeks
ago, the idea that
Greece
might restructure its debt seemed like the nuclear option. Now restructuring — a
polite alternative to outright “default” — is not only thinkable, but even
likely.
aliff
Owen/Associated Press
George Zanias,
left, of the Greek Council of Economic Advisors; the Greek finance minister
George Papaconstantinou, center; and Panagiotis Roumeliotis of the International
Monetary Fund.
Multimedia
Interactive Graphic
Debt Rising in Europe
Related
·
Times Topics:
Economic Conditions and Trends
|
Greece
And one way or
another, many economists say, bondholders are expected to bear some of the
burden.
In a full-fledged,
Argentina-style default, investors would lose over half their money — an option
that may be too severe for Greece to contemplate seriously. But even a so-called
haircut, in which creditors absorb a relatively modest reduction in the face
value of Greek bonds, could have dire consequences for the euro zone and the
region’s beleaguered banks, which hold most of Greece’s bonds.
The milder option
would spread out Greece’s payments to creditors, who would have to accept a
decline in the present value of their investments — an option that is starting
to look like the best of an array of bad choices.
“Only a multiyear
restructuring of the bond obligations, coupled with substantial deficit
reduction, can achieve a permanent adjustment of Greece’s fiscal obligations
without actually defaulting on the paper and giving all stakeholders a haircut,”
Carl B. Weinberg, chief economist of High Frequency Economics in Valhalla, N.Y.,
said via e-mail on Sunday.
Mr. Weinberg has
proposed converting all Greek bonds due until 2019 into a pool that would be
refinanced with 25-year bonds. Assuming a 4.5 percent interest rate, this plan
would cut Greek financing requirements by some 60 percent, or 140 billion euros
($187 billion), he estimated. Because 10-year Greek debt is now yielding more
than 8 percent, those who have purchased Greek bonds recently would take a
significant loss.
Daniel Gros,
director of the Center for European Policy Studies, a research organization in
Brussels, has proposed a similar plan. He favors simply extending the maturity
of existing notes by five years, at the same interest rate. So, a five-year bond
paying 6 percent annual interest would become a 10-year bond, still paying 6
percent interest.
Both plans would
relieve Greece of the pressure of continually trying to raise money in
increasingly unfriendly capital markets to refinance maturing debt. Instead,
Greece could concentrate on reducing its deficit, which stands at 13.6 percent
of gross domestic product, according to the latest upward revision. It would
gain time to restore its economic competitiveness.
With some kind of
debt rescheduling, investors would continue to collect interest, and would
receive all their principal back in the end. They would have to wait longer,
however, with the effect of reducing the current value of their holdings.
Such a plan might
appeal to policy makers worried about the effect of default on countries like
Spain and Portugal, whose finances are also troubled, and on the European banks
that have just been bailed out.
For bondholders to
trade in their holdings for longer-term debt, Greece and its backers would need
to convince creditors that restructuring offered them the best chance to get
their money back.
At the same time,
among politicians, talk of default is taboo. “Any notion of restructuring is off
the table for the Greek government, has never been put on the table of
negotiations and has never been part of any suggestion or proposals made by the
I.M.F.
to Greece,” the Greek finance minister, George Papaconstantinou, said Sunday
during a news conference in Washington, where he was attending a meeting of the
International Monetary Fund.
Revised figures
released on Thursday by Eurostat, the
European Union’s
statistics agency, underlined just what a deep hole Greece is in. Total
government debt was 273 billion euros, or $365 billion, at the end of 2009, or
115 percent of annual gross domestic product. Interest alone could come to 97
billion euros, or $130 billion, over the next five years, Mr. Weinberg
estimates.
There is no way
Greece can manage that burden, he and other analysts say, without far more aid
than the 30 billion euros that other European Union members have pledged. Yet
political resistance is growing to even that relatively modest rescue plan.
Since Greece
formally requested the European Union aid on Friday, as well as 15 billion euros
from the International Monetary Fund, Chancellor
Angela Merkel
of Germany and Wolfgang Schäuble, finance minister, have strained to placate
domestic critics by promising that the money would come only with harsh
conditions attached.
But analysts argue
that bondholders must share the pain. “I can’t see the Germans doing it forever
without a contribution from the private sector,” Mr. Gros said.
There is a chance
that, if Greece declared itself unable to make its debt repayments on schedule,
some hedge funds or other creditors could go to court to try to seize Greek
assets. International property seizures were once the norm.
Hans-Bernd Schäfer,
an affiliate professor of law and economics at Bucerius Law School in Hamburg,
doubts that many courts would support a Greek asset seizure. Military equipment,
embassy buildings and other property essential to the functioning of government
is exempt from claims under international law.
Still, the risk of
court action by dissident investors illustrates the complexity of any
restructuring.
The history of
sovereign defaults, which have been commonplace in the last century, offers
plenty of reasons for investor alarm. For example, owners of Argentine debt took
a 67 percent haircut in 2005, economists at Commerzbank noted in a report on
Friday.
The threat of such a
drastic loss might be enough to persuade most investors to support a
restructuring.
-------------------------------------------
17.4.2010. Ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα και ποιος θα λογοδοτήσει!
Σημ. Συνέχεια και του χθεσινού μου κειμένου
παραθέτω χωρίς πολλά σχόλια κείμενο της Wall Street Journal. Οι αριθμοί μιλούν μόνοι
τους και η συνάφεια πασίδηλη. Θέτω μόνο ερωτήματα με πολύ νόημα
και γνωστές απαντήσεις:
Ποιος φρόντισε ούτως ώστε η Ελλάδα
μετά την ένταξη στην ΕΕ να προσαρμοστεί θεσμικά και οικονομικά;
Ποιος διασφάλισε ούτως ώστε τα
διάφορα πακέτα σύγκλισης θα πήγαιναν σε παραγωγικούς σκοπούς;
Ποιος λεηλάτησε τους δημόσιους
πόρους σε προϊόντα πολυτελείας αντί σε στέρεα και παραγωγική ανάπτυξη;
Ποιος μιλούσε για παγκοσμιοποιήσεις
και άλλες ηχηρές σαπουνόφουσκες που καθιστούν απηρχαιωμένη, δήθεν, την εθνική
κυριαρχία και την έννοια εθνικό συμφέρον "παρωχημένη ελληνική ιδιοτροπία";
Ποιοι φαντασιόπληκτοι πρόβλεψαν την
ύπαρξη ενός μακάριου υπερεθνικού ευρωπαϊκού χώρου όπου η Ελλάδα θα εφησύχαζε;
Ποιος κατάλαβε λάθος ότι η ΟΝΕ είναι
δήθεν οικονομική ένωση προικισμένη με αλληλεγγύη και κοσμοϊστορικά οράματα;
Ποιος ήταν τόσο επιστημονικά
αμαθής για να μην γνωρίζει τις στοιχειώδεις πολιτικοστρατηγικές της ΟΝΕ που εγώ
απαιτώ να γνωρίζουν οι δευτεροετείς φοιτητές μου και που έπεισε την πολιτική
ηγεσία ότι είναι "σκληρός πυρήνας" πολιτικά ενοποιημένων κοινωνιών;
Ποιός ή ποιοι τσαρλατάνοι έπεισαν το
πολιτικό σύστημα ότι η κοινοτική γραφειοκρατία είναι κοσμοποπλαστικό μέσο
δημιουργίας μιας υπερεθνικής ανθρωπολογίας διεθνιστικού χαρακτήρα;
Ποιος λεηλάτησε τον δημόσιο πλούτο
για την δημιουργία ενός ληστρικού-πελατειακού κράτους που καταχρεωμένο τώρα
εγκλώβισε την ελληνική κοινωνία στην μιζέρια και στην ανασφάλεια;
Ποιος επέφερε δήθεν
"εκσυγχρονισμό" που σε ελληνική αριστερονεοφιλελεύθεροσυνασπισμένη μετάφραση
σημαίνει πνευματικό αφοπλισμό των ελλήνων, των συμβόλων τους, της ιστορίας τους,
της αυτό-εκτίμησής τους και της εθνικής τους ανεξαρτησίας;
Ποιοι, αυτή την καταχρεωμένη,
λεηλατημένη και πελατειακά παραφορτωμένη Ελλάδα την σταύρωσαν άρον άρον ρίχνοντάς
την στον "ισχυρό πυρήνα", δηλαδή σε ένα οικονομικό λάκκο των λεόντων;
Ποιες είναι οι δύο
τελευταίοι μεγάλοι πολιτικά υπεύθυνοι για το ναυάγιο την Ελλάδα αλλά τώρα ποιούν
νήσσα; (και ο ένας εξ αυτών κάνει ταξίδια αναψυχής βλέποντας βίντεο με το
στέλεχος του διεθνικού ιδρύματος που ενσαρκώνει την ξένη εξάρτηση!).
Ποιοι επιστημονικά
μεταμφιεσμένοι με το αζημίωτο εκτόξευαν εργολαβικά επιστημονικές σαπουνόφουσκες
αλλά συνεχίζουν να παρελαύνουν στις πολιτικοστοχαστικές και επικοινωνιακές
πασαρέλες της εθνικής παρακμής;
Και τα λοιπά.
ΝΒ αυτονόητα τα πιο πάνω ερωτήματα και οι
αυτονόητες απαντήσεις δεν καταγγέλλουν αλλά διαπιστώνουν.
By
CARL B. WEINBERG
A Bailout Will Still Leave Greece Struggling With
Debt
The Wall Street Journal
http://online.wsj.com/article/SB10001424052702304510004575186300233555016.html?KEYWORDS=CARL+B+WEINBERG
The financial crisis in Greece is best understood by looking at the hard numbers
: Over the next five years, Athens has to raise
€240 billion, roughly the country's current gross domestic product. Of that
amount, €150 billion is to pay down the principal owed on maturing bonds. The
rest is interest. This illustrates why
the euro-zone offer of a €30 billion standby credit facility is just a drop in
the bucket compared to Greece's overall cash requirements. Athens is
unlikely to be able to raise this much money from private investors at any
interest rate.
When Europe's "bridge" financing is exhausted—probably by the early months of
next year—Greece's government will be in the same plight it is in right now:
With a triple-B-minus rating, an unacceptably high and rising debt ratio, and a
contracting economy, the country will be just as unable to finance itself next
winter as it was last week.
A Greece bailout
nears. But a growing body of opinion maintains that it will not be enough to see
Greece through its debt crisis. That would mean a debt restructuring or default
will sooner or later follow.
Even optimists
recognize that large as it is —€30 billion ($41 billion) with perhaps another
€15 billion from the International Monetary Fund—the bailout is only buying time
for Greece. The reason there are so many pessimists is because of the scale of
the task that Greece faces in the time that the bailout has bought.
According to
Greece's 2010 economic plan, Greece needs to wipe four percentage points from
last year's budget deficit that neared 13% of gross domestic product. That kind
of budget pruning has been tough to achieve wherever in the world it has been
tried.
But as Peter Boone
of the London School of Economics and Simon Johnson, a former IMF chief
economist, point out in their Baseline Scenario blog even a cutback of this
magnitude leaves Greece seeking to raise more than €50 billion this year, money
that will finance interest payments and expand its borrowing by a further 4%. So
its debt is still growing: the economists' think Greece's debt could, even under
relatively benign assumptions, expand from 114% of GDP today to 150% of GDP by
2012.
Servicing that
would absorb 9% of Greek incomes in 2012, most of which would be transferred to
German, Swiss and French bondholders abroad. This will happen as the Greek
economy is shrinking dramatically as real incomes fall. Many Latin American
economies struggled during the debt crisis of the 1980s to transfer a fraction
of those resources overseas. The worst year for the region, 1984, saw net
resource transfers of 4.6% of GDP.
Carl Weinberg,
chief economist at High Frequency Economics in New York, is one of those arguing
that the bailout won't be enough. Athens needs to raise €240billion in the next
five years, €150billion to pay back maturing bonds. This shows, he said this
week in an opinion piece in The Wall Street Journal, that the bailout represents
"just a drop in the bucket."
His proposed
solution harks back to Latin America in the 1980s. What's needed, he argues, is
a multi-year restructuring arrangement like those that Mexico and others put
together to ease their debt burdens. That would consolidate loans maturing over
several years into a single loan with a maturity of, say, 25 years. With the
terms he proposes, it would cut Greece's debt by 60%, or €140 billion, over the
next five and a half years.
What Mr. Weinberg
doesn't mention is that these multi-year restructuring arrangements, negotiated
between government borrowers and banks with the IMF holding the ring, were not
enough to overcome Latin American governments' debt problems. In fact, they were
devices that helped battered international bank lenders to preserve the fiction
that they would still be repaid in full while they bought time to rebuild their
battered balance sheets. Once the banks had recapitalized, by the late 1980s,
the Brady Plan found a way for the Latin American governments to undertake an
orderly default and impose explicit losses-haircuts-on the bank lenders.
By some measures,
Greece has a heavier debt load than Latin America. Developing country
borrowers-Argentina, Ecuador, Mexico, Turkey-have defaulted with debt burdens as
a proportion of GDP of a fraction of that now being carried by Greece. (Unlike
most of the European Union, many would have met the EU's debt and deficit limits
even as they defaulted.)
This heavy burden
is one reason why pessimists think a Greek default is likely. Messrs. Boone and
Johnson have three scenarios. The first, the non-default option would require a
brutal economic contraction, difficult for any government to preside over, and
even then it requires at least another two €30 billion bailout packages to
guarantee its financing needs for the next three years.
A second option
would be to default and stay in the euro, requiring an estimated debt write-down
of perhaps 65% of face value and a lot of austerity. Or Greece could default and
give up the euro, which they say will result in a sharp devaluation but
potentially, as when Argentina abandoned its link with the dollar in 2001, a
quick move to a budget surplus (because its debt servicing burden falls),
current account surplus (because its goods and services become very cheap to
foreigners) and a fairly quick pick-up in growth.
Many people are
not ready to accept that the choices are as stark as this. Bond investors may
decide the risks are not what they thought they were and give Greece more
breathing space than it currently appears to have. Uri Dadush, a former senior
World Bank official now at the Carnegie Endowment in Washington, says: "I
suspect they do need a rescheduling." But he adds it is not just a matter of
arithmetic. "There's a lot of psychology in this," he says.
-------------------------------
16.4.2010. «Το ΔΝΤ είναι ήδη εδώ», ο κόσμος χάνεται και η Ευρώπη …
συνεδριάζει
«Το ΔΝΤ είναι ήδη εδώ» διαβάζουμε σήμερα στην
ειδησεογραφία» και «οι τεχνοκράτες συνεδριάζουν στην Μαδρίτη για να εξετάσουν
τους τεχνικούς όρους» αν το ελληνικό κράτος αποφασίσει να ζητήσει να δανειστεί!!
από ευρωπαϊκές πηγές για να αντιμετωπίσει βραχυπρόθεσμες ανάγκες. Εδώ βέβαια
αν κανείς είναι σκληρόκαρδος μπορεί να πει το γνωστό ρηθέν «ο κόσμος χάνεται
και η Ευρώπη χτενίζεται (δηλαδή συνεδριάζει καλλιεργώντας την εσωστρέφειά της»
αντί να εξορθολογιστεί εκ βάθρων σύμφωνα με την φύση της, δηλαδή
εθνοκρατοκεντρικά). Αυτά σκεφτόμουν χθες συνομιλώντας με δύο δικηγόρους
καταπληκτικής ικανότητας πρόσληψης της αλήθειας. Στην ερώτησή τους, λοιπόν, «τις
φταίει», δεν χρειάστηκα πάνω από πέντε λεπτά για να εξηγήσω αντικειμενικά
πράγματα που για ευνόητους λόγους δεν ακούμε στην «δημόσια συζήτηση» (από την
οποία κάθε άνθρωπος που σέβεται τον εαυτό του από καιρό απέχει). Συνοψίζω
λοιπόν τι τους είπα ντύνοντάς το εδώ και με λίγη -υπό τις συνθήκες αναγκαία
και μη εξαιρετέα- καυστική γαρνιτούρα.
Φταίει, λοιπόν, η ελληνική κοινωνία. Οι πολίτες της, ενώ συγκριτικά με άλλες
κοινωνίες διαθέτουν περίσσιο κοινό νου (ή τουλάχιστον έτσι θέλουν να πιστεύουν)
δέχονται να χρηματοδοτούν με δισεκατομμύρια «κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες».
Η χρηματοδότηση της πνευματικής παρακμής φτάνει τα όρια του σαδομαζοχισμού και
στην περίπτωση της Ελλάδας έφερε την καταστροφή.
Οι «κοινωνικές επιστήμες» δεν είναι μαθηματικά ή χημεία.
Είναι κατά βάση εκτιμήσεις για την ανθρώπινη κατάσταση (άνθρωπος, κράτος,
διεθνές σύστημα, Ευρώπη). Αυτές μπορεί να είναι πολλών ειδών. Ο κάθε
ενδιαφερόμενος μπορεί να ανατρέξει στον δεύτερο τόμο του "Ευρωπαϊκού
Διαφωτισμού" του Παναγιώτη Κονδύλη για να κατανοήσει τον κατά κανόνα
καταστροφικό τους ρόλο τους Νέους Χρόνους. Καμιά απολύτως σχέση δεν έχουν με τον
κλασικά νοούμενο πολιτικό στοχασμό. Ο ρόλος τους Νέους Χρόνους ήταν και
συνεχίζει να είναι πολύ πεζός.
Υπηρέτησαν δουλικά εκλογικεύοντας τον αφετηριακό ηγεμονισμό,
στην συνέχεια το αρχαϊκό αστικό κράτος, τις γενοκτονίες, τις εθνοκαθάρσεις, τους
πολέμους, την αποικιοκρατία κα την καταλήστευση του πλανήτη από τα ηγεμονικά
αστικοφιλεύθερα κράτη και στην συνέχεια επιστρατεύτηκαν ακόμη πιο μαζικά και
απροσχημάτιστα στις κοσμοϊστορικές παρακρούσεις του 20ού αιώνα όταν
πανομοιότυπες υλιστικές αξιώσεις πλανητικής επικυριαρχίας συγκρούστηκαν ανελέητα.
Τις τελευταίες δεκαετίες, στα δυτικά κυρίως
ιδεολογικοπολιτικά εκπαιδευτήρια, επιστρατεύτηκαν ανενδοίαστα στα ηγεμονικά
συμφέροντα των κρατών τους. Προεκτάσεις των τελευταίων πειθήνιων στοχαστών σε
λιγότερο ισχυρά κράτη που αναμασούν θεωρήματα και ιδεολογήματα των "μητροπόλεων"
όπου συνήθως σπουδάζουν, συνειδητά ή ανεπίγνωστα υπηρετούν την "μαλακή ισχύ" των
μεγάλων δυνάμεων από τις οποίες εξαρτώνται οι χώρες τους. Έτσι, εξάλλου, είναι
που ατομιστικά και χρησιμοθηρικά βολεύονται για να μπορούν να ζουν ως «δια βίου
παράσιτα». Τις τελευταίες δεκαετίες, εξάλλου, τους σιτίζουν και διεθνικοί αλήτες,
κερδοσκόποι και άλλοι. Είναι για να παραφράσω τον εύστοχο όρο του Γκράμψι, "οργανωμένοι
διανοούμενοι της εξάρτησης". Οι κοινωνικές επιστήμες (ιστορία, ανθρωπολογία,
κοινωνιολογία, πολιτική επιστήμη, διεθνείς σχέσεις κτλ), λοιπόν, ιεραρχικά θα
μπορούσαν να τύχουν των εξής περιγραφών.
·
-θεωρήσεις υψηλής περιγραφικής και ερμηνευτικής
βαθμίδας (Υπόδειγμα πχ ο Κονδύλης).
·
-ασυναρτησίες παντελώς αμαθείς
·
-ασυναρτησίες ολίγον ή πολύ ημιμαθείς
·
-«κορδωμένοι», θα έλεγε ο Κονδύλης, σπουδαιοφανείς
συνδυασμοί αμάθειας και ημιμάθειας
·
-Ύπουλη και εξωγενώς χρηματοδοτημένη προπαγάνδα
·
-Μεταφυσικές φαντασιώσεις (παγκοσμιοποιημένος-ενοποιημένος
πλανήτης, «ενωμένη Ευρώπη» … )
·
-Γραφειοκρατικά καταναγκασμένες (λόγω χρηματοδοτήσεων)
εκλογικεύσεις κάθε είδους
·
-Πολιτικοπαραταξιακά ποδογετούμενες συσκοτιστικές
εκλογικεύσεις ή προπαγάνδες
·
-Διεθνικά επιστημονικά διεφθαρμένες προπαγάνδες
·
-Ηγεμονικά / και διεθνικά επιστημονικά διεφθαρμένες
προπαγάνδες
·
-Συνδυασμός όλων των πιο πάνω και πολλών άλλων πλην
του πρώτου
Υπάρχουν βέβαια και ποικιλόμορφες ενδιάμεσες αποχρώσεις που
περιττεύει να αναφερθούν.
Φανταστείτε όμως πόσο σαδομαζοχιστές είναι οι πολίτες μιας μικρής κοινωνίας αν
σπαταλούν σπάνιους πόρους για να χρηματοδοτούν εκατοντάδες παράσιτα-ιδιώτες οι
οποίοι επιδίδονται στα πιο πάνω πλην του πρώτου, πλην δηλαδή της καλλιέργειας
γνώσης υψηλής περιγραφικής και ερμηνευτικής αξίας. Ασφαλώς εξαιρέσεις στους
κανόνες πάντα υπάρχουν. Όσον αφορά την Ελλάδα, το πρόβλημα είναι ότι πάνε πια
κάποιοι αξιοπρεπείς γνώστες της κλασικής ή της στάνταρτ επιστήμης όπως ο
Θεοδωρακόπουλος, ο Δεσποτόπουλος, ο Τενεκίδης και άλλοι της προηγούμενης γενιάς.
Πολλοί πλέον το πανεπιστήμιο το βλέπουν ως εφαλτήριο πολιτικοκοινωνικών
αναρριχήσεων και εκτόνωσης της εγωπάθειάς τους και όχι ως ασκητική καλλιέργεια
της γνώσης. Η πνευματική σήψη και η ανεξέλεγκτη ιδιωτεία μέσα στα ακαδημαϊκά
άσυλα είναι φαινόμενο πλέον όχι μόνο ελληνικό αλλά και ευρύτερο. Στην ίδρυση
τμημάτων, τις προκηρύξεις θέσεων, τις ακαδημαϊκές κρίσεις, κτλ, κανείς πλέον δεν
μπορεί να αποκλείσει ότι πολλά κριτήρια δεν είναι επιστημονικά-ακαδημαϊκά αλλά
στυγνή ηδονιστική και φιλοτομαριστική ιδιοτέλεια στο κυνήγι του βολικού
παρασιτισμού. Είναι ιδιωτεία στην πιο ακραία της μορφή, την μεταμοντέρνα. Και
ενώ ένα μεγάλο κράτος προικισμένο με κρατικούς θεσμούς και παραγωγικές δομές
μπορεί να αντέξει μερικά παράσιτα, σε λιγότερο ισχυρά κράτη ενδέχεται να
προκαλέσει θανατηφόρα πολιτικοστοχαστικά πλήγματα.
Μια φράση λοιπόν για την ΕΕ, ενδεικτική, προσδιοριστική και παραδειγματική της
ελληνικής συγκαιρινής κακοδαιμονίας. Τι είχαμε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες;
Είχαμε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
·
-Λάθος περιγραφές του χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής
ολοκλήρωσης,
·
-μεταφυσικές προσλήψεις των προσανατολισμών της,
συγκάλυψη των τερατωδών ελλειμμάτων όπως το έλλειμμα της λαϊκής κυριαρχίας,
·
-θεοποίηση της γραφειοκρατίας ως περίπου και να είναι
ένας νέος ιδεατός υπερκρατικός τόπος,
·
-αντί-εθνικές αντιλήψεις που εθελοτυφλούν ιδεολογικά
απέναντι στην καταμαρτυρούμενη εθνοκρατοκεντρική οντολογία της ΕΕ,
·
-δημιουργία στρεβλωτικών φακών που παραποιούσαν τις
παραστάσεις περί ΟΝΕ, μιας δηλαδή απλής γερμανογαλλικής νομισματικής ρύθμισης
που την εμφάνισαν στην ελληνική κοινωνία ως την νέα Ιθάκη,
·
-θεοποίηση των εξωπολιτικών διεθνικών ΜΚΟ –μερικοί από
τους οποίους όπως ο κακόφημος κερδοσκόπος Σόρος είναι και χρηματοδότες ποικίλων
διεθνικών ιδρυμάτων και δραστηριοτήτων– ως περίπου προδρόμων μιας παγκόσμιας
κοινωνίας οι οποίοι με κάποιο μυστήριο τρόπο θα ένωναν πολιτικά τον πλανήτη,
·
-και τα λοιπά.
Συνολικά, πολλές εξόχως πολιτικές υποθέσεις, ένας
επιστημονικά μεταμφιεσμένος στρατός, εξειδικευμένος στις κάθε είδους
τσαρλατανιές, τις εμφάνιζε ως τεχνικά ζητήματα ενταγμένα μέσα σε ένα
εσχατολογικά προσδιορισμένο ευρωπαϊκό ανθρωπολογικό και οικονομικοπολιτικό τοπίο.
Αναμφίβολα η μεγαλύτερη στρέβλωση αφορούσε την νομισματική
και δήθεν οικονομική!!! ένωση!!!».
Έτσι, άτομα που κυριολεκτικά διέπρεψαν αναπαράγοντας τις
μπροσούρες των γραφειοκρατών την δεκαετία του 1980 διέπρεψαν επίσης ως «δημόσιοι
διανοούμενοι» και συνάμα τεχνοκράτες-σύμβουλοι και αντιπρόσωποι των ελληνικών
κυβερνήσεων διασπείροντας πανταχόθεν ψευδεπίγραφες περιγραφές και ερμηνείες περί
ΕΕ. Μιλάμε για ποταμούς πολιτικοστοχαστικού ανορθολογισμού. Ο ανορθολογισμός του
πολιτειακού συστήματος από ψευδεπίγραφες επιστημονικά μεταμφιεσμένες θέσεις την
καλλιέργεια των οποίων ο φορολογούμενος πολίτης ακριβοπλήρωνε, ήταν μαζικός και
πνευματικά καταστροφικός.
Αυτή δεν είναι μια πρόχειρη εκτίμηση αλλά δυστυχώς απόρροια
ανάμειξής μου στην συζήτηση με δέκα περίπου μονογραφίες και δεκάδες άλλα κείμενα.
Scripta manent και ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ανατρέξει στον ωκεανό των
ασυναρτησιών ή καλύτερα στο μεγάλο νεκροταφείο λανθασμένων αρλουμπολογικών
αναλύσεων. Η δική μου αρχική αθώα απορία περί αυτών που άκουα στις αρχές της
δεκαετίας του 1990 οδήγησε σε δική μου πολιτισμένη κριτική η οποία προκάλεσε
μαζικές απολίτιστες απόπειρες δολοφονίας του επιστημονικού μου χαρακτήρα. Όπως
είναι λογικό, η αποστροφή μου όσον αφορά τα πολιτικοστοχαστικά δρώμενα με έκανε,
όπως και πολλούς άλλους, να αφοσιωθώ αποκλειστικά στα αμιγώς ακαδημαϊκά μου
καθήκοντα. Αυτή η διαδρομή, τονίζω ξανά, δεν είναι μόνο δική μου αλλά και
μερικών άλλων στους ίδιους ή παραπλήσιους επιστημονικούς τομείς.
Απόρροια των προαναφερθέντων, η κατά τα άλλα εξαιρετικά μεγάλης στρατηγικής και
οικονομικής σημασίας συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ, αντί να αναδείξει τα
προτερήματά της χώρας μας οδήγησε στο συντρέχων τέλμα του 2010.
Συντομεύοντας γιατί ο ενδιαφερόμενος μπορεί να διαβάσει και
βιβλία μας, όσον αφορά την ΕΕ, τονίζουμε τα εξής. Χωρίς να σταθώ στο πασίγνωστο
γεγονός της κατασπατάλησης των πόρων που εισέρευσαν στην Ελλάδα αντί της
επένδυσής τους σε παραγωγικούς τομείς, τονίζω το τι πάθαμε περνώντας από την
δεκαετία του 1990 στην δεκαετία του 2000: Ο σωρευμένος «αναλυτικός
ανορθολογισμός» εκχυλίστηκε (spillover) από τα ιδεολογικοπολιτικά εκπαιδευτήρια
στα πολιτικά σαλόνια παράγοντας ένα εκρηκτικό μίγμα ιδεολογικοπολιτικής
παράκρουσης που αποκλείει προγραμματικά τον κοινωνικοπολιτικό ορθολογισμό και
που οδηγεί σε τραγικά λανθασμένες αποφάσεις.
Οι παραποιήσεις των δημόσιων λογιστικών και οι βερμπαλισμοί
περί «ισχυρής Ελλάδας» στον «σκληρό πυρήνα» της ΕΕ δεν είναι παρά παθολογία μιας
αρρωστημένης πολιτικοστοχαστικής συμβατικής ατμόσφαιρας (που κυριαρχεί και τώρα
καθότι οι δράστες πολιτικοστοχαστικών εγκλημάτων όταν αριθμητικά είναι πλέον
πολλοί μπορούν να επιβάλουν τον νόμο της καταδίκης της κοινωνίας σε σιωπή που
συγκαλύπτει τις ένοχες παρασιτικές τους υπάρξεις).
Σημασία έχει ότι διαδοχικές πολιτικοστοχαστικές ηγεσίες
ενός πνευματικά τραβεστί και παρακμασμένου πολιτικοστοχαστικού πεδίου
αναπόδραστα λειτουργώντας ανορθολογικά έριξαν βεβιασμένα την ελληνική οικονομία
μέσα στον λάκκο των λεόντων.
Συντομογραφικά και απλουστεύοντας, αυτό μεταφράζεται: «Πουλούσαμε
ένα καράβι καρπούζια που παρήγαγαν εκατό οικογένειες ένα ολόκληρο καλοκαίρι και
αγοράζαμε ένα περίπου Cayenne» που παρήγαγε ένας άνθρωπος σε μερικές ώρες στην
τεχνολογικά προηγμένη αλυσίδα παραγωγής». Ταυτόχρονα, στερηθήκαμε κλασικά
εργαλεία οικονομικής προσαρμογής στην εσωτερικές και εξωτερικές οικονομικές μας
σχέσεις.
Όταν μετά από δέκα χρόνια χρεοκοπήσαμε ανυπεράσπιστοι πλέον
είμαστε υποχρεωμένοι να υποτιμήσουμε τα πάντα, χωρίς ταυτόχρονα να υπάρχει
ελπίδα διεξόδου προς ένα καλύτερο οικονομικό μέλλον πλην, στην καλύτερη
περίπτωση, αποπληρωμή των τόκων του καταχρεωμένου και εγγενώς πλέον σπάταλου
κράτους μας, η οικονομία του οποίου χωρίς προοπτική διεξόδου (με ποιους πόρους
πλέον και με πιο ανύπαρκτο πνευματικό απόθεμα!) είναι ελάχιστα ή καθόλου
ανταγωνιστική.
Τώρα γιατί έπρεπε να εισέλθουμε στην ΟΝΕ βεβιασμένα αντί να
το επιχειρήσουμε πολύ αργότερα, όταν οι θεσμοί μας και η οικονομία μας θα ήταν
έτοιμοι, είναι μια πολιτικοοικονομική απόφαση που δεν ερμηνεύεται με λογικούς
όρους. Πάθαμε αυτό που δεν μπορεί να πάθει εύκολα μια Αγγλία ή μια ΗΠΑ καθότι
διαθέτουν foreign office και state department. Εδώ, η πολιτικοστοχαστική
παράκρουση καλοπληρωμένων μεταπρατών αναλυτών εισέρευσε στον πολιτικό χώρο
οδηγώντας σε ανορθολογικές αποφάσεις. Γιατί ανορθολογικό είναι να μην γνωρίζεις
τις πολιτικοστρατηγικές προϋποθέσεις της ΟΝΕ που δεν ήταν ασφαλώς "Οικονομική
΄Ενωση", (ούτε ήταν, τουλάχιστον, ένας αξιοπρεπής νομισματικός συντονισμός που
να προειδοποιεί αξιόπιστα και να μπορεί, κατ’ ελάχιστον, να δανείζει).
Ούτε ασφαλώς είχαμε ποτέ μια ευρωπαϊκή πολιτική ανθρωπολογία
καθότι από καιρό η ΕΕ σταθεροποίησε τον εθνοκρατοκεντρικό της χαρακτήρα με τον
οποίο οι πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις απαιτείται να είναι συμβατές. Πιο
συγκεκριμένα η εθνοκρατοκεντρική δομή σημαίνει διακριτά εθνοκρατικά
ανθρωπολογικά συστήματα και ξεχωριστά εθνοκρατικά συστήματα διανεμητικής
δικαιοσύνης. Επειδή όμως οι ηχηρές και επιστημονικά μεταμφιεσμένες ηχηρές
σαπουνόφουσκες περί μιας δήθεν υπερεθνικής ευρωπαϊκής ανθρωπολογίας (ακούνε
σε όρους όπως "ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα" που μπορεί να ορίζεται κατά βούληση
ελέω μεταφυσικού ακαδημαϊκού, δήθεν, δικαιώματος για ακαταλόγιστα κείμενα).
Ακόμη χειρότερα, οι πολιτικοστοχαστικοί δράστες που
ευθύνονται για την απίστευτη ατυχία μας συνεχίζουν κυνικά τον παρασιτικό βίο
ανενόχλητοι και ανεξέλεγκτοι μέσα στην ιδεολογικοπολιτικά κατειλημμένη
ακαδημαϊκή ανεξαρτησία. "Ανεξέλεγκτοι", καθότι η αριθμητική υπερίσχυση του
επιστημονικού ανορθολογισμού έχει πάντοτε ως συνέπεια την αυτοτροφοδοτούμενη
αριθμητική ανάπτυξη των δραστών λανθασμένων αναλύσεων για τον άνθρωπο, το κράτος,
την Ευρώπη και τον κόσμο. Μάλιστα, γίνονται ολοένα και πιο θρασείς γιατί όσο
περισσότερη προπέτεια τόσο μεγαλύτερη συγκάλυψη υπάρχει του παρασιτισμού, της
αμάθειας και της ημιμάθειας.
Τα επόμενα θύματα είναι η Κύπρος, το Αιγαίο, η Θράκη, η Μακεδονία και η Ήπειρος.
Γιατί; Και πάλιν πολύ απλά, ενώ στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου κατισχύουν
στοχαστές τύπου Νταβούτογλου, εντεύθεν υπερισχύουν ειδικοί της «κοινωνικοποίησης»
της Τουρκίας με χορούς, χοροπηδήματα και κουμπαριές. Ιλαροτραγικές γελοιότητες
που μόνο σε παρακμασμένα κράτη έχουν απήχηση. Ενός πλέον πνευματικά, ηθικά
και υλικά χρεωκοπημένου νεοελληνικού κράτους μέσα στο οποίο είναι εγκλωβισμένα
όσα εκατομμύρια ελλήνων παρά τις μύριες αντιξοότητες επιβίωσαν τους τελευταίους
αιώνες.
Τα πιο πάνω ,μπορώ να τα πω και διαφορετικά, πιο σκληρά: Η δική μου ανάγνωση του
ανθρώπου, του κράτους, της Ευρώπης και του διεθνούς συστήματος με οδηγεί στο
συμπέρασμα ότι σε ένα κόσμο που αναδιατάσσεται ραγδαία και εθνοκρατοκεντρικά, τα
πνευματικά τραβεστί κοινωνικοπολιτικά συστήματα ούτε μπορούν να
διαφυλάξουν την εθνική τους ανεξαρτησία ούτε να ευημερήσουν με ασφάλεια. Ούτε
βέβαια και να επιβιώσουν στο μέλλον. Το κυριότερο σημάδι για την επερχόμενη
πτώση ενός κράτους είναι η κυριαρχία στον πολιτικοστοχαστικό χώρο των
αριστερονεοφιλελεύθεροδεξιοφασιστικοπροοδευτικών θεωρημάτων και ιδεολογημάτων
που ξένα κράτη σερβίρουν διαμέσου ξεφωνισμένων οργανικών διανοουμένων που
συνειδητά ή ανεπίγνωστα υπηρετούν την ξένη εξάρτηση. Είναι ιλαροτραγικό εάν οι
φορολογούμενοι πολίτες ενός παρακμάζοντος κράτους συνεχίσουν να χρηματοδοτούν
τον επιστημονικά μεταμφιεσμένο ιδεολογικοπολιτικό παραλογισμό που τους
εκμηδενίζει οικονομικά, ανθρωπολογικά και κυριαρχικά.
Ο συλλογικός αυτοχειριασμός, πάντως, δεν είναι ένα άγνωστο
φαινόμενο στην ιστορική διαχρονία. Στην «σύγχρονη εποχή» το εργαλείο ή δηλητήριο
με το οποίο αυτοκτονεί συλλογική μια κοινωνία
είναι τα μεταμοντέρνα θεωρήματα και ιδεολογήματα.
ΝΒ. Συναφής είναι και η επιστολή μου στους συναδέλφους μου την 1.3.2010, πιο
κάτω ...
--------------------------
7.4.2010. Ένα
άρθρο από τα παλιά ...
Σημ. Π. Ήφ. Παραθέτω ένα "άρθρο από τα παλιά". Αναφέρεται σε διεργασίες του 2004
για την παραποίηση των στοιχείων που επίσπευσαν την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ.
Υποθέτω ότι όταν καταλαγιάσει η παρούσα κρίση και μετρήσουμε τις ζημιές (που
μάλλον δεν θα είναι μόνο οικονομική αλλά θα εκτείνεται από την Θράκη μέχρι την
Κύπρο), κάποιοι θα αποτιμήσουν τα αίτια. Το μέγα ερώτημα είναι μάλλον
ψυχολογικού και μικροπολιτικού χαρακτήρα: Γιατί τόσο μεγάλη σπουδή ένταξης στην
ΟΝΕ ενώ θα μπορούσε να γίνει μερικά χρόνια μετά και αφού εξορθολογίζαμε την
οικονομία μας και τους θεσμούς μας; Μέρος της απάντησης, σίγουρα θα είναι η εξής
(μελλοντική) διαπίστωση: Ο ελληνικός λαός δεσμεύει δισεκατομμύρια στην ύπαρξη
διεθνών και ευρωπαϊκών σπουδών (για να μην μιλήσω για ιστορίες κτλ) για
παρασιτισμό. Γιατί παρασιτισμός είναι να γραφτούν μερικές χιλιάδες άρθρα και
βιβλία για την επερχόμενη ευρωπαϊκή πολιτική και οικονομική ένωση η δημόσια
σφαίρα της οποίας ήταν γεμάτη από τις ιδεαλιστικές ασυναρτησίες
ανευθυνουπεύθυνων πολιτικοστοχαστών που επιπλέον μπαινοβγαίνουν στα κυβερνητικά
γραφεία επισείοντας επιστημονικές μεταμφιέσεις ως δήθεν τεκμήρια επιστημονικής
αξιοπιστίας και εγκυρότητας. Έτσι στρεβλώνει ο ορθολογισμός της δημόσιας σφαίρας
ενός κράτους με αποτέλεσμα λανθασμένες αποφάσεις.
NEW YORK TIMES
Europe
to Sue Over Data Greece Gave On Economy
By PAUL MELLER,
Published:
December 2, 2004
BRUSSELS, Dec. 1, 2004
The European Commission said on Wednesday that it would sue Greece for
submitting incaccurate deficit figures before joining the euro zone in 2001.
Greece qualified late for membership in the zone as questions about its economic
readiness prevented its being admitted with the other 11 countries that began
phasing in the euro project in 1998.
Greece addressed the concerns about its fiscal health by presenting data that
showed its budget deficit and debt were under control, and the nation was
allowed in before euro notes and coins started circulating at the beginning of
2002.
But commission officials said on Wednesday that it appeared that even with the
extra time it was given to prepare, Greece still did not meet the union's
standards to use the European currency.
Amelia Torres, a commission spokeswoman, stopped short of accusing Greece of
issuing deliberately misleading figures, but said, ''Greece would not have
joined the euro zone with the figures we now have.''
Recently, George Alogoskoufis, the Greek finance minister, admitted that
contrary to the figures Greece submitted, the country's deficit had exceeded the
union's ceiling of 3 percent of gross domestic product in every year since 2000.
The ceiling is intended to protect the euro from unfettered government spending.
The commission began an investigation, sending officials from its statistics
agency, Eurostat, and the European Central Bank to Greece to investigate the
incorrect data, and to see how far back the faulty accounting went.
In a report published Wednesday, Eurostat said that Greece had understated the
size of its budget deficit by an average of 2.1 percentage points since 1997.
Greece's budget deficits during the three crucial years used to assess its
preparedness for adopting the euro, 1997 to 1999, stood at 6.6 percent, 4.3
percent and 3.4 percent respectively, the Eurostat report said. Greece had said
that the deficits were 4 percent, 2.5 percent and 1.8 percent during that
period.
There is no question of expelling Greece from the euro zone. Françoise Le Bail,
the European Commission's chief spokeswoman, said the point of the Eurostat
investigation was to ''ensure that Greece puts its house in order.''
The commission will also introduce measures before the end of this year to
prevent misreporting of macroeconomic figures by member countries in the future.
These are expected to include a proposal to protect the independence of national
statistics offices from government pressure and to give an increased supervisory
role to Eurostat to check national accounts.
The lawsuit against Greece is different from those the commission may pursue
against countries that accrue excessively large deficits. Still, the case
against Greece could result in a fine, if it gets as far as the European Court
of Justice.
The government in Athens insisted that such action would be unnecessary, and
said the blame for the inaccurate data belonged to the previous socialist
government, led by the former prime minister, Costas Simitis; that government
was voted out of office in March.
''The government will stick to its policy of transparent and credible fiscal
data,'' the finance ministry said in a statement, adding there is ''no risk of
Greece being referred to the European court.''
END
----------------------------------
31.3.2010.
Βασίλης Βιλιάρδος:
ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟ:
Το ευρωπαϊκό όνειρο της αιώνιας ειρήνης, η αδυναμία επίτευξης μίας
ομοσπονδιακής ένωσης, η ερμηνεία της γερμανικής οικονομικής υπεροχής, οι
υποχρεώσεις του ενεργού πολίτη και οι άμεσες προτεραιότητες της Ελλάδας.
http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/1717.aspx
Σημ Π. Ήφ.. Παραθέτω
ένα ακόμη διεισδυτικό και πλήρες πληροφοριών κείμενο του Βασίλη Βιλιάρδου
«Θεέ μου, προστάτευε μας
από τους φίλους μας – από τους εχθρούς μας μπορούμε οι ίδιοι να φυλάξουμε τους
εαυτούς μας»,
είχε πει κάποτε ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της Γερμανίας, ο
Immanuel
Kant.
Μεταξύ άλλων, ήταν ένας από αυτούς που αντιστάθηκαν στο «ολοκληρωτικό δόγμα»,
σύμφωνα με το οποίο: η Δύναμη εγκαθιδρύει Δίκαιο -
υποστηρίζοντας ότι, η εγκαθίδρυση της αιώνιας ειρήνης μπορεί να προέλθει
μόνο μέσω μίας ομοσπονδιακής ένωσης αυτών που ονομάζουμε δημοκρατικά
κράτη. Κάτι αντίστοιχο, στη δική μας ιστορική περίοδο, η μοναδική δηλαδή
δυνατότητα της εξασφάλισης της «αιώνιας ειρήνης», είναι αναμφίβολα η Ευρωπαϊκή
Ένωση - η οποία δυστυχώς κινδυνεύει σήμερα να καταρρεύσει.
Ο κίνδυνος της κατάρρευσης
της εστιάζεται βέβαια στους «πλούσιους» φίλους μας, παρά στους εχθρούς μας –
στους πλεονασματικούς εταίρους μας δηλαδή οι οποίοι, παρά το ότι γνωρίζουν ότι
είναι αδύνατον να επιβιώσει μία ένωση κρατών, η οποία δεν αποτελεί ουσιαστικά
«άριστο νομισματικό χώρο» (ελεύθερη μετακίνηση εργαζομένων και
κεφαλαίου, έτσι ώστε να καταπολεμούνται οι «ανισορροπίες» στο εσωτερικό της),
δεν έχουν την παραμικρή διάθεση να επιλύσουν το πρόβλημα – πόσο μάλλον να
ολοκληρώσουν τους αρχικούς σχεδιασμούς, επιταχύνοντας την πολιτική ένωση της
Ευρώπης.
Αυτό που διαπιστώσαμε
λοιπόν, «με τη βοήθεια» της Ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης (άρθρο μας:
Η ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ: Η αναμενόμενη δημοσιονομική κρίση
πλήττει πρώτα τη χώρα μας, καθιστώντας την ανυπεράσπιστο στόχο των κερδοσκόπων
και ωρολογιακή βόμβα μεγάλης ισχύος στα θεμέλια της Ευρωζώνης.
12/12/2009
), ήταν η προσπάθεια της Δύναμης, της Γερμανίας δηλαδή, να εγκαθιδρύσει
Δίκαιο εντός της Ευρώπης – αυτή τη φορά χωρίς συμβιβαστικές προθέσεις, με
έντονη αλαζονεία και χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό.
Ουσιαστικά παρακολουθήσαμε
πρόσφατα μία «θεατρική παράσταση», στην οποία ο αδιαφιλονίκητος ιδιοκτήτης
μίας «Ευρωπαϊκής Πολυαγοράς» (Euro
Mall),
επέβαλλε «μονομερώς» τη θέληση του στους ενοικιαστές της - αναγκάζοντας τους
να πληρώνουν διαρκώς αυξανόμενα ενοίκια, εάν ήθελαν να παραμείνουν εντός του
ιδιόκτητου ακινήτου του. Στον Πίνακα Ι που ακολουθεί, εμφανίζονται
κάποια βασικά μεγέθη, τα οποία διαφοροποιούν «δραματικά» τις χώρες της ΕΕ
μεταξύ τους, αναδεικνύοντας τις τεράστιες ανισορροπίες που υπάρχουν:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι:
Εξαγωγές, εισαγωγές, πλεονάσματα και ελλείμματα το έτος 2009, σε δις €, με
κριτήριο κατάταξης το έλλειμμα (πλεόνασμα) του 2009 – Ισοζύγιο 2008
ΧΩΡΑ |
Εξαγωγές |
|
Εισαγωγές |
Ισοζύγιο |
Ισοζύγιο |
|
|
|
|
2009 |
2008 |
|
|
|
|
|
|
Γερμανία |
803.9 |
|
668.1 |
135.8 |
177.5
|
Ολλανδία |
357.3 |
|
319.5 |
37.9 |
38.7 |
Ιρλανδία |
82.1 |
|
44.6 |
37.4 |
28.4 |
Βέλγιο |
265.2 |
|
252.3 |
12.8 |
3.8 |
Σουηδία |
94.0 |
|
85.4 |
8.6 |
11.0 |
Δανία |
66.9 |
|
59.4 |
7.5 |
4.5 |
Τσεχία |
81.2 |
|
75.3 |
5.9 |
3.2 |
Ουγγαρία |
60.0 |
|
56.0 |
4.0 |
-0.3 |
Φιλανδία |
44.9 |
|
43.3 |
1.6 |
3.2 |
Σλοβακία |
40.1 |
|
39.6 |
0.5 |
-1.9 |
|
|
|
|
|
|
Σλοβενία |
18.8 |
|
19.0 |
-0.2 |
-2.0 |
Εσθονία |
6.5 |
|
7.3 |
-0.8 |
-2.4 |
Μάλτα |
1.5 |
|
2.6 |
-1.1 |
-1.2 |
Λιθουανία |
11.8 |
|
13.1 |
-1.3 |
-5.1 |
Λετονία |
5.5 |
|
6.9 |
-1.4 |
-4.1 |
Λουξεμβούργο |
14.9 |
|
17.5 |
-2.6 |
-4.3 |
Ιταλία |
290.1 |
|
294.2 |
-4.1 |
-13.0 |
Αυστρία |
98.6 |
|
102.8 |
-4.1 |
-2.0 |
Κύπρος |
0.9 |
|
5.6 |
-4.7 |
-6.1 |
Βουλγαρία |
11.8 |
|
16.7 |
-4.9 |
-9.9 |
Πολωνία |
96.4 |
|
105.1 |
-8.7 |
-26.1 |
Ρουμανία |
29.1 |
|
38.9 |
-9.8 |
-23.5 |
Πορτογαλία |
31.1 |
|
50.1 |
-19.0 |
-23.2 |
Ελλάδα |
14.4 |
|
42.9 |
-28.5 |
-43.5 |
Ισπανία |
156.6 |
|
206.2 |
-49.5 |
-94.7 |
Γαλλία |
341.6 |
|
396.1 |
-54.5 |
-69.5 |
Μ. Βρετανία |
252.3 |
|
344.9 |
-92.6 |
-117.8 |
Πηγή:
Eurostat
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Όπως
συμπεραίνεται με ευκολία από τον πίνακα, οι χώρες που ενδεχομένως θα μπορούσαν
να «απαιτήσουν» την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, η Γαλλία πρωτίστως, δευτερευόντως η
Ιταλία και η Ισπανία, καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις – γεγονός που
σημαίνει ότι, δυστυχώς έχουν απολέσει σχεδόν καθ’ ολοκληρία την
ανταγωνιστικότητα τους, αφού εισάγουν κατά πολύ περισσότερα προϊόντα από αυτά
που εξάγουν (η αύξηση/μείωση του εξωτερικού δημοσίου χρέους, είναι σε άμεση
συνάρτηση με το εμπορικό ισοζύγιο). Ειδικά όσον αφορά τη Μ. Βρετανία,
βλέπουμε ότι έχει «καταποντισθεί» στην τελευταία θέση (σε απόλυτα βέβαια
νούμερα, όχι ποσοστιαία επί του ΑΕΠ).
Απλά και
μόνο λοιπόν παρατηρώντας τον πίνακα, διαπιστώνουμε με ασφάλεια ότι δεν
φαίνεται να ακολουθεί η πολιτική ολοκλήρωση της Ευρώπης, αφού η ηγέτιδα
δύναμη της στόχευε ανέκαθεν στην πλήρη, μονόπλευρη εκμετάλλευση των
δυνατοτήτων μίας ένωσης, η οποία απλά θα εξασφάλιζε την ελεύθερη διακίνηση των
εμπορευμάτων εντός της, χωρίς κανένα σχεδόν συναλλαγματικό κίνδυνο (άρθρο
μας:
ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΨΕΥΔΩΝ ΕΛΠΙΔΩΝ: Οι σχεδιασμοί της Κομισιόν, η
ανεξέλεγκτη αποβιομηχανοποίηση και ο ανατροφοδοτούμενος φαύλος κύκλος του
χρέους, «προδιαγράφουν» την ολοκληρωτική απώλεια της ανεξαρτησίας μας
29/12/2009).
Άλλωστε, οι συνεχείς «βιομηχανικές» επενδύσεις της εκτός της Ευρώπης (Κίνα,
Ινδία, Βραζιλία κλπ), αποδεικνύουν ακόμη μία φορά πως αντιμετωπίζει τα
κράτη της ΕΕ περισσότερο σαν πελάτες - πολύ λιγότερο σαν «εταίρους», πόσο
μάλλον «ισότιμους».
Έχοντας την άποψη λοιπόν
ότι, ο στόχος της Γερμανίας έχει πλέον επιτευχθεί (η Ολλανδία είναι
συνοδοιπόρος της, εξαρτώμενη σε μεγάλο βαθμό από την γερμανική αγορά, για την
πώληση των προϊόντων της), με την έννοια ότι οι περισσότερες άλλες χώρες είτε
δεν είναι σε θέση να «απεξαρτηθούν» από την Ευρωζώνη, είτε δεν μπορούν να
απειλήσουν την ηγεμονία της στην ΕΕ, ο δρόμος έχει μεταβληθεί πλέον σε
μονόδρομο, από τον οποίο πολύ δύσκολα μπορεί να ξεφύγει κανείς.
Η Ευρώπη έχει μετατραπεί
πια σε ένα εμπορικό κέντρο, σε ένα
Euro Mall
δηλαδή, το οποίο
αφενός μεν «ανήκει» στη Γερμανία, αφετέρου δε έχει κύριο στόχο του την
προώθηση των δικών της εμπορευμάτων και των δικών της υπηρεσιών. Πρόσφατα δε «απείλησε»
εκείνες τις χώρες, οι οποίες δεν θα μπορούσαν πλέον να πληρώσουν τα «κοινόχρηστα»,
πόσο μάλλον το «ενοίκιο» και τις εξαγωγικές της απαιτήσεις, με έξοδο τους από
το εμπορικό κέντρο της – με την εκδίωξη τους δηλαδή από την Ευρωζώνη. Ευτυχώς
αντέδρασε έγκαιρα ο πρόεδρος της ΕΚΤ, ο μοναδικός που υπερασπίσθηκε «σθεναρά»
την «ιδέα» της ένωσης – ας ελπίσουμε ότι δεν θα εκλεγεί ποτέ Γερμανός στη
θέση του.
Επομένως, αντιμετωπίζοντας
ρεαλιστικά την πραγματικότητα και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θέλουμε να
εγκαταλείψουμε «αμαχητί» το ευρωπαϊκό όνειρο, το οποίο εξασφαλίζει την «αιώνια
ειρήνη» εντός των συνόρων της ΕΕ, υπάρχουν οι εξής επιλογές:
(α) Να απομονωθεί η
Γερμανία, ακλουθώντας το μοναχικό δρόμο της, με αντίπαλο τον υπόλοιπο πλανήτη
(μία τέτοια χώρα, είναι μάλλον αδύνατον να αναπτυχθεί χωρίς την ύπαρξη «εχθρού»).
(β) Να «συνετισθεί» η
Γερμανία, βοηθούμενη να κατανοήσει ότι, μία ανάλογη απομόνωση την οδήγησε δύο
φορές σε καταστροφικούς πολέμους - οι οποίοι ήταν εξαιρετικά επώδυνοι όχι μόνο
για όλους εμάς αλλά, κυρίως, για τους δικούς της Πολίτες.
(γ) Να υποταχθούν όλες οι
χώρες στη Γερμανία, «επιτρέποντας» την εκπλήρωση του ονείρου της να «ηγηθεί»
στην Ευρώπη - φοβούμενοι τη δύναμη της και επιλέγοντας την ασφάλεια, από την
ελευθερία (άρθρο μας:
PAX GERMANICA: Η φτώχεια μίας Δημοκρατίας είναι πολύ
καλύτερη από την υλική ευημερία η οποία, καθώς ισχυρίζονται, συνυπάρχει με τον
Ολοκληρωτισμό, όπως ακριβώς η ελευθερία είναι καλύτερη από τη δουλεία (Δημόκριτος)
6/3/2010).
Περαιτέρω, υπάρχουν πάρα
πολλοί άνθρωποι που φαίνεται να «υποκλίνονται» μπροστά στο «γερμανικό θαύμα» -
έτσι όπως αυτό διαπιστώνεται από την ανάπτυξη της συγκεκριμένης χώρας, παρά
την τεράστια καταστροφή που υπέστη μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο
(υπενθυμίζουμε ότι έχει ανέλθει «σιωπηρά» στην 3η θέση
παγκοσμίως, στις εξαγωγές πολεμικού εξοπλισμού, με κυριότερους πελάτες την
Ελλάδα και την Τουρκία).
Επειδή όλοι αυτοί οι
άνθρωποι, οι οποίοι θαυμάζουν τη γερμανική ισχύ, απεχθανόμενοι ταυτόχρονα την
αδυναμία του δικού τους κράτους (επικρίνοντας συνήθως τα ελαττώματα τόσο του
ιδιωτικού, όσο και του δημοσίου βίου τους), θα επιθυμούσαν ενδεχομένως μία
ανάλογη εξέλιξη της χώρας τους, θεωρήσαμε σκόπιμο να αναλύσουμε κάποια από τα
στοιχεία εκείνα, επάνω στα οποία οικοδομήθηκε το «γερμανικό θαύμα», «εμπλουτίζοντας»
τον πλανήτη με δύο παγκοσμίους πολέμους – πιθανότατα και με έναν τρίτο, εάν
τυχόν τελικά καταρρεύσει η ΕΕ. Κατά την άποψη μας λοιπόν, η διαχρονική
ανάπτυξη της Γερμανίας στηρίχθηκε, μεταξύ άλλων, στα εξής:
(α) Στην αλληλεγγύη
των Η.Π.Α. (σχέδιο Μάρσαλ), όπως και των υπολοίπων ευρωπαϊκών δυνάμεων
οι οποίες, εκτός των άλλων, βοήθησαν στο να λησμονηθεί το εθνικοσοσιαλιστικό
παρελθόν της. Φυσικά η ίδια, η Γερμανία δηλαδή, δεν «επηρεάζεται» από κανενός
είδους συναισθήματα αλληλεγγύης, θεωρώντας τα ανέκαθεν χαρακτηριστικό των
αδυνάτων (η μοίρα των οποίων είναι ο «Καιάδας»). Επίσης, δεν νοιώθει εκ φύσεως
την παραμικρή ευγνωμοσύνη για όποιον τυχόν τη βοηθήσει - αφού θεωρεί ότι αυτός
που το κάνει, που τη βοηθάει δηλαδή, είναι υποχρεωμένος να συμπεριφερθεί έτσι,
«σεβόμενος» τη «θεϊκή» υπεροχή της «άρειας φυλής» και
υποκλινόμενος απέναντι της.
(β) Στις τεράστιες
περιουσίες των ναζί, προερχόμενες από τη λεηλασία πολλών κρατών και
πολιτών τους, οι οποίες σταδιακά επανεπενδύθηκαν στη βιομηχανία της (συμπεριλαμβανομένης
της «πολεμικής», η οποία σχετικά εύκολα μεταβλήθηκε σε «πολιτική»). Προφανώς
δεν είναι μόνο η εργασία, αυτή που εξασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα και
την επιτυχία στη βιομηχανική ή λοιπή παραγωγή αλλά, πολύ περισσότερο ίσως, το
Κεφάλαιο, το οποίο δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις «εκμετάλλευσης» του
εκάστοτε εργατικού δυναμικού.
(γ) Στη μεθοδική «απομύζηση»
της εσωτερικής αγοράς της (δήθεν) ενωμένης Ευρώπης (άρθρο μας:
ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ: Η Γερμανία είναι μέρος του
προβλήματος της Ελλάδας, ενώ θα είναι η κύρια υπεύθυνη στην περίπτωση που
τυχόν καταρρεύσει, κάτω από την πίεση της κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το
κοινό νόμισμα 16/1/2010).
Η ανταγωνιστικότητα που εξασφάλισε η Γερμανία, με τη μέθοδο του
εργατικού και λοιπού
dumping
(μεταξύ άλλων, σε μία χώρα των 80 εκ. κατοίκων, οι επιχειρήσεις έχουν
αναμφίβολα πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες ανάπτυξης, οπότε μπορούν να «επιδοτούν»
τις επεκτατικές τους κινήσεις), του χρηματισμού κυβερνήσεων από τις
επιχειρήσεις της (Siemens,
Mercedes,
MAN,
Ferrostahl κλπ),
καθώς επίσης της εκτεταμένης διαφθοράς συνειδήσεων, της προσέφερε ακόμη ένα
πλεονέκτημα: αυτό της απεξάρτησης, της «ανοσίας» της καλύτερα απέναντι
στις ενδεχόμενες, ανοδικές ή καθοδικές διακυμάνσεις του κοινού νομίσματος.
Ακριβώς για το λόγο αυτό,
δεν ενδιαφέρεται σήμερα ιδιαίτερα για το μέλλον του Ευρώ, αφού στην
περίπτωση της ανατίμησης του, ενισχύεται «εξαγωγικά» εντός της Ευρώπης ενώ,
εάν υποτιμηθεί, ενισχύεται διεθνώς – απέναντι κυρίως στις Η.Π.Α. και στην Κίνα.
(δ) Στον έμφυτο «εθνικισμό»
της χώρας, στον οποίο οφείλονται σε μεγάλο βαθμό η επιτυχία, η πρόοδος,
καθώς επίσης τα οικονομικά της επιτεύγματα (εξαγωγές, πλεονάσματα, βιομηχανική
εξέλιξη κλπ). Ο εθνικισμός ανταποκρίνεται σε μία ενστικτώδη, μάλλον «βιολογική»
ανάγκη: στην επιθυμία των ανθρώπων να ανακαλύψουν και να γνωρίσουν
την καθορισμένη θέση τους στον κόσμο, καθώς επίσης να ανήκουν σε ένα ισχυρό
συλλογικό σώμα, νοιώθοντας ταυτόχρονα ασφαλείς. Εφ’ όσον λοιπόν ο (φυλετικός)
εθνικισμός καλύπτει μία τόσο μεγάλη και «πολύπλευρη» ανθρώπινη ανάγκη,
προσφέροντας ουσιαστικά ένα είδος «αυτοπραγμάτωσης», είναι φυσικό να γίνεται
αποδεκτός από τις μάζες, ενώ είναι «υποφερτή» η ολοκληρωτική «χροιά» του.
Ο γερμανικός εθνικισμός
ειδικότερα εκδηλώνει ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό, το οποίο αποτελεί έναν
σημαντικό «συστατικό» γενικότερα της «υπερβάλλουσας» ανθρώπινης φιλοδοξίας:
Το αίσθημα κατωτερότητας των Γερμανών απέναντι σε πιο ισχυρά κράτη – κάποτε
στη Μ. Βρετανία και σήμερα κυρίως στις Η.Π.Α.
Χωρίς δε αυτόν τον
φυλετικό εθνικισμό ο οποίος, σε συνδυασμό με το συναίσθημα κατωτερότητας, «εκβάλλει»
σε ένα σύμπλεγμα εξουσίας, θα ήταν αδύνατον να διατηρηθεί η
κοινωνική συνοχή εντός της Γερμανίας – επίσης όχι η «πειθαρχία», η οποία
ουσιαστικά επιβάλλεται στους Πολίτες από την Οικονομική & Πολιτική
Αστυνομία, από τη Μυστική Υπηρεσία, καθώς επίσης από διάφορους
άλλους «ελεγκτικούς» η «αποτρεπτικούς» μηχανισμούς, τους οποίους έχει στη
διάθεση της η κρατική εξουσία.
Ειδικά μετά το 2ο
παγκόσμιο πόλεμο, ο έμφυτος εθνικισμός χρησίμευσε τα μέγιστα στο να «σκύψουν
το κεφάλι», να αφιερωθούν στην ανοικοδόμηση της χώρας με όλες τους τις
δυνάμεις (αφού τους βοηθούσε να ξεχάσουν την ντροπή της ήττας από τον εχθρό),
καθώς επίσης να περιμένουν υπομονετικά να έλθει εκείνη η στιγμή, η οποία θα
τους επέτρεπε να επιβεβαιώσουν ακόμη μία φορά την ανωτερότητα της «φυλής» τους.
Ίσως εδώ δεν πρέπει να
ξεχνάει κανείς ότι, όπως αναφέρει ο πρώσος ιστορικός
Treitschke,
«Ο πόλεμος δεν είναι μόνο μία πρακτική, αλλά και μία θεωρητική αναγκαιότητα,
μία επιτακτική απαίτηση της λογικής…..η έννοια του κράτους συνεπάγεται την
έννοια του πολέμου, επειδή η ουσία του κράτους είναι η δύναμη. Το κράτος είναι
λαός οργανωμένος σε μία κυρίαρχη δύναμη»
Σε κάποιο επόμενο άρθρο
μας θα αναφερθούμε διεξοδικά στον ολοκληρωτισμό ο οποίος, έχοντας τη «δυνατότητα»
να επιλύει τόσο το πρόβλημα της ανεργίας, όσο και αυτό της αναδιανομής των
εισοδημάτων, επανέρχεται κάθε φορά στην επικαιρότητα, δια μέσου της αδυναμίας
των υπολοίπων πολιτευμάτων (τα οποία βασίζονται στην ατομικότητα και στην
ελευθερία) να εξασφαλίσουν μία διαχρονική λύση.
Ειδικά όμως σε σχέση με τη
Γερμανία, οφείλουμε να τονίσουμε ότι, πριν από την ένωση της, ήταν μία από
τις πλέον δημοκρατικές χώρες της Ευρώπης, αφού παρείχε σε όλους
ανεξαιρέτως τους Πολίτες της, αυτόχθονες και αλλοδαπούς, ελευθερία, σωστή
αντιμετώπιση, πλήθος «κοινωνικές» υπηρεσίες (δωρεάν Υγεία, Παιδεία, Ασφάλεια
κλπ), καθώς επίσης ένα ιδανικό οικονομικό πλαίσιο για την ίδρυση και
λειτουργία επιχειρήσεων. Δυστυχώς, η πολιτική της άλλαξε σχεδόν αμέσως μετά
την ένωση της Δυτικής με την Ανατολική Γερμανία, ενώ ο ρυθμός της «επαναφοράς»
του «θεϊκού», αστυνομικού κράτους αυξήθηκε τα μέγιστα, μετά τη μεταφορά της
πρωτεύουσας από τη Βόνη στο Βερολίνο.
Ολοκληρώνοντας, επειδή
οφείλουμε να ασχολούμαστε με τα δικά μας προβλήματα και όχι μόνο με τα
ευρωπαϊκά, αφού ένας υγιής «συνεταιρισμός» απαιτεί υγιείς εταίρους (πόσο
μάλλον όταν έχουμε διαπράξει αναμφίβολα αμέτρητα λάθη, ιδίως η Πολιτική μας),
οι προτεραιότητες της Ελλάδας οφείλουν να είναι οι παρακάτω:
(α) Η αύξηση των
εξαγωγών, με κύρια κατεύθυνση εκείνες τις χώρες, από τις οποίες
εισάγουμε περισσότερο, έτσι ώστε να «ισοσκελίζεται» υποχρεωτικά το εμπορικό
μας ισοζύγιο.
(β) Η μείωση των
εισαγωγών, αφενός μεν με την προτίμηση μας στα ελληνικά προϊόντα (άρθρο
συναδέλφου:
Προτιμάτε με επιμονή προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα:
Η πιο απλή και πρακτική λύση στα οικονομικά προβλήματα της χώρας μας!
8/3/2010),
αφετέρου δε με
τις εισαγωγές από τις χώρες εκείνες που προωθούν τις δικές μας εξαγωγές. Για
παράδειγμα, εάν η Ιταλία επιλέγει τα δικά μας εμπορεύματα ή τις υπηρεσίες (τουρισμός,
ναυτιλία κλπ), τότε θα πρέπει και εμείς να αγοράζουμε τα δικά της αυτοκίνητα -
ή οτιδήποτε άλλο παράγει με δικό της εργατικό δυναμικό.
(γ) Ο μηδενισμός
του ελλείμματος του προϋπολογισμού, μέσω κυρίως του περιορισμού των
δημοσίων δαπανών – της σπατάλης δηλαδή των φορολογικών εσόδων. Κατά την άποψη
μας, η μείωση των μισθών των ΔΥ δεν είναι το ιδανικό μέτρο, παρά το ότι
οφείλει άμεσα (αλλά σταδιακά) να εξισορροπήσει η τεράστια μισθολογική διαφορά
που υπάρχει μεταξύ των δημοσίων και ιδιωτικών υπαλλήλων (εκτός αυτού, μία
απότομη «αναδιανομή» θα μπορούσε να διαχωρίσει τους Πολίτες σε δύο αντίπαλες,
αντιμαχόμενες τάξεις – γεγονός που πρέπει φυσικά να αποφευχθεί, πόσο μάλλον
αφού ο βασικότερος «ένοχος της χρεοκοπίας» είναι η Πολιτεία). Το ίδιο
ακριβώς θεωρούμε ότι ισχύει και για την αύξηση της φορολόγησης, αφού και τα
δύο αυτά μέτρα, σε συνθήκες τόσο παγκοσμίου κρίσης, όσο και ευρωπαϊκής, θα
είχαν σαν αποτέλεσμα μία εκτεταμένη ύφεση, η οποία θα μας οδηγούσε πολλές
δεκαετίες πίσω.
Επομένως, αυτό που
απομένει, από την πλευρά της εξοικονόμησης πόρων, είναι ο περιορισμός των
ανεξέλεγκτων δημοσίων δαπανών, για την επίτευξη το οποίου θα πρέπει να
δραστηριοποιηθούν όλοι οι Πολίτες ανεξαιρέτως. Ίσως εδώ να βοηθήσουν στην
κατανόηση οι ενέργειες
κάποιων πολιτών της
Βραζιλίας, σύμφωνα με την εξής είδηση:
«Σε μία μικρή πόλη της
Βραζιλίας, οι κάτοικοι αντέδρασαν στην κλοπή του δημόσιου χρήματος και στην
ατιμωρησία των πολιτικών. Ενώσεις εμπόρων λοιπόν, δικηγόροι, πανεπιστημιακοί
και κοινωνικές οργανώσεις, διαπραγματεύτηκαν την πρόσβασή τους στα έγγραφα του
Δήμου. Διέθεσαν τον ελεύθερο χρόνο στη μελέτη τους και η διαφθορά εξαφανίστηκε.
Επιπλέον, ο δήμος εξοικονόμησε 5 εκατ. δολάρια. Άλλες 35 πόλεις
υιοθέτησαν το παράδοξο αυτό σύστημα».
Όπως φαίνεται από την
είδηση, δεν είναι μόνο οι κρατικές υπηρεσίες, αυτές οι οποίες κατασπαταλούν το
δημόσιο χρήμα, αλλά και οι δήμοι. Οι Πολίτες μίας χώρας πρέπει να
κατανοήσουν πως, εάν θέλουν πράγματι να ζουν ελεύθεροι, οφείλουν να
αναλαμβάνουν έμπρακτα υπευθυνότητες για τα κοινά, νοιώθοντας ότι η δημόσια
περιουσία (οι δρόμοι, τα σχολεία, τα νοσοκομεία, οι κοινωφελείς επιχειρήσεις
κλπ), τους ανήκει και πρέπει να την προστατεύουν.
Σχεδόν όλοι συμφωνούμε,
αναφορικά με τις «αδυναμίες» της Πολιτείας, αν και δυστυχώς δεν αφορά μόνο τη
δική μας χώρα, αλλά όλες τις «δυτικές». Επίσης συμφωνούμε, σε σχέση με την
έλλειψη εμπιστοσύνης του Πολίτη προς το κράτος (άρθρο μας:
Η ΕΧΘΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Η αίσθηση ότι επικρατεί το Δίκαιο, η
εξάλειψη της συγκριτικής φτώχειας, η καταπολέμηση της αλαζονείας και η ισότιμη
αντιμετώπιση όλων, απέναντι στους κοινούς κανόνες συμβίωσης, είναι οι
βασικότερες προϋποθέσεις δημιουργίας «κοινωνικών» συνειδήσεων
25/12/2009).
Από την άλλη πλευρά, εμείς
πιστεύουμε απόλυτα στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στον άνθρωπο – ειδικά στον
Έλληνα πολίτη. Η δραστηριοποίηση του πολίτη λοιπόν στα «κοινά» είμαστε
σίγουροι ότι, είναι η μόνη δυνατότητα επίλυσης των προβλημάτων μας – ιδιαίτερα
της διαφθοράς. Κάτι τέτοιο όμως συνεπάγεται «εθελοντικές»,
αφιλοκερδείς δηλαδή ενέργειες, όπως αυτές των πολιτών της Βραζιλίας (έλεγχος
των δημοσίων υπηρεσιών κλπ) – κάτι απόλυτα εφικτό, αφού όλοι μας έχουμε «έννομο»
συμφέρον, σε σχέση με τη δημόσια περιουσία. Επομένως, δικαιούμαστε να
ζητήσουμε ακόμη και τη βοήθεια των δικαστηρίων, εάν τυχόν δεν μας «επιτραπεί»
η πρόσβαση και ο έλεγχος της διαχείρισης του δημοσίου πλούτου.
Φυσικά αυτού του είδους οι
«ιδιωτικές» πρωτοβουλίες, οφείλουν να επεκταθούν και σε άλλους τομείς. Για
παράδειγμα, θα μπορούσαν σωστά στελεχωμένες ομάδες πολιτών, να «απαιτήσουν»
από τα τηλεοπτικά μέσα να μην συμπεριλαμβάνουν ιδιοτελείς πολιτικούς στις
ενημερωτικές εκπομπές τους, αλλά πολίτες (καθηγητές, επιχειρηματίες κλπ), έτσι
ώστε αφενός μεν να ενημερωνόμαστε σωστά, αφετέρου δε να ελέγχεται
αντικειμενικά η Πολιτεία - από τους ίδιους τους πολίτες της.
Επίσης, έχουμε την άποψη
ότι το διαδίκτυο, με τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει (συγγραφή
κειμένων από μη εξαρτημένους, ανιδιοτελείς πολίτες, μαζική αποστολή
ενημερωτικών
mail
κλπ), θα μπορούσε
να αναδειχθεί στον καλύτερο δυνατό συνεργάτη του «ενεργού» Πολίτη - αρκεί να
χρησιμοποιείται μεθοδικά και σωστά. Έτσι, θα μπορούσε να ανακτηθεί η
εμπιστοσύνη των Πολιτών απέναντι στην Πολιτεία, χωρίς την οποία είναι
αδύνατον να ευδοκιμήσουν οι όποιες προσπάθειες αλλαγής και εξυγίανσης της
Οικονομίας μας (άρθρο μας:
ΠΟΛΙΤΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ: Οι καινούργιοι εχθροί των κρατών,
οι αντιδραστικές κοινωνίες που αναπτύσσονται ραγδαία, καθώς επίσης οι
πολιτικές ηγεσίες, πιθανόν «παραγνωρίζουν» τη σημασία των συνεχώς υψηλότερων
χρεών, τα οποία απειλούν «ευθέως ανάλογα» την εμπιστοσύνη των πολιτών στις
χώρες τους 6/1/2010
).
(δ) Ο μηδενισμός
της δημιουργίας νέων χρεών, δημόσιων και ιδιωτικών, τα οποία θα μας
οδηγούσαν χωρίς καμία αμφιβολία στην πλήρη υποδούλωση – πόσο μάλλον όταν δεν
μπορεί να εξατομικευθεί η υπευθυνότητα στην όποια κυβέρνηση, αλλά «διαχέεται»
σκόπιμα από τον έναν στον άλλο (άρθρο μας:
Ετεροβαρές ρίσκο: Τα τρία βασικά στάδια του σπειροειδούς
κύκλου των χρηματοπιστωτικών κρίσεων και η γενεσιουργός αιτία τους - Έφτασε
αλήθεια το τέλος της κρίσης;
26/4/2009 ).
Εδώ πρέπει να τονίσουμε
ακόμη μία φορά το ότι, η χρήση εκ μέρους της όποιας κυβέρνησης του «δανείου
έσχατης ανάγκης» που μας ενέκρινε η Ευρωζώνη, σε συνεργασία με το
ΔΝΤ, θα ήταν ποινικά κολάσιμη πράξη – ένα έγκλημα καλύτερα κατά του
συνόλου των Ελευθέρων Ελλήνων Πολιτών. Το ίδιο ισχύει και για
οποιεσδήποτε τυχόν «ιδιωτικοποιήσεις» κερδοφόρων κοινωφελών επιχειρήσεων του
δημοσίου, οι οποίες ανήκουν στους Πολίτες της χώρας, ενώ δεν έχει καμία
κυβέρνηση την εξουσιοδότηση να τις «εκποιήσει».
Βασίλης
Βιλιάρδος
(copyright)
Αθήνα, 31.
Μαρτίου 2010
viliardos@kbanalysis.com
Ο κ. Β.
Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές
σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου
--------------------------
26.3.2010. ενδιαφέρουσα έκθεση
Αναμφίβολα, όσο περνά ο καιρός οι καταμαρτυρούμενες εμπειρίες
θα καταγραφούν και ερμηνευτούν επιστημονικά. Ήδη πολλοί ακαδημαϊκοί και
επιστημονικές κοινότητες δουλεύουν εντατικά ελέγχοντας τις θεωρίες τους. Στην
διεύθυνση
www.researchonmoneyandfinance.org (http://www.researchonmoneyandfinance.org/media/reports/eurocrisis/fullreport.pdf)
κανείς διαβάζει μια ενδιαφέρουσα έκθεση.
---------------
25.3.2010. δίκτυ σωτηρίας έσχατης ανάγκης και θριαμβολογίες
Σήμερα ανακοινώθηκαν κάποιες αποφάσεις στις συναντήσεις
κορυφής της ΕΕ που θα γίνουν γνωστές στις λεπτομέρειές τους τις επόμενες μέρες.
Η κύρια πτυχή που είναι ήδη γνωστή είναι ότι για την "έσχατη ανάγκη" (Μέρκελ) θα
υπάρχει δίκτυ σωτηρίας στα κράτη τα οποία σχοινοβατούν εν μέσω οικονομικής
κρίσης. Συνοψίζω τα επίσης γνωστά κύρια αίτια.
Πρώτον, η χαμηλή ανταγωνιστικότητά τους σε
μια ανοικτή αγορά που συνοδεύεται από δημοσιονομικές δεσμεύσεις οι οποίες όμως
(δημοσιονομικές δεσμεύσεις) δεν συνοδεύονται από οικονομική αλληλεγγύη μεταξύ
των κρατών, κάτι βεβαίως φυσιολογικό
καθότι δεν υπάρχει πανευρωπαϊκή
ανθρωπολογική συνοχή, υπάρχουν δηλαδή διακριτές, ετερογενείς και ανομοιογενείς
κοινωνίες διαφορετικών ιδιοτήτων, διαφορετικών τρόπων ζωής και διαφορετικών
συστημάτων διανεμητικής δικαιοσύνης. Το ότι για λόγους που αφορούν στρατηγικά
διλήμματα ασφαλείας της Γαλλίας με την Γερμανία εκβιάστηκε η ΟΝΕ το 1991 δεν
ήταν πειθαναγκαστικό κάποιο μέλος να εισέλθει στον λάκκο των λεόντων του άνισου
ανταγωνισμού ενός οικονομικού χώρου που στερείται κοινωνικής συνοχής και που
όπως είδαμε στερείται ακόμη και στοιχειώδους μηχανισμού για να μπορεί ένα κράτος
να ... δανείζεται. Να δανείζεται για να συνεχίσει να εισάγει χωρίς δυνατότητα
προστασίας αγαθά πολυτελείας από τα ισχυρότερα ευρωπαϊκά κράτη (χωρίς ταυτόχρονα
να υπάρχει δυνατότητα θαυματουργικής βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας).
Αναμφίβολα, λάθη και εγκλήματα έγιναν πολλά τις τελευταίες δεκαετίες και ήδη τα
επισημάναμε. Είναι σαδομαζοχισμός όμως να τα ρίχνουμε σε αυτό ενώ η κύρια αιτία
της συντριβής των οικονομιών των λιγότερο ισχυρών μελών της ΕΕ οφείλεται στον
ιστορικό άνισο ανταγωνισμό που δεν μπορεί να βελτιωθεί λόγω ελλειμμάτων της ΕΕ
που οφείλονται στην κυριαρχία των λειτουργιστικών και οικονομικιστικών ιδιοτήτων
της.
Το δεύτερον κύριο αίτιο είναι ο πολιτικός
ανορθολογισμός λόγω αντιφάσεων. Στο υπόβαθρο των κρατικών εποικοδομημάτων
κτίζονται τα ευρωπαϊκά έθνη σμιλεύοντας καθημερινά την ανθρωπολογική τους
ετερότητα. Πάνω τους επικάθονται θεσμοί (κυρίως οι κοινοτικοί αλλά εν
μέρει και μερικοί εθνικοί θεσμοί) συνεχίζουν αμέριμνα να λειτουργούν ως υπάρχει
μια αδιαφοροποίητη ευρωπαϊκή κοινωνία που λειτουργεί με όρους ωφελιμισμού,
χρησιμοθηρίας και ηδονισμών κριτηρίων που αποτελούν και τα "ιδανικά" της
μεταμοντέρνας τυπολογίας σε όλες σχεδόν τις εκδοχές της. Έτσι, όπως γράψαμε και
στο τελευταίο μας πόνημα, αντί να εξορθολογιστούν οι δομές σύμφωνα με τις
υποκείμενες ανθρωπολογικές προϋποθέσεις, άλματα και σφάλματα κτίζουν αντιθέσεις
και αντιφάσεις. Τώρα ζούμε μια από αυτές και πολλές έπονται εκτός και εάν η
Κοινότητα εξορθολογιστεί σύμφωνα με τις εθνοκρατικές της προϋποθέσεις. Ας μην
αναλύσουμε όμως ζητήματα που
αναλύθηκαν αλλού εκτενώς.
Τώρα, το αξιολογικό ζήτημα. Στο επίπεδο της ανάλυσης
αξιολογική προαίρεση είναι στρέβλωση και ανορθολογική πολιτική εισροή στις
δημόσιες σφαίρες. Εμείς ότι λέμε εδώ και αλλού είναι αξιολογικά ελεύθερη
περιγραφή. Το μόνο που επηρεάζει την επιστημολογία μας -κάτι που είναι αναγκαία
και μη εξαιρετέα δεοντολογική υποχρέωση κάθε επιστημονικής συζήτησης- είναι η
αποφυγή αμφισβήτησης της ανθρώπινης οντολογίας. Αυτό είναι θλιβερό προνόμιο των
εξομοιωτικών και εξισωτικών ιδεολογιών που διαφθείρουν την επιστημονική συζήτηση
μαζικά. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, μιλώντας για την Ευρώπη απλά επισημαίνουμε
τις ανθρωπολογικές προϋποθέσεις που είναι σύμφωνες με τα κοινωνικοοντολογικά
γεγονότα. Έτσι, μια εθνοκρατοκεντρική ευρωπαϊκή ανθρωπολογική δομή απαιτεί ένα
εθνοκρατοκεντρικό κανονιστικό σύστημα, κάτι για το οποίο υπάρχουν ακόμη πολλά να
γίνουν. Αναγκαστικά μέχρι τότε θα υπάρχουν αναστροφές, αντιστροφές και αν δεν
προσεχθεί κάθε νέο βήμα, μεγάλες ανατροπές.
Εν τω μεταξύ, υποχρεωτικά μέχρι να κυριαρχήσει ο
επιστημονικός και πολιτικός ορθολογισμός θα ακούμε ασυναρτησίες και ανοησίες.
Όμως εκείνο τον αμίμητο καθηγητάκο του γνωστού ιδρύματος που βγήκε σε διεθνές
μέσο ενημέρωσης και κατσάδιασε τους εγκληματίες έλληνες ή εκείνους τους
αμετροεπείς πολιτικούς που αύριο θα θριαμβολογούν για την μεγάλη επιτυχία να
συμφωνηθεί πως μπορούμε ... να δανειστούμε. Ακόμη πιο σημαντικό, η μονιμότητα
των ακαδημαϊκών πειθαναγκάζει χιλιάδες φοιτητές να ακούνε τις παρωχημένες
ιδεολογικές ασυναρτησίες επιστημονικά μεταμφιεσμένων ημιμαθών προπαγανδιστών που
τους μαστιγώνουν με πολιτική θεολογία περί ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας και
ευρωανθρώπων που θα διαμορφωθούν από τους πολιτικά ανέντακτους ευρωγραφειοκράτες.
Η μάστιγα των διεθνιστικών ιδεολογημάτων και θεωρημάτων θα συνεχίσουν να
ταλανίζουν τους ανθρώπους. Αυτά τα σύνδρομα καταμαρτυρείται πως στην διαχρονία
αποτέλεσαν το μεγαλύτερο ελάττωμα των ανθρώπων στην δύσκολη ανηφόρα πολιτισμένης
πολιτικής τους συγκρότησης.
ΝΒ 26.3.2010. Όπως συχνά επισημαίνουμε η δύναμη του
διαδικτύου είναι πλέον προωθητική ορμή δημοκρατίας και απαλλαγής από τα
επικοινωνιακά δεινά. Χθες βράδυ έγραψα το παρόν σημείωμα και σήμερα το πρωί το
πήρα από δεκάδες άλλους οι οποίοι συζητούν σε μαζικές ηλεκτρονικές λίστες.
Δράττομαι της ευκαιρίας για να γράψω μια ακόμη φράση: Σε προγενέστερη παρατήρηση
ότι η συγκαιρινή κρίση προσφέρει άπειρες ευκαιρίες ελέγχου όλων των θεωριών μας,
προσθέτω ότι η ανθρωπολογική διαίρεση του κόσμου (και ασφαλώς της Ευρώπης) που
αναδεικνύεται για ακόμη μια φορά τονίζει τον εθνοκρατοκεντρικό χαρακτήρα των
κοινωνικοοντολογικών γεγονότων των τελευταίων αιώνων. Αυτό επιτάσσει
συγκεκριμένη μορφή εθνοκρατοκεντρικής οργάνωσης του κόσμου όπου η Κοσμοθεωρία
των Εθνών, δηλαδή η εθνική ανεξαρτησία, θα καθίσταται ολοένα και περισσότερο η
βασική κοσμοθεωρητική παραδοχή λειτουργίας των διεθνών σχέσεων. Αντίρροπα σε μια
τέτοια αντίληψη βαίνουν όσες παραδοχές συγκεχυμένα βλέπουν ένα πλανήτη μέσα στον
οποίο υπάρχει ένας ανθρωπολογικός ακταρμάς έτοιμος και ώριμος για να
εγκαθιδρύσει μια παγκόσμια αλτρουιστική εξουσία. Απόρροια τέτοιων θεμελιωδών
συγχύσεων είναι και το φαινόμενο συστηματικής ερμηνείας των προβλημάτων με όρους
συλλογικής ευθύνης: Φταίνε οι έλληνες που δεν δουλεύουν, φταίνε οι γερμανοί που
δεν θέλουν να βοηθήσουν, και τα λοιπά. Κανείς δεν κραυγάζει έτσι αν κατανοήσει
τον θεμελιωδώς εθνοκρατοκεντρικό χαρακτήρα του διεθνούς συστήματος και τις
βαθύτερες προεκτάσεις αυτού του γεγονότος, βασικά την ύπαρξη διαφορετικών
συστημάτων διανεμητικής δικαιοσύνης και διαφορετικών κοσμοθεωριών / ηθικών
επιταγών που το στηρίζουν. Οι παγκοσμιόπληκτες αντιλήψεις, όμως, θολώνουν το
μάτι με αποτέλεσμα αυτές οι πασίδηλες ανθρωπολογικές δομές του κόσμου να είναι
αθέατες ή δυσδιάκριτες.
------------------------------------------------------------
Σημ. Π. Ήφ.
Από διάφορες δικτυακές πηγές πήρα την επιστολή του
πρώην Υπέξ Γιάννη Καψή. Με το γνωστό διεισδυτικό και καυστικό στιλ του ο πρώην
Υπέξ θίγει ζητήματα διανεμητικής δικαιοσύνης της "ευρωζώνης". Γι' αυτό και την
αναρτώ. Συμπληρώνω ότι τρις δεκαετίες τριβής μου με την "θεωρία ολοκλήρωσης" με
διδάσκουν ότι οι δύο αντίθετες όψεις του ίδιου νομίσματος των αναλύσεων της
ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι οι εξής:
Στην μια πλευρά είναι οι άχρηστες
και επικίνδυνες θεωρίες τις οποίες αναμασούν ιδεολόγοι, προπαγανδιστές,
ημιμαθείς, αμαθείς, αγράμματοι και άσχετοι. Είναι βέβαια και αυτοί που τις
βλέπουν περιγραφικά όπως εγώ έκανα από την πρώτη στιγμή όταν κατάλαβα πριν δύο
δεκαετίες όταν κυκλοφόρησα την πρώτη μου αγγλική μονογραφία ότι κάτι δεν πάει
καλά με τις λειτουργιστικές /οικονομικίστικες θεωρίες και
πως σκοπός μιας καλής ανάλυσης είναι να τις φωτίσει /αποκαλύψει για να
προφυλάσσεται όποιος θέλει από τους κινδύνους των οντολογικά έωλων ερμηνειών.
Στο τελευταίο μου κείμενο (κεφ.
6 του Κοσμοθεωρία των Εθνών) που αποτελεί αποκρυστάλλωση όλων των
προηγούμενων κειμένων μου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, διατύπωσα νομίζω κάτι πυ
τώρα καταμαρτυρούμενα βλέπουν και οι τυφλοί. Ότι δηλαδή η ΕΕ ως μετά-νεοτερικό
εθνοκρατοκεντρικό φαινόμενο (όχι μετακρατικό ή κάτι άλλο παρόμοιο) αναπτύχθηκε
εις πείσμα των λειτουργιστικών/οικονομικίστικων θεωρημάτων που αρχικά ενσάρκωνε
η Συνθήκη της Ρώμης αλλά στην συνέχεια το 1966 συγκρούστηκε και θρυμματίστηκε
πάνω στον πολιτικοστοχαστικό ογκόλιθο που ονομάζεται πρόεδρος Ντε Γκολ. Η
κεκτημένη ταχύτητα των "εκπαιδευμένων ιδεολόγων" προπαγανδιστών, όμως, τους
οδηγεί να μουρμουρίζουν ακόμη περί μιας κοσμοπολίτικης ή διεθνικής δημόσιας
ευρωπαϊκής σφαίρας χωρίς οι κακόμοιροι να κατανοούν ότι διανεμητική δικαιοσύνη
δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κοινωνική-ανθρωπολογική αναφορά. Βασικά τα
προβλήματα της ΕΕ είναι απόρροια αυτής της κεκτημένης ταχύτητας που δεν
παρατηρείται μόνο μέσα σε μεταμοντέρνα παρακμασμένα μυαλά των
ιδεολογικοπολιτικών εκπαιδευτηρίων που ονομάζονται "πανεπιστήμια". Παρατηρείται
επίσης και μέσα στα μυαλά πολλών ελίτ που πίνουν το δηλητηριασμένο νερό του
χειμάρρου ιδεολογικοπολιτικού παραλογισμού που αφθονεί στα "βιβλία", στα
"περιοδικά αξιολογητών" και στις ακόμη πιο προπαγανδιστικές επιφυλλίδες.
Στην άλλη πλευρά
είναι οι αναλύσεις και θεωρήσεις που είναι λίγο ή πολύ υποψιασμένες για το
γεγονός ότι κανονιστικές ρυθμίσεις που δεν είναι ανθρωπολογικά προικισμένες
είναι έωλες. Έτσι, όπως ο Καψής που παραθέτω εδώ, ενστικτωδώς αναφέρεται σε
ζητήματα "ιστορικής διανεμητικής δικαιοσύνης" που απαιτείται να συνεκτιμούνται
υπό ένα σωστό ιστορικοπολιτικό πρίσμα όταν λαμβάνονται αποφάσεις βαθύτατων
διανεμητικών συνεπειών. Τέτοια απόφαση είναι η ΟΝΕ που λαθραία και παράλογα
βαφτίστηκε και "οικονομική ένωση". Έτσι;
α) Είχαμε νομισματικές ρυθμίσεις που
βαφτίστηκαν "νομισματική ένωση" και που στερούταν την αναγκαία προϋπόθεση όχι
μόνο της "Οικονομικής Ένωσης" αλλά και του απόλυτου ελάχιστου νομισματικών
δανείων!!!! όταν μια λιγότερο ανταγωνιστική χώρα εισέλθει στον λάκκο των λεόντων
όπου για να αγοράσει μια Μερσεντέζ πρέπει να δώσει ένα καράβι καρπούζια. [Για το
"λιγότερο ανταγωνιστική" κανείς για να το κατανοήσει πρέπει να κατανοήσει την
θεμελιώδη διαφορά μεταξύ διεθνούς τάξης (που υπάρχει) και διεθνούς δικαιοσύνης
(που είναι όρος αδόκιμος) απαιτείται να μελετήσει το θεμελιώδες κείμενο του
Hedley Bull, Άναρχη
Κοινωνία, Εκδόσεις Ποιότητα.]
β) Μετά το 1992
είχαμε νομισματικές σχοινοβασίες υπό το κράτος παράκρουσης όχι μόνο ως έχουμε ή
πως επέρχεται νομισματική-οικονομική ένωση αλλά ότι επιπλέον επέρχεται
λειτουργιστική / οικονομικιστική / μεταμοντέρνα / χρησιμοθηρική ανθρωπολογία που
περίπου αυτονόητα θα ενοποιούσε κοινωνικοπολιτικά την Ευρώπη. Όλα αυτά, βέβαια,
λόγω, μεταξύ άλλων, του προαναφερθέντος χειμάρρου ανορθολογικών θεσμικών
θεωρημάτων. Αποτέλεσμα: αποπροσανατολισμός των πολιτικών αποφάσεων που απαιτούν
εθνοκρατοκεντρικό εξορθολογισμό της (κατά τα άλλα πολύτιμης) ΕΕ.
Και επισφαλή
εκτίμηση: Φοβάμαι ότι το πρόβλημα για το φαινόμενο της ολοκλήρωσης λόγω των
προαναφερθέντων πολιτικοστοχαστικών παραλογισμών είναι μεγαλύτερο απ' ότι κανείς
εκτιμά με την πρώτη ματιά.
Μαζί με πολλά άλλα ελλείμματα στην στρατηγική δομή που ανέλυσα επανειλημμένως σε
μονογραφίες μου στο παρελθόν, τα σωρευμένα λάθη στον νομισματικό-οικονομικό
στίβο δυνατό να προκαλέσουν ανατίναξη. Παρακολουθούμε το φαινόμενο με ψυχραιμία
όπως κάνουμε επί δεκαετίες.
«Κύριε διευθυντά
Θα ήθελα να
συγχαρώ τούς συναδέλφους του περιοδικού σας για την τόσο επιτυχημένη προβοκάτσια
τους με το περιβόητο πλέον, εξώφυλλο σας. Κατόρθωσε να παρασύρει τους αδιόρθωτα
παρορμητικούς συμπατριώτες μου, σε συναισθηματικές αντιδράσεις, αδιανόητες για
ένα καθεστώς ελευθερίας του Τύπου (;) και ν' αποτρέψει μια ψύχραιμη απάντηση
στην πραγματική πρόκληση ότι «ο Γερμανός φορολογούμενος δεν θα βάλει το χέρι
βαθιά στην τσέπη για να βοηθήσει τους 'Έλληνες». Δεν θα αμφισβητήσω τις
βαρύτατες ευθύνες όλων των κατοίκων αυτής της χώρας και την υποχρέωση μας να
προχωρήσουμε σε οδυνηρές θυσίες για την ανασύνταξη της οικονομίας μας. Ούτε
είμαι απ' αυτούς που θέλουν να βάλει ο Γερμανός φορολογούμενος το χέρι στην
τσέπη για να μας βοηθήσει. Θα μου αρκούσε να βγάλει ο Γερμανός εταίρος το χέρι
του, που έχει χωθεί βαθύτερα,από την δική μου τσέπη και λεηλατεί την ελληνική
Οικονομία όπως συνέβη και κατά την ναζιστική κατοχή- λεηλασία για την οποίαν μας
οφείλετε ακόμη τις περιβόητες πολεμικές επανορθώσεις.
Θα σας θυμίσω
ότι την παραμονή της εισδοχής μας στην ευρωζώνη η ισοτιμία της δραχμής προς το
μάρκο ήταν 174:1, αλλά η ισοτιμία δραχμής:ευρώ ορίσθηκε σε 340,75:1 που σημαίνει
ότι η αγοραστική αξία του μάρκου, στην Ελλάδα, τριπλασιάσθηκε.
Υπεραπλουστευμένα, εάν ο Γερμανός φορολογούμενος-- που σήμερα αρνείται και ορθά,
να βάλει το χέρι στην τσέπη-- αγόραζε ένα κιλό λάδι με ένα μάρκο την επομένη με
το ίδιο μάρκο, που είχε βαφτίσει ευρώ, αγόραζε τρία κιλά λάδι περίπου. Πως έγινε
αυτό; Θα συνιστούσα να μην επιδιώξετε δικαστική διερεύνηση γιατί στο εδώλιο του
κατηγορουμένου δεν θα καθόντουσαν μόνον Έλληνες. Το αποτέλεσμα έχει σημασία.
Σήμερα το
γερμανικό κεφάλαιο έχει εξαγοράσει το 38% της παραγωγικής βάσης της Ελλάδας,
χωρίς να υπολογίσουμε την γιγαντιαία εξαγορά του ΟΤΕ από την D.T. ενώ υφιστάμεθα
διάφορους εκβιασμούς όπως ν' αγοράσουμε τα ελαττωματικά υποβρύχιά σας.
Η προβοκάτσια,
λοιπόν, του περιοδικού σας επέτυχε. 'Ένα μόνον λάθος έγινε, γεγονός που με κάνει
ν' ανησυχώ προσωπικά. Αυτό το «απατεώνες» και «αλήτες» μου θύμισε τον στίχο του
νομπελίστα μας Ελύτη για την μεγάλη εξέγερση την ημέρα της εθνικής μας επετείου
το '43. Απέναντι στα μουσκέτα του κατακτητή γράφει, στάθηκαν «παιδιά με
γυμνά γόνατα, που τους έλεγαν αλήτες». Συγγνώμη που το θυμήθηκα, αλλά
ήμουν ένας από τους «αλήτες» εκείνους. Δεν μνησικακώ. Προσωπικά γλίτωσα με ένα
σημάδι στο πετσί μου. Ο διπλανός μου τέλειωσε στο Άουσβιτς.
Δεν μνησικακώ.
Ανησυχώ..
Γιάννης Καψής
Δημοσιογράφος-πρώην υπουργός των εξωτερικών και... αείποτε «αλήτης».
----------------------------------
Σημ. Συνεχίζω να παραθέτω εκλεκτικά,
πληροφορίες που εκτιμώ ότι είναι ενδεικτικές και χαρακτηριστικές για την πορεία
και τον χαρακτήρα της ΕΕ. Κυρίως, ενόψει και της τελευταίας ανάλυσής μου (κεφ.
6 του Κοσμοθεωρία των Εθνών), γίνεται ολοένα και πιο φανερό
ακόμη και στους άπιστους θωμάδες ότι ο εξορθολογισμός της ΕΕ απαιτείται να είναι
σύμφωνος με τα οντολογικά της χαρακτηριστικά. Τουτέστιν, τις μετά-νεοτερικές
εθνοκρατοκεντρικές ιδιότητές της που απέκτησε ενάντια στην παράκρουση των
κοσμοπλαστικών λειτουργιστικών και θεσμικών θεωριών που κτίζοντας ψευδαισθήσεις
πάνω σε ακόμη μια διεθνιστική ιδεολογία επιχείρησαν να αντιστρέψουν την ιστορική
πορεία των ευρωπαϊκών εθνών. Το εγχείρημα, υποστηρίξαμε, είναι ένα πολύτιμο
εθνοκρατοκεντρικό φαινόμενο που η διαφύλαξή του απαιτεί συμβατότητα με τις
οντολογικές ιδιότητές του. Αν αυτά τα επιχειρήματα κυριαρχούσαν τις δύο
τελευταίες δεκαετίες, για παράδειγμα, α) δεν θα βάφτιζαν ως Οικονομική Ένωση τις
ελλειμματικές νομισματικές συνεννοήσεις, β) δεν θα έφτιαχναν το ΟΝΕ χωρίς
τουλάχιστον διαδικασίες νομισματικής σταθερότητας (με ίδια μέσα του κάθε κράτους
και όχι με ψευδαισθήσεις για κοσμοπολίτικη αλληλεγγύη), γ) δεν θα
ενθάρρυναν τους διεθνικούς κερδοσκόπους-απατεώνες να βυσσοδομούν προσβλέποντας
σε μια ... "παγκόσμια κοινωνία", δ) δεν θα έβαζαν μια άγνωστη αγγλίδα και
κάποιους άγνωστους γραφειοκράτες να διαχειρίζονται ζητήματα διπλωματίας μιας
παντελώς ανέφικτης κοινής ευρωπαϊκής διπλωματίας κτλ. Αντίθετα, α) θα φρόντιζαν
να εξορθολογίσουν την δημοκρατία-ορθολογισμό στο επίπεδο του εθνοκράτους, β) θα
εξορθολόγιζαν τις διακυβερνητικές διαπραγματεύσεις που απαρέγκλιτα μεταξύ
κυρίαρχων εθνοκρατών θα πρέπει να είναι συναινετικές, γ) θα αφαιρούσαν κάθε
ανεξάρτητη αρμοδιότητα από υπερεθνικούς γραφειοκράτες (όριο ο ουρανός οι
αρμοδιότητες τους όταν είναι εντολοδόχοι των εντολέων κρατών, κάθε αντίθετο
είναι παράκρουση και πολιτικά ανορθολογικό), δ) θα ενθάρρυναν την επικοινωνία
και τις συναλλαγές μεταξύ των κοινωνιών και των εθνικών κοινοβουλίων αντί να
δημιουργήσουν ένα αυτονομημένο σώμα χωρίς πολιτική εντολή (το λεγόμενο
Ευρωκοινοβούλιο), ε) θα ενίσχυαν τους εθνοκρατοκεντρικούς θεσμούς διαβούλευσης,
διαπραγμάτευσης και κοινής αντιπροσώπευσης κτλ. Τώρα όλα αυτά φαντάζουν λογικά
και ορθολογιστικά. Αυτό γιατί έχουμε την κρίση τις προεκτάσεις της οποίας ο
καθείς βλέπει με γυμνό οφθαλμό. Αύριο αφού πληρώσουμε το τίμημα της παράκρουσης
κάποιον πάλι θα ξεχάσουμε τι σημαίνει πολιτικός ορθολογισμός και θα αφήσουμε
ιδεολόγους-κράχτες-τσαρλατάνους να μιλούν για κοσμοπολίτικη ευρωπαϊκή δημόσια
σφαίρα των φαντασιώσεών τους. Και τούμπαλιν. Μέχρι οι άνθρωποι να μάθουν να
διακρίνουν την καλή θεωρία του κράτους και την καλή πολιτική επιστήμη
των διεθνών σχέσεων (για να συνεννοούμαστε τι εννοούμε είναι αυτή που
περιγράφει τα οντολογικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων ως πρόσωπα και ως
συλλογικές οντότητες και που στερείται ιδεολογικών-κοσμοπλαστικών παρακρούσεων).
Η πορεία των ανθρώπων πάντα είχε τα πάνω και τα κάτω και οι τσαρλατάνοι έχουν
πάντοτε το μερίδιο της ευθύνης για τα κάτω. Το ζήτημα είναι αν, τουλάχιστον, η
φορά είναι ανοδική.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Γιώργος Κανελλόπουλος ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τρίτη 23
Μαρτίου 2010
Ισχυρό μέτωπο
κατά της Γερμανίας δημιουργείται στην Ευρώπη. Μετά τον πρόεδρο του Εurogroup
Ζ.-Κ. Γιούνκερ, τον επικεφαλής της Κομισιόν Ζ. Μ. Μπαρόζο, τον Ιταλό
πρωθυπουργό Σ. Μπερλουσκόνι και τον Ισπανό υπουργό Εξωτερικών Μ. Α. Μορατίνος,
τώρα και ο πρόεδρος της Γερμανικής Δημοκρατίας Χορστ Κέλερ τάσσεται υπέρ μιας
ευρωπαϊκής λύσης για την Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζ.-Κ. Τρισέ χαρακτηρίζει νομικά αδύνατη μια
έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Οι εντονότατες αυτές αντιδράσεις
εκδηλώνονται καθώς η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ εμμένει στην πάγια
θέση της πως η Ε.Ε. δεν πρέπει να δώσει οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα παρά
μόνο ως «ύστατη λύση», αφήνοντας παράλληλα ανοικτή την πόρτα για πιθανή
προσφυγή-σοκ της χώρας μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η σκληρή κόντρα μεταξύ της γερμανικής κυβέρνησης και της Ε.Ε. εκτόξευσε στα
ύψη τα spreads των ελληνικών κρατικών ομολόγων (έως τις 347 μονάδες βάσης) και
έπληξε το Χρηματιστήριο Αθηνών που έφτασε να υποχωρεί 3,4% και έκλεισε τελικά
με πτώση 1,91%, μόλις λίγο πάνω από τις 2.000 μονάδες. Το ευρώ αρχικά βούλιαξε
στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριών εβδομάδων (στα 1,35 δολάρια) για
να ενισχυθεί, στη συνέχεια, μετά τις δηλώσεις του προέδρου της ΕΚΤ Ζ.-Κ. Τρισέ
ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να φύγει από την ευρωζώνη.
«Δεν θα εγκαταλείψουμε την Ελλάδα εάν δούμε ότι χρειάζεται τη βοήθεια του
Εurogroup», ξεκαθάρισε χθες από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο πρόεδρος
της Εurogroup Ζ.-Κ. Γιούνκερ, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι το πρόβλημα πρέπει να
λυθεί αποκλειστικά μέσα στους κόλπους της ευρωζώνης. Αναφερόμενος εξάλλου σε
πρόσφατες δηλώσεις της κ. Μέρκελ ότι πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για έξοδο της
χώρας από την ευρωζώνη, ο κ. Γιούνκερ τάχθηκε σαφώς κατά μιας τέτοιας ρύθμισης
επειδή πιστεύει πως μια τέτοια εξέλιξη θα έπληττε όχι μόνο τη χώραπαραβάτη,
αλλά και την ευρωζώνη. Εμφανίστηκε δε υπέρ μιας λύσης βοήθειας στη χώρα μας
που θα περιελάμβανε- όπως είπε- διμερή δάνεια που θα συντονίζονταν σε επίπεδο
Ε.Ε. Επίσης χαρακτήρισε «σοβαρό πρόβλημα» την πολιτική αύξησης των εξαγωγών
που ακολουθεί η Γερμανία, δημιουργώντας διαφορές στην ανταγωνιστικότητα μεταξύ
των χωρών της ευρωζώνης.
Ελεγχόμενη πτώχευση
Παρέμβαση πραγματοποίησε εξάλλου και ο πρόεδρος της Γερμανικής Δημοκρατίας
Χορστ Κέλερ, ο οποίος έχει «περάσει» και από το ΔΝΤ. Σε συνέντευξή του στο
περιοδικό «Φόκους», ζήτησε λύση αλληλεγγύης για την Ελλάδα προσθέτοντας ότι
υπάρχει ανάγκη να δημιουργηθεί διαδικασία ελεγχόμενης πτώχευσης για χώρες-
όπως ισχύει στις επιχειρήσεις.
Σε μετωπική σύγκρουση με τη Μέρκελ έχει έρθει όμως και ο επικεφαλής της
Κομισιόν Ζ. Μ. Μπαρόζο που πραγματοποίησε έκκληση προς την Ε.Ε. να στηρίξει
την Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι εάν δεν δοθεί ανάλογο «σήμα» από τη Σύνοδο
Κορυφής, τότε μπορεί να κινδυνεύσει ολόκληρο το οικοδόμημα της ευρωζώνης και
να δοθεί τροφή σε κερδοσκόπους.
Στήριξη Τρισέ
Παράλληλα, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζ.-Κ. Τρισέ προσέφερε
και αυτός στήριξη χθες στην Ελλάδα δίνοντας την υπόσχεση ότι η ΕΚΤ είναι
έτοιμη- αν χρειαστεί- να αναπροσαρμόσει τους κανόνες της που διέπουν τον
δανεισμό, ώστε να μπορεί και στο μέλλον η Ελλάδα να δανείζεται από την τράπεζα
προσφέροντας κρατικά ομόλογα ως εγγυήσεις. Ο κ. Τρισέ είπε ακόμη ότι είναι
νομικώς αδύνατο να βγει η χώρα μας από την ευρωζώνη.
Υπέρ της παροχής ευρωπαϊκής βοήθειας στην Ελλάδα τάσσεται εξάλλου και η
ισπανική προεδρία. Σύμφωνα με τον Ισπανό υπουργό Εξωτερικών Μ. Α. Μορατίνος, η
Μαδρίτη θα καταβάλει κάθε προσπάθεια να υπάρξει αλληλεγγύη στην Ελλάδα
ιδιαίτερα μετά τα μέτρα που ανακοίνωσε η Αθήνα.
Επιμένει - μόνη - η καγκελάριος
ΣΤΡΙΜΩΓΜΕΝΗ η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δίνει σθεναρά τη
μάχη μέχρι τέλους για να αποτρέψει απόφαση χορήγησης βοήθειας τώρα προς την
Ελλάδα. Έχει πλέον ανοιχτό μέτωπο τόσο με τις Βρυξέλλες όσο και με το Παρίσι
και οι τόνοι ανεβαίνουν.
Σχολιαστές και αναλυτές στις γερμανικές εφημερίδες προειδοποιούν ότι «στο
τέλος η Γερμανία θα πληρώσει, αλλά η αναβλητικότητα της Μέρκελ θα κοστίσει
ακριβά και στο ευρώ και στον Γερμανό φορολογούμενο» («Βerliner Μorgenpost»).
Αλλά η κ. Μέρκελ- πέρα από τις πιέσεις που δέχεται από τον κυβερνητικό της
εταίρο, τους Φιλελεύθερους, εν όψει και των κρίσιμων εκλογών στη Βόρεια
Ρηνανία- Βεστφαλία στις 9 Μαΐου- φοβάται ότι πιθανή βοήθεια στην Ελλάδα θα
αποτελέσει επικίνδυνο προηγούμενο, εάν η Ευρωζώνη δεν συμπληρώσει το ανεπαρκές,
όπως αποδεικνύεται σήμερα, Σύμφωνο Σταθερότητας με νέα θεσμικά εργαλεία. Η
βοήθεια προς την Ελλάδα λοιπόν είναι ο μοχλός πίεσης της Μέρκελ για να δεχτούν
οι απρόθυμοι στο μεταξύ Γάλλοι και άλλοι εταίροι στην Ε.Ε. τις θεσμικές
αλλαγές που προτείνει, κυρίως έναν μηχανισμό ποινών για τους συστηματικούς
παραβάτες του Συμφώνου Σταθερότητας, μέχρι και την αποπομπή τους από τη ζώνη
του ευρώ.
Διαφοροποιείται από την καγκελάριο ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών. Ο
Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ζητά ευρωπαϊκή λύση για την Ελλάδα απορρίπτοντας εμπλοκή
του ΔΝΤ και έχει την «προωθημένη» θέση για τη σύσταση ενός Ευρωπαϊκού
Νομισματικού Ταμείου.
«Όχι» και από τους Γερμανούς πολίτες
Η ΠΛΕΙΟΝΟΤΗΤΑ των Γερμανών πολιτών είναι αντίθετη στη χορήγηση
οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα, σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσίευσαν οι «Φαϊνάνσιαλ
Τάιμς». Υπέρ της χορήγησης οικονομικής βοήθειας στη χώρα μας από το Βερολίνο
τάσσεται μόνο ένας στους πέντε Γερμανούς (20%), ενώ ένας στους τρεις πιστεύει
ότι θα έπρεπε να ζητηθεί από την Ελλάδα να βγει από την ευρωζώνη. Αντίθετα,
υπέρ ενός σχεδίου στήριξης της Ελλάδας τάσσονται 45% των Ισπανών και 40% των
Ιταλών. Κατά της χορήγησης βοήθειας στην Ελλάδα τάσσεται επίσης 56% των
Βρετανών
---------------------------------------
Νίκος Καλογερόπουλος, "ο συρφετός των 27" στις 25 Μαρτίου και
... οι κινέζοι
Σημ. Π. Ήφ. Εύστοχος όπως πάντοτε ο συνάδελφος
ΝΚ που ζει στο εξωτερικό. Το βιβλίο του με το οποίο εξήγησε το πως τις
τελευταίες δεκαετίες κάποιοι διασπάθισαν τα κονδύλια που εισέρευσαν στην Ελλάδα
(αντί ως είχαν υποχρέωση να κάνουν παραγωγικές επενδύσεις) είναι μνημειώδες και
υπό τις περιστάσεις "κλασικό". Καυστικός στο σύντομο σημείωμά του που παραθέτω
αναφέρεται στον "συρφετό των 27". Έτσι κατάντησαν την συνεργασία στην
Ευρώπη κάποιοι και αφιερώνω την έκφραση "συρφετός των 27" στους πομπώδεις
θιασώτες της ηχηρής σαπουνόφουσκας "δημόσια ευρωπαϊκή σφαίρα". Με αυτή, ως
γνωστό, αναφέρονται σε μια θεσμικοκοσμοπλαστική δομή που διαμορφώνει
ευράνθρωπους ( γι' αυτό και αντιπαθούν το εθνοκράτος), βλέπουν την ανάδειξη ενός
μετα-κρατικού συστήματος των φαντασιώσεών τους (γι' αυτό και αντιπαθούν την
πατρίδα τους) και γρήγορα έσπευσαν να βάλουν την υπογραφή τους κάτω από το
φασιστοειδές σχέδιο Αναν ή έσπευσαν στα εξωχρηματοδοτούμενα σεμινάρια
πολιτειότητας των κακότυχων κυπρίων.
Τονίζω όμως και κάτι άλλο: Του
ακαδημαϊκούς που το παίζουν ... κινέζοι. Είναι όλοι εκείνοι οι ΜΚΌπληκτοι
που περίπου υποστήριζαν ότι θα δημιουργηθεί ένας πλανητικός ακταρμάς
περιφερόμενων διεθνικών δρώντων και πως οι αγαθοεργοί αυτοί αλήτες (με την
αρχαιοελληνική έννοια του όρου), θα αντέστρεφαν τον ρου της ιστορίας εισάγοντας
μας σε ένα θερμοκήπιο άνευρων και ισοπεδωμένων μεταμοντέρνων ατόμων χωρίς ουσίες,
νοήματα και ταυτότητα. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να διαβάσει το κεφάλαιο 5 του
Κοσμοθεωρία των
Εθνών, όπου περιγράφω το μεταμοντέρνο έκτρωμα των μοντερνιστών
στο κατώφλι του 21ου αιώνα οι οποίοι ενώνουν τα νήματα όλων των κακών του
παρελθόντος: Ηγεμονιστές, υλιστές, Μαρκήσιος ντε Σάντ, σταλινικοκουμμουνιστές,
φασιστές, διεθνοφασιστικοφιλελεύθερους, χαρούμενους ΜΚΌπληκτους, επεμβατιστές
της μεταψυχροπολεμικής εποχής και ότι άλλο φρούτο παρήγαγε η καταστροφική πορεία
του μοντερνισμού από τον 16 αιώνα μέχρι τις μέρες μας.
Τώρα, μιας και περί περικοπών η κουβέντα,
πολύ σοβαρά λέω το εξής: Να αρθεί η μονιμότητα και να κληθούν να ασκήσουν
άλλο επάγγελμα όλοι αυτοί οι επιστημονικά μεταμφιεσμένοι που την στιγμή που
μιλάμε εισπράττουν παχυλούς μισθούς για να διατυμπανίζουν πως τα διεθνικά
εκτρώματα (τα οποία χρηματοδοτούνται, μεταξύ άλλων, από
τους σόρους, τα σοράκια
και τα κοράκια) θα ενώσουν ανθρωπολογικά και πολιτικά τον πλανήτη. Αναφέρω
ως παράδειγμα τον κερδοσκόπος Σόρος για παράδειγμα και τους λοιπούς διεθνικούς
ομοϊδεάτες του που αποσταθεροποίησαν την Ελλάδα. Και έχουμε να δούμε πολλά ακόμη,
δυστυχώς, όπως εύστοχα προειδοποιεί ο εκλεκτός συνάδελφος το μήνυμα του οποίου
παραθέτω.
Τέλος, εθελούσια συνταξιοδότηση θα πρέπει
να ζητήσουν και όσοι τις τελευταίες δύο δεκαετίες μας έπρηξαν με νομικίστικες
ασυναρτησίες. Ας διαβάσουν τώρα προσεκτικά την απόφαση του ΕΔΑΔ για την Κύπρο.
Εμείς πιο ψύχραιμα και ισορροπημένα τονίζαμε την τεράστια σημασία των διεθνών
θεσμών, του διεθνούς δικαίου και των Συμβάσεων. Ποτέ δεν πάψαμε να τονίζουμε,
όμως, ότι είναι εξαρτημένες μεταβλητές τις ισχύος και πως θα έπρεπε η στρατηγική
μας να συμπεριλαμβάνει την αποτρεπτική ισχύ, το ισχυρότερο μέσο άμυνας ενός λαού
που είναι το εθνικό φρόνημα και όλα τα άλλα μέσα που επιτρέπου σε ένα εθνοκράτος
να επιβιώνει σε ένα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον.
From:
Hellenic Professors and PhDs Electronic Forum [mailto:HELLENIC-PROFESSORS-PHDS@HEC.GREECE.ORG]
On Behalf Of Nicolas Kaloy
Sent: Sunday, March 21, 2010 5:54 PM
To: HELLENIC-PROFESSORS-PHDS@HEC.GREECE.ORG
Subject:
Δελτίον 1330,
22.3.10
HighTV
Ο ανταποκριτής μας στην Γενεύη Νίκος
Καλογερόπουλος μεταδίδει:
Για την διάλυση της Σοβ. Ενώσεως υπεύθυνο ήταν
βέβαια το ανεδαφικό κομμουνιστικό σύστημα αλλά, συν Αθηνά, κίνησε και το χεράκι
της η Αμερική. Το ίδιο συμβαίνει με την συμβολική ήττα του Ευρώ και της ΕΕ όπου
στην αρχική διαμόρφωση του συστήματος υπερίσχυσε η σύγχυση, η βιασύνη και η
αλαζονεία της Γερμανίας, αλλά συν Αθηνά, έβαλε και το χεράκι της η Αμερική. Τώρα
στην ΕΕ, με έναν παθητικό Πορτογάλο Barroso, έναν ανύπαρκτο Βέλγο Πρόεδρο και
μια ασήμαντη Αγγλίδα Υπουργό Εξωτερικών, όλοι προσπαθούν, με χαμένη ελπίδα, να
κολλήσουν τα σπασμένα γυαλιά. Η Αμερική θριαμβεύει βλέποντας στο εγγύς μέλλον
την διάλυση και της Ευρώπης και του Ευρώ. Η αλαζών Γερμανία, με βοήθεια Ιταλίας,
Φινλανδίας και της πάντοτε εχθρικής στην Ελλάδα Ολλανδίας, επιμένει για επέμβαση
του ΔΝΤ προς σωτηρία της άμυαλης Ελλάδος και, σε λίγο, Ισπανίας κια λοιπών που
περιμένουν στην ουρά. Υπάρχει λογική στην θέση της Γερμανίας που θέλει να
τιμωρήσει τους βιαστές του Μάαστριχτ το οποίο είναι έργο της. Αλλά υπάρχει
λογική και στην Γαλλία που αντιστέκεται για να σώσει τα έπιπλα. Περιέργεια να
δούμε τι θα αποφασίσει ο συρφετός των 27 στις 25 Μαρτίου. Το 1976 στο ΔΝΤ είχε
καταφύγει και ο γίγας Βρετανία. Αλλά συμβολικώς όλη η ιστορία οδηγεί στην ήττα
του Ευρώ που, πράγματι, είναι ήττα της προχειρότητας που ετέθησαν οι βάσεις του.
Πολλοί μάγειροι και η σούπα χάλασε, κατά την Αγγλική παροιμία. Δεν γίνεται
παντοδύναμη Κεντρική Τράπεζα χωρίς να κατευθύνεται από παντοδύναμο Κεντρικό
Όργανο οικονομικής πολιτικής για την Ευρωζώνη. 9, 15 ίσως 20 αύριο κράτη στο
Ευρώ, στο ίδιο κρεβάτι, το καθένα προσπαθεί να τραβήξει το πάπλωμα για να
καλύψει την πλάτη του και τα υπόλοιπα οπίσθια. Λάθος συνελήφθη η ΕΕ, αλλά
περισσότερο Λάθος ήταν η σύλληψη του Ευρώ. Πρώτα μαζεύτηκαν συλλήβδην οι 27 και
ύστερα ψάχνουν να βρουν τους όρους του παιχνιδιού στον συνωστισμό της
συνοικήσεως. Όλα δείχνουν ότι πρέπει τα πράγματα να αρχίσουν από την αρχή.
Μεγάλο ακόμη Λάθος ότι δεν επήραν το έτοιμο παράδειγμα που παρουσιάζει η Ελβετία.
Θα είναι ατυχία αν χαθούν άδοξα τόσο το Ευρώ όσο και η ΕΕ. Αλλά υπάρχει ελπίς να
κυριαρχήσει η Γαλλία.
---------------------------------------------
20.3.2010.
The Baseline Scenario
Metternich With A Blackberry
Posted: 20 Mar 2010 05:48 AM PDT
By Simon Johnson
If watching the twists and turns in European
politics – “should we bailout Greece?”, “should we bring in the IMF?”, “should
the Greeks go directly to the IMF, cutting out the EU?”, etc - has your head
spinning and reminds you of overly complicated and opaque episodes from the
history books, then you have actually caught the main point. European power
structures and alliances webs are being remade before your eyes.
Is this all random – just the collision of
disparate national interests with no coherent plans on any side? Or are there
some strong, deliberate, and very personal hands at work guiding key pieces into
place?
Prince
Metternich worked long and hard to manoeuvre countries and people before and
after 1815, cynically and cleverly building a system of interlocking interests
that suited him – and his employer, the Austrian/Habsburg Emperor. Is there
a modern Metternich now at work? Most definitely: Yes.
If you’ve followed the twists and turns of the
global dimensions that emerged from the financial crisis of 2008-09, you’ll know
that the IMF was transformed from an organization that was being euthanized by
the G7 to an important element in the G20’s back-up financing for emerging
markets (with the most dramatic turn of events in the run-up to the London
summit in April 2009) – and definitely part of what helped stabilize confidence
around the world.
This sequence of events created a great
opportunity for the IMF’s Managing Director, Dominique Strauss-Kahn (known to
friends and foe alike as DSK), to relaunch his political career in France – he
previously ran for the presidency but could not secure the socialist nomination,
and taking the IMF job seemed to everyone (including President Sarkozy, who
lined it up) as akin to being marooned on a desert island. But DSK is – like
Metternich – a master of the opportunity, a man who knows when to move and when
to stand still, and someone always working a network of long-cultivated European
political contacts (including socialists in Greece).
DSK’s objective is to cast himself as the
savior of Europe - undoubtedly this would play well with the French electorate –
and of course he is greatly aided by the serious underlying problems within the
eurozone in general and for Greece in particular (back
story is here). As he controls the IMF absolutely and completely, he has
access to the best global economic intelligence as well as the means to make
large loans to countries at low interest rates. He must of course bring others
with him, but this is not hard – the White House, for example, could not care
less about who ends up running Europe and at what growth rate, as long as it
does not blow up.
President Sarkozy’s aim at this point is
naturally to keep DSK and the IMF as far from the action as possible. But
Sarkozy has three problems.
1. The Greeks have learned fast how to
play international economic diplomacy – threatening to bring in the IMF in a way
that would embarass the European leadership. Without question, they are being
coached by people close to DSK. Watch the masters at work.
2. German voters really do not want to be
involved in anything that looks or feels like a bailout. A low interest rate
loan to Greece would really upset them. The Germans could do something
off-balance sheet (i.e., get their banks to provide cheap credit to Greece),
but the German banking system is already so ridden with governance problems and
hidden bailouts that this is not appealing to the elite.
3. If you provide financing to Greece at
anything other than low interest rates, the numbers simply do not make sense (we
take you through this here.) Merrill Lynch pushed back against us this week
with a report arguing that if Greece can borrow again at the level of German
interest rates, everything would be fine – this is, of course, a legitimate
point, but a cursory look at Merrill’s relatively sanguine research reports on
Greece prior to the crisis (and also at their assessments of global credit
markets prior to fall 2008) does not suggest that the “don’t worry, be happy”
scenario is high probability.
Sarkozy is also an expert tactician and he is
not finished yet – entering the weekend, the ball is definitely in his court.
Expect further “let’s do it without the IMF” options to surface now – in
particular, Sarkozy will try to scare the Germans regarding how the European
Central Bank (ECB) would be undermined if the IMF enters the arena. Sarkozy can
also commit, behind the scenes, to support
Axel Weber for the ECB presidency – something top Germans want more than
they want almost anything else in the world.
And what if Strauss-Kahn prevails and the IMF
makes a loan to Greece, would this save the day? Not necessarily – remember
that DSK’s goal is to just to look good until he leaves the Fund to run more
openly for the presidency, which is probably no more 12 months from now. His
incentive would be to put in place a relatively small program of funding that
does not ask Greece to do too much up front; if this explodes later (as seems
likely), that would not be his problem.
Sensible program design and dealing with the
core underlying issues in a reasonable manner – including confronting
the looming issue of “debt restructuring” – is not likely. This is French
electoral politics after all.
--------------------------------------------
Good insider-y and
cynical reading on Greece's debt non-problem problem that has been making the
rounds, allegedly written by an anonymous in-country banker:
GGBs: Our
debt, your problem.
If Greece
defaults, it will be the biggest sovereign default in history. If Greece is
bailed out, it will be the biggest sovereign bailout in history. That's what
you get when there's EUR 250 billion at stake. The Russian and Argentinean
defaults, both south of EUR 60 billion, were not even a quarter as big. Thing
is, as a Greek I'm as worried about the whole thing as a resident of the
fictitious "South Sea" would have been when the South Sea bubble went bust.
Here's why: Debt is not dealt with very well by economic theory. Debts net
out. For every lender there is necessarily a borrower.
Total wealth is
the dollar amount it takes to control every home, every corporation every
consumer durable and every privately owned resource. No mention of debt here
(though if you want to get difficult, you will point out that to control a
corporate you need to own both its stock and its debt, but bear with me) Thing
is, if you add a bit of debt, you untie a lot of agents' hands. If a 35 year
old heart surgeon has access to the mortgage market he can move into a
beautiful house before he collects his first ever paycheck, and he's
definitely good for the money.
That pushes up home prices. So a bit of debt definitely
pushes up total wealth. On the other hand, recent experience indicates that a
whole lot of debt leads to breakdowns. If we've all borrowed money to buy
assets and for some reason they take a break from going up, marginal borrowers
who count on selling appreciating assets to service interest on their debt
will miss their payments. Their liquidator will sell their assets. This will
drive down asset prices, which in turn will trigger margin calls to more
people and the vicious cycle can start that Irving Fischer dubbed debt
deflation. 2008 looked a lot like that and most people believe it had a lot to
do with overindebtedness.
We also need to look at savings. If a country has a lot of
savings, it can support a lot of debt. Japan has massive government debt, but
equally massive private savings. Some countries, like China have massive
savings and have to look abroad for investments. And some, like the US are the
other way round. When it comes to debt, Greece is in a uniquely privileged
situation. No, seriously! For starters, we Greeks are some of the world's
richest people.
On the official statistics alone, we are comfortably in the
world's top 40 for per capita GDP. But that's peanuts. Lest we forget, that's
our declared income. Don't quote me on this apocryphal statistic, but I'm
reliably informed that exactly six Greeks declared more than a million EUR in
income last time anybody counted. And exactly 85 declared more than half a
million. So we're probably a bit better than top 40.
Either that, or this trading floor alone has more rich
people than Greece. Hell, our new recruits for this season alone could
probably do it. If you have any doubts about Greek wealth, check out on
Bloomberg the balance sheet of the National Bank of Greece, Eurobank,
Alphabank and Piraeus bank, the top four. The four of them alone command EUR
164 billion in deposits! Slightly misleading, since they all have operations
in the Balkans, but that's almost one GDP, lying in deposits!!! More to the
point, how many Greeks do you know who keep their money in Greece? That's
merely our spending money, it's a small fraction of our savings and assets.
Don't even mention that a square meter costs less in Belgravia than in
Psychico, Philothei or Kifissia.
Bottom line, as long as Switzerland and Citibank are going
concerns (for that is where we keep the bulk of our savings), we're loaded.
Second, Greece scores well across all measures of debt but one:
We have extremely low household debt / GDP ratio.
We have extremely low corporate debt/ GDP ratio.
We have extremely low bank debt/ GDP ratio.
We have a manageable total debt / GDP ratio. Half that of
the UK or the US!
We only score poorly on sovereign debt / GDP ratio.
That's it!
Greece is a country with rich, underlevereaged savers,
underleveraged corporates and a healthy banking system whose government
happens to have borrowed a hell of a lot of money. But the world has grounds
to be scared: with rates at 5% and government debt comfortably above 100% of
GDP, servicing that debt costs 6% of GDP at the moment. GDP growth, in the
meantime has not touched 6% nominal in a long, long time.
So here's the deal: No matter what happens, the debt is now
at a level where its growth has reached escape velocity. Even if Greece were
to run zero deficit, ultimately we are heading to default. We can default now
or we can default later. Is that a big deal? Frankly, no. 75% of the debt,
probably more, is held externally. If JGBs fail to pay coupon, that's a
disaster for Japan, since 95% are held domestically. If GGBs fail to pay
coupon, it's far less catastrophic. For the debt-deflation spiral to start,
you need the debt to be internal.
With an alleged 216 billion held by foreigners (plus the
recent 8) the contagion risks mainly lie outside the border! Even the banks
who are in the news for holding all those ECB-funded GGB's aren't as long as
US banks are long Treasuries, for example, though they would probably have to
be restructured. Basically, the economy is paying 5% or even 6% of GDP to
service a debt whose failure will hurt three or four times more abroad than it
will in Greece. Do I look worried?
Supposing we default, what will be left is a AAA credit
here. Give it five years and a line will form to our door to lend us more. It
would not be fantastic for us to default, granted, because at the moment we
are in a virtual reality where a bunch of greedy foreigners lend us a fresh 5%
of GDP every year on top of what they were lending us the year before. If we
default they won't lend us again for a short while. During that period we will
have to live within our means. That will be a haircut. But it won't be a
catastrophe for Greece. Germany took a bigger GDP hit than that last year, for
example, and so did the UK!
Indeed, I'm willing to bet Greeks continue to have good
access to the international financial markets, and here's why: as I'm writing
this, Greek shipowners owe some EUR 100 billion to the international banking
system.
Even with the Baltic Dry somewhere in the dungeon, this
debt is being honored and serviced. Greek companies will be just fine,
basically. It's the government that is the joke here, not the country!
Nevertheless, a sovereign default by Greece will set off a cascade. Italy has
tons more debt than Greece and a much bigger proportion of it is held in
Italy.
That won't be a picnic. It gets worse than that, of course.
People like to talk about PIGS, but the real oink oinks of the past decade
have resided in the protestant part of the world. The United Kingdom and the
US have total debt of more than 400% of GDP. You can never grow your way out
of 400%, it's as simple as that. And this concludes my first point: be careful
what you wish for here, because Greece is a rich country that will mainly hurt
others if it defaults. Directly (through the default) and indirectly, via
contagion.
A default will have both negatives for Greeks (less money
to spend) and positives, which don't concern anybody here, so I will discuss
them separately at the end of this piece.
This brings me to my second big idea here. When the Paulson
/ Bernanke / Geithner triumvirate decided to save the banks in September of
2008, who exactly was saved? Was it the American economy, as we are led to
believe? What was the alternative? The establishment would have us believe
that there was no alternative.
It was "hold your nose and save Wall Street" or a return to
the dark ages. As Joseph Stiglitz, Willem Buiter and Paul Krugman were at
pains to point out back then, an alternative existed: we could have done a
GM/Chrysler on the banks. Expropriate the equity holders, pay 15 cents on the
dollar to the bondholders and nationalize. Had we gone down that route, there
would have been different winners and losers. Small business would have been a
massive winner.
Rather than create zombie banks that are too busy
pretending Ford is a great company (Ford owes banks 24 billion) and commercial
real estate is about to turn a corner, they would carry on extending credit to
small business. Sticking money into the zombies has had 100% the opposite
effect of what was advertised. It has caused "extend and pretend" to the
borrowers who are too big to fail and has throttled the little guy. Business
was a loser.
The newspapers have us think that bankers were the winners.
We did not do too poorly, but we are not the big winners. The big winners here
are the baby boomers. That's because they have their name against some 80% of
the value in all pension funds and insurance policies.
And if the banks had gone down, that's who holds their debt
and much of their equity. Bottom line, had the banks gone down, no insurance
product would be worth a penny more than the paper it's printed on. So
basically, the 2008 bailout sacrificed business, i.e. our generation, but
saved our parents. The US bailout was intergenerational transfer, pure and
simple. Now, our parents did not have enough kids.
The past 10 years has been the story of their struggle to
sell us their homes and their equities at the price that will allow them to
retire conveniently as they turn 65. They've thrown low interest rates at us
to induce us to borrow against the homes they are selling us, but that
backfired because low rates have pushed down their bond returns and their
dividends. And their stocks have not gone up in ten years. The final straw was
going to be the decimation of their insurance contracts and pension plans, but
Paulson, Bernanke and Geithner jumped in and saved them.
Talk about the bankers is fashionable, but in the bigger
scheme of things it was a side-show. It's pretty much the same with the Greek
situation. Yes, we Greeks have been naughty. Yes, we are overindebted. Yes, we
live above our means. But, much like the evil bankers, this has nothing
whatsoever to do with Greece. That is my main thesis here. The Greek saga (for
I refuse to see it as a tragedy) is all about saving the French and German
baby boomers' retirement.
Sleepy fund managers and insurers in the north of Europe
decided that they did not want currency risk and they did not much fancy
credit risk. Sovereign risk denominated in EUR was just the ticket for them to
deliver on their promises. So the decision was made to lend money to the Greek
government. Tons of money. Leaving out wars, more than any country has ever
paid back that escaped default. Greece had no need for this money and indeed
put it to horrible use. But Greece is not the protagonist here.
This is a domestic issue for France and Germany! The
governments of France and Germany have a choice here. They can side with the
baby boomer generation, tax its progeny and funnel the money to Greece. Or
they can refuse and have the baby boomers reap what they've sown. But the
bottom line here is that if the money had not come to Greece it would have
gone to Italy, Spain or Portugal. It wouldn't have gone to Bunds and OATs,
because they did not yield enough for these wide fund managers' taste.
The goings on in America, where nobody is thankful for
having been "saved" and where the economy is suffering the result of a
misguided, short-term decision may push the French and German government to
say "the Greeks don't deserve a bailout" and allow their insurance behemoths
to take the hit. But I would not bet on it. My money is that the baby boomers
prevail again! Make sure you've covered GGB shorts by the end of the week!!!
I, for one, hope we're allowed to default, and here's why: Once upon a time,
Greece was a model small democracy. An extremely frugal government ran tight
budgets and provided an extremely basic safety net, and truly threadbare
services for a very low cost: Tax collected was minimal.
While tax rates may have been high, collection was
virtually nil. A small oligarchy was the only source of capital and had the
acumen, education and experience to deploy it as the country developed. Old
families controlled the steel, cement, foodstuffs and construction companies
that rebuilt Greece after the war. As recently as 1980, debt/GDP was at 30%
and it would have been much lower were it not for the high costs of defense.
When Greece joined the EU in 1980, all that changed. It was party time. Money
that was sent to build the Greek infrastructure was funneled pretty much
directly into the pockets of the oligarchy as well as the new Socialist
oligarchy that emerged.
This was not chump change. It was 6% of GDP for 30 years.
With the exception of farmers, who did extremely well off of the Common
Agricultural Policy, the rest of the money went pretty much straight to Swiss
bank accounts. As an example, Greece has paid 250% over list for F16's and
Mirage fighters and has spent EUR 750 million for an airport that was built by
the same company that originally bid EUR 220 million for the project. No
prizes for guessing what happened there. Once the addiction to easy money set
in, the government of Greece was transformed from a lean provider of defense,
basic health, basic education, a basic road network and extremely basic
pensions to an auctioneer of projects to the oligarchy.
The families who control business in Greece used a system
of bribes the government was happy to accept and set up a newspaper each to
deliver threats its members would rather not. Sticks and carrots, and lots of
Euros. And once the system was established, there was no need to stick to the
money that was coming from the EU. ERM entry cost our politicians the printing
press, but thanks to low EUR rates, the government could now service
previously unthinkable amounts of debt with impunity. A residual part of that
money may have ended up in useful projects, but the bulk ended up in the
pockets of the twenty families who run Greek business.
A big chunk of that money, in turn, has been invested by
these families in bringing to Greece every foreign franchise from Starbucks
and Pizza Hut to IKEA and Stanley Kaplan, driving existing companies out of
business in the process. In summary, EU funds have done to Greece what oil did
to Nigeria, while low EUR rates have allowed the government of Greece to be
able to service a debt of 100% of GDP, most of which has gone straight to the
pockets of the oligarchy. Man on the street, with the exception of the
farmers, has not benefited one jot. This does not make all Greeks poor.
Shipowners do very well, and a natural resource called the sun is very helpful
to our 165,000 hoteliers. Man on the street never saw the benefit of the 250
billion the government has borrowed. Ergo, support for austerity now that the
bill has come is zero. You won't see anybody accept an Irish solution in
Greece.
The notion that Brussels will dictate to Greece terms on
public sector wages and impose a May deadline are, frankly, comical. The
government may like the idea, but the entire population will probably go on
strike. Needless to say, Greece can pay. If the government chooses to freeze
savings accounts it can pay the whole kahuna in one go. But the Greek people
will refuse to take any hardship. This is a matter between some French and
German baby-boomers, their government, and twenty Greek families who will
happily take more. I hope we default and the country is freed from the curse
of free money that befell it in 1980. Once our politicians have no more money
to disburse to the oligarchs, we can start to be proud Europeans.
-----------------------
21.3.2010. Μια
ενδιαφέρουσα γνώμη
From:
Hellenic Professors and PhDs Electronic Forum [mailto:HELLENIC-PROFESSORS-PHDS@HEC.GREECE.ORG]
On Behalf Of Eleftherios Botsas
Sent: Sunday, March 21, 2010 2:05 AM
To: HELLENIC-PROFESSORS-PHDS@HEC.GREECE.ORG
Subject: Greece and the EU
Ουδεν κακο
αμιγες καλου
Ελευθεριος Ν.
Μποτσας
For both Greece
and the European Union the Greek financial crisis has been a God-sent blessing.
For a short time it appeared that the Greeks had lost their philotimo and the EU
partnership. At least that’s what German legislators and government officials
implied with their continuous assaults on the Greekness of the Hellenes.
Following his
meeting with the Hellenic Prime Minister in Brussels on March 17,
José Manuel Durão Barroso, President of the European Commission, said:
“I want to say
to the Greek people that these efforts are needed, not to please Brussels or the
European partners –or the markets– but first and foremost for the future of
Greek pensions, Greek public services, the financing of schools and hospitals,
to invest in new sources of economic growth and for the prosperity of Greece and
its people. I want to stress that our rules and the Euro are there to help not
hinder getting Greece back to track.” It is interesting that he said nothing
about the rules that hinder the whole operation of the EU. Then on March 19, Mr.
Barroso declared: “we cannot prolong any further the current situation.”
Actually, the Europeans had done enough to raise questions in the minds of the
world about the wisdom of having a single monetary policy with no coordinated
fiscal policy.
The Europeans had already talked about a United States of
Europe modeled after the United States of America, but with a more humane
capitalism. The United States had no prototype for such a union of diverse
regions, but EU had. It took more than a century of trial and error before the
United States ended up with an Interstate Commerce Commission (ICC) that
governed economic relations between states, a Federal Trade Commission, a
Federal Reserves Bank with real power over money and credit, and a Supreme Court
that could order the states to integrate education and educational facilities.
Above all, it took a very nasty civil war before economically diverse states
could experience a closing of the gap between the economically prosperous states
and the “have not”
The economic differences between the Deep South and New
England were perhaps greater than those between, let us say, Germany and Greece.
However, in the former case, the central government, through taxation and
expenditures was able to reduce, eliminate, or even reverse the trend. The rule
“no bailout” may make microeconomic sense, but not necessarily macroeconomic
sense. For example, at the end of World War II the United States economy was the
only productive economy. The rest of the world was in ruins. It had demand for
everything, but no dollars to buy. The American policy makers realized that
their productive capacity could not be used in the absence of dollars or gold,
two things that were concentrated in America. The Marshall Plan was the answer.
Give the Europeans dollars so they can buy GM trucks that cannot be produced
without employing those idled workers of Detroit. That was a bailout! But was it
only the Europeans who were bailed out?
Over sixty percent of Greek imports of manufactured good
originate in the eurozone. If the Greek, the Irish, the Portuguese and the
Spanish economies go bankrupt who is going to buy the manufactures of the
North? The streets of Athens are cluttered with German-made cars. Will the
Greeks compete among themselves on buying those Audis, Mercedes etc?
Personally I am opposed to bailouts. However those debts were
incurred in the past. Are we going to destroy European integration in order to
satisfy German politicians? I hope not.
Lefteris N. Botsas, Ph.D.
Professor Emeritus
Oakland University
Rochester, Michigan, USA
-------------------------------------------
----------------------------------
By Martin Wolf
Published: March 9 2010 20:02 | Last updated: March 9 2010 20:02 Financial
Times
Ever since the federal republic was founded, Germany has had two over-riding
strategic objectives: sound money and European integration. These were the twin
imperatives learned from the calamities of the early 20th century. The euro
embodies these aims. Now they conflict with each other.
Is the right answer to rescue
sinners, thereby strengthening the cohesion of the eurozone, but threatening
monetary stability? Or is it to let sinners default, thereby strengthening
monetary credibility, but weakening cohesion? Germany could avoid such choices
before the single currency: uncompetitive countries simply devalued.
Unfortunately,
the domestic German debate assumes, wrongly, that the answer is for every member
to become like Germany itself. But Germany can be Germany – an economy with
fiscal discipline, feeble domestic demand and a huge export surplus – only
because others are not. Its current economic model violates the
universalisability principle of Germany’s greatest philosopher, Immanuel Kant.
The idea that countries are in difficulty because of their own sloppiness is
easy to reach in the case of
Greece. According to the latest Economic
Outlook from the Organisation for Economic Co-operation and Development, gross
public debt was 115 per cent of gross domestic product last year, the general
government deficit was 12.7 per cent of GDP and the current account deficit was
11.1 per cent.
This, then, would be a classic case for
intervention by the
International Monetary Fund. Normally, the latter would
offer temporary liquidity support in return for a devaluation and fiscal
stringency. Yet the German government rejects the idea that an outside body
should dictate policy to a country that shares Germany’s money. It suggests,
instead, that a
European Monetary Fund should be created, to provide
conditional liquidity support. Under the direction of the other members of the
eurozone, the EMF would dictate fiscal policy to the sinner.
Members of the German government also want
penalties to be imposed. Among the
ideas
are: suspension of European Union subsidies, the “cohesion funds”, to countries
that fail to observe fiscal discipline; suspension of voting rights in
ministerial meetings; and even suspension from the eurozone. A less
controversial idea is to enforce fines already permitted under the EU’s
“stability and growth pact”.
Have your say
on Martin Wolf’s column and read contributions by leading economists
Yet,
establishing the EMF would require a new treaty, as would exclusion from
eurozone institutions (while a country could not be stopped from using the euro
itself). Fining countries in fiscal difficulties has proved unworkable in the
past. Today, most members would need to be fined. Dream on!
We must note an even greater difficulty. The notion that the big threat is
fiscal indiscipline is false.
Greece is a special case. Today’s fiscal excesses are not the result of fiscal
indiscipline, but of private indiscipline. The latter, moreover, was an inherent
element in the workings of the eurozone itself. It is how the eurozone economy
balanced, at a reasonable level of overall demand, in the pre-crisis period.
The point is best understood from the financial balances of eurozone members in
2006, before the crisis, and 2009, at its height (see charts). The balance
between income and expenditure in the private, government and foreign sectors
must sum to zero. In 2006, Germany, the Netherlands and Austria ran huge private
surpluses, relative to GDP, while the private sectors of Portugal, Ireland,
Greece and Spain ran huge deficits. Fiscal positions seemed under control
everywhere: Ireland and Spain even ran substantial (albeit illusory) fiscal
surpluses. Meanwhile, the private surpluses of Germany and the Netherlands were
offset by huge capital outflows. In all, we see private disequilibria, but the
illusion of fiscal stability, with countries more or less in line with treaty
criteria for fiscal deficits.
Then came the crisis: overextended private sectors retrenched. By 2009, the
private sectors of almost every member were running a huge surplus: they are all
Germans now! So what are the offsets? The answer is: fiscal deficits. The
picture for Ireland and Spain is dramatic. In the short run, it is impossible to
shift external balances quickly, particularly when domestic demand in the
surplus countries is so weak.
Now Germany insists that every country should eliminate its excess fiscal
deficit as quickly as possible. But that can only happen if current account
balances improve or private balances deteriorate. If it is to be the latter,
there needs to be a resurgence in private, presumably debt-financed, spending.
If it is to be the former, there are two choices: first, current account
balances must deteriorate elsewhere in the eurozone, entailing a move to smaller
private surpluses in countries like Germany. Or, second, the overall balance of
the eurozone must shift towards surplus – a “beggar my neighbour” policy.
In practice, the most likely outcome of such fiscal retrenchment would be a
slump in countries with large external and fiscal deficits. Given the lack of
competitiveness of such external deficit countries and the weakness of demand
elsewhere in the eurozone, such slumps might become very long-lasting. The
question is whether populations would put up with this. If not, political crises
will emerge, with inherently uncertain consequences.
Let me put the point starkly: Germany’s structural private sector and current
account surpluses make it virtually impossible for its neighbours to eliminate
their fiscal deficits, unless the latter are willing to live with lengthy
slumps. The problem could be resolved by a eurozone move into external
surpluses. I wonder how the eurozone would explain such a policy to its global
partners. It might also be resolved by an expansionary monetary policy from the
European Central Bank that successfully spurred private spending in the surplus
countries and also raised German inflation well above the eurozone average.
Germany is in a trap of its own devising. It wants its neighbours to be as like
itself as possible. They cannot be, because its deficient domestic demand cannot
be universalised. As another great German philosopher, Hegel, might have said,
the German thesis demanded a Spanish antithesis. Now that the private sector’s
bubble has burst, the synthesis is a eurozone fiscal disaster. Ironically,
Germany must become less German if the eurozone is to become more so.
martin.wolf@ft.com
More columns at
www.ft.com/martinwolf
--------------------------------------------------------
17.32010 Στο τραπέζι κρατά ο πρωθυπουργός το «χαρτί» του ΔΝΤ
Σημ Π. ¨Ηφ. Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε
με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τις μαρτυρίες που αναδεικνύουν πέραν πάσης αμφιβολίας
την πραγματική δομή, λειτουργίες, θεμελιώδη ελλείμματα της ΕΕ και τις
συμπαρομαρτούσες συμπεριφορές. Η συνέντευξη του πρωθυπουργού με τον κ. Μπαρόζο
ήταν για όσους είναι παρατηρητικοί, συγκλονιστική. Μιλούσαν καθισμένοι σε δύο
διαφορετικά αεροπλάνα που κινούνταν σε διαφορετική κατεύθυνση και σε διαφορετικό
ύψος. Είναι η παταγώδης αποτυχία ενός συστήματος του οποίοι οι δύο δίσκοι της
πλάστιγγας, του πολιτικού ορθολογισμού και του ανορθολογισμού, η ανισορροπία
γίνεται ολοένα και πιο μεγάλη.
Η ΕΕ, γράψαμε συχνά, αναδείχθηκε από τις ίδιες
τις κοινωνίες, ως ένα καταπληκτικό μετά-νεοτερικό εθνοκρατοκεντρικό φαινόμενο.
Όμως, η ανοδική φορά και ο πολιτικός ανορθολογισμός συναρτάται με το κλείσιμο
της στρόφιγγας των λανθασμένων αναλύσεων και εκτιμήσεων. Εκείνων δηλαδή των
αναλύσεων που τις τρεις τελευταίες δεκαετίες έβλεπαν μια δημόσια ευρωπαϊκή
σφαίρα κοσμοπολίτικη, διεθνιστική και περίπου αλτρουιστική. Μια φανταστική
δημόσια σφαίρα που βόλευε τους διεθνιστικούς ευσεβείς τους πόθους για διάλυση
των εθνών, εγκαθίδρυση απάτριδων γραφειοκρατών διοικητικών μηχανισμών και
επίτευξη ενός άκακου μηχανισμού κατανομής των πόρων. Σε τέτοιου είδους
διαστρεμμένους κόμβους ενώνονταν τα ιδεολογικά νήματα που δημιούργησαν την
προαναγγελθείσα κρίση και τον σημερινό γόρδιο δεσμό πρώτο θύμα του οποίου είναι
η Ελλάδα. Το πρόβλημα ότι οι κράχτες της άκακης δημόσιας σφαίρας συνεχίζουν να
διδάσκουν, να περιφέρονται στα κυβερνητικά γραφεία και να ελίσσονται χωρίς να
ζητούν συγνώμη για τα μεγάλα κακά που προκάλεσαν. Σίγουρα, η έκφραση
επιστημονικής κρίσης είναι ελεύθερη όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Αυτό όμως
προϋποθέτει ότι στα πανεπιστήμια υπάρχει κάποιου είδους επιστημονικής
αυτοκάθαρσης όταν λέγονται τόσο μεγάλα και τόσο πολλά λάθη όπως έγινε με
τους έλληνες "ευρωαπαιολόγους" τις τρις τελευταίες δεκαετίες. Η στοχαστική
διαφθορά, όπως ξανά-υποστηρίξουμε, είναι πολύ μεγάλο κακό για ένα τόπο όταν έχει
την δυνατότητα αυτοτροφοδότησης και μεγέθυνσης ενός μεγάλου αριθμού παρασιτικά
ζώντων δρώντων οι οποίοι έτσι επιστημονικά μεταμφιεσμένοι όπως είναι εισέρχονται
στην συνέχεια μέσα στην δημόσια σφαίρα και την διαφθείρουν στοχαστικά.
Ακαδημαϊκή ανεξαρτησία αξίζει να την απολαμβάνει μια επιστημονική κοινότητα μόνο
όταν την χρησιμοποιεί για ανεβαίνει σε ολοένα και πιο υψηλές ποιοτικές βαθμίδες.
Που είναι λοιπόν η ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα για την οποία πολλοί σώρευσαν
βουνά βιβλιοσκουπιδιών και επιφυλλιδοσκουπιδιών;
enet.gr, 20:25 Τετάρτη 17 Μαρτίου 2010 Στο τραπέζι κρατά ο πρωθυπουργός το «χαρτί»
του ΔΝΤ
Γ. Παπανδρέου: Είναι ανήθικο οι θυσίες του λαού
να πηγαίνουν σε τόκους
Η δημιουργία ενός ευρωμηχανισμού στήριξης αποτελεί
οικονομικό, αλλά και ηθικό ζήτημα, υπογράμμισε ο Γιώργος Παπανδρέου, μετά τη
συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζοζέ Μπαρόζο. Όπως τόνισε, η Ελλάδα
δανείζεται με παράλογα επιτόκια, με αποτέλεσμα τα οφέλη από τις θυσίες των
πολιτών να εξανεμίζονται. Ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν ζητά οικονομική βοήθεια.
Δεν απέκλεισε, ούτε σήμερα, το ενδεχόμενο προσφυγής στο ΔΝΤ.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Ελλάδα δεν αποκλείει καμία
προοπτική. Πρόσθεσε, όμως, ότι η Ελλάδα προτιμά μία ευρωπαϊκή λύση.
Η κρίση προσφέρει μία ευκαιρία, όχι στην Ελλάδα, αλλά στην
Ευρώπη, να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση κάθε μελλοντικής
κρίσης, πρόσθεσε. Ο Γ. Παπανδρέου επανέλαβε ότι η Ελλάδα δεν ζήτησε οικονομική
βοήθεια, αλλά πολιτική στήριξη, την οποία έλαβε ξεκάθαρα από τους εταίρους και
τα όργανα της Ε.Ε. Εξακολουθεί, όμως να δανείζεται με επιτόκια που ξεπερνούν το
6%, υπογράμμισε.
Κάνοντας αναφορά στα μέτρα λιτότητας, τόνισε ότι είναι
οδυνηρά, αλλά απαραίτητα για να γίνουν οι αλλαγές που θα εξασφαλίσουν τη
μελλοντική ευημερία των Ελλήνων. Επισήμανε ότι έχει εκπληρώσει τις υποχρέωσεις
της απέναντι στους εταίρους και έχιε προχωρήσει ταχύτερα και μακρύτερα απ' ότι
είχε ζητηθεί. Ανέφερε πως ήδη πολλά από τα μέτρα που είχαν προγραμματιστεί για
τον ερχόμενο Μάιο έχουν ήδη ψηφιστεί, ενώ άλλα θα εφαρμοστούν μέσα στον Απρίλιο.
"Η Κομισιόν θα είναι στο πλευρό σας"
Από τη μεριά του, ο Ζοζέ Μπαρόζο δήλωσε ότι η Ελλάδα
βρίσκεται στον σωστό δρόμο και εκτίμησε ότι η κατάσταση έχει αλλάξει προς το
καλύτερο, σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα. Χαρακτήρισε αξιοθαύμαστο
επίτευγμα, όσα έχει κάνει η ελληνική κυβέρνηση και διασκέδασε τις ανησυχίες για
το ενδεχόμενο βαθιάς ύφεσης, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη
ανάπτυξη με το δημόσιο χρέος εκτός ελέγχου.
Απευθυνόμενος στον ελληνικό λαό, είπε ότι οι προσπάθειες
είναι αναγκαίες, όχι για να ευχαριστηθούν οι Βρυξέλλες και οι αγορές, αλλά για
το μέλλον και την ευημερία της χώρας. "Οι κανόνες της Ευρωζώνης έχουν
θεσμοθετηθεί για να βοηθούν και όχι για να δημιουργούν εμπόδια", πρόσθεσε.
Όσον αφορά στην έμπρακτη στήριξη, ανέφερε ότι οι υπουργοί
Οικονομικών της Ε.Ε. αποφάσισαν να βοηθήσουν, αν υπάρχει ανάγκη. Πρόσθεσε ότι ο
Γ. Παπανδρέου επιβεβαίωσε πως σε αυτό το στάδιο δεν είναι αναγκαίο.
Ολοκληρώνοντας της δηλώσεις του, δήλωσε ότι η Κομισιόν
βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας.
---------------------------------------------
14.3.΄2010. Βασίλης Βιλιάρδος: "Το συνδικάτο του διαβόλου"
Σημ. Π. Ήφ. Παραθέτω ακόμη μια ανάλυση του
Βασίλη Βιλιάρδου ο οποίος, όπως γίνεται αντιληπτό στηρίζεται σε έρευνα αλλά
και εκτιμήσεις που δεν είναι αυθαίρετες. Μιλά για το συνδικάτο του διαβόλου.
Εγώ στα κείμενά μου μιλώ για επιστροφή στην βαρβαρότητα (βλ.
το προηγούμενο σημείωμά μου). Σε συζήτηση με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές
προχθές με ρώτησαν κατά πόσο αυτό είναι χαρακτηρισμός ή αξιολογική κρίση. Τους
απάντησα ότι ασφαλώς και δεν είναι. Είναι περιγραφή των φαινομένων που
διαφεύγουν της κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης. Συνολικά, αυτά τα φαινόμενα,
προστιθεμένων και αυτών που περιγράφει ο κ Βιλιάρδος, θα το ονόμαζα έλλειμμα
ορθολογιστικής πολιτικής οργάνωσης στο εσωτερικό των κρατών και έλλειμμα
ορθολογιστικής διακρατικής διακυβέρνησης. Τα αίτια είναι πολλά και τα
περιγράφουμε στα βιβλία μας. Είναι τα αίτια πολέμου στις πολλές και
πολυσχιδείς τους εκφάνσεις. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί μιλούν και γράφουν ως
και αυτά τα αίτια να μ ην υπάρχουν.
ΟΙ ΣΥΝΔΙΚΟΙ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ: Το κυριαρχικό δόγμα του αμερικανικού μονοπωλιακού
καπιταλισμού, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ΔΝΤ, οι κρυφές «παγίδες» του
Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου και οι κίνδυνοι για την Ελλάδα
Το Μάρτιο του 2006,
σε ανάλυση μας με τον τίτλο «Οι μικρές Οικονομίες υπό απειλή εξαφάνισης»
(δημοσιεύθηκε τότε σε ένα «εξειδικευμένο» περιοδικό), υποστηρίζαμε τα εξής:
“Η απειλή εξαφάνισης
των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (κατά το «πρότυπο» του διαρκούς περιορισμού της
μεσαίας τάξης στις καπιταλιστικές κοινωνίες), είναι μία ιδιαίτερα επικίνδυνη
προοπτική για τα μικρά κράτη - αφού αυτά δεν διαθέτουν ισχυρές πολυεθνικές
εταιρείες. Οι όποιες ελάχιστες μεγάλες, συνεχίζαμε, δεν μπορεί
παρά να εξαγορασθούν κάποια στιγμή, με αποτέλεσμα να μείνουν χωρίς κανένα όπλο
στο διεθνή συσχετισμό δυνάμεων και στις πολεμικές συρράξεις οικονομικής φύσεως
που, χωρίς καμία αμφιβολία, τον διακρίνουν (και μάλλον θα ενταθούν).
Η ένταξη στα διεθνή, τύπου
Ε.Ε., συστήματα φαίνεται εν πρώτοις να θεωρείται η λύση του προβλήματος για
τις περισσότερες από τις μικρές Οικονομίες - η οποία όμως ουσιαστικά τις
τοποθετεί στη θέση του «δορυφόρου» των ανεπτυγμένων. Κατά την άποψή μας, όλες
αυτές οι «συναινετικές κινήσεις» καταδεικνύουν μία νέα μορφή επέκτασης των
ανεπτυγμένων χωρών, αντίστοιχη της αποικιοκρατικής των περασμένων αιώνων - με
μοναδική διαφορά το «ευγενικότερο» πρόσωπο και τις εκλεπτυσμένες (νεοφιλελεύθερες)
μεθόδους.
Η ενίσχυση των «αδύναμων»
χωρών από τα κοινά «Ταμεία Συνοχής» είναι μάλλον ένας άμεσος
βραχυπρόθεσμος δανεισμός («τύπου» Δ.Ν.Τ./Μπρέτον-Γουντς προς τις
αναπτυσσόμενες-υπερχρεωμένες χώρες, όπου στην αρχή απαιτούσε εκροές χρημάτων
προς τις φτωχές χώρες με αντίτιμο την υποχρέωση εξυγίανσης/ιδιωτικοποίησης των
κρατικών εταιρειών τους, ενώ στη συνέχεια, παρά τις θυσίες αυτών των χωρών,
εξελίχθηκε σε εισροές προς τις ανεπτυγμένες – βλ. Έκθεση Ο.Η.Ε.
από το 1992, η οποία αποκάλυψε ότι από το 1983 έως το 1990 η καθαρή εκροή
Κεφαλαίων από τον Τρίτο Κόσμο, με προορισμό τις πλούσιες χώρες,
έφτασε τα 150,5 δις $), ο οποίος θα επιστραφεί με πολλούς και διάφορους
τρόπους - έμμεσα στην αρχή και άμεσα στη συνέχεια.
Για παράδειγμα (έμμεση
επιστροφή), τα έργα υποδομής που δημιουργούνται βοηθούν στην επιτυχημένη
τοποθέτηση των ευρωπαϊκών αλυσίδων οι οποίες, παίρνοντας μερίδια αγοράς από
τις τοπικές με τα δικής τους παραγωγής προϊόντα, «εισάγουν πλούτο» στις χώρες
προέλευσης τους. Στη συνέχεια, αφού ενισχυθούν-εδραιωθούν, εξαγοράζουν τους
ανταγωνιστές τους και διευρύνουν «μονοπωλιακά» την κερδοφορία τους,
επανεξάγοντας την (συνεχής μείωση της «φορολογικής βάσης» των μικρών κρατών).
Επί πλέον, η υποχρέωση για
μείωση του δημόσιου χρέους και του ελλείμματος (ο βασικός όρος της ένταξης),
θα έχει σαν αποτέλεσμα, για τις μικρές Οικονομίες και το Δημόσιο τομέα τους.
την πώληση των υγιών (κοινωφελών ως επί το πλείστον) επιχειρήσεων, μέσω των
διαφόρων ιδιωτικοποιήσεων (εισαγωγή τους στο Χρηματιστήριο, περαιτέρω δημόσιες
εγγραφές των ήδη εισηγμένων κ.α.), στις οποίες κατά κύριο λόγο θα συμμετέχουν
ξένοι επενδυτές.
Εκτός αυτού, θα επιφέρει
την αναστολή λειτουργίας των μη υγιών δημόσιων επιχειρήσεων, για τις οποίες
δεν υφίσταται η δυνατότητα ιδιωτικοποίησης, με αποτέλεσμα να «συμπληρωθεί» ο
ελεύθερος χώρος που θα δημιουργηθεί από τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες -
αυξάνοντας ακόμη περισσότερο το μέγεθος τους, αλλά και την επιρροή τους στα
εσωτερικά των μικρότερων χωρών.
Υποθέτουμε (προβλέπουμε)
δυστυχώς ότι, όταν όλα αυτά θα έχουν συντελεσθεί και οι διεθνείς εταιρείες θα
έχουν κυριαρχήσει, τότε θα μειωθούν και οι φορολογικοί συντελεστές προς όφελός
τους. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται από τις εκάστοτε κυβερνητικές εξαγγελίες για
μείωση της φορολογίας στο απώτερο μέλλον.
Ενισχυτικό των παραπάνω
και σύμφωνα με τον Ελβετό
J.
Ziegler,
είναι η «συμφωνία κυρίων» (gentlemen
agreement)
με τους μελλοντικούς «κυρίαρχους όλων των αγορών», η «αμερικανική συναίνεση»
(μονοπωλιακό δόγμα) κατά άλλους, η οποία βασίζεται στις ακόλουθες αρχές:
ΟΙ ΔΕΚΑ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
(1) Σε κάθε «χρεωστικό» (λαμβάνων
πιστώσεις ή επιχορηγήσεις) κράτος, είναι απαραίτητη μία αναμόρφωση του
φορολογικού συστήματος, κάτω από δύο βασικές συνιστώσες:
α. Μείωση της φορολογικής
επιβάρυνσης των ανώτατων εισοδημάτων (έτσι ώστε να υποκινηθούν οι πλουσιότεροι
στη διενέργεια παραγωγικών επενδύσεων) και
β. επέκταση της
φορολογικής βάσης, με την έννοια της κατάργησης των φορολογικών ελαφρύνσεων (απαλλαγών)
των χαμηλών εισοδημάτων, με στόχο την μέσω αυτών αύξηση των φόρων που
εισπράττουν οι μικρές (χρεωστικές) Οικονομίες.
(2) Γρήγορη και
ολοκληρωμένη απελευθέρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών.
(3) Εξασφαλισμένη ίση
μεταχείριση των εσωτερικών με τις εξωτερικές (ξένες) επενδύσεις, με σκοπό την
ασφάλεια των τελευταίων και επομένως την αύξηση τους.
(4) Όσο το δυνατόν «βαθύτερη»
διάσπαση (κατάτμηση, διαίρεση) του Δημοσίου τομέα, με την ιδιωτικοποίηση όλων
των επιχειρήσεων που βρίσκονται άμεσα ή έμμεσα στην ιδιοκτησία του κράτους.
(5) Ευρύτερη αναδιάρθρωση
των μικρομεσαίων Οικονομιών, με στόχο την εξασφάλιση του ελεύθερου
ανταγωνισμού μεταξύ των διαφόρων επιχειρηματικών δυνάμεων που
δραστηριοποιούνται σε αυτές.
(6) Ενδυνάμωση των
μεθόδων προστασίας της ιδιωτικής περιουσίας (των ξένων).
(7) Προώθηση της
απελευθέρωσης των εμπορικών συναλλαγών με τον υψηλότερο δυνατόν ρυθμό, με
ελάχιστο στόχο την ετήσια μείωση κατά 10% των μέσων τελωνειακών επιβαρύνσεων.
(8) Προτεραιότητα των
επενδύσεων και των «επιδοτήσεων» στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, επειδή το
ελεύθερο εμπόριο «προωθείται» κυρίως μέσω των εξαγωγών. Όσον αφορά τις
κρατικές δαπάνες, οφείλουν να προτιμηθούν εν πρώτοις τα έργα υποδομής (αυτές
δηλαδή που έχουν σχέση με την γρήγορη και ασφαλή διακίνηση των προϊόντων των
ξένων «κατακτητών» - δρόμοι, αεροδρόμια, λιμάνια κ.α.).
(9) Μείωση ή σταθεροποίηση
των κρατικών ελλειμμάτων των μικρομεσαίων Οικονομιών.
(10) Επίτευξη διαφάνειας
στην αγορά: Οι κρατικές επιχορηγήσεις των ιδιωτικών και λοιπών επιχειρήσεων
δεν επιτρέπονται, ενώ τα κράτη του «τρίτου κόσμου», τα οποία επιδοτούν τα
καθημερινά είδη πρώτης ανάγκης, έτσι ώστε να διατηρήσουν χαμηλές τις τιμές
τους για τους πολίτες τους, υποχρεώνονται να σταματήσουν την εφαρμογή της
συγκεκριμένης πολιτικής.”
Σήμερα, σχεδόν τέσσερα
χρόνια μετά από τότε και ενώ η χρηματοπιστωτική κρίση εξελίσσεται «απειλητικά»
σε δημοσιονομική, με αφετηρία την Ελλάδα (άρθρο μας:
Η ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΣΕΩΝ: Η αναμενόμενη δημοσιονομική κρίση
πλήττει πρώτα τη χώρα μας, καθιστώντας την ανυπεράσπιστο στόχο των κερδοσκόπων
και ωρολογιακή βόμβα μεγάλης ισχύος στα θεμέλια της Ευρωζώνης.
12/12/2009), οι «μηχανισμοί»
του «αδρανούς» διεθνούς κεφαλαίου φαίνεται να «εποφθαλμιούν» τις ανεπτυγμένες
πλέον δυτικές χώρες, ξεκινώντας προφανώς από τις μικρότερες.
Ο συχνά άκρατος δανεισμός
των κρατών, ο οποίος συνδέθηκε εσφαλμένα με την κατανάλωση στη θέση των
παραγωγικών επενδύσεων, η δεδομένη «αναλγησία» κάποιων κυβερνήσεων, οι οποίες
σπαταλούσαν αφειδώς δημόσιους πόρους (αντί να διαχειρίζονται ισοσκελισμένα τα
υφιστάμενα έσοδα), η ανάληψη πιστώσεων εκ μέρους των κρατών από τους
κερδοσκόπους, «εν απουσία» διακρατικών «ταμείων συνοχής» και τόσα άλλα «λάθη»
δημιούργησαν, κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, έναν εξαιρετικά
επικίνδυνο, απρόσωπο εχθρό - το διεθνές κεφάλαιο, το οποίο απειλεί να τις
καταστρέψει ολοσχερώς. Θεωρώντας ότι ο βασικότερος αμυντικός «μηχανισμός»
αυτού του Κεφαλαίου είναι το ΔΝΤ, θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε, όσο
καλύτερα μπορούμε, κάποιες «ιδιαιτερότητες» του.
ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ
ΤΑΜΕΙΟ
Το
IMF
(International
Monetary
Fund)
είναι ένας «εξειδικευμένος» μηχανισμός των Ηνωμένων Εθνών, συγγενής με τη
Διεθνή Τράπεζα, με έδρα την Ουάσινγκτον. Ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1944, ενώ
ουσιαστικά ξεκίνησε τη λειτουργία του το Μάρτιο του 1947, σαν αποτέλεσμα των
αποφάσεων της διάσκεψης του
Bretton
Woods,
οι οποίες αφορούσαν την «ανοικοδόμηση» του παγκόσμιου οικονομικού «συστήματος».
Στις υπευθυνότητες του
συγκαταλέγονται η προώθηση της διεθνούς συνεργασίας στη νομισματική πολιτική,
η επέκταση του παγκόσμιου εμπορίου, η σταθεροποίηση των συναλλαγματικών
ισοτιμιών, η παροχή πιστώσεων, η επιτήρηση της πολιτικής του χρήματος και η
προσφορά «τεχνικής» βοήθειας. Το ΔΝΤ έχει σήμερα 186 μέλη-χώρες, το
δικαίωμα ψήφου των οποίων καθορίζεται από το μερίδιο τους στα κεφάλαια του «οργανισμού».
Οι αποφάσεις του ΔΝΤ οφείλουν να λαμβάνονται με πλειοψηφία 85%, ενώ τα μέλη με
τα μεγαλύτερα «μερίδια ψήφου» είναι τα εξής:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι:
Μερίδια ψήφου στο ΔΝΤ (2007)
Χώρες-μέλη |
Μερίδια Ψήφου |
|
|
Η.Π.Α. |
16,77% |
Ιαπωνία |
6,02% |
Γερμανία |
5,88% |
Γαλλία |
4,86% |
Μ. Βρετανία |
4,86% |
Κίνα |
3,66% |
Πηγή:
IMF
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
Το ΔΝΤ απασχολεί 2.700
άτομα υπό την ηγεσία ενός διευθύνοντος συμβούλου (σήμερα του Γάλλου, πρώην
υπουργού οικονομικών, κ.
D.
Strauss-Kahn)
ο οποίος, με βάση μία άτυπη συμφωνία μεταξύ των Η.Π.Α. και μερικών ευρωπαϊκών
χωρών, οφείλει να είναι πάντοτε Ευρωπαίος. Ο πρώτος «αντικαταστάτης» του
αντίθετα (First
Deputy
Managing
Director) είναι
πάντοτε αμερικανός – σήμερα ο κ.
John
Lipsky.
(α) Αντικείμενο και
Στόχοι: Όταν ένα μέλος του ΔΝΤ αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες,
έχει τη δυνατότητα να ζητήσει τη βοήθεια του «ταμείου». Το ΔΝΤ τότε παρέχει
πιστώσεις περιορισμένης διάρκειας στις χώρες που αιτούνται τη συνδρομή του, οι
οποίες όμως είναι συνδεδεμένες με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Για παράδειγμα,
απαιτείται η άμεση μείωση των δημοσίων δαπανών, ο χαμηλός πληθωρισμός, η
αύξηση των εξαγωγών, καθώς επίσης η απελευθέρωση του χρηματοπιστωτικού κλάδου.
Επί πλέον απαιτούνται «διαρθρωτικές αλλαγές», όπως η ιδιωτικοποίηση των «κοινωφελών»
δημοσίων επιχειρήσεων (κυρίως των τραπεζών, της ύδρευσης, του ηλεκτρισμού και
της επικοινωνίας – προφανώς λοιπόν των εξαιρετικά κερδοφόρων μονοπωλιακών),
καθώς επίσης η απόλυση ορισμένων «ομάδων» εργαζομένων.
Η βοήθεια εκ μέρους του
ΔΝΤ συνδέεται πολύ συχνά με προϋποθέσεις «Χρηστής Διακυβέρνησης» (Good
Governance),
όπως για παράδειγμα η καταπολέμηση της διαφθοράς, ο περιορισμός της διαπλοκής
κλπ. Οι στόχοι του είναι, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, η προώθηση της διεθνούς
συνεργασίας στη νομισματική πολιτική, η σταδιακή επέκταση του παγκοσμίου
εμπορίου, η σταθεροποίηση των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών, η παροχή
βραχυπρόθεσμων πιστώσεων για την εξισορρόπηση των ελλειμμάτων, η επιτήρηση της
πολιτικής χρήματος, η απελευθέρωση των υφισταμένων διεθνών συναλλαγών από τους
κρατικούς περιορισμούς και η παροχή τεχνικής βοήθειας.
(β) Τρόποι
επίτευξης των στόχων: Κάθε χώρα-μέλος λαμβάνει μία επονομαζόμενη «στάθμιση»,
σύμφωνα με την οποία καθορίζονται οι υποχρεώσεις χρηματικής συμμετοχής της στο
ταμείο του ΔΝΤ (σε χρυσό, συνάλλαγμα και τοπικό νόμισμα), τα δικαιώματα της σε
παροχή πιστώσεων, η βαρύτητα της ψήφου, καθώς επίσης το ύψος των πιστώσεων που
μπορεί να απαιτήσει.
Περαιτέρω, όταν ένα
κράτος-μέλος βρεθεί σε οικονομική δυσκολία, έχει κατ’ αρχήν τη δυνατότητα να «αιτηθεί»
την παροχή πίστωσης εκ μέρους του ΔΝΤ. Η πίστωση αυτή είναι συνδεδεμένη με τις
προϋποθέσεις που αναφέραμε προηγουμένως (μείωση των δημοσίων δαπανών κλπ), τις
οποίες είναι υποχρεωμένο να τηρήσει.
Από το 1969 και μετά
ισχύουν τα ονομαζόμενα «Ειδικά Δικαιώματα Λήψης» («ΕΔΛ» - δικός
μας όρος για συντόμευση). Σύμφωνα με αυτά, ένα κράτος-μέλος έχει το δικαίωμα
να αγοράσει συνάλλαγμα, με τη μεσολάβηση του ΔΝΤ. Για το συνάλλαγμα αυτό, το
κράτος-μέλος πληρώνει με «ΕΔΛ». Το «ΕΔΛ» είναι λοιπόν ένα είδος «παγκοσμίου
χρήματος», το οποίο αφορά τη διακίνηση των συναλλαγών των κεντρικών τραπεζών
και καθορίζεται ως εξής:
-
Τα «ΕΔΛ» προσφέρονται σε
συγκεκριμένο ύψος
-
Για τα «ΕΔΛ» πρέπει να
πληρώνονται τόκοι
-
Μέσω των «ΕΔΛ» αυξάνεται
σημαντικά η διεθνής ρευστότητα (πιστωτική επέκταση)
-
Σε κάθε αύξηση των «ΕΔΛ»,
ελέγχεται εάν υπάρχει παγκοσμίως ανάγκη εξουδετέρωσης ενδεχόμενων
πληθωριστικών τάσεων
Για παράδειγμα, όταν η
Τουρκία (αναπτυσσόμενη χώρα) απευθύνεται στο ΔΝΤ, επειδή χρειάζεται συνάλλαγμα
για την πληρωμή των υποχρεώσεων της, τότε το ΔΝΤ ορίζει μία χώρα – για
παράδειγμα τις Η.Π.Α.- με υψηλά συναλλαγματικά αποθέματα. Η χώρα αυτή τότε (οι
Η.Π.Α.) πουλάει στην Τουρκία συνάλλαγμα, λαμβάνοντας έναντι αυτού «ΕΔΛ».
(γ) «Εξάρτηση»:
Αρχικά το ΔΝΤ ήταν «προγραμματισμένο» έτσι ώστε, όταν μία χώρα-μέλος
αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα, να έχει αυτόματα το δικαίωμα να λάβει
ΔΝΤ-πιστώσεις. Ουσιαστικά λοιπόν ήταν ένα πραγματικό ταμείο συνοχής, το οποίο
εξασφάλιζε πιστώσεις στα κράτη που τις είχαν ανάγκη - χωρίς να απαιτείται η
ανάληψη δανείων εκ μέρους τους από τους διεθνείς κερδοσκόπους, με τοκογλυφικά
επιτόκια.
Μετά τον πόλεμο της Κορέας
όμως, η μεγάλη αύξηση των ενεργειακών τιμών δημιούργησε κρίσεις στα ισοζύγια
πληρωμών πολλών χωρών. Τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο «εισήχθη» η «εξάρτηση»
- δηλαδή, τα κράτη δεν είχαν πλέον το δικαίωμα να ζητήσουν ΔΝΤ-πιστώσεις, εάν
δεν τις συνέδεαν με την ανάληψη συγκεκριμένων δεσμεύσεων, όπως για παράδειγμα
τότε την «απελευθέρωση» των συναλλαγματικών ελέγχων και την εξουδετέρωση των
εμπορικών περιορισμών.
Επίσης έπαψαν να
χορηγούνται «εφ άπαξ» πιστώσεις (αρχικά με το ΔΝΤ-δάνειο στη Χιλή το 1956 και
στην Ταϊτή το 1958), με την έννοια ότι η συνολική χρηματοδότηση παρεχόταν «με
δόσεις» - οι οποίες εξαρτιόταν πλέον τόσο από τη λήψη των μέτρων, όσο και από
τα αποτελέσματα τους στην οικονομία της εκάστοτε χώρας.
Η «εξάρτηση» ήταν μία
πρωτοβουλία των Η.Π.Α., η οποία στην αρχή δεν έγινε αποδεκτή από άλλα
κράτη-μέλη, τα οποία είχαν την άποψη ότι οι ΔΝΤ-πιστώσεις ήταν δικαίωμα των
μελών, σύμφωνα με την ιδρυτική συμφωνία του ΔΝΤ (Articles
of
Agreement). Εν
τούτοις, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ΔΝΤ (Η.Π.Α.) έθετε πάντοτε «βέτο»,
όταν οι αιτήσεις των κρατών-μελών για πίστωση δεν «συνέπλεαν» με την ιδέα της
«εξάρτησης». Το γεγονός αυτό οδήγησε τα μέλη του ΔΝΤ να απευθύνονται κατ’
αρχήν στις Η.Π.Α. και όχι στο ΔΝΤ, όταν ήθελαν να ζητήσουν πιστώσεις. Έτσι, η
αρχή της «εξάρτησης» ίσχυσε πρακτικά, παρά τις αντιρρήσεις πολλών κρατών-μελών
του ΔΝΤ.
(δ) Πιστωτές:
Μέχρι το 1977, πιστωτές του ΔΝΤ ήταν τόσο οι αναπτυσσόμενες χώρες, όσο και οι
βιομηχανικές – για παράδειγμα, η Μ. Βρετανία ήταν ανέκαθεν ένας από τους
μεγαλύτερους. Έως τότε η «εξάρτηση» δεν χρησιμοποιούταν, όσον αφορά τη Μ.
Βρετανία, η οποία ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη του ΔΝΤ. Το γεγονός όμως αυτό
άλλαξε μετά την πολλαπλή υποτίμηση της Στερλίνας, όπου για πρώτη φορά το ΔΝΤ
συνέδεσε την παροχή δανείου (stand-by-credit
που ζητήθηκε από τη
Μ. Βρετανία το 1977), με την ανάληψη σημαντικών δεσμεύσεων εκ μέρους της -
όπως για παράδειγμα τον περιορισμό των κοινωνικών δαπανών και την κατάργηση
των ελέγχων στις εισαγωγές.
Από τη στιγμή εκείνη και
μετά το ΔΝΤ θεωρήθηκε σαν η τελευταία λύση για την αναζήτηση πιστώσεων, επειδή
σήμαινε αυτόματα την ανάμιξη μίας χώρας (κυρίως των Η.Π.Α.) στα εσωτερικά
ζητήματα κάποια άλλης (απώλεια της Εθνικής κυριαρχίας). Έκτοτε έπαψαν να
αιτούνται τη βοήθεια του οι βιομηχανικές χώρες, οι οποίες δεν ήθελαν προφανώς
την ανάμιξη των Η.Π.Α. στα εσωτερικά τους θέματα.
Ουσιαστικά λοιπόν, το ΔΝΤ
μετατράπηκε σε ένα «μηχανισμό ελέγχου», στην υπηρεσία των ανεπτυγμένων χωρών –
του «πρώτου κόσμου», εις βάρος του «τρίτου». Σύμφωνα δε με το μεγαλύτερο
επικριτή του ΔΝΤ, τον κ.
J.
Stiglitz, ο
οργανισμός αυτός είναι ο κατ’ εξοχήν μηχανισμός επιβολής της «Αμερικανικής
συναίνεσης», των δέκα εντολών δηλαδή που αναφέραμε στην αρχή του
κειμένου - προφανώς όργανο επιβολής της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
(ε) Απόψεις και
παραδείγματα: Ουσιαστικά θεωρείται πως το ΔΝΤ, όταν αποφασίζει να «βοηθήσει»
κάποια χώρα που «αιτείται» τη συνδρομή του, έχει σαν κύριο στόχο την
εξασφάλιση των πιστωτών της – ιδιαίτερα των τραπεζών και δη των αμερικανικών.
Πρόκειται λοιπόν για ένα «σύνδικο πτώχευσης», ο οποίος δεν
ασχολείται καθόλου με την δημιουργία προϋποθέσεων παραγωγής πλούτου, στη χώρα
που αναμιγνύεται (άρθρο μας:
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΛΟΥΤΟΥ: Οι κίνδυνοι της βιαστικής υιοθέτησης ενός λανθασμένου «αναδιανεμητικού»
τρόπου κοινωνικής οργάνωσης, σε περίοδο ύφεσης L, σε μη ανταγωνιστικές, σε
υπερχρεωμένες, σε «διαρθρωτικά» βαριά ασθενείς και σε μη εκπαιδευμένες «κεφαλαιοκρατικά»
Οικονομίες 15/11/2009
). Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται από
την «ποιότητα» των μέτρων που προτείνει, πόσο μάλλον από το ότι δεν «υπεισέρχεται»
καν στη διαδικασία να προσαρμόσει τα μέτρα στις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε
χώρας - ακολουθώντας σταθερά την ίδια πολιτική για όλες ανεξαιρέτως.
Η πλέον αντιπροσωπευτική
καταστροφή που προκάλεσαν οι συνεργάτες του ΔΝΤ σε μία χώρα είναι αυτή της
Αργεντινής, στην οποία επέβαλλαν μία οικονομική και χρηματοπιστωτική
πολιτική που εξυπηρετούσε αποκλειστικά τα συμφέροντα των ξένων τραπεζών (των
αμερικανικών εν προκειμένω). Το ΔΝΤ εξανάγκασε την κυβέρνηση της χώρας να
μειώσει μαζικά τις δαπάνες στην Παιδεία, στην Υγεία και στην κοινωνική
περίθαλψη (συντάξεις κλπ), να απελευθερώσει τις εισαγωγές, να ιδιωτικοποιήσει
όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις, να μειώσει κάθε είδους παροχές και τόσα πολλά
άλλα, που είναι αμφίβολο εάν ποτέ μπορέσει η Αργεντινή να επανέλθει σε
φυσιολογικά επίπεδα (άρθρο μας:
Η ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ: Ιστορικά στοιχεία,
παραλληλισμοί, οι αιτίες της κρίσης, η μεγάλη ύφεση, η υπερχρέωση, η στάση
πληρωμών, τα καταναγκαστικά μέτρα της κυβέρνησης και τα αποτελέσματα τους
3/1/2010
).
Όπως συζητείται ευρύτερα,
κάθε φορά που ένας υπουργός κάποιας χώρας πηγαίνει στην Ουάσινγκτον, για να
ζητήσει «γονυπετής» την καθυστέρηση της πληρωμής κάποιας δόσης δανείου, οι «γύπες»
του ΔΝΤ αποσπούν ακόμη ένα κομμάτι από τις σάρκες της χώρας του – κάποια
βιομηχανία δηλαδή από τον ιδιωτικό ή από το δημόσιο τομέα της. Η μέθοδος
είναι πάντοτε η ίδια: Το ΔΝΤ απαιτεί (και επιβάλλει) την πώληση μίας εταιρείας
ενός κερδοφόρου τομέα της χώρας, σε μία πολυεθνική επιχείρηση (κατά προτίμηση
αμερικανική) - αφήνοντας τελικά στο κράτος όλες τις ζημιογόνες, γεγονός που
φυσικά το οδηγεί στην υποδούλωση και εξαθλίωση των Πολιτών του.
Ένα δεύτερο
αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη ασιατική κρίση, όπου μέσα σε
λίγες μόνο εβδομάδες έμειναν εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι - από τη Νότια
Κορέα μέχρι την Ινδονησία. Το ΔΝΤ, όταν ζητήθηκε η βοήθεια του για
να ξεπεραστεί η οικονομική κρίση (η οποία διογκώθηκε μετά την γνωστή ανάμιξη
των διεθνών κερδοσκόπων, όπως του
G.Soros),
επέβαλλε σε όλες τις χώρες αυστηρή δημοσιονομική/συναλλαγματική «πειθαρχία»,
δραστική μείωση των κοινωνικών δαπανών και περιορισμό των επιχειρηματικών
πιστώσεων.
Φυσικά ή ύφεση ήταν «εκρηκτική»,
η ανεργία εκτινάχθηκε στα ύψη, τα φάρμακα στα νοσοκομεία εξέλειψαν εντελώς,
χιλιάδες άνθρωποι έμειναν στο δρόμο, ενώ η πείνα και ο υποσιτισμός κατέστρεψαν
εντελώς μεγάλες κοινωνικές ομάδες. Ένας ολόκληρος τομέας της μεσαίας
εισοδηματικής τάξης, η οποία είχε αναπτυχθεί κατά τη δεκαετία του 1980, σχεδόν
εξαφανίσθηκε. Ως συνήθως, οι τάξεις που υπέφεραν περισσότερο ήταν οι
χαμηλότερες εισοδηματικές, οι οποίες στην κυριολεξία έμειναν χωρίς καμία
κρατική μέριμνα – πάντοτε με εντολές του ΔΝΤ.
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ
ΤΑΜΕΙΟ
Όπως έχει γίνει μάλλον
κατανοητό από το προηγούμενο κείμενο μας, το ΔΝΤ είναι ουσιαστικά ένας «σύνδικος
πτώχευσης», ο οποίος αναλαμβάνει αφενός μεν την «ομαλή» (οργανωμένη, μεθοδική)
χρεοκοπία της χώρας που καταλήγει στα δίχτυα του, αφετέρου δε την εξυπηρέτηση
του δημοσίου χρέους, προς τους διεθνείς πιστωτές της. Έτσι, η «τεχνητή» μείωση
των χρεών της είναι στην πραγματικότητα «ουτοπική», αφού οι οφειλές
επιστρέφονται «ποικιλοτρόπως»,
(α) μέσω των αυξημένων
τόκων για τα εναπομένοντα χρέη (για παράδειγμα, ορίζεται να πληρώσει η χώρα το
60% των χρεών της, αποσβένοντας το υπόλοιπο 40% - αλλά με επιτόκια που τελικά,
σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις που αναλαμβάνει, υπερβαίνουν κατά
πολύ το 40% που δήθεν της χαρίσθηκε).
(β) δια της μεθόδου της «λεηλασίας»
του παραγωγικού πλούτου της (πώληση των κερδοφόρων επιχειρήσεων, σε
εξευτελιστικές τιμές κλπ), καθώς επίσης
(γ) με την επιβολή υψηλών
φόρων, οι οποίοι στη συνέχεια κατευθύνονται «όπου δει» - αφού οι διαχειριστές
των ταμείων της πληττόμενης χώρας δεν είναι πλέον οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι της.
Στα πλαίσια αυτά και με
αφορμή τη χώρα μας, η οποία κινδυνεύει λόγω έλλειψης ρευστότητας και όχι λόγω
απουσίας «εμπράγματων εγγυήσεων», κυρίως επειδή η ΕΚΤ επιμένει στην
καταστροφική πολιτική της (άρθρο μας:
Ο ΑΔΥΝΑΜΟΣ ΚΡΙΚΟΣ: Η «εγκληματική εμμονή» της ευρωπαϊκής
κεντρικής τράπεζας στη διατήρηση της υψηλής τιμής του Ευρώ, απέναντι στα
υπόλοιπα «ανταγωνιστικά» νομίσματα του πλανήτη, είναι πολύ πιθανόν να σημάνει
την αρχή του τέλους της Ενωμένης Ευρώπης
19/12/2009), ενώ η «πρωσική» Γερμανία
λειτούργησε αποσταθεροποιητικά για όλο το χώρο της Ευρωζώνης (άρθρο μας:
ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ: Η Γερμανία είναι μέρος του
προβλήματος της Ελλάδας, ενώ θα είναι η κύρια υπεύθυνη στην περίπτωση που
τυχόν καταρρεύσει, κάτω από την πίεση της κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το
κοινό νόμισμα 16/1/2010),
έχουν αρχίσει οι συζητήσεις για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού
Νομισματικού Ταμείου (ΕΝΤ).
Ειδικότερα, επειδή οι
ηγέτιδες δυνάμεις της Ευρωζώνης δεν επιθυμούν την ανάμιξη των Η.Π.Α., μέσω του
ΔΝΤ, στα εσωτερικά της ΕΕ., θεωρούν ότι θα πρέπει να εξευρεθεί ένας τρόπος ο
οποίος, αφενός μεν να εξασφαλίζει τους πιστωτές όποιας ευρωπαϊκής χώρας
κινδυνεύει να χρεοκοπήσει, αφετέρου δεν να μην απαιτεί απαραίτητα την ανάμιξη
της Κομισιόν στα εσωτερικά της.
Στα πλαίσια αυτά, η
Ευρωζώνη «συζητάει» την ίδρυση ενός «Ευρωπαϊκού ΝΤ», το οποίο να
εξασφαλίζει τη ρευστότητα σε χώρες-μέλη που (ατυχώς) την έχουν ανάγκη, κάτω
από συγκεκριμένες όμως προϋποθέσεις – όχι απαραίτητα τις ίδιες που απαιτεί το
ΔΝΤ. Ο πίνακας που ακολουθεί, αναφέρεται στο δανεισμό που απαιτείται το 2010,
μέσω της έκδοσης-πώλησης ομολόγων του δημοσίου, από διάφορες χώρες της ΕΕ:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ:
Απαιτούμενος δανεισμός 2010 - Ελλείμματα 2010 (υπόθεση)
Χώρες
|
Έλλειμμα |
Δανεισμός
|
Πρώτο πεντάμηνο |
|
|
|
|
ΙΤΑΛΙΑ*
|
5,30 |
250 δις € |
70,0 δις € |
ΓΕΡΜΑΝΙΑ |
5,50 |
222 δις € |
./. |
ΓΑΛΛΙΑ |
8,50 |
198 δις € |
./. |
ΙΣΠΑΝΙΑ* |
10,10 |
117 δις € |
32,5 δις € |
ΕΛΛΑΔΑ* |
12,20 |
53 δις € |
20,5 δις € |
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ* |
8,00 |
./. |
12,8 δις € |
ΙΡΛΑΝΔΙΑ*
|
14,70 |
./. |
7,2 δις € |
Πηγή:
Spiegel
Πίνακας:
Β. Βιλιάρδος
*
Συνολικά και οι πέντε χώρες
χρειάζονται 404,6 δις € εντός του 2010
Μία λύση που φαίνεται να
συμβαδίζει κατ’ αρχήν με τις απαιτήσεις της Ευρωζώνης, θεωρείται αυτή που
ακολούθησε το ΔΝΤ, κατά την κρίση του Μεξικού (1994/95) – μία χώρας «υποτελούς»
βασικά των Η.Π.Α. Το ΔΝΤ τότε, από κοινού με τη Διεθνή Τράπεζα
και τις Η.Π.Α., προσέφερε βραχυπρόθεσμες πιστώσεις στο Μεξικό, ύψους
50 δις $. Έναντι αυτών οι Η.Π.Α. απαίτησαν την παροχή εγγυήσεων, σύμφωνα
με τις οποίες το Μεξικό δεσμεύθηκε, για την περίπτωση που δεν θα μπορούσε να
επιστρέψει το δάνειο, να «απέχει» από τα έσοδα των πετρελαϊκών εξαγωγών του
προς τις Η.Π.Α.
Με αυτόν τον τρόπο, η τότε
κυβέρνηση του
B.Clinton
απέφυγε την ανάμιξη της στα εσωτερικά της γειτονικής χώρας, επιδεικνύοντας
ταυτόχρονα «αλληλεγγύη» μέσα στις συνθήκες πανικού που είχαν επικρατήσει στο
Μεξικό - χωρίς όμως να διακινδυνεύει η ίδια τα χρήματα της.
Στην περίπτωση τώρα της
Ελλάδας, αναζητείται «πειραματικά» μία παρόμοια λύση. Πόσο μάλλον, αφού η
ενδεχόμενη βοήθεια από το ΔΝΤ δεν μπορεί να υπερβεί τα 10 δις € για το 2010
(πηγή:
Zeit)
– ποσόν που είναι αρκετά χαμηλό, για την περίπτωση που η κατάσταση της χώρας
επιδεινωθεί (μέχρι το Μάιο φαίνεται να απαιτούνται περί τα 20,50 δις €). Η
επόμενη βέβαια ερώτηση αφορά το είδος των εγγυήσεων, τις οποίες
οφείλει να παρέχει η Ελλάδα, έτσι ώστε να «βοηθηθεί» από κάποιες χώρες της
Ευρωζώνης που διαθέτουν την απαιτουμένη ρευστότητα.
Μετά λοιπόν από κάποιες
έρευνες της Κομισιόν (πιθανότατα από τους ελεγκτές που επισκέφθηκαν πρόσφατα
τη χώρα μας - άρθρο μας:
ΕΥΡΩΣΔΟΕ: Η Κομισιόν ελέγχει το Πρόγραμμα Σταθερότητας
και Ανάπτυξης - το κλιμάκιο της Ε.Ε. και της ΕΚΤ που βρίσκεται στη χώρα μας,
θα «επισκεφθεί» σήμερα αρκετά υπουργεία, προκειμένου να διασταυρώσει τα μεγέθη
του προϋπολογισμού 8/1/2010),
φαίνεται ότι διαπιστώθηκε η ύπαρξη «εμπράγματων» εγγυήσεων εκ μέρους μας -
υπό τη μορφή ξενοδοχείων, λιμανιών, αεροδρομίων, τραπεζών, ασφαλειών,
κοινωφελών επιχειρήσεων κλπ. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι, το ελληνικό δημόσιο
κατέχει μεγάλη ακίνητη περιουσία η οποία, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «Die
Zeit», είναι
του ύψους των 300 δις € (το ΔΝΤ αξιολόγησε το 2007 το ύψος του
μετοχικού χαρτοφυλακίου του ελληνικού δημοσίου στα 42 δις €).
Ο «σχεδιασμός» όμως αυτός
της Κομισιόν έχει ορισμένες δυσκολίες – ειδικότερα τον τρόπο που θα
πουλιόντουσαν οι κατασχεθείσες εγγυήσεις, στην περίπτωση που η Ελλάδα δεν θα
μπορούσε να επιστρέψει το δάνειο που θα λάβαινε. Έτσι φαίνεται να επιλέχθηκε η
λύση της σύστασης ενός «Ιδρύματος» (Holding),
το οποίο θα συμπεριελάμβανε όλες τις «εγγυήσεις» του δημοσίου (ακίνητη
περιουσία 300 δις €, μετοχές 42 δις € κλπ), έτσι ώστε να απευθύνονταν σε αυτό
οι ευρωπαίοι πιστωτές, στην περίπτωση που θα έπρεπε να εξασκήσουν τα
δικαιώματα τους: να κατασχέσουν δηλαδή και να πουλήσουν τα περιουσιακά
στοιχεία του ελληνικού δημοσίου.
Η Ελλάδα βέβαια τότε, θα
μετατρεπόταν επίσημα σε ένα προτεκτοράτο της Ευρωζώνης, με τους Πολίτες
της να έχουν απολέσει ουσιαστικά όλα τους τα δικαιώματα – γεγονός που θα
καθιστούσε τους υπεύθυνους, τους «εν ενεργεία» δηλαδή πολιτικούς της, στην
κυριολεξία εγκληματίες και υπόλογους των Ελλήνων Ελευθέρων Πολιτών της.
Βέβαια, η εναλλακτική λύση
υπάρχει και είναι μάλλον αυτονόητη: Τέλος στο δημόσιο δανεισμό και στη συνεχή
χρέωση του κράτους – τέλος στα πολιτικά λάθη, τέλος στις δικαιολογίες και στις
«παραλείψεις». Η Ελλάδα μπορεί να πάρει μόνη της τα «μέτρα εξυγίανσης» που θα
της επέβαλλε είτε το ΔΝΤ, είτε το ΕΝΤ, χωρίς να καταφύγει σε νέο
δανεισμό. Κατά την άποψη μας, δεν πρέπει να αναλάβει καμία καινούργια
υποχρέωση, όσο και αν της κοστίσει κάτι τέτοιο. Αν μη τι άλλο, οφείλουν
όλοι οι Έλληνες να «πολεμήσουν» μαζί, με στόχο να παραμείνουν ελεύθεροι
Πολίτες - κυρίαρχοι του κράτους τους, μη υποτελείς σε κανέναν.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η χώρα μας ευρίσκεται «πολλαπλά»
στο επίκεντρο των εξελίξεων (άρθρο μας:
ΣΤΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ ΚΥΚΛΩΝΑ: Η Ελλάδα στο επίκεντρο της
αμερικανό-ευρωπαϊκής διαμάχης, τα σφάλματα μας, οι «αλλότριες» ευθύνες και ο
υπερπληθωρισμός ομολόγων, ο οποίος φαίνεται να εξελίσσεται σε μία καταστροφική
πανδημία
23/1/2010),
λειτουργώντας
επί πλέον σαν «πειραματόζωο» της Ευρωζώνης, ενώ απειλείται τα
μέγιστα η εθνική της κυριαρχία - παρά τα όσα «καθησυχαστικά» μας «μεταφέρονται»
καθημερινά. Από την άλλη πλευρά, η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει ένα πείραμα
χρεοκοπίας «εντός των συνόρων της» - αλλά ούτε να επιτρέψει την ανάμιξη του
ΔΝΤ στα εσωτερικά της.
Οφείλουν λοιπόν να
ευρεθούν άμεσα, με ελληνική πρωτοβουλία, βιώσιμες λύσεις (όπως ο εσωτερικός
δανεισμός, η πώληση δημοσίων ομολόγων σε άλλες χώρες, οι νέες συμμαχίες, η
παράταση πληρωμής χρεών που δεν μπορούν να εξοφληθούν εμπρόθεσμα – το
Dubai
χρησιμοποίησε πρόσφατα αυτήν την πρακτική), ενώ όλοι οι Έλληνες πρέπει πια να
«αγρυπνούν» καθημερινά, έτσι ώστε να εμποδίσουν την εφαρμογή καταστροφικών «λύσεων»
(«τύπου» ΔΝΤ, ΕΝΤ κλπ).
Επίσης, θα πρέπει να
ενημερώνονται πλέον σωστά και ολοκληρωμένα, έτσι ώστε να συνειδητοποιούν τη
σοβαρότητα των εκάστοτε καταστάσεων, σταματώντας να αντιδρούν «παραδοσιακά» με
απεργίες (για παράδειγμα, η συλλογή υπογραφών για δημοψηφίσματα θα ήταν μία
νέα μέθοδος) και δημιουργώντας όλες εκείνες τις προϋποθέσεις που θα εξυγιάνουν
επιτέλους την Ελληνική Οικονομία (άρθρο μας:
Ο
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΡΟΜΟΣ: Η ανάγκη περιστολής των κρατικών δαπανών, η «συγκράτηση» των
αμοιβών, η εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου, η κερδοφορία των εθνικών
επιχειρήσεων, ο περιορισμός των δημοσίων επενδύσεων και οι απαιτήσεις μας από
την ΕΕ
30/1/2010).
Ασφαλώς, πριν από όλα
είναι απαραίτητη η παραδειγματική τιμωρία όλων αυτών που οδήγησαν την Ελλάδα
σε αυτήν την κατάσταση επειδή, εάν δεν αποκατασταθεί η Δικαιοσύνη στην
κοινωνική ζωή, είναι αδύνατον να εξασφαλισθεί η συμμετοχή όλων των Πολιτών
στις μεγάλες προσπάθειες και θυσίες που απαιτούνται, για να ξεφύγει η χώρα «άπαξ
και δια παντός» από το τέλμα, μετατρέποντας τον κίνδυνο σε ευκαιρία (άρθρο
μας:
ΠΟΛΙΤΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ: Οι καινούργιοι εχθροί των κρατών,
οι αντιδραστικές κοινωνίες που αναπτύσσονται ραγδαία, καθώς επίσης οι
πολιτικές ηγεσίες, πιθανόν «παραγνωρίζουν» τη σημασία των συνεχώς υψηλότερων
χρεών, τα οποία απειλούν «ευθέως ανάλογα» την εμπιστοσύνη των πολιτών στις
χώρες τους
6/1/2010).
Τελειώνοντας, όπως έχουμε
ήδη γράψει,
η Δημοκρατία
(η οποία απαιτεί συνειδητή και ολοκληρωμένη ενημέρωση), μέσα από την οποία και
μόνο μπορεί να αναπτυχθεί η Ελλάδα, είναι αναμφίβολα ένα πάρα πολύ δύσκολο
πολιτικό σύστημα - αφού στηρίζεται στην ελεύθερη βούληση και όχι στον
καταναγκασμό. Είναι όμως το μοναδικό πολιτικό σύστημα που προάγει τον άνθρωπο,
ενώ έχει την ιδιαιτερότητα, τη μοναδικότητα καλύτερα να απελευθερώνει όλα
τα αποθέματα ενέργειας ενός λαού, έχοντας σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία
μίας χώρας με πρωτοφανείς δυνατότητες – κάτι που η Ελλάδα χρειάζεται σήμερα,
όσο ίσως ποτέ άλλοτε στην Ιστορία της.
Βασίλης
Βιλιάρδος
(copyright)
Αθήνα,
14.
Μαρτίου 2010
-----------------------------------------------------------
σχόλιο Π. Ήφ. Σε άλλο
σημείο εξηγώ ότι η διανεμητική δικαιοσύνη απαιτείται να είναι κοινωνικοπολιτικά
ενταγμένη και ότι η εκτός πολιτική δράσει αποτελεί είδος επιστροφή στην
βαρβαρότητα: Εξωπολιτικοί δρώντες επιδρούνε διανεμητικά προς ίδιο όφελος ή και
εγκληματούν χωρίς κανείς να τους ελέγχει ή να μπορεί να τους ελέγξει. Και αυτό
γίνεται στο όνομα της οικονομικής αποτελεσματικότητας, στο όνομα του ενός ή
άλλου οικονομικιστικού διεθνισμού, στο όνομα κάποιου ασαφούς "παγκοσμιόπληκτου"
κοσμοπολιτισμού ή συγκεχυμένα στο όνομα και των τριών. Επειδή ούτε Κοινωνικό
ούτε Πολιτικό υπάρχει στο διεθνές σύστημα παρά μόνο η "κοινωνία των
κρατών", ορθολογιστικό είναι οι εθνοκρατοκεντρικοί θεσμοί να συγκροτούν
κανονιστικές ρυθμίσεις τις οποίες και αποστολή έχουν να ελέγχουν τις δράσεις
διανεμητικού χαρακτήρα. Κατά τα άλλα, κανείς μπορεί να διαβάσει τον
Edward H. Carr (Η εικοσαετής κρίση, Εισαγωγή στην μελέτη των
διεθνών σχέσεων) για να κατανοήσει τους λόγους για τους οποίους οι
εκάστοτε δεσπόζουσες ηγεμονικές δυνάμεις δεν θέλουν να υπάρχουν τέτοιοι έλεγχοι
καθόσον εμποδίζουν την άνομη και καταχρηστική διείσδυση των συντελεστών τους
ισχύος στο εσωτερικό των λιγότερο ισχυρών κρατών. Έχουμε επίσης κα τους
διεθνοΜΚΌπληκτους που όπως λέμε και σε άλλο σημείο νομίζουν ότι με το να
αποδυναμώσουν το εθνοκράτος και την κυριαρχία του θα προκαλέσουν ανάδυση του
παγκόσμιου κράτους των ψευδαισθήσεών τους. Παρακολουθούμε λοιπόν και σχολιάζουμε
τις πολύ ενδιαφέρουσες εξελίξεις.
Ελευθεροτυπία, Σάββατο 13 Μαρτίου 2010
ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ ΤΗΝ
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΜΕΡΚΕΛ, ΣΑΡΚΟΖΙ, ΓΙΟΥΝΚΕΡ, ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΓΙΑ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η
Κομισιόν υιοθετεί τον έλεγχο κερδοσκόπων, η Ουάσιγκτον δυστροπεί
Του ΚΩΣΤΑ ΜΟΣΧΟΝΑ
Η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή -αλλά όχι και η Ουάσιγκτον- χαιρέτισε χθες την κοινή πρωτοβουλία της
Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί, του
προέδρου της ευρωζώνης Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και του πρωθυπουργού Γιώργου
Παπανδρέου να ζητήσουν διεξαγωγή έρευνας για κερδοσκοπικές ενέργειες σε κρατικά
ομόλογα κρατών-μελών. Και αναμένεται μια πρώτη συζήτηση την Τρίτη στο Ecofin...
Ο Αμερικανός
υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ προειδοποιεί για... προβλήματα Οι «4»
έστειλαν την περασμένη Τετάρτη 10 Μαρτίου επιστολή στον πρόεδρο της Κομισιόν
Ζοζέ Μπαρόζο και στον Ισπανό πρωθυπουργό και προεδρεύοντα των 27 Χοσέ Λουίς
Θαπατέρο, στην οποία υπογραμμίζουν ότι θα πρέπει να ενταθούν οι κοινοτικές
πρωτοβουλίες για μεγαλύτερη διαφάνεια στην αγορά των παραγώγων προϊόντων. Και
ζητούν να διεξαχθεί το συντομότερο δυνατόν έρευνα για τον ρόλο και τις
επιπτώσεις των κερδοσκοπικών δραστηριοτήτων επί των CDS (συμβόλαια αντιστάθμισης
πιστωτικού κινδύνου) στις εκδόσεις κρατικών ομολόγων από χώρες της Ε.Ε. Με άλλα
λόγια, κατά πόσο έγιναν παράνομες πράξεις μέσω των CDS που επηρέασαν το ύψος των
επιτοκίων δανεισμού. Σε περίπτωση που αποδειχθεί κάτι τέτοιο, οι «4» ζητούν από
την Κομισιόν να υποβάλει προτάσεις για τη λήψη μιας σειράς μέτρων που θα
αποσκοπούν στο να τεθεί ένα τέλος στις πρακτικές αυτές κερδοσκοπίας. Στην
επιστολή αναφέρουν ως ενδεικτικά μέτρα:
**Την απαγόρευση
των κερδοσκοπικών συναλλαγών στα συμβόλαια CDS.
**Την υποχρεωτική
διακράτηση των συμβολαίων από τους αγοραστές για μια συγκεκριμένη χρονική
περίοδο.
* Την απαγόρευση
της αγοράς CDS σε περίπτωση που ο αγοραστής δεν έχει στην κατοχή του τον τίτλο (το
ομόλογο).
Στο πλαίσιο της
μεγαλύτερης διαφάνειας, οι «4» ζητούν να έχουν οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές των
27 πρόσβαση σε πληροφορίες για τις διαπραγματεύσεις και τη σύνθεση των παραγώγων
προϊόντων (συμπεριλαμβανομένων των CDS). Και αυτό μπορεί να γίνει μέσω της
υποχρεωτικής εγγραφής τους στις βάσεις δεδομένων της Ε.Ε. Επίσης, προτείνουν για
όλα τα παράγωγα προϊόντα να αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μόνο σε
χρηματιστήρια και αναγνωρισμένες ηλεκτρονικές πλατφόρμες.
Γκάιτνερ: Θα
δημιουργήσετε προβλήματα
Ταυτόχρονα, όμως, με την
κίνηση των «4», ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ έστειλε και αυτός
επιστολή στον Ζοζέ Μπαρόζο, στην οποία εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τις
προθέσεις των Βρυξελλών έναντι των παραγώγων προϊόντων. Ο Αμερικανός υπουργός
εκτιμά ότι η νομοθεσία που προωθείται από τους Ευρωπαίους είναι πολύ αυστηρή και
αναμένεται να δημιουργήσει έντονα προβλήματα σε αμερικανικές επενδυτικές
εταιρείες. Τις θέσεις των Ευρωπαίων θα αναπτύξει ο επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ (εσωτερική
αγορά), ο οποίος έχει προγραμματίσει επίσκεψη στην Ουάσιγκτον εντός των προσεχών
εβδομάδων. Η πρώτη συζήτηση μεταξύ των 27 θα γίνει την ερχόμενη Τρίτη στο
πλαίσιο του Ecofin. Με ενδιαφέρον αναμένεται η θέση της Μ. Βρετανίας, η οποία
ανέκαθεν δεν επιθυμεί να «ανακατεύονται» οι Βρυξέλλες σε τέτοιου είδους θέματα.
Αλλωστε, το 70% των αποκαλούμενων επενδυτικών εταιρειών έχουν ως έδρα το Λονδίνο..
--------------------
The Guardian,
http://www.guardian.co.uk/world/2010/mar/12/eu-agrees-greece-bailout#history-link-box
Exclusive:
Germany plays pivotal role in potential eurozone rescue package for Greek
debts
Protesters wearing masks during a demonstration in
central Athens, against government austerity measures. Photograph: Vassil
Donev/EPA
The eurozone has agreed a multibillion-euro
bailout for
Greece as part of a package to shore up the single currency after weeks
of crisis, the Guardian has learnt.
Senior sources in Brussels said that Berlin had
bowed to the bailout agreement despite huge resistance in
Germany and that the finance ministers of the "eurozone" – the 16 member
states including Greece who use the euro – are to finalise the rescue
package on Monday. The single currency's rulebook will also be rewritten to
enforce greater fiscal discipline among members.
The member states have agreed on "co-ordinated bilateral contributions"
in the form of loans or loan guarantees to Greece if Athens finds itself
unable to refinance its soaring debt and requests help from the EU, a senior
European commission official said.
Other sources said the aid could rise to €25bn (£22.6bn), although it is
estimated in European capitals that Greece could need up to €55bn by the end
of the year.
Germany, the EU's traditional paymaster, but the most reluctant to come
to the rescue of a fiscal delinquent in the current crisis, has played the
pivotal role in organising the rescue package, the sources added.
"There have been quite intensive preparations under the eurogroup. We
have the ways and means to do it," said the senior official, asking not to
be named because of the subject's sensitivity.
"It will be a co-ordinated approach of bilateral contributions [between
EU governments] … A bilateral contribution can be a loan or a loan
guarantee. The guarantees will facilitate the kind of funds potentially
needed in this context."
The rules governing the operation of the single currency proscribe a
bailout for a country on the brink of insolvency. Berlin, in particular, has
been worried that any bailout of Greece could be challenged in its
constitutional court.
The senior official said the agreement – which will not involve any
contribution from the UK taxpayer – had been tailored to respect the bailout
ban and avoid a supreme court challenge in Germany.
Alongside the financial relief package for Greece, the European
commission is rushing through tougher rules for the eurozone, using powers
conferred by the recently enacted Lisbon treaty to try to establish a system
of rigorous "budgetary surveillance" of all 16 participating countries. The
aim is a new regime of "reinforced economic policy co-ordination" in the EU.
"This is the essential lesson that has to be learned from the Greek
case," Olli Rehn of Finland, the new commissioner for economic and monetary
affairs, told the Guardian (and four other European papers).
"The Greek case is a potential turning point for
the eurozone," said Rehn in the interview. "If Greece fails and we fail,
this will do serious and maybe permanent damage to the credibility of the
European Union. The euro is not only a monetary arrangement, but a core
political project of the European Union … In that sense, we are at a
crossroads."
While ready to bail out the Greeks if only on terms of "rigorous
conditionality", European leaders are hoping that the rescue will not be
needed, that the draconian package of austerity measures announced by Prime
Minister George Papandreou will be enough to calm the markets and stabilise
the euro.
EU leaders are to rule next week on whether Papandreou is doing enough to
slash the 12.7% budget deficit by four percentage points this year, part of
his ambition to cut the deficit by 10 points over three years.
Rehn said he would unveil new proposals next month, enshrining a new
single currency regime of "rigorous surveillance of national budgets" and
that Eurostat, the EU's statistical agency, would need to be given
formidable new auditing powers over the books of eurozone member states, a
demand that may be resisted by EU governments.
"That's the hard core of our proposal. [The surveillance] should be
automatic," said Rehn. "We have an immediate corrective instrument for the
Greek case, plus another framework to prevent new Greek crises."
Inside the commission, officials are confident that Wolfgang Schäuble,
the German finance minister, supports the tough new regime being plotted.
Schäuble, who uses a wheelchair and is currently in hospital, and will not
attend key meetings in Brussels on Monday and Tuesday.
Schäuble enjoys a longstanding reputation as a European integrationist
and is said to have played a central role in shaping the Greek bailout plans
despite widespread hostility to any such moves in Germany.
Over the past week, he has sparked a major debate by calling for a
European Monetary Fund to underpin the currency, and yesterday stoked more
controversy by proposing that serial sinners in the eurozone could be
expelled from the single currency club.
The EMF concept is for the long-term and a new rule enabling expulsion
from the euro club would require the Lisbon treaty to be re-opened, a
nightmare for most after labouring over it for almost nine years.
While senior figures in Brussels believe that Chancellor Angela Merkel
and Schäuble are intensely serious about establishing an EMF, they also
suspect they are using the idea to assuage hostile public opinion in Germany
and "prepare a short-term fire brigade operation for Greece".
-----------------------------------
9.3.2010.
Εθνοκρατοκεντρικοί θεσμοί
Ζούμε σε μια εποχή γεμάτη μαρτυρίες άμεσου ενδιαφέροντος για
την θεωρία διεθνών σχέσεων και ιδιαίτερα για την διεθνή και ευρωπαϊκή πολιτική
οικονομία. Όσοι είναι στοιχειωδώς υποψιασμένοι ένα κύριο ζήτημα στις συζητήσεις
για το διεθνές σύστημα είναι η διχοτομία μεταξύ μιας χαρούμενης αντίληψης περί
διεθνούς πολιτικής (και στην ηγεμονική της μορφή ύπουλη και υπονομευτική) και
μια άλλη αντίληψη, την
Θουκυδίδεια, που περιγράφει αξιολογικά ελεύθερα και χωρίς αξιολογικές
κορώνες την κρατοκεντρική
οργάνωση του κόσμου.
Η δεύτερη, μεταξύ άλλων, απλά
περιγράφει μερικές βασικές γήινες παραδοχές. α) Οι κοινωνίες θέλουν
ανεξαρτησία, την κερδίζουν και αγωνίζονται να την διαφυλάξουν. β) Η
πολιτική, οικονομική, πολιτισμική, νομική και κατ' επέκταση πολιτική
ανθρωπολογία συγκροτείται σε εθνοκρατοκεντρικό επίπεδο (όσο μεγαλύερη
ανθρωπολογική συνοχή υπάρχει τόσο περισσότερο εύρυθμη είναι μια εθνοκρατική δομή
και τόσο πιο ορθολογική). Η πίστη, η νομιμοφροσύνη, οι προσδοκίες και οι
ηθικοκανονιστικές παραδοχές συγκροτούνται στο εθνοκρατικό επίπεδο και
διασφαλίζεται έτσι ένα νομιμοποιημένο σύστημα διανεμητικής δικαιοσύνης. γ)
Οι διεθνείς θεσμοί είναι εξαρτημένες μεταβλητές στα εθνοκρατοκεντρικά
συμφέροντα (οπότε αν είναι δυνατοί και οι συμμετέχοντες ενεργοί μπορεί και να
λειτουργούν σύμφωνα με το καταστατικό τους που δεν μπορεί να αφίσταται των
υψηλών αρχών του διεθνούς δικαίου) και όταν αυτό δεν συμβαίνει καθίστανται
εξαρτημένες μεταβλητές
της ισχύος. δ) Οι διεθνικοί δρώντες (η περίφημη "παγκοσμιοποίηση" του
κάθε χαρούμενου διεθνιστή ή κοσμοπολίτη, είναι ανεξάρτητες μεταβλητές ή
εξαρτημένες μεταβλητές της ισχύος. Ο Σόρος, για
παράδειγμα, είναι είτε σύμμαχος-συνεταίρος των αμερικανικών συμφερόντων
ή ανεξάρτητος δρών ΜΚΟ
που δρα, ιδιοτελώς, εις βάρος της διεθνούς νομιμότητας, εις βάρος των
ορθολογικών αποφάσεων και εις βάρος, γιατί όχι, και των ισχυρών κρατών.
Η πρώτη αντίληψη, διακλαδώνεται σε
δύο αλληλένδετα και συχνά επικαλυπτόμενα πεδία. Εάν δεν είναι ηγεμονικά
εμπνευσμένη -ευνοούν την αποδυνάμωση της κυριαρχίας των λιγότερο ισχυρών
εθνοκρατών για να μπορούν έτσι να διεισδύουν άνομα και καταχρηστικά
εξυπηρετώντας τα καταχρηστικά τους συμφέροντα ανισομερώς και ανισόρροπα- αφορά
όλο εκείνο το φάσμα των ασχέτων, των μπερδεμένων και ΜΚΌπληκτων που πιστεύουν
ότι η κατεδάφιση της εθνοκρατικής ανθρωπολογίας και η ενθάρρυνση της ασυσοσίας
του κάθε αλήτη (με την αρχαιοελληνικη έννοια του όρου) των σκοτεινών διεθνικών
παρασκηνίων, ... θα ενώσει τον κόσμο. Έτσι γράφουν βιβλία για τους ΜΚΟ ως και να
πρόκειται για μια νέα παγκόσμια κοινωνικοπολιτική δομή νομιμοποιημένων
διανεμητικών προεκτάσεων, κατά περίπτωση μισούν, υποτιμούν ή και εχθρεύονται
ποικιλοτρόπως κάθε εθνοκρατική παραδοχή και αδιακρίτως την αποδυναμώνουν. Αυτό
πράττοντας, ενσυνείδητα, ανεπίγνωστα ή λόγω βλακείας ενθαρρύνουν δύο πράγματα:
Τα άπληστα εφήμερα ηγεμονικά συμφέροντα (θυμηθείτε την θηριώδη ορμή των
ηγεμονικών υπηρεσιών να καταργήσουν την Κυπριακή Δημοκρατία το 2004 και ποιοι
τους ενθάρρυναν οίκοι) και το χάος στις διακρατικές και ενδοκρατικές σχέσεις.
Το χάος αυτό στην ύστερη κρίση που τρύπησε
την τσέπη του ελληνικού οικογενειακού μέσου εισοδήματος ανήκει σε αμφότερες
κατηγορίες: Ιδιοτελείς διεθνικοί κερδοσκόπου ως έξοχα βρικολακιασμένα και
βαρβαρικά όντα που είναι (κάθε εξωπολιτικό ον που δεν ελέγχεται
κοινωνικοπολιτικά είναι βαρβαρικό) αδράχνουν κάθε ευκαιρία για να ρουφήξουν το
αίμα όποιου κυκλοφορεί το βράδυ και όταν λάχει αυτό πράττοντας συνωμοτούν με
κυβερνήσεις, αλήτες (με την αρχαιοελληνική έννοια του όρους) αυτονομημένους
γραφειοκράτες και ηγεμονικά κράτη για να εκπληρώσουν τους εφήμερους και
καταστροφικούς ιδιοτελείς σκοπούς τους.
Αυτά συζητούνται σε άπειρα κείμενα διεθνών σχέσεων και
διεθνούς πολιτικής οικονομίας. Αυτό που θέλω να τονίσω εδώ είναι ότι τώρα που
προκλήθηκε χάος τα κράτη τρέχουν να δημιουργήσουν πυροσβεστικά
εθνοκρατοκεντρικούς θεσμούς διεθνούς πολιτικής και οικονομικής διακυβέρνησης.
Κάλιο αργά παρά ποτέ. Τι γίνεται όμως με με τις αναρίθμητες επιστημονικά
μεταμφιεσμένες "εξαρτημένες μεταβλητές τις ισχύος" και τους αφελείς
διεθνιστικοΜΚΟόπληκτους που αφού έχουν τίτλους και ρόλους θα συνεχίσουν να
ροκανίζουν τον ενδοκρατικό και διακρατικό ορθολογισμό!! Λογικά και περιγραφικά
μιλώ. Μακριά από εμένα η ιδεολογικοποίηση των συζητήσεων. Και η λογική λέει ότι
όποιος δεν κατανοεί ή είναι τυφλός και δεν βλέπει τα κοινωνικοοντολογικά
γεγονότα είναι κοινωνικοπρακτικά επικίνδυνος. Και εδώ στην Ελλάδα δεν λείπουν
τέτοιοι είδους επικίνδυνα όντα.
Ο καθείς, μπορεί να διαβάσει το κεφάλαιο 6 (και τα υπόλοιπα
ασφαλώς αν θέλει) του
Κοσμοθεωρία των
Εθνών που συχνά αναφέρω πλέον για να κατανοήσει τους λόγους για τους
οποίους αργούμε να λειτουργήσουμε ορθολογιστικά. Το ζήτημα όταν είσαι
ακαδημαϊκός είναι να μπορείς να επικαλείσαι τα κείμενά σου. Το αντίστροφο είναι
αξιοθρήνητο. Είναι επίσης κατάπτυστο όταν ένας επιστήμονας κάνει χοντρά λάθη και
στην συνέχεια με ελαφρά πηδηματάκια απομακρύνεται συνεχίζοντας το αποκρουστικό
έργο της ρύπανσης του ενδοκρατικού και διακρατικού ορθολογισμού. Γιατί όπως
επιχειρηματολόγησα στο
Κοσμοθεωρία των
Εθνών τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά: Οι διανοούμενοι μπορεί ανεπίγνωστα
και υπό συγκεκριμένες περιστάσεις να ευθύνονται για εκατόμβες.
-------------------------------
http://www.sofokleous10.gr/portal2/toprotothema/toprotothema/2010-03-07-23-53-15-2010030720754/
Οικονομία, Σοφοκλέους 10
Σημ. Π. Ήφ.
Παραθέτω εδώ ενδιαφέρον άρθρο του κ Β. Βιλιάρδου. Δύο δικές μου
επισημάνσεις.
Πρώτον, βλέπω με ενδιαφέρον ότι παραπέμπει στον Robert
Gilpin για τα στρατηγικά της ΟΝΕ. Προσθέτω ότι εγώ έχω
προτείνει και επιμεληθεί τα τρία βιβλία
του Γκίλπιν στα ελληνικά, του κορυφαίου όπως γνωρίζουμε διεθνολόγου
και "πρύτανη" της διεθνούς πολιτικής οικονομίας. Πολλοί συνάδελφοι
πανεπιστημιακοί τα γνώριζαν ή τα έμαθαν και τα διδάσκουν σε πολλά
πανεπιστημιακά τμήματα της Ελλάδας. Αν πρόσεχαν την αποκρυσταλλωμένη γνώση
του σε πολιτικό επίπεδο, και ιδιαίτερα
το αμιγώς διεθνολογικό
Πόλεμος και Αλλαγή στην διεθνή πολιτική, εκτιμώ ότι πολύ
διαφορετικές θα ήταν οι αποφάσεις μας στο επίπεδο της εθνικής αποτρεπτικής
στρατηγικής, της οικονομικής ανταγωνιστικότητας, των διμερών και πολυμερών
διπλωματικών σχέσεων και ασφαλώς στην συμμετοχή μας στην ΕΕ που αργά
καταλάβαμε ότι δεν είναι το γαλήνιο λιμάνι που πολλοί προπαγάνδιζαν
προκαλώντας εισροές πολιτικού ανορθολογισμού.
Δεύτερον, ο κ Βιλιάρδος αναφέρει στο κείμενό του την φράση "Ενωμένη
Ευρώπη". Εδώ λοιπόν είναι και το κλειδί των προδιαγραφών πολλών αποφάσεων
των ελληνικών κυβερνήσεων των τριών τελευταίων δεκαετιών και ιδιαίτερα των
δύο τελευταίων. Για τι "Ενωμένη Ευρώπη" μιλάμε (τι θέλουμε ο καθείς είναι
άλλη υπόθεση γιατί κοσμοπλαστικά μαγικά ραβδιά κανείς μας δεν διαθέτει).
Όσον με αφορά εμμένω στα πορίσματά μου σε όλα τα "ευρωπαϊκά μου κείμενα"
που αποκρυσταλλώθηκαν στο σχετικό κεφάλαιο στον
Κοσμοθεωρία
των Εθνών, Συγκρότηση και συγκράτηση των κρατών, της Ευρώπης και του
κόσμου.
Τώρα, μια μάλλον ενδιαφέρουσα ερώτηση: Τι έχασε η Ελλάδα
τις τελευταίες δεκαετίες για τον λόγο ότι η κυρίαρχη συμβατική ατμόσφαιρα
περί της Ευρώπης και του κόσμου ήταν εξόφθαλμα λανθασμένη; Τι χάνουμε τις
τελευταίες εβδομάδες, επιπλέον, επειδή νομίζουμε ότι η πατρίδα μας ανήκει
σε κάποιο "αλτρουιστικό και κοσμοπολίτικο παγκοσμιοποιημένο κόσμο
αλτρουιστών κερδοσκόπων" όπου η κυριαρχία είναι περιττή και όπου
"το αόρατο οικονομικό και πολιτικό χέρι" φροντίζει για όλα; Ας
μας απαντήσουν όσοι καλοί συνάδελφοι έπεισαν φοιτητές, αναγνώστες
και πολιτικούς πως ήδη εισήλθαμε σε ένα μεταμοντέρνο κόσμο όπου τα σύνορα
είναι περιττά και του οποίου η διακυβέρνηση θα ήταν κάτι παραπλήσιο με
συνάξεις διεθνικών ΜΚΟ. Αυτά είναι εκτιμώ καίρια ερωτήματα όχι φιλοσοφικού
αλλά πραγματολογικού χαρακτήρα.
Χωρίς να θέλουμε να «αποποιηθούμε» τις
τεράστιες ευθύνες όλων μας για την υπερχρέωση της Ελλάδας, έχουμε την άποψη
ότι τα λάθη μας δεν νομιμοποιούν τις αρρωστημένες «τευτονικές» επιθέσεις, τις
οποίες δεχόμαστε πλέον καθημερινά.
Ουσιαστικά ευρισκόμαστε σε πορεία σύγκρουσης
με τη Γερμανία - όχι μόνο εμείς, αλλά και πολλές άλλες Ευρωπαϊκές χώρες,
αμέσως μετά την επίσημη έναρξη της Ευρωζώνης (άρθρο μας:
ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΨΕΥΔΩΝ ΕΛΠΙΔΩΝ: Οι σχεδιασμοί της Κομισιόν, η ανεξέλεγκτη
αποβιομηχανοποίηση και ο ανατροφοδοτούμενος φαύλος κύκλος του χρέους, «προδιαγράφουν»
την ολοκληρωτική απώλεια της ανεξαρτησίας μας
29/12/2009). Επομένως, η
οποιαδήποτε οικονομική βοήθεια εκ μέρους της, θα ήταν ότι χειρότερο για τη
χώρα μας - αφού θα σήμαινε την «εξάρτηση» μας από ένα «καθεστώς» εντελώς
αδιανόητο για δημοκρατικούς, ελεύθερους Πολίτες.
Παρά το ότι λοιπόν είμαστε εντελώς αντίθετοι
στα «σενάρια» εξόδου μας από την Ευρωζώνη ή στη βοήθεια εκ μέρους του
ΔΝΤ, θα τα προτιμούσαμε, χωρίς τον παραμικρό δισταγμό, από την «υποτέλεια»
σε μία τέτοια χώρα – αν και η Ελλάδα μπορεί να «βοηθηθεί» μόνη της, χωρίς να
υποχρεωθεί σε λύσεις «ανάγκης», μεταξύ άλλων μέσω εσωτερικού δανεισμού (άρθρο
μας:
ΕΘΝΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ: Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, η «διττή» τους ωφέλεια και ο
ευρύτερος προβληματισμός των τραπεζών, ο οποίος ενδεχομένως θα σημάνει το
οριστικό τέλος της «συστημικής» παντοδυναμίας τους
30/10/2009). Άλλωστε, έχουμε την
εντύπωση ότι, ο μοναδικός στόχος της «βοήθειας» που (ίσως) προγραμματίζεται,
δεν είναι άλλος από την εξασφάλιση των απαιτήσεων των δανειστών μας - σε
καμία περίπτωση η ανταγωνιστικότητα και η εξυγίανση της Οικονομίας μας.
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι σε ένα πολιτικό μοντέλο,
όπως στο γερμανικό, το κράτος «συμμαχεί» με τα μεγάλα τοπικά επιχειρηματικά
συμφέροντα, βοηθώντας τα να συσσωρεύσουν κεφάλαιο. Η συγκεκριμένη στρατηγική
απαιτεί κυβερνητική ηγεσία στο βιομηχανικό σχεδιασμό, φιλικά, αν όχι «στρατευμένα»
ΜΜΕ (ακόμη και «τριτοκοσμικής» μορφής, όπως ο καθένας μας πλέον διαπιστώνει
από τις συνεχείς, προσβλητικές και μηδενικού πολιτιστικού επιπέδου
αναφορές κάποιων ΜΜΕ), έναν υψηλό βαθμό προστασίας της εγχώριας οικονομίας,
καθώς επίσης την ικανότητα ελέγχου των μισθών.
Στη συνέχεια, ένα τέτοιο κράτος διευκολύνει
την επέκταση των επιχειρήσεων του στο εξωτερικό, «διεισδύοντας» ειρηνικά σε
άλλες χώρες (άρθρο μας:
ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ: Η Γερμανία είναι μέρος του προβλήματος της Ελλάδας, ενώ
θα είναι η κύρια υπεύθυνη στην περίπτωση που τυχόν καταρρεύσει, κάτω από την
πίεση της κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το κοινό νόμισμα
16/1/2010). Τέλος, εισπράττει πίσω
τις επενδύσεις του από τις «καταληφθείσες» χώρες, με τη βοήθεια της
υπερβολικής πλέον «εκμετάλλευσης» όλων των πολιτών τους - οι οποίοι οδηγήθηκαν
σαν ανόητοι στην «παγίδα του χρέους», χωρίς καν να την
αντιληφθούν.
Φυσικά, αυτοί που υποφέρουν περισσότερο από
κάθε άλλον, είναι δυστυχώς οι ίδιοι οι πολίτες μίας τέτοιας χώρας, οι οποίοι
υποδουλώνονται πρώτοι στο ολοκληρωτικό καθεστώς τους -
αναγκασμένοι να υπομένουν αδιαμαρτύρητα τις κυριαρχικές βλέψεις και τις
απίστευτες θηριωδίες του.
Οι δυστυχείς αυτοί πολίτες, «μεταλλάσσονται»
σε άβουλα εξαρτήματα ενός αυτονομημένου «μηχανισμού εξουσίας»,
ο οποίος επιβάλλει τη θέληση του με διάφορους «καταναγκαστικούς» τρόπους -
χωρίς να ανέχεται την παραμικρή ανυπακοή. Κάποια από τα απίστευτα μέσα που
χρησιμοποιεί, περιγράφονται στο βιβλίο:
Υπέρβαση Εξουσίας: Ένα κοινωνικοπολιτικό βιβλίο-θρίλερ, μία συγκλονιστική
ιστορία στην καρδιά της Ευρώπης, βασισμένη σε αληθινά γεγονότα
1/3/2008.
Αν και είμαστε σίγουροι λοιπόν ότι πολλοί «απλοί»
Γερμανοί Πολίτες είναι εντελώς αντίθετοι με το «επίπεδο» (niveau)
της σημερινής σύγκρουσης, έτσι όπως αυτή «εκφράζεται» από αρκετά ΜΜΕ της χώρας
τους, αναγνωρίζοντας ότι η ανταλλαγή «άθλιων» προσβολών όχι μόνο δεν προάγει
τα συμφέροντα της Ενωμένης Ευρώπης αλλά, αντίθετα, «απειλεί»
να την οδηγήσει πολλούς αιώνες πίσω, δεν μπορούμε παρά να αντισταθούμε «πολιτισμένα»
- αρνούμενοι εν πρώτοις κάθε είδους βοήθεια εκ μέρους της Γερμανικής
Κυβέρνησης.
Άλλωστε δεν ζητήσαμε ποτέ τη βοήθεια της
Γερμανίας, ενώ δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε, πως είναι δυνατόν να της
επιτρέπεται να «ιδιοποιείται» το όνομα της ΕΕ - να «εκφράζεται» δηλαδή για
λογαριασμό της Κομισιόν, σαν να μην υπήρχε καμία άλλη χώρα. Είναι αλήθεια ήδη
η Γερμανία ο Ευρωπαίος Ηγεμόνας, ο μονάρχης που διοικεί
απολυταρχικά την Ένωση, χωρίς τη συμμετοχή κανενός άλλου; Δεν είναι ντροπή για
το Spiegel να γράφει ότι «Η
Αθήνα παρακαλάει το Βερολίνο να της παράσχει πολιτική Βοήθεια»;
Ολοκληρώνοντας, κρίνουμε σκόπιμη την
επαναφορά ενός παλαιοτέρου άρθρου μας, στο οποίο προβλέπαμε τη «χρησιμοποίηση»
της χώρας μας, με στόχο τον «παραδειγματισμό» των υπολοίπων Ευρωπαίων - κατά
την «προσφιλή» τευτονική μεθοδολογία.
12/04/2009: Η ιδανική υποψήφια χώρα
για τον παραδειγματισμό των υπολοίπων «εταίρων» της Ευρωζώνης: Κατάχρηση
δεσπόζουσας θέσης ή μήπως μία δίκαιη απόφαση για την υπεράσπιση του ευρώ;
Ο μεγαλύτερος εχθρός του δολαρίου, αυτός που
χωρίς καμία αμφιβολία απειλεί με αξιώσεις την παγκόσμια κυριαρχία του, είναι
το επίσημο νόμισμα της ΕΕ, το Ευρώ. «Μία τυχόν απειλή εκτοπισμού του
δολαρίου από το ευρώ, θα πυροδοτούσε σοβαρή σύγκρουση ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή
Ένωση και στις Ηνωμένες Πολιτείες», γράφει χαρακτηριστικά ο αμερικανός
διεθνολόγος R. Gilpin.
Από την άλλη πλευρά, ο μεγαλύτερος εχθρός του
Ευρώ, αυτός που «εκ των έσω» απειλεί τη διαφαινόμενη μελλοντική κυριαρχία του,
είναι η ενδεχόμενη απώλεια της συνοχής των χωρών της ΕΕ που διαθέτουν ήδη το
κοινό νόμισμα - δευτερευόντως η μη τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας των
οικονομιών κάποιων μελών της (ελλείμματα προϋπολογισμών άνω του 3% - μείωση
των δημοσίων χρεών σε σχέση με το εκάστοτε ΑΕΠ). Πιθανότατα, με απώτερο στόχο
την αποσταθεροποίηση του ευρώ, «υποκινούνται» πολύ έξυπνα ακόμη και οι χώρες
της Ανατολικής Ευρώπης που δεν το έχουν ακόμη υιοθετήσει (από το ΔΝΤ - βλ.
Η.Π.Α., με αφορμή την «οικονομική κρίση»), να συμπεριληφθούν επειγόντως στην
Ευρωζώνη, ανεξάρτητα από το εάν πληρούν τα κριτήρια ή όχι. Φυσικά, πολύ σωστά,
ο Γερμανός υπουργός οικονομικών απέκλεισε αμέσως το ενδεχόμενο αυτό, για το
οποίο «πιέσθηκε» πρόσφατα από την Πολωνία και την Ουγγαρία.
Οι χώρες τώρα της Ευρωζώνης που παρουσιάζουν
ήδη μεγάλα προβλήματα στους παραπάνω δείκτες οικονομικής ευρωστίας, είναι η
Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Ιρλανδία. Η Ιταλία όμως, η μοναδική που έχει
μεγαλύτερο χρέος από εμάς σε σχέση με το ΑΕΠ της, είναι μεγάλη χώρα,
συμμετέχει στην Παγκόσμια Κυβέρνηση (G20) και ο
πολιτικός ηγέτης της είναι πολλαπλά ισχυρός (ΜΜΕ κλπ). Επομένως, δεν μπορεί να
«ενοχληθεί» σοβαρά σε σχέση με την μη τήρηση του Συμφώνου, ενώ η Ισπανία
προστατεύεται σχετικά από τη Γερμανία και η Ιρλανδία από την Αγγλία, για
διάφορος ειδικούς λόγους. Με δεδομένη πλέον
(α) τη σπουδαιότητα του ευρώ για την Ευρώπη
και ειδικά για τη Γερμανία (για την οποία ήταν ανέκαθεν προτεραιότητα το
ισχυρό ευρώ, σε αντίθεση με τη Γαλλία, για την οποία προηγείται η
ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών προϊόντων της και η χαμηλή ανεργία – ο «γαλλογερμανικός
άξονας» έχει αρκετά κοινά, αλλά ακόμη περισσότερες διαφορές), καθώς επίσης
(β) σε συνδυασμό με τη έμφυτη συνήθεια της
Γερμανίας να τιμωρεί κάποιους για παραδειγματισμό (όπως πρόσφατα έκανε με τον
Πρόεδρο των γερμανικών ταχυδρομείων κύριο K.
Zumwinkel, προσωπικό φίλο της κυρίας
Merkel, άρθρο μας:
Φορολογικό σκάνδαλο στη Γερμανία: Περιληπτικά το ιστορικό της υπόθεσης που
απασχόλησε όλα τα ΜΜΕ της χώρας
25/2/2008),
η ιδανική «υποψήφια χώρα» για παραδειγματισμό
των υπολοίπων δεν είναι άλλη από την Ελλάδα. Έτσι λοιπόν, η χώρα μας
τοποθετήθηκε στο στόχαστρο της Γερμανίας, όπως συμπεραίνεται, μεταξύ άλλων,
από πρόσφατο άρθρο (06.04.09) του Spiegel.
Στο κείμενο αυτό η χώρα μας εξευτελίζεται στην κυριολεξία, ήδη από τον
υπότιτλο: «Η Αθήνα ευρίσκεται πριν από τη χρεοκοπία, παρά το ότι η
οικονομική κρίση δεν έχει ακόμη ξεσπάσει στη χώρα, με ολόκληρη τη μανία της.
Τώρα εκδικείται η αδυναμία αλλαγής».
Μέσα στο άρθρο διακωμωδείται ατυχώς ένας
κυβερνητικός Γενικός γραμματέας της χώρας μας, «προβάλλεται» ένας
επιχειρηματίας που δεν πληρώνεται από το Ελληνικό Δημόσιο, γίνεται ειδική
μνεία σε υπάλληλο που εργάζεται ανεπίσημα, με μισθό 2.000 € μηνιαία,
αναφέρεται ποσοστό ανεργίας 9,9% για το 2009 (22,3% για την ηλικία 15-24),
συγκρίνεται το δημόσιο χρέος ανά άτομο με το ΑΕΠ και πολλά άλλα. Κάπου υπάρχει
βέβαια μία αδιόρατη ζηλοφθονία για τον ελεύθερο, ισορροπημένο και χαρούμενο
τρόπο ζωής μας, αλλά φυσικά αντιμετωπίζεται μόνο από την αρνητική του πλευρά.
Προφανώς, πολύ σωστά, το περιοδικό δεν θα ήθελε με κανέναν τρόπο να «σκανδαλίσει»
τους Γερμανούς αναγνώστες του ή να «υπονομεύσει» τον καταναγκαστικό, αφόρητα
καταπιεστικό τρόπο ζωής τους.
Είναι όμως ωφέλιμη ή επιβλαβής η «στοχοποίηση»
της χώρας μας για την Ευρώπη και το κοινό μας νόμισμα; Είναι δίκαιη ή άδικη;
Μπορούμε να αντιπαρατεθούμε με επιτυχία στην επίθεση που δεχόμαστε,
αντιστρέφοντας το «παιχνίδι»; Σε τελική ανάλυση, μπορούμε μήπως να
τεκμηριώσουμε ότι, τουλάχιστον στην περίπτωση της χώρας μας, η Γερμανία κάνει
κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στην Ευρώπη;
Θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε διαδοχικά σε
όλα τα παραπάνω ερωτήματα (επιφυλασσόμενοι, όπως πάντοτε, για τυχόν «συνειρμικά
σφάλματα», λάθη ή παραλείψεις), ξεκινώντας από τη γενικότερη σημασία του «αποθετικού»
νομίσματος στη διεθνή οικονομική σκηνή, μέσα από το πρόσφατο (G20)
παράδειγμα των Η.Π.Α.
Όπως γνωρίζουμε, κατά τη διάρκεια της
διεθνούς συνόδου του Bretton Woods
το 1944, αποφασίσθηκε μεταξύ άλλων η σύνδεση του δολαρίου με το χρυσό, ενώ
όλων των υπολοίπων δυτικών νομισμάτων με το δολάριο, με σταθερές αλλά
ευέλικτες ισοτιμίες (μέγιστη επιτρεπόμενη απόκλιση συν/πλην 10% από το δολάριο
και κατ’ επέκταση από το χρυσό). Για το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα που
συστάθηκαν τότε, για τον αρχικό θετικότατο ρόλο τους, καθώς επίσης για την
εξέλιξη τους όταν «χρησιμοποιήθηκαν» επεκτατικά από τις Η.Π.Α. (Νότια Αμερική,
δικτατορίες, Τράπεζα του Νότου κλπ) θα επανέλθουμε σε κάποιο άλλο άρθρο μας,
αφού η Ευρώπη δεν μπορεί παρά να στηριχθεί στη δική της Ευρωπαϊκή Τράπεζα και
στο δικό της Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (Ταμείο συνοχής).
Το σύστημα λειτούργησε για αρκετά χρόνια
ικανοποιητικά, κάτω από τις τότε συνθήκες κλειστών χρηματοπιστωτικών αγορών,
συνοριακού ελέγχου της διακίνησης κεφαλαίων, πολύ περιορισμένων δυνατοτήτων
επένδυσης χρημάτων ή δανειοδότησης από το εξωτερικό, εθνικές οικονομίες κλπ.
Στη συνέχεια, όταν οι Η.Π.Α. ήλθαν αντιμέτωπες με το πρόβλημα του
στασιμοπληθωρισμού (άνοδος της ανεργίας και του πληθωρισμού ταυτόχρονα), το
Bretton Woods «αυτοακυρώθηκε». Οι
Η.Π.Α. ανακοίνωσαν δηλαδή ότι καταργούν μονομερώς τον κανόνα του χρυσού και
επέβαλλαν μία επιβάρυνση 10% επί τω εισαγωγών στη χώρα τους, μέχρι να
επιτύχουν μία ικανοποιητική υποτίμηση του δολαρίου και να λύσουν πληθωριστικά
το πρόβλημα τους χρέους τους (όπως και σήμερα), την αδυναμία εξαγωγών και τον
περιορισμό των εισαγωγών.
Με τη συμφωνία τώρα του 1971 οι υπόλοιπες
χώρες αποδέχθηκαν τελικά να υποτιμήσουν τα νομίσματα τους και άλλαξε το
διεθνές νομισματικό σύστημα (αντί δηλαδή να βασίζεται στο χρυσό και σε
καθορισμένες συναλλαγματικές ισοτιμίες, βασιζόταν πλέον σε κυμαινόμενες). Αυτό
το γεγονός
(α) οδήγησε, μεταξύ άλλων, στην μέχρι σήμερα
μεγάλη οικονομική ανάπτυξη, βασισμένη στα χρέη «χωρίς αντίκρισμα» κατά το
πρότυπο των Η.Π.Α., αφού αναιρέθηκε ο κανόνας του χρυσού,
(β) στη σημερινή «χρηματοπιστωτική κρίση» και
στον πρώτο παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο, ο οποίος ευρίσκεται σε εξέλιξη (άρθρο
μας:
Πρώτος παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος: Ενδιάμεσος απολογισμός της θηριώδους
μάχης στο χρηματοπιστωτικό κυβερνοχώρο – μέρος Α!
22/3/2009 ).
Περαιτέρω, λίγο πριν από την
G20 του Λονδίνου, πολλές χώρες επιτέθηκαν στο
δολάριο, προτείνοντας την «αναβίωση» του καλαθιού νομισμάτων, αποτελούμενου
από δολάριο, γεν, αγγλική λίρα και ευρώ. Το γεγονός αυτό ήταν ίσως ο
μεγαλύτερος κίνδυνος με τον οποίο ήλθαν μέχρι σήμερα αντιμέτωπες οι Η.Π.Α. και
ο οποίος τελικά αποφεύχθηκε, επιλυόμενος κατ’ ιδίαν, πίσω από «κλειστές πόρτες».
Δεν έγινε παραδόξως καμία δημόσια συζήτηση ή δήλωση και το θέμα «ξεχάστηκε»,
κάτι που επιτρέπει την άποψη πως οι Η.Π.Α. προσέφεραν «ικανά» ανταλλάγματα.
Ίσως έτσι να εξηγείται η περίεργη «σιωπή» του αμερικανού προέδρου στο τέλος
της συνόδου, η ανάληψη της ευθύνης για την κρίση από τον ίδιο και τις Η.Π.Α.,
η «αποχή» της Ρωσίας, η στήριξη της Ιαπωνίας, καθώς επίσης η αυστηρότητα της
Κίνας, η οποία απαίτησε εξωτερικό έλεγχο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, στη
θέση του συνήθη αυτοέλεγχου.
Θεωρούμε ότι ήταν ο μεγαλύτερος κίνδυνος για
τις Η.Π.Α., επειδή είναι γνωστό πως «Όσο αυξάνεται ο όγκος των συναλλαγών που
γίνονται με το νόμισμα μίας συγκεκριμένης χώρας, τόσο αυξάνονται και τα κέρδη
της, καθώς επίσης η διεθνής ανταγωνιστικότητα που απολαμβάνουν τόσο οι
τράπεζες, όσο και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί της εν λόγω χώρας». Η
ενδεχόμενη λοιπόν αντικατάσταση του δολαρίου θα ήταν ένα καίριο χτύπημα για
την αμερικανική οικονομία, η οποία στηρίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο
χρηματοπιστωτικό της σύστημα. Όλα όσα απαίτησαν οι Ευρωπαίοι, όπως για
παράδειγμα ο αυξημένος έλεγχος των τραπεζών, θα ήταν περιττά εφ όσον (ακόμη
και αν απλά μειωνόταν η σημασία του δολαρίου σαν αποθεματικό νόμισμα) θα
γκρεμιζόταν κυριολεκτικά ολόκληρη η αμερικανική οικονομία.
Οι Η.Π.Α. πλέον, έχοντας εν πρώτοις αποφύγει
τον τεράστιο κίνδυνο, δεν μπορεί παρά να θελήσουν να μην επαναληφθεί κάτι
τέτοιο στο μέλλον, παίρνοντας τα μέτρα τους. Πιστεύοντας τώρα ότι, κάτω από
τις σημερινές συνθήκες, με τα τεράστια προβλήματα της αγγλικής λίρας και του
ιαπωνικού γεν, μόνο το Ευρώ είναι ο «εχθρός», οτιδήποτε θα μείωνε την ισχύ του
θα ήταν δώρο για τους Αμερικανούς και ζημία για τους Ευρωπαίους.
Κατ’ επέκταση, φαίνεται εν πρώτοις δίκαιη η
θέση της Ευρώπης απέναντι μας, αφού κυρίως εμείς μπορούμε να «υπονομεύσουμε»
την εγκαθίδρυση του Ευρώ σαν παγκοσμίου αποθεματικού νομίσματος στη θέση του
δολαρίου και την εξ αυτής τεράστια ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού «βραχίονα»
της ΕΕ (οπότε και του ΑΕΠ της).
Θα μπορούσε όμως να αντικατασταθεί σήμερα το
δολάριο από το ευρώ και άραγε να δικαιολογηθεί η βιασύνη της Γερμανίας να «αποκαταστήσει
την τάξη», στοχοποιώντας τη χώρα μας για παραδειγματισμό των υπολοίπων
κρατών-μελών της ΕΕ; Πιστεύουμε πως όχι, για τους παρακάτω μερικούς λόγους:
(α) Το ευρώ θα μπορούσε κάποτε να
αντικαταστήσει το δολάριο στις διεθνείς χρηματοοικονομικές συναλλαγές, μόνο
εάν η Ευρώπη δημιουργήσει μία ολοκληρωμένη και αποτελεσματική
χρηματοοικονομική αγορά. Αυτό είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι θα συμβεί, ενώ
σίγουρα όχι στο κοντινότερο μέλλον.
(β) Εάν η ΕΕ ήταν ένας «άριστος νομισματικός
χώρος», θα μπορούσε να υπάρξει η προοπτική. Αναλυτικότερα, εάν οι τιμές και οι
μισθοί στα κράτη-μέλη της ανέβαιναν και έπεφταν συγχρόνως, όταν μεσολαβούσε
κάποια αλλαγή στις οικονομικές συνθήκες (κάτι που προϋποθέτει πλήρη
κινητικότητα του Κεφαλαίου και των Εργαζομένων μεταξύ όλων των χωρών), τότε θα
μιλούσαμε γα άριστο νομισματικό χώρο.
Η ΕΕ, χωρίς καμία περαιτέρω αναφορά, φαίνεται
καθαρά ότι δεν συνιστά τέτοιο χώρο, αφού της λείπουν και οι δύο προϋποθέσεις.
Πόσο μάλλον όταν η «ξενοφοβία» που επικρατεί, κυρίως στις πιο πλούσιες
χώρες-μέλη, επιδεινούμενη σήμερα από την οικονομική κρίση και το φόβο της
απώλειας θέσεων εργασίας των κατοίκων τους από τους «οικονομικούς μετανάστες»,
μειώνει ακόμη περισσότερο την κινητικότητα των Εργαζομένων.
(γ) Εάν είχε προϋπάρξει η πολιτική ένωση της
Ευρώπης, εάν δηλαδή ήμασταν Πολιτείες κατά το «πρότυπο» των Η.Π.Α. και όχι
ανεξάρτητα κράτη, θα μπορούσε επίσης να υπάρχει η προοπτική. Όμως, η Ευρώπη
ξεκίνησε σαν οικονομική ένωση (ΕΟΚ) και όχι πολιτική ολοκλήρωση κάποιων κρατών
- και μία οικονομική ένωση δεν οδήγησε ποτέ από μόνη της στην πολιτική
ολοκλήρωση (από ιστορικής άποψης, η πολιτική ολοκλήρωση προηγήθηκε ανέκαθεν
της οικονομικής).
Εκτός αυτού, μάλλον συνεχίζει να υπάρχει «υποσυνείδητα»
η διαφορετική θέση των δύο ηγέτιδων δυνάμεων της ΕΕ σχετικά με την πολιτική
ένωση. Η Γερμανία προτιμούσε ανέκαθεν ένα «συγκεντρωτικό ομοσπονδιακό πολιτικό
σύστημα», όπου προφανώς η ίδια θα αναδεικνυόταν η κυρίαρχη δύναμη. Αντίθετα, η
Γαλλία ήταν πάντοτε υπέρ μίας «Ευρώπης των πατρίδων», η οποία θα επέτρεπε στα
κράτη-μέλη να έχουν μεγαλύτερη ελευθερία δράσης. Εμείς όλοι θα προτιμούσαμε
βέβαια μία «Ευρώπη των Πολιτών της», χωρίς κανέναν κυρίαρχο και με ισότιμη
ψήφο των Πολιτειών, ανεξαρτήτως του μεγέθους ή της οικονομικής ισχύος τους.
Για τους λόγους αυτούς λοιπόν, αλλά και για
πολλούς άλλους που δεν είναι δυνατόν να αναφερθούν εδώ, δεν μπορεί να
δικαιολογηθεί η βιασύνη, αλλά ούτε και οι άλλες επιθετικές ενέργειες της
Γερμανίας. Όπως αναφέρει δε ξανά ο R.
Gilpin: «Ένας τυχόν οικονομικός κλυδωνισμός σε
μία περιοχή, που θα οδηγούσε τη συγκεκριμένη περιοχή σε κάμψη, θα μπορούσε
εύκολα να έχει ολέθριο οικονομικό και πολιτικό αντίκτυπο όχι μόνο στην περιοχή
που πλήττεται άμεσα, αλλά πιθανόν και σε ολόκληρη την ΕΕ».
Επομένως, στη βάση όλων όσων αναλύσαμε
παραπάνω, είναι πολύ επιβλαβής η «στοχοποίηση» της χώρας μας για την Ευρώπη
και για το μέλλον του κοινού μας νομίσματος. Σε κάθε περίπτωση, αφού μεταξύ
άλλων η ένταξη στην Ευρωζώνη ήταν από την αρχή, για όλες τις χώρες, ένας
δρόμος χωρίς επιστροφή (όπως είχε πει χαρακτηριστικά ο τότε γερμανός
καγκελάριος H. Kohl), η
επίθεση που δεχόμαστε «υποθάλπει» επικίνδυνα τη συνοχή ολόκληρης της ΕΕ.
Είναι όμως δίκαιη ή άδικη, η ναι μεν
επιβλαβής για την ΕΕ, αλλά έστω καλοπροαίρετη επίθεση αυτή; Για να απαντήσουμε
στο συγκεκριμένο ερώτημα, θα πρέπει να δούμε ποιες είναι οι δυνατότητες
διαχείρισης κρίσεων εκ μέρους των επί μέρους κρατών-μελών. Όπως εύκολα
διαπιστώνουμε, επειδή τα κράτη της Ευρωζώνης
(α) δεν έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν
ανεξάρτητες νομισματικές πολιτικές για να καταπολεμήσουν την κάμψη (για
παράδειγμα, δεν μπορούν να τυπώσουν χρήματα, όπως οι Η.Π.Α. για να ενισχύσουν
τη ζήτηση, να αναθερμάνουν την οικονομία τους και να μειώσουν το εξωτερικό
χρέος τους πληθωριστικά) και
(β) δεν διαθέτουν σοβαρές δημοσιονομικές
εξουσίες, εμποδιζόμενα από το Σύμφωνο Σταθερότητας (για παράδειγμα, δεν
μπορούν να μειώσουν τους φόρους για να τονώσουν την κατανάλωση),
βρίσκονται σε αδυναμία να αντιδράσουν «ατομικά»
σε περιόδους κρίσεων, οπότε ουσιαστικά είναι υποχρεωμένα να παραμένουν σε μία
στάση επικίνδυνης αναμονής, «καταδικασμένα» σε απραξία.
Επομένως, η μοναδική δυνατότητα τους είναι να
περιμένουν από το αόρατο χέρι της αγοράς να επιβάλλει την πτώση των μισθών (ενδεχομένως
και των τιμών), μέχρι να αποκατασταθεί αυτόματα η ισορροπία ανάμεσα στην
προσφορά και τη ζήτηση εργασίας. Φυσικά κάποια από τα κράτη αυτά «σκύβουν το
κεφάλι» και κάποια όχι – ο καθένας μπορεί να κρίνει εδώ ποια έχουν δίκιο και
ποια άδικο.
Δυστυχώς, ειδικά τα ασθενέστερα κράτη δεν
έχουν την κατανόηση και την βοήθεια των υπολοίπων, όπως θα έπρεπε, με τη
δικαιολογία του «ηθικού κινδύνου» (αν βοηθηθεί κάποιο δηλαδή, θα ζητούν όλα τα
άλλα βοήθεια, εμμένοντας στην «κακοδιαχείριση»). Εξ αυτού πηγάζει τελικά ο
φόβος πως, στην περίπτωση αυτή, οι ισχυρότερες οικονομίες θα υποχρεώνονταν
συνεχώς να «πληρώνουν» τις ασθενέστερες, εις βάρος των δικών τους
προϋπολογισμών.
Τα οικονομικά ισχυρότερα (πλεονασματικά) όμως
κράτη έχουν τη δυνατότητα να αντιδράσουν, όταν υπάρξει μία μεγάλη κρίση. Το
γεγονός αυτό αποδεικνύεται από το πρόσφατο παράδειγμα της Γερμανίας η οποία,
παρά τη διαφαινόμενη πτώση των φορολογικών εσόδων της κατά 20 δις € λόγω της
παρούσης οικονομικής κάμψης, δεν σκέφτεται δημοσιονομική λιτότητα (την οποία
όμως απαιτεί από την Ελλάδα), αλλά κάλυψη της μείωσης των εσόδων μέσω
δανεισμού. Όπως ο ίδιος ο Υπουργός οικονομικών της δηλώνει, «Η μείωση των
εξόδων του δημοσίου θα επιδείνωνε την παρούσα οικονομική κρίση», κάτι που
σε καμία περίπτωση δεν το επιθυμεί. Επίσης από το παράδειγμα της Γαλλίας, η
οποία επιδοτεί την αυτοκινητοβιομηχανία της, όταν εμείς καταδικασθήκαμε στο
παρελθόν για ανάλογες ενέργειες.
Επομένως είναι εντελώς άδικη η «επίθεση»
εναντίον της χώρας μας, τουλάχιστον μέσα στα πλαίσια της παρούσης οικονομικής
κρίσης. Μη έχοντας
(α) συναλλαγματικές δυνατότητες (υποτίμηση
του νομίσματος μας για να ενισχύσουμε τις εξαγωγές και τον τουρισμό,
μειώνοντας ταυτόχρονα τις εισαγωγές κλπ, όπως συμβαίνει ήδη στην Τουρκία που
σημειώνει αύξηση του τουρισμού της κατά 27%, όταν σε εμάς διαπιστώνεται μείωση
19%),
(β) δημοσιονομικές δυνατότητες (όπως είδαμε,
η ΕΕ ζητάει επίμονα την άμεση τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και τη μείωση
των ελλειμμάτων, με όλα όσα όλα αυτά συνεπάγονται – περιορισμό των μισθών,
λιτότητα, μειωμένη ζήτηση με το φόβο του αποπληθωρισμού κ.α.)
(γ) μία «φιλική» δομή του ΑΕΠ μας απέναντι
σε κρίσεις (Στη Γερμανία υπερισχύει ο μεταποιητικός τομέας, στον οποίο η
αύξηση της παραγωγικότητας είναι σχετικά εύκολη, αφού τα μηχανήματα,
αντικαθιστώντας τους ανθρώπους, έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται νυχθημερόν
και να εξελίσσονται συνεχώς. Στην Ελλάδα όμως υπερισχύει ο τομέας των
Υπηρεσιών, στον οποίο η αύξηση της παραγωγικότητας είναι πολύ πιο δύσκολη αφού,
μεταξύ άλλων, οι άνθρωποι που υποχρεωτικά τον στελεχώνουν, δεν έχουν τις
ιδιότητες των μηχανών)
(δ) την οικονομική βοήθεια της ΕΕ, η οποία
μας την αρνείται ουσιαστικά, επικαλούμενη τον «ηθικό κίνδυνο» και, τέλος,
(ε) μη έχοντας δυστυχώς (απογραφή) την
εμπιστοσύνη της ΕΕ η οποία, αν μη τι άλλο, θα μπορούσε τουλάχιστον να μας
προσφέρει περισσότερο χρόνο για την επαναφορά των ελλειμμάτων στο 3%, καθώς
επίσης κάποια δημοσιονομική ελευθερία ορισμένης διάρκειας,
είμαστε «καταδικασμένοι» να υποδουλωθούμε στο
Ευρωπαϊκό ΔΝΤ (Ταμείο Συνοχής) με δυσμενέστατες συνθήκες, οι οποίες θα
επιδείνωναν περαιτέρω τη θέση μας (υψηλά επιτόκια, δημοσιονομική στενότητα,
ακόμη μεγαλύτερη μείωση της ανταγωνιστικότητας μας κ.α.), αφού η χώρα δεν
επιτρέπεται (τουλάχιστον λόγω ΕΕ) να χρεοκοπήσει, ή να «ρυθμίσει» τις πληρωμές
και τα χρέη της, όπως πριν αρκετά χρόνια η Αργεντινή.
Περαιτέρω και πριν ακόμη απαντήσουμε στις
υπόλοιπες ερωτήσεις που θέσαμε στην αρχή, οφείλουμε να διαπιστώσουμε εάν είναι
σωστές οι κατηγορίες που απευθύνονται αποκλειστικά και μόνο στη χώρα μας, με
τέτοια μανία.
Κατ’ αρχήν, η Ελλάδα κατηγορείται, τόσο από
το εξωτερικό, όσο και από το εσωτερικό της δυστυχώς, ότι α) συντηρεί ένα πολύ
σπάταλο κράτος, β) υπάρχει εκτεταμένη διαφθορά, καθώς επίσης ότι γ) έχει
μεγάλη φοροδιαφυγή.
Εν πρώτοις, αποδεχόμενοι ότι πράγματι όλα
αυτά συμβαίνουν και οφείλουν άμεσα να διορθωθούν, δεν νομίζουμε ότι η παρούσα
τεράστια οικονομική κρίση επιτρέπει να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες, οι
οποίες είναι κατάλληλες για να ασχοληθεί η όποια κυβέρνηση μας με αυτούς τους
συγκεκριμένους, πρακτικά εξαιρετικά δύσκολους στην επίλυση τους,
προβληματισμούς.
Στη συνέχεια, θεωρούμε ότι τα προβλήματα του
Σπάταλου κράτους και της Διαφθοράς είναι εν πολλοίς αλληλένδετα, ενώ θα
επιλυθούν όταν προηγουμένως
(α) πάψουν να περιστρέφονται όλοι και όλα
γύρω από τα πολιτικά κόμματα και
(β) λειτουργήσει επί τέλους ο καπιταλισμός
της ελεύθερης αγοράς, αντικαθιστώντας την υφιστάμενη φεουδαρχία. Κάτι τέτοιο
όμως δεν «εκβιάζεται» χρονικά, κυρίως επειδή δεν έχουμε ακολουθήσει τα βήματα
εξέλιξης των άλλων κρατών, παραμένοντας για εκατοντάδες χρόνια στο σκοτεινό
Μεσαίωνα (και μάλιστα σκλαβωμένοι), όταν η υπόλοιπη Ευρώπη πέρασε από την
Αναγέννηση, από το Διαφωτισμό και από όλα τα υπόλοιπα στάδια φυσιολογικής «ενηλικίωσης».
Όσον αφορά τώρα τη Φοροδιαφυγή, που επίσης
πρέπει να πάψει να υπάρχει, σε καμία περίπτωση δεν είμαστε η μοναδική χώρα που
πλήττεται (χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι δικαιολογείται). Σίγουρα όμως (το
ίδιο ισχύει και για τη διαφθορά, με «φωτεινό» παράδειγμα την Ιαπωνία, στην
οποία ζει και βασιλεύει), είμαστε η μόνη χώρα που το «διατυμπανίζει» απίστευτα,
τόσο στο εσωτερικό της, όσο και στο εξωτερικό. Κανένας λαός στον κόσμο δεν
κατηγορεί τη χώρα του, σε όλα ανεξαιρέτως τα επίπεδα της, σε τέτοιο βαθμό.
Εκτός αυτού, ότι και αν συμβαίνει στο
εσωτερικό μίας χώρας, σπάνια εγκαταλείπει τα «σύνορά» της, στο ποσοστό που
παρατηρούμε έκπληκτοι καθημερινά ότι συμβαίνει στην Ελλάδα. Τέλος, ας μην
ξεχνάμε ότι εμείς, σε αντίθεση με πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη, φορολογούμαστε
επί πλέον και μάλιστα με πολύ υψηλό συντελεστή, πληρώνοντας για την εκπαίδευση
των παιδιών μας (φροντιστήρια) και για την υγεία μας («διευκολύνσεις»,
ιδιωτικές κλινικές κλπ), ποσά που για τους άλλους λαούς είναι το λιγότερο
εξωπραγματικά.
Ανεξάρτητα από αυτά, στη Γερμανία (προφανώς
το ίδιο θα συμβαίνει και σε άλλα κράτη), τόσο η φοροδιαφυγή, όσο και (ιδιαίτερα)
η «φοροαποφυγή», δεν είναι καθόλου αμελητέες έννοιες. Η «ιστορία του
CD» το οποίο αγοράσθηκε από «διαρρήκτη» (!) έναντι
5.000.000 €, απασχόλησε έντονα τόσο την Ευρώπη, όσο και τις Η.Π.Α. Οι
γερμανικές τράπεζες, αλλά και πολλές άλλες μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας,
είναι εγκατεστημένες σχεδόν σε όλους τους γνωστούς φορολογικούς παραδείσους -
από τα νησιά Cayman, μέχρι τις Μπαχάμες και το
Ντουμπάϊ.
Χάρη στην επιμονή της Γαλλίας και μόνο,
δημοσιεύθηκαν οι λίστες με τις γκρίζες και μαύρες «φορολογικές οάσεις» (που
εκμεταλλεύονται προφανώς οι ολιγοπωλιακές πολυεθνικές και το διεθνές έγκλημα –
όχι οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες ή οι απλοί πολίτες), από τις οποίες
πραγματικά κινδυνεύει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα (στο τέλος της
συνόδου G20 στο Λονδίνο, παρά τις αντιδράσεις των
Βρετανών και άλλων).
Περαιτέρω, ή τεράστια «φοροαποφυγή» εκ μέρους
των πολυεθνικών επιχειρήσεων δεν αντιμετωπίζεται από καμία χώρα. Για
παράδειγμα, τεχνάσματα όπως η διαφορετική τιμολόγηση των προϊόντων της
μητρικής προς τις θυγατρικές ανά κράτος και φορολογικό συντελεστή (ιδιαίτερα
των φαρμάκων μηδενικού σχεδόν κόστους παραγωγής), ο δανεισμός κεφαλαίων εκ
μέρους της μητρικής προς τις θυγατρικές με «προσαρμοσμένο» επιτόκιο, η σωστή
χρήση των διαφόρων μοντέλων δικαιόχρησης – σημάτων («κορυφή» του τομέα η
Σουηδική ΙΚΕΑ με κεντρικά «φορολογικά» γραφεία στην Ολλανδία),
η φορολογική εκμετάλλευση των ζημιών των εξαγορασθέντων εταιρειών από τις
αγοράζουσες, μέσω συμψηφισμού με τα κέρδη τους εις βάρος των Εθνικών
Οικονομιών και πολλά άλλα, είναι αδύνατον σχεδόν να αποκλεισθούν. Οι πίνακες
που ακολουθούν είναι καλύτεροι από τις λέξεις:
ΠΙΝΑΚΑΣ Ι:
Deutsche Bank (Εσωτερικό & εξωτερικό)
Έτος |
Κέρδη σε εκ. € |
Μερίσματα σε εκ. € |
Φορολογία σε εκ. € |
|
|
|
|
1999 |
2.351 |
706 |
738 |
2000 |
6.896 |
801 |
-6.644 |
2001 |
1.803 |
808 |
1.429 |
2002 |
3.549 |
808 |
3.189 |
2003 |
2.758 |
872 |
1.542 |
|
|
|
|
ΣΥΝΟΛΟ |
17.357 |
3.995 |
254 |
Πηγή: H.
Weiss/E.
Schmiederer 2005 Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Σε σύνολο κερδών πενταετίας ύψους 17.357 εκ.
€ (17 δις δηλαδή) πλήρωσε μερίσματα στους μετόχους της 3.995 εκ. € (σχεδόν 4
δις €) και φόρους μόλις 254 εκ. €, ήτοι 1,46% επί των κερδών της!
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Μεγέθη
γερμανικών εταιρειών 2003 (Τζίρος, Κέρδη, Φόρος σε εκ. €)
Εταιρίες / |
ΜΕΤΡΟ |
Telekom |
Lufthansa |
Siemens |
TUI |
BMW |
Δείκτες |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Τζίρος |
55.056 |
55.838 |
17.714 |
74.875 |
19.215 |
42.636 |
Κέρδη |
817 |
1.398 |
-785 |
3.372 |
246 |
3.206 |
Κέρδη/τζίρος |
1,5% |
2,5% |
-4,4% |
4,5% |
1,3% |
7,5% |
Φόρος |
246 |
-225 |
193 |
867 |
-68 |
1.258 |
Φόρος/Τζίρος |
0,4% |
-0,4% |
1,1% |
1,2% |
-0,4% |
3% |
Εργαζόμενοι |
252.037 |
251.000 |
94.798 |
419.300 |
64.257 |
93.821 |
Πηγή: H.
Weiss/E.
Schmiederer 2005 Πίνακας: Β. Βιλιάρδος
Η Siemens δηλαδή,
για παράδειγμα, με 419.300 εργαζομένους πληρώνει μόλις 867 εκ. € φόρους,
επομένως 2.068 € ανά εργαζόμενο ετήσια. Από την άλλη πλευρά, μία από τις
μεγαλύτερες εταιρίες στον τουρισμό, η TUI, δουλεύει
με ζημίες, όπως και η Deutsche Telekom. Θα έπρεπε να
τις λυπηθεί κανείς ή μήπως κερδίζουν περισσότερα σε κάποιους «παραδείσους»;
Συνεχίζοντας στο ίδιο θέμα, ίσως αξίζει να
σταθούμε ιδιαίτερα στις δυνατότητες μειωμένης φορολόγησης που προσφέρονται από
τα λεγόμενα Coordination Centers, τα οποία
λειτουργούν στην πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Βέλγιο. Κατά τη
διάρκεια της δεκαετίας του ‘80, περίπου 200 πολυεθνικές εταιρείες ίδρυσαν στο
Βέλγιο (με πρωτοβουλία φυσικά της χώρας) αυτά τα κέντρα, σκοπός τω οποίων ήταν
ο συντονισμός των χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων των μητρικών εταιρειών
τους (!).
Η προσέλκυση τους έγινε από την πρωτεύουσα
της Ευρώπης, η οποία πρότεινε τη φορολόγηση των χρηματοοικονομικών κερδών τους
μέσω ενός μικρού ποσοστού φορολόγησης επί των εξόδων λειτουργίας τους! Σαν
αποτέλεσμα ήταν η φορολόγηση των χρηματοοικονομικών κερδών των 207
εγκατεστημένων εκεί πολυεθνικών εταιρειών, ύψους περίπου 5 δις € με μόλις 73
εκ. €, κάτι που σημαίνει με φορολογικό συντελεστή 1,36%. Η γερμανική
Volkswagen για παράδειγμα είχε 81 εκ. € κέρδος από
το γραφείο του Βελγίου το 2003, προερχόμενο προφανώς από άλλες χώρες, και
πλήρωσε 87.000 € φόρο (φορολογικός συντελεστής 0,1%).
Μπορούμε όμως, αδιαφορώντας εντελώς για όλα
αυτά, να αντιπαρατεθούμε με επιτυχία στην άδικη επίθεση που δεχόμαστε,
αντιστρέφοντας το «παιχνίδι» και εξερχόμενοι με σοβαρά κέρδη από την
οικονομική κρίση; Σε τελική ανάλυση, μπορούμε μήπως να τεκμηριώσουμε ότι,
τουλάχιστον στην περίπτωση της χώρας μας, η Γερμανία κάνει κατάχρηση της
δεσπόζουσας θέσης της στην Ευρώπη, εάν υποθέσουμε ότι δεν μας συκοφαντεί,
δυσφημίζοντας μας;
Μία τέτοιας έκτασης δυσφήμιση, ακόμη και αν
δεχθούμε ότι δεν είναι κακοπροαίρετη, μπορεί να μας κοστίσει πάνω από 10 δις €
σε ετήσιους τόκους (δυσανάλογη αύξηση του επιτοκίου δανεισμού μας), καθώς
επίσης να καταστρέψει πολλούς τομείς της οικονομίας μας, μέσα σε μία νύχτα.
Μπορούμε να το επιτρέψουμε, χωρίς να αντισταθούμε συλλογικά; Δεν είμαστε
υποχρεωμένοι να προστατεύσουμε το Δίκαιο και την Ελλάδα;
Ολοκληρώνοντας, επειδή είμαστε απόλυτα
εναντίον αυτών που επικαλούνται «συνομωσίες» για να δικαιολογήσουν τα λάθη και
τις αδυναμίες τους, έχουμε την άποψη ότι εδώ δεν αποκαλύπτεται καμία συνομωσία,
αλλά μία καθημερινή πραγματικότητα στις σχέσεις μεταξύ των κρατών, των
κυβερνήσεων, των επιχειρήσεων και των λαών τους.
Οι απαντήσεις, οι λύσεις καλύτερα, στο
επόμενο άρθρο μας, επειδή δεν θέλουμε να καταχραστούμε την υπομονή των
αναγνωστών μας, έχοντας ήδη εξαντλήσει όλα τα περιθώρια ενός υποφερτής έκτασης
άρθρου. Το ζητούμενο είναι πάντοτε η λύση και όχι η περιγραφή του προβλήματος,
παρά το ότι φυσικά προηγείται, αφού κανένα πρόβλημα δεν λύνεται, όταν δεν το
γνωρίζουμε σε όλες του τις λεπτομέρειες.
Βασίλης Βιλιάρδος (copyright)
-------------------------------------------------
Σημ. Ήφ. Ανεξαρτήτως του τι θα κάνει ή δεν θα κάνει στην
αυριανή συνάντηση με τον έλληνα πρωθυπουργό, ουσιαστική η δήλωση του Σαρκοζί.
Βέβαια, περί "ουσιών και νοημάτων" που "συγκροτούν και συγκρατούν τα κράτη, την
Ευρώπη και τον κόσμο" έγραψα στο
Κοσμοθεωρία των
Εθνών. Δυστυχώς όμως δεν έχω χρόνο για να το μεταφράσω γαλλικά και
αγγλικά. Και μεταξύ μας, ποσώς με νοιάζει ποιος θα το διαβάσει. Όποιοι τον
διάβασαν, εξάλλου, ξέρουν ότι υποστηρίζω πως για να μπορεί κανείς να γράφει
καθαρά πρέπει να αποστασιοποιηθεί από κάθε ιεραποστολική αντίληψη του στοχασμού.
Την αμέριστη
υποστήριξή του προς την Ελλάδα εξέφρασε σήμερα ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί
κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε Γάλλους αγρότες, λίγο πριν αυριανή του συνάντηση
με τον Έλληνα πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου. Ο Ν.Σαρκοζί είπε ότι από τη στιγμή
που δημιουργήσαμε το ευρώ δεν μπορούμε να αφήσουμε μια χώρα της ευρωζώνης να
πέσει. Διαφορετικά η ευρωζώνη δεν έχει κανένα νόημα. "Πρέπει να στηρίξουμε την
Ελλάδα, η οποία κάνει προσπάθειες για να εξέλθει από την κρίση, διαφορετικά θα
πάψει να υπάρχει το ευρώ" υπογράμμισε στην ομιλία του ο Γάλλος πρόεδρος. "Το
ευρώ δεν έχει κανένα νόημα αν δεν υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ μας" είπε ο Σαρκοζί
μιλώντας προς τους Γάλλους αγρότες επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα είναι ο νούμερο
ένα εισαγωγέας γαλλικού βοδινού κρέατος. Όπως μεταδίδουν τα διεθνή
ειδησεογραφικά πρακτορεία, γάλλοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι επί του παρόντος δεν
τίθεται θέμα οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα, ωστόσο τονίζουν ότι ο Νικολά
Σαρκοζί έχει κάνει ξεκάθαρο ότι το Παρίσι είναι έτοιμο να προσφέρει βοήθεια προς
τη χώρα αν παραστεί ανάγκη. "Θα παλέψω με περισσή ενέργεια για να υπερασπιστώ
την κοινή αγροτική ευρωπαϊκή πολιτική" είπε ο Σαρκοζί, αναφερόμενος στην
ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια προς τον αγροτικό τομέα.
http://www.enet.gr/?i=news.el.oikonomia&id=138835
Υστερόγραφο:
τελικά άκουσα την ακριβή δήλωση του γάλλου προέδρου στα
Γαλλικά. Στο ρεπορτάζ δήλωσε ότι "το ευρώ δεν έχει ουσία-νόημα .(...) εάν δεν
υπάρχει κάποια ευρωπαϊκή οικονομική κυβέρνηση. Πολύ ενδιαφέρον: 1) Γιατί δεν το
σκέφτηκαν το 1991-2 ή μήπως άλλα ήταν τα κριτήρια και οι σκοπιμότητες που
δημιούργησαν την ΟΝΕ; 2) Πως μια "κυβέρνηση οικονομικής διακυβέρνησης" θα
αποφασίζει όταν όπως σαφώς καταμαρτυρείται τους τελευταίους μήνες (βέβαια άλλοι
το λένε εδώ και δεκαετίες) η ανθρωπολογία του ευρωπαϊκού κοινωνικού χώρου είναι
κατακερματισμένη σε διακριτά έθνη; Ή μήπως κατέχει κοσμοπλαστικά μαγικά ραβδιά;
3) Ο Σαρκοζί πρόσφατα, όπως γνωρίζουμε, κάλεσε μια μεγάλη συζήτηση στην Γαλλία
για να ... βρεθεί η Γαλλική ταυτότητα. (βλ.
http://infognomonpolitics.blogspot.com/2009/11/blog-post_4706.html). Και αν
στην Γαλλία που διαθέτει ήδη ένα εύρωστο έθνος πολλοί χαρακτήρισαν αυτή την
κίνηση περιττή και σπασμωδική, μια αντίστοιχη συζήτηση για την Ευρώπη είναι
ακόμη πιο περιττή. Η οντολογία της Ευρώπης, είναι πασίδηλη, η υπερεθνική
ανθρωπολογία είναι μηδενική και όριο είναι ο ουρανός για ανάπτυξη της Ευρώπης σε
διακυβερνητική βάση. Όμως, όπως υποστηρίξαμε ξανά, αυτό απαιτεί εξορθολογισμό
της δημοκρατίας τόσο ενδοκρατικά όσο και ευρωπαϊκά, καθώς επίσης και ασφυκτικό
έλεγχο επί των υπερεθνικών θεσμών ούτως ώστε να αφαιρεθεί κάθε ανεξάρτητη
αρμοδιότητα. Ανεξάρτητες αρμοδιότητες χωρίς λαϊκή εντολή είναι συνταγή φασισμού
και μάλιστα του χειρότερου είδους. 3) Εκτίμησή μου είναι ότι οι δηλώσεις του
Σαρκοζί άλλο στοχεύουν, την Γερμανία. Όποιος ενδιαφέρεται
ας διαβάσει τα κείμενα αποσπάσματα των οποίων παρατίθενται στην διεύθυνση
ΟΝΕ-
Πολιτικοστρατηγικές παράμετροι.4)
Κάθε κίνηση προς την κατεύθυνση αντιμετώπισης της συντρέχουσας κρίσης είναι
αδιέξοδη αν δεν λάβει υπόψη τον θεμελιώδη διακρατικό χαρακτήρα της ΕΕ. Και αυτός
ο χαρακτήρας ενέχει βαθύτατες προεκτάσεις για τα επόμενα βήματα που απαιτείται
να είναι συμβατά με το υποκείμενο ανθρωπολογικό περιβάλλον.
----------------------------------------------------------------------
Σημ. Π.Ήφ.
Παραθέτω τα δύο κείμενα που ακολουθούν κυρίως για την φράση "the hedgies merely
precipitated a crisis that Europe was going to have to face sooner or later."
Στο δεύτερο κείμενο είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες οι θέσεις της κ Μέρκελ.
Πρέπει να διαβαστούν σε συνάρτηση με αυτά που πολλοί λέγαμε εδώ και δύο
δεκαετίες μερικά από τα οποία θα βρείτε στα κείμενα αποσπάσματα των οποίων
υπάρχουν στην σελίδα
ΟΝΕ-
Πολιτικοστρατηγικές παράμετροι . Για να το κάνουμε λίγο πιο σαφές.
Πολιτική χωρίς ανθρωπολογία δεν υπάρχει και οι διεθνικοί δρώντες είναι κοράκια
που στοιχειώδης πολιτικός ορθολογισμός απαιτεί να ελέγχονται ασφυκτικά από
διακυβερνητικούς θεσμούς. Οι Πολιτικοί Ρεαλιστές τα λένε εδώ και δεκαετίες. Οι
ιδεολόγοι των ΜΚΟ, όμως, οι οποίοι πιστεύουν ότι οι
σόροι, τα σοράκια
και τα κοράκια είναι αλτρουιστές και φιλάνθρωποι ή ότι την διανεμητική
δικαιοσύνη την προσδιορίζει κάποιο διεθνικό-παγκοσμιοποιημένο αόρατο χέρι, θα
παραμιλούν εφ' όρου ζωής. Το ζήτημα όμως είναι γιατί επειδή κάποιοι
παραμιλούν να επιβαρύνεται η τσέπη του ανυποψίαστου πολίτη! Για όσους
είναι υποψιασμένοι για τις προεκτάσεις των συζητήσεων περί "παγκοσμιοποίησης"
versus ανάγκη για διακυβερνητικούς θεσμούς εθνοκρατοκεντρικού
χαρακτήρα, τα λόγια της κας Μέρκελ είναι καίρια.
Το ζήτημα που τίθεται στο δικό μας "επιστημονικό" πεδίο είναι εξίσου
σημαντικό: Γιατί ο φορολογούμενος των ευρωπαϊκών κρατών θα πρέπει να συνεχίσει
να πληρώνει τσαρλατάνους των πολιτικών επιστημών (των διεθνών σχέσεων και κάθε
άλλων σχέσεων) που επί πολλά χρόνια έγραφαν περί "παγκοσμιοποίησης", περί
"παγκόσμιου χώρου" όπου ούτε λίγο ούτε πολύ θα διεπόταν από γυρολόγους
διεθνικούς ΜΚΟ πολλούς από
τους οποίους χρηματοδοτεί ο "φιλάνθρωπος" Σόρος και περί ανάγκης εξανεμίσματος
των κρατών ως και εάν η διάλυση των συστημάτων διανεμητικής δικαιοσύνης κατά
εθνοκράτος ως δια μαγείας θα αντικαθίστατο από ένα παγκόσμιο κοινωνικό σύστημα
που θα νομιμοποιούσε την κατανομή των πόρων πλανητικά. Για να μην μιλήσω,
βεβαίως, για τους τσαρλατάνους των ευρωπαϊκών σπουδών που προσκολλημένοι στην
ιδεολογική άποψη ότι οι θεσμοί είναι κοσμοπλαστικά εργαλεία παραμιλούσαν περί
ύπαρξης μιας μυστήριας υπερεθνικότητας (εννοώντας υπερεθνική υλιστική
ατομιστική, ωφελιμιστική, χρησιμοθηρική και φιλοτομαριστική "ανθρωπολογία" που
θα έφερνε ένα ... "πατριωτισμό του συντάγματος") και που έτσι θα είχαμε μια
μυστήρια μετά-κρατική δημόσια σφαίρα. Γιατί λοιπόν να μην δώσουν σε όλους
αυτούς πρόωρη σύνταξη για να καλύψουμε το έλλειμμα των δημόσιων δαπανών!. Όλα
αυτά είναι νομίζω λογικά για κάθε λογικό άνθρωπο.
THE JUSTICE
DEPARTMENT has ordered several U.S. hedge funds to retain
records relating to trading in the euro, perhaps for a probe of
speculators' role in the Greek debt crisis that has hammered the European
currency. Justice's action lends a measure of validation to the many European
officials who blame the "hedgies" for colluding against the euro beyond what
economic fundamentals warrant. Indeed, European Union regulators are
discussing measures to limit betting on government bonds that the speculators
don't actually hold -- so-called "naked" credit default swaps.
The European
authorities and Justice -- as well as the Federal Reserve and the Securities
and Exchange Commission -- must pursue any credible accusations of
wrongdoing. We certainly wouldn't put it past the hedgies to pull a fast one
on Greece or anyone else. But we doubt hedge fund misbehavior, if any, will
be shown to account for most or even much of Greece's woes, let alone
Europe's.
The
fundamental problem here is that, in the decade since it joined the euro
area, Athens has consistently run massive budget deficits, in violation of
European Union rules, and then disguised them with less-than-honest
bookkeeping. The responsible E.U. and member state officials essentially did
nothing about it. Perhaps Goldman Sachs enabled Greece's chicanery with
cleverly designed currency swaps in 2001, as has been reported. But, as the
Wall Street Journal has reported, this maneuver might have masked a tenth of
a percent of gross domestic product in deficits -- not much compared with
the current total of 12.7 percent of GDP.
To be sure,
much Greek red ink reflects the cyclical impact of the recession. But an
awful lot of it is structural, the consequence of subsidies, rampant tax
evasion and lush pensions for Greek civil servants. Germany, where the
retirement age is 67, is rightly wondering why it should help refinance a
country where the retirement age, until now, has been 61.
To its credit,
the new Greek government of Prime Minister George Papandreou has
responded with reforms designed to cut the deficit to 3 percent of Greece's
GDP by 2012. To their credit, German and French officials are demanding even
more -- and it remains to be seen whether Mr. Papandreou can withstand the
political backlash against austerity. Greece successfully floated a bond
issue this week, albeit at high interest.
No doubt
politicians from Berlin to Athens would have preferred to keep pretending
that 16 countries could employ a single currency without an enforceable
common fiscal policy. But the hedge funds called this massive bluff. Before
retaliating, government authorities should factor in the possibility that
the hedgies merely precipitated a crisis that Europe was going to have to
face sooner or later. Now at least Europe has a chance to fix its economic
architecture before things got even worse. Speculators have made a killing
off Greece's short-term misfortune. But maybe they did Europe a long-term
favor.
Merkel calls for end to speculators who bet against Greece
From The Times March 6, 2010
Carl Mortished, World Business Editor
Angela Merkel, the German Chancellor, lashed out at speculators and
called for curbs on the derivatives markets, which she said were being used
to profit from the financial distress of Greece.
The German Chancellor said that Europe must ensure that speculators
were prevented from damaging Greece or other countries and said that she
would discuss regulation of the credit defaults swaps (CDS) market with
the United States. “We must succeed at putting a stop to the speculator’s
game with sovereign states,” Mrs Merkel said. The Chancellor was
speaking after a meeting with George Papandreou, the Prime Minister of
Greece.
The Chancellor said that there was no need for a bailout of Greece by
fellow eurozone members and she rounded on speculators for betting against
Greece. Hedge funds were excluded from participation in a €5 billion bond
sale this week by the Greek Government.
“Credit-default swaps, where you insure your neighbour’s house just to
destroy it and make money from it, that’s exactly what we have to curb,” she
said, adding that the issue was a global one and that action needed to be
taken with the US.
Σημ. Η έμφαση δική μου
-------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------
Is Spain the next
Greece? Or
Italy? Or
Portugal?
Petros Giannakouris/Associated Press
Pensioners demonstrating Wednesday
in Athens. Greece announced new measures meant to improve its economy,
among the most troubled in Europe.
Louisa Gouliamaki/Agence France-Presse — Getty
Images
Prime Minister George Papandreou
of Greece, center, with two top advisers, Nikos Ziogas, left, and Nikos
Athanasakis.
Even as Greece pledged anew on Wednesday to rein in its
runaway budget deficit, briefly easing the anxiety over its perilous finances,
traders on both sides of the Atlantic weighed the risks — and potential
rewards — posed by the groaning debts of other European governments.
While investors welcomed news that Athens would raise
taxes and cut spending by $6.5 billion this year, analysts warned the moves
might not be enough to avert a bailout for Greece or to contain the crisis
shaking Europe and its common currency,
the euro.
Indeed, some banks and hedge funds have already begun to
turn their attention to other indebted nations, particularly Portugal, Spain,
Italy and, to a lesser degree,
Ireland.
The role of such traders has become increasingly
controversial in Europe and the United States. The Justice Department’s
antitrust division is examining whether at least four hedge funds colluded on
a bet against the euro last month.
“If the problems of Greece aren’t addressed now, there
is a risk the market will focus on the next weakest link in the chain,” said
Jim Caron, global head of interest rate strategy at
Morgan Stanley.
Whatever the outcome in Athens, the debt crisis in
Europe threatens to tip the financial, as well as political, balance of power
across the Continent. With Germany and France emerging as the most likely
rescuers, leaders in Berlin and Paris could end up dictating fiscal policy in
Portugal, Ireland, Italy, Greece and Spain.
And in the months ahead, fears about the growing debt
burden elsewhere in Europe are likely to return, according to investors and
strategists. That is particularly worrying given that Western European
countries must raise more than half a trillion dollars this year to refinance
existing debts and cover their widening budget gaps.
The way fear can spread from capital to capital reminds
Mr. Caron of how the American
financial crisis played out. “What people are doing in the markets is no
different from what they did with the banks,” he said. “First it was
Bear Stearns, then it was
Lehman Brothers and so on. That’s what people are worried about.”
France and Germany are emerging as the crucial backers
of any lifeline for Greece, but they have slow growth and budget troubles of
their own — deficits equaling 6.3 percent of gross domestic product in Germany
and 7.5 percent in France. And among voters in both countries, “there is very
little appetite for rescues,” said Marco Annunziata, chief economist for
Unicredit.
The most vulnerable country after Greece, some analysts
say, is Spain, which has been mired in a deep
recession. Facing an unemployment rate of 20 percent, a budget gap of more
than 10 percent of gross domestic product, and an economy expected to shrink
by 0.4 percent this year, Madrid has little wiggle room if investors shun an
expected 85 billion euros in new bond offerings this year.
Spain’s neighbor Portugal is also vulnerable. Large
budget and trade deficits, combined with a shortage of domestic savings, leave
Portugal dependent on foreign investors. And, as in Greece, there may be
little political will to slash spending or raise taxes.
That’s in sharp contrast to Ireland, which had been a
source of anxiety last year. New austerity measures, including a government
hiring freeze and public sector wage cuts, have put it in a stronger position
as it raises 19 billion euros this year.
The Italian government is also heavily indebted — it has
more than $2 trillion in total exposure — but it is also in a slightly
stronger position than Spain or Portugal because its economy is expected to
grow by 0.9 percent this year and 1.0 percent next year. In addition, its
budget is not as far out of whack, with the deficit this year expected to
equal 5.4 percent of G.D.P.
According to Kenneth J. Heinz of Hedge Fund Research,
the big hedge funds are now evaluating the response by other European
countries in extending a lifeline to Greece before they probe weaknesses and
opportunities in other countries.
Hedge funds, banks and other institutions are still
wagering on a drop in the euro as well as the
British pound.
Those trades have been controversial for months in
Europe. But the debate shifted to the United States on Wednesday, after it
emerged that at least four hedge funds had been asked by the Justice
Department to turn over trading records and other documents. That request
followed a dinner in New York last month where, among several other subjects,
representatives of some of these hedge funds discussed betting against the
euro.
The funds that received the letters — Greenlight
Capital, SAC Capitol Advisors, Paulson & Company and Soros Fund Management —
are among the best-known names in the hedge fund universe. Greenlight and SAC
declined to comment, as did the Justice Department. Paulson & Company, whose
representatives did not attend the dinner, also declined to comment.
In a statement, Michael Vachon, a spokesman for Soros
Fund Management, denied any wrongdoing and said, “It has become commonplace to
direct attention toward
George Soros whenever currency markets are in the news.”
The dinner, in a private room at the Park Avenue
Townhouse restaurant in Manhattan on Feb. 2, involved about 20 people and was
characterized as an “ideas round table” by several who attended. But people
present at the dinner or knowledgeable about the discussion said the idea of
shorting the euro occupied only a few minutes of the conversation.
The presentation on the euro, by SAC, lasted less than
five minutes, according to these people.
Notes provided by one of the firms that attended the
dinner summarized the discussion on the euro state: “Greece is important but
not that important; instead you have to start thinking about every other
country. What’s after Greece? Spain, Ireland, Portugal.”
James S. Chanos, a hedge fund investor who has not been
making bets on the euro, defended the positions taken by hedge funds, calling
the inquiries into their activities “witch hunts.”
“Hedge funds and short-sellers are being blamed for the
failings of other people,” he said. Nevertheless, the anxiety in Europe is
reflected on the
Chicago Mercantile Exchange, where trading in futures on the euro soared
to a record $60 billion in February — up 71 percent from a year ago.
“The Greek story is putting downward pressure on the
euro,” said Derek Sammann, a managing director at the CME. According to CME
data, hedge funds are in their most bearish position in a decade in shorting
the euro, said Mary Ann Bartels of
Bank of America
Merrill Lynch.
“They have been short for a while, but in the past two
weeks have really pressed it,” she said.
--------------------------------------------
3.3.2010. Ο πρόεδρος της Ιταλίας δήλωσε ότι «Η
επείγουσα κατάσταση στην Ελλάδα αναδεικνύει την ανάγκη για τη χρήση άλλων
εργαλείων».
Την ανάγκη δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου
αναδεικνύει η επείγουσα κατάσταση στην Ελλάδα, δήλωσε, εμμέσως πλην σαφώς,
σήμερα από τις Βρυξέλλες, ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Τζόρτζιο
Ναπολιτάνο, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον Πρόεδρο της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Ειδικότερα, ερωτηθείς αν θεωρεί ότι το καλύτερο για το ευρώ είναι να διοικείται
από έναν «αυτόματο πιλότο» που βρίσκεται στην έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας (ΕΚΤ) Φρανκφούρτη, ή αν θα ήταν προτιμότερο να δημιουργηθεί ένα
Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, το οποίο, σε περιπτώσεις ανάγκης, θα μπορούσε να
βοηθήσει τα κράτη - μέλη του ευρώ, ο Πρόεδρος Ναπολιτάνο απάντησε χαρακτηριστικά:
«Μου φαίνεται ότι τα αυτιά του κ. Τρισέ βουίζουν από τη θέση του αυτόματου
πιλότου. Πιστεύω ότι η ΕΚΤ είναι ένας οργανισμός αρκετά λογικός, ώστε να
κατανοήσει τις διαφορετικές καταστάσεις που δημιουργούνται».
Συνεχίζοντας, ο Ιταλός Πρόεδρος ανέφερε ότι τόσο η ΕΚΤ, όσο και τα υπόλοιπα
κοινοτικά όργανα έχουν συναίσθηση ότι «κάτι λείπει από το κοινό μας οπλοστάσιο»
προκειμένου να αντιμετωπίσει σοβαρές κρίσεις, ικανές να βλάψουν το ευρώ ή χώρες
του ευρώ.
«Η επείγουσα κατάσταση στην Ελλάδα αναδεικνύει την ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε
άλλα εργαλεία για να αποτρέπουμε ή να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τις κρίσεις.
Πόσο μάλλον, όταν στην ευρωζώνη υπάρχει μια χώρα με ευάλωτη δημοσιονομική
κατάσταση», ανέφερε ο Τζ. Ναπολιτάνο και συμπλήρωσε λέγοντας ότι στο ευρώ
υπάρχουν χώρες που είχαν παράδοση νομισματικής αστάθειας, μεταξύ των οποίων, και
η Ιταλία.
Σύμφωνα με τον Ιταλό Πρόεδρο, το ευρώ προστάτεψε τις χώρες της ευρωζώνης κατά τη
διάρκεια της πρόσφατης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ωστόσο οι χώρες αυτές
δυσκολεύτηκαν να επιδείξουν την απαραίτητη δημοσιονομική πειθαρχία.
Γι΄ αυτό το λόγο, τόνισε ο Τζ. Ναπολιτάνο, για να υπάρξει σταθερότητα στη ζώνη
του ευρώ, θα πρέπει τα κράτη - μέλη να εργαστούν για να επιτύχουν τη
δημοσιονομική πειθαρχία.
Καθημερινή -ΑΠΕ – ΜΠΕ
-----------------------------------------------------------------------------------
Σημ. Π.Ήφ. Παραθέτω ακόμη μια ενδιαφέρουσα ανάλυση αμερικανού
για την κρίση. Επαναλαμβάνω ότι δεν υπάρχει θεωρία των διεθνών σχέσεων κα της
ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που να μην έχει ελεγχθεί από την συντρέχουσα κρίση.
Μεγάλο μέρος πάντως της ευθύνης για την ληστεία των εισοδημάτων των ελλήνων που
συντελείται τις τελευταίες εβδομάδες από την διεθνική αλητεία!! (με την
αρχαιοελληνική έννοια του όρου) των κερδοσκόπων, φέρουν και οι "παγκοσμιοφλυαρίες".
Διεθνικά ΜΚΟ, μεταεθνικές εποχές, μεταμοντέρνο κουτόχορτο,
νεοφιλελευθεροαριστεροαναρχοδεξιοσοσιαλιστικοφαστιστικοί έρωτες γύρω από την
παγκοσμιότητα των παρακρούσεων αναρίθμητων νεό-διεθνιστών κτλ. Όλα αυτά όλοι
αργά ή γρήγορα τα πληρώνουν. Τώρα που ληστεύονται τα εισοδήματά μας καλά κάνουμε
να καταλάβουμε τι σημαίνει ΚΑΚΗ ΘΕΩΡΙΑ. Να καταλάβουμε πόσο λάθος έκαναν
όλοι αυτοί που έβλεπαν το "αόρατο χέρι" αγαθοεργών κερδοσκόπων και φανατισμένων
μη κυβερνητικών διεθνικών γυρολόγων να δημιουργούν ένα αυτόματο
παγκοσμιοποιημένο σύστημα διανεμητικής δικαιοσύνης που ρυθμίζει τα πάντα. Έτσι
αποθάρρυναν τους ορθολογιστικούς διακυβερνητικούς θεσμούς με αποτέλεσμα σήμερα
οι διεθνικοί αλήτες να οργιάζουν. Και τα σκληρά επέρχονται: Τα αποτελέσματα της
ΚΑΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ είναι μπροστά μας.
Athens: The First
Domino?
by
Richard Parker
The Nation
The shadow of
classical Greece has always loomed large over Western civilization--whether in
literature, philosophy, art, mathematics, history or politics, it has been, in
so many ways, the fons et origo of us all. Modern Greece suddenly seems poised
to play that same outsized role, but by no means in the same civilizing way.
Athens's fiscal crisis could very well ignite the next global financial
crisis--just as the world hoped it might be starting a slow exit from the last
one.
After meeting with
fellow European leaders in Brussels in early February, where he argued the case
for help in solving the hefty budget deficit he'd inherited on taking office
last fall, Prime Minister George Papandreou flew home to Athens to tell his
countrymen that he'd returned with a half-full cup of promises--and no assurance
of the serious backing Greece needs to weather its woes. Global markets, which
had been fibrillating nervously for three months about Greece's (and the euro's)
financial health, skipped several beats after Papandreou's speech, after already
suffering a long sell-off that wiped out much of Wall Street's shaky recovery.
All eyes are anxiously casting about for Delphic signs of what Europe's finance
ministers will do when they meet to hear Greece make its case again, this time
in hard numbers.
The situation has
the makings of an Aeschylean tragedy. If help isn't forthcoming, little
Greece--whose economy is just 3 percent of Europe's GDP--could, against its
will, set off a chain reaction that pulls down Portugal, Ireland, Spain, perhaps
even Italy, and thereby throws Europe's, and then America's and the rest of the
world's, fragile recoveries into reverse.
The crisis is, in
classic Greek fashion, ripe with ironies. Papandreou came to office in October
determined to clean up his country's longstanding fiscal recklessness and
widespread corruption. It was he who first exposed the scope of the dilemma
immediately after discovering that this year's deficit would be double what his
conservative predecessors had promised. Moreover, Papandreou has consistently
insisted that his government will keep the promises it has made to Greek voters
and to EU auditors to bring the deficit, now almost 13 percent of GDP, down to
less than 9 percent this coming year and to the EU-mandated ceiling of just 3
percent within two more. But traders and speculators, sensing the size of the
task the government faces, have forced interest rates on Greek bonds to record
highs, betting that the country is close to default. (The traders' role is
itself ripe with ironies because Goldman Sachs and other top Wall Street firms
had earlier in the decade helped Greek governments move liabilities off state
budgets by constructing the same sort of offshore entities and complex
derivative swaps that were at the heart of the US banking system's collapse a
year and a half ago. Revelations of the deals by the New York Times generated
new attacks on the Papandreou government, despite the fact that it was his
government that had exposed the dealings.)
The question, as one
very anxious European banker told me, is "whether Greece will be the Bear
Stearns of sovereign credit." Greece's outstanding debt is more than Bear
Stearns's $400 billion balance sheet exposure in 2008, before its collapse--but
there the analogy ends. Greece is a sovereign nation, not a company, and it
isn't going bankrupt, not least because its currency is the euro, shared by 320
million Europeans and backed by an economy larger than America's. But if it is
forced into debt rescheduling and renegotiation, Greece could well spark a
panicky stampede.
What makes this
crisis especially painful is not just that we've seen it happen before but that
its solution is far less complicated. What Athens needs are the funds to service
the gap between its revenue and its obligations, a net deficit that gets smaller
each week as it carries out the painful cuts needed to bring its budget back to
the EU's mandated standards. Public sector salaries, from the prime minister's
on down, have been slashed; hiring has in effect been frozen; civil service
retirement ages pushed up and benefits reduced; and social services and the
military budget are being curtailed across the board. For Greeks it is an
excruciating moment. Despite a nationwide strike called for later in February,
opinion polls show the majority still favor Papandreou's painful choices.
Moreover, unlike
Wall Street bankers, Papandreou isn't asking for a bailout (let alone a bonus
for himself or senior ministers); what he wants is help stabilizing the market
for Greece's bonds. And unlike Wall Street in the fall of 2008, Athens isn't
being frozen out of the credit markets; in fact, it is still able to borrow. Its
most recent 5 billion euro bond offering was actually oversubscribed by 20
billion, which allowed the government to increase the offering by a healthy 3
billion euros. Moreover, with unprecedentedly low global interest rates, Athens
is paying 5 to 6.5 percent on medium-term bonds. That's not cheap, but it's far
below what other small countries have paid in similar circumstances.
But Wall Street
speculators have swarmed in, playing Greece, as the Financial Times put it,
"like a piñata." The country's tiny bond market--barely a billion euros a day
were trading in Athens in January--makes an easy and tempting target for traders
with big bats; by attacking Greek bonds, the traders get to play on an
increasingly pan-European volatility in bond and currency rates, thereby
leveraging a little nation's problems into gigantic trading-floor gains. And
thanks to the Obama administration's repeated refusal to limit such
activities--despite pleas from our European allies since 2008 to jointly
reregulate global financial markets--what the traders are doing is legal. In
fact, massive immediate trading profits are the means by which banks like
Goldman, Citi, JPMorgan, Barclays, UBS and Deutsche Bank are rebuilding their
balance sheets without providing the lending the real economies of America and
Europe need to begin their recovery.
Athens desperately
needs the maneuvering room that visible European support would provide by
driving off the speculators and letting Papandreou's government focus on
domestic restructuring. That needn't cost wary German, Dutch or French
governments and their taxpayers billions; to the contrary, Berlin, Amsterdam and
Paris could snuff out, at quite low cost, the smoldering coals before the real
fire breaks out, and with very little risk. Europe could, for example, put up no
money and simply offer to guarantee Greek bonds, much as the FDIC raised its
guarantees to US banks and then extended them to money market funds after Lehman
collapsed in 2008. European governments--with deep pockets and long time
horizons--could also help by buying some of the bonds and encouraging public and
private banks to do likewise. The $15 billion in EU development funds Greece is
eligible to receive could be expedited and expanded, with no new burden on
Europe's taxpayers.
The price of not
acting now is high--and not just for Greece. For Europe it means a fiscal and
credit domino effect among weakened EU economies, driving borrowing costs even
higher for the prudent and profligate alike. For America, a weakened euro--which
has already fallen almost 10 percent against the dollar over the past three
months--means a rising dollar. That, in turn, means a rising US trade
deficit--not the best strategy for helping America escape its own crisis, let
alone meet President Obama's dreamy goal of doubling US exports in the next five
years.
The scale of what's
happening has suddenly dawned on even the most conservative European skeptics.
Ambrose Evans-Pritchard, the influential English financial columnist, stopped
his long diatribe against Greece's fiscal policies and called for European aid.
The Economist's Athens correspondent, who's been no less relentless, has also
suddenly switched views, while the Financial Times, after excoriating the
Papandreou government for not making cuts so deep they would guarantee a
depression, suddenly has awakened to the dangerous game that traders are playing
and the risks it poses for everyone.
With so many at last
realizing just what Greeks bearing a bitter gift of sovereign default could
ultimately do to us all, there's still reason to hope that we may not yet be
facing Global Financial Crisis 2.0.
Richard Parker
is lecturer in public policy at Harvard Kennedy School and senior fellow at
The Joan Shorenstein Center on the Press, Politics and Public
Policy.
----------------------------------------------------------------------
2.3.2010. Why did the banks go after
the poor Greeks, Daddy? Good question ...
Σημ. Με το γνωστό Βρετανικό χιούμορ το άρθρο που ακολουθεί λέει πολλά και
ενδιαφέροντα. Απλά εγώ περιορίζομαι να τονίσω πράγματα που γράφω εδώ και δύο
δεκαετίες στις δημοσιεύσεις μου:
Πρώτον, είναι αδιανόητο το βάθεμα της οικονομικής και
πολιτικής ολοκλήρωσης χωρίς ένα πανευρωπαϊκό ανθρωπολογικό σύστημα. Και επειδή
τέτοιο πράγμα δεν προέκυψε, ο ορθολογισμός του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος
εξαρτάται από τον ορθολογισμό του εθνοκρατοκεντρικού Κοινοτικού συστήματος της
ΕΕ. Τουτέστιν, μηδενικές ανεξάρτητες αρμοδιότητες των υπερεθνικών οργάνων (όριο
ο ουρανός οι εξαρτημένες από τα κράτη αρμοδιότητες), πιο αποτελεσματικό
διακυβερνητικό και εποπτικό σύστημα, συναινετικές αποφάσεις και βάθεμα της
δημοκρατίας στο εθνικό επίπεδο.
Δεύτερον, ο οξύνους δημοσιογράφος του άρθρου εξηγεί γλαφυρά
το πόσο παράλογες είναι οι ιδεολογικές παρακρούσεις περί «παγκοσμιοποίησης».
Ούτε λίγο ούτε πολύ η πλειονότητα των θαμώνων των ιδεολογικοπολιτικών
εκπαιδευτηρίων μας έλεγαν ότι ο οποιοσδήποτε Σόρος και οι πολυπληθείς διεθνικές
παρέες του θα μπορούσαν να συγκροτήσουν μηχανισμούς διανομής των πόρων εν τη
απουσία συστήματος διανεμητικής δικαιοσύνης κοινωνικά-ανθρωπολογικά εμποτισμένης
και νομιμοποιημένης. Οι ασυναρτησίες που ακούσαμε είναι ατέλειωτες. Εισρέοντας
μέσα στα πολιτειακά συστήματα ροκάνισαν τον πολιτικό ορθολογισμό τους, γεγονός
που δεν πρέπει να εκπλήττει κανένα. Προαναγγελθείσα είναι η κρίση, όπως λέω και
στην κεφαλίδα της παρούσης σελίδας.
February 15, 2010 The
Independent
Why did the banks go after the poor Greeks, Daddy? Good
question ...
Daddy, Daddy, who are the "financial markets" who are
bullying the Greeks and the euro? Well, son, they are hedge
funds, pension funds and the trading arms of the big banks.
But Daddy aren't those the same banks which the world's
governments have just spent billions of euros, pounds and
dollars to rescue from the consequences of their own greed
and stupidity?
Er, yes son. And, Daddy, aren't those banks now betting those
same billions to try to make money from the fact that
some of the governments are over the heads in debt? Er, yes
son.
And these countries, including Greece, would not have been so
deeply in the red if they had not given all those billions
to the banks who are now attacking them? Or if the world
economy had not been dumped off a cliff by all that
bank-inspired debt and bank-led speculation in bad debts?
Well, son, yes, that's partly true but some countries,
especially Greece, have been living beyond their public means
for years. In Greece, for instance, lawyers, doctors,
restaurant owners and wealthy ship-owners, pay virtually no
income tax but expect to live in a properly functioning,
modern state.
OK, Daddy, I understand that. It's very naughty of them. But
isn't this still a case of the banks biting the hand that fed
them?
Er, no, son, it's worse that that. It's like the banks
complaining that governments are naked after taking their clothes.
But the markets (i.e. banks) don't think that way. If they
smell blood, they pile in like hyenas after a limping zebra. It's
called a market opportunity.
But why did they suddenly go after the poor Greeks, Daddy?
Haven't their olives been stuffed for years? Yes, son, but
the markets noticed two things. First, that a new Greek
government had confessed that the country's budget deficit
last year was 12.7 per cent of GDP - double the number the
previous government had thought of. It probably wasn't
that high actually. The new government in Athens reckoned
that it would be a good wheeze to inflate the number so
that they could gain credit for bringing it down rapidly in
2010. It is called a mythical Greek figure. Mythical or not, it
was enough for the markets to smell blood - or money.
And the second thing that the markets noticed, Daddy? I was
coming to that, son. They noticed that Greece no longer
had a currency of its own. It was a member of the euro. It
could not devalue or print money. Worse, under the rules of
the euro, the European Central Bank could not intervene to
help a member state in difficulties. It was as if Greece -
and other euro countries with big debts, like Spain, Portugal
and Italy - had no central bank to help them through a
crisis.
So what did the "financial markets" do, Daddy? They started a
gambling game in which they bet on a possible Greek
"default": that Greece would go bankrupt and not be able to
pay its debts. By doing so, they made it more likely that
Greece would go bankrupt by increasing the cost to Athens of
rolling over (ie finding new takers for) its €300bn in
accumulated debts. In other words, it was, for "the markets",
a one-way, no-lose bet - unless the EU intervened.
So what happened, Daddy? The EU made a statement last
Thursday that it would stand shoulder to shoulder with
Greece ... but not yet. If the markets continued to bet on
Greek default, the EU leaders said, they would lose because
the other euro members would find some way of bending their
collective rules to give Greece money. In return,
Greece had to agree to painful changes to reduce its budget
deficit by at least four per cent this year.
But, Daddy, that will be quite easy for the Greeks because
the 12.7 per cent figure for 2009 was exaggerated in the
first place. Er, yes, son, but "the markets" chose to accept
that figure so they are now stuck with it. We are talking
about "market reality" which is not the same thing as real
reality.
And, in fact, the new Greek government is taking, by Greek
standards, very tough measures, including a plan to make
lawyers and doctors and restaurant-owners pay some income
tax.
But Daddy, why did the EU not just give the Greeks the money
and tell the markets to ... Shh, son, no rude words.
That's where we come to another kind of reality - "political
reality". The other EU governments, especially the stern
Germans, wanted to make sure that Athens would start to take
its medicine before they gave them any sweeties.
Remember Aesop's fable about the ants and the grasshoppers,
son? Well Aesop was an ancient Greek but, according
to the Germans, the modern Greeks are grasshoppers.
Is that all, Daddy? No, son. The "crisis" was pushing down
the value of the euro against the dollar, which was
something the Germans and others rather liked because it
would help their economies. Like the sinner who wanted to
be good but not yet, they wanted the Greek crisis to end but
not immediately.
Isn't that a dangerous game, Daddy? Yes, son.
So what happened? It's still a bit unclear. The "markets" -
thousands of people playing poker at the same time - are
still trying to see how best to make money from the new
situation. Should they carry on betting on Greek default? Or
should they now bet on everything being OK?
Is this a sensible way to run the world, Daddy? No, son, but
consider this. The crisis has scared the Greeks. They
may now finally put their house in order which will, in the
long run, be good for the Greeks.
The crisis, which is a Greek word, son, has also scared the
EU, even the stern Germans. The original rules of the
euro - good rules for good times but bad rules for bad times
- will probably be changed. Something will be done to
permit the EU to help struggling states, so that, in future,
the markets will not smell blood and worsen the problems of
stragglers.
So good can come from bad? What do you call that, Daddy? A
"paradox", son. Is that also a Greek word? Yes, son,
now go to bed.
j.lichfield@independent.co.uk [j.lichfield@independent.co.uk]
----------------------------------------------------------
1.3.2010. Γιώργος Δελαστίκ,
Κινδυνεύουμε στα εθνικά θέματα;
Δεν υπάρχει η
παραμικρή αμφιβολία ότι το μοναδικό που απασχολεί εδώ και μήνες τώρα τον
ελληνικό λαό είναι η καταιγίδα μέτρων εξουθενωτικής λιτότητας που ετοιμάζει
εναντίον του η κυβέρνηση Παπανδρέου με πρόσχημα το αυξημένο έλλειμμα του
προϋπολογισμού, πρωτοστατούσης και της ΕΕ, η οποία διαρκώς παροτρύνει την
κυβέρνηση να προβεί σε βαρβαρότητες εναντίον των εργαζομένων και μάλιστα των πιο
αδύναμων στρωμάτων τους. Δικαιολογημένα ο κόσμος ασχολείται αποκλειστικά με το
πώς θα μπορέσει να αποτρέψει την απειλούμενη καταβαράθρωση του βιοτικού επιπέδου
του, αποκρούοντας τη συνδυασμένη επίθεση κυβέρνησης - ΕΕ - ΔΝΤ.
Παράλληλα όμως η
καταρράκωση του διεθνούς κύρους της χώρας λόγω της χωρίς καμιά αντίσταση
συναίνεσης της κυβέρνησης στην υπαγωγή της Ελλάδας σε καθεστώς κηδεμονίας -δηλαδή
οικονομικής κατοχής- από την ΕΕ και το ΔΝΤ, έχει αναπότρεπτα και άλλες
επιπτώσεις.
Η ανησυχία που διακατέχει ένα μικρό τμήμα των Ελλήνων που
μπορεί ακόμη να δείχνει ζωντανό ενδιαφέρον για τα μεγάλα θέματα της εξωτερικής
μας πολιτικής, είναι μήπως η οικονομική υποτέλεια της χώρας οδηγήσει και σε
εθνικές συμφορές στα ελληνοτουρκικά, στο Κυπριακό, στο θέμα της ονομασίας των
Σκοπίων κ.λπ.
Καθόλου αβάσιμοι
δεν είναι σχετικοί φόβοι. Η σημερινή Ελλάδα είναι οικονομικά αποδυναμωμένη,
εξευτελισμένη. Το διεθνές κύρος της βρίσκεται στο ναδίρ. Η κυβέρνηση δεν δείχνει
το παραμικρό σημάδι προβολής αντίστασης, υπακούοντας πειθήνια σε ό,τι
υπαγορεύουν οι ξένοι δυνάστες.
Κανείς δεν σέβεται
τα δικαιώματα μιας τέτοιας χώρας. Αντιθέτως, όσοι έχουν διεκδικήσεις εναντίον
της, δικαίως θεωρούν ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να επιχειρήσουν να
αποσπάσουν ό,τι περισσότερο μπορέσουν. Χώρα που βρίσκεται στη σημερινή κατάσταση
της Ελλάδας αποτελεί εύκολο θήραμα.
Είμαστε
υποχρεωμένοι να ομολογήσουμε ότι κανέναν δεν τρομάζει η κυβέρνηση Παπανδρέου,
κανένας δεν τη σέβεται, όταν επιτρέπει σε θρασύτατους υπαλληλίσκους της ΕΕ να
συμπεριφέρονται ως ελεγκτές υπουργών και να αυθαδιάζουν, αντί να τους στείλει
κλωτσηδόν πίσω στις Βρυξέλλες. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι ζηλέψαμε τόσο πολύ
όταν είδαμε έναν απλό Βρετανό ευρωβουλευτή να αποκαλεί δημοσίως μέσα στο
ευρωκοινοβούλιο... «βρεγμένη πατσαβούρα» και «υπαλληλάκο τράπεζας» τον πρόεδρο
των ηγετών της ΕΕ Χέρμαν βαν Ρομπέι!
Η παράδοση αμαχητί
της κυβέρνησης στις εντολές της ΕΕ που αφορούν τα οικονομικά και η αποδοχή του
καθεστώτος υποτελούς κράτους προοιωνίζονται τα χειρότερα και στα θέματα της
εξωτερικής πολιτικής.
Προσωρινά
υφίστανται ορισμένες συγκυρίες που μας ευνοούν ως χώρα, είναι αλήθεια. Η Τουρκία
βρίσκεται σε φάση οξυμένης εσωτερικής σύγκρουσης, οπότε πέρα από ορισμένες
επιδείξεις ισχύος απέναντί μας δεν αναμένεται να προχωρήσει είτε σε σοβαρότερες
προκλήσεις δημιουργίας τετελεσμένων σε κάποιους τομείς είτε σε παγιδευτικές
προτάσεις συνδιαλλαγής.
Στο Κυπριακό
αφενός η αποχώρηση της ΕΔΕΚ από την κυβέρνηση Χριστόφια και αφετέρου η
αναμενόμενη τον άλλο μήνα επικράτηση στον τομέα της τουρκικής κατοχής των
ακροδεξιών δυνάμεων στις προεδρικές εκλογές, απομακρύνουν τη δυνατότητα άμεσης
επανεμφάνισης κάποιας νέας εκδοχής του απαράδεκτου σχεδίου Ανάν, ίσως και ακόμη
χειρότερου.
Όσο για το θέμα
της ονομασίας της ΠΓΔΜ, ευτυχώς που ο Κώστας Καραμανλής είχε προλάβει να βάλει
το βέτο κατά της ένταξής της στο ΝΑΤΟ, υποχρεώνοντας έτσι και την κυβέρνηση του
ΠΑΣΟΚ να χειριστεί με ανάλογο τρόπο το θέμα της έναρξης ενταξιακών
διαπραγματεύσεων των Σκοπίων με τις Βρυξέλλες αναφορικά με την ΕΕ, απειλώντας να
προβάλει η Αθήνα βέτο, αν δεν προηγηθεί η επίλυση του προβλήματος της ονομασίας.
Δεν ισχυριζόμαστε
φυσικά ότι είναι αδύνατον να αλλάξει ριζικά στάση η κυβέρνηση Παπανδρέου. Εδώ
κάνει στην οικονομία τα ακριβώς αντίθετα από όσα είχε υποσχεθεί προεκλογικά και
όσα κατήγγελλε ως αντιπολίτευση! Θεωρούμε όμως μάλλον απίθανο να κάνει τέτοια
υποχώρηση σύντομα.
Τουρκία -
Η σύγκρουση θα λήξει σύντομα
Λανθασμένη
πολιτική εκ μέρους της Αθήνας θα συνιστούσε η υπερεκτίμηση της διαπάλης Ερντογάν
- στρατηγών και η χάραξη της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στη βάση εκτιμήσεων
περί διαιώνισής της. Η διακυβέρνηση Ερντογάν έχει αποδείξει εμπράκτως τη
σταδιακή σύγκλιση μετριοπαθών ισλαμιστών και κεμαλιστών ως προς το περιεχόμενο
της πολιτικής τους. Η σημερινή σύγκρουση είναι μεν σοβαρότατη, αλλά αφορά στο
ποιος θα έχει το πάνω χέρι στην έκφραση αυτού του συμβιβασμού, που πρακτικά
σημαίνει ποιος θα κυβερνά και θα ελέγχει τους μηχανισμούς και τα δυναμικά
στηρίγματα της εξουσίας. Δικαίως ο Ερντογάν διεκδικεί την πρωτοκαθεδρία, την
οποία βαθμηδόν επιβάλλει.
Αναδημοσίευση από
το
ΕΘΝΟΣ - Ημερομηνία δημοσίευσης: 01-03-10
------------------------------------------------------------
1.3.2010. Επιστολή στους συναδέλφους της Εταιρείας Διεθνών Σχέσεων και Διεθνούς
Δικαίου
Σημ. Η Εταιρεία Διεθνών Σχέσεων και Διεθνούς Δικαίου έγινε
πριν δύο περίπου δεκαετίες για να γεφυρώσει τις θέσεις μεταξύ διεθνολόγων των
πολιτικών όψεων των διεθνών σχέσεων και των νομικών διεθνολόγων. Εξ αντικειμένου
και πασίδηλα απέτυχε. Οι δύο αυτοί τομείς που κανονικά έπρεπε να αποτελούν τις
δύο όψεις του ίδιου νομίσματος κινούνται σε δύο διαφορετικά αεροπλάνα προς
αντίθετες κατευθύνσεις. Οι νομικοί διακλαδώνονται σε νομικιστές και θετικιστές,
οι δεύτεροι προσκολλημένοι σε αποτύπωση της νομικής δομής και πρώτοι συνήθως
αεροβατούντες, ενίοτε μάλιστα με απαράδεκτα για νομικούς
αξιολογικό-κοσμοπλαστικό τρόπο. Οι δεύτεροι διακλαδώνονται από την μια πλευρά
στην αξιολογικά ελεύθερη θουκυδίδεια παράδοση και από την άλλη πλευρά στην
κατευναστική εκείνη τάση που είτε ανεπίγνωστα είτε συνειδητά υπηρετεί τον "Άλλο".
Τώρα τι είναι ο "Άλλος" ψάξτε το στις υπογραφές για το σχέδιο Αναν, τα βιβλία
ιστορίας και στα χαρούμενα κοινωνικοπολιτικά "ελληνοτουρκικά"-"συμπατριωτικά"
συνέδρια. Δήθεν αναλύουν εκεί αλλά αναπόδραστα την ατζέντα των αναλύσεων και των
πορισμάτων την θέτουν όποιοι τα χρηματοδοτούν. Λογικά όλα αυτά και γνωστά στο
μεγάλο αλισβερίσι του πνεύματος, όπως έλεγε και ο αείμνηστος Παναγιώτης Κονδύλης.
Τώρα, οι ισορροπίες σε αυτή την χαώδη δομή είναι ρευστές και τα θύματα του χάους
φοιτητές, αναγνώστες επιφυλλίδων και αναγνώστες βιβλίων. Την περασμένη εβδομάδα,
έστειλα επιστολή στα μέλη της Εταιρείας (της οποίας είμαι ... ιστορικό μέλος)
για την συντρέχουσα κρίση. Την έστειλα με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του
εκλεκτού συναδέλφου και φίλου Καθηγητή Στέλιου Περράκη με τον οποίο την δεκαετία
του 1990 είχαμε πολλές γόνιμες συζητήσεις. Το 2004
και 2005 αμφότεροι είχαμε την πολύ σημαντική εμπειρία μαζί με μια δεκάδα
κορυφαίων ξένων και ελλήνων συναδέλφων αν συν-συγγράψουμε την έκθεση
εμπειρογνωμόνων για το επονείδιστο σχέδιο Αναν που ντρόπιασε την ελληνική
επιστήμη με τις εκατοντάδες ουραγούς του Λόρδου Χάνευ που συνέγραψε αυτό το
ιστορικό φασιστικό σχέδιο. Εσχάτως συγκλίνουμε στο γεγονός ότι
ερευνά μαζί με άλλους το γεγονός ότι οι επεμβάσεις, οι επιτροπές και τα λοιπά,
ροκανίζουν τις Υψηλές Αρχές του Διεθνούς Δικαίου. Στους συναδέλφους μέλη της
Εταιρείας έστειλα και τιμής ένεκεν το κεφάλαιο 6 του τελευταίου μου έργου
Κοσμοθεωρία των
Εθνών. Πήρα πολλές απαντήσεις και τα ευχάριστα για εμένα νέα (αυτή είναι
η "αμοιβή μου") ότι διάβασαν το βιβλίο μου και ότι το κεφ. 6 το προτείνουν στα
ευρωπαϊκά μαθήματα. Η ουσία είναι όπως λέω και στην επιστολή, τίμια να θέσουμε
τις θεωρίες μας υπό την αίρεση των άφθονων πλέον εμπειρικών μαρτυριών για τους
διεθνείς θεσμούς και για την ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα, την οποία πριν μερικές
μέρες ανέδειξα με την παράθεση της
ευρωεκτροχιασμένης
Αφροδίτης της Μήλου.
Παραθέτω την επιστολή αυτούσια.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Καθηγητής Παναγιώτης Ήφαιστος
Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών
Ανδρούτσου 150 185 34 Πειραιάς 6ος όροφος γρ.
601, τηλ. 30 210 414 2725
e-mail:
info@ifestosedu.gr
-
www.ifestosedu.gr
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Μαζί με τους θερμούς συναδελφικούς χαιρετισμούς θα ήθελα να
συγχαρώ τους συντελεστές του νέου συλλογικού τόμου και ιδιαίτερα τον εκλεκτό
συνάδελφο Καθηγητή Στέλιο Περράκη. Αν και δεν έχω δει το βιβλίο νομίζω ότι
χρήζει πλέον να εξεταστούν εναργέστερα οι προεκτάσεις του ροκανίσματος των
υψηλών αρχών του διεθνούς δικαίου.
Δράττομαι της ευκαιρίας για να θίξω συντομογραφικά κάποια
πράγματα που αφορούν την συντρέχουσα χρηματοοικονομική κρίση σε συνάρτηση με την
ανάγκη μιας αναθεώρησης των υποθέσεων εργασίας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Συναφώς, επισυνάπτω το κεφάλαιο 6 βιβλίου μου
Κοσμοθεωρία των Εθνών. Δεν συμπεριλαμβάνονται τα δοκίμια τέλους οι
τίτλοι των οποίων εμφαίνονται στα περιθώρια των σελίδων του συνημμένου κεφαλαίου.
Μετά από άδεια των Εκδόσεων το αποστέλλω στα μέλη της Εταιρείας. Το αιτιολογικό
μέρος των θέσεων που υιοθετούνται στο συνημμένο κεφάλαιο αναπτύσσεται στο
υπόλοιπο μέρος του βιβλίου και στα 244 «δοκίμια τέλους». Τα περιεχόμενα και μια
σύντομη περιγραφή του βιβλίου βρίσκεται στην διεύθυνση
http://www.ifestosedu.gr/104ΕθνικήΚοσμοθεωρία.htm. Εκτιμώ ότι η συντρέχουσα
κρίση καταμαρτυρεί την βασιμότητα των θέσεων που υποστηρίζουν πως πρέπει να
συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι η υπερεθνική ανθρωπολογία είναι μηδενική. Βασική
θέση είναι, επίσης, ότι η ΕΕ αποτελεί ήδη ένα μοναδικό «μετά-νεοτερικό»
εγχείρημα (που αντιδιαστέλλεται κάθετα με το «μετά-μοντέρνο») και που θεμελιώνει
μια πρότυπη εθνοκρατοκεντρική δομή.
Μερικοί από εσάς θα ενθυμείστε ότι την προηγούμενη δεκαετία,
κυρίως μέσα από τις στήλες του «Οικονομικού Ταχυδρόμου», γύρω από αυτές ή
παρόμοιες θέσεις –και κυρίως δύο ζητήματα: την ΟΝΕ και την «εγγύηση των
ελληνικών συνόρων»–, έγινε μια ασυνήθιστη αντιπαράθεση που αφορούσε την
φυσιογνωμία της ΕΕ και που είχε ως αποτέλεσμα τον διχασμό, κατά κάποιο τρόπο,
της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας. Τα αίτια βεβαίως ήταν πολύ περισσότερα,
όπως για παράδειγμα η ιδεολογική προσέγγιση και οι προτάσεις πολιτικής
versus πραγματολογικά επαληθεύσιμη και οντολογικά
θεμελιωμένη θεωρία. Οι ανελέητες διαδοχικές αναιρέσεις των θεσμικών θεωριών
και των ιδεολογικά προσανατολισμένων αναλύσεων από τα γεγονότα στο επίπεδο της
ανθρωπολογίας, εν τούτοις, δεν οδήγησαν στις αναγκαίες παραδοχές. Κυρίως δεν
τερματίστηκε η πολιτική θεολογία περί ΕΕ που συνεχίζει να ταλανίζει χιλιάδες
φοιτητές, να αποπροσανατολίζει αναρίθμητους αναγνώστες και να σπρώχνει την
πολιτική ηγεσία από το ένα λάθος στο άλλο. Οι πρόσφατες «αποκαλύψεις» για τα
διαμειφθέντα γύρω από την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ, αλλά όχι μόνο, αφήνουν
κατάπληκτο κάθε ορθολογιστικά σκεπτόμενο άνθρωπο (βλ. μερικά στοιχεία στην
διεύθυνση
http://www.ifestosedu.gr/104EurONE.htm και ιδιαίτερα το άρθρο στις 13
Φεβρουαρίου).
Υπάρχει νομίζω πολύ μεγάλο χάσμα μεταξύ του
κοινωνικοθεωρητικού στοχασμού και της οντολογικά θεμελιωμένης πραγματικότητας
στο επίπεδο τόσο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης όσο και του ευρύτερου διεθνούς
συστήματος. Η ΕΕ δεν είναι ένα φαινόμενο γύρω από το οποίο μπορούμε να
πιθανολογούμε. Είναι ένα εθνοκρατοκεντρικό φαινόμενο τα όρια και το περιεχόμενο
του οποίου προσδιορίζονται από την ευρωπαϊκή νομιμότητα, μια δηλαδή ποσοτικά και
ποιοτικά μετρήσιμη δομή. Η συντρέχουσα μεγάλη κρίση, πάντως, προσφέρεται ως
ευκαιρία για να ελεγχθούν περιπτωσιολογικά όλες οι θεωρίες ολοκλήρωσης. Κυρίως,
έξη δεκαετίες μετά την έναρξη του εγχειρήματος, προσφέρεται για μελέτη του
σημαντικότερου ζητήματος, δηλαδή των οντολογικών προϋποθέσεων της ΕΕ. Οι
εμπειρίες των δύο τελευταίων χρόνων γύρω από την χρηματοοικονομική κρίση, αν και
δυσάρεστες, αποτελούν “θησαυρό” που προσφέρονται για πραγματολογικούς ελέγχους
όλων σχεδόν των ερωτημάτων για τον θεμελιώδη χαρακτήρα της ευρωπαϊκής
ολοκλήρωσης: Μεταξύ άλλων, για:
i) τα όρια και τους περιορισμούς
των υπερεθνικών θεσμών (που διαθέτουν δοτές μεν αλλά συχνά ανεξέλεγκτες
αρμοδιότητες:μηδενική ανθρωπολογία, όμως, απαιτεί μηδενικές ανεξάρτητες
αρμοδιότητες),
ii) την σημασία των διακυβερνητικών
δομών (:αποτελούν τον δημοκρατικό Δήμο των αντιπροσώπων των εθνών της Ευρώπης
και ταυτόχρονα το υπέρτατο νομοθετικό και συνάμα εποπτικό όργανο),
iii) την αχρηστία ελάχιστα
αντιπροσωπευτικών θεσμών ή θεσμών που αυτονομούνται από το κοινωνικό σώμα των
εθνών της Ευρώπης,
iv) την σημασία των εποπτικών
υπερεθνικών θεσμών στην τήρηση των συμφωνιών (:δεν είναι τυχαίο ότι το ΔΕΚ
θεωρείται ευρέως ως ο πλέον επιτυχημένος υπερεθνικός θεσμός),
v) την θέση και τον ρόλο του
εθνικού συμφέροντος (ως της κύριας ουσίας των διακρατικών διαπραγματεύσεων),
vi) τον πασίδηλα παρωχημένο
χαρακτήρα των θανατηφόρων υπερκρατικών ιδεολογημάτων που οδήγησαν σε μια
σχιζοφρενή ΟΝΕ (:νομισματική ενοποίηση και προσπάθεια οικονομικής ενοποίησης
χωρίς ανθρωπολογικές προϋποθέσεις και χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση) και
vii) την σχέση των κοινοτικών δομών
με το ευρύτερο σύστημα διεθνούς πολιτικής και διεθνούς πολιτικής οικονομίας (:που
δημιουργεί την ανάγκη για πιο στέρεους διακυβερνητικούς θεσμούς, πιο
ορθολογιστικούς εθνικούς θεσμούς δημοκρατικά ελεγχόμενους, πιο εξεζητημένες
συνελεύσεις των κυβερνήσεων και πιο στενό έλεγχο των συντονιστικών υπερεθνικών
θεσμών).
Για να το πούμε διαφορετικά, η «κοινοτική μέθοδος» απαιτείται
να είναι συμβατή με τις ανθρωπολογικές προϋποθέσεις και τον θεμελιώδη
εθνοκρατοκεντρικό χαρακτήρα του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος. Όριο είναι ο
ουρανός για γήινες αναλύσεις που διερευνούν αυτές τις πτυχές.
Ελπίζω να βρείτε την ανάλυσή μου στο συνημμένο κεφάλαιο
ενδιαφέρουσα.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
Παναγιώτης Ήφαιστος
23/2/2010
-----------------------------------------------------------------------------------
Σημ. Ήφ. Το ότι θεωρώ τον Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο δεινό
ερευνητή, αναλυτή και κορυφαίο δημοσιογράφο, δεν το λέω για πρώτη φορά. Γι' αυτό
στην παρούσα σελίδα όπου κυρίως παραθέτω δημοσιογραφικά σχόλια που εκτιμώ ως
έγκυρα για τις πληροφορίες και τις εκτιμήσεις, θα ήταν παράλειψη να μην παραθέσω
το σχόλιό του που ακολουθεί και που είναι μεστό έγκυρων πληροφοριών και
εκτιμήσεων.
27.2.2010. Το μεγάλο παιχνίδι για τον έλεγχο της Ευρώπης
Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
ΠΩΣ Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ “ΤΡΑΠΕΖΑ-BAMΠΙΡ“
GOLDMAN
SACHS
ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ “ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ, ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩ”
Ενδιαφέρον θα ήταν να μάθουμε εάν
η Γκόλντμαν Ζακς διατηρούσε ή και συνεχίζει να διατηρεί κάποιον “τοποτηρητή” και
στα καθ’ ημάς και σε ποιο ακριβώς πόστο. Σε κυβερνητικό ή μήπως σε κρατικό που
πάντως επηρεάζει καθοριστικά κρίσιμες κυβερνητικές αποφάσεις σχετικά με την
οικονομία και τη διαχείριση των δημοσιονομικών μας προβλημάτων;
Πως θα σας φαινόταν αν ο προπονητής
του Ολυμπιακού έπαιζε 100 εκατομμύρια στο Προ-Πο, ποντάροντας στην ήττα και τον
υποβιβασμό της ομάδας του και συνιστώντας στους φίλους του να κάνουν το ίδιο; Τι
θα έκαναν οι οπαδοί των Ερυθρολεύκων σε έναν τέτοιο προπονητή;
Αυτό ακριβώς φαίνεται ότι κάνει η
τράπεζα Γκόλντμαν Ζακς, κύριος σύμβουλος επί σειρά ετών των ελληνικών
κυβερνήσεων σε θέματα χρέους και ιδιωτικοποιήσεων, προνομιακός συνομιλητής των
Πρωθυπουργών και από τους κύριους διαχειριστές του δημόσιου χρέους μας. Με το
ένα χέρι, η τράπεζα κερδίζει δισεκατομμύρια από τις “συμβουλές” της και τη
διαχείριση του χρέους. Με το άλλο, παίζει στην αγορά
CDS
ποντάροντας στη χρεωκοπία της
Ελλάδας, σε στενή συνεργασία με το κερδοσκοπικό χετζ φαντ Πόλσον, που κέρδισε
του κόσμου τα λεφτά στην κρίση του 2008.
H
Γκόλντμαν φροντίζει ταυτόχρονα να υπονομεύει την ελληνική αξιοπιστία, τινάζοντας
στον αέρα τα ελληνικά επιτόκια και οδηγώντας τη χώρα στον γκρεμό! Αν δεν
χρεωκοπήσει η Ελλάδα κερδίζει από τα αυξημένα επιτόκια, αν χρεωκοπήσει κερδίζει
από τη χρεωκοπία. Κερδίζει στήνοντας τη φούσκα, κερδίζει και ξεφουσκώνοντας τη
φούσκα, πιστή στην αρχή “άρπαξε το τσεκ πριν σκάσει το καρπούζι”. Στην
πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα καρπούζι. Η τράπεζα το παρουσιάζει ως υπαρκτό,
κερδίζει από την πώλησή του και το αφήνει να σκάσει πριν το πάρει στα χέρια του
ο αγοραστής.
Δεν είναι πρώτη φορά που το κάνει,
είναι η πάγια μέθοδός της, χάρη στην οποία κυριάρχησε στην παγκόσμια
χρηματοπιστωτική αγορά, εξοντώνοντας τους ανταγωνιστές. Η Γκόλντμαν γιγαντώνεται
απομυζώντας τους πελάτες-θύματα, γι’ αυτό την ονόμασε βαμπίρ η Λιμπερασιόν. Τα
ίχνη της εντοπίζονται πίσω από όλες τις φούσκες και οικονομικές καταστροφές (κερδοσκοπία
πετρελαίου, μετοχών υψηλής τεχνολογίας κ.ο.κ.).
Η τράπεζα πρωταγωνίστησε στα σάπια
στεγαστικά δάνεια, οδηγώντας στην καταστροφή του 2008. Τότε, οι τραπεζίτες
ανάγκασαν τις κυβερνήσεις να ξοδέψουν 11.400 δισεκατομμύρια δολλάρια (αν έχετε
τρόπο να φαντασθείτε ένα τέτοιο ποσό) για να καλύψουν τις νομότυπες ή μη απάτες
των τραπεζών. Αφού σώθηκαν οι από τη χρεωκοπία, βγάζοντας μάλιστα και κάτι τις,
οι τραπεζίτες επανήλθαν στα ίδια βάζοντας στο στόχαστρο ευάλωτα κράτη. Και
δοκιμάζοντας το ευρώ, προτού κατοχυρωθεί ως παγκόσμιο αποθεματικό, υπονομεύοντας
την αμερικανική κυριαρχία.
Η ΦΙΡΜΑ
Οι Αμερικανοί λατρεύουν τα
παρατσούκλια. Τη
CIA
τη λένε «The
Company» (H
Εταιρεία). Τη Μαφία «The
Family» (Η Οικογένεια). Την
Goldman
Sachs
«The
Firm» (Η Φίρμα). Γκόλντμαν
και Σαξ ήταν δύο Γερμανοεβραίοι μετανάστες. ‘Ιδρυσαν την τράπεζα το 1869, αλλά
δεν θα μπορούσαν ίσως να φανταστούν ότι θα γινόταν σήμερα η μεγαλύτερη στον
κόσμο, αλλά και μια πραγματική, αν και αφανής, όσο μπορεί, υπερκυβέρνηση του
κόσμου.
Η Γκόλντμαν δεν έχει απλώς καλές
σχέσεις με την αμερικανική κυβέρνηση, είναι, σε μεγάλο βαθμό, η κυβέρνηση. Το
μυστικό της επιτυχίας της; ‘Εσπαγε πρώτη όλες τις κρατικές ρυθμίσεις και ηθικές
δεοντολογίες, ποντάροντας και κερδίζοντας από την χρεωκοπία των πελατών της!
Μπορούσε να το κάνει, γιατί είχε ανθρώπους της στην κυβέρνηση και την κεντρική
τράπεζα των ΗΠΑ, σε ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, σε ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες και
την ίδια την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Επηρεάζει καθοριστικά τις αποφάσεις που
διαμορφώνουν την τραπεζική αγορά και τις ρυθμίσεις της.
Η αχαλίνωτη κερδοσκοπία της συνέβαλε
στο Κραχ του 1929. ”In
God we Trust” γράφει κάθε
δολλάριο, ΅In
Goldman
Sachs
we
Trust”, παρέφρασε ο Τζων
Κένεθ Γκαλμπρέιθ, που της αφιέρωσε ένα κεφάλαιο του βιβλίου του για την κρίση.
Στις δεκαετίες του “κρατισμού” που ακολούθησαν, η Γκόλντμαν έγινε πιο προσεκτική,
έφτιαξε το όνομά της και είχε μάλιστα μότο την “μακροπρόθεσμη απληστία”.
Διεύρυνε προσεκτικά την επιρροή της, διεισδύοντας σταδιακά και “φυτεύοντας” τους
ανθρώπους της στα βασικά κέντρα οικονομικής εξουσίας ΗΠΑ και Ευρώπης, στις
κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες. ‘Ωσπου, οι σταδιακές “απελευθερώσεις”
της αγοράς χρήματος πέρασαν το κρίσιμο σημείο, στα τελευταία χρόνια Κλίντον, με
Υπουργό Οικονομικών τον Ρούμπιν, επιτρέποντας στην τράπεζα να παίξει άγρια το
“μεγάλο παιχνίδι” της, την οικοδόμηση μιας παγκόσμιας “Αυτοκρατορίας του
Χρήματος”
Η Γκόλντμαν εκμεταλλεύθηκε τις
“απελευθερώσεις” και την κατάργηση των περισσότερων φραγμών και ρυθμίσεων (που
συχνά προκάλεσε η ίδια), συμπρωταγωνιστώντας στο στήσιμο της μιας φούσκας μετά
την άλλη. Μπόρεσε να το κάνει, γιατί επηρέαζε με τους ανθρώπους της καθοριστικά
την αμερικανική και ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική.
Η μεγάλη ευκαιρία της ήταν η κρίση
του 2008. Πρωταγωνίστησε στον μπουμ των στεγαστικών δανείων προς αναξιόπιστους
δανειολήπτες, μετά ανακάτεψε τα “τοξικά δάνεια” με υγιέστερα προϊόντα και τα
πούλησε ως υγιή. Μετά κερδοσκόπησε εις βάρος των αγοραστών των προϊόντων της
στην δευτερογενή αγορά
CDS,
των ασφαλιστικών συμβολαίων έναντι αναξιόπιστων χρεών, επιταχύνοντας την κρίση.
Από τη μια κέρδισε μεταπουλώντας στεγαστικά δάνεια, από την άλλη ποντάροντας και
συμβάλλοντας στην καταστροφή των προϊόντων της. Κύριο εργαλείο της ήταν η αγορά
CDS (Credit
Default
Swaps), δευτερογενών
χρηματοπιστωτικών προϊόντων, ασφαλίστρων έναντι χρεωκοπίας, μια από τις πιο
αδιαφανείς και πιο απορυθμισμένες. Τρεις τράπεζες ελέγχουν το 75% της αγοράς,
Γκόλντμαν,
J.P.
Morgan
και Ντώυτσε Μπανκ.
¨Όταν ξέσπασε η κρίση, η Γκόλντμαν
χρησιμοποιίησε τον άνθρωπό της στην κυβέρνηση, τον Υπουργό Οικονομιών Πόλσον για
να αποτρέψει κάθε συνδρομή στις τράπεζες, οδηγώντας στη χρεωκοπία τον κύριο
ανταγωνιστή της, τη Λήμαν Μπράδερς. Όταν η Λήμαν χρεωκόπησε, ο Πόλσον άλλαξε
αμέσως ρότα και έσπευσε να διασώσει τις υπό χρεωκοπία τράπεζες. Η Γκόλντμαν όχι
μόνο απηλλάγη του κύριου ανταγωνιστή, αλλά και κέρδισε 13 δις δολλάρια από το
σχέδιο σωτηρίας. (Μια εκπληκτική έρευνα για την Γκόλντμαν Ζακς δημοσιεύεται στο
περιοδικό “Τετράδια”, τεύχος 57-58, των εκδόσεων “Στοχαστής”). Σε αυτή την
“τράπεζα που τρομάζει”, κατά την έκφραση της Λιμπερασιόν, ανέθεσαν διαδοχικές
ελληνικές κυβερνήσεις, μετά το 1998, σημαντικό μέρος της διαχείρισης του
ελληνικού χρέους και της εμπιστεύτηκαν το μέλλον του ελληνικού λαού.
“Η Γκόλντμαν Ζακς είναι παντού”
H
φράση ανήκει στον Ματ Ταιμπι,
ερευνητή δημοσιογράφο, που υπογράφει μια μεγάλη έρευνα για την Γκόλντμαν στο
περιοδικό
Rolling
Stone.
H
μέθοδος της Φίρμας είναι ο …
εισοδισμός, τόσο επιτυχής που η τράπεζα απέκτησε και δεύτερο παρατσούκλι, αφού
την ονομάζουν και “κυβέρνηση Ζακς”. Επιλέγει στελέχη της, τα κάνει
εκατομμυριούχους και μετά τους …,βρίσκει δουλειά στις κεντρικότερες θέσεις του
παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Ιδού μερικά από τα αστέρια του διεθνούς
δικτύου της:
Mario
Draghi
Υπεύθυνος ιδιωτικοποιήσεων στην
Ιταλία (1991-2001), αντιπρόεδρος Ευρώπης της
Goldman
Sachs (2001-2006), Διοικητής
της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας, υποψήφιος για τη θέση του Προέδρου της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Otmar
Issing
Επικεφαλής οικονομολόγος και
αρχιτέκτονας της νομισματικής στρατηγικής της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας
(1998-06), διεθνής σύμβουλος της
Goldman
Sachs, Πρόεδρος του
Center
for
Financial
Studies
στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης.
Με πρόσφατο άρθρο του στους
Financial
Times
συγχαίρει τους Ευρωπαίους ηγέτες για
τη σθεναρή αντίστασή τους στην καταστροφική, όπως την χαρακτηρίζει, ιδέα μιας
ευρωπαϊκής βοήθειας στην Ελλάδα. Η εφημερίδα αναφέρει όλες τις ιδιότητες του
αρθρογράφου, πλην αυτής του συμβούλου της
Goldman
Sachs.
Lloyd
Blankfein
Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της
Goldman
Sachs. Ο χειρότερος Πρόεδρος
και Γενικός Διευθυντής του 2009 κατά το
Forbes, πρόσωπο της χρονιάς
κατά τους
Financial
Times. Ετήσια αμοιβή 53
εκατομμύρια δολλάρια.
Henry
Paulson
Μετά από 30 χρόνια στη Φίρμα, έγινε
Υπουργός Οικονομικών του Μπους.
Lawrence
Summers
Σύμβουλος του Κλίντον, του Μπους και
του Ομπάμα. Αρχιτέκτονας της φιλελευθεροποίησης του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Προστατευόμενος του Ρούμπιν, βετεράνου της Φίρμας
Dan
Jester
Στην κυβέρνηση Ομπάμα. Αναμείχθηκε
στη διάσωση της ΑΙG,
όπου ένα μεγάλο μέρος από το κεφάλαιο που δαπανήθηκε κατέληξε στην
Goldman
Sachs
Η επιχείρηση “Χρεωκοπία της Ελλάδας”
To
1998 η ελληνική κυβέρνηση έθεσε ως κύρια επιδίωξη την ένταξη στην ΟΝΕ. Τα
νούμερα δεν έβγαιναν. Η Αθήνα θα μπορούσε ίσως να περιορίσει τη φοροδιαφυγή των
μεσαίων-ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων που δεν συνηθίζουν να πληρώνουν φόρους,
αφήνοντας την στήριξη του κράτους στους μισθωτούς και συνταξιούχους (που
ταυτόχρονα κατηγορούν ως ανεπρόκοπους). Θα μπορούσε να περιορίσει την
παραοικονομία ή το κόστος της διαφθοράς. Θα μπορούσε να σκεφτεί άλλες
αναπτυξιακές στρατηγικές. Προτίμησε τον εύκολο, αν και πανάκριβο, δρόμο, το
μασκάρεμα του χρέους. Για να το κάνει απευθύνθηκε, σύμφωνα με τους
New
York
Times
και τη
Wall
Street
Journal, στη διαβόητη
Goldman
Sachs. Για τη συνεργασία αυτή
την εγκαλεί τώρα και ζητά να πληροφορηθεί τι έγινε η Κομισιόν. Γράφει σε μια
έρευνά του το γαλλικό Μαριάν:
“Για την πιο
μεγάλη τράπεζα του κόσμου, η πατρίδα
της δημοκρατίας μετετράπη σε αγελάδα προς
άρμεγμα…¨Όταν ο Γκάρυ Κον προσγειώνεται
στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, το
2001, οι έλληνες αξιωματούχοι τον περιμένουν
όπως τον Μεσσία…O
Κώστας
Σημίτης αποφασίζει να βάλει τον λύκο
μέσα στο μαντρί”.
H
Γκόλντμαν Σαχς, γράφει το περιοδικό,
“διαφθείρει” την ελληνική κυβέρνηση “πείθοντάς” την
ότι μπορεί με τα προϊόντα της να
χρηματοδοτεί τις δαπάνες της. Η Γκόλντμαν βγάζει 300 εκατομμύρια δολλάρια, για
να κρύψει η ελληνική κυβέρνηση, όλο κι όλο, ένα δάνειο ενός δις. 30% εις βάρος
του ελληνικού δημοσίου πάει το νταβατζηλίκι. Ο οίκος αξιολόγησης Μούντις
καλύπτει την επιχείρηση αξιολογώντας με άριστα την Ελλάδα. Η ατιμωρησία οδηγεί
σε μονιμοποίηση των πρακτικών. Το τελευταίο από αυτά τα προϊόντα είναι ο “Titlospe”,
δάνειο 5,3 δις το 2009.
Με τη μέθοδο αυτή, η Αθήνα
χρησιμοποίησε διάφορα δομημένα προϊόντα για να κρύψει το πραγματικό ύψος του
χρέους επιτρέποντας στην Ελλάδα να εκπληρώσει τεχνικά, όχι όμως και ουσιαστικά,
τα κριτήρια του Μάαστριχτ, πρακτική που άρχισε το 1998 και συνεχίστηκε μέχρι τις
αρχές του 2009. Η Γκόλντμαν, η Εθνική Τράπεζα και η
ελληνική κυβέρνηση δημιούργησαν ένα “νεφέλωμα” διεθνών εταιρειών που
ειδικεύτηκαν στην αγοραπωλησία ελληνικών τίτλων μετασχηματισμένων σε ιδιόμορφα,
δομημένα προϊόντα.
¨Όλα ήταν νόμιμα, υποστηρίζεται
σήμερα. Και τα δάνεια στους άστεγους που ανατίναξαν το τραπεζικό σύστημα νόμιμα
ήταν, δεν ήταν όμως προς το δημόσιο συμφέρον.
H
φούσκα που δημιουργήθηκε είναι αυτή
ακριβώς που σκάει σήμερα στα μούτρα μας, έχοντας οδηγήσει το ελληνικό κράτος στα
πρόθυρα της κατάρρευσης.
Η Κομισιόν πάντως δεν έχει πεισθεί
για τη νομιμότητα ορισμένων από τις διαδικασίες αυτές. ¨Ενα από τα συνηθέστερα
κόλπα της Γκόλντμαν είναι η έκδοση χρεωγράφων σε άλλο νόμισμα από μια χώρα και η
εν συνεχεία χρήση
swaps
για κάλυψη από αλλαγές ισοτιμιών. Το
κόλπο, που υποπτεύεται η Κομισιόν ότι έγινε και εξετάζει τη νομιμότητά του,
αρχίζει από κει και πέρα, με την αυθαίρετη αλλαγή από την κυβέρνηση και την
κεντρική τράπεζα της ισοτιμίας, χωρίς να το ανακοινώσει σε κανένα, σύμφωνα με το
γαλλικό ρεπορτάζ. Με τον τρόπο αυτό, βελτιώνει την αξία του χρέους. Η δεύτερη
μέθοδος είναι η πρόβλεψη μελλοντικών εξόδων. Σύμφωνα με τη Λιμπερασιόν, η
Γκόλντμαν πρότεινε στην κυβέρνηση της ΝΔ να προεξοφλήσει έσοδα των αεροδρομίων,
“μειώνοντας” λογιστικά το χρέος κατά 0,5% του ΑΕΠ. Για την ωραία αυτή συμβουλή,
ένα ακόμα λογιστικό τρικ, το ελληνικό κράτος πλήρωσε ένα ποσό 200-300
εκατομμυρίων ευρώ.
Τα ήξεραν
Το γεγονός ότι και άλλες ευρωπαϊκές
χώρες προσέτρεξαν στη “δημιουργική λογιστική”, σε νομότυπες απάτες, δεν
απαλλάσσει τους ¨Ελληνες ιθύνοντες των ευθυνών τους, δείχνει όμως τον βαθμό
διάβρωσης και εξάρτησης και άλλων Ευρωπαίων. Είναι πολύ δύσκολο επίσης να
πιστέψουμε ότι Βρυξέλλες, Παρίσι και Φρανκφούρτη δεν ήξεραν και δεν άφησαν να
γίνουν όλα αυτά, προφανώς αποβλέποντας σε μεγάλα πολιτικά-οικονομικά οφέλη. Η
Φρανκφούρτη παίρνει κάθε χρόνο λεπτομερείς εκθέσεις της Τράπεζας της Ελλάδας.
Γνωρίζει ακριβώς πόσο είναι το χρέος. Το ξέρανε και το Νοέμβριο, όταν η
κυβέρνηση τους ανακοίνωσε ότι είναι διπλάσιο, όπως το ήξεραν και οι διεθνείς
οίκοι αξιολόγησης και οι τράπεζες, κάνανε όμως τους έκπληκτους. Η ευθύνη είναι
μοιρασμένη, αλλά οι ¨Ελληνες θα πληρώσουν τη νύφη.
Η υπόθεση δείχνει επίσης πόσο η
Ευρώπη είναι υπονομευμένη εκ των έσω, αφού αναθέτει σε αμερικανικές τράπεζες τη
διαχείριση των πιο σημαντικών πτυχών και ευάλωτων σημείων των οικονομικών της (όπως
κάνει άλλωστε και στους τομείς προσωπικών δεδομένων, περιλαμβανομένων των
τραπεζικών λογαριασμών και κάθε άλλης πληροφορίας που μεταφέρει στις
αμερικανικές υπηρεσίες, δήθεν για την τρομοκρατία). Πρόσφατα, ο ευρωβουλευτής
Νίκος Χουντής αποκάλυψε με ερώτησή του την αναγνώριση, σε κανονισμό της Κομισιόν,
του ρόλου των τριων κυρίως αμερικανικών οίκων αξιολόγησης, την ίδια στιγμή που
το αμερικανικό Κονγκρέσο τους καλεί να δώσουν εξηγήσεις!
Η Ελλάδα έκρυψε με τον τρόπο αυτό τα
προβλήματα κάτω από το χαλί, ώσπου, στις αρχές του 2009, άρχισαν να έρχονται οι
πληροφορίες από τη Γερμανία για κίνδυνο χρεωκοπίας της Ελλάδας (σχετικά
δημοσιεύματα του Σπήγκελ και άρθρο του Κώστα Σημίτη στην Ημερησία). Τον
Σεπτέμβριο 2009, με πρωτοβουλία της Γκόλντμαν και μεσολαβητή την
εταιρεία
Markit, συγκροτείται
κονσόρτσιουμ 12 τραπεζών που δημιουργεί ειδικό ίντεξ στην αγορά
CDS
για την κάλυψη αυξημένου ρίσκου του
χρέους Ελλάδας, Ισπανίας και Πορτογαλίας, εν αναμονή του κερδοσκοπικού
παιχνιδιού (iTraxxSovX
Western Europe). Πρόκειται
κατ¨ουσίαν για στοίχημα στη χρεωκοπία των τριων κρατών, που στήνει
ο σύμβουλός μας.
H Goldman
γνωρίζει άριστα όλες τις πτυχές του
ελληνικού χρέους. Γνωρίζει επίσης τι πρόκειται να γίνει, αφού η ίδια το
ετοιμάζει. Τι κάνει; Περιμένει να περάσει ένας μήνας από τις εκλογές, να
συνειδητοποιήσει η νέα κυβέρνηση το πρόβλημα που αντιμετωπίζει και στέλνει,
σύμφωνα με τη Λιμπερασιόν, αντιπροσωπεία τραπεζιτών στην Αθήνα, υπό το Νο 2 της
τράπεζας Γκάρι Κον. Γίνονται δύο συναντήσεις (έχουν γίνει και αρκετές
άλλες στο εξωτερικό).
Mία στο Υπουργείο Οικονομικών
και μία στο ξενοδοχείο “Πεντελικόν” της Κηφισιάς. Προτείνουν ένα ακόμα
χαριτωμένο προϊόν τους, σχεδιασμένο να στείλει στο μέλλον το κόστος του ΕΣΥ.
Λίγο πριν σπρώξουν την Ελλάδα στην Καιάδα, ετοιμάζονται να της αρπάξουν κάτι
ακόμα.
Η τελική επίθεση
Τον Δεκέμβριο, η επίθεση αρχίζει
μέσω των οίκων αξιολόγησης που υποβαθμίζουν την ελληνική πιστοληπτική ικανότητα,
παρόλο που γνώριζαν μια χαρά εδώ και καιρό την πραγματική κατάσταση. Η ελληνική
αξιοπιστία πλήττεται από παντού.
H
Goldman
εξακολουθεί πάντως να βγάζει ένα
“σκασμό λεφτά”, όπως με την έκδοση του δανείου της 25.1.2010. Ενώ συνεχίζει να
κερδίζει από τη διαχείριση του χρέους, δεν περιμένει ούτε μια μέρα από την
πώληση του δανείου και ξαναχτυπάει την Ελλάδα μέσω των
Financial
Times, προνομιακού
εκφραστή και του Σίτι και της Κομισιόν (τέτοια είναι τα ευρωπαϊκά χάλια).
Παίζοντας έτσι διπλό παιχνίδι και εις βάρος της Ελλάδας, και εις βάρος των άλλων
πελατών της, αγοραστών του τελευταίου δανείου, που βλέπουν τα ελληνικά επιτόκια
και
spread
να εκτινάσσονται αμέσως μετά.
Η λονδρέζικη εφημερίδα γράφει ότι η
Αθήνα θέλει να δανειστεί από την Κίνα μέσω της Γκόλντμαν. Το δημοσίευμα προκαλεί
αμέσως αύξηση του πρίμιουμ για το χρέος. Κανείς δεν πιστεύει ότι η εφημερίδα
μπορούσε να δημοσιεύσει τέτοια είδηση, χωρίς να την επιβεβαιώσουν από την
Γκόλντμαν. Κατ’ άλλους την είδηση την έδωσε η ίδια η Γκόλντμαν όταν
πληροφορήθηκε (άραγε από ποιόν;) ότι ο Γ. Παπανδρέου
σκέφτεται να προχωρήσει σε διακρατική συμφωνία με την Κίνα προκειμένου οι
Ασιάτες της
Cosco
που έχουν πάρει το λιμάνι του
Πειραιά να αναλάβουν ένα σημαντικό κομμάτι του δανεισμού της χώρας. Η τράπεζα
δεν περιορίζεται φυσικά στα κέρδη από το ελληνικό χρέος. Κερδοσκοπεί αμέσως κατά
του ευρώ, πιστή στην αρχή “αγοράζουμε στη φήμη και πουλάμε στο γεγονός”. Μεταξύ
26.1 και 2.2 οι αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες και τα χετζ φαντ, μεταξύ των
οποίων και η Γκόλντμαν, ρευστοποιούν συμβόλαια αξίας 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ,
περισσότερα από τον Σεπτέμβρη του 2008, στο απόγειο της οικονομικής κρίσης.
Από την αγορά
CDS,
παίζοντας δηλαδή τη χρεωκοπία της Ελλάδας, η Γκόλνtμαν
υπολογίζεται ότι κέρδισε ένα έως τρια δισεκατομμύρια δολλάρια. Οι χρηματιστές
της Γουώλ Στρητ σφυρίζουν αδιάφορα, δηλώνοντας στους δημοσιογράφους: “η
δουλειά μας είναι να βγάζουμε λεφτά,
όχι να σκεφτόμαστε τι θα συμβεί στους
¨Ελληνες πολίτες, δεν υπάρχει εξάλλου
νόμος που να απαγορεύει να εκμεταλλευτείς
τον μαλάκα” (δήλωση του Αμίτ Σαρκάρ, επικεφαλής αμερικανικού
επενδυτικού ταμείου, Μαριαν, 20.2.2010)
Το διακύβευμα: υποδούλωση Ελλάδας,
υποδούλωση Ευρώπης
Η Ελλάδα γίνεται προνομιακή δίοδος
για τον έλεγχο της Ευρώπης και την εξασθένηση του ευρώ, προτού το ευρωπαϊκό
νόμισμα καταστεί κύριο αποθεματικό. Επιδιώκεται επίσης να γίνει το νέο υπόδειγμα
μιας Ευρώπης χωρίς κοινωνικό κράτος. Μέρκελ και Σαρκοζί άρχισαν να καταλαβαίνουν
μόλις αυτό τον μήνα τι συμβαίνει και τις συνέπειες για την Ευρώπη και παραμένουν
βασικά αμήχανοι, παρόλο που έχουν εύκολες λύσεις, που περιγράφουν αρκετά έντυπα,
όπως έκδοση ευρωομολόγων ή αγορά από την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα του
ελληνικού χρέους, που θα τσάκιζε τα πόδια των κερδοσκόπων και θα τους ανάγκαζε
να ξανασκεφτούν πολλές φορές πριν ξαναεπιτεθούν.
Βερολίνο όμως και Παρίσι παραμενουν
δέσμιοι της ιδεολογίας και της αρχιτεκτονικής του ευρώ που τους εμποδίζει να
αντιδράσουν με άλλο τρόπο, εκτός από το να απαιτούν περίπου την αυτοκτονία της
ελληνικής κοινωνίας. Η Ευρώπη είναι εκ των ένδον υπονομευμένη, όπως αποδεικνύει
η δραστηριότητα κατά της Ελλάδας της Ντώυτσε Μπανκ, της
PNB
Paribas,
της Σοσιετέ Ζενεράλ και των ελβετικών τραπεζών στην αγορά
CDS, αλλά και η στάση των
αρμοδίων της Κομισιόν, των “ευρωπαίων ηλιθίων”, όπως τους αποκαλούν οι Γάλλοι. Η
“παγκοσμιοποίηση” είναι φτιαγμένη από και για τους Αγγλοσάξωνες. ¨Οσο για το
ελληνικό ζήτημα μοιάζει για ορισμένα τουλάχιστο γαλλικά έντυπα μια μάχη μεταξύ
δημοκρατίας και ολοκληρωτισμού, όπως υποδεικνύει η Λιμπερασιόν δημοσιεύοντας,
δίπλα-δίπλα, τη φωτογραφία της Βουλής των Ελλήνων και του ουρανοξύστη
Goldman
Sachs, της μεγαλύτερης
τράπεζας του κόσμου που χρησιμοποιεί όλη της τη δύναμη εναντίον μιας μικρής
ευρωπαϊκής χώρας.
-------------------------------------------------------------
27.2.2010. Το σήριαλ με άξονα την Ελλάδα που μάλλον τον ρόλο του κομπάρσου
έπαιξε.
Παραθέτω εδώ νέα στοιχεία. Αυτά τα στοιχειώδη δημοσιογραφικά
που συνεχίζω να αναρτώ μαζί με άλλα που μια καλή έρευνα εντοπίζει αποτελούν
θησαυρό για τον έλεγχο όλων των θεωριών για τον άνθρωπο, το κράτος και τις
διεθνείς σχέσεις. Δύο πράγματα πάντως είναι ήδη σίγουρα. Πρώτον, ότι η Ελλάδα
είναι ο κομπάρσος της κρίσης και πρωταγωνιστές οι κερδοσκόποι και οι κεντρικές
τράπεζες (με κύρια την Γερμανική) και δεύτερον, ότι τα λάθη των τελευταίων μηνών
έκτισαν πάνω σε μια δεκαετία παράκρουσης και λανθασμένων προσανατολισμών που
τώρα θα ξεσπάσουν πάνω στον έλληνα φορολογούμενο και εργαζόμενο (τον τελευταίο
δεν πρέπει να τον συγχέουμε με τα τρωκτικά της κάθε εξουσίας που λεηλατούν τον
πλούτο των ελλήνων, τους διεθνικούς σόρους, σοράκια και κοράκια και τους
ταγμένους στην εξυπηρέτηση των ιμπεριαλιστικών μητροπόλεων και οι οποίοι είτε
φέρουν αριστερά είτε δεξιά πρότυπα ο ρόλος τους είναι συνειδητά ή ανεπίγνωστα
εγκάθετος καθότι δεν κατανοούν ή δεν θέλουν να κατανοήσουν τις έννοιες έθνος,
κράτος και εθνικό συμφέρον). Για περισσότερα σχόλια βλ. και στην διεύθυνση
Χαλαρά και
επίκαιρα 2010
Click here: Now Greece heads for junk status as crisis intensifies - Business
News, Business - The Independent
Now
Greece heads for junk status as crisis intensifies
EU inspectors doubt that Athens will be able to meet targets to cut
its deficit
By Sean O'Grady,
Economics
Editor
Friday, 26 February 2010
The crisis of confidence in Greece's
ability to tame its budget deficit deepened yesterday as Greek government
sources confirmed that European Union inspectors now in Athens expect the
country to miss its targets for deficit reduction.
Surrounded by
more mass protests against the Papandreou government's austerity programme, EU
officials believe that Greece's contracting economy and rising debt costs will
make it difficult for Greece to meet its obligations, according to Greek
sources. It must roll over €25bn (£22bn) of debt in April and May.
George
Papandreou was, in effect, placed out "on report" by fellow EU leaders at their
last summit in Brussels, and he will be required to report monthly on his
country's progress. Such tight supervision is being demanded as the price for
maintaining Greek membership of
the euro
and averting a potentially fatal crisis in the eurozone.
"Negotiations
are continuing because they see a big slippage in targets," commented the Greek
official.
Greece has
committed to chop its deficit from almost 13 per cent of GDP to 9 per cent next
year, but EU officials seem privately sceptical that the improvement will exceed
1.5 to 2 percentage points, leaving the ambition of undercutting the Stability
and Growth Pact's 3 per cent limit by 2012 doubtful. The Greek government has
announced a freeze on civil servant wages and a 10 per cent cut in salaries,
though EU
finance
ministers are said to be pressing for a rise in VAT on luxury goods and still
more cuts. Inevitably, though, these will have a depressing effect on the Greek
economy and make its adjustment even more painful.
A more
immediate problem is the warnings from
credit
agencies that Greece's sovereign debt faces further
downgrades. Yesterday Pierre Cailleteau, the head of Moody's global sovereign
ratings, told Reuters in an interview that Moody's would follow the situation in
Greece and see what was happening on the ground.
"We have to
look at the facts and whether the government of Greece is going to do what it
has promised to do," he said.
Standard &
Poor's has already publicly contemplated a reduction to BBB, which would leave
Greece level with Hungary, which was rescued by the IMF.
The US
Federal
Reserve has weighed into the row over whether Greece used
unusual derivatives to mask breaches of euro membership rules. Ben Bernanke, the
Fed chairman, said in testimony before Congress: "We are looking into a number
of questions relating to Goldman Sachs and other companies and their
arrangements with Greece."
Goldman has come under fire for
currency
swap deals in which the Greek government engaged in December 2000 and July 2001.
They cut the country's debt – as measured by official statistics – by €2.4bn,
which Goldman will recoup over time. The bank has said it regrets that the swaps
were not more transparent, but insists they made little difference to the scale
of Greece's problems.
Βλ. επίσης
http://www.independent.co.uk/news/business/news/now-greece-heads-for-junk-status-as-crisis-intensifies-1911230.html
----------------------------------------------------------------------------
Σημ.
Παραθέτω το ρεπορτάζ του τύπου για τις δηλώσεις του αντιπροέδρου της ελληνικής
Κυβέρνησης. Ενέχουν μεγάλο ενδιαφέρον καθόσον αποτελεί ακόμη μια ισχυρή μαρτυρία
για την κατάσταση του "ευρωπαϊκού δημόσιου ψυχολογικού χώρου" και προς τα που
οδηγείται όταν θεωρήματα για τις δυνατότητες ανθρωπολογικής διαμόρφωσης
επηρεάζουν τις αποφάσεις. Πολλοί νομίζουν ότι η κακή θεωρία δεν έχει συνέπειες
για την ζωή τους. Τις συνέπειες θα τις δούμε τώρα όταν οι τσέπες μας θα
αδειάζουν όχι γιατί είναι τρύπιες. Αν και ευχόμαστε μη χειρότερα, η κακή θεωρία
όσον αφορά το τόξο που αρχίζει από τα Βαλκάνια, περνάει από το Αιγαίο και φθάνει
στην Κύπρο, τώρα αρχίζει να επενεργεί. Π. Ήφ.
ΑΘΗΝΑ 25/02/2010
Eκρηξη
Θόδωρου Πάγκαλου κατά της Γερμανιας στον απόηχο των
προκλητικών γερμανικών δημοσιευμάτων σε βάρος της Ελλάδας. Ο αντιπρόεδρος
της κυβέρνησης, σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του BBC, επισημαίνει ότι η
Γερμανία δεν πρέπει να επικρίνει την Ελλάδα τόσο πολύ, διότι κατά τη διάρκεια
της ναζιστικής κατοχής διέλυσε την ελληνική οικονομία και σφαγίασε εκατοντάδες
χιλιάδες Έλληνες. «Πήραν τον ελληνικό χρυσό που βρισκόταν στην Τράπεζα της
Ελλάδας, πήραν τα ελληνικά χρήματα και ποτέ δεν τα επέστρεψαν. Αυτό είναι ένα
θέμα που πρέπει κάποια στιγμή να αντιμετωπιστεί. Δεν λέω ότι αναγκαστικά πρέπει
να επιστρέψουν τα χρήματα, αλλά πρέπει τουλάχιστον να πουν "ευχαριστώ"».σημειώνει
χαρακτηριστικά ο κ. Πάγκαλος.
Ο
αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ήταν επικριτικός και για την παρούσα ηγεσια της
Ευρωπαϊκής Ενωσης και τις ευθύνες της για την οικονομική κρίση. «Η ποιότητα
ηγεσίας σήμερα στην Ένωση είναι πολύ, πολύ φτωχή πραγματικά», είπε ο κ. Πάγκαλος,
προσθέτοντας ότι ήταν καλύτερα στη δεκαετία του 80, όταν ο Ζακ Ντελόρ ήταν
επικεφαλής της Κομισιόν και στο τιμόνι της Γερμανίας, της Γαλλίας και της
Βρετανίας ήταν ο Χέλμουτ Κολ, ο Φρανσουά Μιτεράν και η Μάργκαρετ Θάτσερ
αντίστοιχα.
Σε ερώτηση για το κατά πόσο η Ελλάδα «μαγείρεψε» τα βιβλία της για την είσοδό
της στην ΟΝΕ, απάντησε ότι όλοι το έκαναν, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι
περισσότερα έκανε η Ιταλία
Για
«μεμονωμένες φωνές στον τύπο», μιλά ο πρεσβευτής της Γερμανίας στην Αθήνα
«Η Πρεσβεία θλίβεται για το γεγονός ότι πρόσφατα άρθρα του γερμανικού
τύπου θίγουν και δημιουργούν στο ελληνικό κοινό και τα ελληνικά μέσα αίσθημα
προσβολής" επισημαίνει σε δήλωση του ο Πρέσβης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της
Γερμανίας Δρ Βόλφγκανκ Σούλτχαϊς και προσθέτει "θα ήθελα να απευθύνω έκκληση,
μεμονωμένες φωνές στον τύπο να μην συγχέονται με την διαφοροποιημένη γερμανική
κοινή γνώμη για την Ελλάδα.
Η αντιπαράθεση στα μέσα επικοινωνίας δεν αντικατοπτρίζει τις καλές
ελληνογερμανικές σχέσεις.Ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Εξωτερικών Βέστερβελλε
αποσαφήνισε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, ότι η Γερμανία ως εταίρος
και φίλος της Ελλάδος συμπαρίσταται σθεναρά στην Ελλάδα ειδικά υπό τις σημερινές
συνθήκες.
Επέστησε επίσης την προσοχή στο γεγονός ότι η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση έχει
εμπιστοσύνη στην απαραίτητη διαρθρωτική πορεία της ελληνικής κυβέρνησης».
Σήμερα θα έχει συνάντηση με τον Γερμανό πρεσβευτή στην Αθήνα ο Πρόεδρος
της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος.
Σύμφωνα με
πληροφορίες ο κ. Πετσάλνικος έχει συγκεντρώσει όλα τα υποτιμητικά για τη χώρα
μας δημοσιεύματα από γερμανικά μέσα ενημέρωσης.
Επιστολή
της κ. Τζαβέλα σε αξιωματούχους της ΕΕ
Σχετικά με το
εξώφυλλο του Γερμανικού περιοδικού FOCUS, η Ευρωβουλευτής του ΛΑ.Ο.Σ. κ. Νίκη
Τζαβέλα, απέστειλε επιστολή προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ.
Μπούζεκ, στον Πρόεδρο της Επιτροπής κύριο Μπαρόζο, στον Πρόεδρο της Ε.Ε. κύριο
Βαν Ρομπουί και άλλους ευρωπαίους αξιωματούχους
Ο
Πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Τσίπρας
θα συναντηθεί την Πέμπτη 25/2, στις 12
το μεσημέρι, στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή, με αντιπροσωπεία του Εθνικού
Συμβουλίου διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα.
Ο
Πρόεδρος του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ), κ. Στέφανος Π. Ταμβάκης
σε ανακοίνωσή του, με αφορμή τα δημοσιεύματα γερμανικών ΜΜΕ, τονίζει : «Εκ΄
μέρους όλων των Μελών του Προεδρείου του ΣΑΕ, διερμηνεύοντας τα συναισθήματα των
εκατομμυρίων ελλήνων ομογενών ανά τον κόσμο, εκφράζω την εντονότατη δυσαρέσκειά
μας για τα αήθη, συκοφαντικά και χυδαία δημοσιεύματα γερμανικών ΜΜΕ, σε βάρος
της Ελλάδας».
--------------------------------------------------------------------
Banks Bet Greece Defaults on Debt They Helped Hide
by Nelson D. Schwartz and Eric Dash
New York Time Thursday, February 25, 2010
provided by
http://finance.yahoo.com/banking-budgeting/article/108913/banks-bet-greece-defaults-on-debt-they-helped-hide?sec=topStories&pos=5&asset=&ccode
Banks Bet Greece Defaults on Debt They
Helped Hide
by Nelson D. Schwartz and Eric Dash
New York Time Thursday, February 25, 2010
provided by
Bets by some of the same banks that helped
Greece shroud its mounting debts may actually now be pushing the nation closer
to the brink of financial ruin. Echoing the kind of trades that nearly toppled
the American International Group, the increasingly popular insurance against the
risk of a Greek default is making it harder for Athens to raise the money it
needs to pay its bills, according to traders and money managers.
These contracts, known as credit-default
swaps, effectively let banks and hedge funds wager on the financial equivalent
of a four-alarm fire: a default by a company or, in the case of Greece, an
entire country. If Greece reneges on its debts, traders who own these swaps
stand to profit.
"It's like buying fire insurance on your
neighbor's house -- you create an incentive to burn down the house," said Philip
Gisdakis, head of credit strategy at UniCredit in Munich.
As Greece's financial condition has
worsened, undermining the euro, the role of Goldman Sachs (GS)
and other major banks in masking the true extent of the country's problems has
drawn criticism from European leaders. But even before that issue became
apparent, a little-known company backed by Goldman, JP Morgan Chase (JPM)
and about a dozen other banks had created an index that enabled market players
to bet on whether Greece and other European nations would go bust.
Last September, the company, the Markit
Group of London, introduced the iTraxx SovX Western Europe index, which is based
on such swaps and let traders gamble on Greece shortly before the crisis. Such
derivatives have assumed an outsize role in Europe's debt crisis, as traders
focus on their daily gyrations.
A result, some traders say, is a vicious
circle. As banks and others rush into these swaps, the cost of insuring Greece's
debt rises. Alarmed by that bearish signal, bond investors then shun Greek
bonds, making it harder for the country to borrow. That, in turn, adds to the
anxiety -- and the whole thing starts over again.
On trading desks, there is fierce debate
over what exactly is behind Greece's recent troubles. Some traders say swaps
have made the problem worse, while others say Greece's deteriorating finances
are to blame.
"This is a country that is issuing paper
into a weakening market," said Ashish Shah, co-head of credit strategy at
Barclays (BCS)
Capital, referring to Greece's need for continual borrowing.
But while some European leaders have
blamed financial speculators in general for worsening the crisis, the French
finance minister, Christine Lagarde, last week singled out credit-default swaps.
Ms. Lagarde said a few players dominated this arena, which she said needed
tighter regulation.
Trading in Markit's sovereign credit
derivative index soared this year, helping to drive up the cost of insuring
Greek debt, and, in turn, what Athens must pay to borrow money. The cost of
insuring $10 million of Greek bonds, for instance, rose to more than $400,000 in
February, up from $282,000 in early January.
On several days in late January and early
February, as demand for swaps protection soared, investors in Greek bonds fled
the market, raising doubts about whether Greece could find buyers for coming
bond offerings.
"It's the blind leading the blind," said
Sylvain R. Raynes, an expert in structured finance at R&R Consulting in New
York. "The iTraxx SovX did not create the situation, but it has exacerbated it."
The Markit index is made up of the 15 most
heavily traded credit-default swaps in Europe and covers other troubled
economies like Portugal and Spain. And as worries about those countries' debts
moved markets around the world in February, trading in the index exploded.
In February, demand for such index
contracts hit $109.3 billion, up from $52.9 billion in January. Markit collects
a flat fee by licensing brokers to trade the index.
European banks including the Swiss giants
Credit Suisse (CS)
and UBS (UBS),
France's Societe Generale (GLE)
and Deutsche Bank (DB)
of Germany have been among the heaviest buyers of swaps insurance, according to
traders and bankers who asked for anonymity because they were not authorized to
comment publicly.
That is because those countries are the
most exposed. French banks hold $75.4 billion worth of Greek debt, followed by
Swiss institutions, at $64 billion, according to the Bank for International
Settlements. German banks' exposure stands at $43.2 billion.
Trading in credit-default swaps linked
only to Greek debt has also surged, but is still smaller than the country's
actual debt load of $300 billion. The overall amount of insurance on Greek debt
hit $85 billion in February, up from $38 billion a year ago, according to the
Depository Trust and Clearing Corporation, which tracks swaps trading.
Markit says its index is a tool for
traders, rather than a market driver.
In a statement, Markit said its index was
started to satisfy market demand, and had improved the ability of traders to
hedge their risks. The index and similar products, it added, actually make it
easier for buyers and sellers to gauge prices for instruments that are traded
among players over the counter, rather than on exchanges.
"These indices have helped bring
transparency to the sovereign C.D.S. market," Markit said. "Prior to their
creation, there was no established benchmark index enabling investors to track
the performance of segments of the sovereign C.D.S. market."
Some money managers say trading in Greek
swaps alone, not the broader index, is the problem.
"It's like the tail wagging the dog," said
Markus Krygier, senior portfolio manager at Amundi Asset Management in London,
which has $40 billion in global fixed-income assets. "There is a knock-on
effect, as underlying positions begin to seem riskier, triggering risk models
and forcing portfolio managers to sell Greek bonds."
If that sounds familiar, it should.
Critics of these instruments contend swaps contributed to the fall of Lehman
Brothers. But until recently, there was little demand for insurance on
government debt. The possibility that a developed country could default on its
obligations seemed remote.
As a result, many foreign banks that held
Greek bonds or entered into other financial transactions with the government did
not hedge against the risk of a default. Now, they are scrambling for insurance.
"Greece is not a small country," said Mr.
Raynes, at R&R in New York. "Credit-default swaps give the illusion of safety
but actually increase systemic risk."
--------------------------------------------------------------------------------
23.2.2010. Η Αφροδίτη της Μήλου εκτροχιασμένη …
Η
Αφροδίτη της Μήλου περιτυλιγμένη από την γαλανόλευκη και το δάκτυλο να κάνει την
γνωστή χειρονομία. "Απατεώνες στην Ευρω-οικογένεια", είναι ο τίτλος. Ακόμη μια
ψηφίδα στο πάζλ της κρίσης της ΟΝΕ. Ακούοντας τις ειδήσεις πρόσεξα μια
αδικαιολόγητη υπεραντίδραση, ακόμη και του προέδρου της ελληνικής Βουλής. Ως
αναλυτή της ΕΕ το γεγονός αυτό δεν μου προξενεί την παραμικρή εντύπωση. Σε κοντά
δέκα βιβλία έχω εξηγήσει επανειλημμένα ότι η Πολιτική Ενωση της Ευρώπης απαιτεί
ευρωπαϊκή ανθρωπολογία κάτι που όχι μόνο δεν συμβαίνει αλλά συμβαίνει το ακριβώς
αντίθετο. Δηλαδή, ο καθείς αναπτύσσει την δική του εθνική κοσμοθεωρία και τις
δικές του συμβατές με αυτές ηθικοκανονιστικές δομές. «Οι ίδιες οι κοινωνίες των
κρατών-μελών», υποστήριξα στο 6 κεφάλαιο του βιβλίου Κοσμοθεωρία των Εθνών,
«όρισαν και οριοθέτησαν τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά της ΕΕ: Η Ευρωπαϊκή
Ένωση δεν είναι ένα διεθνιστικό εγχείρημα. Είναι αντίθετα ένα πρότυπο
εθνοκρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος, το οποίο ορίζεται, προσανατολίζεται και
μετασχηματίζεται διακυβερνητικά. Εξ αντικειμένου, η υπερεθνική ανθρωπολογία
είναι μηδενική, δηλαδή δεν υπάρχει μία ευρωπαϊκή κοινωνική οντότητα, αλλά τόσες
όσα και τα κράτη-μέλη και τόσες εθνικές κοσμοθεωρίες όσα και τα έθνη. Η
ανθρωπολογική ετερότητα των εθνικών κοινωνιών βαθαίνει ολοένα και περισσότερο
αναδεικνύοντας ολοένα και εντονότερα τα εθνοκρατοκεντρικά χαρακτηριστικά του
εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». … «Οι βαθύτατα εμπεδωμένες ιδιότητες
της εθνοκρατοκεντρικά δομημένης ΕΕ επιτάσσουν αυστηρό έλεγχο των υπερεθνικών
οργάνων και μηδενικές ανεξάρτητες δικαιοδοσίες για τα τελευταία. Επιπλέον,
αποτελεσματική ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, η οποία διαφυλάττει στοιχειωδώς τη
δημοκρατική τάξη, επιτάσσει εξορθολογισμό των διακυβερνητικών αποφάσεων και
συνάμα εξορθολογισμό της δημοκρατίας στο επίπεδο των κρατών-μελών.»… «Ακόμη και
το παραμικρό παραστράτημα προς ανεξαρτησία των υπερεθνικών οργάνων είναι
αυτοκτονικός πολιτικός ανορθολογισμός και πολιτική ανωμαλία. Μόνο παρωχημένα
ιδεολογήματα θα μπορούσαν να υποστηρίζουν τέτοιες πολιτικές εκτροπές, που
αναπόδραστα οδηγούν σε κατεξουσιασμό, αναποτελεσματικότητα και βραδύκαυστη
εκκόλαψη δεσποτικών αξιώσεων. Οι οντολογικές ιδιότητες της ΕΕ επιτάσσουν ότι
είτε η Ευρώπη θα είναι εθνοκρατοκεντρικά οργανωμένη σύμφωνα με τις κοινωνικές
της προϋποθέσεις είτε θα διολισθαίνει άλλοτε αργά και άλλοτε ταχύρυθμα στη
σύγχυση και στην αδυναμία. Η διολίσθηση σε πολιτικό ανορθολογισμό και η
διεύρυνση της απόστασης της εξουσίας από την κοινωνία προκαλεί, επιπλέον, τάσεις
προς λαϊκισμό»… «Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα, που θέτουν τυχόν ανορθολογικοί
υλιστικοί βηματισμοί που παραγνωρίζουν τον εθνοκρατοκεντρικό χαρακτήρα της ΕΕ,
είναι ο τρόπος που επηρεάζουν τη δύσκολη σχοινοβασία των ευρωπαϊκών κρατών στο
πεδίο των πολιτικοστρατηγικών εξελίξεων, που αφορούν τόσο ζητήματα πλανητικής
κατανομής ισχύος και συμφερόντων όσο και ενδοευρωπαϊκά διλήμματα ασφαλείας
μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων της Ευρώπης. Συνδυασμός μιας κατάστασης
προχωρημένου μεταμοντέρνου ροκανίσματος των ανθρωπολογικών προϋποθέσεων και
μιας πολιτικοδιπλωματικής ή οικονομικής κρίσης μπορεί να προκαλέσει μεγάλες
πολιτικές ταλαντεύσεις ή και πολύ περισσότερα. Όσοι μελέτησαν χωρίς
διαστρεβλωτικούς φακούς την περίοδο από το 1945 μέχρι τις μέρες μας θεμελίωσαν
ότι τέτοιες οριακές καταστάσεις ήταν πολύ συχνές». … «Σίγουρα, υπάρχουν
διαβρώσεις του ευρωπαϊκού διακρατικού ορθολογισμού. Προσθέτουμε ότι αν υπάρχει
κάποιος λόγος για να χρηματοδοτούνται μελέτες για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και
για να δεσμεύονται δημόσιοι πόροι για πανεπιστημιακά τμήματα διεθνών σπουδών,
είναι η διεξαγωγή βασανιστικών εμπειρικών μελετών, που θα καταδεικνύει από τη
μία πλευρά τις οντολογικές ιδιότητες της ΕΕ και από την άλλη τα διεθνιστικά
ελαττώματα και ελλείμματα των Κοινοτικών θεσμών καθώς και του τρόπου με τον
οποίο θίγονται τα εθνικά συμφέροντα των μελών». ..."
Τρίτον, η σχεδόν απόλυτη επιβεβαίωση του εθνοκρατοκεντρικού φαινομένου
καταμαρτυρείται από τη μηδενική υπερεθνική ανθρωπολογία στο επίπεδο των
υπερεθνικών δομών και από τη νομικοπολιτική αποτύπωση των αποφάσεων πολλών
δεκαετιών στο επίπεδο της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η θέση που
εκφράσαμε πιο πάνω ότι οι ανεξάρτητες αρμοδιότητες των υπερεθνικών οργάνων
πρέπει να είναι μηδενικές αφορά ζωτικά το κατά πόσο η ΕΕ θα συνεχίσει να
αναδεικνύεται ως ένα πρότυπο μετανεοτερικό παράδειγμα ή κατά πόσο, όπως
συμβαίνει με κάθε υλιστική νοηματοδότηση της πολιτικής, θα αποσυντεθεί κάτω από
το βάρος των αντιθέσεων και αντιφάσεων μιας λειψής υλιστικά νοούμενης δημόσιας
σφαίρας ".
Το πόσο διεστραμμένη –οικονομικά, πολιτικά και ανθρωπολογικά– είναι η ΟΝΕ το
υποστήριξα ξανά και ξανά σε πολλές μονογραφίες μου για να εισπράξω ύβρεις.
Σταματώ όμως εδώ και αφιερώνω την εκτροχιασμένη Αφροδίτη της Μήλου σε όσους
πίστεψαν ότι μέσα από θεσμούς θα δημιουργήσουν ευρωπαϊκή ανθρωπολογία, ευρωπαϊκό
πατριωτισμό και κατάργηση των εθνών της Ευρώπης. Η εξωπραγματική δημόσια σφαίρα
τους δακτυλοδείχνεται από την ευρωεκτροχιασμένη Αφροδίτη της Μήλου.
Όσον με αφορά ούτε θα έριχνα μια ματιά σε τέτοια αίσχη αν δεν
είχαμε εξέγερση ακόμη και του προέδρου της Ελληνικής Βουλής. Θα δουν
πολλά τέτοια ακόμη οι Ευρωπαίοι αν αφήσουν κάποιους ιδεολογικά κολλημένους να
επηρεάζουν τις αποφάσεις. Ο οικονομικοπολιικός ανορθολογισμός θα φέρει πολύ
χειρότερα αν δεν υπάρξει εθνοκρατοκεντρικός εξορθολογισμός της ΕΕ, ενός κατά τα
άλλα ορθά κινούμενου διακρατικού εγχειρήματος.
---------------------------------------------------------
Ακόμη ένα εξαίρετο άρθρο από τον εξαίρετο
δημοσιογράφο Γιώργο Δελαστίκ
16.2. 2010. Πώς μας πούλησαν και μας αγόρασαν
Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ
Ανατριχιαστικός είναι ο μηχανισμός με τον οποίον συγκεκριμένοι τραπεζικοί
κολοσσοί κερδοσκόπησαν εναντίον της χώρας μας, με αποτέλεσμα αυτοί μεν να
κερδίσουν ποσά ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, η Ελλάδα δε να τεθεί υπό
ξένη οικονομική κηδεμονία. Αξίζει να τον περιγράψουμε σε αδρές γραμμές. Το
αποφασιστικό εργαλείο στο παιχνίδι που παίχτηκε εναντίον της Ελλάδας είναι ένα
εντελώς πρόσφατο χρηματοπιστωτικό προϊόν που ονομάζεται CDS (από τα αρχικά των
αγγλικών λέξεων credit default swaps).
Πρόκειται
για ασφάλιση κατά της περίπτωσης μη αποπληρωμής ενός χρέους. Μια τράπεζα π.χ.
που αγοράζει ομόλογα ενός κράτους ασφαλίζει το ποσό που έδωσε σε μια άλλη
τράπεζα, η οποία είναι υποχρεωμένη να της δώσει αυτή τα λεφτά της, αν το κράτος
χρεοκοπήσει και βρεθεί σε αδυναμία να εξοφλήσει τα ομόλογά του όταν λήξουν ή να
πληρώσει ενδιαμέσως τους τόκους.
Εννοείται
ότι όσο πιο επισφαλής είναι η οικονομική κατάσταση μιας χώρας τόσο υψηλότερα
ασφάλιστρα θα απαιτήσει η τράπεζα που ασφαλίζει το χρέος.
Το
στοιχείο που σοκάρει είναι ότι τρεις και μόνο τραπεζικοί κολοσσοί, η γερμανική
Ντόιτσε Μπανκ και οι αμερικανικές Γκόλντμαν Ζαξ και Τζ. Π. Μόργκαν ελέγχουν τον
75% (!) της παγκόσμιας αγοράς των CDS.
Πάμε τώρα
στην περίπτωση της Ελλάδας. Περί τα μέσα Γενάρη, περίπου δέκα ημέρες πριν η χώρα
μας αναζητήσει αγοραστές για το πενταετές ομόλογό της, η Ντόιτσε Μπανκ
δημοσιοποιεί μια έκθεση - φωτιά για την ελληνική οικονομία, όπου αναφέρει πως
πάμε χάλια και δεν αποκλείεται κατάρρευση.
Αμέσως
μετά κινητοποιείται το τμήμα της CDS της Ντόιτσε Μπανκ. Ζητάει πολύ υψηλότερα
ασφάλιστρα για το ελληνικό χρέος, αφού υποτίθεται ότι η χώρα μας βρίσκεται σε
επικίνδυνη κατάσταση, όπως λέει το τμήμα μελετών της... ίδιας τράπεζας!
Αφού το
επιτόκιο των CDS για την Ελλάδα ανεβαίνει, περνάει αμέσως το μήνυμα παγκοσμίως
στο χρηματοπιστωτικό σύστημα: τα διεθνή ΜΜΕ που δρουν ως «παπαγαλάκια» των
κερδοσκόπων ουρλιάζουν ότι η ελληνική οικονομία παραπαίει, η ανενημέρωτη κοινή
γνώμη τρομοκρατείται και οι επαΐοντες καταλαβαίνουν ότι στοχοποιήθηκε η Ελλάδα
και οδεύει προς οικονομικό «γδάρσιμο».
Εν
συνεχεία η ίδια η Ντόιτσε Μπανκ μαζί με την Γκόλντμαν Ζαξ αναλαμβάνουν να...
πουλήσουν τα ελληνικά ομόλογα! Να τα προωθήσουν στους υποψήφιους αγοραστές! Ναι,
αυτοί ακριβώς που συμμετείχαν ενεργά στην οργάνωση του κλίματος καταρράκωσης της
ελληνικής οικονομίας για να διευκολυνθούν οι κερδοσκοπικές επιθέσεις!
Δεν
πρόκειται περί κακόγουστου αστείου. Μιλάμε εντελώς σοβαρά. Η ελληνική κυβέρνηση,
όπως και πάμπολλες άλλες κυβερνήσεις, υποχρεώνεται αντικειμενικά να προστρέξει
στις τράπεζες που ελέγχουν την αγορά CDS, παρ’ όλο που υπονομεύουν την Ελλάδα.
Τους πληρώνει ουσιαστικά «προστασία», με τη χυδαία έννοια του όρου, ελπίζοντας
να τις εξευμενίσει ώστε να την βοηθήσουν να δανειστεί με ανεκτά επιτόκια.
Η Ντόιτσε
Μπανκ λοιπόν ως ανάδοχος τράπεζα μαζί με την Γκόλντμαν Ζαξ και άλλες, που
παίζουν πολύ δευτερεύοντα ρόλο, καθορίζουν ουσιαστικά το επιτόκιο με το οποίο θα
διαθέσει τα ομόλογά της η κυβέρνηση Παπανδρέου, η οποία στην πραγματικότητα δεν
έχει περιθώρια να μη συμμορφωθεί στις υποδείξεις τους.
Εννοείται
ότι η Ντόιτσε Μπανκ και η Γκόλντμαν Ζαξ έχουν ενημερώσει τους πελάτες τους, οι
οποίοι τρέχουν σαν τρελοί να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα με επιτόκιο 6,2%, γιατί
φυσικά οι τράπεζες αυτές γνωρίζουν εκ των ένδον πως έχει στηθεί το παραμύθι της
δήθεν επαπειλούμενης χρεοκοπίας.
Η Ντόιτσε
Μπανκ και η Γκόλντμαν Ζαξ εισπράττουν παχυλές προμήθειες εκατομμυρίων ευρώ από
τους πελάτες τους, ενώ αγοράζουν και οι ίδιες μεγάλες ποσότητες χρυσοφόρων
ελληνικών ομολόγων.
Τώρα
ετοιμάζουν τον επόμενο γύρο ελληνικού δανεισμού, στήνοντας σκηνικό για ακόμη
μεγαλύτερα κέρδη φυσικά...
ΤΩΡΑ
ΤΡΕΜΟΥΝ
Τα κράτη, όμηροι των τραπεζών
ΚΑΘΥΒΡΙΖΟΥΝ την Ελλάδα οι Γερμανοί. Εχουν όμως ταραχθεί ακόμη και αυτοί από την
επίδειξη δύναμης των τραπεζών. «Η Κοινότητα θα έπρεπε να σκεφθεί πώς θα μπορέσει
να αποξηράνει αυτόν τον βάλτο (των τραπεζών) που πιάνει ομήρους ολόκληρες χώρες»
έγραψε σε πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο της η «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε». Η «Μοντ»
είναι εξοργισμένη: «Μόλις έναν χρόνο αφότου τα κράτη έσωσαν τις τράπεζες
αφιερώνοντας κολοσσιαία ποσά και στις δύο όχθες του Ατλαντικού -25% του ΑΕΠ
σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα- τα χρεωμένα κράτη πέφτουν θύματα
επιθέσεων από τα ίδια τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που διέσωσαν. Αυτό είναι ένα
από τα πικρά μαθήματα της ελληνικής κρίσης» ομολογεί η γαλλική εφημερίδα.
-----------------------------------------------------------------
Εισαγ. σχόλιο Π. Ήφ.
Πολύ ενδιαφέρουσα η ενεργοποίηση των κρατικών και
κρατοκεντρικών θεσμών για να ελέγξουν τους "παγκοσμιοποιημένους" διεθνικούς
δρώντες. Τώρα, ποιες υπηρεσίες θα ελέγξουν τα διεθνικά παπαγαλάκια που χέρι-χέρι
με διεθνικούς σόρους,
σοράκια και κοράκια υποστήριξαν το σχέδιο Αναν, συνωστίστηκαν γύρω από
άξονες μεγάλων ιστοριογραφικών ανεκδότων, και για κάποιον περίεργο ρόλο
ετοιμοπόλεμα επί δεκαετίες δολοφονούσαν τον χαρακτήρα όποιου έλεγε τα
αυτονόητα... Απάντηση: Μα τα τετελεσμένα μετράνε. Τρώνε και πίνουνε, κορδώνουν
φορώντας κίβδηλους τίτλους και "τσακκώνονται" μόνο ποιος θα φάει
περισσότερο. Για να μιλήσουμε σοβαρά, το πρόβλημά μας είναι πλέον όχι
αν θα είμαστε κρατοκεντρικοί ή διεθνιστές αλλά κατά πόσο έχουμε κράτος ούτως
ώστε να μπορούμε να είμαστε κρατοκεντρικοί .... Ο πρώην και νη πρωθυπουργός αν
ερωτηθούν σίγουρα αυτό θα σας πουν. Ποιος είπε ότι οι διανοούμενοι δεν
παίζουν ρόλο στην διάλυση ενός κράτους ... Η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα
μελέτης. Αν υπάρχει καμιά αμφιβολία ας διαβάσει κανείς τι έγραφαν πολλοί για για
τον "Άλλον" και ας διαβάσουν τι λέει ο "Άλλος": Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε
μετά τη σημερινή συνεδρίαση του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (του
Άλλου) και ως προς τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις στην ανακοίνωση αναφέρονται τα
εξής: «Αξιολογήθηκαν λεπτομερώς υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων τα υφιστάμενα
μεταξύ της χώρας μας και της Ελλάδας αλληλένδετα προβλήματα του Αιγαίου και τα
νόμιμα και ζωτικά δικαιώματα και συμφέροντα της χώρας μας στο Αιγαίο και την
Ανατολική Μεσόγειο. Επιβεβαιώθηκε η βούληση για επίλυση όλων των προβλημάτων που
υπάρχουν μεταξύ της χώρας μας και της Ελλάδας και αφορούν τη θάλασσα του Αιγαίου,
στη βάση των αρχών της καλής γειτονίας και της στενής συνεργασίας και με
αντίληψη δημιουργικού διαλόγου.Επαναλήφθηκε η αποφασιστικότητα για συνέχιση των
δραστηριοτήτων στις οποίες προβαίνουν με συντονισμό και συνεργασία όλοι οι
σχετικοί θεσμοί και φορείς μας στο θέμα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων και
συμφερόντων μας στην Ανατολική Μεσόγειο, πράγμα που είναι μεταξύ των
προτεραιοτήτων εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας». Ο "Άλλος"
λοιπόν, του "Άλλου", τον "Άλλο", ώ "Άλλε" και οι "δικοί μας" "Άλλοι".
Πολιτικοακαδημαϊκό θέατρο του παραλόγου, δηλαδή. Τώρα, που είναι και αυτός ο
Τάκης που με κάκιζε στον Οικονομικό Ταχυδρόμο πριν ενάμιση δεκαετία όταν άσκησα
κριτική στην θέση του πως δεν θα έλθουν ... Δανοί πεζοναύτες στα Δωδεκάνησα να
"εγγυηθούν" τα ελληνικά σύνορα, όπως έγραφε (έγινε τότε εξώφυλλο στον Οικονομικό
ταχυδρόμο). Ποιο σοβαροί από αυτόν, όμως, ψέλλιζαν ότι η άρον-άρον ένταξή μας
στην ΟΝΕ θα έφερνε αδιατάρακτη σταθερότητα. Εμείς τους κοιτούσαμε με απορία και
τους λέγαμε ότι η ΟΝΕ απλά έβαλε την άμαξα μπροστά από το άλογο. Και πάλιν μας
κάκισαν, μάλιστα εντόνως. Κανείς δεν ήξερε τότε ότι οι υπερβολές τους τότε
συνοδεύονταν και με δώρα μέχρι και 300 εκατομμύρια ευρώ σε εταιρείες που μας
συγκάλυψαν τις αδυναμίες μας. Και συνεχίσαμε την αδιατάραχτη πορεία μας: Σόροι,
σοράκια και κοράκια, φαγοπότι σε καταναλωτικά αγαθά ευημερίας των εκάστοτε
ομοτράπεζων αντί παραγωγικών επενδύσεων, δανεισμός για να εμπλουτίζεται το
φαγοπότι, κατευνασμός των "Άλλων" για να υπνώττουμε όλοι και μουσικές και όργανα
στο εσωτερικό του Τιτανικού Ελλάδα. Ο Τιτανικός, όμως, δεν θα βυθιστεί. Ως
συνήθως θα συρρικνωθεί. Για να συνεχιστεί η ίδια ύβρις και επωδός.
19.2.2010. Η ΕΥΠ στο κυνήγι των ξένων κερδοσκόπων
Εντοπίστηκαν ήδη τέσσερις
εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων που από τον περασμένο Δεκέμβριο παίζουν με τα
ελληνικά ομόλογα
ΡΕΠΟΡΤΑΖ Β. ΧΙΩΤΗΣ, Ν. ΧΑΣΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
| Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010
Μετά την Ισπανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία που ανακοίνωσαν
και επισήμως ότι ξεκινούν πόλεμο κατά των κερδοσκόπων, αντίστοιχες προσπάθειες
εξουδετέρωσης ή τουλάχιστον εντοπισμού των συμφερόντων που επιτίθενται στην
ελληνική οικονομία ξεκίνησε και η ελληνική κυβέρνηση, με αιχμή του δόρατος την
Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Οπως πληροφορείται «Το Βήμα», η ΕΥΠ έχει ήδη
κατορθώσει να βρει «την άκρη του νήματος» στο κουβάρι της κερδοσκοπίας που
χτυπάει τη χώρα, αξιοποιώντας το οπλοστάσιο που της διασφαλίζει ο νέος νόμος
3649/2008, αλλά και το δίκτυο πληροφοριών που έχει στήσει διεθνώς η υπηρεσία,
για να παρακολουθεί τις δραστηριότητες του οικονομικού εγκλήματος.
Σύμφωνα λοιπόν με τις πρώτες έρευνες που πραγματοποίησε η ΕΥΠ σε συνεργασία με
άλλες κρατικές υπηρεσίες και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης,
εντοπίστηκαν ήδη τέσσερις από τις μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων
που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη και στην Αμερική και οι οποίες από τον
περασμένο Δεκέμβριο καθημερινά πωλούσαν μαζικά ομόλογα, αγοράζοντας εν
συνεχεία στα χαμηλά της ημέρας. Με τον τρόπο αυτόν, και υπό το ιδιαίτερα
δυσμενές κλίμα για την ελληνική οικονομία από τα συνεχή δημοσιεύματα και τις
εκθέσεις για την ικανότητά της να αναχρηματοδοτήσει το χρέος, οι εταιρείες
αυτές πέτυχαν υψηλότατα κέρδη και δημιούργησαν με τη βοήθεια ξένων οίκων τη
μόδα «τρέξτε όλοι και σορτάρετε στην Ελλάδα».
Είναι προφανές ότι για την επιχείρηση του εντοπισμού των κερδοσκόπων που
δραστηριοποιούνται σε ευρωπαϊκές χώρες των οποίων οι οικονομίες δοκιμάζονται
συνεργάζονται οι κρατικές και οι μυστικές υπηρεσίες όλων των ενδιαφερομένων
χωρών, ενώ η ΕΥΠ βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με το Εθνικό Κέντρο
Αντικατασκοπίας (CΝΙ) της Ισπανίας, αλλά και με υπηρεσίες στη Γαλλία και στη
Βρετανία.
O πως λοιπόν έχει ήδη τεκμηριωθεί με αδιάσειστα στοιχεία, η εταιρεία που «σορτάρισε»
περισσότερο από κάθε άλλη σε ελληνικά ομόλογα είναι η βρετανική Βrevan Ηoward,
η οποία διαχειρίζεται το μεγαλύτερο hedge fund της Ευρώπης. Σύμφωνα και με
επίσημα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, η Βrevan Ηoward
διατηρούσε ως πρόσφατα τις μεγαλύτερες ανοιχτές θέσεις πώλησης επί ελληνικών
ομολόγων, αποκομίζοντας σημαντικά οφέλη από την εκτίναξη των spreads πάνω από
τις 300 μονάδες βάσης. Η εταιρεία αυτή άλλωστε θεωρείται ειδικευμένη σε
τοποθετήσεις στο δημόσιο χρέος και στην περίπτωση της Ελλάδας δανείστηκε
ομόλογα κυρίως από αμερικανικές και βρετανικές τράπεζες που λόγω της θέσης
τους διατηρούν πρόσβαση σε ελληνικούς τίτλους.
Η έρευνα των ελληνικών αρχών κατέληξε και στην αμερικανική εταιρεία
διαχείρισης κεφαλαίων Fidelity Ιnternational, παρ΄ ότι δεν ειδικεύεται σε
βραχυπρόθεσμες τοποθετήσεις και μεθόδους αντίστοιχες με αυτές που ακολουθούν
τα hedge funds. Η συγκεκριμένη εταιρεία διαχειρίζεται σήμερα πάνω από 220 δισ.
δολάρια για ιδιώτες και ιδρύματα, ενώ οι εκτιμήσεις από τα dealing rooms
συγκλίνουν ότι τα funds της Fidelity κατείχαν κάποια στιγμή μετά τις εκλογές
το 4,5% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας.
Μία ακόμη εταιρεία που έχει εντοπιστεί ότι επί εβδομάδες «πυροβολούσε» με τις
κινήσεις και τις διασυνδέσεις της την Ελλάδα είναι η Μoore Capital, η οποία
ανήκει στην κατηγορία των hedge funds. Σύμφωνα με πληροφορίες στελέχη της
είχαν ζητήσει να συναντηθούν με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών έναν μήνα
μετά τις εκλογές και αφού πληροφορήθηκαν την κατάσταση της οικονομίας από
πρώτο χέρι άρχισαν να «σορτάρουν» σε ελληνικά ομόλογα.
Η έρευνα των ελληνικών αρχών επιβεβαίωσε τέλος το παιχνίδι που έπαιξε ο
περίφημος κ. Τζον Πόλσον, τον ρόλο του οποίου είχε αποκαλύψει από πολύ
νωρίς «Το Βήμα» με την επένδυση ενός ποσού περίπου 3,5 δισ. σε ελληνικά
ομόλογα, κερδίζοντας έτσι από την εκτόξευση του spread.
-----------------------------------------------
America's Greek tragedy?
Source: The Washington Post
Date: 02/17/2010
Anne Applebaum
I have seen America's future, and it is Greece. By this I do not mean that the
Midwest will soon be covered with ancient ruins or that Texans will swap
hamburgers for feta cheese. I mean that the ongoing Greek financial crisis is
the kind of crisis the United States might face in a few years, if we continue
to make the kinds of mistakes that the Greeks have made over the past decade.
For those who haven't followed this saga, let me reassure you that the story is
quite straightforward: Greece is bankrupt . And though Greece's bankruptcy is
headline news this week -- Greece's weak finances threaten the stability of the
euro -- the truth is that Greece has been bankrupt for years. Its budget deficit
in 2009 was 12.7 percent of its gross domestic product. Overall debt was 113.4
percent of GDP. Those are not figures that can be achieved overnight.
Some of Greece's economic problems are highly specific. The country has an
unusually old-fashioned legal system, a bureaucracy straight out of a Kafka
novel and a byzantine system of regulation, worse even than our own. The Wall
Street Journal points out that Greece, practically alone among developed
economies, does not have a centralized and computerized land registry, which
means, for example, that farmers can surreptitiously cultivate public land and
eventually become de facto owners. By European standards, Greece also has an
exceptionally closed economy. Both legal and informal barriers to doing business
are very high, which is part of why Greece has one of the world's lowest levels
of foreign investment.More to the point, Greece has borne all of these burdens
for a long, long time. Yet nothing has been done because the country's deeply
partisan political system is paralyzed. Try to carry out any social security
reform in Greece -- raise the pension age, stop early retirements -- and watch
what happens: Mass rioting followed the passage of a pension reform bill in 2008
, and the government became so unpopular it lost the next election. The land
registry cannot be modernized because those who possess land illegally will
fight back. The barriers to investment cannot be lowered because business
lobbies are more powerful than politicians. The political class is aware of the
country's economic problems but denies them. The European Commission issued a
report last month accusing Greece's finance ministry and statistical service of
"severe irregularities" stemming from "the submission of incorrect data." In
Eurospeak, that means the commissioners think the Greeks have been lying: That
12.7 percent budget deficit was originally forecast to be 3.7 percent , and
plenty of other figures coming out of Greece seem to have been way off as well.
No country makes accounting errors like that by accident.
Greece shares its financial weaknesses with several European countries (nowadays
referred to -- really! -- as "PIGS": Portugal, Italy, Greece and Spain). But in
a different sense, Greece's weaknesses are shared by the United States as well.
Though we do not have precisely the same problems, we have a similar level of
political paralysis and a similar level of partisanship. It is not possible to
reform Social Security: President George W. Bush tried half-heartedly and gave
up before he started. It might not be possible to reform health care either:
Hillary Clinton failed, and President Obama, despite throwing in expensive
sweeteners, may well fail, too. The influence of lobbyists cannot be reduced.
The power of interest groups to sway legislation cannot be tamed. We might not
have farmers squatting on state land, but we do have farmers dependent on huge,
distorting agricultural subsidies that apparently cannot be reduced. Fortunately
for American politicians, we do not have to submit our financial statistics to a
European Commission, and thus we do not have to lie about them outright. But
aside from our very large budget deficit -- 9.9 percent of GDP and climbing --
we also have liabilities that are rarely acknowledged. The costs of Medicare and
Medicaid are rising, as is the cost of veterans' care. Markets assume that the
vast debts of Fannie Mae and Freddie Mac are underwritten by the government, and
someday the government might be called upon to pay them. No one is lying about
these things, but no one is doing very much about them either.
The good news is that the American government's bankruptcy is not on the front
pages, and it will not be for many years: Our sheer size, our entrepreneurship
and our relatively open business culture will keep us going for a long time. But
the Greek crisis shows that the combination of debt and political deadlock can
be deadly. The catharsis we feel as we watch it unfold -- that Aristotelian
combination of pity and fear -- should shock us far more than it has.
----------------------------------------------------------------
A Greek crisis
is coming to America
By Niall Ferguson
Financial Times
Published: February 10 2010 20:15 |
Last updated: February 10 2010 20:15
It began in Athens. It is spreading
to
Lisbon and
Madrid. But it would be a grave mistake to assume that the
sovereign debt crisis that is unfolding will remain confined to the weaker
eurozone economies. For this is more than just a Mediterranean problem with a
farmyard acronym. It is a fiscal crisis of the western world. Its
ramifications are far more profound than most investors currently appreciate.
There is of course a distinctive
feature to the eurozone crisis. Because of the way the European Monetary Union
was designed, there is in fact no mechanism for a bail-out of the Greek
government by the European Union, other member states or the European Central
Bank (articles
123 and
125 of the Lisbon treaty). True, Article
122 may be invoked by the European Council to assist a member state that is
“seriously threatened with severe difficulties caused by natural disasters or
exceptional occurrences beyond its control”, but at this point nobody wants to
pretend that Greece’s yawning deficit was an act of God. Nor is there a way for
Greece to devalue its currency, as it would have done in the pre-EMU days of the
drachma. There is not even a mechanism for Greece to leave the eurozone.
That leaves just three possibilities:
one of the most excruciating fiscal squeezes in modern European history –
reducing the deficit from 13 per cent to 3 per cent of gross domestic product
within just three years; outright default on all or part of the Greek
government’s debt; or (most likely, as signalled by German officials on
Wednesday)
some kind of bail-out led by Berlin. Because none of these options is very
appealing, and because any decision about Greece will have implications for
Portugal, Spain and possibly others, it may take much horse-trading before one
can be reached.
Yet the idiosyncrasies of the
eurozone should not distract us from the general nature of the fiscal crisis
that is now afflicting most western economies. Call it the fractal geometry of
debt: the problem is essentially the same from
Iceland to Ireland to Britain to the US. It just comes in widely differing
sizes.
What we in the western world are
about to learn is that there is no such thing as a Keynesian free lunch.
Deficits did not “save” us half so much as monetary policy – zero interest rates
plus quantitative easing – did. First, the impact of government spending (the
hallowed “multiplier”) has been much less than the proponents of stimulus hoped.
Second, there is a good deal of “leakage” from open economies in a globalised
world. Last, crucially, explosions of public debt incur bills that fall due much
sooner than we expect
For the world’s biggest economy, the
US, the day of reckoning still seems reassuringly remote. The worse things get
in the eurozone, the more the US dollar rallies as nervous investors park their
cash in the “safe haven” of American government debt. This effect may persist
for some months, just as the dollar and Treasuries rallied in the depths of the
banking panic in late 2008.
Yet even a casual look at the fiscal
position of the federal government (not to mention the states) makes a nonsense
of the phrase “safe haven”. US government debt is a safe haven the way Pearl
Harbor was a safe haven in 1941.
Even according to the White House’s
new budget projections, the gross federal debt will exceed 100 per cent of GDP
in just two years’ time. This year, like last year, the federal deficit will be
around 10 per cent of GDP. The long-run projections of the Congressional Budget
Office suggest that the US will never again run a balanced budget. That’s right,
never.
The
International Monetary Fund recently published estimates of the fiscal
adjustments developed economies would need to make to restore fiscal stability
over the decade ahead. Worst were Japan and the UK (a fiscal tightening of 13
per cent of GDP). Then came Ireland, Spain and Greece (9 per cent). And in sixth
place? Step forward America, which would need to tighten fiscal policy by 8.8
per cent of GDP to satisfy the IMF.
Explosions of public debt hurt
economies in the following way, as numerous empirical studies have shown. By
raising fears of default and/or currency depreciation ahead of actual inflation,
they push up real interest rates. Higher real rates, in turn, act as drag on
growth, especially when the private sector is also heavily indebted – as is the
case in most western economies, not least the US.
Although the US household savings
rate has risen since the Great Recession began, it has not risen enough to
absorb a trillion dollars of net Treasury issuance a year. Only two things have
thus far stood between the US and higher bond yields: purchases of Treasuries
(and mortgage-backed securities, which many sellers essentially swapped for
Treasuries) by the Federal Reserve and reserve accumulation by the Chinese
monetary authorities.
But now the Fed is phasing out such
purchases and is expected to wind up quantitative easing. Meanwhile, the Chinese
have sharply reduced their purchases of Treasuries from around 47 per cent of
new issuance in 2006 to 20 per cent in 2008 to an estimated 5 per cent last
year. Small wonder Morgan Stanley assumes that 10-year yields will rise from
around 3.5 per cent to 5.5 per cent this year. On a gross federal debt fast
approaching $15,000bn, that implies up to $300bn of extra interest payments –
and you get up there pretty quickly with the average maturity of the debt now
below 50 months.
The
Obama administration’s new budget blithely assumes real GDP growth of 3.6
per cent over the next five years, with inflation averaging 1.4 per cent. But
with rising real rates, growth might well be lower. Under those circumstances,
interest payments could soar as a share of federal revenue – from a tenth to a
fifth to a quarter.
Last week Moody’s Investors Service
warned that the triple A credit rating of the US should not be taken for
granted. That warning recalls Larry Summers’ killer question (posed before he
returned to government): “How long can the world’s biggest borrower remain the
world’s biggest power?”
On reflection, it is appropriate that
the fiscal crisis of the west has begun in Greece, the birthplace of western
civilization. Soon it will cross the channel to Britain. But the key question is
when that crisis will reach the last bastion of western power, on the other side
of the Atlantic.
The writer is a contributing
editor of the FT and author of ‘The Ascent of Money: A Financial History of the
World‘
--------------------------------------------------------------------------------
February 15, 2010,
AUL KRUGMAN,
The
Making of a Euromess
By PAUL KRUGMAN
Lately, financial news has been dominated by reports from Greece
and other nations on the European periphery. And rightly so.
But I’ve been troubled by reporting that focuses almost
exclusively on European debts and deficits, conveying the impression that
it’s all about government profligacy — and feeding into the narrative of our
own deficit hawks, who want to slash spending even in the face of mass
unemployment, and hold Greece up as an object lesson of what will happen if
we don’t.
For the truth is that lack of fiscal discipline isn’t the whole,
or even the main, source of Europe’s troubles — not even in Greece, whose
government was indeed irresponsible (and hid its irresponsibility with
creative accounting).
No, the real story behind the euromess lies not in the profligacy
of politicians but in the arrogance of elites — specifically, the policy
elites who pushed Europe into adopting a single currency well before the
continent was ready for such an experiment.
Consider the case of Spain, which on the eve of the crisis
appeared to be a model fiscal citizen. Its debts were low — 43 percent of
G.D.P. in 2007, compared with 66 percent in Germany. It was running budget
surpluses. And it had exemplary bank regulation.
But with its warm weather and beaches, Spain was also the Florida
of Europe — and like Florida, it experienced a huge housing boom. The
financing for this boom came largely from outside the country: there were
giant inflows of capital from the rest of Europe, Germany in particular.
The result was rapid growth combined with significant inflation:
between 2000 and 2008, the prices of goods and services produced in Spain
rose by 35 percent, compared with a rise of only 10 percent in Germany.
Thanks to rising costs, Spanish exports became increasingly uncompetitive,
but job growth stayed strong thanks to the housing boom.
Then the bubble burst. Spanish unemployment soared, and the
budget went into deep deficit. But the flood of red ink — which was caused
partly by the way the slump depressed revenues and partly by emergency
spending to limit the slump’s human costs — was a result, not a cause, of
Spain’s problems.
And there’s not much that Spain’s government can do to make
things better. The nation’s core economic problem is that costs and prices
have gotten out of line with those in the rest of Europe. If Spain still had
its old currency, the peseta, it could remedy that problem quickly through
devaluation — by, say, reducing the value of a peseta by 20 percent against
other European currencies. But Spain no longer has its own money, which
means that it can regain competitiveness only through a slow, grinding
process of deflation.
Now, if Spain were an American state rather than a European
country, things wouldn’t be so bad. For one thing, costs and prices wouldn’t
have gotten so far out of line: Florida, which among other things was freely
able to attract workers from other states and keep labor costs down, never
experienced anything like Spain’s relative inflation. For another, Spain
would be receiving a lot of automatic support in the crisis: Florida’s
housing boom has gone bust, but Washington keeps sending the Social Security
and Medicare checks.
But Spain isn’t an American state, and as a result it’s in deep
trouble. Greece, of course, is in even deeper trouble, because the Greeks,
unlike the Spaniards, actually were fiscally irresponsible. Greece, however,
has a small economy, whose troubles matter mainly because they’re spilling
over to much bigger economies, like Spain’s. So the inflexibility of the
euro, not deficit spending, lies at the heart of the crisis.
None of this should come as a big surprise. Long before the euro
came into being, economists warned that Europe wasn’t ready for a single
currency. But these warnings were ignored, and the crisis came.
Now what? A breakup of the euro is very nearly unthinkable, as a
sheer matter of practicality. As Berkeley’s Barry Eichengreen puts it, an
attempt to reintroduce a national currency would trigger “the mother of all
financial crises.” So the only way out is forward: to make the euro work,
Europe needs to move much further toward political union, so that European
nations start to function more like American states.
But that’s not going to happen anytime soon. What we’ll probably
see over the next few years is a painful process of muddling through:
bailouts accompanied by demands for savage austerity, all against a
background of very high unemployment, perpetuated by the grinding deflation
I already mentioned.
It’s an ugly picture. But it’s important to understand the nature
of Europe’s fatal flaw. Yes, some governments were irresponsible; but the
fundamental problem was hubris, the arrogant belief that Europe could make a
single currency work despite strong reasons to believe that it wasn’t ready. |
-----------------------------------------------------------------------------------
11.2.10. Γιώργος Δελαστίκ, χρεοκοπεί η Ελλάδα η η ... ΕΕ;
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11826&subid=2&pubid=10202891
Χρεωκοπεί η Ελλάδα ή η. . . ΕΕ;
Στην πολιτική επίθεση εναντίον της χώρας μας που έχει εξαπολύσει η Γερμανία
και άλλες δυνάμεις της ΕΕ και στην κερδοσκοπική επίθεση που τη συνοδεύει,
χρησιμοποιούνται ένα σωρό προπαγανδιστικοί μύθοι και ανακρίβειες, προκειμένου να
τρομοκρατήσουν τους Ελληνες εργαζόμενους και να παραλύσουν εκ των προτέρων τις
όποιες αντιδράσεις τους στα μέτρα στραγγαλιστικής λιτότητας που υποχρέωσαν τον
πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου να εξαγγείλει. Επικεντρώνοντας όλη τη συζήτηση στο
ύψος του ελλείμματος και του δημόσιου χρέους, επιχειρείται η παραπλάνηση της
ανενημέρωτης κοινής γνώμης.
Χρεοκοπεί άραγε μια χώρα όταν επί σειρά ετών έχει ελλείμματα; Ναι, είναι η
απάντηση που προσπαθούν να υποβάλουν. Οχι, είναι η σωστή απάντηση. Σε καμιά
περίπτωση δεν αρκούν τα ελλείμματα για να οδηγηθεί μια χώρα σε χρεοκοπία.
Για του λόγου το αληθές, ας δούμε τι γίνεται στις οικονομικές υπερδυνάμεις
του πλανήτη - την ευρωζώνη, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία.
Και οι τρεις, ολόκληρη τη δεκαετία 2001 - 2010 (εννοείται ότι για το 2010
αναφερόμαστε σε προβλέψεις) είχαν ελλείμματα και μόνο ελλείμματα και τα δέκα
ανεξαιρέτως συνεχή χρόνια!
Η ευρωζώνη 6,6% για το 2010 και 6,2% για το 2009, αλλά και 2,5% το 2002 ή 3%
το 2003.
Πολύ χειρότερη η κατάσταση στις ΗΠΑ: έλλειμμα 10% το 2010 και 12,5% το 2009 ή
5,9% το 2008. Επίσης 3,7% το 2002 και 4,8% το 2003.
Στην Ιαπωνία απερίγραπτα χειρότερα τα πράγματα: έλλειμμα 8% το 2002 και
επίσης 8% το 2003, αλλά και 5,8% το 2008 και 10,5% το 2009 ή 10,2% το 2010! Για
ολόκληρη τη δεκαετία, τα ελλείμματα της Ιαπωνίας ήταν σαφώς χειρότερα από αυτά
της Ελλάδας!
Ναι, λένε κάποιοι, όμως η Ελλάδα δεν έχει μόνο υψηλά ελλείμματα έχει και
υψηλό δημόσιο χρέος. Η Ιαπωνία να δείτε! Στο 135,4% (!) του ΑΕΠ της βρισκόταν το
δημόσιο χρέος της ήδη από το 2000 και καθόλου δεν έχει μειωθεί στη διάρκεια της
δεκαετίας. Αντιθέτως έχει εκτοξευθεί στο 197,2% (!), όταν το ελληνικό δημόσιο
χρέος ήταν 112,6% το 2009 και εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 125% το 2010.
Επειτα, ο περιορισμός της συζήτησης στο δημόσιο χρέος δεν επιτρέπει την πλήρη
απεικόνιση της κατάστασης.
Αν επεκτείνουμε την ανάλυση στο συνολικό χρέος κάθε χώρας (το σύνολο του
ποσού δηλαδή που έχει δανειστεί το κράτος, οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες, άρα
δημόσιο συν ιδιωτικό χρέος), η εικόνα αλλάζει εντυπωσιακά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το συνολικό χρέος
της Ελλάδας είναι στο ύψος του 179% του ΑΕΠ. Εξαιρετικά υψηλό, μπορεί να νομίσει
κανείς. Ισως, αλλά ο μέσος όρος της ΕΕ είναι. . . 175%! Ιδιο δηλαδή με της
Ελλάδας.
Στο συνολικό χρέος δε καθόλου «πρωταθλήτρια» της ευρωζώνης δεν είναι η Ελλάδα.
Την ξεπερνούν η Ολλανδία (!) με 234%, η Ιρλανδία με 222%, το Βέλγιο με 219%, η
Ισπανία με 207%, η Πορτογαλία με 197%, η Ιταλία με 194% και πάει λέγοντας.
Εντυπωσιακά στοιχεία προκύπτουν επίσης όταν ασχοληθεί κανείς με το εξωτερικό
χρέος μιας χώρας (πόσα χρωστούν δηλαδή το κράτος, οι επιχειρήσεις και οι ιδιώτες
μιας χώρας σε ξένες τράπεζες, δεδομένου ότι πάντα ένα τμήμα του χρέους
αναφέρεται σε τράπεζες της ίδιας της χώρας).
Περιορίζοντας το δείγμα στις βαλλόμενες μεσογειακές χώρες (Ελλάδα, Πορτογαλία,
Ισπανία) και στην Ιρλανδία, η οποία ως. . . χώρα-φούσκα του νεοφιλελευθερισμού
έχει συρρικνωμένο σχετικά δημόσιο χρέος αλλά αστρονομικό χρέος επιχειρήσεων και
ιδιωτών, προκύπτει μια εντελώς διαφορετική κατάταξη αυτών των χωρών.
Στο εξωτερικό χρέος, λοιπόν, διαπιστώνουμε ότι η Ιρλανδία χρωστάει στους
ξένους το. . . 414% του ΑΕΠ της και η Πορτογαλία το 130% του δικού της ΑΕΠ.
Σε σαφώς καλύτερη μοίρα βρίσκονται η Ελλάδα με 89,5% του ΑΕΠ και η Ισπανία με
80% βάσει των στοιχείων που δίνει η γερμανική εφημερίδα «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε».
Υπάρχουν κι άλλες χώρες της ευρωζώνης, λοιπόν, που στην πραγματικότητα
χρωστούν περισσότερα στις τράπεζες ή στους ξένους από την Ελλάδα.
ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ
Κερδοσκοπικά και πολιτικά τα αίτια
Εξι χώρες της ευρωζώνης τουλάχιστον με επικεφαλής την Ολλανδία και το Βέλγιο,
έχουν συνολικό χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό) μεγαλύτερο από αυτό της Ελλάδας!
Δέκα ολόκληρα χρόνια η Ιαπωνία έχει δημόσιο χρέος τρομερά μεγαλύτερο από αυτό
της Ελλάδας και παράλληλα την ίδια δεκαετία έχει ελλείμματα κατά μέσο όρο πολύ
χειρότερα από τα ελληνικά!
Ο κατά κεφαλήν εξωτερικός δανεισμός της Ιρλανδίας είναι σχεδόν οκταπλάσιος
(!) από της Ελλάδας. Το γεγονός ότι για καμιά από αυτές τις χώρες δεν λένε ότι
χρεοκοπεί (πολύ σωστά, άλλωστε), ενώ το λένε για την Ελλάδα (εντελώς αβάσιμα),
αποδεικνύει ότι η χώρα μας βρίσκεται στο επίκεντρο πολιτικών και κερδοσκοπικών
επιθέσεων.
-----------------------
February 14, 2010
-
Wall Street Helped to Mask Debts Shaking Europe
Οι
υπογραμμίσεις δικές μου
Date: Saturday, February 13, 2010, 7:58 PM
THE NEW YORK
TIMES
February 14, 2010
-
Wall Street Helped to Mask Debts Shaking Europe
By
LOUISE STORY,
LANDON THOMAS Jr. and
NELSON D. SCHWARTZ
This article
is by Louise Story, Landon Thomas Jr. and Nelson D. Schwartz.
Wall Street tactics akin to the ones that fostered subprime
mortgages in America have worsened the financial crisis shaking
Greece and undermining
the euro by enabling European governments to hide their mounting debts.
As worries over Greece rattle world markets, records and
interviews show that with Wall Street’s help, the nation engaged in a
decade-long effort to skirt European debt limits. One deal created by
Goldman Sachs helped obscure billions in debt from the budget overseers
in Brussels.
Even as the crisis was nearing the flashpoint, banks were
searching for ways to help Greece forestall the day of reckoning. In early
November — three months before Athens became the epicenter of global
financial anxiety — a team from Goldman Sachs arrived in the ancient city
with a very modern proposition for a government struggling to pay its bills,
according to two people who were briefed on the meeting.
The bankers, led by Goldman’s president, Gary D. Cohn, held out a
financing instrument that would have pushed debt from Greece’s health care
system far into the future, much as when strapped homeowners take out second
mortgages to pay off their credit cards.
It had worked before.
In 2001, just
after Greece was admitted to Europe’s monetary union, Goldman helped the
government quietly borrow billions, people familiar with the transaction
said. That deal, hidden from public view because it was treated as a
currency trade rather than a loan, helped Athens to meet Europe’s deficit
rules while continuing to spend beyond its means.
Athens did not pursue the latest Goldman proposal, but with
Greece groaning under the weight of its debts and with its richer neighbors
vowing to come to its aid, the deals over the last decade are raising
questions about Wall Street’s role in the world’s latest financial drama.
As in the American subprime crisis and the implosion of the
American International Group, financial derivatives played a role in the
run-up of Greek debt. Instruments developed by Goldman Sachs,
JPMorgan Chase and a wide range of other banks enabled politicians to
mask additional borrowing in Greece, Italy and possibly elsewhere.
In dozens of deals across the Continent, banks
provided cash upfront in return for government payments in the future, with
those liabilities then left off the books.
Greece, for example, traded away the rights to airport fees and lottery
proceeds in years to come.
Critics say that such deals, because they are not recorded as
loans, mislead investors and regulators about the depth of a country’s
liabilities.
Some of the Greek deals were named after figures in Greek
mythology. One of them, for instance, was called Aeolos, after the god of
the winds.
The crisis in Greece poses the most significant challenge yet to
Europe’s common currency, the euro, and the Continent’s goal of economic
unity. The country is, in the argot of banking, too big to be allowed to
fail. Greece owes the world $300 billion, and major banks are on the hook
for much of that debt. A default would reverberate around the globe.
A spokeswoman for the Greek finance ministry said the government
had met with many banks in recent months and had not committed to any bank’s
offers. All debt financings “are conducted in an effort of transparency,”
she said. Goldman and JPMorgan declined to comment.
While Wall Street’s handiwork in Europe has received little
attention on this side of the Atlantic, it has been sharply criticized in
Greece and in magazines like Der Spiegel in Germany.
“Politicians want to pass the ball forward, and if a banker can
show them a way to pass a problem to the future, they will fall for it,”
said Gikas A. Hardouvelis, an economist and former government official who
helped write a recent report on Greece’s accounting policies.
Wall Street did not create Europe’s debt problem.
But bankers enabled Greece and others to borrow beyond their means, in deals
that were perfectly legal. Few rules govern how nations can borrow the money
they need for expenses like the military and health care. The market for
sovereign debt — the Wall Street term for loans to governments — is as
unfettered as it is vast.
“If a government wants to cheat, it can cheat,” said Garry
Schinasi, a veteran of the
International Monetary Fund’s capital markets surveillance unit, which
monitors vulnerability in global capital markets.
Banks eagerly exploited what was, for them, a highly lucrative
symbiosis with free-spending governments. While Greece did not take
advantage of Goldman’s proposal in November 2009, it had paid the bank
about $300 million in fees for arranging the 2001 transaction,
according to several bankers familiar with the deal.
Such derivatives, which are not openly documented or disclosed,
add to the uncertainty over how deep the troubles go in Greece and which
other governments might have used similar off-balance sheet accounting.
The tide of fear is now washing over other economically troubled
countries on the periphery of Europe, making it more expensive for Italy,
Spain and Portugal to borrow.
For all the benefits of uniting Europe with one currency, the
birth of the euro came with an original sin: countries like Italy and Greece
entered the monetary union with bigger deficits than the ones permitted
under the treaty that created the currency. Rather than raise taxes or
reduce spending, however, these governments artificially reduced their
deficits with derivatives.
Derivatives do not have to be sinister. The 2001 transaction
involved a type of derivative known as a swap. One such instrument, called
an interest-rate swap, can help companies and countries cope with swings in
their borrowing costs by exchanging fixed-rate payments for floating-rate
ones, or vice versa. Another kind, a currency swap, can minimize the impact
of volatile foreign exchange rates.
But with the help of JPMorgan, Italy was able to do more than
that. Despite persistently high deficits, a 1996 derivative helped bring
Italy’s budget into line by swapping currency with JPMorgan at a favorable
exchange rate, effectively putting more money in the government’s hands. In
return, Italy committed to future payments that were not booked as
liabilities.
“Derivatives are a very useful instrument,” said Gustavo Piga, an
economics professor who wrote a report for the
Council on Foreign Relations on the Italian transaction. “They just
become bad if they’re used to window-dress accounts.”
In Greece, the financial wizardry went even further. In what
amounted to a garage sale on a national scale, Greek officials essentially
mortgaged the country’s airports and highways to raise much-needed money.
Aeolos, a legal entity created in 2001, helped Greece reduce the
debt on its balance sheet that year. As part of the deal, Greece got cash
upfront in return for pledging future landing fees at the country’s
airports. A similar deal in 2000 called Ariadne devoured the revenue that
the government collected from its national lottery. Greece, however,
classified those transactions as sales, not loans, despite doubts by many
critics.
These kinds of deals have been controversial within government
circles for years. As far back as 2000, European finance ministers fiercely
debated whether derivative deals used for creative accounting should be
disclosed.
The answer was no. But in 2002, accounting disclosure was
required for many entities like Aeolos and Ariadne that did not appear on
nations’ balance sheets, prompting governments to restate such deals as
loans rather than sales.
Still, as recently as 2008, Eurostat, the
European Union’s statistics agency, reported that “in a number of
instances, the observed securitization operations seem to have been
purportedly designed to achieve a given accounting result, irrespective of
the economic merit of the operation.”
While such accounting gimmicks may be beneficial in the short
run, over time they can prove disastrous.
George Alogoskoufis, who became Greece’s finance minister in a
political party shift after the Goldman deal, criticized the transaction in
the Parliament in 2005. The deal, Mr. Alogoskoufis argued, would saddle the
government with big payments to Goldman until 2019.
Mr. Alogoskoufis, who stepped down a year ago, said in an e-mail
message last week that Goldman later agreed to reconfigure the deal “to
restore its good will with the republic.” He said the new design was better
for Greece than the old one.
In 2005, Goldman sold the interest rate swap to the
National Bank of Greece, the country’s largest bank, according to two
people briefed on the transaction.
In 2008, Goldman helped the bank put the swap into a legal entity
called Titlos. But the bank retained the bonds that Titlos issued, according
to Dealogic, a financial research firm, for use as collateral to borrow even
more from the
European Central Bank.
Edward Manchester, a senior vice president at the
Moody’s credit rating agency, said the deal would ultimately be a
money-loser for Greece because of its long-term payment obligations.
Referring to the Titlos swap with the government of Greece, he
said: “This swap is always going to be unprofitable for the Greek
government.” |